1

Programi i avancuar mbi rregulloret e Programi i avancuar mbi rregulloret e Kontabilitetit dhe Auditimit Kontabilitetit dhe Auditimit

Moduli 23Moduli 23

Prof. Arnold SchilderProf. Arnold Schilder

Kryesues BCBS Grupi Punues i Kontabilitetit Kryesues BCBS Grupi Punues i Kontabilitetit

3 Maj 20063 Maj 2006

2

Agjenda

1. Bashkëveprimi midis raportimit financiar dhe raportimit të maturisë

1. IFRS dhe raportimi i maturisë

2. Lidhja e zbrazëtirave: filterët, udhëzimi, shabllonët

2. IAS 39: përgjegjësi mbikëqyrëse

1. Ndikimi mbi kapitalin rregullativ

2. Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë

3. Puna përpara

3. Nevoja për auditim të fuqishëm: iniciativat e fundit

3

Përmbledhje

1. Informatën për të cilën mbikqyrësi i maturisë ka nevojë nuk është gjithmonë në dispozicion nga raportimi financiar (= pasqyrat financiare të publikuara)

2. Raportimi i maturisë, tërësisht i ndarë, është i shtrenjtë dhe mund të rezultojë në rreziqe të kontrollit të brendshëm dhe rreziqe të mënyrës së të sjellurit

3. Prandaj: përdorë raportimin financiar sa më shumë që është e mundur

4

IFRS dhe raportimi i maturisë

• Raportimi financiar është duke u bërë më i ndjeshëm ndaj rreziqeve IAS 39 (njohja dhe matja e instrumenteve financiare

(inovative), lejimeve të humbjes së kredisë (kolektive)), IAS 32 (prezentimi i instrumenteve inovative), IFRS 7 (shpalosja e rrezikut financiar), konsolidimi i strukturave financiare inovative

• Korniza punuese e kapitalit rregullativ është gjithashtu duke u bërë më i ndjeshëm ndaj rreziqeveShtylla 1 (qasja -IRB, rreziku operativ), Shtylla 2

vlerësimi, Shtylla 3 shpalosja• Por…

5

IFRS dhe raportimi i maturisë

• … ekzsitojnë dallime në përceptim të rrezikut…

Raportimi financiar ka pikëpamje neutrale ndaj rrezikut; raportimi i maturisë përqëndrohet në aspektim negativ të rrezikut

Raportimi financiar është duke lëvizur më ngadalë drejt njohjes së portfolios së rrezikut dhe menaxhimit të portfolios së rrezikut

Raportimi financiar është duke lëvizur drejt horizontit më kohëzgjatje më të shkurtë; përqëndrimi është gjithnjë e më shumë çfarë është tani

6

IFRS dhe raportimi i maturisë

• … dhe dallimi në matje të rrezikut

Raportimi financiar është duke lëvizur drejt matjes më fleksibile të parimevePërdorimi i shtuar i vlerës së drejtë; gjithashtu për

instrumentet financiare jolikuide IAS 39 mundësia e vlerës së drejtë (FASB propozimi i

mundësisë së vlerës së drejtë) Raportimi financiar dallon rreziqet me pak të sakta se sa

raportimi i maturisëKapitali rregullativ është i llogaritur duke përdorur

koeficient të rrezikut të saktë

7

IFRS dhe raportimi i maturisë

• … dhe dallimet në prezentim

Raportimi financiar është duke u bërë me pak specifik përsa i përket formësNuk ka standarde të veçanta për bankatNuk ka formate të veçanta të raportimit

8

Lidhja e zbrazëtirave

• Filterët e maturisë: përshtat raportimin financiar në (1)elimino jostabilitetin aritficial; (2) mirëmbajë nivel të kapitalit rregullativ

• Udhëzime të maturisë: kompleto raportimin financiar për të mbështetur raportimin e maturisë (p.s., mundësia e vlerës së drejtë, lejimet e humbjes së kredisë)

• Shabllonat e raportimit të maturisë: kompleto raportimin financiar për të mbështetur raportimin e maturisë (p.sh.,FINREP, COREP)

9

Filterët e maturisë

• Elimino jostabilitetin artificial

Ndrysho fitimet dhe humbjet e vlerës së drejtë në detyrime për kohëzgjatjen e kreditit të vetë bankës

Ndrysho fitimet dhe humbjet e vlerës së drejtë në hedges të rrjedhës së parave të gatshme

10

Filterët e maturisë

• Mirëmbaje nivelin e kapitalit rregullativ

• Shembuj:Zvogëlo mirësineMirëmbajë kornizën punuese të maturisë për:

(1) klasifikim të borxhit kundrejt ekuitetit; (2) librit tregtues; (3) sigurimeve

Rizhvendos fitimet dhe humbjet e vlerës së drejtë midis kapitalit shtresës 1 dhe shtresës 2

11

Udhëzimi i maturisë

• Filterët e maturisë nuk janë rruga e preferueshme në të gjitha rastetShfrytëzo përparësinë e raportimit financiarNjoh barrën raportuese në banka

• Apliko udhëzime të maturisë ku kjo zgjedh problemin Prano raportimin financiar nëse të nënshtruara ndaj

robust menaxhim të rrezikut konsistemt me normat e maturisë

Nëse jo, konsidero masat e maturisë

12

Shabllonat e raportimit të maturisë

• FINREP (Korniza punuese e Raportimit Financiar): bazuar në IFRS

• COREP (Korniza punuese e Raportimit të Zakonshëm): bazuar në CRDPromovo konvergjencë të praktikave mbikëqyrësePromovo harmonizim të informataveLehtëso shkëmbimin e informataveZvogëlo barrën raportuese mbi bankat që veprojnë

përtej kufive

13

Agjenda

1. Bashkëveprimi midis raportimit financiar dhe raportimit të maturisë

1. IFRS dhe raportimi i maturisë

2. Lidhja e zbrazëtirave: filterët, udhëzimi, shabllonët

2. IAS 39: përgjegjësi mbikëqyrëse

1. Ndikimi mbi kapitalin rregullativ

2. Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë

3. Puna përpara

3. Nevoja për auditim të fuqishëm: iniciativat e fundit

14

Përmbledhje

1. IAS 39 ka merita dhe dizavantazhe për mbikëqyrje të maturisë

2. Përgjegjësia mbikëqyrëse është e nevojshme

3. IAS 39 është një projekt i vazhdueshëm

15

Ndikimi mbi kapitalin rregullativ

• Analizat kualitative dëshmuan nevojën për përgjegjësiKomunikata për shtyp (filterët e maturisë)Udhëzimi i maturisë (mundësia e vlerës së drejtë,

lejimi i humbjes së kredisë)

• Analizat kuantitative (CEBS) dëshmuan nevojën për monitorimMundësia e vlerës së drejtëLejimi i humbjes së kredisëKontabiliteti hedge

16

Analizat të CEBS me ndikim (tranzicion)

2004 2005 ∆(%)

Mjetet financiare (HFT) 977 1,696 74

Mjetet financiare (FVO) 58 288 394

Mjetet financiare (AFS) 690 810 17

Kreditë dhe llogaritë e pranueshme

4,870 4,717 -3

Mjetet financiare (HTM) 174 63 -64

Përgjegjësitë financiare (HFT) 569 1,198 111

(detyrimet) 1 36 2,531

Një milardë euro

17

Përgjegjësi rregullative: pse?

• Maturi: njohje e kujdesshme e humbjeve; njohje kritike e fitimeve

• Besueshmëria: matja e instrumenteve të jo-tregtueshme

• Njohja e rrezikut ekonomik: jostabilitet; portfolio të rrezikut (menaxhim)

• Definime: instrumente kapitale të pranueshme, libër tregtues, mjete të siguruara

18

Përgjegjësi rregullative: çfarë?

• Filterët e maturisë (të trajtuara më parë)

• Udhëzime të maturisëUdhëzimi i mundësisë së vlerës së drejtë (në

konsultim)Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë (në

konsultim)

19

Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë (1)

• Qëllimi i udhëzimit

Parimet e theksuara të robust lejimit të humbjes së kredisë nën standarde të raportimit financiar

Siguro udhëzim për vlerësim të lejimit të humbjes së kredisë nga perspektiva e maturisë

Theksimi duhet të veprojë kur lejimi i humbjes së kredisë nuk i përmbushë normat e maturisë

20

Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë(2)

• Përmbajtja e udhëzimit

Dhjetë parime që mbulojnëPritjet e mbikëqyrësitVeprimet e mbikqyrësit

Thekso dallimet midis kornizes punuese së raportimit financiar dhe kornizës punuese së maturisë

Inkurajo përdorimin e inputeve të zakonshme për vlerësimin e rrezikut të kreditit, raportimit financiar dhe raportimit të maturisë

21

Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë(3)

• Implementimi i udhëzimit

Identifiko kur të njihet humbja e kredisë Përcakto si të kalkulohet humbja e kredisë Analizo humbjet e kredisë karshi normave të maturisë

Integro të dhëna dhe proceset sa më shumë që është e mundur

Menaxho të dhëna dhe procese të veçanta nga pika e divergjencës

22

Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë(4)

• Implementimi i udhëzimit

Rishikimi i procesit Dialogu me auditorin e jashtëm Dialogu me mbikqyrësin e maturisë Dialogu midis auditorit të jashtëm dhe

mbikqyrësit të maturisë

23

Puna përpara: afatshkurtë

1. Monitoro aplikimin e mundësisë së vlerës së drejtë në bazën e kapitalit dhe praktikat afariste të bankës

2. Monitoro nivelin e lejimit të humbjes së kredisë së bankës nën IAS 39

3. Monitoro zhvillimet në projektin e matjes së vlerës së drejtë (përfshirë këtu hierarkin e vlerës së drejtë)

4. Qëndro i hapur ndaj iniciativave për të pastruar kornizën punuese së kontabiliteti të fuqishëm IAS 39

24

Puna përpara : afatgjatë

1. Adreso çështjet fundamentale për të akomoduar bazën më të gjërë të partnerëve

Korniza konceptuale e projektit është kontributi i parë

2. Aspektet kyqe për konsiderim përfshijnë: Ndjeshmërinë e rrezikut: njohja e rrezikut ekonomik Përceptimi i rrezikut: i kujdesshëm Matja e rrezikut: besueshëm Realizueshmëria dhe kostoja e aplikimit dhe

zbatimit

25

Agjenda

1. Bashkëveprimi midis raportimit financiar dhe raportimit të maturisë

1. IFRS dhe raportimi i maturisë

2. Lidhja e zbrazëtirave: filterët, udhëzimi, shabllonët

2. IAS 39: përgjegjësi mbikëqyrëse

1. Ndikimi mbi kapitalin rregullativ

2. Udhëzimi i lejimit të humbjes së kredisë

3. Puna përpara

3. Nevoja për auditim të fuqishëm: iniciativat e fundit

26

Përmbledhje

1. Korniza punuese rregullative mbështet mbi auditim(raportim të besueshëm)

2. Auditimet duhet të performohen, dhe të përceptohen të performuara, në mënyrë të pavarur dhe në kualitet të lartë

3. Përmirësimet në audim janë bërë

4. Ka hapësirë për përmirësime të mëtutjeshme

27

Bashkëveprime me kornizën punuese rregullative

• Raportimi i maturisë (i cili është i bazuar në inputet e raportimit financiar) mbështet në informatat të besueshme (p.sh. Aplikimi i standardeve të raportimit financiar (vlera e drejë, lejimi i humbjes së kredisë))

• Diciplina e tregut (përfshirë Shtyllën 3) mbështetet në informata të besueshme

28

Iniciativa të fundit në auditim

• Intervenime rregullative

• Paraqitje të mbikëqyrjes: PCAOB (US), EGAOB (EU)

• Legjislacioni i rishikuar (Direktiva e 8 e BE)

29

Iniciativa të fundit në auditim

• Reforma institucionale të IFAC

• Paraqitja e mbikqyrjes: PIOB me inpute të fuqishme rregullative

• CAG e re me kryesues dhe Grupe Punuese pro-aktive të pavarura

• Përqëndrim të fuqishëm në interes publik:• Bordi i Standardeve Ndërkombëtare të Auditimit

dhe Garantimit (IAASB)• Bordi i Standardeve Ndërkombëtare të Arsimit

(IAESB)• Bordi i Standardeve Ndërkombëtare të Etikës për

Kontabilistë (IESBA)

30

Iniciativa të fundit në auditim

• Reforma teknike të IFAC

• Kodi i rishikuar i etikës• Projekti i qartësisë• Rishikimi i standardeve• Identifikim të saktë të entiteteve me interes

publik • Përqëndrim në zhvillim, përfshirë zhvillimin

korporativ

31

Direktiva e 8 e BE

• Adoptimi zyrtar parashikohet në 2006; zhvendosja në ligj kombëtar brenda dy viteve

1. Mbikëqyrja publike e pavarur 2. Pavarësia e auditorit (shërbime audituese kundrejt

shërbimeve jo audituese)3. Rotacion të obligueshëm (partner kyq auditues; entitete

me interes publik; së paku çdo 7 vite)4. Kërkesa për kompani të listuara të vendosin komitetet

audituese apo organet e barabarta5. Përgjegjësi të kufizuar (EC bëri thirrje të lëshohet raprorti

para përfundimit të 2006)

32

Rruga përpara

• BCBS aplaudon përpjekjet e deri tanishme

• Fushat për përmirësim të vazhdueshëm • Përqëndrimi i PIOB: përpilimi i balancuar i bordeve të IFAC,

përgjegjësia publike, kualiteti i auditimit kudo në botë• Përmirësime teknike: Projekti i Qartësisë, etikat, rishikimi i IAPS

1006 (auditimi i pasqyrave financiare të bankave)• Përqëndrim të veçantë në mjetë interaktive si të tilla XBRL

(raportim financiar dhe raportim të maturisë)• Vazhdim të dialogut midis rregullatorëve dhe profesionit të

auditimit • Vazhdim të dialogut midis rregullatorëve