professionalisering havenbeheer midden brabant buck consultants international postbus 1456 6501 bl...
TRANSCRIPT
Professionalisering HavenbeheerMidden Brabant
Buck Consultants InternationalPostbus 14566501 BL NijmegenTel. : 024 379 02 22E-mail : [email protected]
Irene van Dongen
Senior adviseur
Havenconferentie Midden Brabant Oosterhout, 24 november 2010
Buck Consultants International, 2010 2
Inhoud
1. Introductie
2. Succesfactoren bij havenontwikkeling
3. Havenbeheer in binnenhavens
4. Aanpak professionalisering havenbeheer
5. Meerwaarde
Wat zien we in binnenhavens?
Buck Consultants International, 2010 4
1 Introductie
Wat zien we in binnenhavens? Toename goederenoverslag Investeringen in haven en kades Recreatief medegebruikWonen aan het water
Maar ook…Achterstallig onderhoud infrastructuurDroge bedrijven aan het waterTe weinig voorzieningen
Buck Consultants International, 2010 5
1 Introductie
Wat zien we bij havengemeenten? Geen regie op havenontwikkeling en -beheerVeel afdelingen betrokkenTaken havenmeester in beperkte tijdTe weinig contact met havenbedrijvenOnvoldoende financiële middelenVerlangen naar samenwerking met andere havens
Succesfactoren bij havenontwikkeling
Buck Consultants International, 2010 7
2 Succesfactoren bij havenontwikkeling
Marktbasis en trends•Vervoersvolume•Concurrentie andere havens•Groei in sectoren
Ruimte en infrastructuur•Beschikbare ruimte aan water•Capaciteit weginfrastructuur•Nautische toegang•Mogelijkheden clustering bedrijven•Milieuruimte
Beleid•Economie•Ruimte•Milieu•Mobiliteit •Natuur en Landschap
Mensen en middelen•Organisatiegraad•Samenwerkingstructuur (netwerk)•Financiën voor ontwikkeling•Financiën voor beheer
Buck Consultants International, 2010 8
Nieuwe samenwerking tussen marktpartijen: Netwerken voor efficiënte afwikkeling van containerstromen tussen zeehavens en het
achterland Bijv. Transferia, Brabant Intermodal en Fresh Corridor
Bestaande netwerken overslagbedrijven Bijv. VITO en ROC-vereniging
Voedingsbodem voor nieuwe netwerken: Multimodaal vervoer op continentale trajecten Ketenoptimalisatie forwarders, verladers, sea-terminals, inlandterminals, vervoerders
2 Succesfactoren bij havenontwikkeling
Buck Consultants International, 2010 9
Havengemeenten verkennen samenwerkingsmogelijkheden:
Nieuwe havennetwerken: Amsterdam Noordzeekanaalgebied
Regio Twente
Havens Limburg
Port of Utrecht
Drechtsteden
Kampen-Zwolle
Havens Midden Brabant
2 Succesfactoren bij havenontwikkeling
Havenbeheer in binnenhavens
Buck Consultants International, 2010 11
3 Havenbeheer in binnenhavens
Financieel beheer
Nautisch technischbeheer
Economische ontwikkeling
•Begroting•Facturatie havengelden
•Inspecties•Onderhoudswerkzaamheden•Monitoring schepen •Toewijzen ligplaatsen•Waarborgen veiligheid•Toezicht en handhaving•Serviceverlening binnenvaart
•Uitgifte bedrijfsgrond•Vestigingsvoorwaarden•Herstructurering•Nieuwe infrastructuur •Promotie van de haven
Wat is havenbeheer?
Buck Consultants International, 2010 12
3 Havenbeheer in binnenhavens
Financieel beheer
Nautisch technischbeheer
Economische ontwikkeling
Afdeling Financiën Afdeling Openbare WerkenAfdeling Civiele TechniekAfdeling Vergunningen & Handhaving
Afdeling Economische zakenAfdeling Juridische ZakenAfdeling ROGrondbedrijf
Wie zijn betrokken bij havenbeheer?
Buck Consultants International, 2010 13
3 Havenbeheer in binnenhavens
Financieel beheer
Nautisch technischbeheer
Economische ontwikkeling
Afdeling Financiën Afdeling Openbare WerkenAfdeling Civiele TechniekAfdeling Vergunningen & Handhaving
Afdeling Economische zakenAfdeling Juridische ZakenAfdeling ROGrondbedrijf
Instrumenten bij integraal havenbeheer:
Instrumenten: •MJOP (meerjaren onderhoud)•Havengeldverordening •Etc.
Instrumenten: •MJOP (meerjaren onderhoud)•Havengeldverordening •Etc.
Instrumenten: •Havenverordening•Vergunningen•Economische beleidsagenda•Mobiliteitsplan•Herstructureringsopgave•Etc.
Instrumenten: •Havenverordening•Vergunningen•Economische beleidsagenda•Mobiliteitsplan•Herstructureringsopgave•Etc.
Aanpak professionalisering havenbeheer
Buck Consultants International, 2010 15
4 Aanpak professionalisering
Welke stappen zetten we? We bouwen een sterk teamWe benoemen de motivatie We brengen de huidige situatie in kaartWe werken aan kennisontwikkeling We verkennen de meerwaarde door samenwerking We maken concrete actieplannen …en bieden houvast bij implementatie
Buck Consultants International, 2010 16
We bouwen een sterk team
Samenwerkingspartners:
Publieke
partijen
Private
partijen
Gemeente(n)
Rijkswaterstaat
Provincie
en/of regio
Waterschap
Watergebonden
bedrijven
Haven-
gebruikers
Branche-
organisaties
Buck Consultants International, 2010 17
We bouwen een sterk team
Stakeholders:Zeil- en watersportverenigingen
Jachtbouwindustrie enmaritieme toeleveranciers
Cruise- en Chartervaart
Recreatievaart(passanten en thuishaven)
SportvisserijJachthavenbeheerders
Verladers en overslagbedrijven
Beroepsvaart(passanten en thuishaven)
Veerdiensten
Woonschipbewoners
Buck Consultants International, 2010 18
We benoemen de motivatie
Waarom gaan we aan de slag?
Kennisdelen Kwaliteit infrastructuur verbeteren Interne werkproces professionaliseren Nieuwe en betere externe dienstverlening te ontwikkelen Kosten te drukken en rendement te verbeteren Complexe (ruimtelijke) vraagstukken op te lossen Onze haven te profileren Etc.
Buck Consultants International, 2010 19
We benoemen de motivatie
Meerwaarde:
Wegwerken achterstallig onderhoud Rendement op gedane investeringen groter Bewustwording eigen verantwoordelijkheden Verbetering dienstverlening Koersvaste samenwerking in één team Basis voor duurzame ontwikkeling van binnenhavens
Valkuilen: Onvoldoende aandacht voor best practices Te weinig sturing en communicatie Te grote sprongen voorwaarts Samenwerking wordt doel op zich
Buck Consultants International, 2010 20
We brengen de situatie in kaart
Havenatlas: Alle faciliteiten Onderhoudstoestand Havengebruik Impact bedrijventerreinen Eigendomsverhoudingen
Beleid Organisatiestructuur Havenbeheertaken
Havenbegroting Havenbaten en -lasten Investeringen
Eigendomsverhoudingen in de havens
Statendam-Zuid en Vijf Eiken
Eigendom bedrijven
Eigendom gemeente
Eigendom RWS/Waterschap
Oo
sterho
ut
Oo
sterho
ut
Havenbegroting 2008
Waalw
ijkW
aalwijk
€ 328.587 Totaal€ 328.587 Totaal
€ 235.950Tekort 2)
€ -Kapitaallasten 5)
€ 265.794 Personeel en huisvesting 4)
€ 62.793 Activiteitskosten 3)€ 92.637 Activiteitsopbrengsten 1)
UitgavenInkomsten
€ 328.587 Totaal€ 328.587 Totaal
€ 235.950Tekort 2)
€ -Kapitaallasten 5)
€ 265.794 Personeel en huisvesting 4)
€ 62.793 Activiteitskosten 3)€ 92.637 Activiteitsopbrengsten 1)
UitgavenInkomsten
Toelichting1) o.a. pachten, havengeld, kadegeld, opslaggeld, liggeld, kraangeld, trechtergeld, overige opbrengsten
2) o.a. begrotingstekort of donatie uit reserve
3) o.a. kleine reparaties aan de kades, palen, vuilcontainers ophalen, groen-werkzaamheden, levering water, levering electriciteit, overige goederen
4) o.a. aantal FTE, havenkantoor
5) o.a. planontwikkeling haven, vernieuwen damwand en kades, verharding haventerrein, baggeren, vernieuwen afmeergelegenheid, reconstructie haven, aankoop gronden
€ 380.964 Totaal€ 380.964 Totaal
€ 271,067Tekort 2)
€ -Kapitaallasten 5)
€ 281.467 Personeel en huisvesting 4)
€ 99.497 Activiteitskosten 3)€ 109.898 Activiteitsopbrengsten 1)
UitgavenInkomsten
€ 380.964 Totaal€ 380.964 Totaal
€ 271,067Tekort 2)
€ -Kapitaallasten 5)
€ 281.467 Personeel en huisvesting 4)
€ 99.497 Activiteitskosten 3)€ 109.898 Activiteitsopbrengsten 1)
UitgavenInkomsten
Begroting
Werkelijk
Buck Consultants International, 2010 21
We werken aan kennis
Havenbedrijf Rotterdam:
Rijkswaterstaat, Directie Noord Brabant:
• Modal split garantie in erfpachtovereenkomst• Vervoersmanagement (personen en goederen)• Efficiënt en doelmatig ruimtegebruik in havens• Havengeld in relatie tot schone binnenvaart
• Contractvorming met gemeenten en bedrijven• Overlegstructuur RWS en havengemeenten• Inventarisatie overnachtingsplaatsen
Buck Consultants International, 2010 22
We werken aan kennis
Drechtsteden/Havenbedrijf Dordrecht:
Amsterdam Noordzeekanaalgebied:
• Nautisch beheer Dordrecht, Zwijndrecht, Papendrecht, Sliedrecht binnen Havenbedrijf Dordrecht• Gemeenten dragen kosten Havenbedrijf naar rato van geïnde havengelden per haven. • Identieke havenverordening• Onderhoud en inspecties Dordrecht, andere gemeenten in voorbereiding • Van haalplicht naar brengplicht• Binnenhavens niet financieel dekkend
• Nautisch beheer Amsterdam, Velzen, Beverwijk, Zaanstad binnen Centraal Nautisch Beheer
NZKG• Haven Amsterdam financiert CNB, overige gemeenten betalen alleen voor nieuwe diensten• Gemeenten autonoom beheer van havens NZKG• Regionale havenverordening • Onderhoud en inspectie uitbesteed• Brengplicht• Havengeld binnenvaart klein % in begroting• CNB heeft een overeenkomst met het rijk en mandatering aan directeur CNB voor beheer op vaarroute NZK en sluisbediening IJmuiden
Buck Consultants International, 2010 23
We werken aan kennis
Provincie Limburg:
Gemeente Oss:
• Provinciaal havenoverleg en regionale aanpak (werkgroepen: ambtelijk, bestuurlijk, met bedrijven)• Havenbeheer en gebiedsontwikkeling •Opzet uitvoeringsagenda havenbeheer
• Jaarlijks Havenbeheerplan • Interesse in gezamenlijke havenverordening• Samenwerking op services aan de binnenvaart
H eerlen
S ittard
G eleen
H elm ond Venray
N ijm egen
Be rg sc he M aa s
Maas
Zu id-Willem
svaa rt
Zu id-Wille
m svaa rt
Julia
naK
anaa
l
W ilhelm inakanaal
W a al
M aa s
Maas-W
aalka naal
N
Kanaal W
essem-
ederwee rt
Lim burgse Havens op de Kaart ( huidige situatie)
Gennep
W anssum
Roerm ondMaasbracht-W essem
Stein
Maastricht
W eert
Nederw eert
Zevenellen
Born
Venlo
20
08
II
IV
Va
V b
recreatie
agrarisch
industrie
d istribu tie
scheepsbouw
spoor
p ijp
landbouw, levende dierenvoeding, veevoersteen- , bruinkool, cokesaardolie, gasertsenm etaalproductenruw e m ineralen, bouwm at.m eststoffenchem ische productenvoertuigen, m achines, overig
functieNSTR-groep m odaliteit CEMT-klasse
m ultifunctioneel agronee3,50061074,40
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
m ultifunctioneel agroja2,100000
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
zand- en grindnee00000
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
m ultifunctioneel conta inernee3,002.50039031,9115.000(ra il + barge)
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
industrienee3,002.5001.140244,1
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU 55.000(ra il + barge)
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
industrienee3,53.00030200
0
m ultifunctioneel zand en grindja3,00055550,5
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
m ultifunctioneel zand en grindnee2.92.50036147,60
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
8%
6%
0%
0%
82%
0%
18%
2%
0%
1%1%
M aasbracht-W essemtotaal 3.875.159 ton
Maasbracht-Wessemto taa l 3.875.159 ton
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU
m ultifunctioneel zand en grindja001.690169,20 58%
0%
1%
1%
4%
8%
17%
1%
7%
3%
42%
Maastrichttotaal 1.922.040 ton
Maastrichtto taa l 1.922.040 ton
7%
5%
0%
1%
0%
0%
81%
0%
4%
2%
19%
Genneptotaal 2.742.139 ton
1%
0%
0%
0%
0%
0%
98%
0%
0%
1%
2%
Nederw eerttotaal 78.619 ton
26%
2%
64% 36%
0%
0%0%
1%5%
0%2%
Weerttotaal 187.485 ton
16%
13%
0%
39%
0%
2%
1%
0%
0%
29%
84%
Borntotaal 2.150.002 ton
14%
41%
35%
7%
0%1%
0%
0%
86%
0%
2%
Steintotaal 2.457.228 ton
31%
1%
0%
21%
40%
0%
1%
69%
0%
2%
4%
Roerm ondtotaal 2 .167.370 to n
4%
3%
8%
0%
12%
7%
59%
2%
1%
4%
41%
Venlototaal 628.280 ton
15%
3%
2%
0%
0%
0%
3%
0%
19%
42%58%
Wessemtotaal 1.645.674 ton
m ultifunctioneel conta inernee2.902.50023018,7
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU 70.000(barge)
industrieja2,801.50036030,7
typolog ieopenb losk
diepg (m )m ax gew sch (ton)
werkgelegenheidtotaal TW
overslag TEU 100.000(ra il)
Wanssumto taa l 1.645.674 ton
33%
0%
0%
67%
0%
0%
0%
67%
Zevenellento taa l 722.523 ton
0%0%
0%
0%
Gennepto taa l 2.742.139 ton
Nederweertto taa l 78 .619 ton
Weertto taa l 187.485 ton
Bornto taa l 2.150.002 ton
Steinto taa l 2.457.228 ton
Roermondto taa l 2.167.370 ton
Venloto taa l 628.280 ton
Zevenellentotaal 722.523 ton
Bronjaar:goederenoverslag 2004containeroverslag: 2005kenmerken: 2003
Bron:
( in opdracht van de
)
Blue Ports: knooppuntenvoor de regionale econom ie
Nederlandse Vereniging vanBinnenhavens NVB
Buck Consultants International, 2010 24
We verkennen samenwerking
AutonomieGemeenschappelijke
regeling / overheids NV
Uitbesteding van
havenbeheertaken
Havenbedrijf Havenschap Havenoverleg
Buck Consultants International, 2010 25
We maken concrete actieplannen
Eerste stap: verbetermogelijkheden op lokaal niveau:
Operationeel beheer: ‘Havenregisseur’ (ambtelijk) en ‘Havenwethouder’; Invulling havenmeesterschap nu en in de toekomst; Upgrading voorzieningenniveau en veiligheidsplan Professionaliseren registratie van in- en uitgaande schepen en havengeldinning
Financieel beheer: Analyseren van de havenbaten versus –lasten; Haven(geld)verordening lokaal afstemmen op basis van een regionaal format; Nulmeting onderhoudstoestand voor opzet Meerjaren Onderhouds Programma (MJOP)
Economische ontwikkeling: Intensiveren van de contacten met havengebruikers en watergebonden bedrijven; Visievorming ruimtebehoefte en herstructurering havengebieden
Buck Consultants International, 2010 26
We maken concrete actieplannen
Volgende stap: verbetermogelijkheden door samenwerking:
Kennisdeling door ambtelijk en bestuurlijk regionaal havenoverleg Gezamenlijke scheepsregistratie en monitoring (gemeenten samen met RWS) Harmonisatie haven(geld)verordeningen Ontwikkelen en afstemmen nieuwe dienstverlening voor de binnenvaart Gezamenlijke aanbesteding van havenonderhoudswerkzaamheden Verkennen opzet Regionaal Havenbedrijf Profilering regio als aantrekkelijk binnenvaartknooppunt
…en bieden houvast bij implementatie
Vragen?
Irene van Dongen
Buck Consultants InternationalPostbus 14566501 BL NijmegenTel. : 024 379 02 22E-mail : [email protected]