SYSTEMA RESPIRATORIUM

“Apparatus Respiratorius”

SOLUNUM YOLU

Nares

Cavum nasi

Pars nasalis pharyngis

Larynx

Trachea

Bronchus

Pulmones

Alveol

Prof. Dr. Kamil BEŞOLUK

Solunum Sisteminin Özellikleri

Kıkırdak destek Lümen daima açık

Glandula + Plexus Nemlendirme + Isıtma

Titrek tüy Tozların tutulması ve dışarı atılması

nasus externus

Nasus (Burun)

cavum nasi

Eq. - Yarım daire, Diverticulum nasi

Nares Sığır - Oval, S şeklinde

K.rum. - Yarık Sulcus alaris (Burun delikleri)

Diverticulum nasi

Atlarda naso-gastrik sonda uygulanırken, sondanın ventral yönde

ilerletilmesine dikkat edilmelidir. Aksi takdirde sonda dorsal yönde

ilerlediginde diverticulum nasi içerisine girerek yapılacak zorlamayla

bölgede kanamaya neden olunur.

BURUN İSKELETİ

KEMİKSEL İSKELET

Os nasale

KIKIRDAK İSKELET

Cart. septi nasi

Cart. nasi lateralis dorsalis et ventralis

Cart. nasalis accessoria lateralis et medialis

Cart. alaris

lamina cornu (Carn. ve Rum. da yok)

lamina

cornu

Cartilago alaris

Cart. nasi lateralis dors.

Cart. nasalis acces. med.

Cart. nasi lateralis ventr.

Cart. nasalis acces. lat.

Cart. septi nasi

Cavum nasi

Septum nasi

Os nasale

Lamina

Cornu

Cart. Alaris

Cart. Alaris

Lamina

Cornu

CONCHA NASALES

Concha nasalis dorsalis (CND) --- Os ethmoidale’nin endoturbinale I --- plica recta

Concha nasalis media (CNM) --- Os ethmoidale’nin endoturbinale II

Concha nasalis ventralis (CNV) --- Os maxilla’nın maxilloturbinale --- plica alaris,

plica basalis

MEATUS NASALES Meatus nasi dorsalis (Koku yolu): Cavum nasi’nin tavanı ile CND arasında

Meatus nasi medius (Sinus yolu): CND ile CNV arasında

Meatus nasi ventralis (Solunum yolu): CNV ile Cavum nasi’nin tabanı arasında

(Naso gastrik sonda’nın geçtiği yol)

Meatus nasi communis (Ortak yol): Septum nasi ile Üç concha’nın septum nasi’ye

bakan yüzü arasındaki yoldur.

CAVUM NASİ

CAVUM NASİ MUKOZASI

*Regio respiratoria

(Labyrinthus ethmoidalis bölgesi dışında)

Titrek tüyler---- Salgıyı dışarı atma

Gll. Nasales---- Nem

Plexus venosus---- Isıtma

*Regio olfactoria (Labyrinthus ethmoidalis bölgesinde)

Organum vomeronasale

Ductus incisivus

SİNUS PARANASALES

Sinus frontalis

Sinus maxillaris

Sinus sphenoidalis (Köpekte yok, sığırda bazen)

Sinus palatinus

Sinus lacrimalis (Rum.)

GÖREVLERİ:

Başın yüzey alanını genişletmek, sese titreşim ve tını vermek,

kafaya gelen darbelerin tesirini azaltmak, duyu organlarını korumak,

koku alma yüzeyini genişletmek, havayı ısıtmak ve nemlendirmek

Pars nasalis pharyngis Larynx Trachea

Başın boyuna geçiş

bölgesinde kıkırdaklardan

oluşmuş bir organdır.

Cart. thyroidea

Cart. cricoidea

Cart. arythenoidea (çift)

Cart. epiglottis

LARYNX (Gırtlak)

Cart. thyroidea

Lamina dextra, lamina sinistra

Linea obliqua

Cornu rostrale

Fissura (foramen) thyroidea

Cornu caudale

Prominentia laryngea (At, Sığır)

Eminentia laryngea ventralis = Adem elması (İnsan)

Inc. thyroidea rostralis (Sığır)

Inc. thyroidea caudalis Operasyon için larynx’e giriş yeri

Cart. cricoidea

Arcus cartilaginis cricoidea

Lamina cartilaginis cricoidea

Crista mediana

Lig. cricotracheale

Cart. arythenoidea

Ön --- Proc. corniculatus

Arka--- Proc. muscularis

Alt--- Proc. vocalis

Lig. vocale

Apex

Basis

Cart. epiglottis

Ön--- Facies lingua

Arka--- Facies laryngea

Alt---Petiolus epiglottidis

Yan---Proc. cuneiformis (Eq.)

LARYNX’İN EKLEMLERİ

Art. cricothyroidea

Art. cricoarythenoidea

Art. thyrohyoidea

LARYNX’İN KASLARI

• Dış Larynx Kasları:

Komşu organlar ile Dil

kemiği arasında

• İç Larynx Kasları: Larynx kıkırdakları arasında

CAVUM LARYNGİS

Aditus laryngis

*Vestibulum laryngis rima vestibuli (iki plica vestibularis arası bölge)

Plica vestibularis

*Ventriculus laryngis rima glottidis (iki plica vocalis arası bölge)

Plica vocalis

*Cavum infraglotticum

1. trachea halkası

** Eq., Köpek ve Domuzda; plica vestibularis ile plica vocalis arasında çöküntülü bir

bölge olan “ventriculus laryngis lateralis” (Morgan cebi) bulunur.

Plica vocalis Plica vestibularis

Rima glottidis

Morgan cebi

m.

m.

TRACHEA

Cart. trachealis

Lig. anulare

M. trachealis

AT 75 cm. , 25 cart. trachealis

SIĞIR 60 cm. , 50 cart. trachealis

KÖPEK 25 cm. , 42 cart. trachealis

TRACHEA

Equide Dorso-ventral basık; kıkırdak uçlardan biri diğerinin

üzerini biraz aşar.

Sığır, Koyun Bilateral basık (su damlası biçiminde), kıkırdak uçlar

yukarıya doğru yükselir.

Keçi Kıkırdak uçlar arasındaki açıklık sığır ve koyundakinden fazladır.

Kedi, Köpek Kıkırdak uçlar birbirine dönük ve yakındır.

M. trachealis: Carn. larda kıkırdak halkanın uçları üzerinde;

diğer hayvanlarda altındadır.

Pars cervicalis

Trachea

Pars thoracica

Pars thoracica trachea

Bifurcatio trachea

Bronchus principalis Δ , S

Bronchus lobaris

Segmental ve Subsegmental Bronchus

Bronchiol

Alveol

Basis cordis düzeyinde

** Ruminantlarda trachea’dan; bronchus principalis Δ ve S

ayrılmadan önce, ilk olarak sağ taraftaki lobus cranialis’e

gidecek olan “bronchus trachealis” ayrılır.

Margo dorsalis, Margo ventralis

Apex pulmonis, Basis pulmonis

Hilus pulmonis

Lobuli pulmonis (sığır, keçi)

*Facies diaphragmatica

*Facies costalis

*Facies medialis

*Facies interlobaris

İmpressio aortica

İmpressio esophagea

İmpressio cardiaca

Tüm hayvanların sağ akciğerinde “lobus accessorius” mevcuttur.

Sağ tarafta Rum. ve Carn. da “lobus medius” da bulunduğu için Δ > S ’dir.

Akciğer lop sayıları; İnsan ve At: 3-2 , Ruminant: 5-3 , Carnivor: 4-3

PULMONES

Δ EQUİDE S

Lobus cranialis Lobus cranialis

Lobus caudalis Lobus caudalis

Lobus accessorius

Δ CARNİVOR S pars cranialis

Lobus cranialis Lobus cranialis

Lobus caudalis Lobus caudalis pars caudalis

Lobus medius

Lobus accessorius

Δ RUMİNANT S pars cranialis

Lobus cranialis pars cranialis Lobus cranialis

Lobus caudalis pars caudalis Lobus caudalis pars caudalis

Lobus medius

Lobus accessorius

EQUİDE

EQUİDE

B. RUMİNANT

B. RUMİNANT

KÖPEK

CAVUM THORACİS

Üst Thoracal omurlar Yan Costalar

Alt Sternum

Apertura thoracis cranialis

Apertura thoracis caudalis

PLEURA

Göğüs boşluğu duvarının iç yüzünü ve bu

boşluk içindeki organların üzerini saran zardır.

- Pleura visceralis (pulmonalis)

pleura mediastinalis

- Pleura parietalis pleura costalis

pleura diaphragmatica

MEDİASTİNUM

İki pleura kesesi arasındaki

boşluktur. Her iki pleura kesesinin

içinde akciğerler bulunur. Sağdaki

kese, soldakinden daha geniştir.

Önde apertura thoracis cranialis, Arkada diaphragma,

Üstte columna vertebralis, Altta sternum,

İki yanda pleura mediastinalis ile

sınırlandırılmıştır.

Önden arkaya doğru; mediastinum craniale, mediastinum medium ve mediastinum caudale olmak üzere

3 bölüme ayrılır.