1

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

KUVENDI

Komisioni për Ekonominë dhe Financat

PROCESVERBAL

Tiranë, më 19.07.2016, ora 10:00 – 10:51

Drejton mbledhjen:

Erion Braçe – kryetar i Komisionit

Rendi i ditës:

1. Miratimi i procesverbalit.

2. Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr.10031, datë 11.12.2008 “Për

shërbimin përmbarimor gjyqësor privat”, të ndryshuar”.

3. Seancë dëgjimore me zotin Arben Malaj për zgjedhjen anëtar të Këshillit

Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë”.

Marrin pjesë:

Erion Braçe, Ridvan Bode, Anastas Angjeli, Antoneta Dhima, Andrea Marto, Ervin

Bushati, Gledion Rehovica, Luan Duzha, Blerina Gjylameti, Ervin Koçi, Evis Kushi,

Gjovalin Kadeli, Florion Mima, Shkëlqim Cani, Edmond Spaho, Sherefedin Shehu, Jorida

Tabaku, Liljana Elmazi, Dashamir Shehi, Igli Cara.

Mungojnë:

Përparim Spahiu.

Të ftuar:

Katrin Treska - drejtore e Kodifikimit

Bledar Dervishaj - këshilltar i ministrit të Drejtësisë

Arben Malaj - kandidat për Këshillin Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë

2

HAPET MBLEDHJA

Erion Braçe – Fillojmë mbledhjen e Komisionit për Ekonominë dhe Financat të

Kuvendit. Sot në rendin e ditës së punës së këtij komisioni kemi dy çështje.

Së pari, për shkak të një propozimi të një grupi prej 28 deputetësh në mbështetje të

neneve të Rregullores së Kuvendit dhe të ligjit “Për Bankën e Shqipërisë” do të zhvillojmë

një seancë dëgjimore me zotin Arben Malaj për zgjedhjen e tij anëtar të Këshillit

Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë.

Besoj se kërkesën e deputetëve e keni të gjithë përpara shoqëruar me të gjithë

dokumentacionin respektiv që kërkojnë neni 44, pika 3, neni 47 dhe neni 46 i ligjit “Për

Bankën e Shqipërisë” si edhe nenet respektive të Rregullores së Kuvendit. Propozimi i

deputetëve mbështetet në një akt të mëparshëm për të cilin është në dijeni Kuvendi i

Republikës së Shqipërisë, dorëheqjen e zonjës Ermelinda Meksi nga funksioni i anëtarit të

Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë.

Zoti Malaj do të procedojmë me prezantimin tuaj.

Fjala është për ju.

Arben Malaj - Të nderuar kolegë,

Mandatimi i parlamentit në një nga institucionet kushtetuese është një përgjegjësi

maksimale për t’i shërbyer vendit tënd. Pas 30 vjetësh eksperiencë, ku mbi 16 vjet kanë

qenë angazhim në parlament, sot ndiej plotësimin e një ambicie profesionale dhe ndiej

detyrimin të shpreh mirënjohjen time: së pari për të gjithë mësuesit, duke filluar nga shkolla

në Llakatund, Shkolla e Mesme Ekonomike, Fakulteti Ekonomik e deri te kolegët në

Universitetin e Harvardit.

Dua të falënderoj familjarët e mi, prindërit, vëllezërit e motrat dhe në veçanti një

mirënjohje Mondës dhe Gertës, bashkëshortes dhe vajzës që më kanë mbështetur edhe kur

nuk kanë qenë plotësisht dakord.

Një falënderim i veçantë për 16 vjetët e kaluara së bashku me kolegët në

parlamentin e vendit tim, ku sfidat kanë qenë të vështira, por shpesh herë kemi marrë

vendimet e duhura për sfidat tona ekonomike.

Mirënjohje kam për stafet e Ministrisë së Financave dhe Ministrisë së Ekonomisë,

me të cilët kemi drejtuar në kohë të vështira, sektorët e ekonomisë së vendit. Pa dyshim një

mirënjohje i takon stafit aktual të Fakultetit të Ekonomisë dhe studentëve të programit

Master ku aktualisht jam lektor.

3

Sfida si anëtar i Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë është një përgjegjësi

profesionale maksimale, të cilën do të mundohem ta përmbush sa më mirë. Kjo periudhë

zëvendësuese e ish- pedagoges dhe e koleges sime zonjës Meksi është një mundësi shumë e

mirë edhe për mua për të njohur më thellësisht sfidat e Bankës së Shqipërisë dhe për të

kontribuar maksimalisht së bashku me kolegë të Këshillit Mbikëqyrës, administratorët e

Bankës së Shqipërisë dhe ekspertët e saj në nivel teknik. Bëj pjesë në shumë shqiptarë që e

konsiderojnë vendin tonë të begatë dhe duhet që këtë begati natyrore ta shndërrojmë në një

begati të çdo individi dhe familjeje. Jam i vetëdijshëm se ka shumë gjëra që mund t’i bëjmë

më mirë. Mirëkuptoj çdo kërkesë jetike dhe çdo ambicie të çdo individi në vendin tim,

përballë sfidave sociale të punësimit, mirëqenies dhe kohezionit social.

Pavarësisht disa raste polarizimesh, duhet të pohojmë se arritjet e deritanishme

mund t’i bëjmë më të plota dhe më të prekshme.

Ndihem mirë që në të gjitha vlerësimit për 25 vjet tranzicion që janë bërë nga

Qendra Kërkimore dhe Shkencore dhe institucionet ndërkombëtare vendi ynë për disa nga

arritjet përfshihet në grupin e vendeve që ka ecur më mirë gjatë këtij tranzicioni. Ajo që

është më thelbësorja ky vlerësim vjen duke matur rritjen e të ardhurave mesatare për frymë

gjatë periudhës 1989-2014. Tani ndodhemi në prag të sfidave të gjeneratës së re, një gjenerate

që përfshin 33 vjet. Jemi përballë sfidës për të kaluar nga modeli i vjetër ekonomik në një

model apo modelim të ri ekonomik, i cili në thelbin e tij synon rritjen e produktivitetit të

ekonomisë, bërjen sa më konkurruese, ku parakusht do të mbetet shteti ligjor dhe kapitali

social. Për këtë kërkohet të përdoren me efikasitet maksimal politikat ekonomike dhe

instrumentet specifike. Më konkretisht duhet të përdoren me eficencë dhe efikasitet

maksimal politikat monetare, fiskale dhe ato sektoriale. Sigurisht, ne të gjithë bashkë e dimë

se ka politika që kanë një impakt afatshkurtër dhe disa të tjera afatgjatë, por përdorimi i mirë

i politikave monetare, fiskale dhe reforma strukturore mbetet sfida jonë e përbashkët, qoftë

në nivel qeverisës, qoftë të bankës qendrore, qoftë të parlamentit dhe në mënyrë të veçantë të

këtij komisioni të nderuar. Pa dyshim që misioni kryesor i Bankës së Shqipërisë mbetet

stabiliteti i çmimeve, por në kushtet kur ai është nën objektivin edhe ligji “Për Bankën e

Shqipërisë” parashikon se duhet të përdoren instrumente që nxisin punësimin dhe

zhvillimin. Është e rëndësishme që ndërmjetësit financiarë të plotësojnë misionin e tyre

jetik që është një lidhje më e mirë e depozitave dhe të gjitha burimeve potenciale të

financimit me projekte sa më të suksesshme dhe efektive, qoftë në sektorin privat, qoftë atë

publik. Në vendin tonë sistemi bankar zë rreth 90% të ndërmjetësve financiarë ose sektorit

4

financiar, për këtë arsye ai është jetik dhe duhet të përdorë në maksimum të gjitha politikat

dhe instrumentet respektive. Si ekonomist ruaj bindjen se një ekonomi e shëndetshme

kërkon patjetër një sistem financiar të zhvilluar dhe niveli i zhvillimit të sektorit financiar në

vendin tonë ka disa arritje, ka arritur deri në 102,9 % të GDP-së, por është i strukturuar në

mënyrë të tillë që 90% janë nga sistemi bankar ndërsa pjesa tjetër janë nga sektori financiar.

Ndërmjetësit e tjerë financiarë që duhet ta ndihmojnë më mirë biznesin për burime sa më të

lehta dhe sa më të disponueshme është në fazat e para të tij të zhvillimit dhe për disa nga

ndërmjetësit financiarë është në fazën embrionale.

Nga ana tjetër ruaj bindjen se nuk ka sistem financiar efektiv pa një ekonomi të

shëndetshme. Në këtë këndvështrim dua të theksoj sfidën që ka jo vetëm cilësia e

kredimarrjes, por edhe ajo e kredidhënies, pasi shikojmë që në këtë dinamikë të reformës së

sistemit bankar, duke parë edhe efektet e krizës, kreditë jo performuese janë në një nivel

kritik dhe ndoshta nga ky nivel duhet të kuptojmë që zhvillmi ekonomik mund të mbështetet

me reforma më të plota strukturore, por nga ana tjetër edhe cilësia e mbikëqyrjes mbetet

jetike. Jo rastësisht duke analizuar shkaqet e krizës globale një nga problematikat ka qenë

integriteti në sistemin financiar. Për këtë arsye shumë nga reformat që janë iniciuar nga

institucionet financiare ndërkombëtare kanë vënë në thelb etikën në sistemin financiar. Duhet

ta them në mënyrë të përsëritur se një nga mesazhet e shefes së FMN-së, ishte që integriteti

është thelbësor në sektorin financiar, ku përgjegjësia është maksimale për të aktivizuar

burimet e depozituesve në projekte financimi. Më konkretisht, theksimi ishte i tillë që

zakonisht na duhet kur bëjmë partneritet apo përzgjedhim njerëz për postet publike apo për

sektorin privat të shikojmë për tre nga cilësitë e tyre kryesore: integritetin, inteligjencën dhe

energjinë. Këshilla që jep Backer bazuar në eksperiencën e tij të gjatë dhe që po bëhet në

thelb të reformës për një etikë më të mirë në sektorin financiar është: “Bëni kujdes për

cilësinë e parë, për integritetin, individët pa integritet mund ta përdorin inteligjencën dhe

energjinë e tyre vetëm për qëllime negative”. Në këtë aspekt sapo ka filluar një reformë në

sektorin financiar. Vendi i parë që ka filluar të fusë sistemin e betimit për nëpunësit e

sektorit financiar është Holanda. Të shikojmë se në vetvete ekspertët e tregjeve financiare

janë skeptikë, pasi në thelb të këtij betimi të Hipokratit është që çdo njëri prej punonjësve të

sektorit financiar duhet të vërë në qendër të shërbimit të tij shëndetin e klientit, pra të

kredimarrësit, jo thjesht fitimin e kompanisë.

Sfidat që ka përpara vendi kërkojnë një fokus më të madh te reforma strukturore,

nuk dua të mbivendosem me debatin aktual, por nuk mund të rri pa theksuar se reforma në

5

drejtësi ka një impakt të madh jo vetëm për aspektin politik dhe atë integrues të vendit, por

sidomos edhe për impaktin ekonomik. Kalimi nga një model i vjetër, i cili bazohet te

konsumi dhe konsumi nga rritja e borxheve të individëve, të biznesit dhe të borxhit publik

kishte një limit. Aktualisht diskutohet për një model të ri që është rritja e produktivitetit.

Rritja e produktivitetit ka një lidhje të fortë me rritjen e investimeve të huaja, sidomos në

sektorët që kanë një vlerë të shtuar maksimale dhe thithja e tyre është e kushtëzuar nga

funksionimi i shtetit ligjor në tre elemente përbërëse: e drejta e pronës, liria nga korrupsioni

dhe paanësia e gjyqësorit.

Po të shikojmë edhe indeksin e lirisë ekonomike dy nga problemet që ka ekonomia

jonë dhe që janë në nivele kritike gjatë gjithë tranzicionit janë liria e pronës dhe liria nga

korrupsioni. Të dyja këto janë të lidhura fort me gjyqësorin, niveli i tyre sipas klasifikimit të

indeksit ndërkombëtar është nën 50% që do të thotë se janë liri të shtypura. Pra, pa

përmirësuar funksionimin e sistemit gjyqësor të shtetit ligjor të garantimit të lirisë së pronës,

të paanësisë së gjyqësorit është shumë e vështirë që të synojmë rritje ekonomike më të larta

dhe të qëndrueshme. Një rritje ekonomike më e lartë është e domosdoshme për sfidat që ka

vendi, sidomos për sfidat sociale që janë të lidhura me nivelin e papunësisë, të varfërisë dhe

ndalimin e thellimit të pabarazisë dhe përmirësimin e kohezionit social. Reforma në

gjyqësor ka edhe një impakt tjetër pozitiv, pasi duke vepruar në një sektor të vetëm siç është

gjyqësori, ka një kthesë fill over mbi të gjitha reformat stukturore duke i bërë ato më të

qëndrueshme dhe më produktive. Po kështu shumë nga reformat sektoriale kërkojnë më

shumë kohë dhe nga ana tjetër efekti pozitiv i reformës në gjyqësor ndihet më shpejt dhe

vepron në të gjithë sektorët edhe nga pikëpamja financiare kërkon më pak para dhe jep më

shumë rezultate.

Duke parë në dinamikë sfidat që ka Banka e Shqipërisë dhe debatet publike deri tani

është aplikuar ulja e normave të interesit si për bonot e thesarit dhe për kreditë. Ka një

sprint të lartë midis uljes së normave për depozitat dhe uljes së normave për kreditë, i cili

vjen duke u përmirësuar.

E dyta, ka një trend pozitiv që është rritja e peshës së kredisë në lekë dhe në njëfarë

mase kredia në tërësi, por për herë të parë sipas raportit mbikëqyrës së Bankës së Shqipërisë

në vitin 2015 kreditë në lekë janë më shumë se kreditë në valutë, gjë që përbën një

përmirësim të uljes së risqeve, pasi të gjithë e kemi të qartë se nëse kredia do të jetë në

valutë dhe matësit e kredisë në valutë nuk kanë aftësitë e nevojshëm për të vlerësuar risqet

potenciale, risku i kursit të këmbimit nuk është i lehtë, atëherë kanë qenë më të ekspozuar

6

ndaj risqeve. Një lidhje e mirë midis të ardhurave në lekë dhe kredive në lekë ul një nga

risqet potenciale që ka ndikuar në kreditë jo performuese të sistemit tonë bankar.

Ka një debat të cilin në mënyrë të vazhdueshme besoj ekspertët e Bankës së

Shqipërisë, por edhe Komisioni i Ekonomisë, e ndjekin nga afër, pasi ulja e normave të

interesit të depozitave ka prekur një pjesë të të ardhurave të asaj shtrese, që këto të ardhura

i kishte edhe si bazë për konsumin. Sipas analizave që bëhen nga autorë të huaj, thuhet se

ulja e normave të interesit apo interesat në terma negative kanë një risk potencial, pasi mund

të ulin aktivitetin bankar dhe mund të rrisin aktivitetin informal jashtë kanaleve të bankës, ku

pasojat janë jo pozitive dhe treguesit duhen ndjekur me një lloj përgjegjësie maksimale

duke parë edhe hapat e mëtejshëm për të minimizuar këtë risk.

Ky ishte një prezantim i shkurtër. Unë do të isha shumë mirënjohës për çdo pyetje

dhe koment gjatë kësaj seance.

Erion Braçe – Faleminderit, zoti Malaj!

Ka pyetje nga kolegët deputetë? Nuk ka. Ka ndonjë koment nga kolegët deputetë?

Po, zoti Shehi.

Dashamir Shehi – Së pari, e uroj zotin Malaj. Më bëhet qejf që po vemë në

Këshillin e Bankës njerëz që kanë fituar një autoritet te puna e tyre, kanë një eksperiencë

profesionale dhe kanë edhe një peshë politike, që të jemi realistë, sepse prej shumë vitesh

institucionet tona janë mbushur me personazhe të dorës së dytë, Shpeshherë janë

manipuluar. Bordet e institucioneve të pavarura janë një skifecë e përgjithshme, njerëz pa

autoritet, pa profesionalizëm, që thonë përralla nga mëngjesi deri në darkë, mbyllin disa

interesa. Pra, e shikoj me shumë kënaqësi, megjithëse e kam kundërshtar politik, jemi zënë

shumë keq, zotëria ka qenë edhe prezent, por më bëhet qejfi nëse duam t’i kthejmë

institucioneve autoritetin, të ketë disa burra që mund t’i thonë edhe guvernatorit: “Më duket

se, për këtë po ia fut kot, po e bën gabim”. Kjo besoj se ka njëfarë vlere.

Do t’i bëja një kritikë, një këshillë zotit Malaj, nuk po hyj fare aty, sepse janë

prezantime, te kjo lista e deputetëve që të kanë propozuar duhet të kishe shtuar edhe disa

burra këtej, se kur shikoj disa emra, disa fytyra si ne, mund të ishin pak më të rendësishëm se

këto, një pjesë e këtyre policëve.

E dyta për t’i dhënë shansin vetes, se kur ti hyn te banka nuk je më i njërit krah.

Kjo këshillë besoj se vlen edhe për të tjerët që do të vijnë mbrapa.

Punë të mbarë!

Faleminderit!

7

Erion Braçe - Zoti Shehi, unë besoj se kjo vërejtje më shkon mua dhe jo zotit

Malaj.

(Ndërhyrje pa mikrofon)

Është një problem që vjen nga Rregullorja, por do ta rregullojmë.

Arben Malaj – Unë e falënderoj për të gjithë mbështetjen. Kam një sqarim nga

përvoja parlamentare, unë jam duke zëvendësuar zonjën Meksi dhe në këtë rast është

vepruar njësoj nga të dyja krahët politikë. Ne jemi propozues nga Kuvendi i Shqipërisë dhe

kjo është një mirënjohje e veçantë. Grupet parlamentare specifike kanë bërë propozimet

përkatëse, ndërsa votimi ka qenë me konsensus. Ishte mirëkuptimi i bërë në vitin 2011.

Unë do të isha mirënjohës për çdo deputet nga çdo krah politik që do të më jepte

mbështetje për këtë mandat.

Erion Braçe - Faleminderit!

Po, zoti Spaho.

Edmond Spaho - Pavarësisht se jemi nga dy krahë të kundërt të spektrit politik,

për aq kohë sa e njoh zotin Malaj, e njoh prej shumë kohësh, mendoj se profesionalisht

është një kandidaturë që i vlen Bankës së Shqipërisë dhe do të shprehja qëndrimin pozitiv

dhe bie dakord me zotin Shehi që kandidatura të tilla janë të nevojshme që t’i kemi në shumë

prej institucioneve tona të pavarura.

Faleminderit!

Erion Braçe - Faleminderit!

Po, zoti Bode.

Ridvan Bode - Edhe unë mendoj se zoti Malaj do të japë një kontribut me vlerë në

bordin e Bankës së Shqipërisë. Është kohë sfidash dhe profesionalizmi, përkushtimi në

institucione të tilla është shumë i nevojshëm. Nuk kam çfarë të them për meritat, por

sidoqoftë në nisjen e tij për në këtë mision do të dëshiroja të thosha dy-tre çështje, të cilat

zoti Malaj, na shqetësojnë.

Ne kërkojmë që Banka e Shqipërisë, jo vetëm të ruajë autoritetin e saj në të gjithë

institucionet që interferojnë me ekonominë e vendit dhe që e ka ruajtur, por duhet të jetë më

efektive, që politikat e saj të mos jenë virtuale, por të kenë një sens real, sepse për ne

mbeten disa pikëpyetje, të cilat duhet të marrin një shpjegim. Themi se kemi rritje ekonomike

prej dy-tre vjetësh, por inflacioni është në nivelet më minimale, pothuajse zero. Banka e

Shqipërisë është autoriteti që ka si objektiv kryesor, kështu e kemi vendosur, mirë e kemi

bërë apo keq, por kështu na kanë mësuar në atë kohë, që ta ruajë inflacionin brenda një

8

intervali. Jemi nga vendet e paktë në rajon që objektivat e Bankës së Shqipërisë në raport

me inflacionin janë për një inflacion të targetuar, pra një interval inflacioni, i cili është

përcaktuar me studime shumë analitike dhe shumë të thelluara nga FMN-ja dhe nga vetë

Banka e Shqipërisë, intervali 2-4% si më optimal, por u bënë 3-4 vjet që jemi nën këtë

interval, që do të thotë se duhet më shumë këmbëngulje për ta çuar inflacionin me

instrumentet e tij në këto hapësira.

Së dyti, jemi po aq të shqetësuar dhe të dëshpëruar kur shikojmë që instrumentet e

politikës bankare, të asaj monetare nuk transmetohen dot në ekonominë reale. Po vazhdon

prej një periudhe shumë të gjatë ulja e normës bazë të interesit, por deri më sot veç vrasjes

së interesit për kursime, nuk ka mundur dot t’i japë impulse as konsumit, as kreditimit. Është

i treti vit radhazi që jemi në parametra negativë në kreditimin e ekonomisë në raport me

ekonominë reale, të biznesit. Po ashtu është i dyti vit radhazi ku niveli i konsumit është në

rënie. Pra, politika të tilla monetare instrumente monetare të përdorura, kur efektet vijnë në

të kundërt, do të thotë se ka probleme të tjera. Unë kam bindjen që një analizë më e

përgjegjshme dhe një veprim më profesional do të mund t’i jepte një përgjigje kësaj, që të

paktën ose të stopojmë përdorimin e instrumenteve monetarë, të cilët nuk kanë impakt në

ekonominë reale, ose të mundohemi të dinamizojnë kahjen tjetër, përpjekjen për t’i dhënë jetë

qoftë inflacionit, qoftë konsumit dhe investimeve.

Mendoj se ky është një shqetësim që realisht, ju që shkoni në këtë bord duhet ta

keni në qendër të vëmendjes, për t’i dhënë realisht eficiencë politikave që ndërmarrën në

institucione.

Erion Braçe – Po. Faleminderit, zoti Bode!

Urdhëroni zoti Malaj!

Arben Malaj – Sigurisht, çështjet që u ngritën janë disa nga debatet. Unë ruaj të

drejtën të shprehem më vonë, pasi të kemi një informacion më të plotë, bashkë me kolegët e

Këshillit Mbikëqyrës. Ajo që do të theksoja, e që është një debat që ne duhet ta përballojmë

sa më profesionalisht të gjithë bashkë, është se vendi ndodhet në një sfidë midis rritjes dhe

stabilitetit. Sigurisht, ato nuk kundërshtojnë njëra-tjetrën, por në varësi nga situata e

stabilitetit financiar, ka raste që politikat e stabilizimit marrin një prioritet.

Në këtë aspekt, ne kemi një politikë monetare që, edhe sipas vlerësimit të FMN-së,

ka edhe pak hapësirë për t‘u përdorur në lehtësimin e konsumit e të investimeve. Sigurisht që

ka përfitues nga ulja e interesave, dhe jam dakord që nuk ka arritur plotësisht deri te

ekonomia reale. Sipas raportit të fundit të Bankës së Shqipërisë duket se shenjat kanë filluar.

9

Megjithatë, unë do të dëshiroja që të kishim një konsum më të madh, por ai të vinte kryesisht

nga rritja e të ardhurave, e pastaj edhe nga rritja e kredisë. Ndoshta ajo që mund të bëj më

mirë, e në këtë rast kam parasysh edhe debatet kur kam qenë këtu, është që kontaktet me

Këshillin Mbikëqyrës dhe administratorët e Bankës së Shqipërisë mund të jenë jo thjesht për

raportet e detyrueshme vjetore, po dhe për çështje specifike, të cilat mund t’i diskutojmë në

mënyrë më të plotë. Të gjitha palët kemi mundësi të kontribuojmë për opsionet që mund të

jenë më të mira, në një këndvështrim më afatgjatë për ekonominë e vendit tonë.

Faleminderit!

(Ndërprerje e shkurtër incizimi)

Ervin Bushati – Faleminderit!

Në fakt nënshkrimi është kënaqësi profesionale, por edhe politike, kështu që elozhet

e tepërta si propozues e firmëtarë, nuk besoj se nevojiten më. Do të jetë një vlerë e shtuar,

patjetër. E rëndësishme ishte që në komision, jo vetëm për prezantimin por ndoshta edhe fjala

kyç e reformës në drejtësi. Me sa duket ishte edhe ajo pika e kristalizimit, që po na bënte ne,

maxhorancën dhe opozitën, që të vijmë më pranë votimit të enjten. I ftoj të gjithë kolegët që,

ashtu siç ishim sot në sinkron, të jemi edhe të enjten në sinkron. Ne po e shohim gjithmonë e

më shumë se bankat qendrore sot në Europë, por edhe në vende të tjera, edhe në Amerikë,

janë faktorë stabiliteti politik, sidomos kur janë për vendime të rëndësishme, si në rastin e

Anglisë, ku pavarësisht rezultatit, banka ishte një faktor politik, le të themi. Po ashtu edhe në

Amerikë e në vende të tjera.

Si mendoni ju që roli i bankës të bëhet sa më solid, sa më dinjitoz, që të ndihmojë

ekonominë patjetër, por shpeshherë edhe të stabilizojë, siç ndodh në vende të tjera, në

momente të caktuara politike e vendimmarrje të rëndësishme, si për shembull në këtë rast, që

e kemi tepër afër, të enjten, por edhe në të ardhmen. Pra, si mund të jetë një faktor stabiliteti

ekonomik, pse jo edhe vendimmarrjesh të rëndësishme historike, siç ndodhi në shumë vende,

e që do të vazhdojë të ndodhë gjithmonë e më shpesh nëpër botë.

Faleminderit!

Erion Braçe – Zoti Malaj, në rast se keni ndonjë reagim.

Arben Malaj – Jo, besoj se më duhet pak kohë, që të jem totalisht i integruar.

Erion Braçe – Zoti Marto.

Andrea Marto – Faleminderit, zoti kryetar!

10

Edhe unë, si një nga propozuesit për kandidaturën e zotit Malaj, shpreh bindjen time

se, duke njohur aftësitë e tij, kontributin e tij, do të japë një kontribut akoma më të madh në

ndërmjetësimin e politikave të Bankës së Shqipërisë.

Duke qenë një nga propozuesit, më vjen mirë që propozimit tonë iu bashkua edhe

opozita. Uroj që në të ardhmen të kemi gjithmonë propozime të kësaj natyre e të këtij niveli.

Faleminderit!

Igli Cara – Një fjali. Paraprakisht, duhet t’i uroj suksese zotit Malaj. Nuk dua t’u

shtoj asnjë gjë atyre që thanë kolegët e mi, por në fakt ne i bashkohemi propozimit tuaj, jo

pse e keni propozuar ju, sepse besojmë te vlerat e zotit Malaj, i cili në këto vite ka treguar se

është figurë publike intelektuale.

Faleminderit!

Zoti Kadeli.

Gjovalin Kadeli – Zoti kryetar!

Pavarësisht se s’na është dhënë mundësia të jemi ndër propozuesit, pasi propozimin

e kanë bërë kolegët tanë, normalisht që është në nderin e Kuvendit të dërgojë në Bankën e

Shqipërisë një personalitet si Arben Malaj, prandaj jemi dakord dhe i urojmë suksese.

Erion Braçe – Faleminderit!

Besoj se nuk ka më diskutime.

Profesor Malaj, faleminderit!

Arben Malaj – Edhe unë ju falënderoj të gjithëve dhe ju uroj një sezon të

suksesshëm më datën 21.

Erion Braçe – Faleminderit!

Të përgatitet relacioni për seancën, sepse votimi është ditën e enjte.

Faleminderit!

11

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

KUVENDI

Komisioni për Ekonominë dhe Financat

PROCESVERBAL

Tiranë, më 19.07.2016, ora 10:00

Drejton mbledhjen:

Erion Braçe – kryetar i Komisionit

Rendi i ditës:

Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr. 10031, datë 11.12.2008 “Për shërbimin

përmbarimor gjyqësor privat”, të ndryshuar”.

Marrin pjesë:

Erion Braçe, Ridvan Bode, Anastas Angjeli, Antoneta Dhima, Andrea Marto, Ervin

Bushati, Gledion Rehovica, Luan Duzha, Blerina Gjylameti, Ervin Koçi, Evis Kushi,

Gjovalin Kadeli, Florion Mima, Shkëlqim Cani, Edmond Spaho, Sherefedin Shehu, Jorida

Tabaku, Liljana Elmazi, Dashamir Shehi, Igli Cara.

Mungojnë:

Përparim Spahiu.

Të ftuar:

Katrin Treska - drejtore e Kodifikimit,

Bledar Dervishaj - këshilltar i ministrit të Drejtësisë

12

Erion Braçe - Vazhdojmë me pikën tjetër të rendit të ditës. Kemi projektligjin “Për

disa ndryshime në ligjin nr. 10031, datë 11.12.2008 “Për shërbimin përmbarimor gjyqësor

privat”, të ndryshuar”.

Është pjesë e paketës së ligjeve që diskutuam javës që shkoi. Një prezantim i parë

është bërë. Për të aktualizuar deputetët, ju mund të thoni disa fjalë. Pastaj kalojmë menjëherë

te relativi i relatorit të komisionit.

Urdhëroni!

Katrin Treska – I nderuar zoti kryetar,

Të nderuar anëtarë,

Kërkesa për propozimin e këtyre ndryshimeve, në fakt, vjen si kërkesë e grupit

ndërinstitucional të punës, koordinuar nga Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Tregtisë,

Turizmit, dhe Sipërmarrjes, ngritur me urdhër të Kryeministrit nr. 78/2015 “Për çështjen e

kredive me probleme në Shqipëri”.

Ky grup pune ka hartuar planin e masave, i cili ka për synim reduktimin e nivelit të

kredive me probleme në sistemin bankar, duke evidentuar masat konkrete, me propozime për

ndryshime konkrete, si dhe duke përcaktuar institucionet përgjegjëse për secilën masë.

Ministria e Drejtësisë kishte përgjegjësinë për të propozuar ndryshimet në ligjin “Për

shërbimin përmbarimor gjyqësor privat dhe shtetëror”. Themeli i çdo sistemi ligjor është

zbatimi efikas dhe efektiv i urdhrave, që rrjedhin nga sistemi gjyqësor. Përmbarimi është një

element i rëndësishëm i përmirësimit të mbledhjes së detyrimeve bankare, dhe në këtë

mënyrë, i përmirësimit të të gjithë sistemit financiar. Përmbaruesit janë një pjesë e

rëndësishme e sistemit të përgjithshëm të ekzekutimit të detyrimeve.

Stimujt për përmbaruesit në formën e një tarife suksesi janë futur në shumë prej

sistemeve më të mira të përmbarimit në mbarë botën.

Shqipëria kishte një sistem të vetëm të përmbaruesve publikë deri në vitin 2008, kur

u krijua shërbimi përmbarimor privatë. Pas futjes së sistemit të përmbaruesve privat, disa

përfaqësues kyç të sektorit privat dhe publik perceptuan një përmirësim të mbledhjes së

detyrimeve. Duke pasur në konsideratë faktin, se detyrat e përmbaruesit gjyqësor privat për

sa i përket aspektit procedural, është e njëjtë dhe detyrueshme për t’u zbatuar nga të gjithë

subjektet përmbaruese, legjislatori ka vendosur tarifa të njëjta për çdo subjekt përmbarues,

duke ndryshuar vetëm nga lloji detyrimit që ekzekutohet apo vlera e tij monetare. Pra,

përcaktimi i tarifës përmbarimore në një kornizë të përcaktueshme dhe të detyrueshme ligjore

për t’u zbatuar nga të gjithë përmbaruesit gjyqësorë privatë, vendos një standard të lartë

13

garancie dhe pavarësie ekonomike për Autoritetin Publik të Përmbaruesit. Ky amendim i

propozuar është parë si domosdoshmëri për rritjen e transparencës dhe për qëndrueshmërinë e

kuadrit ligjor, që mbulon fushën e kontratave që rregullon procesin ekzekutimit të kolateralit.

Gjithashtu, kjo nismë erdhi për stimulimin e përshpejtimit të këtij procesi.

Theksojmë se përdorimi i nocionit “tarifës suksesi” është në përputhje me qëllimin e qartë të

maksimizimit të stimujve të përmbaruesve për të përfunduar procesin e ekzekutimit të

kolateralit sa më shpejt të jetë e mundur. Menduam se zgjidhja me e përshtatshme për këtë

rast është ta bëjmë përmbaruesin të interesohet për të zbatuar vendimin e gjykatës ose titullin

ekzekutiv, sepse e vetmja mënyrë që ky titull ekzekutiv të zbatohet, është që ai të ketë motiv

për të marrë lekët e tij. Mënyra për ta bërë aktive këtë tarifë është që tarifa të ndahet në dy

pjesë: në tarifën bazë dhe në tarifën e suksesit.

Tarifa bazë parashikohet të përfshijë kostot e shpenzimeve e nevojshme për fillimet

procedurave të ekzekutimit, si dhe kostot e shpenzimeve për kryerjen e veprimeve të

mëtejshme procedurale, deri në ekzekutimin përfundimtar. Ndërkohë, vlera e tarifës së

suksesit, e përcaktuar si e tillë në kontratën përkatëse, e cila mund të jetë në formën e një

shume të caktuar, një përqindje të caktuar mbi vlerën e padisë ose nëpërmjet kombinimit të të

dyjave paguhet pas përfundimit me sukses nga ana e përmbarimit të të gjitha veprimeve

ligjore të përcaktuar në Kodin e Procedurës Civile për ekzekutimin e urdhrit të ekzekutimit

apo dhe çdo procedure tjetër ligjore të suksesshme. Vlera e tarifës së suksesit, do të caktohet

me udhëzim të përbashkët të ministrit të Financave dhe ministrit të Drejtësisë, sepse është e

pamundur të zgjidhet me ligj mënyra sesi do të llogaritet tarifa në kosto dhe tarifa e suksesit

rast pas rasti, duke u nisur nga rasti model. Kjo është një formulë, të cilën e Banka Botërore

ka kohë që e sugjeron për ta përdorur në praktikën tonë; është një formulë që ne kemi tentuar

ta përdorim edhe formalisht, me një udhëzim të përbashkët para 2 vjetësh të ministrit të

Drejtësisë dhe ministrit të Financave, udhëzim i cili për arsye formale juridike u rrëzua nga

Gjykata Administrative, ndaj propozohet edhe amendimi në këtë ligj.

Ka edhe një element të fundit, që u përmend edhe në prezantimin e ndryshimeve në

ligjin “Për përmbarimin shtetëror”, nuk bëhet përjashtim në parim ndërmjet shërbimit

përmbarimor privat dhe atij publik, i njëjti propozim është bërë edhe për ligjin “Për shërbimin

përmbarimor shtetëror”.

Në fund, edhe shërbimi publik është një shërbim që konkurron me shërbimin privat.

Në thelb, ky është qëllimi i projektligjit, i shprehur në dy nene.

Faleminderit!

14

Erion Braçe – Faleminderit!

Urdhëroni, zoti Koçi!

Ervin Koçi – Faleminderit, zoti kryetar!

Projektligji që diskutohet në komision është në zbatim të Rregullores së Kuvendit

dhe ne jemi një komision për dhënie mendimi. Gjithsesi, ky projektligj është në vazhdim të

projektligjit që ne miratuam para dy javësh. Para dy javësh miratuam, projektligjin “Për

shërbimin e përmbarimit gjyqësor shtetëror”, kurse sot projektligjin “Për shërbimin

përmbarimor gjyqësor privat”.

Deri në vitin 2008 në vendin tonë funksiononte një sistem i vetëm i përmbarimit

gjyqësor, i cili ishte sistemi publik; me ligjin e ri të vitit 2008 u miratua edhe shërbimi

përmbarimor gjyqësor privat, i cili, për të thënë të drejtën, krijoi edhe një përmirësim të

mbledhjes së detyrimeve gjyqësore.

Në nenet 47 dhe 48 të këtij ligji përcaktohet: “Për fillimin e procedurave të

ekzekutimit dhe kryerjen e veprimeve të mëtejshme procedurale nga shërbimi përmbarimor

gjyqësor privat, paguhen tarifat përkatëse, të miratuara me udhëzim të përbashkët të ministrit

të Drejtësisë dhe të ministrit të Financave. Për veprimet përmbarimore teknikisht dhe

ligjërisht specifike komplekse apo që kërkojnë kohë, përmbaruesi gjyqësor privat ka të drejtë

të kërkojë pagimin e një tarife shtesë. Kjo tarifë paguhet, sipas rastit, me një këst të vetëm ose

me disa këste. Masa e tarifës dhe e tarifës shtesë si dhe llojet e shërbimeve përmbarimore të

tarifuara përcaktohen me udhëzim të përbashkët të ministrit të Drejtësisë dhe të ministrit të

Financave, pasi merret dhe mendimi i Dhomës Kombëtare të Përmbaruesve Gjyqësorë

Privatë”.

Në zbatim të këtij neni që e citova më sipër, u miratua udhëzimi i përbashkët i

ministrit të Financës dhe ministrit të Drejtësisë. Udhëzimi përcaktonte një numër tarifash të

reja për shërbimin si tarifë suksesi, tarifë bazë, tarifë shërbimi dhe shpenzime përmbarimore.

Tarifa e suksesit i siguron përmbaruesit një shpërblim të mëtejshëm, nëse grumbullimi i

borxhit do të ishte i suksesshëm deri në një shumë maksimale. Ky udhëzim u kundërshtua në

Gjykatën Administrative të Apelit, nga Dhoma Kombëtare e Përmbaruesve Privatë, e cila

kërkoi shfuqizimin e tij me arsyetimin se e kishte tejkaluar përtej autoritetit ligjor. Gjykata

Administrative e Apelit e shfuqizoi udhëzimin me argumentin që ai bie në kundërshtim me

ligjin bazë miratuar në vitin 2008. Kjo për arsye se udhëzimi ishte për të vendosur një tarifë

të re, tarifë suksesi, ndërkohë që ligji nuk autorizon përcaktimin e kësaj tarife, por kishte si

15

masë tarifën dhe llojet e shërbimeve përmbarimore të tarifuara. Shfuqizimi i këtij udhëzimi

filloi një vakum ligjor dhe e bën të nevojshme rishikimin e ligjit ekzistues.

Faktikisht në praktikë janë evidentuar shumë raste kur përmbaruesi gjyqësor, pasi

merr të ardhurat nga tarifa përmbarimore, nuk ka interes dhe nuk e zgjidh deri në fund

çështjen për ekzekutimin e detyrimit. Kjo ka ndodhur veçanërisht në rastin e kreditorëve të

fuqishëm ekonomikisht, siç janë bankat duke filluar pengesa për ekzekutimin e kolateralit

dhe duke ndikuar në nivelin e lartë të kredive me probleme. Niveli i lartë i kredive me

probleme në vendin tonë është rrjedhojë e disa faktorëve, por ndikimin e madh e japin edhe

problemet e ekzekutimit edhe mbledhjet e detyrimeve.

Reduktimi i kredive me probleme është një ndër objektivat kryesorë të politikës

monetare, por dhe një ndër rekomandimet bazë të FMN-së dhe Bankës Botërore me ndikim

që në rritjen e kreditimit të biznesit dhe zgjerimin e veprimtarisë së tij, rritjen e investimeve,

punësimit dhe rritjes së zhvillimit ekonomik të vendit. Për të reduktuar nivelin e kredive me

probleme Këshilli i Ministrave ka hartuar dhe sjellë për shqyrtim në Kuvend një paketë

ligjore. Ndërmjet tyre është dhe ky ligj që ne po diskutojmë sot. Projektligji synon të

plotësojë vakumin ligjor, siç e theksova më sipër, duke përcaktuar me ligj dhënien e stimujve

financiarë ndaj shërbimit përmbarimor gjyqësor privat.

Projektligji parashikon ndryshimin e dy neneve duke sjellë këto risi krahasuar me

ligjin ekzistues. Vendoset e drejta që pagesa e shërbimit ndaj subjektit të përmbarimit

gjyqësor privat të përbëhet nga tarifa bazë dhe tarifa e suksesit. Tarifa bazë përfshin kostot

dhe shpenzimet për fillimin e procedurave të ekzekutimit, si dhe kryerjen e mëtejshme të

veprimeve procedurale deri në ekzekutimin përfundimtar. Tarifa e suksesit përcaktohet në

kontratë dhe paguhet në rastet e përfundimit me sukses nga përmbaruesi gjyqësor të të gjitha

veprimeve të përcaktuara në Kodin e Procedurës Civile për ekzekutimin e detyrimeve.

Vlera e tarifës së suksesit caktohet me udhëzim të përbashkët të ministrit të

Financave dhe ministrit të Drejtësisë. Njëkohësisht parashikohet e drejta e të dyja ministrive

që përcaktojnë me udhëzim rastet e përjashtimit nga pagimi i tarifës për kategori të caktuara

të popullsisë. Nëpërmjet vendosjes së tarifës së suksesit projektligji synon të nxisë subjektin e

përmbarimit gjyqësor që të kryejnë deri në fund dhe me sukses të gjitha veprimet e

nevojshme për ekzekutimin e detyrimeve. Kjo për të ndihmuar subjektet bankare në

mbledhjen e detyrimeve, reduktimin e kredive me probleme.

Njëkohësisht projektligji unifikon dhe rregullat për tarifimin e përmbarimit gjyqësor

shtetëror me atë privat bazuar në detyrat e njëjta që kryejnë subjektet përkatëse. Në postën

16

tonë elektronike na ka ardhur dhe një e-mail nga Dhoma Kombëtare e Përmbaruesve

Gjyqësorë Privatë, e cila e ka kundërshtuar projektligjin duke pretenduar se në praktikë janë

evidentuar raste kur kreditë bankare janë dhënë të pasiguruara nga garanci të pamjaftueshme

dhe të besueshme ligjore, siç janë hipotekat, pengjet dhe dorëzanitë. Janë konstatuar

kolaterale efektive ose jo në përputhje me kreditë e dhëna, shoqëritë tregtare që mund të kenë

falimentuar apo të jenë në kufijtë e anonimatit tregtar, debitorë që janë anonimë, apo janë

larguar nuk u dihet adresa. Sipas tyre, megjithëse përmbaruesi gjyqësor i ka kryer të gjitha

veprimet në përputhje me aktet ligjore e nënligjore, ekzekutimi i detyrimit nuk është i

mundur. Si rrjedhojë përmbaruesi gjyqësor nuk përfiton shpërblim duke u trajtuar në mënyrë

të pabarabartë me përmbaruesin që realizon ekzekutimin e detyrimit.

Lidhur me këtë çështje mendoj se përmbaruesi gjyqësor privat e shtron kontratën me

kreditorin. Ky shqetësim i krijon përmbaruesit që në fillim të procesit, vizionin se si do të

përfundojë zgjidhja e çështjes. Deri në fund mendoj që ky pretendim që ngre kjo dhomë nuk

është e drejtë, që ky ligj të mos jetë mbështetur në tarifën bazë dhe në tarifën e suksesit. Duke

e vlerësuar këtë projektligj pozitivisht, mendoj do të kontribuojë në rritjen e shkallës së

ekzekutimit gjyqësor, veçanërisht në ekzekutimin e këtyre të ardhurave bankare dhe do të

ndikojnë në reduktimin e kredive me probleme në vendin tonë duke nxitur veprimtarinë e

biznesit dhe ekonominë në përgjithësi. Për këtë ftoj të gjithë anëtarët e komisionit ta

miratojnë këtë projektligj.

Erion Braçe - Faleminderit!

Ka pyetje? Po, zoti Cara ka pyetje.

Igli Cara – Një pyetje kam, Ervin. Më thatë që kishit një e-mail i cili ishte dakord

nga këshilli përmbarimor. A ishte kundër? U duk sikur...

Ervin Koçi – Ata kërkonin që të ketë tarifë që në fillim, por normalisht një

përmbarues privat, në qoftë se merr dosjen, kur e di që nuk ka, debitori që studion dosjen

është anonim dhe nuk ka pse e merr dosjen. Sepse marrin 7%-shin, është 4% dhe pastaj nuk

bëjnë veprimet. Thjesht japin kostot për bankat, ndonjëherë edhe për buxhetin e shtetit.

Igli Cara – Kam edhe dy pyetje. Për sa i përket nocionit sukses, në fakt si mund të

futet ky nocion suksesi në kohë kur veprimet janë të mirëpërcaktuara në afate dhe procedurë?

Ku ka sukses mbi procedurë? Ose zbatohet ose nuk zbatohet, se afatet janë të përcaktuara

brenda kësaj kohe. Ti e ke të përcaktuar në ligj apo jo.

17

Dhe pyetja tjetër: si mund të ndikojë tarifimi te shpejtësia e procesit të ekzekutimit

kur ritmi kohor është i përcaktuar? Për çfarë kohe bëhet fjalë? Ne e dimë sa është koha dhe

kjo kohë është përcaktuar në ligj.

Bledar Dervishaj - Përshëndetje!

I nderuar kryetar,

Të nderuar anëtarë,

Kjo nismë e qeverisë është propozuar fillimisht nga Ministria e Drejtësisë. Ky është

një vlerësim i gjerë dhe nuk është vetëm i Ministrisë së Drejtësisë, por i një grupi të gjerë

pune, që përfshin Bankën e Shqipërisë, Shoqatën e Bankave, Dhomën Kombëtare të

Përmbarimit Privat dhe Publik, si dhe mendimet e marra nga të gjitha institucionet, përfshirë

këtu edhe Bankën Botërore.

Në të gjitha rekomandimet që ne kemi marrë, qoftë nga FMN-ja dhe Banka

Botërore, sugjerohet nxitja e përmbaruesit për të kryer shërbimin. E thënë me fjalë të thjeshta:

me tarifimin që kemi sot përmbaruesit i krijohet një mundësi për ta shfrytëzuar atë në rehati.

Relatori e përmendi pak më parë, sot kemi dy lloj tarifash të shprehura në udhëzim:

kemi një tarifë bazë dhe një tarifë të plotë. Pra, nga kalimi i ekzekutimit vullnetar, kur

paguhet tarifa bazë, do të kalojmë tek ekzekutimi i detyrueshëm, nëse nuk shprehet vullneti

nga ana e debitorit për ta paguar atë. Këtu futet tarifa me përqindje sipas vlerës së debitit, e

cila paguhet fillimisht nga kreditori. Në momentin kur tarifa paguhet nga kreditori dhe

vendimi nuk ekzekutohet, kjo tarifë nuk kthehet mbrapsht, ç’ka automatikisht e bën

përmbaruesin të rehatshëm në punën e tij. Nëpërmjet këtij nocioni ne e nxisim përmbaruesin,

që përveç tarifës bazë, të cilën e ndajmë dy momente, siç e parashtroi edhe kolegia, kemi

edhe tarifën e suksesit. Pra, për të marrë pjesën më të madhe të parave, nga suksesi i një

procedure përmbarimore, përmbaruesi duhet ta ekzekutojë në mënyrë përfundimtare

vendimin. Me këtë gjë kemi menduar se nxisim edhe shpejtësinë e përmbaruesit në veprimet

procedurale, megjithëse afatet e njoftimit janë të përcaktuara në kod, 10 ditë për ekzekutimin

vullnetar dhe pas 10 ditëve kalohet në ekzekutimin e detyrueshëm. Ne po futemi në kërkime

të tilla të përmbaruesit si: të dhëna bankare, pasuri të paluajtshme e të tjera, të cilat nuk kanë

afat deri në gjetjen e tyre. Prandaj, ne mendojmë dhe kemi vlerësuar se kjo e nxit

përmbaruesin në punë e tij.

Erion Braçe - Ka pyetje të tjera?

Po, urdhëroni zoti Shehu.

18

Sherefedin Shehu - Të gjithë kemi marrë një shqetësim nga përmbaruesit privatë.

Dua t’ju pyes: a jeni njohur me ndryshimet në Kodin e Procedurës Civile? A i keni dëgjuar

ata, sepse vërtet nuk e dinë që ne kemi shqyrtuar ligjin “Për Kodin e Procedurës Civile”?

Meqenëse shqetësimi vjen nga këta persona, dua të di nëse ju i keni dëgjuar ata. A

do t’i konsideroni disa shqetësime që janë të drejta, sidomos ato që kanë të bëjnë me

vlerësimet, ku ne bazë kemi sistemin e tregut dhe më pas të drejtën e Apelit, si dhe disa gjëra

të tjera që janë shqetësuese realisht? A jeni njohur me këto shqetësime dhe a keni ndër mend

t’i konsideroni ato?

Katrin Treska – Projektligji është pjesë e një pakete, ku përfshihet ky ligj, ligji “Për

shërbimin përmbarimor shtetëror”, Kodi i Procedurës Civile, Kodi Civil dhe ligji “Për

falimentin”. Këto projektligje kanë kaluar pas një procesi të gjatë konsultimesh, tryezash dhe

takimesh me të gjithë aktorët, ku janë dëgjuar të gjitha komentet dhe sugjerimet dhe janë

reflektuar, për aq sa është e mundur, të gjitha komentet.

Kodi i Procedurës Civile është duke u shqyrtuar në Komisionin e Ligjeve.

Gjithashtu, do të ketë edhe një seancë dëgjimore tjetër, me të gjithë aktorët, për të dëgjuar

edhe një herë pretendimet e tyre.

Sherefedin Shehu - Faleminderit!

Erion Braçe - Ka pyetje të tjera?

(Diskutime pa mikrofon.)

Dashamir Shehi - Mendoj ta heqim fare fjalën “me sukses”. Le të themi vetëm

“tarifa e plotë” dhe ta mbyllim këtë punë, sepse, në fakt, të bësh detyrën nuk quhet sukses. Të

vendosen “tarifa e pjesshme” dhe “tarifa e plotë” dhe e mbyllim këtë punë.

Bledar Dervishaj – Për sa i takon paketës së plotë, po filloj nga muaji shkurt, si

pjesë e paketës së kredive të këqija në këtë komision, më pas edhe në Kuvend, ne kaluam

ligjin e parë “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”, ku filluam me regjistrimin e lejeve

të ndërtimit karabina dhe transaksionet e tyre në rast bllokimi. Më pas kaluam te ligji “Për

përmbarimin shtetëror”, ku u shqyrtua dy javë më parë, dhe në Komisionin e Ligjeve dje u

shqyrtua ligji “Për përmbarimin privat”, ku u ra dakord që të thirreshin të gjitha grupet e

interesit. Ne i kemi dëgjuar disa herë përfaqësuesit e Dhomës Kombëtare të Përmbarimit

Privat dhe shqetësimet që ata kanë përcjellë.

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

19

Dhe propozimi që ata kanë bërë apo shqetësimet që ata kanë përcjellë, janë

krahasuar edhe me Kodin e Procedurës Civile, edhe me dy ligjet bazë të përmbarimit, pra

paketa vjen në unison.

Erion Braçe – Edhe ne e kemi pasur shqetësimin e zotit Shehu. Në rast se do të

merret parasysh diçka në Komisionin e Ligjeve, të keni parasysh faktin që ato ndryshime që

do të bëhen atje, të mos bien ndesh me njërin ligj apo me tjetrin. Kështu që, meqë ata janë

në proces dhe ne jemi thjesht komision për dhënie mendimi, kur të jeni atje, të kini parasysh

edhe këtë çështje, që është shumë e rëndësishme. Nëse do të duhet ata do të marrin vendimin

përfundimtar për të ndryshuar edhe këto ligje që ne po marrim në shqyrtim.

Ka ndonjë diskutim?

Urdhëroni!

Ervin Bushati – Në Kodin e Procedurës Civile është paraqitur si paketë, ku

parashikohet jo vetëm procedura përmbarimore, por kemi diçka edhe për falimentin, pra

kujdesi jonë është i vazhduar , që çdo gjë që ndryshon apo pranohet në Komisionin e

Ligjeve, të jetë në harmoni të plotë me të gjitha projektet që miratohen në komisionet e tjera.

Pra, është në ndjekjen tonë të vazhduar. Sot po shqyrtohet ligji “Për falimentin” dhe bashkë

me të edhe kodi. Ato janë të lidhura pandashmërisht.

Erion Braçe – Faleminderit!

Urdhëroni, zoti Shehu!

Sherefedin Shehu – Ne diskutuam edhe radhën e parë dhe ka një debat për raportet

apo edhe për ekzistencën e përmbarimit privat dhe atij publik. Besoj se të gjithë ne këtu, e

pranojmë pjesën publike më shumë për mbrojtjen e interesave të njerëzve, sepse bëjmë disa

politika me strukturat që i ka në dorë shteti. Këtu ka raste tipike, që u diskutuan edhe radhën

e parë, sidomos, pensionet familjare apo raste të tjera që janë shumë kritike që lidhen edhe

me paaftësinë paguese të atyre që duan të hyjnë në një kontratë me përmbaruesin.

Megjithatë, unë mendoj se ne duhet të gjejmë kanale dhe mekanizma për të nxitur shërbimin

përmbarimor privat, sepse rastet, apo volumi më i madh i transaksioneve besoj se i takon atij

që ka të bëjë me karakterin tregtar. Për këtë arsye unë mendoj që ne ta pranojmë në parim

këtë ndryshim, sepse:

E para, bën një ndryshim të rëndësishëm për sa i takon mënyrës së pagesës.

E dyta, është koncepti i tavanit, sepse po vendosim tarifa dhe kemi vendosur tavan.

Kjo do të thotë që edhe në këtë rast, ne po mbrojmë konsumatorin (nëse i quamë të gjithë me

një emër).

20

Megjithatë, do të thosha se ne duhet ta nxisim përmbarimin privat, duke krijuar një

konkurrencë midis dy grupeve: atij privat dhe atij publik. Ndoshta një mjet konkurrence

mund të ishte edhe sistemi i tarifimit. Për këtë arsye, do të propozoja që ky sistem që do të

caktohet nga dy ministrat, të jetë tavan dhe privatët nuk e di nëse i lejon ligji, por nëse nuk i

lejon, të vendoset në këtë ligj edhe një klauzolë që i lejon përmbaruesit privatë të

kontraktojnë shërbime me tarifa më të ulëta, duke i respektuar këto tarifa, si tarifa tavan.

Këtë mendim kisha.

Bledar Dervishaj – Në kujtesë të komisionit, në prezantimin e para dy javëve,

ministri Manjani tha se atë udhëzim do ta sjellë në Komisionin e Ekonomisë për ta

diskutuar moralisht. Pra, për të dhënë një tablo të qartë se çfarë do të bëjmë pas miratimit të

këtyre ndryshimeve.

Faleminderit!

Sherefedin Shehu – Po flas në parim që kjo të jetë tavan dhe ne e bëjmë me ligj

këtë. Pastaj udhëzimi rregullon raportet, nëse...

Florion Mima – Kisha vetëm dy fjalë!

Një nga situatat që u krijohet kursantëve që marrin lejen e drejtimit të automjeteve

dhe që është pyetje me kleçkë, është pak a shumë e tillë: Çfarë do të bësh nëse je duke

drejtuar mjetin dhe sheh që në majë të shtyllës një elektricist e zë korenti. Çfarë do të bësh?

Shumica e kursantëve thonë se do të ndalojnë makinën dhe do të shkojnë ta ndihmojnë dhe

të gjithë mbesin. Pse? Sepse nuk është detyra e tyre të shohin lart në shtyllë. Ata kanë detyrë

të ngasin makinën. Kam idenë se pritshmëria juaj është si kjo situatë. Po shihni te cepi lart

dhe jo më dysh, por edhe në katërsh ta ndani tarifën, kreditë me probleme nuk do të bien,

sepse shkaqet që i kanë prurë këtu, janë shumë më komplekse sesa kaq. Me urdhër

administrativ dhe me grupe pune, ne e kemi provuar që mund të ketë një përmirësim të

përkohshëm, por përsëri ngrihet.

Para pak kohësh ndryshuam kriteret për kualifikimin e kredive me probleme, nën

standard, non performing e me radhë. Ra numri në 16 dhe sot, ka shkuar përsëri në 26. Pra,

kam frikë se pritshmëria juaj është më e madhe sesa duhet dhe nuk është detyra juaj (Çimi

besoj se më kupton, sepse ka qenë te Ministria e Financave). Është BSH-ja dhe janë të gjithë

që duhet të punojnë për ta zgjidhur këtë problem në rrënjën e vet. Ky është një manikyr, një

dekor që po i bëjmë sipër.

S’kisha ndonjë gjë tjetër.

Erion Braçe – Ka ndonjë diskutim tjetër? Nuk ka.

21

Atëherë, komisioni ynë është thjesht komision për dhënie mendimi...

(Ndërpritet incizimi)

MBYLLET MBLEDHJA