prezentacja z p 3

48
Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich § Jakich związków partnerskich chcemy w Polsce? Yga Kostrzewa Mariusz Kurc Mariusz Kurc Krystian Legierski Tomasz Szypula debaty przeprowadzone w 14 miastach w Polsce, październik 2009 – marzec 2010

Upload: guest72fc9a

Post on 26-Jun-2015

180 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §

Jakich związków partnerskich

chcemy w Polsce?

Yga Kostrzewa

Mariusz KurcMariusz Kurc

Krystian Legierski

Tomasz Szypuła

debaty przeprowadzone w 14 miastach w Polsce,

październik 2009 – marzec 2010

Page 2: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §

1. Przedstawienie grupy i jej celów

2. Prezentacja

Plan spotkania

2. Prezentacja

3. Dyskusja

Page 3: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §www.zwiazkipartnerskie.info

[email protected]

Page 4: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Jakie związki partnerskie w Polsce?

• Związki partnerskie w Europie

• Po co gejom i lesbijkom formalne związki?

• Jakie kwestie możemy rozwiązywać na gruncie

obowiązującego prawa w Polsce?obowiązującego prawa w Polsce?

• 4 główne modele uznawanych przez prawo

związków jednopłciowych na świecie

• Co mówią przeciwnicy uregulowań prawnych

związków jednopłciowych?

Page 5: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §

Page 6: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Dania – Axel i Eigil Axgil – pierwszy zarejestrowany

związek partnerski na świecie, 1.10.1989

Page 7: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Argentyna – ślub Alexa Freyre i Jose Maria di Bello – pierwszy w Am. Łacińskiej, 12.2009

Page 8: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §USA, San Francisco – ślub Rosie O’Donnell i Kelli

Carpenter (gdy jeszcze były legalne w Kaliforni)

Page 9: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §USA – ślub Melissy Etheridge i Tammy Lynn,

2003 r.

Page 10: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §„Nie” dla małżeństw gejowskich

„Nie” dla małżeństw gejowskich

Polacy przeciwni gejowskim adopcjom. Aż trzy czwarte Polaków nie chce, by pary

homoseksualne mogły adoptować dzieci. Za możliwością zawierania przez nie

związków małżeńskich opowiada się 3 proc. Sondaż GfK Polonia został

przeprowadzony 4-8 marca 2010 r. na 979-osobowej próbie dorosłych Polaków.

Źródło: Rzeczpospolita

Page 11: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Obecna sytuacja prawna

• „orientacja seksualna” w Kodeksie Pracy:

– zakaz dyskryminacji wprowadzony pod naciskiem UE

w 2003 r.

– odwrócenie ciężaru dowodu (pracodawca musi

udowodnić, że na poziomie rekrutacji, zatrudnienia udowodnić, że na poziomie rekrutacji, zatrudnienia

lub zwolnienia nie dyskryminował i w taki sam sposób

traktował innych pracowników)

Page 12: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Prawo a związki homoseksualne

• Ustawa o związkach partnerskich prof. M. Szyszkowskiej –

debata 2003-2004 r.

• Wspólne rozliczenie podatkowe partnerek za rok 2008 –

sprawa pod opieką Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

• Precedensowy wyrok w Szczecinie w sprawie ochrony dóbr

osobistych geja – Ryszarda Giersza z Wolina (2009 r.)osobistych geja – Ryszarda Giersza z Wolina (2009 r.)

• Pomoc społeczna na Śląsku (Chorzów) uznała, że

choremu nie należy się zapomoga, ponieważ mieszka ze

swoim partnerem i ich wspólny dochód przewyższa

socjalne minimum – urzędnicy uznali fakt istnienia

gospodarstwa domowego pomiędzy partnerami tej samej

płci (2007 r.)

• Sprawa Kozak vs. Polska – ETPW w Strasburgu (2010 r.)

Page 13: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Po co gejom i lesbijkom formalne związki?

• odwiedziny w szpitalu, informacja o stanie

zdrowia, podejmowanie decyzji o leczeniu w

przypadku nieprzytomności (ustawa o zawodzie

lekarza + karta pacjenta) – uwaga na pułapki! (wg prawa

małżonek nie jest tu uprzywilejowany)małżonek nie jest tu uprzywilejowany)

• pochówek zmarłego (ustawa o cmentarzach i

chowaniu zmarłych)

• odbiór korespondencji (uwaga) (prawo pocztowe)

Page 14: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Po co gejom i lesbijkom formalne związki?

• zakup nieruchomości (prawo własności)

• wspólny rachunek bankowy (prawo bankowe)

• brak zabezpieczeń socjalnych (prawo

ubezpieczeniowe i odszkodowawcze, ZUS, renty,

emerytury)emerytury)

• brak ochrony w procesie karnym i cywilnym,

(postępowanie sądowe)

• prawo spółdzielcze i lokalowe

• obywatelstwo RO dla cudzoziemca (ustawa o

cudzoziemcach)

• adopcja dzieci – tylko jako osoba samotna

Page 15: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Po co gejom i lesbijkom formalne związki?

• Korzystanie z klinik leczenia niepłodności

– kliniki odmawiają parom lesbijskim sztucznego

zapłodnienia (inseminacji) – ze względu na

przekonania osobiste – regulacje prawne nie istnieją przekonania osobiste – regulacje prawne nie istnieją

w tym zakresie

– trzy projekty ustawy o zapłodnieniu in vitro –

zablokowanie dostępu do tego zabiegu dla lesbijek

lub kobiet samotnych

Page 16: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Po co gejom i lesbijkom formalne związki?

• Dziedziczenie (prawo spadkowe)

– testament - !!!– zachowek

– podatek spadkowy– podatek spadkowy

• Prawo podatkowe

– niemożność wspólnego rozliczania się

Page 17: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 1:

> Prawo do pochowania > Prawo do pochowania zmarłego partnera

Page 18: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 2:

> Prawo do odmowy zeznań w > Prawo do odmowy zeznań w procesie karnym, w postępowaniu podatkowym, administracyjnym i cywilnym

Page 19: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 3:

> Prawo do bycia > Prawo do bycia pełnomocnikiem procesowym

Page 20: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 4:

> Możliwość ubiegania się przez > Możliwość ubiegania się przez partnera obywatela RP, nie będącego obywatelem RP, o prawo pobytu na terytorium RP oraz o obywatelstwo RP

Page 21: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 5:

> Prawo do adopcji dziecka > Prawo do adopcji dziecka partnera/partnerki

Page 22: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 6:

> Prawo do udzielania informacji > Prawo do udzielania informacji o stanie zdrowia i podejmowania decyzji związanej z leczeniem partnera/partnerki

Page 23: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 7:

> Prawo do dziedziczenia > Prawo do dziedziczenia ustawowego oraz zaliczenie partnera/partnerki do I grupy spadkowej

Page 24: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 8:

> Prawo do wspólnego > Prawo do wspólnego opodatkowania się

Page 25: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 9:

> Prawo do korzystania z zabezpieczenia socjalnego, w zabezpieczenia socjalnego, w tym świadczeń ZUS (ubezpieczenie zdrowotne, renta rodzinna, emerytura po zmarłym partnerze/partnerce)

Page 26: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 10:

> Zagwarantowanie możliwości wstąpienia w stosunek najmu także partnera/partnerki w związku także partnera/partnerki w związku jednopłciowym (objęcie pojęciem „osoby, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą” także partnera/partnerki w związku jednopłciowym)

Page 27: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 11:

> Zagwarantowanie prawa do ubiegania się o członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej i ustanowienie mieszkaniowej i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po zmarłym partnerze/partnerce, byłym członku spółdzielni, przez objęcie pojęciem „innej osoby bliskiej” także partnera/partnerki w związku jednopłciowym)

Page 28: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Nasze postulaty

POSTULAT 12:

> Prawo do dysponowania wkładem pieniężnym na rachunku bankowym na wypadek śmierci na bankowym na wypadek śmierci na rzecz partnera/partnerki)

Page 29: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

• małżeństwo

• związek partnerski

• PACS• PACS

• konkubinat

© stockxpert.com

Page 30: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– małżeństwo [1]

• instytucja prawa cywilnego

• kompleksowo reguluje zespół praw i obowiązków małżonkówobowiązków małżonków

• każdy z małżonków ma równe prawa i obowiązki

Page 31: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– małżeństwo [2]

• zawarcie małżeństwa– oświadczenie woli złożone przed

kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w

formie uroczystego ślubowania

– jednocześnie przez nupturientów (kandydaci

do małżeństwa)

Page 32: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– małżeństwo [3]

• prawa i obowiązki między małżonkami:

– prawa niemajątkowe• prawo wspólnego pożycia

• obowiązek wierności

• prawo do wzajemnej pomocy

• obowiązek współdziałania dla dobra rodziny

• prawo noszenia wspólnego nazwiska

– prawa majątkowe• obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny

• konieczność wspólnego rozstrzygania o istotnych sprawach rodziny

Page 33: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– małżeństwo [4]

• prawa i obowiązki wobec osób trzecich:

– prawa niemajątkowe• prawo do adopcji wspólnej

• możliwość ubiegania się o prawo pobytu na terytorium RP przez małżonka

obywatela polskiegoobywatela polskiego

• prawo do odmowy składania zeznań

• prawo do bycia pełnomocnikiem procesowym

– prawa majątkowe• prawo dziedziczenia ustawowego

• zwolnienie z podatków od spadków i darowizn

• możliwość wspólnego opodatkowania

• prawo do korzystania z zabezpieczeń socjalnych

• prawo do wstąpienia w stosunek najmu, członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej

• prawo do dysponowania wkładem pieniężnym na wypadek śmierci

Page 34: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– małżeństwo [5]

• rozwiązanie małżeństwa:– rozwód – rozwód

– stwierdzenie nieważności

– śmierć

Page 35: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– małżeństwo [6]

• rozwód:

– ustanie więzi duchowej

– ustanie więzi fizycznej

– ustanie więzi gospodarczej

• zakaz udzielenia rozwodu:

– sprzeciwia się temu dobro małoletnich dzieci

– sprzeciwiają się temu zasady współżycia społecznego

Page 36: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– związek partnerski [1]

• instytucja prawa cywilnego

• kompleksowo reguluje zespół praw i • kompleksowo reguluje zespół praw i obowiązków partnerów

• każdy partner ma równe prawa i obowiązki

Page 37: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– związek partnerski [2]

• rejestracja związku:

– tak jak w przypadku małżeństw– tak jak w przypadku małżeństw

– w inny sposób (u wójta gminy, w sądzie)

Page 38: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– związek partnerski [3]

• prawa i obowiązki między partnerami:

– podobnie jak w małżeństwie prawa

majątkowe i niemajątkowe okrojone np. o:majątkowe i niemajątkowe okrojone np. o:

• brak obowiązku wierności

• prawa do wspólnego pożycia

• brak możliwości noszenia wspólnego nazwiska

• brak zmiany stanu cywilnego

Page 39: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– związek partnerski [4]

• prawa i obowiązki wobec osób trzecich:

– podobnie jak w małżeństwie prawa majątkowe i – podobnie jak w małżeństwie prawa majątkowe i

niemajątkowe okrojone np. o:

• brak prawa do adopcji wspólnej

• brak prawa do zabezpieczenia socjalnego

Page 40: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– związek partnerski [5]

• rozwiązanie związku partnerskiego:

– z chwilą śmierci

– z chwilą stwierdzenia nieważności

– z chwilą zgodnego oświadczenie woli stron lub

po upływie określonego czasu

– albo przez orzeczenie sądu wydane na wniosek

stron

– z chwilą upływu np. 12 miesięcy od

oświadczenia złożonego przez jednego z

partnerów

Page 41: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– PACS [1]

• umowa cywilnoprawna

• pozwalająca partnerom uregulować wspólne prawa i obowiązki w codziennym wspólne prawa i obowiązki w codziennym życiu

• z mocy prawa (bez konieczności spisywania tego w umowie) regulująca pewne kwestie

Page 42: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– PACS [2]

• zawarcie umowy:

– słownie– słownie

– pisemnie z rejestracją umowy w sądzie

Page 43: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– PACS [3]

• prawa i obowiązki partnerów między sobą:sobą:

– partnerzy regulują je samodzielnie

– każdy PACS teoretycznie może być inny

Page 44: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– PACS [4]

• prawa i obowiązki wobec osób trzecich:trzecich:

– prawo do wspólnego opodatkowania się

– prawo do dziedziczenia po sobie

Page 45: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– PACS [5]

• rozwiązanie umowy:

– z chwilą śmierci

– z chwilą zgodnego oświadczenia partnerów – z chwilą zgodnego oświadczenia partnerów

złożonego przed sądem

– z chwilą upływu 3 miesięcy od złożenia

oświadczenia przez jednego z partnerów

– z chwilą zawarcia związku małżeńskiego

Page 46: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– konkubinat [1]

• nie jest ani umową cywilnoprawną

• ani sformalizowaną instytucją cywilnoprawnącywilnoprawną

• są to poszczególne przepisy przyznające pewne uprawnienia partnerom

Page 47: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §Modele związków

sposoby zawarcia, rozwiązania, prawa i obowiązki

– konkubinat [2]

• prawo do korzystania z uprawnień:

– nabywa się przez– nabywa się przez

• oświadczenie złożone urzędnikowi

• dowód przeprowadzony przed urzędnikiem

• zarejestrowanie się w danym urzędzie

Page 48: Prezentacja  Z P 3

Grupa Inicjatywna ds. Związków Partnerskich §

Dziękujemy za uwagę

www.zwiazkipartnerskie.infowww.zwiazkipartnerskie.info

[email protected]