prezentacja z badań ilościowych pt

przygotowany na potrzeby projektu:przygotowany na potrzeby projektu:”INNOWACJE EDUKACYJNE- program testowania ”INNOWACJE EDUKACYJNE- program testowania

i wdrażania nowych metod modernizacji oferty i wdrażania nowych metod modernizacji oferty kształcenia zawodowego w woj. podlaskim”kształcenia zawodowego w woj. podlaskim”

Prezentacja z badań ilościowych pt.

„Aktualny stan i bariery modernizacji oferty edukacyjnej w obszarze programów i metod nauczania, metod potwierdzania kwalifikacji oraz doradztwa i orientacji zawodowej w województwie podlaskim”

Zespół badawczy w składzie:

dr K. Wasielewski oraz dr J. Domalewski

KDAKDA – Kadry Dydaktyczno-Administracyjne – Kadry Dydaktyczno-Administracyjne szkół szkół

zawodowychzawodowych

MES MES – Modułowy System Potwierdzania – Modułowy System Potwierdzania

KwalifikacjiKwalifikacji

DOZDOZ – System Poradnictwa Zawodowego – System Poradnictwa Zawodowego

DSKDSK – Dualny System Kształcenia – Dualny System Kształcenia

Słownik skrótów i pojęćSłownik skrótów i pojęć

Celem przeprowadzonego w ramach projektu ‘Innowacje edukacyjne…’Celem przeprowadzonego w ramach projektu ‘Innowacje edukacyjne…’

badania była diagnoza szkolnictwa zawodowego (jego oferty, kierunków badania była diagnoza szkolnictwa zawodowego (jego oferty, kierunków

kształcenia, jakości) oraz ocena propozycji jego modernizacji. Realizacja kształcenia, jakości) oraz ocena propozycji jego modernizacji. Realizacja

badania opiera się na następujących założeniach:badania opiera się na następujących założeniach:

• Kierunki kształcenia zawodowego w województwie podlaskim nie są Kierunki kształcenia zawodowego w województwie podlaskim nie są w pełni adekwatne wobec potrzeb regionalnego rynku pracy;w pełni adekwatne wobec potrzeb regionalnego rynku pracy;

• Zarówno programy, jak i metody kształcenia zawodowego nie Zarówno programy, jak i metody kształcenia zawodowego nie uwzględniają dynamiki rynku pracy wynikającej z postępu uwzględniają dynamiki rynku pracy wynikającej z postępu technologicznego oraz zmian gospodarczych;technologicznego oraz zmian gospodarczych;

• Istniejący system potwierdzania kwalifikacji zawodowych opierający Istniejący system potwierdzania kwalifikacji zawodowych opierający się głównie na świadectwach ukończenia szkoły jest nieelastyczny i się głównie na świadectwach ukończenia szkoły jest nieelastyczny i anachroniczny wobec potrzeb pracodawców;anachroniczny wobec potrzeb pracodawców;

• Wybory edukacyjne młodzieży i dorosłych odnośnie kształcenia w Wybory edukacyjne młodzieży i dorosłych odnośnie kształcenia w szkołach zawodowych nie uwzględniają w dostatecznym stopniu ich szkołach zawodowych nie uwzględniają w dostatecznym stopniu ich indywidualnych predyspozycji zawodowych oraz potrzeb indywidualnych predyspozycji zawodowych oraz potrzeb regionalnego rynku pracy.regionalnego rynku pracy.

Założenia i cel badaniaZałożenia i cel badania

• motywacje wyboru przez uczniów i słuchaczy szkół i motywacje wyboru przez uczniów i słuchaczy szkół i kierunków kształcenia;kierunków kształcenia;

• plany i aspiracje kształceniowe oraz zawodowe uczniów i plany i aspiracje kształceniowe oraz zawodowe uczniów i słuchaczy szkół zawodowych w województwie podlaskim;słuchaczy szkół zawodowych w województwie podlaskim;

• opinie na temat stanu i kondycji szkolnictwa opinie na temat stanu i kondycji szkolnictwa zawodowego;zawodowego;

• opinie na temat potencjalnych sposobów modernizacji opinie na temat potencjalnych sposobów modernizacji szkolnictwa zawodowego w trzech obszarach – metod i szkolnictwa zawodowego w trzech obszarach – metod i programów nauczania, systemu potwierdzania programów nauczania, systemu potwierdzania kwalifikacji zawodowych oraz doradztwa i kwalifikacji zawodowych oraz doradztwa i profesjonalnego poradnictwa zawodowego;profesjonalnego poradnictwa zawodowego;

• oceny gotowości udziału w kształceniu zawodowym oceny gotowości udziału w kształceniu zawodowym pozaedukacyjnych podmiotów.pozaedukacyjnych podmiotów.

Ostatecznie sformułowano Ostatecznie sformułowano następujące obszary problemowe następujące obszary problemowe badania:badania:

1.1. Uczniowie i słuchacze szkół zawodowych – badanie ilościowe, Uczniowie i słuchacze szkół zawodowych – badanie ilościowe, zastosowana technika: ankieta audytoryjna. Jednostka badania: zastosowana technika: ankieta audytoryjna. Jednostka badania: oddział szkolny.oddział szkolny.

2. Kadra dydaktyczno-administracyjna (nauczyciele, dyrektorzy szkół) – 2. Kadra dydaktyczno-administracyjna (nauczyciele, dyrektorzy szkół) – badanie jakościowe, wywiad kwestionariuszowy - badaniem objęto badanie jakościowe, wywiad kwestionariuszowy - badaniem objęto 6-7 przedstawicieli KDA w każdej szkole.6-7 przedstawicieli KDA w każdej szkole.

3. Przedstawiciele otoczenia szkoły – pracodawcy, przedstawiciele 3. Przedstawiciele otoczenia szkoły – pracodawcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz pracownicy Urzędów Pracy. Badanie organizacji pozarządowych oraz pracownicy Urzędów Pracy. Badanie jakościowe, technika: wywiad bezpośredni (PAPI). Badana jakościowe, technika: wywiad bezpośredni (PAPI). Badana zbiorowość: ogółem 47 osób, po 16 z dwóch i 15 z jednej branży).zbiorowość: ogółem 47 osób, po 16 z dwóch i 15 z jednej branży).

Badane zbiorowości:Badane zbiorowości:

Typ szkołyBranża

Metalowo-drzewna Rolno-spożywcza Turystyczno-medyczna

ZSZ 3 (46 uczniów) 1 (20 uczniów) -

Technikum 4 (81 uczniów) 4 (89 uczniów) 4 (81 uczniów)

Sz. Policealna - - 2 (40 uczniów)% uczniów w całej

badanej zbiorowości 35,6% 30,5% 33,9%

Tabela 2Tabela 2

Dotychczasowy kierunek kształcenia a planowany zawód w układzie branżowym (w %)Dotychczasowy kierunek kształcenia a planowany zawód w układzie branżowym (w %)

Tabela 3Tabela 3

Planowana pozycja zawodowa a typ szkoły zawodowej (w %)Planowana pozycja zawodowa a typ szkoły zawodowej (w %)

Pozycja

zawodowa

Typ szkoły

OgółemZasadnicza

zawodowaTechnikum Szkoła policealna

Menadżer i

specjalista- 22,4 19,4 18,3

Pracownik

umysłowy i technik- 10,7 27,8 11,0

Pracownik usług 38,0 22,4 44,5 27,7

Robotnik 52,0 8,3 2,8 15,1

Rolnik, leśnik 2,0 11,7 - 8,6

Służby mundurowe 8,0 12,2 - 10,0

Inne - 12,3 5,5 9,3

Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0

• Najczęstszymi motywami wyboru kształcenia zawodowego jest Najczęstszymi motywami wyboru kształcenia zawodowego jest orientacja na własne zainteresowania oraz pozytywne opinie o wybranej orientacja na własne zainteresowania oraz pozytywne opinie o wybranej szkole, a dopiero w drugim rzędzie pojawiają się motywy zorientowane szkole, a dopiero w drugim rzędzie pojawiają się motywy zorientowane na karierę zawodową, takie jak: możliwość zdobycia interesującego na karierę zawodową, takie jak: możliwość zdobycia interesującego zawodu oraz szanse znalezienia pracy po ukończeniu edukacji;zawodu oraz szanse znalezienia pracy po ukończeniu edukacji;

• We wszystkich typach szkół zawodowych struktura motywów jest We wszystkich typach szkół zawodowych struktura motywów jest relatywnie zbliżona – uczniowie generalnie wybierają zawód według relatywnie zbliżona – uczniowie generalnie wybierają zawód według zbliżonych motywacji;zbliżonych motywacji;

• Zaledwie połowa (51,1%) uczniów zamierza kontynuować edukację w Zaledwie połowa (51,1%) uczniów zamierza kontynuować edukację w dotychczasowym profilu zawodowym, podobnie jedynie niespełna dotychczasowym profilu zawodowym, podobnie jedynie niespełna połowa (48,1%) spośród ogółu badanych uczniów chciałaby rozpocząć połowa (48,1%) spośród ogółu badanych uczniów chciałaby rozpocząć pracę w branży, w kierunku, w którym obecnie się kształci;pracę w branży, w kierunku, w którym obecnie się kształci;

• Z tej perspektywy najbardziej wartościowe wydają się kierunki Z tej perspektywy najbardziej wartościowe wydają się kierunki kształcenia sprofilowane zawodowo na branżę drzewno-metalową, nieco kształcenia sprofilowane zawodowo na branżę drzewno-metalową, nieco mniej na branżę medyczno-turystyczną, a najmniej na branże rolno-mniej na branżę medyczno-turystyczną, a najmniej na branże rolno-spożywczą. Sugerują to dalsze plany edukacyjne i zawodowe uczniów, spożywczą. Sugerują to dalsze plany edukacyjne i zawodowe uczniów, którzy kształcąc się w kierunkach rolno-spożywczych planują którzy kształcąc się w kierunkach rolno-spożywczych planują przekwalifikowanie zawodowe w toku dalszego kształcenia lub pracy;przekwalifikowanie zawodowe w toku dalszego kształcenia lub pracy;

Wnioski, cz. 1:Wnioski, cz. 1:

Rys. 4Rys. 4

Opinie uczniów i słuchaczy szkół na temat przydatności wiedzy i umiejętności z przedmiotów Opinie uczniów i słuchaczy szkół na temat przydatności wiedzy i umiejętności z przedmiotów ogólnokształcących, zawodowych i praktycznej nauki zawodu w przyszłej pracy zawodowejogólnokształcących, zawodowych i praktycznej nauki zawodu w przyszłej pracy zawodowej

Tabela 5Tabela 5

Opinie uczniów i słuchaczy oraz przedstawicieli Kadr Dydaktyczno-Opinie uczniów i słuchaczy oraz przedstawicieli Kadr Dydaktyczno-Administracyjnych (KDA) szkół na temat liczby godzin z przedmiotów Administracyjnych (KDA) szkół na temat liczby godzin z przedmiotów ogólnokształcących, zawodowych i praktycznej nauki zawoduogólnokształcących, zawodowych i praktycznej nauki zawodu

„Liczba godzin jest:...”

Grupy zajęć

przedmioty ogólnokształcące

przedmioty zawodowepraktyczna nauka

zawodu

uczniowie KDA uczniowie KDA uczniowie KDA

brak danych

1,4 13,3 0,8 2,7 2,8 2,7

za mała 7,6 16,0 19,3 53,3 45,7 56,0

w sam raz 62,5 60,0 65,3 41,3 45,1 40,0

za duża 28,6 10,7 14,6 2,7 6,4 1,3

Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0

Tabela 6Tabela 6

Ranking najbardziej Ranking najbardziej deficytowychdeficytowych zawodów w województwie podlaskim w opinii zawodów w województwie podlaskim w opinii przedstawicieli kadr dydaktyczno-administracyjnych szkółprzedstawicieli kadr dydaktyczno-administracyjnych szkół

1 wskazanie 2 wskazanie 3 wskazanie 4 wskazanie 5 wskazanie

Pracownik budowlany

(19,8%)

Pracownik budowlany

(17,1%)

Pracownik budowlany

(14,7%)

Mechanik, operator

obrabiarek, ślusarz (14,9%)

Cukiernik, kucharz (15,8%)

Technik technologii

żywienia (13,6%)

Kucharz, kelner (13,5%)

Cukiernik, kelner (9,3%)

Pracownik budowlany

(10,6%)

Masarz, piekarz, (10,6%)

Mechanik, operator

obrabiarek (11,9%)

Sprzedawca (8,0%)

Sprzedawca (4,0%)

Rehabilitant (5,3%)

Mechanik (6,7%)

Sprzedawca (10,7%)

Technik technologii

żywienia (6,9%)

Kucharz, kelner (5,3%)

Kierowca (4,0%)

Informatyk (8,0%)

Tabela 7Tabela 7

Ranking najbardziej Ranking najbardziej nadwyżkowychnadwyżkowych zawodów w województwie podlaskim w zawodów w województwie podlaskim w opinii przedstawicieli kadr dydaktyczno-administracyjnych szkółopinii przedstawicieli kadr dydaktyczno-administracyjnych szkół

1 wskazanie 2 wskazanie 3 wskazanie 4 wskazanie

Technik ekonomista

(16,8%)

Mechanik, ślusarz (13,2%)

Rolnicy i ogrodnicy (9,3%)

Leśnik (5,4%)

Krawiec(9,3%)

Opiekun środowiskowy

(5,3%)

Technik analityk (5,3%)

Leśnik (6,9%)

Fryzjer (4,0%)

Sprzedawca (4,0%)

Technik agrobiznesu, rolnik

(5,3%)

• Uczniowie szkół zawodowych postrzegają treści kształcenia (zarówno Uczniowie szkół zawodowych postrzegają treści kształcenia (zarówno teoretycznego, jak i praktycznych umiejętności zawodowych), jako przydatne w teoretycznego, jak i praktycznych umiejętności zawodowych), jako przydatne w ich przyszłej pracy zawodowej;ich przyszłej pracy zawodowej;

• Uczniowie szkół zawodowych największe braki odczuwają w sferze praktycznych Uczniowie szkół zawodowych największe braki odczuwają w sferze praktycznych umiejętności wykonywania zawodu (największe potrzeby w tym względzie umiejętności wykonywania zawodu (największe potrzeby w tym względzie deklarują uczniowie szkół policealnych i zasadniczych szkół zawodowych);deklarują uczniowie szkół policealnych i zasadniczych szkół zawodowych);

• Opinie uczniów dotyczące niewystarczającej liczby zajęć z praktycznej nauki Opinie uczniów dotyczące niewystarczającej liczby zajęć z praktycznej nauki zawodu podzielają zarówno pracownicy szkół (nauczyciele, pracownicy zawodu podzielają zarówno pracownicy szkół (nauczyciele, pracownicy administracyjni), jak przedsiębiorcy oraz przedstawiciele organizacji administracyjni), jak przedsiębiorcy oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych i Urzędów Pracy;pozarządowych i Urzędów Pracy;

• Przedstawiciele kadry dydaktyczno-administracyjnej szkół wśród przyczyn Przedstawiciele kadry dydaktyczno-administracyjnej szkół wśród przyczyn trudności ze znalezieniem zatrudnienia przez absolwentów szkół zawodowych w trudności ze znalezieniem zatrudnienia przez absolwentów szkół zawodowych w pierwszej kolejności wskazują na czynniki tkwiące w samych uczniach (ich cechy pierwszej kolejności wskazują na czynniki tkwiące w samych uczniach (ich cechy osobowe, zaangażowanie w naukę). Natomiast przedstawiciele otoczenia szkół osobowe, zaangażowanie w naukę). Natomiast przedstawiciele otoczenia szkół odpowiedzialnością za trudności absolwentów szkół ze znalezieniem pracy odpowiedzialnością za trudności absolwentów szkół ze znalezieniem pracy obarczają przede wszystkim system kształcenia zawodowego;obarczają przede wszystkim system kształcenia zawodowego;

• Przedstawiciele otoczenia szkół deklarują gotowość do uczestnictwa w Przedstawiciele otoczenia szkół deklarują gotowość do uczestnictwa w kształceniu zawodowym przede wszystkim poprzez stworzenie warunków do kształceniu zawodowym przede wszystkim poprzez stworzenie warunków do praktycznej nauki zawodu.praktycznej nauki zawodu.


Tabela 8Tabela 8

Ocena wpływu systemu nauki na umiejętności zawodowe a typ szkoły zawodowej (w Ocena wpływu systemu nauki na umiejętności zawodowe a typ szkoły zawodowej (w %)%)

Typ szkoły

średniej

System nauki

OgółemWiększe daje

tradycyjny system

Większe daje

modułowy system

Zasadnicza szkoła

zawodowa33,3 66,7 100,0

Technikum 10,8 89,2 100,0

Szkoła policealna 13,2 86,8 100,0

Ogółem 15,3 84,7 100,0

Tabela 9Tabela 9

Ocena wpływu systemu nauki na szanse znalezienia pracy a typ szkoły zawodowej (w %)Ocena wpływu systemu nauki na szanse znalezienia pracy a typ szkoły zawodowej (w %)

Typ szkoły

średniej

System nauki

OgółemWiększe szanse

daje tradycyjny

system

Większe szanse

daje modułowy

system

Zasadnicza szkoła

zawodowa27,3 72,7 100,0

Technikum 8,9 91,1 100,0


Ogółem 14,2 85,8 100,0

• Możliwość uzyskiwania uprawnień i certyfikatów zawodowych;Możliwość uzyskiwania uprawnień i certyfikatów zawodowych;

• Lepsze przyuczenie do zawodu (zwiększenie poziomu kształcenia Lepsze przyuczenie do zawodu (zwiększenie poziomu kształcenia zawodowego);zawodowego);

• Możliwość uzyskanie konkretnej informacji (potwierdzonej certyfikatami) Możliwość uzyskanie konkretnej informacji (potwierdzonej certyfikatami) przez pracodawcę;przez pracodawcę;

• Specjalizacja w określonych profesjach;Specjalizacja w określonych profesjach;

• Możliwość dochodzenia do zawodu etapami;Możliwość dochodzenia do zawodu etapami;

• Większe szanse na znalezienie pracy przez młodzież;Większe szanse na znalezienie pracy przez młodzież;

• Większa efektywność w procesie kształcenia przedmiotów zawodowych Większa efektywność w procesie kształcenia przedmiotów zawodowych poprzez większą konsolidację godzin lekcyjnych;poprzez większą konsolidację godzin lekcyjnych;

• Zwiększenie mobilizacji uczniów do systematycznej pracy i podnoszenia Zwiększenie mobilizacji uczniów do systematycznej pracy i podnoszenia własnych kwalifikacji;własnych kwalifikacji;

• Prestiż szkoły.Prestiż szkoły.

Największe Największe korzyścikorzyści,, jakie niesie za sobą jakie niesie za sobą modułowy system kształcenia i potwierdzania modułowy system kształcenia i potwierdzania kwalifikacji, zdaniem nauczyciele:kwalifikacji, zdaniem nauczyciele:

• Kosztowność kształcenia niektórych profili w systemie Kosztowność kształcenia niektórych profili w systemie modułowym;modułowym;

• Brak kompetentnej kadry;Brak kompetentnej kadry;

• Brak maszyn i urządzeń do kształcenia praktycznego;Brak maszyn i urządzeń do kształcenia praktycznego;

• Brak nowoczesnej bazy dydaktycznej;Brak nowoczesnej bazy dydaktycznej;

• Brak zaangażowania i systematyczności uczniów;Brak zaangażowania i systematyczności uczniów;

• Kłopoty ze spełnieniem warunków formalnych do utworzenia Kłopoty ze spełnieniem warunków formalnych do utworzenia kształcenia modułowego oraz systemu potwierdzania kształcenia modułowego oraz systemu potwierdzania kwalifikacji;kwalifikacji;

• Kłopoty organizacyjne, w tym system organizacji pracy Kłopoty organizacyjne, w tym system organizacji pracy nauczycieli, warsztatów szkolnych, itp.;nauczycieli, warsztatów szkolnych, itp.;

• Zbyt liczne i zbyt zróżnicowane intelektualnie klasy szkolne.Zbyt liczne i zbyt zróżnicowane intelektualnie klasy szkolne.

Najczęściej wymieniane przez Najczęściej wymieniane przez nauczycieli nauczycieli przeszkodyprzeszkody w realizacji w realizacji modułowego systemu kształcenia w modułowego systemu kształcenia w szkołach zawodowych:szkołach zawodowych:

Tabela 11Tabela 11

Korzyści z wprowadzenia MES według przedstawicieli otoczenia szkoły (w %)Korzyści z wprowadzenia MES według przedstawicieli otoczenia szkoły (w %)

Tabela 12Tabela 12

Przeszkody we wprowadzeniu MES według przedstawicieli otoczenia szkoły (w %)Przeszkody we wprowadzeniu MES według przedstawicieli otoczenia szkoły (w %)

• Stan wiedzy nt. modułowego systemu potwierdzania kwalifikacji jest Stan wiedzy nt. modułowego systemu potwierdzania kwalifikacji jest niezadowalający. Szczególnie wyraźny jest on wśród przedstawicieli niezadowalający. Szczególnie wyraźny jest on wśród przedstawicieli otoczenia szkoły, zwłaszcza zaś pracodawców;otoczenia szkoły, zwłaszcza zaś pracodawców;

• Uczniowie szkół zawodowych bardzo pozytywnie odnoszą się do Uczniowie szkół zawodowych bardzo pozytywnie odnoszą się do możliwości wprowadzenia w szkołach modułowego systemu możliwości wprowadzenia w szkołach modułowego systemu kształcenia i potwierdzania kwalifikacji. Widzą w nim szanse na kształcenia i potwierdzania kwalifikacji. Widzą w nim szanse na polepszenie swoich realnych kwalifikacji zawodowych i zwiększenie polepszenie swoich realnych kwalifikacji zawodowych i zwiększenie szans na rynku pracy;szans na rynku pracy;

• Największymi korzyściami, które mogłoby przynieść wprowadzenie do Największymi korzyściami, które mogłoby przynieść wprowadzenie do szkół zawodowych MES są: możliwość uzyskiwania uprawnień i szkół zawodowych MES są: możliwość uzyskiwania uprawnień i certyfikatów zawodowych, lepsze przygotowanie do zawodu certyfikatów zawodowych, lepsze przygotowanie do zawodu (zwiększenie poziomu kształcenia zawodowego), specjalizacja w (zwiększenie poziomu kształcenia zawodowego), specjalizacja w określonych profesjach oraz zwiększenie szans na znalezienie pracy określonych profesjach oraz zwiększenie szans na znalezienie pracy przez młodzież. Opinie takie są udziałem zarówno nauczycieli, jak i przez młodzież. Opinie takie są udziałem zarówno nauczycieli, jak i przedstawicieli otoczenia szkoły;przedstawicieli otoczenia szkoły;

• Przeszkodami we wdrażaniu modułowego systemu kształcenia w Przeszkodami we wdrażaniu modułowego systemu kształcenia w szkołach zawodowych są głównie bariery strukturalne w systemie szkołach zawodowych są głównie bariery strukturalne w systemie edukacji, m.in. niedofinansowanie bazy dydaktycznej, w tym zwłaszcza edukacji, m.in. niedofinansowanie bazy dydaktycznej, w tym zwłaszcza warsztatów szkolnych oraz w mniejszym stopniu bariery mentalne warsztatów szkolnych oraz w mniejszym stopniu bariery mentalne nauczycieli, opór przed nowym i koniecznością dokształcania się.nauczycieli, opór przed nowym i koniecznością dokształcania się.


Tabela 13Tabela 13

Typ szkoły a najlepsza forma praktycznej nauki zawoduTyp szkoły a najlepsza forma praktycznej nauki zawodu

Najlepsza forma praktycznej nauki zawodu

Typ szkołyOgółem

zasadnicza zawodowa

technikumszkoła

policealna

brak danych - 1,6 5,0 1,7

tylko warsztaty szkolne 22,7 4,4 - 7,3

głównie warsztaty plus niewielka ilość praktyki w zakładach pracy

6,1 15,5 7,5 12,9

w tym samym stopniu warsztaty i praktyki zawodowe

24,2 24,7 50,0 27,5

głównie praktyki w zakładach pracy plus niewielka ilość zajęć w warsztatach 31,8 35,5 35,0 34,7

tylko praktyki w zakładach pracy 15,2 18,3 2,5 16,0

Ogółem 100,0 100,0 100,0 100,0

Tabela 14Tabela 14

Korzyści i przeszkody wprowadzenia dualnego systemu kształcenia w szkoła Korzyści i przeszkody wprowadzenia dualnego systemu kształcenia w szkoła zawodowych w opinii przedstawicieli otoczeniazawodowych w opinii przedstawicieli otoczenia

• Zdecydowana większość uczniów i słuchaczy szkół zawodowych Zdecydowana większość uczniów i słuchaczy szkół zawodowych pozytywnie ocenia zmiany, jakie mogłyby nastąpić w zakresie pozytywnie ocenia zmiany, jakie mogłyby nastąpić w zakresie teoretycznych i praktycznych podstaw wykonywania zawodu oraz szans teoretycznych i praktycznych podstaw wykonywania zawodu oraz szans na rynku pracy. Opinie te najczęściej formułują uczniowie techników;na rynku pracy. Opinie te najczęściej formułują uczniowie techników;

• Zarówno przedstawiciele kadr dydaktyczno-administracyjnych, jak i Zarówno przedstawiciele kadr dydaktyczno-administracyjnych, jak i otoczenia szkoły są przekonani o konieczności włączenia w procesy otoczenia szkoły są przekonani o konieczności włączenia w procesy kształcenia zawodowego innych poza szkołą podmiotów – przede kształcenia zawodowego innych poza szkołą podmiotów – przede wszystkim przedsiębiorców;wszystkim przedsiębiorców;

• Oceny potencjalnych efektów włączenia pozaedukacyjnych podmiotów w Oceny potencjalnych efektów włączenia pozaedukacyjnych podmiotów w procesy kształcenia zawodowego są bardzo wysokie i odnoszą się przede procesy kształcenia zawodowego są bardzo wysokie i odnoszą się przede wszystkim do udziału właścicieli firm i zakładów rzemieślniczych;wszystkim do udziału właścicieli firm i zakładów rzemieślniczych;

• Znajomość dualnego systemu kształcenia deklaruje ponad 40% Znajomość dualnego systemu kształcenia deklaruje ponad 40% przedstawicieli kadry dydaktyczno-administracyjnej szkół i co trzeci przedstawicieli kadry dydaktyczno-administracyjnej szkół i co trzeci przedstawiciel otoczenia szkół. Znaczenie znajomości tej innowacji przedstawiciel otoczenia szkół. Znaczenie znajomości tej innowacji edukacyjnej jest trudne do przecenienia bowiem przekłada się zarówno na edukacyjnej jest trudne do przecenienia bowiem przekłada się zarówno na ocenę efektów włączenia pozaszkolnych podmiotów w proces kształcenia, ocenę efektów włączenia pozaszkolnych podmiotów w proces kształcenia, jak i akceptację uczestnictwa innych niż przedsiębiorcy podmiotów jak i akceptację uczestnictwa innych niż przedsiębiorcy podmiotów (przede wszystkim NGO).(przede wszystkim NGO).


Tabela 15Tabela 15

Deklaracje uczniów nt. obecności w szkole doradcy zawodowego a typ szkoły zawodowej (w %)Deklaracje uczniów nt. obecności w szkole doradcy zawodowego a typ szkoły zawodowej (w %)

Typ szkoły

średniej

Czy w szkole zatrudniony jest doradca

zawodowy?Ogółem

Tak Nie Nie wiem

Technikum 33,9 40,7 25,4 100,0

Zasadnicza

szkoła

zawodowa

32,8 45,3 21,9 100,0

Szkoła

policealna5,0 17,5 77,5 100,0

Ogółem 30,4 38,9 30,7 100,0

Tabela 16Tabela 16

Korzystanie z usług szkolnego doradcy zawodowego a typ szkoły zawodowej (w %)Korzystanie z usług szkolnego doradcy zawodowego a typ szkoły zawodowej (w %)

Typ szkoły średniej

Czy korzystał z doradcy zawodowego?

Ogółem

Tak Nie

Zasadnicza szkoła

zawodowa26,6 73,4 100,0

Technikum 12,5 87,5 100,0


Ogółem 14,5 85,5 100,0

Wśród największych zalet systemu poradnictwa nauczyciele wymieniają:Wśród największych zalet systemu poradnictwa nauczyciele wymieniają:• Dostarczanie uczniom wiedzy nt. zawodów i konkretnych miejsc zatrudnienia obecnych na rynku Dostarczanie uczniom wiedzy nt. zawodów i konkretnych miejsc zatrudnienia obecnych na rynku

pracy;pracy;• Dostarczanie wiedzy ogólnej o mechanizmach funkcjonowania rynku pracy i szkolnictwa Dostarczanie wiedzy ogólnej o mechanizmach funkcjonowania rynku pracy i szkolnictwa

zawodowego;zawodowego;• Mobilizacja uczniów do refleksji na temat własnej kariery zawodowej i jej przebiegu;Mobilizacja uczniów do refleksji na temat własnej kariery zawodowej i jej przebiegu;• Organizacja kursów dokształcających i przekwalifikowujących;Organizacja kursów dokształcających i przekwalifikowujących;• Możliwość ukierunkowania zainteresowań uczniów pod katem zapotrzebowania na aktualnie Możliwość ukierunkowania zainteresowań uczniów pod katem zapotrzebowania na aktualnie

potrzebne zawody;potrzebne zawody;• Współpraca z instytucjami rynku pracy, m.in. przedsiębiorstwami, urzędami pracy, itp.Współpraca z instytucjami rynku pracy, m.in. przedsiębiorstwami, urzędami pracy, itp.

Z kolei wśród wad i barier w funkcjonowaniu doradztwa zawodowego w szkolnictwie Z kolei wśród wad i barier w funkcjonowaniu doradztwa zawodowego w szkolnictwie

zawodowym nauczyciele wymieniają:zawodowym nauczyciele wymieniają:• Brak etatów dla doradców szkolnych;Brak etatów dla doradców szkolnych;• Brak godzin zaplanowanych w programie nauczania na doradztwo zawodowe;Brak godzin zaplanowanych w programie nauczania na doradztwo zawodowe;• Brak świadomości rodziców co do znaczenia współpracy pomiędzy uczniem a doradcą zawodowym;Brak świadomości rodziców co do znaczenia współpracy pomiędzy uczniem a doradcą zawodowym;• Brak zainteresowania młodzieży rynkiem pracy i procesami tam zachodzącymi;Brak zainteresowania młodzieży rynkiem pracy i procesami tam zachodzącymi;• Brak profesjonalizmu i zaangażowania doradców w pomoc uczniom (rutynizacja podejmowanych Brak profesjonalizmu i zaangażowania doradców w pomoc uczniom (rutynizacja podejmowanych

działań, ograniczenie działań do pomocy w pisaniu cv, itp.);działań, ograniczenie działań do pomocy w pisaniu cv, itp.);• Dowolność (a nie obligatoryjność) korzystania z pomocy doradcy zawodowego przez uczniów;Dowolność (a nie obligatoryjność) korzystania z pomocy doradcy zawodowego przez uczniów;• Zbyt późne obejmowanie pomocą doradcy uczniów.Zbyt późne obejmowanie pomocą doradcy uczniów.

Wśród zalet doradztwa zawodowego przedstawiciele otoczenia szkoły Wśród zalet doradztwa zawodowego przedstawiciele otoczenia szkoły najczęściej najczęściej

wymieniali:wymieniali:

• Możliwość dookreślenia predyspozycji uczniów;Możliwość dookreślenia predyspozycji uczniów;• Szeroki wachlarz informacji na temat rynku pracy;Szeroki wachlarz informacji na temat rynku pracy;• Szeroką ofertę staży, praktyk i programów skierowanych do uczniów i absolwentów;Szeroką ofertę staży, praktyk i programów skierowanych do uczniów i absolwentów;• Współpraca z pracodawcami i instytucjami pośredniczącymi pomiędzy szkołą a rynkiem Współpraca z pracodawcami i instytucjami pośredniczącymi pomiędzy szkołą a rynkiem

pracy;pracy;• Dobre rozeznanie na rynku pracy.Dobre rozeznanie na rynku pracy.•

Największymi wadami systemu doradztwa zawodowego w opiniach Największymi wadami systemu doradztwa zawodowego w opiniach przedstawicieli przedstawicieli

otoczenia szkoły są:otoczenia szkoły są:

• Słabe przygotowanie merytoryczne doradców;Słabe przygotowanie merytoryczne doradców;• Słaby i nierówny dostęp do doradztwa;Słaby i nierówny dostęp do doradztwa;• Brak współpracy z pracodawcami;Brak współpracy z pracodawcami;• Zbyt późna dostępność doradztwa dla uczniów;Zbyt późna dostępność doradztwa dla uczniów;• Niechęć uczniów i ich rodziców do współpracy z doradcą zawodowym.Niechęć uczniów i ich rodziców do współpracy z doradcą zawodowym.

• Nie wszyscy uczniowie posiadają podstawową wiedzę Nie wszyscy uczniowie posiadają podstawową wiedzę nt. obecności w szkole pedagoga i/bądź doradcy nt. obecności w szkole pedagoga i/bądź doradcy zawodowego. Oznaczać to może niewielką aktywność zawodowego. Oznaczać to może niewielką aktywność i zaangażowanie osób zajmujących te stanowiska w i zaangażowanie osób zajmujących te stanowiska w profilowaniu karier zawodowych uczniów;profilowaniu karier zawodowych uczniów;

• Zalety doradztwa zawodowego w opiniach nauczycieli Zalety doradztwa zawodowego w opiniach nauczycieli mają w tym przypadku charakter czystko potencjalny, mają w tym przypadku charakter czystko potencjalny, tj. dotyczą systemu poradnictwa zawodowego w tj. dotyczą systemu poradnictwa zawodowego w Polsce, którego de facto nie ma, bo brakuje na nie Polsce, którego de facto nie ma, bo brakuje na nie etatów i traktowane jest przez wszystkie podmioty etatów i traktowane jest przez wszystkie podmioty będące częścią systemu oświatowego, po będące częścią systemu oświatowego, po macoszemu.macoszemu.


prezentacja z badań ilościowych pt

Documents