prof. dr hab. inż. joanicjusz nazarko dr joanna ejdys...do strategii rozwojowej, którąnazywamy...
TRANSCRIPT
Przegląd krajowych inicjatyw
foresightowych
Prof. dr hab. inż. Joanicjusz Nazarko
Dr Joanna Ejdys
Narodowy Program Foresight – wdrożenie wyników, 18 listopada 2011 r.
Najlepszą metodą przewidywania
przyszłości jest jej tworzenie.
P. Drucker
Pilotażowy Projekt Foresight w dziedzinie Zdrowie i Życie
Rozpoczynając posiedzenie Minister Nauki prof. Michał Kleiber powiedział:"Chyba wszyscy odczuwamy w polskiej rzeczywistości brak racjonalnego myślenia o przyszłości kraju. DuŜa część decyzji politycznych razi krótkowzrocznością i brakiem wizji państwa zarówno w średnim jak i długim okresie czasu. Wielu z nas jest tym od lat zaniepokojonych, wielu wypowiadało się publicznie na temat tego, co powinno się zrobić, Ŝeby rozwojowi kraju nadaćbardziej racjonalny charakter. Powinniśmy wreszcie chociaŜ trochę zbliŜyć siędo strategii rozwojowej, którą nazywamy dąŜeniem do społeczeństwa wiedzy, a więc społeczeństwem, w którym wiedzy przypisuje się rolękluczowego czynnika rozwoju.
Zarządzenia Ministra Nauki nr 7/04 z dnia 3 marca 2004 r. w sprawie utworzenia Komitetu Sterującego do spraw
Pilotażowego Projektu Foresight
Obszary tematyczne Pilotażowego Projektu Foresight w dziedzinie Zdrowie i Życie
Narodowy Program Foresight „Polska 2020” – grudzień 2006
Program obejmował trzy pola badawcze: Zrównoważony Rozwój Polski, Technologie
Informacyjne i Telekomunikacyjne oraz Bezpieczeństwo.
W dniu 16 lutego 2009 r. w Warszawie miała miejsce konferencja prezentująca wyniki Narodowego Programu Foresight „Polska 2020”.
Etymologia terminu foresightDefinicje terminu foresightCechy i funkcje badań forsightowychMetody badań foresightowychDlaczego foresight? Rodzaje badań foresightowychCasy study
Źródło: opracowanie własne.
Typologia badań foresightowych
Łączna liczba aktualnie realizowanych i zakończonych projektów foresight w Polsce ok. 40
Foresight technologiczny
• tradycyjne branże, takie jak przemysłwydobywczy węgla brunatnego, kamiennego, rud miedzi, odlewnictwa, czy też drzewnictwa;
• technologie przełomowe, takie jak np. nanotechnologie, technologie kosmiczne, inteligentne systemy produkcji, technologie medyczne, czy też biotechnologie
Foresight regionalny
1) Technologie dla zrównoważonego rozwoju regionu bez wskazania konkretnych branż;
2) Konkretne technologie, których rozwój uwarunkowany jest regionalnie.
• można zauważyć tendencję odchodzenia od finansowania projektów foresightu regionalnego na rzecz projektów foresightu branżowego
Nowe obszary badań foresightowych
Foresight Kadr Nowoczesnej Gospodarki
Foresight regionalny dla szkół wyższych Warszawy i Mazowsza „Akademickie Mazowsze 2030”
Foresight "Sieci Gospodarcze Wielkopolski" – scenariusze transformacji wiedzy wspierające innowacyjną gospodarkę
Scenariusze i trendy rozwojowe wybranych technologii społeczeństwa informacyjnego do roku 2025
Analiza prognozowania ścieżek rozwoju interdyscyplinarnych nauk o poznaniu metodami foresight
Wyzwania zrównoważonego użytkowania terenu na przykładzie województwa śląskiego – scenariusze 2050
Pilotażowe badanie foresight w trzech obszarach merytorycznych: wzrost gospodarczy, innowacyjność mazowieckich przedsiębiorstw, rozwój lokalny województwa mazowieckiego) – Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza.
Rozmieszczenie projektów foresightu regionalnego oraz branżowego w Polsce
Źródło: opracowanie własne na podstawie Badanie ewaluacyjne realizowanych w Polsce
projektów foresight. Ekspertyza wykonana na podstawie umowy nr 118/DS/2010 z dnia
30.07.2010 r. zawartej pomiędzy Skarbem Państwa - Ministrem Nauki i Szkolnictwa
Wyższego a Politechniką Białostocką, Białystok 2010 [Dokument elektroniczny].
Tryb dostępu: www.mnisw.gov.pl.
Etymologia terminu foresightDefinicje terminu foresightCechy i funkcje badań forsightowychMetody badań foresightowychDlaczego foresight? Rodzaje badań foresightowychCasy study
Instytucje wiodące
Zdecydowana większość wiodących instytucji projektów wywodzi się z ośrodków
naukowych z wyłączeniem takich instytucji jak KGHM Cuprum sp. z.o.o, Stowarzyszenia
Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego „Dolina Lotnicza” Urząd Marszałkowski
Województwa Dolnośląskiego, Fundacja Progress and Business.
Czas realizacji projektów
Średnia długość realizacji projektów foresightu regionalnego oraz branżowego w Polsce
wynosi w przybliżeniu 25 miesięcy. Najkrótszy czas realizacji projektu, wynoszący 12
miesięcy, natomiast najdłuższy – 36 miesięcy.
Horyzont czasowy
Horyzontem czasowym badań większości projektów, jest rok 2020. Horyzont czasowy badań w wypadku pozostałych projektów
różnicuje się odpowiednio od roku 2026, aż do roku 2050.
Cele projektówCele pierwszych projektów foresightu regionalnego
i branżowych realizowanych w Polsce przejawiały się najczęściej w:
• ocenie stanu technologicznego określonej branży, • identyfikacji rozwiązań o największym potencjale
rozwoju, • ocenie innowacyjności określonych technologii, • rozpoznaniu kluczowych technologii w aspekcie
strategicznego znaczenia dla rozwoju kraju, regionu, czy też zrównoważonego rozwoju,
• wyznaczeniu priorytetów w dziedzinie B+R w regionie.
Typowa struktura projektów foresight
Komitet sterujący/panel
programowy/rada projektu
foresight/komitet społeczny
Zespół zarządzający/kierownik
projektu/koordynator
Panel główny/panel
specjalistów wiodących
Panele robocze/badawcze
Liczba wskazań metod badawczych w polskich projektach foresightu regionalnego oraz branżowego
Źródło: Badanie ewaluacyjne
realizowanych w Polsce projektów
foresight. Ekspertyza wykonana na podstawie umowy nr 118/DS/2010 z
dnia 30.07.2010 r. zawartej pomiędzy Skarbem Państwa - Ministrem Nauki
i Szkolnictwa Wyższego a PolitechnikąBiałostocką, Białystok 2010
[Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu: www.mnisw.gov.pl.
Grupy interesariuszy w projektach
Źródło: Badanie ewaluacyjne …
Formy efektu końcowego
Źródło: Badanie ewaluacyjne …
Etymologia terminu foresightDefinicje terminu foresightCechy i funkcje badań forsightowychMetody badań foresightowychDlaczego foresight? Rodzaje badań foresightowychCasy study
Liczba cytowań terminu „foresight”w Google Scholar w latach 1990-2010
Źródło: opracowanie własne.
Foresight w językach świata
• форэсигт (rosyjski)
• foresight (niemiecki)
• 超前意识 chāo qián yì shí (chińsku) (kał, cjen, y, szy)
• prevision (hiszpańsku)
• 遠謀【えんぼう】enbou,
• 先見の明【せんけんのめい】senkennomei (japońsku)
• 先見【せんけん】senken (japońsku)
Etymologia terminu foresightDefinicje terminu foresightCechy i funkcje badań forsightowychMetody badań foresightowychDlaczego foresight? Rodzaje badań foresightowychCasy study
Foresight w językach świata
„…Przetrwa nie gatunek najsilniejszy,
ani najbardziej inteligentny...
..ale ten który najlepiej dostosuje się
do zachodzących zmian...”
Charles Darwin (1809-1882)
Źródło: [Dokument elektroniczny]. Tryb dostępu http://uia95.com/Cours%20UIA/2009%202010/Argenteuil/Calendrier%20Argenteuil%202009%202010.htm
Dziękuję za uwagę