SEMINAR 2018. godina

ASISTENT:

Dr. sc. Katarina Varga

ORGANSKA KEMIJA

prof. dr. sc. Hrvoj Vančik

2

Organska kemija Molekularna biologija

Prikazivanje molekula organskih spojeva

Strukturne formule (2D i 3D)

Kondenzirane strukturne formule:Lewisove strukturne formule:

Strukturne formule s veznim

crticama:

Klinaste strukturne formule:

3

Organska kemija Molekularna biologija

Perspektivne strukturne formule: Newmanove projekcijske strukturne

formule:

Fisherove projekcijske strukturne formule:

4

Organska kemija Molekularna biologija

FISHEROVA

PROJEKCIJSKA

ST

RU

KT

UR

NE

FO

RM

ULE

MO

LE

KU

LE

BU

TA

NA

NEWMANOVA

PROJEKCIJSKA

PERSPEKTIVNA

S VEZNIM CRTICAMA

KLINASTA

KONDENZIRANE

LEWISOVA

5

Organska kemija Molekularna biologija

Modeli (3D)

Štapičasti (cjevasti)

- prikazuju skelet

Kuglica - štapićKalotni

- prikazuju zapreminu atoma

metan

etan

propan

butan

6

Organska kemija Molekularna biologija

A) Lewisove formule – formule koje prikazuju valentne elektrone

Cl + Cl Cl Cl Cl Cl

elektronski par

1. Nacrtajte Lewisove strukturne formule za sljedeće spojeve:

a) HCl

b) H2S

c) CH2O

d) HNO3

e) CH5N

f) HOCl

g) CO2

h) HCN

i) HCO3-

j) NO2-

k) NH3

l) C2H4

m) CH2O2

n) NO3-

o) CH3NO2

7

C) Prikaz pomoću veznih crtica – veze se prikazuju crticama. C i H atomi se ne

pišu, pišu se samo heteroatomi i H atomi koji su vezani na heteroatome.

Organska kemija Molekularna biologija

- uobičajen za cikličke strukture

B) Kondenzirane strukturne formule – one sadrže sve atome, a vezne crtice

stavljaju se samo ako se želi naglasiti neka strukturna karakteristika (npr. atom

supstituenta, višestruke veze).

8

Organska kemija Molekularna biologija

2. Pretvorite svaku od sljedećih kondenziranih strukturnih formula u prikaz

pomoću veznih crtica:

9

Organska kemija Molekularna biologija

3. Pretvorite svaku od sljedećih formula u kondenzirane strukturne formule:

10

Organska kemija Molekularna biologija

Konstitucijski izomeri

Spojevi iste molekulske formule, ali različitog rasporeda veza među atomima

npr. dva spoja molekulske formule CH3NO2 = ZBIRNA (BRUTO) FORMULA

- predviđanje broja višestrukih veza i prstena prisutnih u spoju.

INDEKS MANJKA VODIKA

Indeks manjka vodika (IHD = Index of Hydrogen Deficiency) označava broj

molova H2 koji nedostaju u formuli CnH2n+2

11

Formula: CcHhNnOoXx

Računanje indeksa manjka vodika:

4. Nacrtajte konstitucijske izomere sljedećih spojeva:

a) C5H12 d) C2H4Cl2 g) C2H6O j) C3H8O

b) C6H14 e) C3H4 h) C4H9Cl k) C3H6O

c) C3H6 f) C3H9N i) C2H4O l) C4H10O

Formula vrijedi i ukoliko je umjesto ugljika C silicij Si, kao i umjesto dušika N

fosfor P, te ako je umjesto kisika O sumpor S.

X označava halogene elemente, a c, h, n, o i x broj atoma pojedinih elemenata.

1

2 22

IDH c h x n