praktisch gebruik van antipsychotica - het belang van de behandelfase
DESCRIPTION
Veel behandelaren (verpleegkundig specialisten, artsen en psychiaters) hebben de vraag "wanneer is het verstandig/veilig/zinvol om de medicatie aan te passen?". Het antwoord hierop wordt gemakkelijker wanneer rekening gehouden wordt met de behandelfase waarin de patiënt zich bevindt.TRANSCRIPT
![Page 1: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/1.jpg)
Praktisch gebruik
van antipsychoticaHet belang van de behandelfase
Dr. J. Terpstra, psychiater
Hoofd Behandelzaken 24uurs/Acuut
![Page 2: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/2.jpg)
Disclosure belangen spreker
(potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder
Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Bedrijfsnamen
Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)
vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk …
• Geen
• Janssen-Cilag, Pfizer
• Haerst BV
• Geen
![Page 3: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/3.jpg)
Waarom dit verhaal?• ik vind acute psychiatrie het mooiste vak van de wereld
• het is echter gelukkig maar een klein deel van de
psychiatrische behandeling van veel patiënten
• om twee redenen een slechte naam 1) eerste klap is
een daalder waard, 2) never change a winning team
• nummer 1 geeft hoge doseringen, strijd, dwang,
‘zombie’/‘platgespoten’
• nummer 2 geeft bijwerkingen (sedatie, metabool
syndroom, seksuele bijwerkingen,
bewegingsstoornissen)
![Page 4: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/4.jpg)
Ziekte vs KwetsbaarheidZiekte
Kwetsbaarheid
![Page 5: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/5.jpg)
Een episode
“Niets aan de hand”
Crisissignaleringsplan
![Page 6: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/6.jpg)
Drie FasenAcute Fase
Stabilisatie fase
Onderhouds-Fase
![Page 7: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/7.jpg)
symptomen behandeling motivatie
Acute fase agitatie/onrust +++
slaapstoornissen +++
gedragsstoornissen +++
gevaar +++
dosis +++
sedatie +++
afwezige motivatie
voor behandeling
veel vijandigheid
(de)Stabilisatie
fase
agitatie/onrust +/-
slaapstoornissen +
gedragsstoornissen +/-
gevaar -
dosis ++
sedatie ++
twijfel/ambivalentie
enig
probleembesef/ziek
te-besef
Onderhouds-
fase
agitatie/onrust -
slaapstoornissen +/-
gedragsstoornissen -
dosis +/-
sedatie +/-
“it’s complicated”
(soms
goed/soms
slecht)*
*zie workshop motiverende gespreksvoering
![Page 8: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/8.jpg)
‘Botsing’ van culturen
• Visie 24uurs/Acuut: “kort en krachtig”, mensen
worden niet voor hun plezier opgenomen op
een gesloten afdeling. Resultaat: snel hoog
doseren, niet afwachten, sturen op
symptomen, dwang & drang
• Visie Sociale Psychiatrie: “Samen op weg”,
herstel en empowerment, overlegmodel.
Resultaat: neem de tijd, voorzichtig opbouwen,
sturen op bijwerkingen en samenwerking
![Page 9: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/9.jpg)
Synergie
• Het zijn uitersten van een spectrum
• beiden hebben hun eigen ‘waarheid’ en
waarde
• Oplossing: durven switchen
![Page 10: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/10.jpg)
Switchen• vuistregels:
– ‘hoe acuter hoe sneller’
– ‘hoe sneller hoe meer bijwerkingen’
– ‘des te acuter de patiënt des te minder ervaart
deze bijwerkingen’
• alleen switchen in acute fase wanneer er sprake
is van onvoldoende effect of té veel bijwerkingen
• switchen met als doel ‘toewerken naar
onderhoudsbehandeling’ pas wanneer een
patiënt goed-en-wel in de stabilisatie fase zit
![Page 11: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/11.jpg)
De praktijk
Acuut Onderhoud
Farmaca - haloperidol +
promethazine
- olanzapine
- risperidon +
benzodiazepinen
- zuclopentixol Acutard
- additie van
benzodiazepinen (eg.
clorazepaat IM)
- penfluridol
- aripiprazol
- risperidon
- paliperidon
- flupentixol
- zuclopentixol
- fluspirileen
- haloperidol
- etc
![Page 12: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/12.jpg)
De literatuur
![Page 13: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/13.jpg)
Seeman,
Molecular Psychiatry
(1998)3, 123-124
![Page 14: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/14.jpg)
R. Kahn et al. 2008, Lancet 2008; 371: 1085–97
![Page 15: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/15.jpg)
Wegen naar Rome
Sedatie
Kortwerkend
Langwerkend
Switchen
![Page 16: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/16.jpg)
Hoe te switchen
• http://wiki.psychiatrienet.nl/index.php/SwitchAn
tipsychotics
• Stop/Start
• Kruislings af-/opbouwen
• Additie en afbouw
![Page 17: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/20.jpg)
Praktische stappen
• bepaal samen met de patiënt (en zijn/haar
systeem) of deze voldoende ver in de
stabilisatie fase zit (CGI, HONOS, Fase-
Grafiek)
• Kies samen met de patiënt (en zijn/haar
systeem) een geschikt medicament op basis
van (bij)werkings-profiel
• Kijk op SwitchWiki hoe het beste te switchen
• Switchen en monitoren (ROM)
![Page 21: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/21.jpg)
Take Home Message
• 3 fasen
• bepalend voor keuze medicatie
• bepaal waar een patiënt in zijn/haar
proces zit
• durf te switchen!
![Page 22: Praktisch Gebruik van Antipsychotica - het belang van de behandelfase](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060123/559739441a28ab5e118b45cd/html5/thumbnails/22.jpg)
Dank voor uw aandacht!