HTTP://PRIVATELAW91.BLOGFA.COM

اصول کنفرانسفقـــــــــــــــــــــــه

موضوعیــــــــــــه شبهه

رضایی جمال دکتـــر دآقای جناب استاد

لطفیانی توسطسیامک ارائه

موضوعیه شبهه

تعریف

وجوب حکم که است آناما باشد معلوم حرمت یا

که باشد مشتبه فردییا است حرام افراد جزء

؟ خیر

مشتبه معینی فرد یاافراد جزء که شود؟ نه یا است واجب

نیز اشتباه این علتامور در اشتباه

است خارجی

موضوعیه شبههتحریمیه

مکلف اینکه مثلفالن که کند شکاست شراب مایع

سرکه؟ یا

موضوعیه شبههوجوبیه

است دارویی مایع فالنخوردنشواجب کهدیگری چیز یا استآن خوردن که است

است مباح و حالل

دو این در باالتفاق ها اصولیبرای و اند پذیرفته را برائت صورت

برائتعقلی دلیل به به آن اثباتبال عقاب قبح قاعده یعنی یعنی

داللت در اما است شده استناد بیانچون دارد وجود اشکال دلیل اینطرفشارع از که است فرضآن

است رسیده ما به و شده بیان حکمخارجی موضوعات در اشتباه و

وضیفه آنها بیان که گرفته صورتنیست شارع

است شده بیان پستکلیفبیان بال عقاب قبح قاعده و

نمیشود جاری

برائت اثبات برای همچنینبرائتشرعیه دلیلهای بهنظایر و رفع حدیث یعنیکه است شده استناد آن

بر رفع حدیث احتماالچون میکند داللت برائت

از میفرماید پیامبر که آنجاچیز فالن و فالن امتمندانند ... نمی که آنچه و و

است شده برداشته

میشود موضوعیه و حکمیه شبهه شامل استو عام موصول ما کلمه

حکمیه شبهه در که میشود حکمی شامل همتنباکو استعمال حکم مانند دانند نمی تحریمیه

مکروه یا است حرام کار این که این در شک

وجوبیه حکمیه شبهه در که میشود حکمی شامل همشک ماه هالل دیدن هنگام دعا حکم مانند دانند نمی

مستحب یا است واجب دعایی چنین که این در

های شبههموضوعیه

وجوبیه موضوعیه شبههخاطر به دانند نمی که میشود حکمی شامل

آیا که این بین است مشتبه حکمی اینکهیا است واجب آن نوشیدن که است دوائی

است حالل و مباح آن نوشیدن که است دائی

تحریمیه موضوعیه شبههاینکه خاطر به دانند نمی که حکمیمیشود شامل

سرکه یا است شراب اینکه بین است مشتبه فردی

در برائتتحریمیه موضوعیه شبهه

صادق – 1 امام از سنان بن عبدالله روایتصحیح : ) افراد) دارای چیزی هر میفرماید که است ع

وقتی تا است حالل تو برای است حرام و حاللرا آن صورت این در که بدانی را آن حرمت عینا که

کنی . می رها

ه ب

3

توای

رشده

ستنادا

2 ) ع – ) باقر امام از سلیمان بن عبدلله که روایتصحیحی : زودی به میفرماید روایت پایان در امام و کرده روایت

آن در که چه هر ، میدهم خبر تو به را پنیر غیر و پنیر حکمعین که وقتی تا است حالل تو برای باشد حرام و حالل

بسازی . دور را آن و بشناسی را حرامبا خاص نوع یک که است موضوعی برای روایات این ظاهرحرام آن افراد از بعضی که پنیر مانند باشد خاصی عنوانفردیشکشود در و نباشد آن در مرده جزئ یعنی باشندحکم صورت این در که حالل، یا است حرام افراد جزئ که

جزئ شود دانسته که وقتی تا میشود آن بودن حالل بهکه کرد حکم میتوان مالک اتحاد با اما است حرام افراد

نوع دو دارای که میشود هم جنسی شامل دانستن حاللباشد

حالل .. نوع یک و حرام نوع یک یعنی

مانندنوع یک و و شراب آن نوع یک که مایعیفردیشک سپسدر و است سرکه آن

نوع جزئ یا است حالل نوع جزئ که کنیمباشد می حرام

که است جنسی ما بحث پسموضوعما و باشد می حرام و حالل نوع دو دارایحالل نوع جزئ که میکنیم فردیشک در

که است آن روایت ظاهر و حرام یا استافراد دارای که باشد می نوعی برای

را روایت توان می اما است حرام و حاللدر حکم مالک چون کرد نیز ما بحث شامل

. است یکسان دو هر

بر روایت این داللت در البتهشبهه در اباحه و برائت

اشکال ، وجوبیه موضوعیهبعضی اینکه کما دارد وجود

را کار این ها اصولی ازروایات این چون اند کردهصراحت بلکه دارند ظهورفقطحکم که این در دارند

بیان یکسان را تحریمیه شبه. اند کرده

های شاخه دارای برائت اصل: مانند است زیادی

ماده – 1 قراردادها مدنی 223اصلصحت قانئنماده – 2 اباحه اسالمی 2اصل مجازات قانون

ماده – 3 قراردادها آزادی مدنی 10اصل قانونماده – 4 تسلیط مدنی 30اصل قانون

مجازاتها - 5 و جرائم بودن قانونی اصلمتهم – 6 نفع به قانون مضیق تفسیر اصل

اساسی 37اصل – 7 قانونمدنی 197ماده – 8 قانونمدنی 1257ماده – 9 قانون

... و

://http91. .privatelaw blogfa co

m

خصوصــــــــــــــی حقوق شاخه تهران ارسدانشگاه المللی پردیسبین دانشجویان علمی انجمن