VROEGER

DAT WAS TOENDE DOCENTEN NOG PRAATTEN

Promotieonderzoek Emmy Vrieling

THEORIEZelfgestuurd leren kan worden gedefinieerd als een doelgericht proces, waarbij studenten vanuit een ‘voordenkfase’ hun eigen leren monitoren, controleren en evalueren.

Het gebruik van metacognitieve vaardigheden medieert de relatie tussen motivatie en succesvol leren.

PROBLEEMSTELLING

Maar:Leiden verhoogde zelfgestuurde

leermogelijkheden daadwerkelijk tot betere leerprestaties bij leraren in opleiding?

En …. hoe breng je dit in de praktijk?

Zelfgestuurd leren

4emmy.vrieling@ijsselgroep.nl

OPBRENGST DEELSTUDIE1Literatuuronderzoek heeft geleid tot zeven procesgeoriënteerde aanbevelingen voor lerarenopleiders primair onderwijs

KNOWLEDGE BUILDING:

METACOGNITION

CONTENT MATTER

Learning task:

•Goal setting

•Prior knowledge activation

•Metacognitive knowledge activation

•Metacognitive awareness and monitoring of cognition

•Judgements

•Attributions

•Task value activation

•Time management

SRL

TIME

Modelling

skills:

•Observation

•Emulation

•Self-control

•Self-regulation

Collaboration:

•Positive interdependence

•Clear instructions

•Feedback on working process

Conditions:

•Teacher educators

•Student teachers

•Learning materials

•School context and culture

1

23

LEARNING PROCESS

4scaffo

lding

INTERVENTIEONDERZOEKOnderzoeksvragen:• Op welke wijze verandert het gebruik van

metacognitieve leerstrategieën door leraren in opleiding in een leeromgeving die wordt verrijkt met zelfgestuurde leermogelijkheden?

• Op welke wijze verandert de studiemotivatie van leraren in opleiding in een leeromgeving die wordt verrijkt met zelfgestuurde leermogelijkheden?

• Welke relaties zijn er tussen het gebruik van metacognitieve leerstrategieën door leraren in opleiding en hun studiemotivatie?

OPBRENGST DEELSTUDIE 2Instrumentontwikkeling heeft geleid tot de ontwikkeling van de Vragenlijst Zelfgestuurde Leermogelijkheden (VZL)

VZL

5 schalen:- Planning- Monitoren leerproces- Zone van de naaste ontwikkeling- Coachen/Beoordelen- Samenwerken

Cronbach’s alpha’s tussen 0.61 en 0.86

VZL

Schaal: PlanningVoorbeeld item: De vakdocent verwacht van mij dat ik voor zijn vak een studieplanning maak voor het behalen van de leerdoelen.

VMM

Instrumentontwikkeling heeft geleid tot de ontwikkeling van de Vragenlijst Metacognitie en Motivatie (VMM).

VMM

METACOGNITIE- Studeerproces- StudeerinhoudChronbach’s Alpha’s 0.76/0.82

Schaal: Studeerinhoud

Voorbeeld item: Ik bestudeer naast de tentamenstof ook andere literatuur die met de cursusinhoud te maken heeft.

VMM

MOTIVATIE- Intrinsieke doeloriëntatie- Extrinsieke doeloriëntatie- Intrinsieke doelvermijding- Extrinsieke doelvermijding- Taakwaarde - Geloof in eigen kunnen- Testangst

Chronbach’s Alpha’s tussen 0.72 en 0.90

VMM

MOTIVATIESchaal: Taakwaarde

Voorbeeld item: Ik vind dat ik de leerstof van dit vak goed kan gebruiken in de praktijk.

DESIGN INTERVENTIESTUDIEDeelstudie 2: 3 docenten onderwijskunde van 2 lerarenopleidingen primair onderwijs

Deelstudie 3: 11 docenten onderwijskunde van 5 lerarenopleidingen primair onderwijs• 3 keer afname vragenlijsten (nulmeting, tussenmeting, eindmeting)• 1 cursusmoment• 2 individuele adviesgesprekken op basis van analyse VZL• 1 diepte interview na les 10

RESULTATEN DEELSTUDIES 2/3• OZ vraag 1: Op welke wijze verandert het

gebruik van metacognitieve leerstrategieën door leraren in opleiding in een leeromgeving die wordt verrijkt met zelfgestuurde leermogelijkheden?

• De relatie tussen zelfgestuurde leermogelijkheden en metacognitie blijkt positief significant.

• Het gebruik van metacognitieve leerstrategieën van de studenten stijgt significant gedurende de onderzoeksperiode.

RESULTATEN DEELSTUDIES 2/3• Oz vraag 2: Op welke wijze verandert de

studiemotivatie van leraren in opleiding in een leeromgeving die wordt verrijkt met zelfgestuurde leermogelijkheden?

• De relatie tussen zelfgestuurde leermogelijkheden en studiemotivatie blijkt positief significant.

• Echter, de studiemotivatie stijgt niet significant gedurende de onderzoeksperiode.

• Het deelconcept ‘geloof in eigen kunnen’ stijgt wel significant binnen de onderzoeksperiode.

RESULTATEN DEELSTUDIES 2/3• OZ vraag 3: Welke relaties zijn er tussen het

gebruik van metacognitieve leerstrategieën door leraren in opleiding en hun studiemotivatie in een leeromgeving die wordt verrijkt met zelfgestuurde leermogelijkheden?

• De relatie tussen metacognitie en motivatie blijkt positief significant.

CONCLUSIES• Lerarenopleiders primair onderwijs kunnen de

metacognitieve vaardigheden en de studiemotivatie van studenten al na 1 semester aanmoedigen door leeromgevingen te verrijken met zelfgestuurde leermogelijkheden.

• Het model zelfgestuurd leren en de VZL zijn bruikbare instrumenten om de zelfgestuurde leermogelijkheden van leraren in opleiding in kaart te brengen en te verhogen.

• De ontwikkeling van docentsturing naar studentsturing vraagt om een geleidelijke opbouw (scaffolding).

• Studenten moeten beschikken over voldoende kennis en vaardigheden om hun leren te kunnen sturen: ‘You can only swim if there is water’.

• Het aanleren van metacognitieve vaardigheden vraagt om expliciete modellering.

STELLINGDoor het invoeren van zelfgestuurd leren gaan studenten meer voor zichzelf werken; daardoor hoeft de docent minder aandacht aan de studenten te besteden.

CONTACTGEGEVENSEmmy Vrieling Lerarenopleider/PromovendusIJsselgroep - Iselinge HogeschoolPostbus 277, 7000 AG, Doetinchem-------------------------------------------------------------088-093-1115 (werk)06-30357961 (mobiel)-------------------------------------------------------------emmy.vrieling@ijsselgroep.nlskype: emmy.vrielinghttps://sites.google.com/site/emmyvrielinghttp://emmyvrieling.blogspot.comhttp://www.iselingehogeschool.nl