program nauczania przedmiotu€¦ · web viewprogram przeznaczony jest do realizacji w czteroletnim...

Program nauczania

ZESPOŁOWYCH PROJEKTÓW GRAFICZNYCH

do realizacjiw liceum plastycznym

rys. Józef Jurczyszyn

Program opracowały:Elżbieta Dudek

Beata Lewińska-Gwóźdź

Warszawa, luty 2015

2

SPIS TREŚCI:

WSTĘP................................................................................................................................................. 4OGÓLNA KONCEPCJA PROGRAMU.............................................................................................. 6CELE KSZTAŁCENIA........................................................................................................................ 7

CELE OGÓLNE............................................................................................................................... 7CELE SZCZEGÓŁOWE.................................................................................................................. 7

OPIS OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW NA KONIEC ETAPU KSZTAŁCENIA.........................................9WARUNKI I SPOSOBY REALIZACJI ORAZ WSKAZÓWKI METODYCZNE.......................10

METODY ORAZ FORMY DZIAŁAŃ........................................................................................10HARMONOGRAM PRACY NAD PROJEKTEM......................................................................12KORELACJE MIĘDZYPRZEDMIOTOWE...............................................................................13DOSTOSOWANIE DO INDYWIDUALNYCH POTRZEB UCZNIÓW.................................14WYMAGANIA BAZOWE............................................................................................................ 14

PRZEDMIOTOWE KRYTERIA OCENY......................................................................................15KRYTERIA OCENY ZREALIZOWANEGO ZADANIA PLASTYCZNEGO...........................15KRYTERIA OCENY SPOSOBU REALIZACJI PRACY............................................................16KRYTERIA OCENY PRACY POSZCZEGÓLNYCH CZŁONKÓW GRUPY..........................18SAMOOCENA UCZNIA............................................................................................................... 18

TREŚCI KSZTAŁCENIA: MATERIAŁ NAUCZANIA I OPIS OSIĄGNIĘĆ...............................20OBSZAR I – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – IDENTYFIKACJA FIRMY..........20OBSZAR II – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – OPRAWA GRAFICZNA IMPREZ SZKOLNYCH................................................................................................................................ 21OBSZAR III – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – KAMPANIA SPOŁECZNA.......23OBSZAR IV – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – SZTUKA KSIĄŻKI....................24

LITERATURA PRZEDMIOTU...................................................................................................... 26

3

WSTĘP

Program przeznaczony jest do realizacji w czteroletnim liceum plastycznym (IV etap edukacyjny – szkoła ponadgimnazjalna). Skonstruowany został w oparciu o podstawę programową kształcenia artystycznego sformułowaną w rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 lipca 2014 r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego w publicznych szkołach artystycznych (Dziennik Ustaw z dnia 6 sierpnia 2014 r., poz. 1039). W cytowanym rozporządzeniu opublikowano przykładową podstawę dla przedmiotu: zespołowe projekty artystyczne – kampania reklamowa szkoły. Stała się ona wzorem formułowania wymagań dla zespołowych projektów graficznych.

Zespołowe projekty artystyczne są modułem uzupełniającym w planach nauczania dla szkół plastycznych, opublikowanych w rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie ramowych planów nauczania w publicznych szkołach i placówkach artystycznych (Dziennik Ustaw z dnia 16 czerwca 2014 r., poz. 785). Zgodnie z zapisem rozporządzenia uczniowie maksymalnie do 15 czerwca w roku szkolnym poprzedzającym rozpoczęcie nauki w klasie II muszą pisemnie zadeklarować chęć realizacji zajęć z zakresu modułów multimedia i fotografia oraz zespołowych projektów artystycznych. W ZPSP projekty realizowane są w klasie III liceum plastycznego z uwagi na fakt, że często są one wizytówką szkoły i wiążą się z jej promocją. W związku z tym warto, aby podejmowali je uczniowie o w miarę ukształtowanej świadomości plastycznej. Uczniowie sami wybierają sobie dziedzinę, z której chcą wykonywać projekty. Jedną z zaproponowanych są właśnie zespołowe projekty graficzne. W wyjątkowych przypadkach dopuszcza się projekt, który jest realizowany w klasie II.

W przypadku projektów interdyscyplinarnych – zajęcia mogą być współprowadzone przez drugiego nauczyciela, który wspiera nauczyciela prowadzącego w ich realizacji. W takim przypadku nauczyciel prowadzący odpowiada za dokumentację przebiegu nauczania, wymagania edukacyjne, program nauczania i ocenianie.

Zespołowe projekty graficzne realizowane są w systemie klasowo-lekcyjnym i dokumentowane w dzienniku elektronicznym.

Autorki programu:

Elżbieta Dudek ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Warszawie, a następnie Wydział Grafiki Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jest nauczycielem reklamy wizualnej w Zespole Państwowych Szkół Plastycznych w Warszawie. Przez wiele lat współpracowała z wydawnictwami, tworząc ilustracje edukacyjne (między innymi dla WSiP). Jako grafik ilustrator miała wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Zajmuje się ilustracją książkową, projektowaniem graficznym, rysunkiem artystycznym. Jej prace osiągają sukcesy w konkursach artystycznych (np. wyróżnienie dla Kalendarza Warzywnego na VII Międzynarodowym Konkursie Kalendarzy i Kart Świątecznych VIDICAL 2011).

Beata Lewińska-Gwóźdź uczy historii sztuki w Zespole Państwowych Szkół Plastycznych, którego jest dyrektorem. Pełni też funkcję metodyka historii sztuki o zasięgu ogólnopolskim. Ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Jarosławiu, historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz studia doktoranckie z zakresu nauk humanistycznych – historia sztuki w Instytucie Sztuki PAN. Od kilkunastu lat pracuje jako adiunkt na Uniwersytecie

4

Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, gdzie wykłada między innymi dydaktykę historii sztuki. Pełni również funkcję rzeczoznawcy podręczników nauczania plastyki w MEN. Jest autorką programu nauczania historii sztuki, dopuszczonego w 2005 roku przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego do użytku w szkołach plastycznych, współautorką programu nauczania historii sztuki do nowej podstawy programowej, opublikowanego przez wydawnictwo CEA, a także wielu podręczników, przewodników metodycznych, albumów i opracowań oraz artykułów o sztuce. Recenzowała obecnie obowiązującą podstawę programową plastyki i historii sztuki MEN. Jest współautorką obecnie obowiązującej podstawy programowej MKiDN. Stale współpracuje z Okręgową i Centralną Komisją Egzaminacyjną.

5

OGÓLNA KONCEPCJA PROGRAMU

Szkoła plastyczna dotychczas była nastawiona na indywidualne realizacje ucznia, podczas gdy współczesny rynek pracy wymaga umiejętności pracy zespołowej. W pracy zespołowej inaczej wykorzystywane są predyspozycje i cechy osobowości uczestników. Z kolei szkoły mogą w lepszy, kontrolowany i opłacany sposób wychodzić naprzeciw potrzebom środowiska, realizując projekty, które są niezbędne do ich prawidłowego funkcjonowania. Dzięki zespołowym projektom artystycznym uczniowie mogą też realizować zadania wykraczające poza ich możliwości indywidualne.

Podejmując zespołowe projekty graficzne, uczniowie przygotowują się do zespołowych działań twórczych w zakresie kształtowania przestrzeni publicznej i świadomości estetycznej społeczeństwa przede wszystkim w dziedzinie grafiki reklamowej i ilustracyjnej. Uczeń zdobywa umiejętności poprzez doświadczenia koncepcyjne i wykonawcze. Uzyskana wiedza i doświadczenie mają charakter interdyscyplinarny.

Program w części zasadniczej dostosowany jest do potrzeb uczniów przeciętnych i realizowany będzie w czasie 2 godzin tygodniowo (sumaryczna liczba godzin – 60). Został podzielony na dwie zasadnicze części:

W części pierwszej zostały sformułowane cele kształcenia, omówione warunki i sposoby realizacji (w tym podstawowe metody i formy kształcenia w zakresie przedmiotu) oraz wymagania i kryteria oceny, które w przypadku zespołowych projektów są specyficzne i odbiegają od systemów oceniania innych przedmiotów artystycznych.

W części drugiej przedstawione zostały treści kształcenia z podziałem na poszczególne obszary. Uczniowie sami mogą sobie wybrać w danym roku obszar, z którego realizują projekt lub projekty, jeżeli zadanie nie jest przewidziane na pełne 60 godzin. Przy czym zakresy te należy traktować jako pewnego rodzaju propozycję, dlatego można je uzupełniać o treści zaproponowane w danym roku przez uczniów. Materiał nauczania oraz osiągnięcia uczniów w ramach poszczególnych obszarów zostały ułożone w porządku, który uwzględniają najbardziej popularne taksonomie celów kształcenia dziedziny poznawczej, a przede wszystkim w porządku określonym przez podstawę programową z podziałem na: wiadomości, działania projektowe oraz kreację. W tej części programu sformułowane zostały także osiągnięcia uczniów w powiązaniu z realizowanym zadaniem oraz formy sprawdzania osiągnięć uczniów.

6

CELE KSZTAŁCENIA

CELE OGÓLNE:

Rozbudzanie twórczej i refleksyjnej postawy wobec siebie i świata, wartości estetycznych, etycznych i innych realizowanych we współpracy.

Pobudzanie aktywności intelektualnej, kształtowanie postaw kreatywnych, zainteresowań i zamiłowania w tworzeniu szeroko pojmowanej kultury plastycznej w oparciu o pracę zespołową.

Rozwijanie inwencji, wyobraźni i wrażliwości plastycznej uczniów poprzez zespołową aktywność twórczą oraz poznawanie wybitnych realizacji z zakresu szeroko pojętego projektowania.

Pogłębianie zainteresowań uczniów poprzez poszukiwanie wiedzy, zdobywanie doświadczeń, działania innowacyjne i eksperymentalne.

Rozwijanie sprawności i umiejętności poprzez stosowanie uniwersalnych metod posługiwania się środkami artystycznymi i technologicznymi.

Ukazywanie uczniom różnych funkcji sztuki – estetycznej, poznawczej, użytkowej. Inspirowanie uczniów do aktywności twórczej, udziału w różnych formach

konfrontacji artystycznych, sprawdzenia się w działaniach konkretnych. Podejmowanie działań promujących samodzielność uczniów. Przygotowanie uczniów do samodzielnych działań projektowych i realizacji

przekazów wizualnych adekwatnych do charakteru zadań, przy wykorzystaniu odpowiednich materiałów i technologii oraz w oparciu o pracę zespołową.

Przygotowanie uczniów do działań twórczych realizowanych przy użyciu najnowszych technologii i umiejętności stałej aktualizacji wiedzy z tej dziedziny.

Przygotowanie uczniów do umiejętnego analizowania, interpretowania i transformowania idei na język plastyczny.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

Cele społeczne i wychowawcze osiągane dzięki realizacjom zespołowych projektów artystycznych:

Podejmowanie decyzji w grupie. Rozwiązywanie konfliktów. Wyrażanie własnych opinii i słuchanie opinii innych osób. Poszukiwanie kompromisu. Dyskutowanie, dzielenie się rolami. Dokonywanie oceny pracy całej grupy. Układanie harmonogramów działań. Planowanie budżetu. Poszukiwania sojuszników w realizacji projektu.

7

Cele artystyczne osiągane dzięki realizacjom zespołowych projektów artystycznych:

Kształcenie umiejętności projektowania i realizacji różnorodnych form graficznych. Kształcenie umiejętności rozróżniania technik i parametrów druku. Kształcenie umiejętności planowania pracy projektowej od szkiców koncepcyjnych

do realizacji, w tym przygotowania projektu do druku. Ukazanie różnych możliwości realizacji w oparciu o tradycyjne oraz nowoczesne

techniki i technologie. Ćwiczenie umiejętności posługiwania się analogowymi i cyfrowymi narzędziami

rejestracji i przetwarzania obrazów. Nabywanie świadomości wykorzystywania różnorodnych środków plastycznych do

kształtowania komunikatu wizualnego. Kształcenie umiejętności wartościowania pod względem artystycznym, estetycznym,

użytkowym oraz pod względem jakości technicznej zrealizowanego projektu graficznego.

Kształcenie umiejętności prezentowania efektów swojej pracy, przedstawiania zastosowanych technologii i pokonywania barier kulturowych i językowych.

Kształcenie umiejętności świadomego i kreatywnego posługiwania się środkami wyrazu artystycznego.

Transponowanie emocji i wrażeń na język plastyki. Wykorzystywanie różnorodnych technologii i podejmowanie prób

eksperymentowania w ich zakresie. Kształcenie umiejętności transformowania pojęć i idei na język plastyczny. Kształcenie umiejętności dokonywania oceny wartości artystycznych projektów

twórczych własnych i innych.

8

OPIS OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW NA KONIEC ETAPU KSZTAŁCENIA

Szczegółowe opisy osiągnięć uzależnione są od wybranego przez uczniów obszaru i dlatego sformułowane zostały po opisach materiału nauczania w drugiej części programu. Poniżej przedstawione zostały osiągnięcia ogólne, wspólne dla wszystkich podejmowanych zadań.

Uczniowie:

Twórczo i zespołowo realizują prace z dziedziny projektowania graficznego, posługując się odpowiednimi środkami wyrazu i wyrażając własną osobowość artystyczną.

Wykonują prace projektowe w zakresie grafiki, wykorzystując w praktyce wiedzę i umiejętności warsztatowe pozyskane w ramach innych, obowiązkowych przedmiotów.

Korzystają z różnych źródeł informacji dotyczących sztuk plastycznych, szczególnie w zakresie dyscypliny.

Umiejętnie i racjonalnie organizują stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi zasadami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Stosują przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Stosują w praktyce zasady techniczne i technologiczne związane z wykonywaniem

zawodu plastyka w zakresie dyscypliny. Stosują terminy i pojęcia z zakresu sztuk plastycznych w zakresie swojej specjalizacji. Czytają i sporządzają dokumentację projektową i wykonawczą w zakresie

projektowania graficznego. Dokumentują i prezentują własne dokonania twórcze. Dokonują ewaluacji własnej pracy. Uczestniczą w wystawach i innych wydarzeniach artystycznych. Podejmują wyzwania, biorąc udział w różnych konkursach i przeglądach. Na podstawie analizy formalnej i treściowej dokonują świadomej oceny wartości

artystycznych, estetycznych oraz technicznych dzieł sztuk graficznych; dyskutują i formułują własne sądy i opinie.

Znają podstawowe zasady regulujące gospodarkę rynkową, w szczególności w zakresie możliwości prowadzenia własnej działalności artystycznej.

Tworzą kosztorysy realizowanych projektów.

9

WARUNKI I SPOSOBY REALIZACJI ORAZ WSKAZÓWKI METODYCZNE

Cechą charakterystyczną przedmiotu jest to, że wszelkie działania twórcze realizowane są zespołowo, mają charakter artystyczny, wyznaczone cele i sposoby ich realizacji. Są też ustalone terminy ukończenia całości oraz poszczególnych etapów, a uczniowie wykorzystują określone zasoby (materiały, sprzęt, informacje, osoby i instytucje). Zespołowe projekty artystyczne mają też określonych odbiorców lub interesariuszy. Nadzorowane i koordynowane są przez nauczyciela prowadzącego (w wyjątkowej sytuacji wspomaga go drugi nauczyciel) oraz bezpośrednio przez lidera grupy. Zespołowe projekty artystyczne muszą też mieć określone sposoby ewaluacji.

Przedmiot w swej istocie łączy najważniejsze modele kształcenia, jakie pożądane są w zreformowanej szkole artystycznej. Modele te to:

nauczanie poszukujące, uczenie się we współpracy, uczenie się przez doświadczenie.

U podstaw realizacji zespołowych projektów artystycznych leży przekonanie, że wszyscy ludzie mają twórcze możliwości i twórczym można być w każdej dziedzinie życia. Jednakże każdy człowiek może być twórczy w innej dziedzinie, w związku z tym należy stwarzać sytuacje, które sprzyjają rozwijaniu jego twórczego potencjału. Badania prowadzone w różnych środowiskach wskazują, że w warunkach współpracy, w których jednostka nagradzana jest za sukces grupowy, zachodzą trzy prawidłowości:

związki wzajemnej zależności, kiedy nagradzana jest współpraca, bardziej podnoszą motywację ukończenia wspólnego zadania;

praca grupowa wytwarza mocne stosunki przyjaźni między członkami grupy; w warunkach współpracy procesy komunikowania stają się bardzo efektywne, co z

kolei wpływa korzystnie na wytwarzanie pomysłów co do rozwiązań stawianych problemów (wywieranie wzajemnego wpływu intelektualnego).

METODY ORAZ FORMY DZIAŁAŃ

Uczenie się we współpracyJest to podstawowa metoda, a raczej model kształcenia, ściśle powiązany z istotą przedmiotu, który stwarza konieczność zorganizowania zajęć grupowych w ramach wyznaczonych zadań. Zajęcia z zespołowych projektów graficznych prowadzone są w systemie klasowo-lekcyjnym. Nauczyciel ma pod opieką grupę uczniów do 13 osób. Jego zadaniem jest podzielić zespół na mniejsze grupy, a następnie skorzystać z jednej z wymienionych możliwości:

o Grupy realizują różne zadania z różnych obszarów (np. jedna grupa tworzy identyfikację graficzną konkursu szkolnego, druga opracowuje folder szkoły, a trzecia kalendarz z wykorzystaniem najlepszych prac plastycznych uczniów szkoły).

10

o Grupy realizują zadania różne, ale z tego samego obszaru (np. oprawy graficzne dwóch różnych imprez szkolnych).

o Grupy realizują to samo zadanie na zasadzie konkursu, a następnie wybierany jest przez wszystkich najlepszy projekt, który finalnie realizowany jest przez wszystkich uczniów.

Komentarz teoretyczny (miniwykład) Poprzedza on każde działanie grupy, wprowadza uczniów w nowe zagadnienia, przybliża problemy związane z formą dzieła oraz techniką i technologią związaną z ćwiczeniem grupowym.

Burza mózgówJest to metoda zapoczątkowująca wszystkie działania zespołowe. W jej wyniku pozyskuje się większą liczbę pomysłów, które następnie poddaje się weryfikacji. Pomysły te dotyczą zarówno sposobu organizacji pracy grupy, jak i rozwiązań plastycznych problemu. Zaletą burzy mózgów jest uzyskanie większej efektywności pracy. Metoda sprzyja lepszemu wykrywaniu błędów w grupie, obiektywizacji, stymuluje kreatywność.

Realizacje warsztatoweStanowią podstawową formę działań. Zadania plastyczne muszą uwzględniać fazy działań projektowych od szkicu koncepcyjnego do realizacji. Niejednokrotnie oznacza

11

Kalendarz szkolny Folder szkoły

Oprawa graficzna konkursu Identyfikacja graficzna firmy Y

Nauczyciel grafik

Oprawa graficzna konkursu Sztuka cenniejsza niż złoto

Oprawa graficzna konkursu Biennale medalierstwa

Oprawa graficzna konkursu Dekorowania wnętrz

Oprawa graficzna konkursu poświęconego Z. Herbertowi

Nauczyciel grafik

Identyfikacja graficzna firmy X Identyfikacja graficzna firmy X

Identyfikacja graficzna firmy X Identyfikacja graficzna firmy X

Nauczyciel grafik

to potrzebę zaangażowania środków technicznych i współpracę z instytucjami zewnętrznymi.

Korekta indywidualna pracy grupy i korekta zbiorowa pracy wszystkich grupUczniowie w poszczególnych zespołach wykonują zadania pod opieką nauczyciela. W trakcie realizacji ich działania są korygowane. Korekty prowadzone są z każdą grupą w formie rozmowy i polegają na dokładnym przypomnieniu problematyki konkretnego zadania oraz zastosowania zarówno odpowiednich środków wyrazu, jak i techniki wykonawczej. Wszystkie czynności realizowane w ramach korekty powinny ukierunkować uczniów na osiągnięcie optymalnych wyników końcowych, a więc realizację założonych celów zadania. Uzupełnieniem korekty indywidualnej mogą być korekty zbiorowe, które polegają na omawianiu prac uczniów na szerszym forum (kilka zespołów).

Analiza przykładów plastycznychJest ważną procedurą osiągania celów. Przed realizacją zadań nauczyciel pokazuje przykłady prac archiwalnych (publikowane i niepublikowane) oraz przykłady z literatury fachowej. Uczniowie nie tylko są lepiej przygotowani do wykonania zadania, lecz także uczą się oceniać prace pod względem technicznym i estetycznym.

Prezentacja prac własnychJedną z ważnych form działania w zespołowych projektach graficznych jest przygotowywanie uczniów do prezentacji lub finalizacji prac. Ten etap pracy jest tak bardzo ważny, ponieważ podlega osobnej ocenie.

Konkursy przedmiotowe i ogólnoplastyczneUdział w konkursach przedmiotowych z zakresu zespołowych projektów graficznych jest niezwykle istotnym elementem kształcenia. Dlatego uczniowie są zachęcani, motywowani i inspirowani do udziału w takich formach aktywności artystycznej. Są przygotowywani zarówno do przeżywania sukcesów, jak i porażek, co jest stałym elementem życia artystycznego.

HARMONOGRAM PRACY NAD PROJEKTEM

Bardzo ważnym elementem w pracy nad projektem jest sporządzenie i podpisanie przez obie strony (nauczyciela i uczniów) kontraktu związanego z wykonaniem zadania. Przygotowuje to młodych adeptów sztuki do pracy zawodowej, uczy odpowiedzialności i samodzielności. Kontrakt musi zawierać następujące elementy:

Temat zespołowego projektu artystycznego. Zakres prac. Terminy wykonania poszczególnych etapów pracy. Termin zakończenia projektu. Sankcje za niedotrzymanie terminów. Sposób komunikowania się z nauczycielem (nauczycielami) prowadzącym projekt. Przewidywane koszty wykonania i kto je pokryje.

12

Terminy korzystania z pracowni, warsztatów. Data zawarcia kontraktu. Podpisy stron.

Przygotowanie kontraktu nauczyciel powierza grupie uczniów, formułując wskazówki do jego wykonania.

KORELACJE MIĘDZYPRZEDMIOTOWE

Ze względu na swoją specyfikę i użyteczność wobec różnych dziedzin życia i przedmiotów nauczanych w szkole, zespołowe projekty graficzne stwarzają duże możliwości korelacji treści kształcenia. Dotyczy to zwłaszcza przedmiotów ogólnokształcących. Dlatego w zależności od rodzaju realizowanego zadania często zachodzi potrzeba wsparcia ze strony drugiego nauczyciela. Z uwagi na fakt, że elementem działań zespołowych projektów artystycznych jest przygotowanie kosztorysu realizacji zadania, a także planowanie i organizacja pracy, uczniowie będą mogli wykorzystywać wiedzę zdobytą na podstawach przedsiębiorczości. Ponadto, jeżeli wybranym obszarem będą pomoce dydaktyczne do przedmiotów ogólnokształcących – istnieje konieczność ścisłej współpracy z nauczycielami uczącymi tych przedmiotów. W przypadku, w którym uczniowie będą projektować formy graficzne związane z organizowanym w szkole konkursem czy imprezą – konieczna będzie współpraca z nauczycielami tych przedmiotów, z zakresu których organizowana jest impreza (najczęściej są to konkursy plastyczne).

Przykładowe korelacje:

Historia sztuki. Znajomość historii sztuki jest niezbędna dla profesjonalnych działań z zakresu projektowania; należy uwzględnić szczególnie dynamiczne zmiany w XX i XXI wieku w zakresie rozwoju technik cyfrowych i nośników multimedialnych.

Przedmioty modułowe z zakresu modułów: fotografia i multimedia. Zagadnienia dotyczące formy dzieła (kompozycja, kadr). Dokumentacja fotograficzna, filmowa. Obsługa programów graficznych.

Język polski. Zagadnienia dotyczące znajomości epok i kierunków w literaturze i sztuce. Idee i pojęcia jako źródła inspiracji graficznej. Treść dzieła sztuki i różne sposoby wypowiedzi artystycznej. Literatura jako źródło inspiracji w projektowaniu graficznym.

13

DOSTOSOWANIE DO INDYWIDUALNYCH POTRZEB UCZNIÓW

Zagadnienia poruszone w programie nauczania i wymagania dostosowane są do poziomu ucznia przeciętnego. Praca z uczniami zdolnymi polega głównie na tym, że przydziela się im w zespole trudniejsze zadania. Uczniowie o szczególnym potencjale bardzo często w grupach przyjmują funkcję liderów. Pozostawia się też takim uczniom większą samodzielność w realizacji.

Praca z uczniem słabym lub słabo umotywowanym polega głównie na tym, aby monitorować jego sposób włączenia się w zadanie realizowane grupowo, udzielać wsparcia i porady w zakresie przydzielonej mu roli. Ważne jest też to, aby uczeń sam sobie wybierał obszar działań i w miarę możliwości swoich obowiązków.

Jeżeli w trakcie realizacji programu pojawi się potrzeba czasowej rezygnacji z niektórych wymagań, wynikająca z uwarunkowań medycznych bądź psychologicznych – zalecenia są realizowane zgodnie z orzeczeniami wydanymi uczniowi w poradni pomocy psychologiczno-pedagogicznej (na przykład zwalnia się go z niektórych prac). Pamiętać jednak trzeba, że uczeń musi uczestniczyć przynajmniej w 60 godzinach zadań wykonywanych zespołowo, co w praktyce oznacza, że jeśli nie będzie mógł kontynuować w danym roku pracy zespołowej – przedmiot ten będzie musiał uzupełnić, pracując w kolejnym roku w innym zespole.

WYMAGANIA BAZOWE

Niezbędne wymagania bazowe do realizacji przedmiotu to:

Pracownia plastyczna wyposażona w stoły i stołki, kilka stanowisk komputerowych (minimum jedno w celu prezentacji prac), podręczną biblioteczkę przedmiotu, dostęp do Internetu, rzutnik, stanowisko ekspozycyjne prac uczniów (dotyczy ekspozycji płaskiej, naściennej).

Biblioteka szkolna z literaturą przedmiotu.

14

PRZEDMIOTOWE KRYTERIA OCENY

Podstawowe funkcje oceny to:

Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz o postępach w tym zakresie.

Udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien dalej postępować.

Udzielanie uczniowi wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju.

Motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu. Dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach

w nauce oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia. Umożliwianie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy

dydaktyczno-wychowawczej.

Ocena jest przede wszystkim informacją dla uczniów i ważnym aspektem działań wychowawczych. Ze względu na specyfikę przedmiotu ocenianie zespołowego projektu jest szczególnie złożone, ponieważ nauczyciel prowadzący, podobnie jak w przypadku każdego innego przedmiotu nauczanego przez cały rok, zobligowany jest do wystawienia oceny śródrocznej i końcowej, a to z kolei powoduje konieczność wystawiania ocen cząstkowych. Ponadto na całościową ocenę działań uczniów składają się różne czynniki, wynikające ze specyfiki przedmiotu. Wbrew pozorom istotnym elementem oceny jest jej indywidualizacja, co w praktyce oznacza, że nie każdy członek zespołu będzie miał tę samą ocenę. Zasadniczo w ocenianiu bierze się pod uwagę:

aspekt artystyczny i techniczny prac, aspekt społeczno-wychowawczy.

Na ocenę całościową zadania składają się zatem oceny uzyskane za wykonaną pracę artystyczną (jeżeli zadanie jest realizowane przez dwa semestry – oceny za zrealizowany każdy etap pracy) oraz oceny uzyskane za pracę grupy i pracę poszczególnych członków grupy. Do całościowej oceny pracy uczniów włącza się też samoocenę ucznia, ponieważ ten sposób działania odgrywa ważną rolę pedagogiczną.

KRYTERIA OCENY ZREALIZOWANEGO ZADANIA PLASTYCZNEGO

Ocena za wykonane zadanie plastyczne bądź za ukończony etap pracy (w przypadku zadania realizowanego przez dwa semestry) jest jednakowa dla wszystkich członków grupy.

W ocenianiu bierze się pod uwagę:

zgodność z tematem, obecność wszystkich założonych elementów, jakość techniczną wykonania, walory artystyczne,

15

nowatorstwo i oryginalność pracy, atrakcyjność prezentacji projektu.

Ocenę niedostateczną otrzymują członkowie za każde kryterium, w którym nie spełnili minimalnych wymagań.

Oceny za zrealizowaną pracę w ujęciu tabelarycznym:

OCENAKRYTERIUM

CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY

Zgodność z tematem Praca w pełni zgodna z tematem, uczniowie mieli wpływ na jego formułowanie

Praca w pełni zgodna z tematem

Praca w zasadzie zgodna z tematem

Praca tylko częściowo zgodna z tematem

Praca tylko w nielicznych aspektach pokrywająca się z tematem

Obecność wszystkich elementów

Oprócz wymaganych elementów uczniowie zrealizowali dodatkowe

Obecność wszystkich założonych elementów

Obecność prawie wszystkich założonych elementów

Obecność przynajmniej 60% założonych elementów

Obecność tylko niektórych założonych elementów

Jakość techniczna wykonania

Perfekcyjna jakość techniczna

Bardzo dobra jakość techniczna

Jakość techniczna zadowalająca, ale istnieją usterki

Liczne usterki, praca wykonana na niewysokim poziomie technicznym

Liczne usterki, jakość techniczna słaba

Walory artystyczne Praca doskonała pod względem artystycznym

Praca o wysokich walorach artystycznych

Praca o zadowalających walorach artystycznych

Praca o pewnym poziomie, ale pozostawiającym wiele do życzenia

Praca o niskich walorach artystycznych

Nowatorstwo i oryginalność pracy

Praca bardzo oryginalna i nowatorska

Praca oryginalna

Praca na średnim poziomie pod względem oryginalności

Praca mało oryginalna, silnie inspirowana, a pomysły realizowane z pomocą nauczyciela

Praca bardzo odtwórcza

Atrakcyjność prezentacji projektu

Znakomity poziom prezentacji

Bardzo dobry poziom prezentacji

Zadowalający poziom prezentacji

Przeciętny poziom prezentacji, wymagający wsparcia nauczyciela

Praca bardzo słabo zaprezentowana

KRYTERIA OCENY SPOSOBU REALIZACJI PRACY

Ocena za sposób realizacji zadania jest, podobnie jak powyżej, jednakowa dla wszystkich członków grupy.

W ocenianiu bierze się pod uwagę:

Wybór sposobu realizacji projektu, ustalenie zagadnień istotnych dla wykonania pracy projektowej.

16

Planowanie pracy – podział zadań w grupie. Trafność doboru środków do realizacji. Wykonywanie zaplanowanych zadań. Terminowość. Obowiązkowe wywiązywanie się z powierzonych zadań.

Ocenę niedostateczną otrzymują uczniowie za każde kryterium, w którym nie spełnili minimalnych wymagań.

Oceny za sposób realizacji pracy w ujęciu tabelarycznym:

OCENAKRYTERIUM

CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY

Wybór sposobu realizacji

Uczniowie samodzielnie i bardzo kreatywnie wybrali sposób realizacji zadania

Uczniowie samodzielnie wybrali sposób realizacji

Uczniowie w miarę samodzielnie wybrali sposób realizacji

Uczniowie z pomocą nauczyciela wybrali sposób realizacji zadania

Uczniowie przyjęli narzucony sposób realizacji

Planowanie pracy W pełni samodzielne planowanie, przydział ról zgodny z predyspozycjami

Planowanie samodzielne, przydział ról w zasadzie zgodny z preferencjami

Praca i jej podział zaplanowane z niewielką sugestią nauczyciela

Podział i planowanie pracy mało samodzielne, przyjęte sugestie nauczyciela

Przydział ról i planowanie narzucone przez nauczyciela

Trafność doboru środków do realizacji

Wyjątkowa kreatywność w doborze środków

Środki różnorodne i trafne

Środki trafne, ale standardowe

Środki tylko częściowo dobrane właściwie

Środki nietrafne

Wykonywanie zaplanowanych działań

Bardzo wysoki poziom kreatywności

Wysoki stopień kreatywności i pomysłowości

Wykazywanie kreatywności i pomysłowości w niektórych elementach

Nikła kreatywność, praca wykonywana z dużą pomocą nauczyciela

Brak kreatywności; realizowane pomysły narzucone przez nauczyciela

Terminowość Wszystkie etapy pracy zakończone przed terminem

Wszystkie etapy pracy wykonane zgodnie z terminem

Niewielkie naruszenie terminów poszczególnych etapów pracy

Poszczególne etapy pracy w większości wykonane nieterminowo

Praca całkowicie niezgodna z harmonogramem

Obowiązkowe wywiązywanie się

Grupa wywiązywała się w pełni z powierzonych obowiązków, sama podejmowała dodatkowe

Grupa wywiązywała się w pełni z powierzonych obowiązków

Grupa w zasadzie wywiązywała się z powierzonych obowiązków

Grupa w słabym stopniu wywiązywała się z obowiązków

Grupa w bardzo niewielkim stopniu wywiązywała się z powierzonych obowiązków

KRYTERIA OCENY PRACY POSZCZEGÓLNYCH CZŁONKÓW GRUPY

Ocena pracy poszczególnych członków grupy jest oceną różnicującą.

W ocenianiu bierze się pod uwagę czynny udział w pracy, motywowanie, wspieranie innych kolegów, pomoc koleżeńską w realizacji zadania itd.

17

Ocena pracy poszczególnych uczniów w ujęciu tabelarycznym:

PRZY

JĘCI

E FU

NKC

JI LI

DERA

, M

OTY

WO

WAN

IE IN

NYC

H DO

PR

ACY

(CEL

UJĄ

CY)

CZYN

NY

UDZ

IAŁ

W P

RACA

CH

GRU

PY, I

STO

TNY

WKŁ

AD W

W

YKO

NAN

IE P

ROJE

KTU

(BAR

DZO

DO

BRY)

UDZ

IAŁ

W P

RACA

CH G

RUPY

. N

IEZB

YT Z

NAC

ZĄCY

WKŁ

AD W

U

ZYSK

ANIE

EFE

KTÓ

W(D

OBR

Y)

BIER

NE

UCZ

ESTN

ICTW

O. U

NIK

ANIE

ZO

BOW

IĄZA

Ń(D

OST

ATEC

ZNY)

BRAK

ZAA

NGA

ŻOW

ANIA

. N

IEO

BOW

IĄZK

OW

OŚĆ

(DO

PUSZ

CZAJ

ĄCY)

CAŁK

OW

ITE

NIE

WYW

IĄZA

NIE

SIĘ

Z

OBO

WIĄ

ZKÓ

W(N

IEDO

STAT

ECZN

Y)

Uczeń A X

Uczeń B XUczeń C XUczeń D XUczeń E X

SAMOOCENA UCZNIA

Ważnym elementem oceniania projektu jest dokonanie przez ucznia samooceny. Można ją wykorzystać jako element cząstkowej oceny projektu. Wbrew pozorom uczniowie bardzo krytycznie oceniają swoją pracę, zatem nie zachodzi obawa, że samoocena w znaczący sposób wpłynie na stopień końcowy.

Karta samooceny pracy ucznia:

Lp. Kryterium Etap I pracy Etap II pracy Etap III pracy

1. Uczestniczyłem w wyborze sposobu realizacji pracy

2. Uczestniczyłem w opracowaniu harmonogramu wykonania pracy

3. Uczestniczyłem w planowaniu pracy zespołu

4. Poszczególne etapy projektu wykonywałem systematycznie

5. Zaplanowane zadania wykonywałem terminowo

6. W pełni zaangażowałem się w pracę zespołu

7. Motywowałem kolegów do pracy

18

8. Unikałem tworzenia sytuacji konfliktowych w grupie

9. Pomagałem kolegom w ich zadaniach, jeśli mieli trudności

10. W realizacji projektu korzystałem z różnorodnych źródeł inspiracji i informacji

11. Jestem zadowolony z pracy w zespole

12. Moja praca zasługuje na ocenę

13. Co moim zdaniem można by było zrobić lepiej

Z wszystkich uzyskanych ocen oblicza się średnią, która jest oceną na świadectwie za realizację przedmiotu: zespołowe projekty graficzne.

19

TREŚCI KSZTAŁCENIA: MATERIAŁ NAUCZANIA I OPIS OSIĄGNIĘĆ

OBSZAR I – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – IDENTYFIKACJA FIRMY

Materiał nauczania

Opracowanie zakresu przygotowania projektu. Przydzielenie zadań dla poszczególnych grup. Kontrola wykonania powierzonych zadań. Umiejętność zespolenia części projektu w całość. Kalkulacja kosztów – kosztorys. Identyfikacja wizualna firmy – elementy kompleksowego projektowania. Funkcje i formy poszczególnych elementów identyfikacji wizualnej – płaskiej i

przestrzennej. Zasady tworzenia pełnej specyfikacji identyfikacji firmy. Elementy typografii (zasady kompilacji tekstu i formy graficznej). Symbolika koloru. Analiza celowości identyfikacji wizualnej. Rodzina graficzna w identyfikacji firmy. Dokumentacja projektowa i archiwizacja.

Opis osiągnięć uczniówUczniowie…

Właściwie opracowują zakres przygotowania projektu. Organizują podzespoły dla określonych zadań. Kontrolują wspólnie pracę zespołów. Właściwie posługują się terminologią z zakresu najważniejszych form graficznych,

wykorzystywanych przy realizowaniu kompleksowego projektowania. Analizują i w sposób kreatywny dostosowują formę graficzną do specyfiki branży. Definiują elementy identyfikacji wizualnej. Łączą właściwie elementy typografii z formą graficzną i posługują się różnymi

układami tekstowymi. Świadomie dobierają układy tekstowe do formatu i formy graficznej. Wykorzystują w projektowaniu różnorodne materiały, dobierając je adekwatnie do

realizowanego projektu graficznego. Opracowują i wykonują dokumentację projektową.

Przykładowe elementy zadania

Symbol firmy (znak i logotyp firmowy). Kolory firmowe (uwzględnienie symboliki kolorów). Druki firmowe (papier, koperty, dokumenty, notatniki, wizytówki, kalendarze, teczka

firmowa, identyfikatory pracowników). Akcydensy (cenniki, ulotki, katalogi, foldery, broszury, naklejki, etykietki). Stemple.

20

Galanteria biurowa. Ubiór pracowników. Tablice informacyjne, szyldy reklamowe, oznakowanie budynków. Przestrzenne formy identyfikacji wizualnej – display i stand. Archiwizacja projektu.

Formy sprawdzania osiągnięć uczniów

Sprawdzanie umiejętności zastosowania pojęć i terminów w pracy nad projektem. Obserwacja progresu w pracach. Korekta indywidualna pracy grupy. Korekta zbiorowa. Przegląd i selekcja prac. Prezentacja prac.

OBSZAR II – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – OPRAWA GRAFICZNA IMPREZ SZKOLNYCH

Materiał nauczania

Opracowanie zakresu przygotowania projektu. Podział na zadania podzespołów. Kontrola wykonania powierzonych zadań. Połączenie wykonanych części projektu w całość. Elementy aranżacji przestrzeni zewnętrznej i wewnętrznej. Rola barwy znaku graficznego dla przekazu wizualnego. Różne rodzaje papierów i podłoża dla druku. Materiały wykorzystywane przy realizowaniu projektów graficznych w przestrzeni –

druki wielkoformatowe, standy. Druki wielkoformatowe – bannery, plakaty neonowe, tekstylne. Dokumentacja projektowa. Archiwizacja i katalogowanie.


Opracowują zakres przygotowania projektu. Właściwie dzielą całość projektu na zadania podzespołów, uwzględniając

predyspozycje kolegów. Kontrolują, wraz ze wszystkimi członkami zespołu, wykonanie powierzonych zadań. Właściwie łączą wykonane części projektu w całość. Pogłębiają wiedzę z zakresu tematyki wydarzenia. Trafnie dobierają przestrzeń dla swoich działań. Analizują i kreatywnie dobierają odpowiednie formy graficzne dla określonej

przestrzeni.

21

Archiwizują dokonania.


Reklama wizualna jako element scenografii. Afisz informacyjny, plakat, banner. Ekspozycja z materiałami informacyjnymi na temat wydarzenia – hol szkoły, klatka

schodowa (gazetka informacyjna, broszura, ulotka, kalendarz wydarzeń). Zaproszenie na imprezę. Księga gości. Pocztówka okolicznościowa. Projekt gadżetu okolicznościowego. Album upamiętniający wydarzenie. Reportaż fotograficzny imprezy. Film.



22

OBSZAR III – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – KAMPANIA SPOŁECZNA

Przykład: współpraca z Urzędem Dzielnicy Warszawa Wola lub inną instytucją.

Materiał nauczania

Opracowanie zakresu przygotowania projektu. Podział na zadania podzespołów. Kontrola wykonania powierzonych zadań. Zespolenie wykonanych części projektu w całość. Geneza reklamy społecznej. Cele reklamy społecznej. Środki wyrazu w reklamie społecznej. Zdefiniowanie odbiorcy. Wybrane zagadnienia z psychologii społecznej. Nośniki stosowane w społecznym przekazie idei. Przykłady kampanii społecznych. Przestrzeń miejska – pozyskanie miejsc ekspozycyjnych. Akcja – happening w przestrzeni miejskiej. Archiwizacja wydarzeń.



predyspozycje kolegów. Kontrolują, wraz ze wszystkimi członkami zespołu, wykonanie powierzonych zadań. Właściwie łączą wykonane części projektu w całość. Właściwie posługują się terminologią z zakresu najważniejszych form graficznych

wykorzystywanych przy kompleksowym projektowaniu. Analizują i w sposób kreatywny dostosowują formę graficzną do specyfiki celu

kampanii. Definiują elementy identyfikacji wizualnej. Właściwie archiwizują projekt. Łączą elementy typografii z formą graficzną i posługują się różnymi układami

tekstowymi. Świadomie dobierają układy tekstowe do formatu i formy graficznej. Współpracują w grupie i realizują wyznaczone zadanie. Potrafią nawiązać kontakt i współpracować z instytucjami zewnętrznymi.


Projekt plakatu 100 x 70 dla przestrzeni miejskiej. Banner.

23

Ulotka informacyjna. Katalog informacyjny. Mural. Gadżet. Stand przed instytucją. Nalepka. Happening w przestrzeni miejskiej. Film dokument z akcji happeningowej. Reportaż fotograficzny. Ekspozycja dokumentacji w szkole, w instytucji.



OBSZAR IV – ZESPOŁOWE PROJEKTY GRAFICZNE – SZTUKA KSIĄŻKI

Materiał nauczania

Historia książki. Historia druku, introligatorstwa, ilustracji. Książka jako przedmiot-produkt, obiekt, unikat. Książka jako dzieło sztuki wydawniczej i jako rękodzieło. Miejsce książki artystycznej we współczesnym druku wielonakładowym. Książka artystyczna w opozycji do e-booka. Historia współczesnej polskiej sztuki książki od 1994 roku – cykliczne wystawy

organizowane przez ZPAP Warszawa. Międzynarodowe konkursy sztuki książki. Zasady projektowania książki. Książka jako dzieło poligrafii, introligatorstwa. Różnorodne materiały introligatorskie, rodzaje papierów i różne techniki druku.



predyspozycje kolegów. Kontrolują, wraz ze wszystkimi członkami zespołu, wykonanie powierzonych zadań. Właściwie łączą wykonane części projektu w całość.

24

Właściwie posługują się terminologią z zakresu najważniejszych form graficznych wykorzystywanych przy realizowaniu kompleksowego projektowania książki.

Właściwie dla opracowanej koncepcji łączą elementy typografii z formą graficzną i swobodnie posługują się układami tekstowymi na płaszczyźnie i w przestrzeni.

Poznają różne techniki druku i potrafią je zastosować. Przygotowują dokumentację projektu. Dobierają adekwatną formę dla dokumentacji realizacji projektu.


Wybór literatury. Wybór koncepcji artystycznej. Wybór adekwatnej formy dla koncepcji artystycznej. Opracowanie szaty graficznej książki (okładka, strona tytułowa, wyklejka, projekt

stron). Wykonanie ilustracji. Wykonanie oprawy introligatorskiej. Złożenie w całość książki jako obiektu. Projekt ekslibrisu autora książki. Zorganizowanie konkursu na najlepszą książkę artystyczną. Ekspozycja. Katalog prac – dokumentacja.

Formy sprawdzania osiągnięć ucznia


25

LITERATURA PRZEDMIOTU

Książki:

1. Bernstein David, Billboard! Reklama otwartej przestrzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

2. Finke Gail Deibler, You are here. Graphics That Direct, Explain & Entertain, St. Publications, Ohio 1999.

3. Gombrich Ernst H., Sztuka i złudzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1981.4. Gregory Richard L., Oko i mózg – psychologia widzenia, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa 1971.5. Heller Steven, Ilic Mirko, Anatomia projektu. Współczesne projektowanie graficzne,

Dom Wydawniczy ABE, Warszawa 2008. 6. Jakimowicz Irena, Współczesna grafika polska, Arkady, Warszawa 1975.7. Kamiński Bogdan, Cyfrowy prepress, drukowanie i procesy wykończeniowe,

Wydawnictwo Translator, Warszawa 2001.8. Kandynsky Wasyl, Punkt i linia a płaszczyzna, PIW, Warszawa 1986.9. Lakshmi Bhaskaran, Design XX wieku – Główne nurty i style we współczesnym designie,

Dom Wydawniczy ABE, Warszawa 2006.10. Lorenc Jan, Skolnick Lee, Berger Craig, Czym jest projektowanie wystaw? – podręcznik

projektowania, Dom Wydawniczy ABE, Warszawa 2009.11. Parramon Jose M., Calbo Muntsa, Perspektywa w rysunku i w malarstwie,

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1993.12. Pastuszak Włodzimierz, Kolor czy barwa – wstęp do grafiki komputerowej,

Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001.13. Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. K. Kubalska-Sulkiewicz, Wydawnictwo

Naukowe PWN, Warszawa 1997.14. Sybil Ihring, Emil Ihring, Przygotowanie do druku, Wydawnictwo RM, Warszawa 2001.15. Turner Josepf, Designing with Ligot, Roto Vision, New York 1998.16. Zeugner Gerhard, Barwa i człowiek, Arkady, Warszawa 1965.

Czasopisma branżowe:

1. „2+3D”, Wydawnictwo Alfa-Print, Warszawa.2. „Computer Arts”, CGS, Wydawnictwo Poligrafia.3. „ExitFormat”, Fundacja im. Eugeniusza Gepperta.

Inne źródła:

1. Podręczniki użytkownika programów graficznych.2. Strony internetowe, fora dyskusyjne, tutoriale z nowinkami technicznymi.

26

program nauczania przedmiotu€¦ · web viewprogram przeznaczony jest do realizacji w czteroletnim...

Documents