1

PAŃSTWOWE SZKOŁY BUDOWNICTWA I GEODEZJI

W LUBLINIE

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY

LUBLIN 2006

(aktualizacja z 2009 roku, wprowadzona w oparciu o znowelizowane akty prawne,

a w szczególności w oparciu o rządowy program „Bezpieczna i przyjazna szkoła”)

2

SPIS TREŚCI STRONA Dokumenty prawne w oparciu, których został opracowany szkolny program wychowawczy 3

Priorytety MENiS oraz założenia programu „Bezpieczna i przyjazna szkoła” 4

Definicja wychowania oraz motto programu wychowawczego 5

Misja szkoły 6

Wartości priorytetowe szkoły 7

Diagnoza sytuacji wychowawczej szkoły 8

Wizerunek absolwenta PSBiG 12

Podstawowe założenia programu wychowawczego szkoły 13

Cel główny wychowania 15

Zdania wychowawcze w pracy szkoły 15

Powinności wychowawcze – dyrektora, wychowawcy, nauczycieli, pedagoga szkolnego 17

Cele szczegółowe i sposoby ich osiągania 21

1. Rozpoznanie i zintegrowanie środowiska wychowawczego 21

2. Kształtowanie umiejętności społecznych ważnych w kontaktach z innymi ludźmi 22

3. Kształtowanie człowieka kulturalnego wrażliwego na potrzeby innych i świadomie uczestniczącego w kulturze 24

4. Kształtowanie człowieka ogólnie wykształconego przygotowanego do kontynuowania nauki 26

5. Kształtowanie postaw obywatela, Polaka, Europejczyka umiejącego aktywnie i swobodnie poruszać się we współczesnym świecie 28

6. Kształtowanie człowieka zdrowego, wolnego od nałogów, żyjącego zgodnie z przyrodą 30

7. Wspieranie działań wychowawczych rodziny 32

8. Niesienie pomocy pedagogiczno-psychologicznej 34

Ewaluacja programu 35

Sposoby wzbudzania i wzmacniania motywacji uczniów 37

Propozycje tematów godzin wychowawczych 39

3

DOKUMENTY PRAWNE W OPARCIU, KTÓRYCH ZOSTAŁ OPRACOWANY SZKOLNY PROGRAM

WYCHOWAWCZY:

1. KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Art. 48 Ust. 1 uchwalonej w 1997r. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej o prawie rodziców do wychowania

Art. 73 Ust 3 o ochronie praw człowieka

Art.53 Ust 3,4 (prawa rodziców do zapewnienia dzieciom wychowania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami)

Art. 70 Ust. 1,4 (zapewnienie prawa dziecka do nauki, prawo do powszechnego i równego dostępu do wykształcenia).

2. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z dnia10 XII 1948 r.

3. Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 XI 1950 r.

4. Deklaracja Praw Dziecka z 1959r.

5. Konwencja o Prawach Dziecka Narodów Zjednoczonych z dnia 20 XI 1989r.

6. Ustawa z dnia 07.IX.1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.);

7. Rozporządzenie MENiS z dn. 26.II.2002 w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w

poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002r. Nr 51 poz. 458, z późn. zm.)

8. Rozporządzenie MENiS z dn. 07.I.2003 w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych

przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 11, poz. 114)

9. Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół.

10. Rządowy program „Bezpieczna i przyjazna szkoła” przyjęty uchwałą Nr 172/2008 Rady Ministrów z dn. 19.VIII.2008 r.

4

Priorytety Ministra Edukacji Narodowej na rok szkolny 2008/2009, a w szczególności priorytet I dotyczący

zagadnień związanych z wychowaniem:

− skuteczność realizacji podstawy programowej w zakresie zagadnień związanych z nauczaniem i wychowaniem w kontekście praw

człowieka.

Rządowy program na lata 2008 – 2013 „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, którego podstawowymi celami są:

− poprawa stanu bezpieczeństwa w szkołach i placówkach systemu oświaty poprzez poprawę relacji interpersonalnych i klimatu

społecznego w szkole;

− zwiększenie wpływu rodziców na życie szkoły;

− zwiększenie umiejętności wychowawczych dyrektorów szkół i placówek wychowawczych, nauczycieli i rodziców oraz pracowników

administracji;

− zwiększenie kompetencji społecznych i emocjonalnych uczniów;

− indywidualizacja kształcenia uczniów, rozwój ich zainteresowań, zwiększenie autonomii uczniów w szkole;

− wzmocnienie i rozszerzenie specjalistycznej pomocy psychologiczno – pedagogicznej;

− ograniczenie skali występowania zjawisk patologicznych (m. in. przemoc, narkomania, alkoholizm);

− przeciwdziałanie agresji i patologii wśród dzieci i młodzieży poprzez sport.

5

„Wychowanie” - zgodnie z encyklopedycznym określeniem – oznacza „świadome, celowe

i specyficzne pedagogiczne działanie osób z reguły występujących w ich różnych zbiorach

(rodzinnych, szkolnych, innych) dokonywane głównie przez słowo (i inne postacie interakcji, a

zwłaszcza przez przykład osobisty) zmierzające do osiągnięcia względnie trwałych skutków

(zmian) w rozwoju fizycznym, umysłowym, społecznym, kulturowym i duchowym jednostki

ludzkiej’’

„W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem –

o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał; aby więc poprzez wszystko, co ma, co

posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy ażeby również umiał bardziej

być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich”.

Jan Paweł II

6

MISJA SZKOŁY

1. Jesteśmy szkołą, która swoje działania opiera na wartościach: kultura, uczciwość, mądrość, wolność, miłość

i tolerancja wobec innych, dobro i wrażliwość na drugiego człowieka.

2. Struktura naszej szkoły opiera się na współdziałaniu całej społeczności szkolnej: nauczycieli, uczniów i słuchaczy

oraz rodziców.

3. Podstawą naszego działania jest rzetelne przekazywanie wiedzy, a także kształtowanie umiejętności praktycznego

zastosowania tej wiedzy w pełnieniu odpowiedzialnych ról społecznych.

4. Umożliwiamy uczniom i słuchaczom rozwój wszystkich sfer ich osobowości, kładąc szczególny nacisk na budzenie

wrażliwości moralnej ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna, kształtowaniu odpowiedzialności za

siebie i innych, a przede wszystkim za własne wybory.

5. Szanujemy prawo każdego człowieka do odmienności poglądów, myśli oraz wyboru dróg życiowych.

6. Chcemy, aby nasi uczniowie czuli się bezpiecznie w szkole i umieli się zachować w różnych sytuacjach życiowych.

7. Rozwijamy postawy asertywne oparte na nabyciu umiejętności odmawiania w sytuacji wywierania presji przez osobę

lub grupę.

8. Uznajemy, że pierwotne i największe prawa wychowawcze posiadają rodzice w stosunku do swoich dzieci,

nauczyciele pełnią rolę wspierającą rodziców w dziedzinie wychowania.

7

WARTOŚCI PRIORYTETOWE SZKOŁY Kultura - umiejętność współżycia w społeczeństwie, poszanowania przyjętych zasad moralno - etycznych.

Mądrość - świadomość tego, co jest dobre, a co złe świadomość praw i obowiązków oraz mechanizmów rządzących

światem.

Miłość- życzliwość i szacunek dla drugiego człowieka, gotowość niesienia pomocy, pozytywne nastawienie wobec innych

ludzi.

Tolerancja - pozytywne nastawienie wobec innych ludzi. To przyznawanie innym prawa do wyznawania innych poglądów

i stylu życia, poszanowanie ich odmienności, ich światopoglądów, kultury i religii.

Odpowiedzialność - świadomość i wolność czynu. Podejmowanie samodzielnych lub grupowych decyzji działań wraz

z zobowiązaniem się ponoszenia odpowiedzialności za ich skutki. To także prawo do popełnienia

błędów i ponoszenia ich konsekwencji.

Wolność - umiejętność dokonywania wyborów, decydowania o sobie, pozwolenie innym na bycie sobą i ponoszenie

odpowiedzialności za podjęte decyzje.

8

DIAGNOZA SYTUACJI WYCHOWAWCZEJ SZKOŁY Państwowe Szkoły Budownictwa i Geodezji stanowią zespół szkół w skład, którego wchodzą:

− Technikum Budowlano- Geodezyjne

− Technikum Terenów Zieleni

− Liceum Ogólnokształcące

− Liceum Profilowane

− Zasadnicza Szkoła Zawodowa

− Szkoła Policealna

Bazę szkoły stanowi:

− 39 sal lekcyjnych

− dobrze wyposażone pracownie przedmiotowe

− 6 pracowni komputerowych z siecią Internet

− bibliotekę i czytelnię ze stanowiskami multimedialnymi

− centrum multimedialne

− jedną małą i dwie duże sale gimnastyczne

− siłownię

− strzelnicę sportową

− własne warsztaty szkolne

− bufet szkolny

− gabinet stomatologiczny

− stały monitoring

9

W szkole działają koła zainteresowań:

− ekologiczne

− budowlane

− informatyczne

− plastyczne

− florystyczne

− teatralno-recytatorskie

W szkole działają:

− zespół muzyczny

− kabaret

− Szkolny Klub Sportowy, który prowadzi zajęcia: aerobiku, piłki nożnej, koszykówki, piłki ręcznej, siatkówki, tenisa stołowego,

gimnastyki, szachy, uni-hokej, zajęcia w siłowni

Środowisko uczniowskie pod względem miejsca zamieszkania stanowią uczniowie (dane z ankiet):

− 57% uczniów mieszka w domu rodzinnym w Lublinie,

− 36% dojeżdża spoza Lublina,

− 7% mieszka w bursie, na stancji lub u krewnych.

Sytuacja rodzinna i materialna uczniów (dane z ankiet):

− 17% uczniów wychowywanych jest w rodzinie niepełnej: rozwód, śmierć jednego z rodziców,

− 61,2 % rodziców pracuje zawodowo,

− 22% uczniów tylko jedno z rodziców jest czynne zawodowo

− 10% rodzin żyje z renty lub emerytury jednego, bądź obydwojga z rodziców.

− 6,8% grupę stanowi bezrobotnych, część z nich utrzymuje się z zapomogi MOPR-u.

10

Rodzice oczekują od szkoły: (dane płynące z ankiet)

− Nauczania

− Rozwijania zainteresowań

− Wychowania

− Uspołecznienia

Uczniowie oczekują od szkoły: ( dane płynące z ankiet

− Sprawiedliwego oceniania ich osiągnięć

− Wyrozumiałości i tolerancji

− Akceptacji ich potrzeb

− Przestrzegania praw uczniowskich zawartych w regulaminie szkolnym.

− Przestrzegania regulaminu oceniania zawartego w WSO.

Nauczyciele oczekują od rodziców: (dane płynące z ankiet)

− Zainteresowania osiągnięciami i potrzebami swojego dziecka przejawiającego się w:

− uczestnictwie w zebraniach organizowanych przez szkołę;

− zgłaszania się do szkoły na każde wezwanie (telefoniczne, powiadomienie przez ucznia lub pisemnie)

− współpracy z wychowawcą w celu realizacji wspólnego frontu wychowawczego w niesieniu pomocy uczniowi w

wypełnianiu obowiązku szkolnego i obowiązków ucznia.

− Czuwania rodziców nad przestrzeganiem przez ich dzieci wewnątrzszkolnych regulaminów.

− Interesowania się rodziców sposobami spędzania czasu wolnego przez ich dzieci

− Przejawiać troskę o estetykę ubioru.

11

Do potrzeb rozwojowych tego wieku należą:

− Potrzeba uznania i przeżycia sukcesu

− Potrzeba przynależności do grupy rówieśniczej

− Potrzeba decydowania o sobie.

− Potrzeba aktywności poznawczej

− Poszukiwanie własnej tożsamości

− Potrzeba kontaktu i akceptacji.

− Potrzeba więzi z grupą rówieśniczą

− Potrzeba wsparcia ze strony innych

Problemy rodzinne uczniów:

− konflikty rodzinne,

− brak zainteresowania rodziców,

− alkoholizm w rodzinie,

− bezrobocie rodziców,

− brak porozumienia z rodzicami,

− przemoc w rodzinie,

− sieroctwo europejskie.

12

WIZERUNEK ABSOLWENTA PSBiG 1. Potrafi rozpoznawać wartości i dokonywać wyboru.

2. Jest przygotowany do pełnienia ról rodzinnych i społecznych.

3. Zna historię i kulturę własnego narodu i regionu.

4. Przestrzega obowiązujących norm społecznych i zasad kultury osobistej

5. Potrafi korzystać z dóbr kulturalnych i właściwie obcować z przyrodą.

6. Jest odpowiedzialny za siebie i innych, wrażliwy na cierpienia i krzywdy, umie przeciwstawić się agresji i przemocy.

7. Świadomie dba o własne zdrowie.

8. Unika szkodliwych dla zdrowia nałogów oraz zna zagrożenia społeczne i cywilizacyjne.

9. Przejawia zaangażowanie w życie społeczności szkolnej oraz rozwija swoje uzdolnienia dla dobra swego i innych

10. Jest wyposażony w podstawowe wiadomości i umiejętności kluczowe dla danego zawodu.

11. Posiada motywację do dalszego kształtowania się i rozwijania własnych zainteresowań.

12. Ustawicznie dąży do podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych na drodze samokształcenia.

13. Potrafi korzystać z różnych źródeł wiedzy i informacji oraz posługuje się nowoczesnymi urządzeniami technicznymi

14. Posiada umiejętność posługiwania się obcymi językami

13

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO SZKOŁY

1. Społeczność szkolną jako formę współpracy wychowawczej stanowią uczniowie, ich rodzice, słuchacze Studium Policealnego, nauczyciele i

wychowawcy oraz wszyscy pracownicy szkoły.

2. Wszyscy pracownicy szkoły są wychowawcami – wychowują swoją osobowością i zachowaniem.

3. Każdy przedmiot nauczania powinien służyć wychowaniu.

4. Podstawowym prawem i obowiązkiem ucznia w szkole jest nauka i uczestniczenie w zajęciach lekcyjnych.

5. Uczeń w szkole ma warunki do nabywania wiedzy, sprawności i nawyków, czyli rozwijania kompetencji w zakresie uczenia się, myślenia,

doskonalenia się, komunikowania i współpracy.

6. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej wspierają obowiązki rodziców i ich oczekiwania związane ze szkołą i przyszłym życiem ich

dziecka.

7. Szkoła realizuje zadania dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze uwzględniając poziom rozwoju psychofizycznego uczniów adekwatny do

wieku.

8. Wychowanie w szkole odbywa się różnymi sposobami w różnych sytuacjach wychowawczych – przykład własny, treści zajęć edukacyjnych,

wycieczki, uroczystości szkolne, wspólne obejrzenie filmu, sztuki teatralnej, wystawy, rozmowy indywidualne, spotkania z pedagogiem,

działalność społeczną.

9. Program wychowawczy obejmuje:

a. model pożądanego absolwenta, który powinien być efektem pracy dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i profilaktycznej.

b. zadania wychowawcze, prowadzące do głównego celu wychowania.

14

c. powinności dyrektora nauczycieli, wychowawców, rodziców, pedagoga i psychologa szkolnego.

d. cele szczegółowe, w których określono osobistą odpowiedzialność poszczególnych nauczycieli za realizację postawionych zadań

wraz z terminem ich realizacji.

e. zasady współpracy szkoły z rodzicami.

f. pomoc pedagogiczno – psychologiczna niesioną uczniowi, rodzicom i nauczycielom dla przezwyciężenia trudności szkolnych.

g. sposoby motywowania ucznia do nauki.

h. zestaw tematyki godzin wychowawczych dla poszczególnych klas.

i. czynności ewaluacyjne programu.

10. Zadania wychowawcze szkoły są spójne z zapisami związanymi z wychowaniem zawartymi w dokumentach:

a. Statutu Szkolnego

b. Wewnątrzkolnym Systemie Oceniania.

c. Wewnątrzszkolny System Wychowawczy

d. Szkolnym zestawie programów nauczania.

e. Programie rządowym „Bezpieczna i przyjazna szkoła”, przyjętym na lata 2008 – 2013, Uchwałą Nr 172/2008 RM z dnia 19

sierpnia 2008 r.

11. Źródłem inspiracji do określenia celów i zadań były podstawy programowe, ustawy oświatowe i rozporządzenia, ankiety, doświadczenia

pedagogiczne nauczycieli oraz konsultacje z rodzicami i uczniami.

15

CEL GŁÓWNY WYCHOWANIA

Wspomaganie ucznia w rozwoju ukierunkowane na osiągnięcie pełnej dojrzałości fizycznej, psychicznej,

społecznej i duchowej zgodnie z nakreślonym wizerunkiem absolwenta oraz wychowanie człowieka zgodnie z

przyjętym systemem wartości zawartym w misji szkoły.

ZADANIA WYCHOWAWCZE W PRACY SZKOŁY

1. Dążenie do rozwoju osobowości ucznia ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności kreatywnego odbierania rzeczywistości, poznania

i wykorzystania swoich możliwości intelektualnych, zawodowych oraz predyspozycji psychicznych.

2. Stwarzanie uczniom sprzyjających warunków do kształtowania systemu wartości odpowiadającego naturze i godności ludzkiej.

3. Stwarzanie warunków do integralnego rozwoju wszystkich sfer osobowości ucznia- fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej.

4. Stwarzanie możliwości uczniom rozwijania ich zdolności i zainteresowań.

5. Uświadomienie istoty współczesnego patriotyzmu – zachowanie tożsamości narodowej, godności, poczucia przynależności do określonej

wspólnoty kulturowej, regionalnej; kultywowanie tradycji, kształcenie świadomości obywatelskiej.

6. Podkreślanie w procesie kształcenia i ocenie ucznia wartości pracy, jej poszanowania, odpowiedzialności za powierzone zadania,

sumienności, uczciwości zawodowej, uznania dokonań włożonego wysiłku.

7. Kształtowanie postaw proekologicznych.

8. Kształtowanie postaw prozdrowotnych – działalność profilaktyczna.

16

9. Kształtowanie atmosfery tolerancji w duchu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i Konwencji Praw Dziecka.

10. Uczenie i kształtowanie kultury zachowań, w tym dbałość o higienę osobistą i estetykę wyglądu.

11. Rozwijanie postawy ciekawości, otwartości i tolerancji.

12. Prowadzenie działań na rzecz integracji młodzieży w klasach i w szkole.

13. Dbanie o bezpieczeństwo uczniów przebywających w szkole, reagowanie na negatywne przejawy złego zachowania.

14. Udzielanie pomocy w rozpoznawaniu własnych praw i obowiązków w szkole oraz wynikających z tego konsekwencji.

15. Budzenie potrzeby uczestnictwa w życiu kulturalnym; kształcenie estetyczne.

16. Unowocześnianie i poszerzanie bazy środków dydaktycznych.

17. Współpraca z rodzicami w procesie wychowania młodzieży – angażowanie ich do rozwiązywania problemów i zadań szkoły.

18. Rozwijanie umiejętności wychowawczych nauczycieli.

19. Doskonalenie warsztatu pracy nauczycieli, inspirowanie twórczej pracy, dowartościowanie działań.

17

POWINNOŚCI WYCHOWAWCZE

Dyrektor szkoły

1) Koordynuje pracę wychowawczą w szkole oraz współpracuje ze wszystkimi podmiotami działań pedagogicznych.

2) Organizuje szkolenia Rady Pedagogicznej, adekwatne do zgłaszanych potrzeb.

3) Współpracuje z Samorządem Uczniowskim.

4) Współpracuje z Radą Rodziców.

Rada Pedagogiczna:

1) Analizuje, zgłasza propozycje, wnioski dotyczące realizacji programu.

2) Podejmuje uchwałę w zakresie innowacji i eksperymentów pedagogicznych dotyczących realizowanych projektów.

Nauczyciele

1) Wspomagają wszechstronny rozwój ucznia poprzez realizację tematyki godzin zajęć edukacyjnych, kładąc szczególny nacisk na zestaw treści

i umiejętności wychowawcze.

2) Wspierają uczniów zdolnych – stwarzają możliwość rozwoju ich zainteresowań.

3) Rozwijają swoje kompetencje wychowawcze i profilaktyczne, poszerzają katalog środków oddziaływania na uczniów.

4) Organizują imprezy szkolne kulturalne z okazji świąt narodowych, szkolnych zgodnie z opracowanym kalendarzem imprez

5) Reagują na wszelkie przejawy niewłaściwego zachowania ucznia w szkole, poza szkołą, w miejscach nauki i przebywania ucznia, zgłaszając

ten fakt wychowawcy klasy, pedagogowi, psychologowi lub dyrektorowi szkoły, z zastosowaniem Wewnątrzszkolnego Systemu

Wychowawczego.

6) Motywują ucznia do nauki przez tworzenie atmosfery wzajemnej życzliwości i zaufania.

18

Wychowawca

1) Czuwa nad postępami ucznia w nauce.

2) Prowadzi działania wychowawcze i interwencyjne, stale czuwa nad sytuacją wychowawczą i bezpieczeństwem w swojej klasie.

3) Rozpoznaje przyczyny nieobecności na lekcjach i odpowiednio reaguje na nie (rozmowa z uczniem, powiadomienie rodziców, pedagoga,

psychologa).

4) Dokonuje diagnozy warunków życia i nauki ucznia w celu ewentualnego niesienia pomocy i wsparcia.

5) Dokonuje diagnozy osobowości uczniów w celu wzmacniania motywacji do nauki i chodzenia do szkoły.

6) Utrzymuje ścisły kontakt z rodzicami uczniów mających trudności w nauce i uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym.

Organizuje klasowe spotkania rodziców.

7) Współpracuje z pedagogiem i psychologiem szkolnym.

8) Tworzy warunki wspomagające rozwój uczniów przez budowanie życzliwej i przyjaznej atmosfery w klasie.

Rodzice

1) Uczestniczą w życiu szkoły i klasy.

2) Wspierają pracę wychowawczą szkoły poprzez aktywne uczestniczenie w spotkaniach z wychowawcą.

3) Biorą aktywny udział w zebraniach klasowych, niektórych imprezach kulturalnych (zaprzysiężenie klas pierwszych, święto szkoły,

Studniówka) i działaniach gospodarczych (naprawa sprzętu, sponsoring).

4) Mają dostęp do dokumentów programowych szkoły: Statut Szkoły, Program Wychowawczy, Szkolny Program Profilaktyki,

Wewnątrzszkolny System Oceniania, Wewnątrzszkolny System Wychowawczy.

5) Uczestniczą w specjalistycznych szkoleniach organizowanych przez szkołę.

6) Biorą udział w badaniach ankietowych, których celem jest podniesienie jakości pracy szkoły.

19

Samorząd Uczniowski

1) Włącza się do konkretnych działań wychowawczych poprzez współorganizowanie imprez, uroczystości szkolnych.

2) Składa propozycje dotyczące realizacji działań wychowawczych w szkole.

Pedagog szkolny

1) Dokonuje diagnozy sytuacji szkolnej i rodzinnej uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych.

2) Określa formy i sposoby udzielania pomocy, organizuje i wdraża działania pomocowe, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb.

3) Wspiera działania wychowawcze i opiekuńcze nauczycieli i rodziców - współpracuje z wychowawcami, rodzicami, wskazując indywidualne

metody postępowania z uczniem dla przezwyciężenia jego niepowodzeń i trudności związanych ze szkołą, domem rodzinnym, grupą

rówieśniczą i innych.

4) We współpracy z dyrekcją i nauczycielami przeciwdziała skrajnym formom niedostosowania społecznego oraz działa w celu

wyeliminowania zagrożeń wynikających z aktywności osób zdemoralizowanych.

5) Prowadzi indywidualną pracę wychowawczą z uczniami, udziela wsparcia, porad, wzmacnia sferę motywacyjną, wskazuje sposoby

rozwiązywania trudności.

6) Współpracuje z sądem rodzinnym, kuratorami sądowymi Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną i poradniami specjalistycznymi

działającymi w mieście.

7) Organizuje lub prowadzi programy profilaktyczne dla uczniów rodziców, nauczycieli.

Psycholog szkolny

1) Prowadzi badania i działania diagnostyczne dotyczące uczniów, w tym diagnozuje potencjalne możliwości i trudności uczniów. Wspiera ich

mocne strony, stara się minimalizować skutki zaburzeń rozwojowych czy zaburzeń zachowania.

20

2) Diagnozuje sytuacje wychowawcze w celu wspierania rozwoju ucznia, określenia odpowiednich form pomocy psychologiczno –

pedagogicznej, w tym działań profilaktycznych, mediacyjnych i interwencyjnych wobec uczniów, rodziców i nauczycieli.

3) Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno – pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli.

4) Zapewnia uczniom doradztwo w zakresie wyboru kierunku kształcenia i zawodu.

5) Prowadzi warsztaty w klasach na temat uzależnień, przemocy, stresu i innych. Przygotowuje warsztaty integracyjne dla klas pierwszych.

6) Współpracuje z wychowawcami klas oraz rodzicami uczniów, wspiera ich w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, systematycznie

współpracuje z rodzicami młodzieży nadpobudliwej, mającej problemy o podłożu psychologicznym, trudności emocjonalne, adaptacyjne

oraz kłopoty w nawiązywaniu relacji rówieśniczej.

7) Jest w stałym kontakcie ze specjalistami od uzależnień, przemocy oraz innych zaburzeń zachowania, zaburzeń psychologicznych i

emocjonalnych oraz współpracuje z poradniami specjalistycznymi, instytucjami, placówkami działającymi na rzecz młodzieży i jej rodzin.

21

CELE SZCZEGÓŁOWE I SPOSOBY ICH OSIĄGANIA 1. Rozpoznanie i zintegrowanie środowiska wychowawczego

Zadania Sposób realizacji Termin realizacji

Osoby realizujące Spodziewane efekty

Diagnoza sytuacji wychowawczej uczniów przyjętych do klasy pierwszej

• Analiza dokumentów rekrutacyjnych (wyniki egzaminów kompetencyjnych, świadectwa szkolne, karty medyczne).

• Badanie sytuacji rodzinnej i problemów związanych z przejściem do nowej szkoły.

• Lekcje wychowawcze.

wrzesień październik

Wychowawcy klas pierwszych, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Umożliwi planowanie działań wychowawczych wspomagających przezwyciężenie trudności związanych z nauką.

Kształtowanie poczucia tożsamości ze szkołą u uczniów klas pierwszych

• Wycieczka po szkole- poznanie sal do nauki, biblioteki, sal gimnastycznych, gabinetów, pracowni.

• Poznanie nauczycieli uczących w klasie i wymagań edukacyjnych związanych z danym przedmiotem (WSO) .

• Poznanie kryteriów ocen ze sprawowania • Zapoznanie uczniów ze Statutem i regulaminem

uczniowskim. • Przedstawienie oferty kół zainteresowań w szkole. • Zajęcia integracyjne z udziałem wychowawcy,

pedagoga i psychologa szkolnego.

wrzesień

Dyrektor, Wychowawca, Nauczyciele przedmiotów, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Ułatwi uczniowi funkcjonowanie w klasie i w szkole. Podniesie wiedzę nt. wymagań nauczycieli, obowiązków, praw oraz oferty edukacyjnej. Podniesie poczucie własnej wartości.

Organizowanie sytuacji wychowawczych sprzyjających integracji i akceptacji siebie i innych uczniów klas pierwszych i całej społeczności uczniowskiej

• Wycieczki klasowe - edukacyjne i krajoznawcze. • ,,Otrzęsiny" • Spotkania wigilijne. • Dyskoteki szkolne. • Zawody i turnieje sportowe. • Akcje charytatywne. • Wspólne wyjścia do kina, teatru, muzeum.

cały rok Wychowawcy. Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, nauczyciele w-fu, opiekun SU.

Umożliwi integrację uczniów. Ułatwi wychowawcy poznanie uczniów w sytuacji innej niż lekcja. Uwrażliwi na potrzeby drugiego człowieka.

Wzmacnianie poczucia własnej wartości i poziomu bezpieczeństwa w klasie

• Lekcje wychowawcze prowadzone metodami aktywizującymi na temat metod samopoznania się uczniów.

• Lekcje wychowawcze nt. przemocy i agresji.

I semestr Wychowawca, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Umożliwi samopoznanie, wskaże normy postępowania, usystematyzuje hierarchię wartości. Wyjaśni istotę agresji i przemocy. Nakreśli portrety ofiary i sprawcy przemocy.

Praca indywidualna z uczniem mającym problemy z integracją.

• Współpraca wychowawcy z pedagogiem i psychologiem szkolnym.

• Praca indywidualna pedagoga z uczniem. • Praca indywidualna psychologa z uczniem. • Współpraca nauczycieli z rodzicami.

W miarę potrzeby

Wychowawca, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Rodzice.

Podniesie poczucie własnej wartości i samoocenę. Podniesie poczucie bezpieczeństwa uczniów.

22

2. Kształtowanie umiejętności społecznych ważnych w kontaktach z innymi ludźmi

Zadania Sposób realizacji Termin realizacji Osoby realizujące Spodziewane efekty

Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych

• Lekcje wychowawcze lub zajęcia warsztatowe nt. komunikacji werbalnej i niewerbalnej, (metody komunikacji, pokonywanie barier komunikacyjnych, itp.).

I semestr Wychowawca, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Rozpoznaje zachowania niewerbalne. Potrafi aktywnie słuchać. Poznaje zasady prowadzenia dyskusji.

Nabywanie umiejętności rozwiązywania konfliktów i podejmowania decyzji.

• Lekcje wychowawcze na temat sposobów konstruktywnego radzenia sobie z konfliktami

• Ćwiczenia metodami aktywizującymi w prowadzeniu negocjacji (rozwiązywanie sytuacji konfliktowych w domu, szkole itp.)

• Ćwiczenie etapów podejmowania decyzji (problem, propozycje rozwiązań, podjęcie decyzji, wdrożenie pomysłu)

Listopad Kwiecień

Wychowawca, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Potrafi porozumiewać się z innymi osobami i osiągać przynajmniej kompromis. Zna istotę procesu decyzyjnego. Jest przygotowany do prowadzenia negocjacji.

Nabywanie umiejętności zachowania się w trudnych sytuacjach

• Lekcje wychowawcze na temat agresji– omówienie mechanizmów jej powstawania.

• Zajęcia prowadzone metodami aktywizującymi (odgrywanie scenek, modelowanie, informacja zwrotna) powodujące zmianę zachowań agresywnych na zachowania społecznie pożądane.

• Lekcje wychowawcze na temat jak wyrażać swoje uczucia i emocje.

• Sporządzenie listy zachowań uczniowskich – wyrażanie własnych uczuć w stosunku do tych zachowań.

Listopad Kwiecień

Wychowawca, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Zna sposoby niwelowania swojej złości, posiada umiejętności rozładowywania agresji drogą rozmowy, przekonywania innych, unikania bójek, radzenia sobie z presją grupy. Potrafi wyrażać swoje uczucia nie raniąc innych, potrafi radzić sobie z negatywnymi emocjami.

Kształtowanie umiejętności sztuki dyskutowania

• Stwarzanie możliwości podczas lekcji języka polskiego, historii, WOS-u i innych przedmiotów, wypowiadania własnych sądów zakończonych sformułowaniem wniosków.

Wrzesień Czerwiec

Wychowawca Nauczyciele przedmiotów humanistycznych

Potrafi zrozumieć cudze myśli zanim je odrzuci lub uzna.

Rozwijanie umiejętności asertywnych

• Lekcje wychowawcze na temat zachowań agresywnych, uległych i asertywnych.

• Odgrywanie scenek rodzajowych rozwijające umiejętności asertywne.

• Wskazanie sytuacji, w których warto domagać się respektowania praw asertywności.

Październik Maj

Wychowawca, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Potrafi stanowczo i spokojnie wyrażać swoje uczucia, poglądy i postawy wobec innych osób w sposób respektujący uczucia, poglądy i postawy tych osób. Pozna prawa dziecka, człowieka, Polaka. Poczuje się bezpieczny.

23

Nabywanie umiejętności pracy w grupie

• Organizowanie imprez klasowych i szkolnych stwarzających możliwość wykazania się i pracy w grupie (organizowanie wycieczki, wyjść do kina i teatru, akcji charytatywnych, konkursów, gazetek, referatów).

• Omówienie i przestrzeganie zasad pracy podczas lekcji przedmiotowych, zajęć praktycznych i zajęć sportowych.

Wrzesień Maj

Wychowawca Opiekun Samorządu Szkolnego Opiekunowie Kół Zainteresowań Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Nabywa umiejętności pracy w grupie. Ma poczucie własnej wartości. Jest odpowiedzialny za siebie i innych. Będzie odpowiedzialny za swoje zachowania.

Kształtowanie tolerancji i postawy altruizmu

• Lekcje wychowawcze poświęcone kalectwu, starości, chorobie, uzależnieniom.

• Nawiązanie kontaktu z Domem Opieki Społecznej. • Nawiązanie kontaktów z młodzieżą w ramach wymian

szkolnych z innymi krajami. • Lekcje historii, WOS-u, j. polskiego i religii

poświęcone tolerancji dla odmienności kultur, światopoglądów i rasy.

• Uroczystości szkolne związane z rocznicami świąt narodowych, religijnych.

Wrzesień Czerwiec

Wychowawca Katecheci Poloniści Historycy Nauczyciele języków obcych

Wzrośnie poczucie tolerancji, odpowiedzialności za drugiego człowieka. Wzrośnie wrażliwość w stosunku do ludzi skrzywdzonych przez los. Potrafi otoczyć opieką osoby potrzebujące pomocy.

Rozwijanie wartości związanych z rodziną, miłości, życzliwości i przyjaźni

• Lekcje wychowawcze na temat roli rodziny w życiu człowieka.

• Realizacja programu „Wychowanie do życia w rodzinie”.

W ciągu całego roku

Wychowawca Nauczyciel wdż.

Pozna zasady współżycia w rodzinie, będzie świadomy odpowiedzialności za swoją rodzinę.

24

3. Kształtowanie człowieka kulturalnego wrażliwego na potrzeby innych i świadomie uczestniczącego kulturze

Zadania Sposób realizacji Termin Osoby realizujące Spodziewane efekty

Kształtowanie nawyku kulturalnego zachowania się - w klasie - w szkole - w miejscach publicznych

• Omówienie zasad savoir-vivre w różnych sytuacjach życiowych.

• Reagowanie na przejawy niekulturalnego zachowania się w szkole i poza szkołą.

• Wskazywanie alternatywnych (kulturalnych) sposobów zachowania się w szkole i poza szkołą.

• Lekcje wychowawcze prowadzone metodami aktywizującymi na temat zachowań kulturalnych w różnych sytuacjach życiowych.

• Organizowanie konkursów klasowych dotyczących zasad kulturalnego zachowania.

Wrzesień Czerwiec

Wszyscy nauczyciele, Wychowawca, Pracownicy szkoły.

Uczeń potrafi kulturalnie zachować się w każdej sytuacji. Zna i stosuje zwroty grzecznościowe. Reaguje na niekulturalne zachowania kolegów.

Tworzenie sytuacji dających możliwość sprawdzenia kulturalnych nawyków

• Organizowanie wycieczek. • Wyjścia do kina. • Wyjścia lub wyjazdy do teatru. • Zawody sportowe. • Udział w imprezach szkolnych. • Scenki sytuacyjne odgrywane podczas godzin

wychowawczych, uczące wyrażania szacunku wobec rodziców, nauczycieli, kolegów, symboli narodowych, miejsc pamięci (strój, słowa, gesty).

Od września do czerwca

Wychowawca, Poloniści, Nauczyciele organizujący poszczególne imprezy.

Jest odpowiedzialny za swoje zachowania.

Poszanowanie własnej i cudzej godności Poznanie praw i obowiązków ucznia, dziecka i obywatela

• Omówienie podczas lekcji wychowawczych, lekcji historii i WOS-u: praw ucznia , dziecka i obywatela zawartych w Statucie Szkoły, w Konstytucji RP i Konwencji Praw Dziecka.

Zgodnie z programem historii i WOS

Nauczyciele historii, WOS-u, Wychowawca.

Potrafi korzystać z przysługujących mu praw. Jest świadomy ciążących na nim obowiązków.

Kształtowanie pożądanych postaw moralnych młodzieży

• Tworzenie sytuacji wychowawczych posiadających walory moralne – lekcje wychowawcze, lekcje wdż, lekcje religii.

• Organizowanie pomocy koleżeńskiej. • Opieka nad osobami niepełnosprawnymi. • Spotkania z dziećmi z domów dziecka i osobami

mieszkającymi w domach opieki społecznej.

W ciągu roku Zgodnie z programem nauczania wymienionych przedmiotów

Wychowawcy, Nauczyciele wdż, historii.

Zauważy osoby chore , niepełnosprawne w środowisku szkolnym i pozaszkolnym, wyrazi gotowość pomocy.

Pomoc uczniom w uporządkowaniu wartości i norm postępowania społecznego

• Lekcje wychowawcze na temat hierarchii wartości. • Lekcje religii, j. polskiego, historii - wykorzystywanie

uznawanych wartości płynących z tematyki lekcji do dyskusji nad ich hierarchią.

W ciągu roku Wychowawcy, Nauczyciele wymienionych przedmiotów.

Potrafi wskazać hierarchię swoich wartości i dokonać ich weryfikacji.

25

Uwrażliwianie na potrzeby innych

• Udział w akcjach charytatywnych organizowanych przez szkołę:

• „Góra grosza”, • „Mikołaj o Tobie nie zapomni”, • „Pomóż dzieciom przetrwać zimę” • Prowadzenie zbiórki zabawek, odzieży, przyborów

szkolnych i żywności oraz drobnych monet. • Działalność młodzieży w ramach wolontariatu.

Październik Listopad Grudzień

Wychowawcy, Samorząd Szkolny, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Opiekun wolontariuszy .

Dostrzega ludzi potrzebujących pomocy, włącza się czynnie do różnych akcji.

Rozwijanie obowiązkowości i punktualności

• Systematyczna kontrola realizacji obowiązku szkolnego.

• Zapoznanie ucznia z systemem kar i nagród w szkole oraz punktowym systemem oceniania.

• Nagradzanie uczniów wzorowo wywiązujących się z obowiązków szkolnych: - pochwała ustna, - listy pochwalne, - nagrody książkowe lub rzeczowe, - szafka w szatni.

• Karanie uczniów łamiących zasady regulaminu szkolnego.

• Punktualne rozpoczynanie i kończenie lekcji przez nauczyciela.

W ciągu całego roku

Wychowawca, Nauczyciele, Dyrektor , Bibliotekarki.

Utożsamia się ze szkołą, dba o dobre imię szkoły. Jest wzorem dla innych. Ponosi konsekwencje za swoje zachowania.

26

4. Kształtowanie człowieka ogólnie wykształconego przygotowanego do kontynuowania nauki

Zadania Sposób realizacji Termin Osoby realizujące Spodziewane efekty

Kształcenie umiejętności uczenia się i zdobywania informacji

• Godziny wychowawcze na temat metod uczenia się. • Zajęcia dydaktyczne z poszczególnych przedmiotów z

instrukcją jak się uczyć. • Wskazywanie źródeł uzyskania informacji (film,

media).

Wrzesień-październik

Wychowawcy, Nauczyciele uczący w danej klasie, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Ułatwi skuteczne uczenie i wskaże sposoby zdobywania informacji.

Kształtowanie umiejętności poprawnego pisania i swobodnego wyrażania myśli

• Przestrzeganie na każdej lekcji wypowiadania się uczniów pełnymi zdaniami.

• Wygłaszanie referatów. • Przygotowanie i referowanie tematów prac

dyplomowych. • Ćwiczenia w pisaniu podań i życiorysu. • Organizowanie i udział w konkursach na najlepiej

napisaną pracę. • Konkury ortograficzne i recytatorskie.

Przez cały rok zgodnie z tematyką programu nauczania

Wszyscy nauczyciele.

Ukształtuje umiejętność poprawnego posługiwania się językiem polskim.

Pomoc uczniowi w odkrywaniu jego zdolności i uzdolnień Kształtowanie umiejętności przekładania zdobytej wiedzy na działania praktyczne

• Prezentacja kół zainteresowań istniejących w szkole.

• Zajęcia dydaktyczne prowadzone metodami aktywizującymi.

• Wycieczki przedmiotowe. • Kontakty z zakładami pracy. • Praktyki zawodowe. • Organizowanie konkursów tematycznych. • Przygotowanie uczniów do startu w olimpiadach

przedmiotowych. • Inspirowanie młodzieży do twórczości własnej. • Organizowanie wystaw uczniów. • Przygotowanie spektakli teatralnych. • Angażowanie uczniów do udziału w przygotowywaniu

gazetek, plakatów i występów artystycznych.

Wrzesień, Zgodnie z programem wycieczek i praktyk zawodowych Wg planu imprez i uroczystości szkolnych

Wychowawca, Dyrektor, Opiekun praktyk, Opiekunowie kół, Nauczyciele uczący w danej klasie.

Rozwija swoje zainteresowania. Potrafi zagospodarować swój czas wolny. Potrafi dokonać trafnych wyborów. Poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł. Nie boi się występować publicznie.

Rozwijanie kultury informacyjnej

• Lekcje biblioteczne mające na celu rozbudzanie i rozwijanie potrzeb czytelniczych.

• Lekcje informatyki oraz innych przedmiotów, zaznajamiające z rodzajem mediów, rozwijające umiejętności wybierania i korzystania z odpowiednich czasopism, programów tv, encyklopedii multimedialnych, informacji zawartych w Internecie.

Zgodnie z programem nauczania

Wychowawcy, Informatycy, Nauczyciele przedmiotów.

Potrafi znaleźć odpowiednie dla siebie informacje. Będzie rozumiał język mediów. Nie pozwoli sobą manipulować.

27

Pomoc uczniom z różnymi dysfunkcjami

• Kierowanie uczniów do poradni PPP na badania specjalistyczne.

• Wykonywanie ćwiczeń eliminujących daną dysfunkcję zgodnie z zaleceniem poradni.

W ciągu roku w miarę potrzeby

Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Rodzice.

Usprawni sferę rozwoju. Podniesie motywację do nauki. Wzrosną efekty pracy ucznia.

Przygotowanie do realiów życia gospodarczego

• Tematyka lekcji przedsiębiorczości i WOS-u– poznanie zagadnień z zakresu gospodarki rynkowej, kodeksu pracy itp.

• Tematyka lekcji przedsiębiorczości i WOS-u – kształtowanie umiejętności podjęcia działalności gospodarczej lub umiejętności aktywnego poszukiwania pracy i gromadzenia dokumentacji dla przyszłego pracodawcy.

• Lekcje z udziałem pracowników z Urzędu Pracy.

W ciągu roku zgodnie z tematyką WOS-u i przedsiębiorczości

Nauczyciele WOS-u, Przedsiębiorczości, Wychowawcy, Pracownicy Urzędu Pracy

Potrafi założyć indywidualną działalność gospodarczą. Potrafi wypełnić podstawowe formularze związane z założeniem działalności gospodarczej. Nabędzie umiejętności sporządzania dokumentów aplikacyjnych oraz autoprezentacji.

Przygotowanie uczniów do dalszego kształcenia

• Wskazanie źródeł informacji o uczelniach w mieście i w kraju.

• Kierowanie uczniów do Specjalistycznej Poradni Zawodowej na badania predyspozycji zawodowych.

• Wycieczki do zakładów pracy. • Zajęcia edukacyjno-zawodoznawcze.

W ciągu roku zgodnie z potrzebami młodzieży lub klasy

Nauczyciele uczący w klasie Wychowawcy, Informatycy, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Pozna źródła informacji o uczelniach. Ułatwi dokonanie trafnego wyboru zgodnie z zainteresowaniem.

Przygotowanie ucznia do egzaminów końcowych

• Lekcje z wychowawcą, spotkania ogólnoszkolne z dyrektorem, spotkanie rodziców z dyrektorem – zapoznanie z przepisami promowania i przeprowadzania egzaminów końcowych.

• Organizowanie zajęć fakultatywnych z wybranych przedmiotów.

• Organizowanie próbnych matur i próbnych egzaminów z przygotowania zawodowego.

Przez cały rok Dyrektor, Wychowawca, Nauczyciele przedmiotów, maturalnych, Nauczyciele zawodu.

Zna procedurę zdawania egzaminu końcowego. Jest przygotowany do zdawania egzaminu końcowego z przedmiotów objętych egzaminem maturalnym i z przygotowania zawodowego.

28

5. Kształtowanie postaw obywatela, Polaka, Europejczyka umiejącego aktywnie i swobodnie poruszać się we współczesnym świecie

Zadania Sposób realizacji Termin Osoby realizujące Spodziewane efekty

Wychowanie do patriotyzmu i postaw obywatelskich.

• Poznanie ważnych wydarzeń związanych z historią i tradycjami regionu i kraju poprzez realizację tematyki lekcji historii, WOS, j. polskiego.

• Wycieczki do muzeum Wsi Lubelskiej. • Poznanie miejsc pamięci narodowej w regionie i w

kraju.

Wg programu wymienionych przedmiotów

Nauczyciele WOS, historii, Wychowawca.

Zna historię i tradycje regionu i kraju. Zna walory i cechy wyróżniające własny region.

Budowanie szacunku dla symboli narodowych, religijnych i miejsc pamięci

• Uczestnictwo w uroczystościach upamiętniających różne wydarzenia historyczne np.: − Święto Niepodległości, − Rocznica Konstytucji, − Kwiecień jako miesiąc pamięci narodowej, − Rocznica Powstania Styczniowego, − Opieka nad miejscami pamięci narodowej.

11 listopada 3 maja kwiecień 17 stycznia wrzesień listopad

Wychowawcy, Nauczyciele odpowiedzialni za przygotowanie wymienionych uroczystości.

Potrafi zachować się wobec symboli narodowych. Rozumie znaczenie świętowania i kultywowania tradycji. Zna miejsca pamięci narodowej. Troszczy się i czci pamięć poległych.

Poznawanie i kultywowanie tradycji rodzinnej, lokalnej, narodowej

• Lekcje wychowawcze, WOS, j. polskiego. • Inspirowanie do zbierania pamiątek rodzinnych,

drzewa genealogicznego. • Imprezy ogólnoszkolne.

Wg. rozkładu nauczania wskazanych przedmiotów w ciągu roku

Wychowawcy, Nauczyciele j. Polskiego, historii, WOS

Zbiera pamiątki rodzinne. Poznaje życie swoich przodków.

Poznanie zwyczajów i tradycji szkolnych

• Lekcje wychowawcze, lekcje j. Polskiego, historii, WOS

• Podtrzymywanie tradycji uroczystości szkolnych: − Ślubowanie klas pierwszych, − Wybory samorządów klasowych, − Święto szkoły, − Spotkania opłatkowe w klasach, − Wieczory kolęd, − Bal studniówkowy, − Uroczyste rozpoczynanie i zakończenie roku

szkolnego, − Uroczyste pożegnanie maturzystów.

W ciągu roku Dyrektor, Wychowawcy, Nauczyciele odpowiedzialni za wymienione uroczystości.

Utożsamia się ze szkołą. Integruje się z klasą i społecznością szkolną. Dba o dobre imię szkoły.

29

Kształtowanie umiejętności posługiwania się językami obcymi

• Lekcje przedmiotowe z j. angielskiego, j. niemieckiego, j. rosyjskiego.

• Organizowanie konkursów językowych. • Organizowanie wieczoru kolęd śpiewanych

w różnych językach. • Wymiana młodzieży szkolnej w ramach nawiązanych

kontaktów z młodzieżą innych krajów.

Przez cały rok szkolny

Nauczyciele języków obcych

Doskonali język. Poznaje historię i kulturę kraju nauczanego języka.

Kształtowanie w świadomości uczniów miejsca i roli Polski i Polaków w integrującej się Europie

• Konkurs wiedzy o krajach europejskich nauczanych języków (j, niemiecki, angielski).

• Organizowanie Dni Europejskich w szkole – zapoznanie z historia, kulturą, obyczajami krajów europejskich.

• Godziny wychowawcze, j. angielskiego, niemieckiego, historii – zapoznanie z najsłynniejszymi muzeami Europy, sposobami spędzania czasu wolnego przez młodzież.

Wg kalendarza imprez i uroczystości szkolnych Wg. rozkładu nauczania wskazanych przedmiotów w ciągu roku

Nauczyciele wymienionych przedmiotów.

Poznaje język, kulturę i tradycje mieszkańców Europy. Zna najsłynniejsze zabytki i muzea kultury europejskiej Pracuje twórczo. Uczy się wystąpień publicznych.

Poznanie systemu ochrony praw człowieka krajów Europejskich

• Lekcje historii, WOS, j. polskiego – zapoznanie z organizacjami i instytucjami krajów Polski i Europy, do których można się zwrócić o pomoc przebywając za granicą.

Wg. rozkładu nauczania wskazanych przedmiotów w ciągu roku. Godziny wychowawcze

Wychowawcy, nauczyciele historii, j. polskiego i WOS.

Zna swoje prawa i obowiązki. Zna dokumenty, które zajmują się ochroną praw człowieka. Wie, do kogo zwrócić się w obronie swoich praw.

30

6. Kształtowanie człowieka zdrowego, wolnego od nałogów, żyjącego zgodnie z przyrodą

Zadania Sposób realizacji Termin Osoby realizujące Spodziewane efekty

Kształtowanie zachowań sprzyjających zdrowiu

• Przestrzeganie zasad BHP na lekcjach i w czasie przerw.

• Realizacja treści programowych o tematyce zdrowotnej na lekcjach biologii, w-f, godzinach wychowawczych.

Wrzesień W ciągu roku zgodnie z programem

Wszyscy nauczyciele, Nauczyciele biologii, Nauczyciele w-f.

Zmniejszy się lub wyeliminuje wypadkowość podczas przerw i lekcji. Uczeń nabędzie umiejętności dbania o własne zdrowie.

Wdrażanie dbałości o zdrowie i higienę osobistą

• Realizacja programów prozdrowotnych „Mój piękny uśmiech”, „Stres pod kontrolą”, „Różowa wstążeczka”, „Koniczyna”.

• Pogadanki w klasach na temat zasad prawidłowego odżywiania się.

• Lekcje na temat anoreksji i bulimii. • Lekcje wychowawcze na temat higieny ciała, ubioru,

obuwia oraz pomieszczeń, w których się przebywa. • Prezentacja filmów o tematyce zdrowotnej. • Działalność Szkolnego Koła Antynikotynowego.

Cały rok Nauczyciele biologii, Nauczyciele w-f , Wychowawcy, Opiekunowie koła, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Jest świadomy swojego rozwoju biologicznego. Rozróżnia czynniki wpływające pozytywnie i negatywnie na zdrowie.

Rozwijanie zainteresowań kulturą fizyczną oraz rozwijanie uzdolnień w dziedzinie sportu

• Zapoznanie uczniów z działalnością kół sportowych w szkole podczas lekcji w-f i godziny wychowawczej.

• Zachęcanie uczniów do udziału w pracy koła sportowego.

• Udział w zawodach sportowych na terenie szkoły i poza nią.

• Organizowanie zajęć sportowych w czasie ferii zimowych.

Wrzesień W ciągu roku zgodnie z kalendarzem imprez sportowych

Wychowawcy, Nauczyciele w-f , Opiekunowie kół sportowych.

Potrafi zagospodarować czas wolny, odczuwa satysfakcję z uprawiania sportu.

Organizowanie profilaktyki w zakresie uzależnień i zagrożeń z nich płynących

• Opracowanie i modyfikowanie Szkolnego Programu Profilaktyki opartego na diagnozie środowiska szkolnego.

• Realizacja zadań profilaktycznych zawartych w Szkolnym Programie Profilaktyki.

•

Październik W ciągu roku zgodnie z planem wychowawcy

Komisja d/s opracowania i modyfikacji Szkolnego Programu Profilaktyki.

Zmniejszy się skala zagrożeń i uzależnień wśród młodzieży. Nastąpi wzrost świadomości młodzieży odnośnie używania środków psychoaktywnych. Rodzice i nauczyciele wzbogacą się o nowe metody oddziaływania wychowawczego.

Podnoszenie wiedzy w zakresie zasad udzielania pierwszej pomocy

• Realizacja tematyki lekcji po i w- f. • Zajęcia lekcyjne w szkole ratownictwa.

W ciągu roku zgodnie z programem lekcji

Nauczyciele po i w-f.

Potrafi udzielić pierwszej pomocy w sytuacjach różnego rodzaju zagrożeń.

31

Zapoznanie uczniów z zagrożeniami typu pożar, porażenie prądem, wypadek, skażenia zagrożenia życia i zasadami postępowania w tych sytuacjach

• Realizacja tematyki lekcji BHP, wychowania fizycznego, przysposobienia obronnego.

W ciągu roku zgodnie z programem lekcji

Nauczyciele bhp w-f i po.

Będzie przestrzegał regulaminu bhp. Potrafi ustrzec innych oraz udzielić pierwszej pomocy w sytuacjach zagrożenia życia ludzkiego.

Kształtowanie postaw proekologicznych

• Realizacja treści programowych z zakresu biologii, geografii, chemii.

• Wycieczka do oczyszczalni ścieków. • Redagowanie gazetek o tematyce proekologicznej. • Omawianie na lekcjach biologii, geografii oraz podczas

wycieczek krajoznawczych zasad zachowania się w miejscach podlegających ochronie.

• Udział szkoły w Alercie Ekologiczno - Zdrowotnym.

W ciągu roku, zgodnie z programem nauczania danego przedmiotu

Nauczyciele biologii, geografii, ochrony środowiska, Wychowawcy.

Rozumie potrzebę ochrony środowiska. Reaguje na przejawy niewłaściwego zachowania w aspekcie kontaktu z naturą.

Rozwijanie zainteresowań przyrodniczych

• Działalność koła ekologicznego. • Udział w konkursach wiedzy ekologicznej. • Opracowanie i realizacja zadań proekologicznych i

prozdrowotnych w ramach udziału szkoły w Wojewódzkim Konkursie Ekologicznym.

• Wycieczki krajoznawcze. • Oglądanie filmów o tematyce środowiska naturalnego.

W ciągu roku, zgodnie z programem dotyczącym tematyki proekologicznej

Opiekun koła ekologicznego, Komisja d/s Wojewódzkiego Konkursu Ekologicznego, Nauczyciele chemii, geografii, Wychowawcy.

Potrafi obcować z przyrodą. Dostrzega pozytywne i negatywne aspekty ingerencji człowieka w środowisko naturalne.

Podejmowanie działań ekologicznych w otoczeniu szkoły i miejscu zamieszkania

• Udział w akcji: Sprzątanie Świata. • Opieka nad zwierzętami i ptakami w okresie zimy. • Udział w Alercie Ekologicznym. • Redagowanie gazetki: „My – Ekologia – Świat”.

Październik Okres zimy Kwiecień

Wychowawca, Opiekun koła ekologicznego.

Potrafi dbać o porządek w otoczeniu, w którym przebywa. Potrafi troszczyć się o istoty żyjące w przyrodzie.

32

7. Wspieranie działań wychowawczych rodziny

Zadania Sposoby realizacji Termin realizacji Osoby realizujące Oczekiwane efekty

Konstruktywna współpraca z domem rodzinnym ucznia

• Organizowanie i uczestniczenie w spotkaniach z rodzicami uczniów: − wywiadówki, − zebrania śródokresowe, − rozmowy indywidualne, − dyżury nauczycieli dla rodziców.

• Wzajemna wymiana informacji o uczniu (o jego stanie zdrowia, zachowaniu, trudnościach wychowawczych czy postępach w nauce).

W ciągu roku Dyrektor. Wychowawcy, Nauczyciele, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny.

Rodzice są świadomi postępów i osiągnięć swoich dzieci w nauce. Posiadają informacje o ich zachowaniu i frekwencji.

Udział rodziców w planowaniu pracy wychowawczej w szkole

• Włączenie rodziców do opracowania i zatwierdzenia: • Programu Wychowawczego, • Szkolnego Programu Profilaktyki. • Zapoznanie rodziców z zasadami oceniania,

klasyfikowania i promowania uczniów.

Wrzesień Dyrektor, Rada Rodziców, Wychowawcy, Rodzice uczniów.

Rodzice mają swój wkład w funkcjonowanie szkoły, czują się potrzebni i doceniani, poznają dokumenty szkolne.

Udział rodziców w organizowanych imprezach i uroczystościach szkolnych

• Wycieczki klasowe i szkolne, opieka nad organizowanymi dyskotekami w szkole i podczas balów studniówkowych.

• Uczestniczenie w świętach klasy lub szkoły, takich jak: Ślubowanie klas pierwszych, Święto Szkoły, Wigilie klasowe, Studniówka.

Według kalendarza uroczystości szkolnych

Dyrektor, Wychowawcy, Nauczyciele, Rodzice.

Rodzice integrują się ze środowiskiem szkolnym. Czują się współgospodarzami szkoły.

Organizowanie szkoleń dla rodziców

• Prowadzenie badań ankietowych w celu zdiagnozowania potrzeb szkoleniowych.

• Organizowanie szkoleń z zakresu profilaktyki uzależnień i innego typu zagrożeń.

• Organizowanie szkoleń z zakresu trudności wychowawczych okresu dojrzewania.

Styczeń Kwiecień

Dyrektor, Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Wychowawca.

Zauważą mocne strony swojego dziecka, potrafią bardziej porozumieć się z nim. Poznają prawidłowości rozwojowe okresu adolescencji.

Poszukiwanie sponsorów wśród rodziców

• Zapoznanie rodziców z listą potrzeb szkoły w zakresie remontów, zakupu sprzętu i pomocy naukowych.

• Włączanie ich do prowadzonych w szkole akcji charytatywnych.

• Składanie życzeń świątecznych i podziękowań sponsorom za ofiarowaną pomoc finansową dla szkoły.

Wrzesień, w miarę potrzeb

Dyrektor, Rada Rodziców.

Szkoła będzie lepiej wyposażona w niezbędne pomoce naukowe.

33

Stwarzanie możliwości bezpośredniego obcowania z kulturą i sztuką

• Wyjścia do kina, filharmonii, na wystawy do muzeum. • Zwiedzanie wystaw artystycznych. • Organizowanie konkursów recytatorskich. • Organizowanie konkursów plastycznych. • Udział w akademiach i imprezach szkolnych. • Przygotowanie w szkole wystawy stroików

Bożonarodzeniowych i Wielkanocnych. • Spotkania z twórcami sztuki (pisarze, artyści, aktorzy. • Promowanie twórczości uczniowskiej, np. konkurs na

pracę polonistyczną, wiersz, plakat.

W ciągu roku, wg kalendarza imprez

Wychowawcy, Nauczyciele j. polskiego, Nauczyciele zawodu, Osoby odpowiedzialne za poszczególne konkursy.

Doskonali, rozwija swoje umiejętności artystyczne. Wzrośnie wrażliwość w odbiorze dzieł sztuki. Szanuje „Pomniki kultury”. Zna dzieła wielkich klasyków.

34

8. Niesienie pomocy pedagogiczno – psychologicznej

Zadania Sposób realizacji Termin Osoby realizujące Spodziewane efekty

Pomoc uczniowi w przezwyciężeniu problemów osobistych i szkolnych

• Rozmowy indywidualne z uczniami. • Współpraca z nauczycielami. • Współpraca z rodzicami. • Współpraca z kuratorami sądowymi, placówkami

działającymi na rzecz dziecka i jego rodziny. • Kierowanie uczniów na badania Poradni P-P lub do

Poradni Specjalistycznych.

W miarę potrzeby w ciągu całego roku

Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Wychowawcy, Nauczyciele, Rodzice, Pracownicy PPP, Pracownicy MOPR-u.

Wzrośnie wiara w siebie i swoje możliwości. Wzrośnie bezpieczeństwo ucznia. Nastąpi wyciszenie emocji negatywnych. Poprawi się funkcjonowanie ucznia na terenie szkoły i w domu.

Objęcie opieka indywidualną uczniów mających trudności adaptacyjne w sferze kontaktów społecznych, zagrożonych patologią, mających trudną sytuację bytową

• Rozmowy indywidualne z uczniami. • Uczenie wychowanków zachowań uznanych za

społecznie przyjęte w dziedzinie komunikacji, rozwiązywania konfliktów, kultury osobistej,

• Zabieganie o pomoc materialną dla uczniów z rodzin o niskim statucie ekonomicznym.

W miarę potrzeby w ciągu całego roku

Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Wychowawcy, Nauczyciele, Rodzice, Pracownicy PPP, Pracownicy MOPR-u.

Poprawi się zachowanie ucznia w zakresie kontaktów z rówieśnikami, nauczycielami i rodzicami.

Współpraca z wychowawcami, nauczycielami w rozwiązywaniu indywidualnych problemów uczniów i ich rodziców

• Udzielanie porad wychowawcom w sytuacjach kryzysowych występujących w klasie.

• Prowadzenie lub organizowanie zajęć psycho edukacyjnych, programów profilaktycznych.

• Integrowanie zespołów klasowych.

W miarę potrzeby Wrzesień – Październik

Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Wychowawcy, Pracownicy PPP i Poradni Specjalistycznych.

Wychowawca lub nauczyciel może liczyć na pomoc i wsparcie pedagoga szkolnego oraz psychologa szkolnego w rozwiązywaniu trudnych spraw występujących w środowisku ucznia.

Prowadzenie diagnozy szkolnej dotyczącej warunków życia uczniów

• Opracowanie narzędzi diagnostycznych do przeprowadzenia badań.

• Przeprowadzenie badań w wybranych klasach.

Wrzesień –Grudzień

Pedagog szkolny, Psycholog szkolny, Wychowawcy.

Wnioski płynące z ankiet spowodują opracowanie, uaktualnienie oddziaływań wychowawczych na kolejny rok szkolny.

35

EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO:

Cel:

1) Wskazanie, czy przyjęty kierunek kompleksowych działań wychowawczych jest skuteczny i sprzyja wszechstronnemu rozwojowi

osobowości w wymiarze intelektualnym, społecznym, moralnym i duchowym.

Ewaluacja programu będzie dokonywana w szkole poprzez:

1) Analizę wyników nauczania i ocen zachowania, która wskaże, czy przyjęty program wychowawczy wpływa korzystnie na rozwój uczniów.

2) Analizę ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców i nauczycieli, która wskaże czy program spełnia ich oczekiwania w zakresie:

a. rozwoju ucznia we wszystkich wymiarach procesu uczenia się i wychowania,

b. wychowania kulturalnego,

c. wychowania fizycznego i prozdrowotnego,

d. kształcenia postaw proekologicznych,

e. wspierania rodziny w procesie wychowania,

f. opieki pedagogiczno – psychologicznej.

3) Ocenę wskaźników ilościowych, które wskażą:

a. liczbę uczniów uczestniczących w olimpiadach, konkursach, zawodach sportowych,

b. liczbę uczniów uczestniczących w kołach zainteresowań,

c. liczbę uczniów zaangażowanych w życie społeczne szkoły (samorząd uczniowski, udział w imprezach artystycznych),

d. ilość akcji charytatywnych na rzecz środowisk pozaszkolnych,

e. liczbę zorganizowanych wycieczek turystycznych,

f. liczbę wyjść do kina, teatru, muzeum lub inne imprezy kulturalne.

4) Ocenę wskaźników jakościowych, czyli różnych rodzajów aktywności prezentowanych w szkole i poza nią (konkursy, imprezy artystyczne

i.t.p.).

36

5) Obserwację zachowań społeczności szkolnej, która wskaże czy są one zgodne z przyjętymi w programie normami i zasadami.

Stan działań wychowawczych oceniany będzie za pomocą takich metod jak:

1) Analiza dokumentów:

a. dzienniki lekcyjne – frekwencja uczniów, (ogólna oraz na konkretnych lekcjach), wyniki w nauce, ocena z zachowania (okresowa), ilość

spotkań wychowawcy z rodzicami (udokumentowana), ilość wycieczek;

b. dzienniki zajęć pozalekcyjnych ;

c. dane o rodzinach uczniów – zbiorcze, uzyskane od pedagoga, psychologa szkolnego lub wychowawcy klasy;

d. dane o absolwentach szkoły – jakie są ich dalsze losy.

2) Ankiety dla rodziców, uczniów, nauczycieli – zebranie porównywalnych opinii i dokonanie ich analiz statystycznych.

3) Obserwacja zachowań uczniów podczas przerw lekcyjnych, wycieczek, wyjść do ośrodków kultury, w szatni.

4) Wywiady z rodzicami uczniów, kuratorami sądowymi, ochroniarzami, szatniarką na temat zachowania się niektórych uczniów

w różnych sytuacjach.

37

SPOSOBY WZBUDZANIA I WZMACNIANIA MOTYWACJI UCZNIÓW: 1. Na pierwszej lekcji z wychowawcą należy szczegółowo określić zasady funkcjonowania ucznia w szkole:

- obowiązek uczęszczania na wszystkie lekcje;

- sposoby usprawiedliwiania nieobecności spowodowanych chorobą ucznia lub sytuacją losową;

- omówić sankcje, które grożą za nieprzestrzeganie regulaminu obowiązującego uczniów.

2. Każdy nauczyciel na pierwszej lekcji, w ramach swojego nauczanego przedmiotu szczegółowo powinien omówić:

- główne zagadnienia przewidziane do realizacji na dany rok szkolny z danego przedmiotu;

- swoje wymagania i oczekiwania związane z nauczanym przedmiotem;

- sposoby oceniania osiągnięć szkolnych zgodnych z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania wraz z komentarzem zachęcającym

ucznia do nauki;

- sposoby uczenia się danego przedmiotu wynikające z jego specyfiki, ze zwróceniem uwagi na praktyczną użyteczność

omawianego materiału;

- profity, w postaci dodatkowych ocen pozytywnych, które może uczeń otrzymać, np. za pięć kolejnych obecności na lekcjach z

danego przedmiotu, za prezentowanie szkoły w zawodach sportowych, konkursach, olimpiadach, udział w występach

artystycznych z okazji świąt i rocznic itp.

3. Konsekwentnie przejawiać pozytywne oczekiwania i postawy wobec uczniów.

4. Wzmacniać wiarę wychowanków we własne możliwości, np. dostrzegając i oceniając ich wysiłki i sukcesy.

5. Stosować metody aktywizujące podczas lekcji – pomogą stać się uczniom bardziej aktywnymi i samodzielnymi.

6. Prezentować indywidualne podejście do uczniów, np. chwilę porozmawiać na przerwie pytając o przyczyny trudności związane z danym

przedmiotem, próbować zastosować środki zaradcze (pomoc koleżeńska, sposoby odrabiania pracy domowej).

7. Systematycznie kontrolować frekwencję.

8. Prowadzić rozmowy indywidualne z uczniami wagarującymi, uciekającymi z pojedynczych lekcji lub nieobecnych w szkole przez cały

dzień. Zwrócić uwagę na zapisy w Statucie Szkoły dotyczącego praw i obowiązków uczniów oraz systemu nagród i kar. Rozpoznać

przyczyny nieobecności.

38

9. Powiadomić rodziców o absencji ich dziecka w szkole, wykazać zaniepokojenie i zachęcić do współpracy, przeprowadzenia wspólnej

rozmowy (wychowawca – rodzic – uczeń, lub wychowawca – rodzic – uczeń –pedagog, psycholog szkolny).

10. Z pomocą pedagoga, psychologa szkolnego dokonać rozpoznania przyczyn obniżenia motywacji do chodzenia do szkoły i nauki oraz

zastosowanie wzmocnień pozytywnych, adekwatnych do stwierdzonych nieprawidłowości. Poinstruować rodziców, jak mogą wzmacniać

motywację dziecka w domu.

11. W wypadku braku poprawy w uczęszczaniu ucznia do szkoły pedagog bądź psycholog wraz z wychowawcą opracują formułę zawarcia

kontraktu z uczniem, w którym w sposób szczegółowy zostaną określone warunki funkcjonowania ucznia w szkole oraz sankcje

wynikające z niedotrzymania podpisanego dokumentu.

12. Monitorować zapisy kontraktu zgodnie z ustaleniami.

13. Przeprowadzić lekcje w klasie na temat „Skutecznych metod uczenia się”.

39

PROPOZYCJE TEMATÓW GODZIN WYCHOWAWCZYCH: KLASA I

1. Zapoznanie z historią i tradycją szkoły.

2. Wycieczka po szkole.

3. Zapoznanie z regulaminem uczniowskim (prawa i obowiązki, sposoby usprawiedliwiania opuszczonych godzin) i omówienie kryteriów

oceny zachowania.

4. Przedstawienie oferty kół zainteresowań i ich opiekunów, zachęcanie do rozwijania pasji i uczestnictwa w różnego typu stowarzyszeniach

i organizacjach młodzieżowych.

5. Integracja zespołu klasowego.

6. Prowadzenie działań profilaktycznych dotyczących zjawiska agresji i przemocy szkolnej.

7. Rozwijanie samorządności uczniów.

8. Kultura życia codziennego.

9. Nasze prawa i obowiązki w Unii Europejskiej.

10. Techniki uczenia się.

11. Poszanowanie symboli narodowych jako wyraz szacunku i tolerancji.

12. Problemy okresu dorastania.

13. Kształtowanie zdolności komunikacyjnych i konstruktywnych sposobów rozwiązywania konfliktów.

14. Troska o środowisko naturalne.

15. Uzależnienia – mity i prawda.

16. Mój wpływ na życie szkoły i jej zewnętrzny wizerunek.

40

KLASA II

1. Umiejętność rozpoznawania własnych emocji.

2. Empatia. Tolerancja wobec odmiennych zachowań.

3. Jak radzić sobie ze złością, gniewem, agresją?

4. Tworzenie własnej hierarchii wartości w oparciu o normy społeczne.

5. Muszę, mogę, chcę – wybór należy do mnie. Kształtowanie umiejętności podejmowania odpowiedzialnych decyzji w trudnych

sytuacjach.

6. Poznawanie historii regionu (wycieczka do skansenu, na wystawę, spotkanie z ciekawymi ludźmi).

7. Preorientacja zawodowa – spotkanie z psychologiem poradni zawodowej.

8. Zasady savoir vivre’u w różnych sytuacjach życiowych.

9. Mój wpływ na zdrowie własne i innych. Pogadanki z udziałem pedagoga szkolnego lub pracowników poradni uzależnień na temat

szkodliwego działania narkotyków na organizm człowieka.

10. Komunikacja werbalna i niewerbalna. Aktywne słuchanie.

11. Europa na co dzień – zapoznanie z dziejami Europy, określenie miejsca i roli Polski w integrującej się Europie.

12. Realizacja programu prozdrowotnego „Różowa wstążeczka”.

13. Wspólne tworzenie programów naprawczych, np. „jak poprawić frekwencję w klasie lub wyniki w nauce”.

14. Moje miejsce w rodzinie – obowiązki poszczególnych członków rodziny wobec siebie.

15. Zorganizowanie wystawy uprawianej twórczości własnej uczniów w klasie.

16. Poznawanie i kultywowanie tradycji rodzinnej – zasady tworzenia drzewa genealogicznego.

41

KLASA III

1. Promocja zdrowego stylu życia: zasady prawidłowego odżywiania się, sport i aktywny wypoczynek.

2. Anoreksja i bulimia śmiertelna pułapka.

3. Realizacja programu prozdrowotnego „Stres pod kontrolą”.

4. Media jako czynnik kształtujący świadomość człowieka.

5. Rola wykształcenia we współczesnym świecie.

6. Rozległość zainteresowań jako czynnik ułatwiający dokonywanie wyboru.

7. Korupcja – zepsucie – jak ich zwalczać.

8. Profilaktyka uzależnień –skutki palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania narkotyków dla organizmu człowieka.

9. Wartości związane z rodziną.

10. Zasady pisania listu motywacyjnego.

11. Przepisy promowania i przeprowadzania egzaminów końcowych.

12. System ochrony praw człowieka w krajach europejskich.

13. Historia, kultura i obyczaje krajów europejskich.

14. Jak przejawiam troskę o środowisko naturalne, w którym żyje.

42

KLASA IV

1. Współczesne zagrożenia rodziny, co niszczy, a co chroni więzy rodzinne.

2. Rola rodziny w życiu człowieka.

3. Choroby przenoszone drogą płciową, jak poznać, że się jest chorym.

4. Odpowiedzialność prawna i cywilna za własne słowa i czyny.

5. Matura i co dalej? – Planuję swoją ścieżkę zawodową.

6. Egzamin maturalny, egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe – zapoznanie z procedurami egzaminów.

7. Reklama samego siebie – cv, list motywacyjny, autoprezentacja.

8. Znam swoją wartość, umiem panować nad stresem.

9. Sposoby powtarzania i utrwalania wiadomości w przygotowywaniu się do egzaminów maturalnych i na studia.

10. Sztuka dyskutowania i umiejętność słuchania wypowiadającego się.

11. Respektowanie praw asertywności - odgrywanie scenek rodzajowych.

12. Kalectwo, choroba, starość – tolerancja i umiejętność niesienia pomocy.

43

PROGRAM OPRACOWALI:

mgr Halina Gładyszewska - przewodnicząca

mgr Adam Kozioł

mgr Krystyna Brodowska

mgr Bożena Skórska

mgr Małgorzata Swatowska

mgr Leszek Wróbel

Program został zatwierdzony do realizacji na Posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 5 czerwca 2006 roku.

AKTUALIZACJE WPROWADZIŁY:

mgr Emilia Gładyszewska

mgr Agnieszka Filip

Aktualizacje wprowadzone w programie zostały zatwierdzone Uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu 5 marca 2009 roku.