pËr mbrojtje dhe shpËtim nga fatkeqËsitË e natyrËs...

KËSHILLI I KOMUNËS SË KËRÇOVËS PROPOZUES: Kryetari i Komunës së Kërçovës PËRFAQËSUES: Igor Pejoski- Bashkëpunëtor për mbrojtje dhe shpëtim SJELLË: Këshilli i Komunës së Kërçovës

PROPOZIMPLANI

PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM NGA FATKEQËSITË E NATYRËS DHE FATKEQËSITË TJERA NË RAJONIN E KOMUNËS SË KËRÇOVËS

Kërçovë, 2017

_______________________________________________________________________________________

Plani për mbrojtje dhe shpëtim të njerëzve dhe të mirave materiale nga fatkeqësitë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera në rajonin e Komunës së Kërçovës

2

P Ë R M B A J T J A

I – HYRJE II – RREGULLATIVA NORMATIVE III – KOMPETENCAT E KOMUNËS SË KËRÇOVËS

III – а Këshilli i Komunës së Kërçovës III – b Kryetari i Komunës së Kërçovës

IV– VLERËSIMI I DËMIT NGA FATKEQËSITË NATYRORE DHE FATKEQËSI TJERA IV-I Karakteristika të përgjithshme IV-II Vlerësimi i dëmit në territorin e Komunës së Kërçovës nga fatkeqësitë

natyrore dhe fatkeqësi tjera IV-III Vlerësim pas masave për mbrojtje dhe shpëtim IV-IV Nevoja dhe mundësi për organizimin dhe udhëheqjen me mbrojtjen dhe

shpëtimin dhe organizimin e fuqive për mbrojtje dhe shpëtim IV-V Aftësimi i fuqive hapësinore për mbrojtjen dhe shpëtimin e qytetarëve IV-VI Konkluzion

V– DOKUMENTE-PLANE PËR REALIZIMIN E MASAVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM V.1 Dokumente për realizimin e masave për mbrojtje dhe shpëtim nga zjarret

dhe eksplodimet V.2 Dokumente për realizimin e masave për mbrojtje dhe shpëtim nga rrënimet V.3 Dokumente për realizimin e masave për mbrojtje dhe shpëtim nga

aksidentet në trafik V.4 Dokumente për realizimin e masave për mbrojtje dhe shpëtim nga vërshimet V.5 Dokumente për realizimin e masës evakuim i popullatës V.6 Dokumente për realizimin e masës përkujdesje të popullatës të rrezikuar dhe

të dëmtuar V.7 Dokumente për realizimin e masës ndihmë e parë medicinale V.8 Dokumente për realizimin e masës përkujdesje të popullatës, të mirave

materiale dhe kultivuese V.9 Dokumente për realizimin e masës mbrojte RKB V.10 Dokumente për realizimin e masës për mbrojte nga “NUS” V.11 Dokumente për realizimin e masës mbrojtje dhe shpëtim nga kafshët dhe

prodhimet me prejardhje nga kafshët V.12 Dokumente për realizimin e masave mbrojtje dhe shpëtim të bimëve dhe

prodhimeve me prejardhje bimore V.13 Dokumente për realizimin e masës sanim i terrenit

VI – PLAN PËR PËRGATITJE TË FUQIVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM NË KOMUNËN E KËRÇOVËS VII - PLAN PËR ANGAZHIMIN E FUQIVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM NË KOMUNËN E KËRÇOVËS VIII – PLAN PËR LIDHJE IX – REGJISTRIMI I PROCEDURËS OPERATIVE

_______________________________________________________________________________________


3

I.- HYRJE Koha në të cilën jetojmë, karakterizohet me zhvillim dinamik të theksuar i cili është si

rezultat i përdorimit gjithnjë e më të madh të shkencave bashkëkohore teknike-teknologjike dhe të arriturave shkencore në të gjitha sferat e shoqërisë, të cilat përveç të arriturave gjithashtu sjellin me vete edhe rreziqe të mëdha të cilat në situata të ndryshme kanë mundësi që t i rrezikojnë qytetarët dhe pasurinë e tyre, botën bimore dhe stazore, të mirat në përdorim të përgjithshëm si dhe lendët dhe objektt me rëndësi të veçantë kulturore dhe historike.

Këto situata, pa dyshim e diktojnë nevojën për krijimin e sistemit adekuat për përgjegjësi për çdo shtet bashkëkohor në të cilin para së gjithash ruhet jeta dhe shëndeti i qytetarëve dhe pasuria e tyre dhe ruhet pasuria dhe të mirat me interes të përgjithshëm.

Mbrojtja dhe shpëtimi i njerëzëve,mjedisit jetësor, të mirave materiale, pasurive të natyrës,botës bimore dhe shtazore dhe trashëgimisë kulturore nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera në luftë dhe në kushteb të jashtëzakonshme në Republikën e Maqedonisë, për here të parë të rregulluar me Ligjin e vecantë,Ligji për mbrojtje dhe shpëtim (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 и 18/11, 41/14, 129/15, 71/16 dhe 106/16). Deri në sjelljen e këti ligji nga kjo lëmi çështjet ishin të rregulluara me dispozitat e Ligjit për mbrojtje (“Gz. zyrtare e RM-së” nr. 42/01 dhe 5/03) që i dedikohen pjesës së mbrojtjes civile me Ligjin për mbrojtje nga dukuritë elementare (“Gz. zyrtare e RM-së” nr. 39/77) dhe dispozitat nga Ligji për mbrojtje nga zjarret (“Gz. zyrtare e RM-së” nr. 43/86 dhe 37/87).

II. RREGULLATIVA NORMATIVE Bazë për hartimin e planit për mbrojtje dhe shpëtim në Komunën e Kërçovës është neni 4,

7, 10, 11, 13, 14 dhe 51 nga Ligji për mbrojtje dhe shpëtim (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 и 18/11, 41/14, 129/15, 71/16 dhe 106/16),Rregullorja për përmbajtjen mënyrën dhe përdorimin e planit për mbrojtje dhe shpëtim dhe metodo logjia e përmbajtjes dhe mënyrës së procesuimit të rreziqeve si dhe planifikimi i mrojtjes dhe shpëtimit (“Gazeta zyrtare e RM-së” nr. 76/06) dhe Dekreti për mënyrën e përdorimit dhe zbatimit të planit për mbrojtje dhe shpëtim nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera në RM dhe për përmbajtjen dhe përdorimin e planeve të mbrojtjes dhe shpëtimit në NJVL, NP, institucione dhe shërbime (“Gazeta zyrtare e RM-së “nr. 76/06).

III. KOMPETENCAT E KOMUNËS SË KËRÇOVËS III-a Këshilli i Komunës së Kërçovës. Në zbatimin e mbrojtjes dhe shpëtimit, Këshilli i Komunës së Kërçovës i kryen këto punë: 1) Vendos për rregullimin e organizimit për mbrojtje dhe shpëtim dhe për zbatimin e

masave për mbrojtje dhe shpëtim; 2) Sjell vendimin për formimin e forcave hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim;

_______________________________________________________________________________________


4

3) Për mënjanimin e psojova nga dukuritë e shkaktuara ntyrore dhe fatkeqësitë tjera, i verifikon detyrimet e ndërmarrjeve publike, institucioneve dhe shërbimeve të karakterit lokal që i ka themeluar në:

- Shuarjen e zjarreve dhe shpëtimit të njerëzve dhe pasurisë gjatë fatkeqësive të komunikacionit atyre teknike – teknologjike dhe fatkeqësive tjera:

- Pastrim të rrugëve lokale, rrugicave dhe objekteve tjera të infrastrukturës, në rast të pangesave për kalim për shkak të të reshurave, të borës, grumbullimeve të borës në vise te ndryshme, ngricave, shembjeve të dheut të shkaktuar nga të reshurat e fuqishme, rrëshqitjes së tokës etj.

- Dhenjen e ndihmës së parë në rastet e para qitjes së të smurëve në numër më të madh dhe të lënduarëve si dhe pengimin e zgjerimit të smundjeve ngjitëse;

- Mbrojtjen e kafshëve dhe bimëve në rastet e paraqitjes së smundjeve, dëmtuesëve dhe dukurive tjera të natyrës.

4) E ndjek përgatitjen e njësisë së vetadministrimit vendor për mbrojtje dhe shpëtim. 5) Vendos për lartësinë e mjeteve të shpenzuara për mbrojtje dhe shpëtim nga Buxheti i

njësisë së vetadministrimit vendor. 6) Vendos për lartësinë e mjeteve nga Buxheti i njësisë së vetadministimit vendor për

kompensimin e dëmeve nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera. 7) Vendos për ndrajen e ndihmës humanitare të dedikuar për popullatën e dëmtuar në

njësinë e vetadministrimit vendor. III- b Kryetari i Komunës Në zbatimin e mbrojtjes dhe shpëtimit në rajonin e njësisë së vetadministrimit vendor,

kryetari i kryen këto punë: 1) E propozon planin për mbrojtje dhe shpëtim; 2) E ndjek situatën në lidhje me realizimin e vendimeve të sjellura nga ana e Këshillit të

njësisë së vetadministrimit vendor për pengimin e shkaktimeve dhe mënjanimin e pasojave nga dukuritë e natyrës, epidemitë, epizotike dhe fatkeqësitë tjera;

3) Është përgjegjës për përgatitjen e forcave mbrojtëse dhe të shpëtimit, të cilat i ka formuar njësia e vetadministrimit vendor;

4) Vendos për angazhimin e forcave për mbrojtje dhe shpëtim të cilat i ka formuar njësia e vetadministrimit vendor;

5) E ndjek zbatimin e aksioneve për pastrimin e rrugëve lokale, rrugicave dhe objekteve tjera në raste të shkaktimit të dukurive të natyrës dhe fatkeqësive tjera, në njësinë e vetadministrimit vendor;

6) Kërkon ndihmë në angazhimin e forcave vendore për mbrojtje dhe shpëtim të formuara te personat juridikë në rajonin e njësisë së vetadministrimit vendor.

7) Në kushte kur me forcat e mbrojtjes dhe shpëtimit nga pika e 4-të, nuk munden të mënjanohen pasojat e dukurive elementare dhe fatëkeqësit tjera, kërkon ndihmë nga forcat republikane për mbrojtje dhe shpëtim.

8) Në kushte kur forcat për mbrojtje dhe shpëtim nga pika e 4 nuk kane mundësi të mënjanojnë pasoja nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera, kërkon angazhimin e forcave republikane për mbrojtje dhe shpëtim.

_______________________________________________________________________________________


5

IV- VLERËSIM I RREZIKIMIT TË KOMUNËS SË KËRÇOVËS NGA FATKEQËSITË NATYRORE DHE FATKEQËSITË TJERA

HYRJE

Qëllimi i vlerësimit të dëmtimit në Komunën e Kërçovs është analaiza kualitative dhe kvantitative

e të dhënave për mundësitë që shkaktojnë rrezik gjatë paraqitjes së dukurive natyrore dhe fatkeqësive tjera parashikimi i rrjedhës së mëtejshme të tyre dhe shkaqet të cilat mund të dalin prej tyre, me propozim masa preventive dhe masa tjera për mbrotjtje dhe shpëtim.

Pasojat nga dukuritë elementare (vërshimet, të reshurat e borës, thatësia dhe dukuri tjera), përveç ndikimit direkt kanë edhe ndikim rreth stabilizimit të rrjedhave ekonimike dhe gjendjes së përgjithëshme ekonomike.

Nga ana tjetër, koha në të cilën jetojmë, karakterizohet me zhvillim dinami që vjen si rezultat i të arriturave bashkëkohore në aspektin teknik dhe teknologjik dhe të arriturave shkencore në të gjitha sferat e shoqërisë, ku përveç fitoreve pozitive dha mundësi të paraqiten edhe fatkeqësi të mëdha, që në disa situata të caktura, mund ti dëmtojnë qytetarët dhe pasurinë e tyre, botën bimore dhe shtazore, të mirat në përdorim të përgjithshëm, si dhe orenditë dhe objektet e veçanërisht ato me rëndësi kulturore dhe historike.

Duke pasur para syshë këte konstatim, diktohet nevoja e pasqyrimit të përgjithshëm të situatës dhe problemeve në lëminë e operacionalizimit dhe mbrojtes së popullatës dhe të mirave materiale nga dukuritë elementare dhe fatkeqësitë tjera më të mëdha dhe atë para së gjithash në planin e masave preventive për mbrojtje dhe shpëtim, si dhe shkallës së përëgatitjes dhe organizimit të forcave për mbrojtje dhe shpëtim, përkatësisht mënjanimit të pasojave të shkaktura nga dukuritë elementare dhe fatkeqësitë tjera.

Me ligjin për mbrojtje dhe shpëtim ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë" nr. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 и 18/11, 41/14, 129/15, 71/16 dhe 106/16), janë verifikuar masta për mbrojtje dhe shpëtim, gjatë të cilave janë definuar vendi, roli dhe detyrat e të gjitha subjekteve në ekzekutimin e masave funksionale dhe aktiviteteve për mbrojtje dhe shpëtim të popullatës dhe të mirave materiale dhe me planifikimin e tyre konsekuent, përgatitje dhe zbatim që në masë të madhe do të zvoglohej rreziku për paraqitjen e dukurive elementare dhe fatkeqësive tjera, përkatësisht pasojvae të shkaktuara prej tyre.

Për zbatimin e organizuar të masave mbrojtëse dhe për shpëtim, pjesëmarrësit në sistemin e shpëtimit (Organet shtetrore, organet e administratës shtetrore, organet e njësive të vetadministrimit lokal, ndërmarrjet publike dhe shërbimet, shoqatat tregtare dhe shoqatat e qytetarëve, qytetarët dhe forcat për mbojtje dhe shpëtim) sjellin Plan për mbrotje dhe shpëtim në bazë të vlerësimit të dëmtimit nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera.

I. KARAKTERISTIKA TË PËRGJITHËSHME 1. Vendpozita gjeografike dhe madhësia e territorit

Komuna e Kërçovës gjendet në pjesën perëndimore të Republikës së Maqedonisë dhe merr

sipërfaqe prej 827 km2. Lugina e Kërçovës paraqet tërësi të qartë natyrore, nga të gjitha anët e rrethuar me male të larta.

Bënë pjesë në rajonin e epërm të lumit Treska, në anën veriore prek deri te shala Strazhë, malet Bukoviq dhe Dobra voda, në anën perëndimore ngjitet mali Bistra, në anën jugore ngjiten malet Baba Saç dhe Musica, ndërsa në anën lindore lugina prek deri te pjesa veriore e Poreçes. Shtrihet mes 410 19' 26'' dhe 410 40' 31'' gjerësi gjeografike veriore dhe 200 41' 19'' dhe 210 08' 09'' gjatësi gjeografike lindore sipas Griniçit.

_______________________________________________________________________________________


6

Qyteti i Kërçovës, si qendër urbane e komunës, gjendet në lartësi mbidetare prej 620-650 m. Vendbanimet e tjera gjenden në lartësi mbidetare prej 600 deri mbi 1000 m.

Komuna e Kërçovës lidhet me vendbanimet fqinje me rrugë të shumta. Përmes territorit të komunës kalon rruga magjistrale Shkup – Kërçovë – Ohër, te fshati Izvor ndahet një rrugë rajonale që ende nuk është e ndërtuar, ndërsa që çon pas luginës së Lumit të Garit, deri te lidhja me rrugën Anet e Mavrovës – Dibër, te fshati Dërgovë ndahet rruga rajonale përmes së cilës Kërçova lidhet me Demir Hisarin dhe Manastirin, ndërsa në qytetin në afërsi të “Zhito Karaormanit” ndahet rruga rajonale përmes së cilës Kërçova lidhet me Makedonski Brodin dhe Prilepin.

Komuna e Kërçovës kufizohet me komunat vijuese: nga ana veriore me Komunën e Gostivarit, nga ana lindore me komunat Makedonski Brod, Pllasnica dhe Krushevë, nga ana jugore me komunat Demir Hisar dhe Debarcë, dhe nga ana perëndimore me komunat Vevçan, Qendra Zhupa, Dibër dhe Rostushë – Mavrovë.

Kufij të Komunës së Kërçovës me komuna fqinje

2. Struktura e relievit

Përbërja e llojllojshme gjeologjike dhe lëvizjet e ndërlikuara tektonike kanë krijuar strukturë të përbërë të relievit të rajonit të Kërçovës, ku në veçanti dallohen: male të larta, lugina të thella dhe pjesë kodrinoro-luginore.

Pjesën e lartë malore e karakterizojnë malet e larta dhe të mesme sipas lartësisë dhe atë: Bistra, Stogovë, Bukoviq, Dobra Vodë, Beleznik, Pesjak, Mali Bushavë, Baba Saç dhe Mali Arbit.

Hapsirën që e zenë Komuna e Kërçovës, karakterizohet me përfshirje të madhe dhe të llojllojshme të vegjetacionit, që është rezultat i gjendjes gjeografike, veçorive klimatike, gjeologjike, pedologjike dhe të tjera. Vegjetacioni pyjor është i përfaqësuar me numër të madh të bashkësive pyjore. Kryesisht në rajonin e Kërçovës, për shkak të karakteristikave natyrore, është e kushtëzuar paraqitja e dy brezave të lartë: dushkut dhe ahut.

_______________________________________________________________________________________


7

Sipërfaqja e përgjithshme nën pyje paraqet 45869 ha, ndërsa kullosat kapin sipërfaqe prej 10500 ha. Pjesa më e madhe e pyjeve është në pronësi shtetërore. Me pyjet në pronësi shtetërore udhëheq NP “PM”, përfaqësia “Llopushnik” Kërçovë. Përfaqësia punën e vet e ka të organizuar në 11 njësi afariste të pyjeve.

Veçoritë klimatike, veçoritë orografike, zonën e deklaruar vertikale, proceset pedogjenetike, kanë kushtëzuar paraqitje të përbërjes heterogjene të tokës në hapsirën e rajonit të Kërçovës.

Në Komunën e Kërçovës, në pjesën rrafshinore të komunës, toka karakterizohet me produktivitet dhe veçori fizike. Më të përfaqësuara janë tokat aluviale (pas luginës së lumit Treska), që paraqesin shtjella bashkëkohore të liqeneve dhe lumenjve. Në terrenet e shpateve malore buzë Fushës së Kërçovës është e përfaqësuar toka deluviale. Në sipërfaqe më të vogla është e përfaqësuar toka e kuqe, që është adekuate për kulturat kopshtare dhe mbjellje të pemëve. Këto toka tregojnë heterogjenitet të madh horizontal dhe vertikal të veçorive dhe pasqyrohen me pjellori të mesme. Komuna karakterizohet me toka të kafta pyjore. Në sipërfaqet nën pyje është prezente toka që është krijuar me kalbëzimin e pjesëve me prejardhje të bimëve, para së gjithash gjetheve. Në terrenet jo të pyllëzuara, si rezultat i proceseve erozive, janë të pranishme pjesë më të mëdha ose më të vogla të gurëve, të eroduara në të njëjtin vend ose të sjellura nga pjesët më të larta të maleve, por në sipërfaqe më të vogël.

Sipërfaqja e përgjithshme bujqësore në Komunën e Kërçovës paraqet 16300 ha, nga të cilat sipërfaqe punuese është 11760 ha. Nga sipërfaqja e përgjithshme punuese, mesatarisht punohen 500 deri më 600 ha.

4. Kushtet klimatike

Kushtet klimatike të Komunës së Kërçovës janë të përcaktuara nga vendpozita gjeografike, kushtet orografike dhe qarkullimi i përgjithshëm atmosferik. Për shkak të vendpozitës qendrore në Maqedoninë Perëndimore dhe veçoritë relievike të hapsirës, komuna gjendet nën ndikimin e klimës mesatare – kontinentale, ndërsa në malet e larta është e përfaqësuar klima malore. Klima e mesme kontinentale karakterizohet me vera mesatarisht të ngrohta dhe dimra mesatarisht të ftohtë. Reshjet janë me regjim kalues. Mbi kohën dhe klimën në komunë, rol të rëndësishëm kanë ciklonet dhe anticiklonet që krijohen në rrethinë, por edhe në Ballkan. Kjo ka të bëjë para së gjithash me rrymën atmosferike nga perëndimi, gjegjësisht erërat perëndimore. Hapja e luginës së Kërçovës pas luginës së lumit Treska drejt Vardarit nuk ka rëndësi më të madhe klimatike, për shkak të karakterit kanjonik dhe grykor të luginës.

Qyteti i Kërçovës me rrethinën gjendet në zonën e rajonit të ngrohtë kontinental, që në territorin e Republikës së Maqedonisë, shtrihet në brezin e lartë prej 600 deri 900 m.l.m. Temperatura mesatare vjetore në rajonin më të ngushtë të qytetit paraqet 10,7 shkallë Celzius, me çka maksimumi absolut mujor i temperaturës paraqet 40,5 shkallë Celzius, përderisa minimumi absolut mujor paraqet -23,0 shkallë Celzius. Temperatura maksimale mesatare vjetore paraqet 17,1 shkallë Celzius, ndërsa temperatura minimale mesatare vjetore 5,0 shkallë Celzius. Sasia mesatare vjetore e reshjeve është 761,7 mm, kurse lagështia mesatare vjetore relative e ajrit paraqet 74%. Duke marrë parasysh të dhënat për humiditetin dhe temperaturën, klima në rajonin e Kërçovës mund të definohet si semihumide dhe mesatarisht e ngrohtë. Shpejtësia maksimale e erës paraqet 19,0225 km/sec. Ngjajshëm janë edhe veçoritë klimatike në pjesën veriore të komunës (klimë e ngrohtë kontinentale dhe malore).

Pjesët jugore të komunës karakterizohen me klimë mesatare kontinentale me vera të gjata dhe të ngrohta dhe dimra të ftohta. Shuma mesatare vjetore e kohëzgjatjes të rrezitjes së diellit në këtë pjesë të komunës paraqet 2010 ditë në vjet. Temperatura e mesme verore në këtë pjesë paraqet prej 18,8 deri më 19,66 shkallë, ndërsa temperatura e mesme dimërore paraqet 1,13 deri më 2,20 shkallë. Lagështia mesatare relative e ajërit paraqet 74% deri më 74,3%, ndërsa shuma mesatare vjetore e reshjeve paraqet prej 721,3 deri më 763 mm.

_______________________________________________________________________________________


8

5. Rrjeti hidrografik

Rrjeti lumor në rajonin e Komunës së Kërçovës bën pjesë në rrjedhën e lumit Treska. Lumi Treska në kufijtë e Komunës së Kërçovës shtrihet pjesa burimore, deri në hyrje të fshatit Lisiçan, ku kalon në Komunën e Pllasnicës. Lumi Treska i mbledh të gjitha rrjedhat nga ana e majtë dhe e djajthtë. Lumi Treska krijohet nga lumi i Ehllovecit, Ivançishtës, Llopushnikut dhe Popoecit, të cilat gjatë muajve verorë e humbin ujin, por burimi i lumit te fsh. Izvor jep disa metra kub ujë në sekondë. Nga burimi deri te fshati Podvis, lumi Treska ka karakter të theksuar malor. Nga ana e majtë në Treska derdhet lumi Studençica, ndërsa nga ana e djajthtë derdhet lumi i Belicës. Lumi Studençica buron nga burimi më i madh me emrin e njëjtë në vendin e quajtur Fërllogoec. Burimi Studençica është i kaptuar për nevojat e ujësjellësit rajonal “Studençica”, me të cilin furnizohen me ujë qytetet Kërçovë, Makedonski Brod, Krushevë dhe Prilep, si dhe vendbanimet fshatare në rrethinën e tyre, si dhe termocentrali “Osllomej”. Burimi i lumit Studençica është në rreth 1000 m.l.m., gjatësia e rrjedhës së lumit paraqet rreth 15 km. Lumi i Belicës nga burimi i tij deri te derdhja në Treska është i gjatë 15 km, por burimi i këtij lumi gjendet në lumin Arbit, nga ku numër më i madh i përroskave të vogla e formojnë rrjedhën e lumit të Prostranjës, që fillon të zhytet në lindje prej fsh. Prostranje.

Rrjetin e tërësishëm hidrografik e përbëjnë lumenjtë Treska, Lumi i Zajazit dhe Temnica. Lumi i Zajazit buron nga shpatet lindore të lumit Bistra dhe është e gjatë 23 km. Nga ana e djajthtë e pranon Lumin e Baçishtit, e gjatë 16 km, pjesa burimore e së cilit gjendet në sqetullat e malit Bistra në vendin “Kobilin Doll”. Në Lumin e Zajazit derdhet lumi Temnica, burimi i së cilit fillon në masivet e larta malore të “Dobra Vodës”. Në formimin e Temnicës marrin pjesë Lumi i Popojanit dhe i Tuhinit.

Përveç këtyre lumenjve në qytet kalon edhe torrenti Sushica, e cila në muajtë verorë thahet. Në qytet ekziston edhe torrenti Ivanidoll, që në pjesën prej SHF “Kuzman Josifoski Pitu” deri te grykëderdhja në torrentin Sushica është i mbuluar.

Në komunë ka burime të ujërave minerale edhe atë në fsh. Svinjishtë dhe në hyrje të fshatit Kozicë.

6. Numër dhe madhësi e vendbanimeve

Sipas regjistrimit të popullatës në vitin 2002, Komuna e Kërçovës ka 56.734 banorë, ndërsa vetëm qyteti i Kërçovës ka 27067 banorë ose 48% jetojnë në qytetin e Kërçovës, i cili është njëherit edhe qendër administrative dhe kulturore e komunës, dhe 52 % në vendbanimet fshatare përreth.

7. Rrjeti rrugor

Rrjetin rrugor e përbëjnë rrjeti i rrugëve magjistrale, rajonale dhe lokale si dhe pajisjet plotësuese.

Nëpërmjet Komunës së Kërçovës, kalon autostrada A-2, Shkup - Tetovë - Gostivar - Kërçovë -

Ohër, në drejtimin nga qafa e malit Strazhë deri në qafën e malit Presekë. Nga qafa e malit Strazhë deri te udhëkryqi për në f. Tajmisht, rruga është me tre korsi, ndërsa pas udhëkryqit tek f. Tajmisht drejt f. Zajaz dhe Kërçovës rruga është në dy korsi. Në këtë pjesë, gjatësi më të madhe ka v.q Ura e Pios i cili gjendet para qafës së malit Strazhë. Gjatësia e kësaj ure është 56,4 metra, ndërsa lartësia është 18,5 metra. Deri në udhëkryqin me rrugën për f. Tajmisht, ka edhe dy ura, njëra me gjatësi prej 83,9 metra dhe lartësi prej 18,5 metra, ndërsa tjetra gjendet në afërsi para udhëkryqit për në f. Tajmisht dhe është në lartësi prej 13,5 metra dhe me gjatësi prej 98 metra.

_______________________________________________________________________________________


9

Në pjesën ku rruga magjistrale A2 kalon nëpër qytet, në drejtimin nga kazerma deri te SHA “Zhito Karaorman”, rruga magjistrale zgjerohet dhe në secilin drejtim të lëvizjes ka nga dy korsi, të cilat në mes veti janë të ndara me rrypin e gjelbërt. Në këtë pjesë, shpejtësia e lëvizjes është e kufizuar në 60 km/orë. Jasht nga kjo pjesë rruga magjistrale është me dy korsi, një korsi per drejtim, me një gjerësi të përgjithshme prej 7 metra, deri në f.Izvor, pas fshatit Izvor drejt qafës së malit Presekë rruga është e gjerë dhe komunikacioni zhvillohet në 3 korsi (dy korsi për ngjitje dhe 1 për zbritje) dhe gjerësia është 11.5 metra. Ura më karakteristike e kësaj pjese është ura në f.Malkoec gjatësia e të cilit është 71,34 metra me një lartësi prej 25 metra. Gjatësia është 47 km.

Frekuenca e lëvizjes në këtë rrugë është shumë e madhe, sidomos në periudhën e verës. Sipas

matjeve të bëra gjatë vitit 2010 gjatë 24 orëve në këtë rrugë kanë kaluar rreth 12.000 automjete. Nëpër territorin e Komunës së Kërçovës, kalojnë rrugët rajonale, duke përfshirë edhe ate:

– Р - 1305, lidhja me А2 (tek f. Dërgovë) – Manastir. Në pjesën nga f. Dërgovë deri në f. Prostranjë (21 km).

– Р - 2237, lidhja me Р-1305 – f. Cer, në gjatësi prej 12 km me gjërsi meastare të rrugës prej 10 km.

– Р -1303, Kërçovë – Makedonski Brod- Prilep, në pjesën nga Kërçova deri në f.Çellopeci (13 km) – Р - 2231, Kërçovë – Osllomej - Tuhin (18 km) – Р – 2246, f.Izvor – Јаmа ( deri në urën e Boshkos në gjatësi prej 5 km). Kjo rrugë është e

rëndësisë së njejtë dhe është e asfaltuar deri në v.q Prosishte (udhëkryqi për fshatërat Eklovec dhe Ivançishtë), ndërsa pjesa lart, drejt Jamës rruga është fushore jo e asfaltuar dhe në gjendje shume të vështirë.

- Nëpër komunë kalojnë shumë rrugë lokale të cilat të çojnë deri në vendbanimet fshatare. Në Komunën e Kërçovës ka edhe rreth 51,625 km rrugë në qytet.

Gjatësia e përgjithshme dhe struktura e rrjetit rrugor në komunë, është e dhënë në rishikimn e poshtëm tabelar:

Тabela: Gjatësia e rrjetit rrugorë në Komunën e Kërçovës

Komuna e Rrugë magjistrale (km) Rrugë rajonale (km) Rrugë lokale (km) Vërejtje

Kërçovës 47 64 115,5

Burimi:Hulumtim vetjak Gjendja në rrjetin rrugorë në Komunën e Kërçovës, mund të konsiderohet e kënaqëshme.

Rruga nga f. Patot deri në f.Svetoraç dhe deri në f. Patec nuk është e asfaltuar dhe është në gjendje të vështirë e cila është reflektuar veçanërisht në dimër dhe shirat e rëndë.

_______________________________________________________________________________________


10

II. VLERËSIMI I RREZIKUT TË TERITORIT TË KOMUNËS SË KËRÇOVËS NGA FATKEQËSIT NATYRORE DHE FATKEQËSIVE TJERA

1. Rreziku nga tërmeti

Republika e Maqedonisë, si pjesë e brezit Alpine-Himalajan në përbërje të zonës lindore, përmban manifestimin e saj goditës të proceseve neotektonike bashkëkohore dhe shkatërruese, i cili ndër të tjera ka rezultuar edhe me shpërthim të aktivitetit intensiv seizmik në disa rajone.

Në territorin e Maqedonisë vihen në dukje dy zona rajonale me karakteristika specifike neotektonike:

- Rajoni i Maqedonisë Perëndimore - Rajoni i Maqedonisë Qendrore dhe Lindore Aktiviteti seizmik në territorin e Maqedonisë, është i përqendruar në disa zona seizmike në

aspektin e vëllimit të tërmeteve të shkaktuara dhe të pritshme, janë klasifikuar në kategoritë e radhës të parë, të dytë dhe të tretë.

Burimet seizmiologjike nga rradha e parë, janë rajonet ku tërmetet ndodhin me M=6.1-7.8, gjegjësisht priten tërmete me magnitudë maksimale M=6.5-8.0, burimet seizmiologjike burimet nga rradha e dytë janë rajonet ku kanë ndodhur dridhjet me M=4.5-5.7, ose priten tërmetet me magnitudë maksimale M=5.5-6.0 dhe burimet seizmiologjike nga rradha e parë karakterizohen kryesisht nga dridhjet me magnitudë M=4.0-4.5

Në kategorin e dytë ndër të tjera përfshihet edhe lugina e Kërçovës. Dridhje brenda këtij grupi janë rezultat i proceseve moderne tektonike dhe karakterizohet nga lëvizje diferenciale të intensitetit më të vogël se në grupin e parë, por ende i mjaftueshëm për akumulimin e energjisë të cilat mund të shkaktojnë dridhje me magnitut deri në M=6.0.

Pjesa më e madhe nga komuna është e ekspozuar ndaj veprimtarisë seizmike prej 7 gradë sipas shkallë MCS (Mercalli-Kankan-Zimberg) në verilindje të përfundojë me një intensitet prej 6 gradë dhe në skajin perëndimor me një intensitet prej 8 gradë MCS.

Ndërtimtaria në rajonin e Komunës së Kërçovës, me objektet dhe dendësia e popullësis është e lidhur direkt me ekspozimin dhe dobësis ndaj tërmeteve. Në qytet në bashkësitë urbane "Biçincë", "Varosh", "Bala Mëhallë," "Çiflik" dhe në shumë zona rurale ku objektet janë ndërtuar në vitet 50-70 që nuk janë sizmike rezistente, mund të pësojnënë dëme. Objektet në qytet dhe vendbanime të tjera që janë ndërtuar kohët e fundit, me strukturat e betonit dhe një shkallë më të madhe të fortifikuar, janë rezistente dhe janë më pak të rrezikuara dhe në qoftë se dëmtohen, mund të riparohen lehtë dhe të aftësohen për të jetuar dhe punuar.

Tërmetet me fuqinë e vet shkatërruese janë kategorija e paparashikueshme. Sipas pritjeve të magnituteve maksimale prej 6 deri në 7 sipas shkallës së MCS, mund të bëhen dëme të ndërtesave të vjetra, të ndërtuara në periudhën para vitit 1961 në zonën qendër të qytetit, te e cila është e nevojshme të bëhet një hulumtim i duhur nga “IZIS”-si.

Në vitet e fundit, tendenca është të rinovohen ndërtesa të vjetra në zonën qendër të qytetit (shtëpitë e vjetra) dhe priten të ndërtohen me materiale të reja më rezistente ndaj tërmeteve, të cilat nuk do të pësonin dëme, ndërsa shumica e shtëpijave të vjetëra të braktisur në fshatrat malore pritet të pësojnë dëme nga tërmetet.

Analiza e të dhënave për tërmetet që kanë ndodhur në të kaluarën tregon se ata kanë shkaktuar

dëmet e mëposhtme: Dëmet direkte: - dëmtimi i ndërtesave, shtëpive, objekteve ndihmëse; - rënimeve dhe dëme në lënd

_______________________________________________________________________________________


11

Dëmet indirekte: - përçarje në procesin arsimor dhe procesin e punës Dëme afat-gjatë. - sipas të dhënave të disponueshme tërmete në të kaluarën kanë shkaktuar dëme afat-gjatë në

zonën e Komunës së Kërçovës. Në mënyrë që të zvogëlohen pasojat, vëmendje e veçantë duhet t'i kushtohet masave

parandaluese për mbrojtje dhe shpëtim nga rrënojat, me përfshirjen e të gjitha organizatave dhe institucioneve relevante në Komunën e Kërçovës, dhe ndërtimi i planifikuar do të rrisë sigurinë e ndërtesave. Masat operative do të konsistojnë në marrjen e aktiviteteve dhe masave për zbutjen dhe eliminimin e pasojave të shkaktuara nga tërmeti.

Shkalla seizmike e intenzitetit MCS (Merkalli-Cancani-Sieberg)

Shkalla Tërmeti Përshkrimi i efekteve mbi njerëzit, ndërtesat dhe natyra

I I pandjerë E ndiejnë vetëm seizmografët

II Shumë i dobët E ndiejnë individë, veçanërisht katet më lart

III Tërmet i dobët E ndiejnë edhe disa nga jasht, të kujton në lëkundje e shkaktuar nga kamion i lehtë.

IV Mesatar E ndiejnë shumica, por nuk ka paraqitje të panikut; dritaret trokasin, tavanët e trarëve kërsasin.

V Tërmet i fortë Njerëz zgjohen nga gjumi, ndërtesat tunden nga themeli, lëndët lëkundenj, kafshët janë të shqetësuara orët me lavjerrëse ndalen, vërehet valëzimi i drunjëve, shtyllave (telefonike, elektrike) dhe objekteve të tjerë të lartë

VI Shumë i fortë

Fillimi i panikut: kafshë të frikësuara, disa njerëz humbasin ekuilibrin e tyre, thyhen objekte qelqi, në tokën me lagështi paraqiten të çara me një gjerësi deri në 1 cm, fillon të duket ndryshimi i regjimit në ujërat nëntokësore dhe turbullimi i lumenjëve dhe liqeneve paraqitja e e ulët e valëve.

VII Dëmtues

Të gjitha ikin jashtë. Dëmtimi i objekteve mirë të projektuar dhe ndërtuar, dëmtime të vogëla të objekteve të zakonshme të ndërtuara; konsiderueshëm te ndërtimet dobët të ndërtuara dobët ose keq të projektuara, disa oxhaqet janë rrënuar; e ndiejnë edhe njerëzit në makina në lëvizje.

VIII Pjesërisht shkatërrues

Dëme të vogla në objektet e projektuar posaçërisht; dëme të mëdha në strukturat e zakonshme; shembjen e pjesshëm; të mëdha në strukturat e ndërtuara dobët në shpërthimet e mureve të parafabrikuara, rënia e oxhaqeve; shtyllat, monumentet, muret.Dukuria e shpërthimit të rërës dhe baltës në sasi të vogla. Ndryshime në puset dhe burimet. Njerëzit në makinat lëvizëse janë të shqetësuar.

IX Shkatërrues

Dëme të mëdha të ndërtesave të mirëprojektuar, zhvendosja e strukturave të projektuar mirë te konstrukcionet me shtylla, dëme të mëdha në objekte të zakonshëm, lëvizjen e objekteve në drejtim të themelimit, të çara në tokë, dëmtimin e tubacioneve.

X Shkatërrues

Prishja e disa ndërtesave të ndërtuara mirë prej druri, pjesa më e madhe e ndërtesave me mur dhe konstrukcioneve prej shtyllave janë të shkatërruar deri në themel, të çara të mëdha në tokë, shtrembëri i binarëve hekurudhorë, paraqitja e rrëshqitjes së tokës në brigjet e lumit, shpatet e pjerrta, shfaqja e rërës dhe baltë (derdhje) të ujit nëpërmjet brigjeve (lum, liqen)

XI Shkretëtues

Të gjitha objektet e murosura (me përjashtime të rralla) janë rrënuar, ura të shembura, çarje të gjerë në tokë, tubacionet e gërmuara janë të papërdorshme, tokës zbret, dhe te toka e but paraqitet zhvendosje, paraqiten të çara të mëdha, shtrembëri i binarëve të hekurudhave

XII Katastrofik Plotësisht shembim, të gjitha ndërtesat e ndërtuara janë dëmtuar rëndë ose të rrëzuara, shihen valët në sipërfaqen e tokës të terenit. Ngritja (hedhja) e lëndëve në ajër, ndryshimit të mundshëm të relievit, ndryshim i shtretërve të lumenjve.

_______________________________________________________________________________________


12

2. Kërcnimi nga përmbytjet Përmbytjet janë fatkeqësitë natyrore të cilat rezultojnë nga specifikat e relievit, kushteve

klimatike, topografike, orografik, gjeomorfologjike të vendit tonë, si dhe regjimi i pabarabartë i rrjedhjes së ujrave natyrore.

Vendet më të rrezikuara nga përmbytjet janë vendet përgjatë lumit, ku përmbyten zona të mëdha të sipërfaqeve të tokave bujqësore dhe vendbanimeve.

Zona e Kërçovës ka në dispozicion potencial të pasur hidrografik të përbëhet nga: derdhja e lumit Treska dhe degëve të lumenjëve Ekovecit, Ivançishtës, Llopushnikur]t dhe Popeçit të cilët në muajt e verës e humbin ujin, dhe lumenjët Studençica dhe Beliçka të cilat janë konstante gjatë gjithë vitit; Lumi i Zajazit në të cilin derdhet lumi i Baçishtit dhe disa degë tjera më të vogla dhe lumi Temnicë i formuar nga lumenjët e Popojanit dhe Tuhinit të cilat para qytetit derdhen në lumin e Zajazit.

Në qytetin e Kërçovës, karakteristikë janë rrjedhjet e Sushicës dhe kanalit të Ivanidollit, si rrezik potencial për përmbytjen e qytetit.

Burim potencial i kanosjes së tokës bujqësore, është sistem për ujitje në rrjedhjen nga fshatrat Dërgovë- Manastiri i Dolencit - Sërbjan- Karbunicë- Staroec - Vraneshticë- Atishë, me të cilët në momentin nuk menaxhon askush dhe për këtë arsye mund të jetë burimi potencial i përmbytjeve të tokës bujqësore .

Shkaqet kryesore për paraqitjen e përmbytjeve janë: - Reshjet e mëdha nga shiu - Shkrirja e shpejtë e dëborës - Papastërtia e shtretërve të lumenjve dhe kanalet - Mosgrumbullimi i ujërave atmosferike në kanalizimin e qytetit Rreshjet si arsye për përmbytjet në rajonin e Kërçovës janë më të zakonshme në muajt mars-prill

dhe në vjesht në muajt tetor-nëntor. Gjatë shirave të rënda dhe të gjatë vjen deri në përmbushjen e lumenjëve Treska, Lumit të Baçishtit, Zajazit, dhe lumit të Belicës. Ky fenomen është veçanërisht i pranishëm në pranverë për shkak të shkrirjes së shpejtë të borës në malet dhe uji shtohet me shpejtësi, veçanërisht për shkak të mosrregullimit të plotë të shtretërve të lumenjve dhe ujrave të tjera.

Analizat e të dhënave nga vitet tjera tregojnë se ka objekte më të rrezikuara nga vërshimet: - ndërtesat në qytet pranë rrjedhës së lumit të Zajazit - sidomos nga SHF "Sande Shterjoski" në

tregun e kafëshve, si dhe në pjesën e stadium të qytetit dhe rreth sallës sportive "Jançica"; - shtëpi banimi në lagjen "Varosh", sidomos në rr. "29-të Nëntori"; - rruga magjistrale A2 pranë SHA “Zhito Karaorman” dhe stacionit hekurudhor; - rr. "Rudniçka" në afërsi të varrezave të vjetra të qytetit; - tokën bujqësore në pjesën përgjatë rrjedhës së lumit Treskë, pjesën nga ura në f.Bigor Dolencë

deri te f.Atishtë; - tokën bujqësore në pjesën përgjatë rrjedhës së lumit Treskë, pjesën nga ura në f.Popolzhan deri

te derdhja e lumit Beliçkë; - tokën bujqësore në pjesën përgjatë rrjedhës së l.Beliçkë, pjesën nga udhëkryqi për në manastirin

Shën Preçista Bogorodica deri në në grykëderdhjen e lumit Treskës, vend i quajtur "Pavlidol"; - tokën bujqësore përgjat lumit të Zajazit në afërsi të f. Kollarë; -përgjat lumit të Baçishtit te f.Baçisht -objektet në zonat e poshtme të Zajaz Xhumas dhe Zajaz Teqe, Greshnicë, Kolibar dhe Drogomisht

i Poshtëm -zonat bujqësore përreth fshatit Strellcë (v.q. Gara); - zonat bujqësore përreth fshatit Zhubrinë; - zonat bujqësore përreth fshatit Popojan;

_______________________________________________________________________________________


13

- zonat bujqësore përreth fshatit Cërvicë. Analiza dhe vlerësimi i ndikimit të përmbytjeve në popullsinë tregon se ekspozimi dhe dobësi e

popullsisë ka qenë e vogël dhe nuk ka shkaktuar shqetësime të mëdha për jetën dhe shëndetin, respektivisht nuk ka shkaktuar vdekje dhe lëndime. Nuk ka të dhëna për sëmundje infektive të regjistruara si pasojë e përmbytjeve në rajonin e Komunës së Kërçovës, sepse përmbyetja si katastrofë, paraqet rrezik potencial të shfaqjes së sëmundjeve infektive dhe komplikon gjendjen epidemiologjike.

Për këtë shkak janë të nevojshme masat parandaluese të lidhura me sigurimin e ujit të pijshëm, mbikëqyrjen sanitare të akomodimit dhe ushqimit të popullsisë, mbajtjen e higjienës personale dhe kolektive, relizimin e dezinfektimin, dezinsekcimit dhe deratizimit si dhe masa të tjera si bazë për reduktimin e shfaqjes së smundjeve infektive në vëllim më të madhë.

Analiza e të dhënave për përmbytjet tregon se ato i ka shkaktuar dëmet e mëposhtme: Dëmet direkte: - infrastruktura (rrugët lokale, urat e rrugëve lokale) - ndërtesat (ndërtesa ndërtuar pa leje ndërtimi) - tokën bujqësore Dëmet indirekte: -tokën bujqësore (dëme të shtresës së tokës për shkak të shfaqjes së liqeneve dhe mos mundësija

për përdorimin e tokës) Dëme afatgjate: - zvogëlimi i pjellorisë së tokës Për të mbrojtjes të suksesshme dhe efikase nga përmbytjet, vëmendje e veçantë duhet t'u

kushtohet masave parandaluese dhe operacionale: - pastrimi në kohë i shtretërve të lumenjve; - rregullimi i shtretërve të lumenjve dhe mirëmbajtjen e tyre; - ndërtimi i argjinaturave mbrojtëse nga shtretërit e lumenjve, veçanërisht në vendet ku janë

regjistruar derdhje të shpeshta; - mirëmbajtja e kanaleve të hapura për kullimin dhe ujërave atmosferike në qytet; - informimin e popullatës mbi rreziqet e shfaqjes së përmbytjeve, trajnimit dhe përgatitjen e tyre

për marrjen e masave dhe procedurave për mbrojtjen dhe evakuimin në ato kushte; - plotësimin, trajnimin, stërvitjen e njësive për mbrojtje nga përmbytjet; - kontrollimi i furnizimit me ujë nga ndotja; - zhvillimi i vetëdijes në mesin e popullatës në lidhje me pjesët e thjeshta që janë të ndjeshëm

ndaj përmbytjeve; - ndërtimi objekteve të banimitme qëllim të jenë rezistente ndaj përmbytjeve (me materiale

rezistente nga uji, themele të forta, dhe të ngjajshme). Riaftësimin e pasojave dhe rigjallërimi i zonave që janë të përmbytura është proces që përfshin

më shumë aktivitete të cilat në momentin e parë do të heqin rrezikun e drejtpërdrejtë të ujit dhe përmbytjeve të mëtejshme (pastrimin intervent të lumenjve dhe kanaleve, duke ngritur mbrojtëse mbikalimi dhe të ngjajshme), ndërsa në fazat e mëtejshme do të sigurohet heqjen e plotë e pasojave të përmbytjeve.

Riaftësimi i plotë përfshin riparimin e ndërtesave të përmbytura dhe sjelljen e tyre në përdorshmërin sipas qëllimit (banimit, strehimin e mallrave apo të mirave materiale, prodhim, etj), ndërsa rigjallërimi i tokës bujqësore të përmbytur është proces i zgjatur, në të cilën pas heqjes së sedimenteve të lumenjve duhet që me masat agroteknike të përmirësohet cilësia e tokës me qëllim rritjen e pjellorisë.

Për realizimin e suksesshëm të procesit të rigjallërimit është e nevojshme të hartohen studime elaborate dhe plane në të cilat do të në detaje do të hartohen procedurat dhe masat me të cilat palët e interesuara do të ndërmarrin veprimet e duhura për të riparuar plotësisht sanimin e pasojave.

_______________________________________________________________________________________


14

3. Rrezikim nga të reshurat e borës dhe orteqet nga bora

Orteqet e borës, vërshimet dhe llavat, si paraqitje meterologjike natyrore në periudhën e dimrit sjellin çrregullime të ndryshme të aktiviteteve të përditëshme.

Rëniet intenziv të borës dhe orteqet e borës në rajonin e Komunës së Kërçovës paraqesin burim potencial të rrezikimit të mbarvajtjes së komunikacionit në kalimet malore Strazha dhe Preseka, ku në periudhën e dimrit bie borë në lartësinë prej 1m dhe më shumë.Gjithashtu mund të rrezikohet lëvizja në vendbaimet fshatare veçanërisht në ato vendbanime që janë në lartësi më të madhe mbidetare.Mbetjet nga bora në shtyllat e lartëpërçuesve për furnizim me energji elektrike shpeshë sjellin në këputje të së njejtave si rezultat i peshës plotësuese, me që ndërpritet edhe furnizimi me energji elektrike.

Kryesisht si pasojë e reshjeve intenzive të borës dhe bartjeve të borës paraqite rreziqet vijuese: -shtresa bore; -pamundësi e lëvizjes së automjeteve për shkakë të borës së madhe dhe rrugë rrëshitëse; -shkëputje dhe izolim të fshatrave; -ndërprerje e furnizimit me energji elektrike; -pamundësi për furnizim të rregullt me produkte themelore për jetë, ilaçe dhe të tjera. -Rajoni i Komunës së Kërçovës kryesisht është kodrinoro malorë, me të cilin rast malet periudhë

më të gjatë të vitit është nën borë dhe mbetje nga bora.Kjo drejtpërdrejt ndikon në eksponimin dhe dëmtimin e infrastrukturës nga lëmia e komunikacionit, telekomunikacionit dhe instalimet elektrike.Popullatë më e eksponuar në reshjet intenzive të borës dhe mbetjet nga bora është poullata nga vendbanimet:Berikovë,Prapadishtë, f.Tuhin (Kaleshe), Novosellë, Pateec,Ceri i Madh,Ceri i Vogël, Judovë, Kladnik, Dushegubica e Epërme, Dushegubica e Poshtëme, Ehloec, Ivançishta, Javorec, Klenoec, Llafçani, Malkoec, Bukojçan dhe Tajmishtë. Më pak janë të eksponuara janë vendbanimet:Belica, Brzhdani,Dupjani,Kozica,Koziçina,Krushica,Manastirsko Dolenca, Orllanca,Popoec, Prostranje, Rbetino, Sërbica dhe Ceri, më së paku eksponim të popullatës kemi në fshatrat e rrafshta.

Reshjet intenzive të borës dhe bartjet e borës i sjelli dëmet vijuese: Dëmet e drejtpërdrejta: -objekte(objekte të ndërtuara nga materiali i dobët); -infrastrukturë (rrugë, përçuesit nëntoksorë elektroenergjetik dhe telekomunikativ); -ndërmarrje transportuese. Dëmet jo të drejtpërdrejta: -furnizim i rënduar i popullatës me produkte jetësore, ndihmë mjeksore dhe medikamente,

ushqim për kafshët; -dëmtim i rrugëve nga mjetet për pastrimin e borës; -ekonomia (vonimi i dërgesave m repromateriale ose prodhime të gatshme) -Dëme afatgjate: -mosplotësimi i kontratave nga ndërmarrjet lokale ngaj partnerëve të tyre. Për mbrojtje të suksesëshme nga reshjet e borës dhe bartjet nga bora duhet të ndërmerren masa

të caktuara preventive dhe operative edhe atë: -pastrim në kohë të rugëve në qytet dhe rrugët lokale deri te vendbanimet; -njoftimi i popullatës lokale për rreziqet dhe pasojat nga reshjet intenzive të borës dhe bartjet nga

bora, dhe trajnimi për ndërmarjen e masave dhe veprimeve për mbrojtje ose evakuim eventual i tyre. -furnizim në kohë të poullatës me produkte jetësore dhe medikamente, si dhe ushqim për

kafshët; -plotësimi, trajnimi dhe aftësimi i njësive për mbrojtje dhe shpëtim;

_______________________________________________________________________________________


15

-Kontrollë i gjendjes së rrugëve para periushës së dimrit (orteqe, rrjeta mbrojtëse, kanalizim barëts dhe të ngjajshme).

4. Rrezikim nga zjarret dhe eksplodimet

Rreziku nga paraqitja e zjarreve në rajonin e Komunës së Kërçovës është paraqitje e shpeshtë, kurse burim kryesorë i rrezikut është njeriu me pakujdesinë e tijë.

Rreziqet potenciale nga zjarret janë: -njeriu( nga mosdija e tijë, moskujdesi, mos përbajtja ndaj masave për mbrojtje nga zjarret); -zjarrë i hapur dhe shkëndija nga zjarri; -rryma elektrike; -pa pastërti dhe pa rregullsi (materiale të hedhura, gjethë të thatë); -paraqitje natyrore (rrufe, rrezet e diellit) Zjarre pyjore dhe zjarre në vende të hapura Zjarret pyjore dhe zjarret në vende të hapura janë rreziku më i shpeshtë që paraqet rrezikim të

sigurisë në rajonin e Komunës së Kërçovës.Arsyeja me e shpeshtë për paraqitjen e tyre është njeriu me veprimet e tijë, të qëllimshme dhe të pa qëllimshme.Rajoni i Komunës së Kërçovës posedon me fond të pasur të pyjeve dhe gjatë periushës së thatë, posaçerisht të shoqëruar me temperatura të larta mundësia për paraqitje të zjarreve pyjore dhe zjarre në vende të hapura është e madhe , për paraqitje të tyre potenciale janë arsyet vijuese:

-mos përmbajtja ndaj ndalesave për ndezje të zjarrit në vend të hapur; -moskujdesje gjatë pastrimit të arave me ndezje të të njejtave; -rregullim jo adekuat të prerjeve pas eksploatimit (mbetje të degëve etj.); -ndezje të mbetjeve në ara. -Nga analizat shumëvjeçare mund të sillet konkludim se në pranverë, muajt Mars dhe Prill dhe në

verë, muajt Gusht dhe Shtator janë më të shpeshta paraqitjet e zjarreve si pasojë e ndezjeve të kullosave, pastrim i kufinjëve dhe mbeturinat nga kulturat buqësore.

Zjarre në objekte Zjarret në objekte janë më pak në krahasim me zjarret në pyje dhe zjarret në vende të

hapura,Arsyt kryesore për paraqitjen e këtyre zjarreve janë: -moskujdesi ng njerzit gjatë ndezjez së oxhakëve; -projektim jo adekuat dhe ndërtim adekuat i instalimit elektroenergjetik; -mjete jo të rregullta me gas dhe të tjera. Zjarret në mjetet e komunikacionit kryesisht paraqiten për shkakë të arsyjee vijuese: -automjete të vjetra; -instalim energjetik jo i rregult; -paisje plotësuese jo e rregult (pajisje me gaz dhe të ngjajshme) Mundësia për paraqitjen e zjarreve në objektet për banim është vazhdimisht e pranishme,

posaçërisht te objektet të tipit të vjetër për arsye se nuk është mbajtur llogari për ngarkesën elektrike të instalimeve gjatë projektimit të tyre.Në qytet kemi ndërtesa kolektive banimi pa shkallë për evakuim në rast zjarri, gjithashtu nuk është pasur kujdes nga ana e qytetarve që banojnë aty për rrjetin e hidrantit, kurse te banesat më të vjetra as që ekziston.

Analiza e zjarreve, veçanërisht ata që ndodhën në vitin 2007, tregoj se zjarrt pyjore paraqiten në malet Bistra, Stogova, Baba Saç, Musica, Bukoviq, Ujëmir dhe Pesjak.Kjo hapsirë karakterizohet me jetë të pasur bimore dhe shtazore e cila është drejtpërdrejt eksponuar në rrezik nga zjarret pyjore.Pyjet me pisha janë të koncentruara në vendet Krushinë, Turlla, Sërbica, Cërvica, Novoselli, Kalaja e Kërçovës, ku shkalla e eksponimit dhe rrezikimit të popullatës është më e madhe, si dhe për botën bimore dhe shtazore, infrastrukturën dhe objekte të ndërtuara në këto vende është i lartë, për shkakë të përhapjes së zjarreve në ato.

_______________________________________________________________________________________


16

Rruga magjistrale A-2,rrugët regjionale dhe lokale, përçuesit elektroenergjetik, objektet telekomunikative, rezervatet dhe objektet tjera për furnizim me ujë, shtëpitë malore dhe objektet tjera të cilat janë të eksponuara në rrezik nga zjarret.

Zjarret dhe eksplodimet sjellin deri te dëmet vijuese: Dëme direkte: -nuk është evidentuar dëm mbi infrastrukturën, buqësinë, blegtorinë ose banimin, si pasojë e

zjarreve pyjore ose zjarret nga vendet e hapura. Dëme indirekte: -ndërprerje të prodhimit të drurit për ngrohje dhe drurit teknik, për shkakë të angazhimit të të

punësuarve të EP Lopushnik në shuarjen e zjarreve; -ndërprerje të procesit të prodhimit të subjekteve afariste për shkakë të nevojës së ndërprerjes

me furnizim të objekteve të rrezikuara nga zjarri; -prerje e drunjëve të dëmtuar, pastrim dhe pyllzim të sërishëm të tokës; Dëme afatgjate: -paraqitja e erozioneve të tokës, dëmtimi afatgjatë i tokës dhe prishja e mjedisit jetësorë të otës

bimore dhe shtazore në hapsirat e përfshira nga zjarri. Për mbrojtje të suksesëshme dhe efikase nga zjarret posaçërisht kujdes duhet ti kushtohet në

masat preventive dhe operative edhe atë: -kontrollë më e madhe dhe informim për paraqitjen e zjarreve pyjore; -kontrollë e vazhdueshme të komlekseve pyjore nga ana e ndërmarrjeve të cilat udhëheqin me të

njejtat (vendosja e shenjave për ndalesë dhe tërheqja e vrejtjes për rrezik nga zjarret); -caktimi dhe rregullimi i lokacioneve të posaçme për vend qëndrim në pyje, si dhe ndjekja e të

gjithë vizitorve dhe mbledhsëve të fryteve të pyllit; -sigurim i kujdestarisë së përhershme në ekonomin pyjore posaçërisht në periudhën e rrezikut më

të madhë nga zjarret; -zvoglimi i ndieshmërisë së objekteve ndaj zjarrit (lloje të materialeve ndërtimore, paisje, lloji i

konstruksionit) -ndërtimi i instalimeve, paisje dhe mjete të qëndrueshme ndaj zjarrit; -ndërtim i rrugëve adekuate dhe rrugicave natyrore; -ndërtimi i rrjetit hidrues dhe detektor automatik për zjarre; -okalizimi, parandalimi i zjarrit dhe intervenim i suksesëshëm gjatë sharjes së zjarrit dhe shpëtimi i

njerëzve dhe të mirave materiale; -aftësmi i forcave për mbrojtje dhe shpëtim nga zjarret në të gjithë nivelet; -furnizimi i njësitit profesionale kundër zjarrit me mjete teknike dhe materiale bashkohore; -formimi, paisje dhe trajnimi i shoqatave të zjarrfikësve vullnetarë; -edukimi dhe aftësimi i popullatës dhe ngritja e kulturës kundër zjarrit. Gjatë zjarree pyjore hapsira që është kapluar duhet të revitalizohet në më shumë faza në varësi

nga masa e drunjëve dhe vegjetacionit të djegur.Ndërmirren aktivitetet vijuese: -pastrimi i tokës nga drunjt e djegur -përgaditja e tokës për pyllzim -pyllzimi i tokës me të mbjella të cilat mnd ti rezistojnë zjarrit. Këto masa për revitalizim janë ndërmarrë nga ana e NP Pyjet e Maqedonisë, ndërsa institucionte

tjera në nivel lokal masat për revitalizim i kanë ndërmarrë në kornizat e akcionit “Dita e Drurit” me kyçje direkte të të punsuarve të tyre në pyllëzimin e hapsirave të djegura.

Zjarret në vende të hapura nuk paraqesin dëme të mëdha sepse më së shpeshti në zjarret kan qenë të djgura hapsirat e pa punuara, hapsirat me barë dhe vegjetacion i ulët, për ate nuk janë marrë masa për revitalizim të kësaj toke.

_______________________________________________________________________________________


17

Dëmet materiale të cilat shkaktohen gjatë zjarreve të objekteve janë të natyrës së ndryshme dhe janë të lidhura me llojin e objekteve, qëllimin e tyre,llojin e materialeve dhe sistemin konstruktiv nga i cili janë të ndërtuar objektet.Për sanim të pasojave dhe revitalizim të tërsishëm është e nevojshme të hartohet edhe dokumentacion adekuat teknik, sipas të cilit do të realizohet i njejti.

Nga analizat e realizuara në rastet e zjarreve të ndodhur deri tani dhe masat e ndërmarra të subjekteve, përllogaritja e rrezikut nga zjarri në rajonin e Komunës së Kërçovës është e shkallës së tretë.

5. Rreziku nga mjetet shpërthyese të pa eksploduara Numri dhe sasia e mjeteve shpërthyese të pa eksploduara (MPE) dhe mjetet tjera eksplozive

rëndë mund të parashihen dhe të përcaktohen. Numri më i madh i (MPE) janë të mbetura nga Lufta e Parë Botërore, si rezultat i veprimeve

ushtarake që janë zhvilluar në atë periudhë.Mnejtet e gjetura (MPE) sipas shqyrtimit janë të ndryshme (bomba dore, granata artielrike, bomba aeroplani) dhe kanë fuqi të madhe eksplozive dhe vrasëse dhe si të tilla paraqesin rrezik për popullatën dhe të mirave matriale.

Mbrojtja nga MPE, si masë për mbrojtje dhe shpëtim të popullatës dhe të mirave materiale bie në kornizat e autorizimeve të rregullta dhe rrethin e punëve në Drejtorin për mbrojtje dhe shpëtim.

Në rajonin tonë nuk kemi depo të posaçme ose magazinë për ruajtjen e MPE por kemi teren të rregulluar ku bëhet asgjesimi i tyre në v.q.,,Bunkerë të vjetër” në f.Izvor. Nëse ka kushte dhe me ndërmarrjen e masave në pajtim me PSO për MPE të njejtat mund të asgjesohen në vend ndoshje aga ana e pirotekniku i autorizuar nga DMSH – Njësia rajonale Kërçovë ose nga ekipi i piroteknikëve nga DMSH-ja.

6. Rreziku nga epidemitë dhe smundjet ngjitëse Gjendja e tanishme në lidhje me paraqitjen dhe lëvizjen e smundjeve ngjitëse, si dhe mënyra dhe

shkalla e furnizimit me ujë, urbanizimi i vendbanimeve, shkalla e vetëdijsimit dhe edukimit shëndetësorë të popullatës dhe zhvillimit të përgjithëshëm të mbrojtjes preventive medicinale, ka ndikim të drejtpërdrejt në përmisimin enorm të gjendjes higjienike-sanitare, por edhe përskaj asajë gjendja epidemologjike është vazhdimisht jo e sigurt.

Qëllimet me prioritet nga domeni i epidemologjisë janë: -eliminii i tetanusit të foshnjat; -kontroll i smundjeve kundër të cilave realizohet imunizim i patjetërsueshëm; -realizim kontinual i imunizimit të patjetërsueshëm te të gjithë të posalindurit me vaksina kundër

hepatitis B; -zvolimi i morbiditetit nga virusi hepatits; -preventiv nga SIDA; -reduktii i smundjeve që barten nëpërmjet organeve; -gripi dhe smundjet tjera respirative; -ndalimi dhe shkatrrimi i smndjeve ngjitëse nga përhapja më e madhe epidemologjike dhe

rendësia sociale; -mbikqyrje, udhëzime dhe analiza për smundjet hronike jo ngjitëse dhe të ngjajshme.

7. Rrezikim i kafshëve dhe prodhimeve me prejardhje nga kafshët Mënyra e kultivimit, ushqimit, kushtet për vendosje, edukimi i kultivueve të kafshëv shtëpiake

paraqesin kushte themelore për paraqitjen e rrzikut nga smundjet ngjitëse te kafshët. -Në grupin e smundjeve ngjitëse te kafshët hynë:atraks, tërbim,tuberkuloza, smundja e derrave,

krasta te dhent,jargëet, shtrembërimi nga smundja ngjitëse e dhenve, tifuzi te kafshët, smundja ngjitëse te bletët, anemija infektive te kuajt dhe të tjera.

_______________________________________________________________________________________


18

Në grupin e smundjeve parazite te kafshët bëjnë pjesë: stronglloza e mëlçisë së bardhë, stronglloza e kuqe e lukthit, smundje parazite te bletët etj.

Këta smundje kanë drejtim ekspanziv të përhapjes, zhvillohen në afat të shkurtër në formë të epidemive,disa nga ata edhe në formë të pandemive.

Shërimi i kafshëve dhe ndërmarrja e masave preventive realizohet nëpërmjet stacioneve veterinere komunale dhe shërbimeve veterinere.

Për shkatrrim efikas të smundjeve ngjitëse te kafshët është e nevojshme numër i mjaftueshëm i veterinerve, si dhe furnizimi i inspekcioneve veterinere me numër të nevojshëm të automjeteve për në teren dhe mjete tjera të nevojshme.

8. Rrezikimi i bimëve dhe prodhimeve nga bota bimore Gjatë kohës së vegjetacionit prodhimet buqësore dhe malore vazhdimisht janë të ekspozuara në

ndikim të dëmshëm të numër të madhë smundjeve dhe dëmtarë të cilët munden të sjellim dëme të mëdha materiale, nëpërmes zvoglimit të bartjes dhe zvoglimit të kualitetit të prodhimeve buqësore, rritje e zvogluar të masës së drurit, ndërsa në rast të caktuara të sjellin dhe tharje të të mbjellurave pyjore.

Pasojat më të mëdha te bimët dhe pyjet, mund të sjellin smundjet dhe dëmtarët vijues: -te kulturat buqësore (zjarthi, smundje bakterike në rajonet kopshtore, smundje virusale, gjethe

me morra,karkalecë,minjë fushe dhe të ngjajshme) - te ekosistemi pyjorë (hedhurinat, grenza e verdhë e pishave, shtrydhës i pishave dhe të

ngjajshme). Në mes të pyjeve më të rrezikuara janë edhe pyjet në rajonin e Kërçovës, për të cilat janë të

patjetërsueshme masat preventive për shkatrrim të smundjeve në kohë me të cilin rast do të ndalohet zgjerimi i tyre.

9. Rrezikim nga kontaminimi biologjik, kimik dhe aksidente me materje të rrezikshme

Kushtet bashkohore për jetë dhe punë, si dhe zhvillimi teknologjik gjithmon e më shumë në rritje,

në masë të mdhe sjellim për rritjen e shkallës së rrezikut në teritorin e shtetit nga kontaminim RHB dhe aksidente nga materjet e rrezikshme.

Në procesin e prodhimit shfrytëzohen materje të rrezishme të llojeve të ndryshme – helme edhe atë si gasovite, lehtë të avullueshme, minerale bimore, të cilat sipas karakteristikave të tyre janë helmuese, eksploduese, ndezëse, emitojnë reflektime të ndryshme dhe të ngjajshme dhe si të tilla paraqesin rrezik për popullatën dhe të mirat materiale, posaçërisht në kushte në fatkqësi natyrore dhe fatkeqësi tjera.

Teritorin e shtetit tonë dhe me atë edhe rajonin e komunës tonë nuk është drejtpërdrejt i rrezikuar nga kontaminimi RHB në masë më të madhe, nga shkaku se nuk posedon me centrale nukleare të cilat gjatë havarive mund të sjellin reflektim radioaktiv, por ekziston rrezik gjatë akcidenteve të reaktorve nuklear në centralet në disa shtete nga rajon, si dhe centralet nkleare tjera në rrethin më të gjërër dhe në ato kushte do të mund të paraqitnin pasoja të mësha mbi popullatën dhe të mirat materiale.

Duke pasur para syshë pasojat të cilat mund të paraqiten me përdorimin e pakontrolluar të mjeteve RHB, si në kushte të rregullta për jetë, ashtu edhe gjatë fatkeqësive natyrore, fatkeqësit teknike-teknologjike dhe lufta, paraqitet nevoja nga veprimi sistematik dhe ndërmarrja e masave dhe aktiviteteve nga ana e të gjithë subjekteve të autorizuara, në kornizat e autorizimeve në rrethin punues.

_______________________________________________________________________________________


19

III. VLERËSIM RRETH MASAVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM

1. EVAKUIM

Evakuimi planifikohet, organizohet dhe zbatohet në kushte kur në rajonin për të cilin supozohet se

ka gjesa që të përfëshihet nga dukuritë elementare dhe tatkeqësitë tjera, përkatësisht në të cilën ka pasur dukuri të ndryshme të natyrës dhe fatkeqësi tjera, me masat tjera të mbrojtjes dhe shpëtimit, nuk mund të sigurohet shkallë përkatëse e mbrojtjes së njerëzve dhe të mirave materiale.

Kategoritë e caktura të popullatës që bien në evakuim janë: - gra statzëna ose nëna me fëmij deri në 7 (shtatë) vjet; - fëmijë deri në 14 (katërmbdhjetë) vjet, pa prindër ose prindrit e të cilëve kanë angazhuar në

strukturat e mbrojtjes dhe shpëtimit dhe në mbrojtje dhe - invalidë, të moshuar, të smurë dhe perona të paaftë. Për këte qëllim, duhet të planifikohen: - Oobjekte për vendosje: objekte individuale banesore, shtëpi shkolla, hotele, motele dhe lloje

tjera të obekteve; - drejtimet e lëvizjes së personave të evakuar dhe infrastruktura e komunikacionit; - shtëpitë e shëndetit; - furnizimi me ujë;- sigurimi i ushqimit; - vazhdimi i veprimtarisë arsimore për fëmitë e moshës shkollore; - mjete transportuse për transportimin e të evakuarëve; - masa për sigurim. Për zhvillim me sukses të evakuimit, është e nevojshme të angazhohen të gjitha subjektet

kompetente nga lëmi të ndryshme dhe atë: - Ministria për Transport dhe Lidhje; - Ministria e Mjedisit jetësor dhe Planifikimit hapsinor; - Ministria e Shëndetësisë; - Ministria e Arsimit dhe Kulturës; - Ministria për Punë dhe Çështje sociale; - Ministria për Punë të Brendshme; - Kryqi i Kuq; - Shërbimet komunale, ndërmarrjet transportuese dhe ndërmarrjet furnizuese; - Organizatat humanitare dhe joqeveritare. Të dhëna konkrete për numrin e përgjithshëm të popullatës, si dhe për kategoritë e qytetarëve të

cilët bien në evakuim, do të jenë të verifikuar me planet për mbrojtje dhe shpëtim për të cilët detajisht do të jenë të hartuara të gjitha çështjet lidhur me planifikimin, organizimin dhe zbatimin e evakuimit.

2. TREHIMI I POPULLSISË DHE TË MIRAVE MATERIALE Strehimi si masë për mbrojtje dhe shpëtim përfëshin planifikim dhe ndërtim të strehimeve dhe

objektve tjera si dhe mirëmbajtjen e tyre dhe shfrytëzimin e plotë. Për mbojtjen e popullatës dhe të mirave materiale në Komunën e Kërçovës, ndërtohen strehimore

dhe objekte tjera mbrojtëse, të cilat sipas vëllimit të mbrojtjes, në pajtim me dispozitat pozitive, mund të jenë:

- strehimore për mbrojtje themelore:

_______________________________________________________________________________________


20

- stehimore për mbrojtje plotësuese dhe - strehimore ( me shkallë më të ulët të mbojtjes). Strehimoret dhe objektet tjera mbrojtëse për mbrojtjen e popullatës, ndërtohen në vendet ku

mund të ndodhet qytatari, përkatësisht: - sipas vendbanimit të tij, - vendi i punës dhe - në vend publik. Në periudhën e kaluar në Komunën e Këërçovës janë ndërtuar gjithsej 20 (njëzet) strehimore për

mbrojtje themelore dhe mbrojtje plotësuese nga të cilët një pjej tyre është shtehimore publike.

3. KUJDESI PËR POPULLATËN E VUAJTUR DHE TË DËMTUAR Duke marrë para syshë fasktin se rajoni i Komunës së Kërçovës mund të jetë i dëmtuar nga dukuri

të ndryshme dhe fatkeqësi tjera të cilat mund të shkaktojnë pasoja serioze ndaj popullatës, diktohet nevoja e marrjes së masave dhe aktiviteteve për tu kujdesur për popullatën e dëmtuar dhe të vuajtur që nënkupton sigurimin e kushteve themelore për jetesë të të vuajturve dhe dëmtuarve.

Në Komunën e Kërçovës, ka objekte në përdorim publik (hotele, shtëpi, shkolla dhe të ngjajshme)

të cilat mund të shfrytëzohen për vendosje, ushqim dhe kujdes shëndetësor për popullatën e dëmtuar dhe të vuajtur dhe të njejtit me të gjithë treguesit relevantë dhe në menyrë përkatëse do të përfëshihen në dokumentet e planifikuara.

Në procesin e planifikimit, përkatësisht përgatitjes së dokumenteve, në bazë të lloit, karakterit dhe intensitetit të dukurisë së natyrës, është e nevojshm që:

- të vlerësohet numri i mundshëm i popullatës së dëmtuar dhe të vuajtur si dhe pasojat tjera të cilat mund të jenë të shkaktuara;

- të caktohen vendet ku varësisht nga lloji i dukurisë natyrore mund të ketë më shumë të dëmtuar dhe të vrarë;

- të caktohen rajonet për përfëshirje të popullatës së dëmtuar dhe të lënduar; - të përpunohet mënyra e nivelit të gjetjes mënyrës për të dhënë ndihmën e parë mjekësore; - të përcaktohen objektet për vendosje; - të definohet mënyra e sigurimit të ushqimit dhe mjeteve tjera të nevojshme për të dëmtuarit

dhe të lënduarit. 4. MBROJTËJE RADIOLOGJIKE KIMIKE DHE BIOLOGJIKE Duke i pasur para syshë rreziqet nga aksidentet e mundëshme me materje të rrezikshme, si dhe

pasojat të cilat mund të shkaktohen ndaj popullatës, kafshëve, bimëve dhe të mirave materiale, është e nevojshmeqë të ndërmerren masa dhe aktivitete për mbrojtje dhe shpëtim.

Varësisht nga gjednja e terrenit dhe shkallës së kontaminimit të njerëzve, kafshëve dhe prodhimeve me prejardhje nga kafshët, si dhe prodhimeve nga bimët, objektet, sipërfaqet, automjetet, mjetet materiale teknike dhe paisjet, është e novojshme të ndërmerren masa për mbrojtje personale dhe kolektive të cilat do të jenë të definuara dhe tëpërpunuara me dokumentet e planifikuara për mbrojtje dhe shpëtim.

_______________________________________________________________________________________


21

Duke i marrë para syshë rreziqet, është e nevojshme që të gjitha subjektet e detyruar në kuadër të komptencave të veta të marrin masa për mbrojtje si në planin preventiv gjithashtu edhe në ate opretiv për të mënjanuar rreziqet dhe për tu ballafaquarme pasojat e shkaktura.

5. MBROJTJE DHE SHPËTIM NGA SHEMBJET

Shembjet mund të shkaktohen gjatë paraqitjes së: - tërmeteve; - rrëshqitjs së tokës; - rërëzimit; - fatkeqësive-tknike-teknologjike dhe - llojeve tjera të dukurive të natyrës. Në rajonin e Komunës së Kërçovës duke marrë para sysh të dhënat se rajoni i Republikës së

Maqedonisë i takon rajonit seizmik, ka mundësi të shkaktojë tërmete me intensitet dhe mundësi kanosëse më të madhe.

Duke marrë para syshë paraqitjen e tërmeteve, nuk ka mundësi të pengohet ose të caktohet koha, vendi dhe intensiteti i kësaj dukurie, por është e nevojshme që tu përmbahemi në tërësi rregullave me të cilat përshkruhen standardet për ndërtim me të cilat do të rritet qëndrushmëria për të përballuar këte dukuri dhe kështu të arrihet deri te sigurimi i objekteve për zvoglimin e viktimave dhe dëmeve materiale.

Paraqitja e rrënimeve, pa marrë para syshë shkaqet që kanë ndodhur, përfqëson rrezk serioz dhe ka mundësi të shkaktojë dëme të mëdha si në njerëz gjithashtu edhe në të mirat materiale.

Me qëllim që të mënjanohen ose zvoglohen rreziqet dhe pasojat eventuale ndaj njerëzve dhe të mirave materiale, është e nevojshme të merren masa preventive për mbrojtje nga të gjitha subjektet e angazhuar dhe në të gjitha mjediset shoqërore gjatë projektimit dhe ndërtimit të banesave dhe objekteve industriale si dhe kapaciteteve të prodhimit të merrn masa për ndërtim të planifikuar dhe rregullim të hapsirës, përkatësisht mjedisit jetësor.

Në zbatimin e masave operative për mbrojtje dhe shpëtim nga rrënimet dhe drejtimi me rreziqet që të mos ketë pasoja, marrin pjesë të gjitha subjektet kompetnte nga veprimtaritë e ndryshme (ndërtimtaria, veprimtaritë komunale, transporti, mbrojtja shëndetësore, mbrojtja kundër zjarrit etj), me angazhimin e resurseve materiale-teknike me të cilat diponojnë.

Gjithashtu në zbatimin e masave mbrojtëse dhe të shpëtimit, angazhohen edhe forcat e organizuara për mbrojtje dhe shpëtim dhe atë:

- njësitë për shpëtim nga rrënimet; - njësitë për ndihmë mjekësore; - njësitë për mbrojtje kundër zjarrit - ekipe për përgjigje të shpejtë për shëtim nga rrënimet; -njësi vendore për mbrojtje dhe shpëtim të formuara në shoqata vendore dhe tregtare. Varësisht nga rreziqet dhe pasojat e shkaktuara në masat opertive dhe aktivitetet, mund të

angazhohen edhe shoqata humanitare dhe organizata joqeveritare të cilat i plotësojnë kriteret themlore për të marrë pjesë dhe të cilat disponojnë me resurse personale materiale – tknike.

6. MBROJTJA DHE SHPËTIMI NGA VËRSHIMET (PËRMBYTJET)

Në Republikën e Maqedonisë nuk ekziston sistem i ndërtuar tërësisht për mbrojtje dhe shpëtim nga vërshimet (rregullim i plotë i rrjedhjes së lumejve), dhe nga këto shkaqe shpesh here paraqiten vërshime edhe në rajonin e Komunës së Kërçovës.

_______________________________________________________________________________________


22

Me qëllim që të eliminohet ose të zvoglohet rreziku nga paraqitja e vërshimev si dhe dejtimi me sukses i masave mbrojtëse për të penguar pasojat që mund të shkaktohen ng vërshimet eventuale, është e nevojshme të merren masa preventive dhe operative për mbrojtje dhe shpëtim nga ana e të gjitha subjekteve të cilat kanë kompetenca të caktuara në planin e mbrojtjes nga vërshimet dhe atë si në kushte të rëndomta të punës poashtu edhe në kushte të paraqitjes së vërshimeve si dukuri elementare.

Masat prventive dhe operative për mbrojtje, përfëshinë një tërësi të aktiviteteve dhe atë: - pastrim i rregullt dhe në kohë i shtretëve të lumejve: - ndërtim i rrypave mbrojtës në shtretërit e lumejve e veçanërisht në viset ku vërehet dalje e ujit

nga shtrati i lumit; - mirëmbajtje e objekteve të ekonimizimit me ujë (pusetave, ventilave, pompave etj): - planeve opertive me masa për mënjanimin e pasojave gjatë paraqitjes së vërshimve: - njoftimi i popullatës me rreziqet nga dukuria e vërshimeve: - mbrojtje dhe shpëtim i njerëzve, kafshëve dhe të mirave materiale ng objektet e vërshuar dhe

kujdesi ngaj tyre, - sigurim dhe aftësim i kuadrit profesional të specializuar dhe - angazhim i njësive për mbrojtje dhe shpëtim, të formuara në njësitë e vetadministrimit lokal dhe

në shoqëri tregëtare, institucione publike dhe shërbime. - angazhimi i njësive lokale për mbrojtje dhe shpëtim të formuara në njësinë e vetadministrimit

lokal dhe në shoqata tregtare, institucione publike dhe shërbime.

7. MBROJTJA DHE SHPËTIMI NGA ZJARRET

Mbrojtja dhe shpëtimi nga zjarret diktohet si nevojë parësore e veçanërisht në kusht të dukurive elementare dhe fatkeqësive teknike-teknologjike, kur rreziqet nga dukuria e zjarreve multiplikohen që të shkaktojnë pasoja serioze me përfëshirje më të madhe të objekteve , sipërfqeve të hapura dhe të mirave materiale dhe me këte edhe demtim të njerëzve, kafshëve dhe bimëve.

Dukuritë për paraqitjen e zjarreve janë të llojllojshme por sipas të dhënave statistikore, pjesa më e

madhe e zjarreve është shkaktuar nga njerzit sidomos nga pakujdesia dhe sjellja e tyre jo përkatëse. Shkaqe tjera për paraqitjen e zjarreve janë pakujdesia, rrufeja, moszbatimi i masave urbane,

ndërtimi pa leje i objektve të banimit dhe atyre afariste, burimet e ujit të ngrohtë, eksploatimi pa plan i masës së drurit, ndezja me qëllim e zjarreve etj.

Pjesa më e madhe e zjarreve ndodhin në sipërfaqet pyjore dhe në hapsira tjera dhe kjo ndodh më së shumti në muajt e verës duke marrë para syshë kushtet e motit si dhe masat preventive jo përkatëse për mbrojtje duke u dëmtuar kësthtu ipërfaqe më të mëdha me pyje.

Me qëllim që të arrihet deri te mbrojtja efikase e sipërfqeve nga zjarri, është e nevojshme të zbatohen në mënyrë të kontinuar masa operative mbrojtëse të cilat përfëshinë:

- ndertim të objekteve me planfikim të tyre sipas normave urbanistike-teknike; - vënje të instalimeve, si dhe mjeteve tjera kundër zjarrit; - ndërtimi i rrugëve përkatëse dhe rrugëve natyrore për intervenim efikas; - ndërtim të rrjetit hidrant për ntervenim të shpejtë; - zvoglim të ndjeshmërisë sëobjekteve ( lloit tëmaterialit ndëlrtimor, paisjeve dhe lloit

tëkonstrukcionit etj), - masa të cilat mundësojnë lokalizimin e zjarrit dhe pengojn]ëpërhapjen e tij, - masa të cilat m,undësojnë intervenim të shpejtë gjatë shuarjes së zgjarreve dhe shpëtim i

njerëyve dhe të mirave materiale. - ndërtim i rrjetit të hidrantit për intervenim efikas si dhe ndërtimi i detektorëve për mbrojtje nga

zjarri,

_______________________________________________________________________________________


23

- kontrollim të kontinuar të komplekseve pyjore nga ana e ndërmarjeve që ekonomizojnë me pyjet;

- përcaktim dhe rregullim i lokacioneve të posaçme për kampim dhe qëndrim në pyje, si dhe ndjekjen e të gjithë vizitorëve dhe mbledhësit e bimëve pyjore;

- edukim dhe stërvitje e popullatës për ngritje të kulturës për mbrojtje nga zjarri; - aftësimin e fuqive për mbrojtje dhe shpëtim nga zjarret në të gjitha nivelet; - paisje e njësive profesionale të zjarrfikjes me mjete materiale – teknike bashkëkohore; - organizime dhe paisje si dhe stërvitje e shoqatave për mbrojtje nga zjarri. - organizim i vërzhgimit dhe informimi në kohë për shkatimin e zjarrit. - shpëtimi i njerëzve dhe të mirave materiale nga objektet dhe viset ku është kanosur zjarri.

8. MBROJTJA NGA MJETET USHTARAKE TË PAEKSPLODUARA

Në mbarë rajonin e Republikës së Maqdonisë ka sasi të mëdha të mjeteve të paksploduara (MPU)

dhe të njejtat përfaqësojnë rrezik poencial për popullatën duke marrë para syshë pasojat eksplosive që kanë mundësi për vrasje.

Mbrojtja nga MPU –të përfaqëson mbrojtje komplekse dhe mbrojtje të nevojshme për gjetjen e çfardo lloi të MPU-ve duke siguruar vendin e tyre dhe duke mundësuar që sa më shpejt të njoftohet Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim, Qendra për drejtim me krizat ose stacioni më i afërt plicor.

Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim ka të formuar ekipe të cilët janë të paisura për intrvenim dhe mbrojtje nga MPU-të dhe të cilët janë të përgatitur që të intrvenojnë për kohë të shkurtër duke mënjnuar rrezikun që kanoset.

9. NDIHMA E PARË MJEKËSORE

Duke pasur parasyshë kushtet e vështira të jetesës dhe punës në fatkeqësi natyrore, për shkak të

mbrojtjes dhe shpëtimit të popullatës, është e nevojshme nga ana e të gjithë subjekteve të ndërmerren mjetet dhe aktivitetet e mëposhtme:

– parandalimin e paraqitjes së smundjeve të mëdha infektuese – mbikqyrje e vazhdueshme dhe evaluimi i gjendjes sanitare higjienike të ujësjellsit për

popullatën, të objekteve për ujë dhe sigurisë së ujit për pije – mirëmbajtja e rregullt e stacioneve për pranimin, pastrimin dhe përpunimin e ujërave

sipërfaqësore të cilat janë të destinuara për ujë për pije dhe shfrytëzim –instituti republikan për mbrojtjen shëndetësore dhe njësia për ushqim në bashkëpunim me NP

Komunalec është e nevojshme të kryejnë kontroll të zgjeruar të qëndrueshmërisë dhe sigurisë së ujit për pije nga ujësjellësi i qytetit

Qëllimi primar në kushtet e fatëkeqësive natyrore dhe fatkeqësive tjera paraqet mbrojtje preventive të popullatës dhe të mirave materiale, respektivisht pranimin, mbrojtjen dhe tretmanin medicinal të popullatës e cila ka mbetur pa kushtet themelore për jetesë ose është e lënduar dhe e traumatizuar me ndodhjen e fatkeqësive natyrore.

Në planifikimin, organizimin dhe miratimin e masave për aktivitetet për ndihmën e parë mjekësore, do të angazhohen njësit republikane për mbrojtje dhe shpëtim dhe ekipet për përgjigje të shpejtë si dhe forcat hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim të formuara në njësit e vetëadministrimit lokal, shoqatat vetëadministruese dhe tregëtare, institucionet publike dhe shërbimet.

10. MBROJTJA DHE SHPËTIMI I KAFSHËVE DHE PRODHIMEVE ME PREJARDHJE NGA KAFSHËT Në kushte të dukurive elementare dhe fatkeqësive tjera, veçanërisht janë të dëmtuara edhe

kafshët shtëpijake dhe prodhimet me prejardhje prej tyre ku është arrtur deri te zgjerimi i më tepër smundjeve ngitëse.

_______________________________________________________________________________________


24

Për shkak të nevojës për mënjanim të fatkeqësive, si dhe për shkak të zvoglimit ose eliminimit të pasojave, të mundshme, është e nevojshme që të gjitha subjektet e detyruar të marrin masa dhe aktivitete në kuadër të kompetencave dhe fushëvprimeve të punës.

Në raste të ekzistimit të rezikut nga dukuria e natyrës merren masa prventive për pengim të zgjerimit të smundjeve ngjitëse dhe ate:

- vaksinime mbrojtëse; - kontrollime diagnostike dhe të tjera; - dezinfektime, dezinsektime dhe deratizime; - mënjanimi i kafshëve të ngordhura; - kontrollim i ujit dhe ushqimit të kafshëve; - sjellja e ujit të pastër dhe ushqimit të shëndoshë; - mjekim i kafshëve te smura dhe të lënduara etj. Përveç ekspertëve nga subjektet kompetnte, në zbatimin e masave për mbrojtje dhe shpëtim të

kafshëve dhe prodhimeve nga kafshët, marrin pjesë edhe njësitë për mbrojtje dhe shpëtim dhe ekipet për intervenim si dhe forcat lokale të formuara në njësitë e vetqeverisjes lokale.

11. MBROJTJA DHE SHPËTIMI I BIMËVE DHE PRODHIMEVE ME PREJARDHJE PREJ TYRE Në kushte të dukurive të natyrës dhe fatkeqësive tjera të shkaktuara nga materiet e rrezikshme

me veprim radiologjik, kimik dhe biologjik, bimët bujqësore dhe prodhimet e pyllit përfëshihen nga veprime të ndryshme dëmtimi që mund të sjellin dame të pakontestueshme me zvoglimin e rendimenteve dhe cilësisë së prodhimeve, si dhe pengimin e rritjes së masës së drujve ndërsa në disa raste të shkaktojnë dhe tharje të drujve të pyllit.

Për këte arsye diktohet nevoja për të marrë masa prventive dhe opertive për mbrojtje të tyre ng ana e:

- Ministrisë për Bujqësi, Pylltari dhe Ekonomizim me ujrat; - NP "Makedonski shumi"; - Komuna; - Shoqatat tregtare dhe industria e përpunimit të tyre. 12. ASANACION I TERRENIT Asanacioni i trenit si masë për mbrojtje dhe shpëtim, veçanërisht në kusht të dukurive elementare

dhe fatkeqësive tjera ka rëndësi të posaçme që të mos arrihet deri te keqësimi i gjendjes me përmasa edhe më të mëdha nga të cilat mund të shkaktohet rrezik më i madh nga dukuria e poarqitur si:

- smundje ngitëse te popullata, kafshët dhe bimët; - numër më i madh i të lënduarëve dhe vdekurve; - prani e ndotjes në rajon me materje të rrezikshme;- objekte të djeguur ose të përmbytur; - dukuri e rrënimeve dhe të ngajshme. Me qëllim të arrihet deri te mënjanimi i këtyre rreziqeve dhe pasojave të shkaktura nga dukuritë e

natyrës dhe fatkeqësitë tjera, është e nevojshme që në asanacion të terrenit të angazhohen të gjitha subjektet e detyruar të cilët në pajtim me kompetencat dhe fushëveprimin e punës, kanë obligime në këte plan.

Detyrë e subjekteve në lidhje me asanacionin e terrenit është aktiviteti direkt i lloit dhe vëllimit të fatkeqësisë si dhe pasojat të cilat mund të shkaktohen por në përgjithësi ka nevojë të merren masa dhe aktivitete për:

- pengimin e dukurisë së paraqitjes të smudnjeve te popullata, ndërsa në raste kur smundjet janë paraqitur, të merren masa kujdesi në intitucione shëndetësore;

_______________________________________________________________________________________


25

- zbulim, identifikim dhe varrosje e njerëzve të vdekur në lokacione të përgatitura kohë më parë; - pengim i epizootive dhe epifitotive te kafshët dhe bimët; - gropim i të gjitha kafshëve të ngordhura dhe djegie e bimëve të dëmtuara; - sigurim i mbrojtjes shëndetësore dhe përfëshirje në mbrojtje e të gjitha të të lënduarëve dhe

personave të smurë; - sigurim i ujit të shëndoshë pa bakterie kimike dhe biologjike si për pije poashtu edhe për

përdorim; - dekontaminim i njerëzve, objekteve, sipërfaqeve dhe të mirave materiale; - shuarje e zjarreve të paraqitur në pjesën urbane dhe sipërfaqe të hapur; - mbrojtje nga vërshimet dhe kujdes për personat e objekteve të përmbytur duke siguruar kushtet

elementare për jetesë; - pastrim i rrënimeve dhe transportim i materialit ndërtimor deri te lokacionet e planifikuara për

këte qëllim; - riparim dhe sanim i gjendjes në lidhje me rrjetin elektrik PTT instalimet dhe rrejtin e kanalizimit; - masa tjera dhe aktivitete varësisht nga gjendja në terren dhe nevoja për asanacionin e tyre.

13. MBROJTJA E MJEDISIT JETËSOR DHE NATYRËS

Zhvillimi teknik- teknologjik, mënyra e jetesës, zhvillimi i komunikacionit, mënyra e prodhimtrisë

dhe shfrytëzimit të materieve të rrezikshme, ndikojnë për dëmtimin e mjedisit jetësor dhe përkundër marrjes së masave preventive mbrojtëse.

Për shkak të nevojës për mbrojtje të mjedisit jetësor, shoqatat tregtare dhe subjektet tjerë juridikë të cilët merren me prodhimtari, tregti, transport dhe shfrytëzim të materieve kimike, toksike, radioaktive, eksplosive dhe të llojeve tjera, kanë për obligim të planifikojnëm organizojnë, përgatisin dhe zbatojnë masa për mbrojtje me qëllim të pengohet paraqitja e rrezikut në mjedisin jetësor.

Gjithashtu këto subjekte janë të obliguar të marrin masa dhe aktivitete për mbrojtje dhe shpëtim dhe mënjanim të pasojave në raste të fatkeqësive dhe atë si te njerzit gjithashtu edhe te kafshët, bimët dhe të mirat materiale dhe për këte qëllim duhet të bëhet aftësim i intervenimeve të shpejta dhe paisje me mjete përkatëse materiale-teknike si dhe paisje tjera.

14. SHPËTIMI NGA FATKEQËSITË E KOMUNIKACIONIT

Shpëtimi nga fatkeqësitë e komunikacionit përfëshin masat dhe aktivitetet për shpëtim nga

fatkeqësitë e mëdha në komunikacion në të cilat ka numër më të madh të të lënduarëve dhe të vrarëve dhe është shkaktuar dam më i madh material.

Masa operative për shpëtim janë aktivitete për vëzhgim, gjetjen dhe nxjerrjen e të lënduarëve dhe të vrarëve duke u dhënë NPM dhe duke u siguruar transportim deri te shërbimet përkatëse shëndetësore si dhe pjesëmarrje gjatë mënjanimit të pasojave të shkaktuara nga fatkeqësitë e komunikacionit.

IV. NEVOJA DHE MUNDËSI PËR ORGANIZIM DHE UDHËHEQJE ME MBROJTJEN DHE SHPËTIMIN DHE ORGANIZIM I FORCAVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM

Sipas vlerësimit të kërcnimit, Komuna e Kërçovës formon forca hapsinore për mbrojtje dhe

shpëtim dhe ate: –Selinë hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim –Njësin univerzale hapsinore e formuar nga komuna –Njësia e specializuar për çështje komunale

_______________________________________________________________________________________


26

–Njësia e specializuar për pastim në fushë –Njësia e specializuar për ndihmë të parë mjekësore Forcat për mbrojtje dhe shpëtim janë formuar konformë Dekretit për lloin dhe madhësinë e

organizimit të orcave për mbrojtje dhe shpëtim ("Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë" nr.12/06).

Forcat për mbrojtje dhe shpëtim, pas formimit duhet të aftësohen me trajnime të ndryshme dhe të paisen konformë Vendimit për verifikimin e përbërjes materiale dhe të personelit të forcave për mbrojtje dhe shpëtim (G"azeta zyrtare e Republikës s Maqedonisë" nr. 124/06).

Në të ardhmen, varësisht nga nevojat do të formohen forca edhe nëpër shkolla dhe institucione tjera dhe shërbime të cilat sipas nevojës do të angazhohen në intervenim.

V. AFTËSIMI I FUQIVE HAPSINORE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM DHE QYTETARËVE

Shkalla e aftësimit të fuqive hapsinore nuk është në nivel të kënaqshëm, sepse në praksën e

deritanishme, trajnim është bërë vetëm në Selinë hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim në mbledhjen paraprake, e organizuar nga ana e Njësisë për mbrojtje dhe shpëtim.

Për kryerjen e punëve profesionale me kompetencë të vetëadministrimit lokal në fushën e mbrojtjes dhe shpëtimit, komuna ka person përgjegjës për mbrojtje dhe shpëtim, dhe i njejti ka vizituar disa trajnime nga fusha e mbrojtjes dhe shpëtimit të popullatës dhe të mirave materiale dhe fatëkeqësive tjera.

Shkalla e aftësimit të qytetarëve për të ndërmarrë mbrojtje personale dhe reciproke nuk është në nivelin e duhur.Nuk ybatohen trajnime me popullsinë për njohjen nga rreziqet dhe me shfrytëzimin e mjeteve për mbrojtje personale, me deklaratë se trajnimet më të vogla praktikohen vetëm në shkollat fillore dhe të mesme. Por deri në periudhën e tashme ka raste të kyçjes së sukseshme të qytetarëve në fuqitë organizative, para gjithash gjatë shuarjes së zjarreve.

VI. Konkluzion

1. Sipas konfiguracionit të terrenit i cili përfëshin Komunën e Kërçovës pasojat nga madhësia e

dukurisë (zjarrit, vërshimet, të reshurave të borës etj), do të ishin me përmasa më të vogla. 2. Numri i viktimave në njerëz që mund të shkaktohet nga fatkeqësia, nuk pritet të jetë i madh,

ndërsa dëmi matrial, gjithashtu do të jetë i vogël. 3. Organizimi momental dhe përgatitja e mbrojtjes dhe shpëtimit, është në nivelin e duhur. 4. Nevojat për mbrojtje dhe shpëtim, Komuna e Kërçovës do ti plotësonte me formimin e forcave

vendore (shtabit dhe njësive) për mbrojtje dhe shpëtim. 5. Eksistojnë kusht objektive që të pengohet ose zvoglohet rreziku i disa fatkeqësive të natyrës, e

veçanërisht nga vërshimet, zjarret dhe të ngjajshme me veprim në kohën e duhur, dhe aplikimin e masave mbrojtëse standarde , teknike dhe urbanistike.

6. Për fatkeqësi më të mëdha dhe rreziqe, komuna do të kërkojë ndihmë nga Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim, komunat fqinje, organet tjera shtetërore dhe republika në tërësi.

Nr.07-1576/18 Dt.18.06.2015 Kërçovë

KËSHILLI I KOMUNËS SË KËRÇOVËS

KRYETAR Qamil Aliu d.v

_______________________________________________________________________________________


27

V – DOKUMENTE-PLANE PËR REALIZIMIN E MASAVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM

Subjektet e involvuara në rast të fatkeqësive angazhohen sipas modulit të veprimit me çka fillimisht reagon subjekti i dëmtuar, më pas Komuna, Republika (organe të institucionit shtetëror me njësitë e tyre organizative) dhe në fund ndihmë nga bashkësia ndërkombëtare.

Moduli i veprimit

_______________________________________________________________________________________


28

V.1 DOKUMENTET PËR ZBATIMIN E MASËS PËR MBROTJE DHE SHPËTIM NGA ZJARI DHE

SHPËRTHIMET

INSTITUCIONET TË CILAT JANË NË LIDHJE TË DREJTPËRDREJTË ME NGJARJEN RENDITJEN E

ANGAZHIMIT TË PJESMARRËSVE GJATË BALLAFAQIMIT ME KËTO AKSIDENTE

1.Njësia e Vetëqeverisjes lokale

2. Ministria e Vetëqeverisjes lokale

3. Ndërmarrjet publike, institucionet dhe shërbimet;

4. Shoqatat tregëtare

5. Shoqatat e qytetarëve dhe organizatat humanitare

6. Qytetarët

7. Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Ekonomisë së Ujërave

8. Kryqi i Kuq

9. Ministria e Punëve të Brendshme

10. Ministria e Shëndetësisë

11. Njësia për çështje Hidro Meteorologjike

12. Qendra për menaxhim me kriza;

13. Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtimi

14. Ministria e Mbrojtjes

15. Ministria e Transportit dhe Lidhjeve

16. Ministria e Punëve të Jashtme

17. Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor

18.Mediumet

DETYRAT DHE AKTIVITETET E KOMUNËS

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtjen dhe shpëtimin e njerëzve dhe të mirave materiale me angazhimin e forcave hapësinore për mbrojtje dhe shpëtim (selia e komunës dhe njësisë universale për mbrojtje dhe shpëtim).

Nëse është e nevojshme, kryetari i angazhon ndërmarrjet lokale publike (NP "Komunalec" - Kërçovë) me materiale të përshtatshme dhe teknike makineri dhe pajisjeve për mbrojtjen dhe shpëtimin e njerëzve dhe të mirave materiale.

Nëse forcat e angazhuara dhe mjetet janë të pamjaftueshme për mbrojtje dhe shpëtim të suksesshëm dhe efikas, kryetari dorëzon njoftim deri te Njësia lokal për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për angazhimin e forcave shtetërore për mbrojtje dhe shpëtim nga Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim. Me kërkesën duhet të dorëzohet të dhena për: - vendndodhja, lloji pyll dhe shpejtësia e përhapjes së zjarit dhe ndërtesat e rrezikuara; -numri i të lënduarve, popullsinë e dëmtuar dhe nevojën për evakuimin dhe strehimin; - numri dhe lloji i kafshëve të rrezikuara për të cilat është e nevojshme evakuim dhe strehim; - masat dhe veprimet e ndërmarra për të mbrojtur dhe të shpëtimit nga zjarret; - lloji dhe fuqia e forcave shtetërore të cilat duhet të angazhohen dhe ajrore (aeroplanë dhe helikopterë). Vetëqeverisja lokale për të kontrolluar dhe për të shuar zjaret në vende të hapura, bashkësit

lokale në të cilat ka prani të zjareve në pyje, sigurojnë njerëzit dhe mjetet e automjeteve në mënyrë të pavarur, ose telefonojnë kompaninë që menaxhon me pyjet, njësi territoriale kundër zjarit , zyrat rajonale për mbrojtje dhe shpëtim, të angazhuar në lokalizimin dhe shuarjen e zjarrit.

_______________________________________________________________________________________


29

NJËSIA TERITORIALE KUNDËR ZJARFIKJES

1.Në rast kur është paraqitur zjari në hapësir të hapur e para njoftohet njësia teritoriale kundër

zjarfikjes, e njejta e njofton menjëherë menaxherin e kompanisë e cila menaxhon me pyjet dhe brenda aftësive të saj përfshihet në aksion për lokalizimin dhe shuarjen e zjarit.

2. Ekipi i kompanisë, ekipi i njësive territoriale zjarrfikëse apo ekipet e pushtetit lokal që kanë arritur në vendin e zjarrit, janë të obliguara menjëherë të veprojnë drejt lokalizimit tdhe shuarjes së tij, pavarësisht nga pronësia sipërfaqja në të cilin është përhapur zjari.

3. Pas arritjes së njësis teritoriale kundër zjarfikjes në vendin e zjarit, me aksionin për shuarjen udhëheqë udhëheqësi i njësis teritoriale kundër zjarfikjes, deri në momentin e arrithes së personave profesional nga ndërmarrja që menaxhon me hapësirën e ndezur.

4. Personi i cili udhëheq me aksionin për shuarjen e zjarit e ndjek gjendjen , i shpërndan fuqitë dhe mjetet, i kordinon të gjitha aktivitetet dhe bën informim të vazhdueshëm të gjendjes.

5. Nëse ka nevojë, dorëzon kërkesë deri te kryetari i komunës për angazhimin e qytetarëve nga vendet më të afërta të banuara, të njejtat i pranon u jep instruksione dhe i shpërndan për shuarje.

6. Nëse personi i cili udhëheq me shuarjen e zjarit vlerëson se me resurset që posedon personale dhe matriale nuk ekzistojnë kushte për lokalizim dhe shuarje të sukseshëm të zjarit, kërkon angazhimin e mjeteve shtesë nga ndërmarrja, respektivisht pronari i hapsësirës së ndezur.

7. Në rast tkur ndërmarrja respektivisht pronari nuk është në gjendje të sigurojë mjete shtesë atëhere Kryetari kërkon angazhimin e njësis kundër zjarfikjes dhe fuqitë hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim nga njësia e komunës.

8. Në rast të nevojës, Kryetari ose personi i autorizuar nga Kryetari, në pajtim me planin operativ për parandalim të përhapjes dhe shuarjes së zjareve, urdhëron angazhimin e popullësisë, mjeteve materiale dhe paisjeve nga njësia e komunës.

Me angazhimin e forcave në veprim për të shuar zjarrin menaxhon personi përgjegjës i njësis teritoriale të zjarfikjes, deri në ardhjen e ekspertëve nga kompania që menaxhon zonën e djegur

Për të gjithë pjesëmarrësit të cilët janë të angazhuar në shuarjen e zjarrit, subjektet e angazhuar sigurojnë secili për forcat e tij, mbështetje të plotë logjistike (ushqim, ujë, kujdes shëndetësor, mjetet e komunikimit, transportit për në dhe nga vendi i zjarrit, etj).

Zjarfiksët vullnetarë për angazhimin e tyre në shuarjen e zjarreve kanë të drejtë në kompensimin

e pagës, dhe bie në barëë të komunës.

Ndërmarrjet publike, shoqatat tregëtare dhe shërbimet

Angazhohen në veprime për të mbrojtur dhe shpëtim në varësi të aktivitetit të kryer në

përputhje me statutet e tyre dhe aftësitë teknike;

Për të gjitha masat e marra të çdo lloji drejtëpërsëdrejti i informojë përfaqësuesit nga komuna

(NJVL).

SHOQATAT E QYTETARËVE DHE ORGANIZATAT HUMANITARE

Merrë pjesë me ekipet e tyre, mjete materiale teknike në shuarjen e zjarrit;

E koordinon punën e tij me pjesëmarrësit tjerë në evakuimin e popullsisë së rrezikuar;

_______________________________________________________________________________________


30

MINISTRIA E BUJQËSISË, PYLLTARISË DHE MENAXHIM ME UJËRAT

Merr pjesë me personelin e saj të trajnuar dhe pajisjeve në shuarjen e zjarit në hapsir të hapur.

MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME Ruajtja e rendit dhe qetësisë publike

Ndalon qasjen e personave të paftuar

Siguron vendin e ngjarjes (zona / rajoni)

Zbulimin e arsyes, Dept. teknik kriminalistik,

Bashkëpunimi me përfaqësuesit e vetëqeverisjes lokale

Njoftimi i subjekteve kompetente dhe raportimi për të pronarëve në qoftë se ngjarja ka ndodhur në

ambiente të mbyllura,

Sigurimi i qasjes aktive të ngjarjes,

Në rast emergjence informon qytetarët në teren për evakuim,

Në nivel lokal miratohet procedura

Të gjitha të dhënat dhe çdo ndryshim, personale, organizative apo informacioni dorëzohet te ESHS

MINISTRIA E SHËNDETËSIS DHE INSTITUTI ISHËNDETIT PUBLIK

(Instituti shtetëror për shëndetësi dhe mbrojtje ISHSHM)

Merr pjesë me vetë stafin në dhënien e ndihmës profesionale;

Ndihma e shpejtë medicinale, transport;

Identifikimi pranimi i të vdekurve dhe trajtimin në institucionet shëndetësore

Rekomandime eksperte dhe profesionale dhe analiza laboratorike në Institutin për shëndetësi publike

ISHSHM për të smurit, të moshuarit dhe persona me aftësi të kufizuar;

Për të gjitha masat e ndërmarra drejtpërdrejt e njoftojnë DZIS.

MINISTRIA E MJEDISIT JETËSOR DHE PLANIFIKIMIT HAPSINOR Merr pjesë me profesionalizmin e vet (rekomandime, udhëzime dhe praktika), ose inspektimin në

rastin e ndotjes së mjedisit jetësor si ndotja e ajrit, tokës dhe ujit të caktuar për marrjen e banorëve të

evakuar

Për të gjitha masat e ndërmarra drejtpërdrejt e njoftojnë DZIS.

KRYQI I KUQ I REPUBLIKËS SË MAQEDONISË Marr pjesë me ekipet, burimet e tyre materiale teknike në rivendosjen e shëndetit të të sëmurëve, të

moshuarve për zbatimin më efektiv të evakuimit;

Sipas nevojës bashkëpunon me organizata të tjera humanitare të një karakteri ndërkombëtar në bazë

të vlerësimit të tyre

MINISTRIA E MBROJTJES: Merr masa për të siguruar terenin dhe për të mbrojtur të shpërngulurit dhe objektet që shërbejnë për

strehim veçanërisht nëse ajo është për evakuim masiv, evakuimin e zonave kufitare, dmth evakuimi i

popullsisë të kryera në ndërtesat në pronësi të MB ku aty gjithashtu operojnë anëtarët e ARM-së;

_______________________________________________________________________________________


31

Nëse është e nevojshme,në kërkesë përfshin automjetet e veta , MTS dhe pajisjet për zjarrfikje dhe

evakuim masiv të popullësisë

Merr pjesë me personelin e saj të trajnuar dhe pajisjeve në mbështetje të DZIS, në qoftë se Ee njejta

kërkon përfshirjen e tyre

MINISTRIA PËR TRANSPORT DHE LIDHJE Siguron infrastrukturën e nevojshme (rrugore, hekurudhore, infrastrukturën ajrore dhe ujore dhe infrastrukturën radiodifuzive) për kryerjen e aktiviteteve për mbrojtje dhe shpëtimit;

DREJTORIA PËR ÇËSHTJE HIDROMETEROLOGJIKE I ndjek kushtet metreologjike, shpejtësin e erës, temperaturën, monitorimin e karakteristikave

cilësore të ajrit të ambientit.

NDËRMARRJET PUBLIKE PËR MENAXHIM ME PYJET Ndërmarrjet të cilat menaxhojnë pyjet, në përputhje me ligjet ekzistuese dhe rregulloret dhe planet operative për ndërprerë shfaqjes, apo gjetjen dhe shuarjen e zjarreve duhet: - të sigurojnë mbikëqyrje të vazhdueshme mbi këto zona gjatë gjithë vitit, sidomos në periudhën e rritje së rrezikut të shpërthimit dhe përhapjes së zjareve. - të krijojnë numrin e nevojshëm të ekipeve mobile për lokalizimin dhe shuarjen e zjareve pyjore dhe kulturë - të sigurojnë ekip mobil (me numrin e kërkuar të njerëzve, objekteve dhe pajisjeve) dhe të organizojnë kujdestari, në kohëzgjatje prej 24 orë pas lokalizimit të zjarit, me detyrëvazhdimisht ta kontrollojë zonën e djegur deri në shuarjen tërsisht të zjarit, dhe - të sigurojë burimet e nevojshme materiale dhe kërkesat tjera për lokalizimin dhe shuarjen e duhur dhe në kohë të zjarit të paraqitur.

1. Pas marrjes së informacionit për zjar të ndodhur, ndërmarrja që menaxhon pyjet menjëherë, në vendndodhje drejton ekipin mobil me mjetet e nevojshme dhe pajisjet për shuarjen fillestare të zjarit, mjetet e komunikimit, ushqim dhe ujë për nevojat e tyre, me detyra:

- të konfiromojë ekzistencën e zjarrit, - të bëjë vlerësim të madhësisë dhe përhapjes së zjarit dhe - të propozojë angazhimin e resurseve adekuate personale dhe materiale për lokalizimin dhe

shuarjen e zjarit. Ekipa mobile, menjëherë pas arritjes në vendngjarje të zjarit angazhohet për lokalizimin dhe

shuarjen e tij dhe mbi bazë të vlerësimit, përmes mjeteve dhe lidhjeve, detyrimisht e njofton personin përgjegjës në ndërmarrje për gjendjen dhe nevojën për angazhim të resureve shtesë personale dhe materiale.

2. Nëse ka nevojë, personi përgjegjës në ndërmarrje, sipas planit operativ, ndërmerr masa dhe i drejton fuqit e kërkuara , mjete dhe paisjet e nevojshme për shuarjen e zjarit dhe për këtë dorëzon njoftim deri te ndërmarrja publike, kryetari i komunës, zyra rajonale për mbrojtje dhe shpëtim qendra rajonale për menaxhimin e krizave.

_______________________________________________________________________________________


32

MEDIUMET

Vazhdimisht informon publikun në lidhje me masat e ndërmarra parandaluese për të zvogëluar dëmet e shkaktuara nga fenomene të caktuara; Informacioni duhet të jetë i verifikuar i besueshëm dhe në dispozicion të publikut që të mos ketë efekte të kundërta (panik të vendorëve dhe dalje jashtë kontrollit të situatës). QENDRA PËR MENAXHIM ME KRIZAT Raportet mbi rrjedhën e shuarjes së zjarit dhe të fenomene të mundshme ftë reja dhe rreziqet që do të ndikojnë drejtpërdrejt në sigurinë e popullatës dhe evakuimin eventual të popullsisë së prekur. Kontakte të vazhdueshme me Drejtorinë për Mbrojtje dhe Shpëtim mbi të gjithëa edhe me subjekte tjera pjesmarrëse në ngjarjen, me qëllim që sa më shpjet dhe me efikasitet në shuarjen e zjarit dhe evakuimin e popullsisë. OBLIGIMET E DREJTORISË PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM Me vendosjen e forcave shtetërore për mbrojtje dhe shpëtim në luftimin e zjarrit, menaxhimin e

merr Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim të gjithë hapësirën dhe të gjithë pjesëmarrësit në rast Marrja e informacioneve me të dhënat nga Njësit rajonale, numër i vetëm i telefonit të

institucionit përgjegjës ose qytetarëve; Aktivizimi i planit për mbrojtje dhe shpëtim, koordinojë dhe monitorojë aktivitetet e të gjitha forcave të përfshira në ndërhyrje, mobilizimin dhe angazhimin e forcave të përshtatshme republikane për mbrojtjen dhe shuarjen

e zjarrit luftimin dhe heqjen e kërcënimeve ndaj popullsisë dhe të mirave materiale, menaxhim me pasojat (zbulimin dhe ndihmë për personat e plagosur, transporti, evakuim dhe strehimin e popullsisë në nevojë, etj)

monitorimin e ngjarjeve dhe zhvillimin e saj (eskalimi apo normalizim). Kur personi përgjegjës i Departamentit rajonal për Mbrojtje dhe Shpëtim vlerëson se për

luftimin e zjarrit është e nevojshme angazhimi i avionëve, paraqet njoftim deri te Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim, me këto të dhëna:

vendndodhjen e zjarrit;

zonën e prekur;

lloji i kulturës;

Masat dhe procedurat për zjarrin;

konfiguracioni i terenit;

praninë epërçuesve elektrik ;

kushte fluturimit;

personi për kontakt

_______________________________________________________________________________________


33

ORGANIZIMI DHE REALIZIMI i masës për mbrojtje dhe shpëtim nga zjari dhe eksplozivi në Komunën e Kërçovës

Nr. r endor

. Masat dhe aktivitetet

Bartës i detyrave dhe aktiviteteve

Koha e realizimit të detyrave dhe aktiviteteve

Bashkëpunon me

1 2 3 4 5

MASTA PARANDALUESE

1

Aplikimi i masave të përcaktuara për projekte për ndërtim e sipër apo të konvertimit dhe rikonstruksionin e objekteve në dispozicion të Komunës së Kërçovës

Pronar apo investitor i ndërtesës

gjatë ndërtimit të objekteve të reja ose mirëmbajtjen dhe rindërtimin

-Organizata projektuese -Komuna -ESHS-NJR-Kërçovë

2 Servisimi në kohë dhe mirëmbajtja e pajisjeve dhe instalimeve për mbrojtje KZ

-Pronari - haus mjeshtri -personi përgjegjës

Periodikisht sipas udhëzimeve të prodhuesit

-prodhues i paisjeve -servise -shërbimet e inspektimit -Komuna -ESHS

3

Marrja e masave të përcaktuara për mbrojtjen në punë dhe duke përdorur mjetet, pajisjet dhe kontestimin udhëzimet e prodhuesit

Pronari - haus mjeshtri -personi përgjegjës -të gjithë të punësuarit

vazhdimisht në operacionet e saj të rregullt

-prodhues i paisjeve -servise -shërbimet e inspektimit -Komuna -ESHS.

4

Theksimin e vendit të rregullores për PPZ pozitë të shquar të ose shtëpi të renditura zjarri dhe respektimin e tyre, dhe vendosjen

Pronari - haus mjeshtri -personi përgjegjës

vazhdimisht në operacionet e saj të rregullt

-prodhues i paisjeve -servise -shërbimet e inspektimit -Komuna -ESHS

5 Едукација,пбука,тренинг и вежби Edukimi, trajnimi i ushtrimeve

- Pronari -personi përgjegjës

Sipas Planit dhe Programit të veçantë

-serviset NJTKZ Kërçovë -komuna -ESHS-NJR-Кërçovë

MASAT OPERATIVE

1 Rritja e nivelit të lëvizshmërisë dhe gatishmërinë e të punësuarve në Komunën e Kërçovës

Pronari -personi përgjegjës -shërbimi në detyrë

Menjëherë pas marrjes së informacionit për përhapje të zjarit

NJTKZ Kërçovë -komuna -ESHS-NJR-Кërçovë –shërbimet e inspektimit

2 zbulues (perimetri) i ndërtesave dhe objekteve në dispozicion të Komunës së Kërçovës

Pronari -personi përgjegjës -shërbimi në detyrë


NJTKZ Kërçovë -komuna -ESHS-NJR-Кërçovë –shërbimet e inspektimit -

3 Nxerrja e personave të lënduar dhe drejtimi i ISHP Shtëpia e shëndetit në Kërçovë

Fuqit për ZSI në Komunën e Kërçovës dhe të gjithë të punësuarit

Për kohën sa zgjat zjari

NJTKZ Kërçovë -komuna -ESHS-NJR-Кërçovë –shërbimet e inspektimit MPB –NJR – Kërçovë IPSH Shtëpia e shëndetit

4 Zbatimi i procedurave standarde operative për Zjarri dhe shuajnë zjarrin me pajisjet në dispozicion

Pronari -personi përgjegjës -shërbimi në detyrë Fuqit për ZSI në Komunën e Kërçovës dhe të gjithë të punësuarit


NJTKZ Kërçovë -komuna -ESHS-NJR-Кërçovë –shërbimet e inspektimit MPB –NJR – Kërçovë

5

Në rast zjarri, kur forcat më të mëdha AIS të punësuarit në Komunën e Kërçovës nuk mund të shuajnë sipas vlerësimit nga pronari ose personi përgjegjës i veprimit kërkohet ndihmë nga NJTKZ Kërçovë , Komuna dhe ESHS

Pronari -personi përgjegjës -shërbimi në detyrë Fuqit për ZSI në Komunën e Kërçovës dhe të gjithë të punësuarit

Kur zjarri merr një ritëm të madh me forcat e veta dhe i njejti nuk mund të shuhet


6 ndërmarrja e masave të sigurta

-shërbimet në detyrë dhe shërbimet për sigurimin e Komunës së Kërçovës MPB –NJR -Kërçovë-

gjatë kohës sa zgjat aksioni për shuarjen e zjarit


7 Nxerrja e MTS dhe paisjeve dhe sanimi i të mbeturave nga zjari

Pronari -personi përgjegjës Fuqit për ZSI në Komunën e Kërçovës dhe të gjithë të punësuarit

pas mbarimit të aksionit për shuarje të zjarit

NJTKZ Kërçovë -komuna NP dhe bashkëpuntorë tjerë afarist ESHS-NJR-Кërçovë –shërbimet e inspektimit MPB –NJR – Kërçovë

_______________________________________________________________________________________


34

V.2 DOKUMENTET PËR REALIZIMIN E MASËS PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM NGA RRËNOJAT PJESËMARRËSIT Në zbatim të procedurës për veprime standarde: Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim Ministria e Transportit dhe Lidhjeve, Ministria e Shëndetësisë Ministria e Brendshme Ministria e Mbrojtjes Ministria e Punës dhe Politikës Sociale, Qendra për Menaxhimin e Krizave, Njësit e Vetëqeverisjes lokale, Ndërmarrjet publike, institucionet dhe shërbimet, Shoqatat tregtare dhe Shoqatat e qytetarëve,

Rrënojat - Efektet mbi objektet të nënshtruara akteveve nga fatkeqësit natyrore, teknike dhe fatkeqësitë dhe

veprimtari ushtarake, duke shkaktuar mbeturinat dhe nivel të lartë të kërcënimit ndaj njerëzve dhe të

mirave materiale.

DETYRAT DHE AKTIVITETET E PJESMARRËSVE NJËSIA E VETQEVERISJES LOKALE

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtjen dhe shpëtimin e njerëzve dhe mallrave duke

angazhuar forca hapësinore për mbrojtje dhe shpëtim (selia e komunës dhe njësisë universale për mbrojtje dhe shpëtim).

Nëse është e nevojshme, kryetari angazhon ndërmarrje publike lokale me materiale të përshtatshme dhe mjetet teknike dhe pajisje për mbrojtje dhe shpëtim të popullsisë.

Nëse forcat e angazhuara dhe mjetet janë të pamjaftueshme për mbrojtje dhe shpëtim të suksesshëm dhe efikas, kryetari dorëzon njoftim deri te Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për angazhimin e forcave shtetërore për mbrojtje dhe shpëtim nga Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim.

- - вид и јачина на републичките сили кпи треба да бидат ангажирани. брпј на ппвреденп, загинатп население и живптни; Me kërkesën duhet të dorëzohet të dhëna për: - vendndodhja e njerëzve të vrarë dhe të prekur nga rrënojat - vëllimi i aksidentit dhe vendndodhjen e rrënojat; - numri i njerëzve dhe kafshëve për të cilët duhet kujdes; - masat dhe aktivitetet e ndërmarra për mbrojtje dhe shpëtim; - lloji dhe fuqia e forcave kombëtare të cilat duhet të jenë të angazhuara. -numri i të njerëzve dhe kafëshve të plagosur, dhe të vrarë;

A.Masat parandaluese: Masat parandaluese për mbrojtjen nga rrënimi apo rrënojat janë kryer dhe të rregullohen

me planet hapsinor dhe urbanistik gjatë procesit të planifikimit hapësinor, urbanizimin e vendbanimeve dhe të ndërtimit të ndërtesave të cilat përcaktojnë shkallën e rezistencës optimale të objekteve nga dridhjet sizmike dhe të tjera .

Masat parandaluese për mbrojtjen e renojave para se gjithash përbëhen në mbajtjen e llogarisë gjatë ndërtimit të objekteve të reja për të siguruar rezistencë optimale nga rrënojat me

_______________________________________________________________________________________


35

përmbajtjen e sistemit adekuat konstruktiv të ndërtimit dhe materialeve të ngjashme të ndërtimit, si dhe sigurimin e hapësirës për qasje të shpejtë në objektet për për mos ndalimin e forcave të punës për mbrojtje dhe shpëtim.

B. Masat operative: - parandalimi i rënojave; - gjetja të mbijetuarëve; - nxjerrja e të mbijetuarve; - dhënia e ndihmës së parë; - pastrimin i rënojash

MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME

Kryen sigurinë fizike të zonës/ rajonin të kërcënuar

Rregullimin e Transporti rrugor,

Identifikimin, regjistrimit dhe lëshimin e dokumenteve për personat e humbur

Sigurimi i aksesit të pandërprerë në rast,

Informorminin e qytetarët në nevojë të cilët e gjejnë veten në zonën e rrezikut të

nevojës për evakuim.

MINISTRIA PËR SHËNDETËSI DHE INSTITUTI PËR SHËNDETËSI PUBLIKE

Ndihma e parë medicinale, transporti deri te institucionet shëndetësore

Dhënia e ndihmës profesionale medicinale

Shërim dhe dhe referenca eksperte dhe profesionale dhe të kryerjen e analizave laboratorike

në Institutin e Shëndetit Publik (IKSHP).

MINISTRIA E TRANSPORTI DHE LIDHJEVE

Siguron infrastruktur të nevojshme (rrugore, hekurudhore, infrastrukturën ajrore dhe ujore dhe

infrastrukturën telekomunikuese dhe radiodifuzive) për kryerjen e aktiviteteve për mbrojtje dhe

shpëtim,

Përcaktoni deponi për mbeturinat e ndërtimit

E rregullon hapësirën për të akomoduar të evakuarit.

MINISTRIA E MJEDISIT JETËSOR DHE PLANIFIKIMIT HAPSINOR

Merrë pjesë në planifikimin dhe rregullimin e hapësirës në zonat e nevojshme për mbledhjen

dhe asgjësimin e materialeve të ndërtimit,

Ofron rekomandime dhe udhëzime në ndotjen e mjedisit, ndotja e ajrit, ndotja e tokës dhe ujit

në fazat e restaurimit dhe trajtimit të mbetjeve të ngurta,

Planifikon dhe organizon hapësirë për vendosjen e popullësis së evakuar.

_______________________________________________________________________________________


36

MINISTRIA E PUNËS DHE POLITIKËS SOCIALE

Kujdesi i popullatës së rrezikuar,

Vendosjen në strukturat ekzistuese (të paprekura) ose të përkohshëm (tenda)

Sigurim me ushqim, ujë, veshje, këpucë dhe tualetin dhe burime të tjera të nevojshme,

MEDIUMET

Informimi i vazhdueshëm i publikut me të dhëna të besueshme për të lënduarit

DREJTORIA PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM

Marrja dhe verifikimit të të dhënave për aksidentin, Ngazhimi i subjekteve për zbatimin e aktiviteteve të përmendura më lart më lart, Mobilizimi dhe angazhimi i forcave të duhura republikan për mbrojtje dhe shpëtim për heqjen

e suksesshme dhe efikase të kërcënimeve për popullsitë me pasojat e ndodhura (zbulimin, nxjerrjen ndihmën e parë të dëmtuarit, transportin dhe kujdesin e popullatës së mjeruar, kafshët, varrimin e kafshëve të vrara asinii i terenit, etj)

Koordinimi dhe menaxhimi i subjekteve të përfshira dhe forcat e përfshira në ndërhyrje, Përpunimi i të dhënave statistikore, Kontakte me mediat, Aktivizimi i planit për mbrojtje dhe shpëtim, (të dhënat për personat dhe numrat e telefonit të

furnizuara si ekspertë në fushën përkatëse) Monitorimi i aktiviteteve për heqjen e rreziqeve dhe menaxhimi me me pasoja të shkaktuar

mbi popullsinë, Analiza e situatës dhe përgatitja e raportit

_______________________________________________________________________________________


37

V.3 DOKUMENTET PËR ZBATIMIN E MASAVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM NGA AKSIDENTET NË KOMUNIKACION PJESËMARRËSIT NË ZBATIMIN E PROCEDURAVE STANDARTE TË VEPRIMIT Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim; Ministria e Transportit dhe Lidhjeve; Ministria për Punë të Brendshme; Ministria e Shëndetësisë; Ministria e Mbrojtjes; Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor; Ministria e Punëve të Jashtme; Ministria e Pushtetit Lokal, Ministria e Financave - Drejtoria e doganës; Ministria e Arsimit dhe Shkencës; Qendra për menaxhim me kriza; Instituti i Shëndetit Publik (IKSHP); Qeveritë lokale; Kryqi i Kuq i Republikës së Maqedonisë; Ndërmarrjet publike, institucionet dhe shërbimet; Shoqërit tregtare dhe Shoqatat e qytetarëve dhe organizatave humanitare.

AKSIDENTET NË TRAFIK

- Një incident i papritur i cili ndodh në komunikacionin rrugorë, hekurudhor, detar dhe ajror në lëvizje

apo përplasja e mjeteve të transportit me mjete tjera të transportit, me tokën, ujin, ajrin apo hapsirën

ku ka një dëmtim apo humbje të njerëzve, dëmtimi material si dhe dëmeve të mundshme mbi mjedisin

jetësor dhe sistemet eko natyrore.

DETYRAT DHE AKTIVITETET E PJESMARRËSVE

NJËSIA E VETQEVERISJES LOKALE

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtje dhe shpëtim dhe raporton deri në Njësinë rajonale

për mbrojtje dhe shpëtim Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim nëpër numërit të veçantë për këtë qëllim.

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtjen dhe shpëtimin e njerëzve dhe mallrave me

angazhimin e forcave hapësinore për mbrojtje dhe shpëtim (selia e komunës dhe njësisë universale për

mbrojtje dhe shpëtim). Nëse është e nevojshme, kryetari fton ndërmarrjet publike lokale me materiale

të përshtatshme dhe mjete teknike dhe pajisjeve për t'u marrë me aksidenti që ka ndodhur. Nëse forcat

e angazhuara dhe mjetet janë të pamjaftueshme për t'u marrë me të, kryetari njofton dërgon njoftim

deri te Njësia lokale për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për angazhimin e forcave shtetërore për

mbrojtje dhe shpëtim nga Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim. Me kërkesën duhet të dorëzohet të

dhëna për :

– vendndodhja e aksidentit;

– lloji i aksidentit;

– numri i njerëzve të plagosur dhe të vdekur;

– numri i personave të kërcënuar dhe të prekur që kërkojnë përkujdesje;

_______________________________________________________________________________________


38

– masat dhe aktivitetet endërmarra për mbrojtje dhe shpëtim;

– lloji dhe fuqia e forcave shtetërore të cilat duhet të angazhohen

A.Masat parandaluese Masa edukative - Organizimi dhe zbatimi i aksioneve të lëmisë në komunikacionit, manifestimeve për fëmijët e moshës parashkollore, shkollore dhe të mesme: - Organizimi i tribunave nëpër vendbanime për njohje të pjesëmarrësve në komunikacion me mekanizma bujqësore siç janë traktorët dhe makinat tjera, me rregullat e sigurimit të qarkullimit si dhe për nevojën e përparimit dhe kultivimit të normativave nga lëmi i komunikacionit. - Detektimi i gjendjes dhe problemeve të cilat paraqiten ë infrastrukturën e komunikacionit dhe propozimet për ndërtimin e programeve të komunës. B. Masa operative Rregullime në komunikacion: - Ndërtimi, rekonstruimi dhe mirëmbajtja e rrjetit rrugor në komunë, - Mbushje e gropave nëpër rrugë, - Sjellja në gjendjen e parë të protokoleve të rrugëve dhe tratuareve, - Ndërtimi dhe rikonstruimi i trotuareve, - Rregullimi i sinjalizimit vertikal dhe përmirësimi i atij ekzistues nëpër rrugë, - Mirëmbajtje e semarorëve, - Mirëmbajtje dhe zgjerim i ndriçimit publik, - Kontrollimi i gjendjes nëpër rrugë dhe në rrugët lokale, - Mënjanimi i pengesave nga rrugët lokale, rrugicat, trotuaret që dëmtojnë trafikun, - Mënjanimi i automjeteve të parkuara parregullësisht nëpër rrugë. - Mënjanimi nga qarkullimi për automjetet me defektet dhe të paregjistruara, - Mënjanimi i personave që marrin pjesë në komunikacion dhe që nuk i zbatojnë rregullat e qarkullimit, - Ndikimë gjatë ndodhjes së fatkeqësive në komunikacion, - Mënjanimi i pasojave nga tatkeqësitë e komunikacionit. Subjekte të angazhuar - Policia e komunikacionit, - Kryetari i Komunës së Kërçovës, - Inspektori komunal i komunikacionit, - Inspektorët shtetëror të komunikacinit, - Inspektorët komunal të komunave, - Njësia e zjarfikjes – Kërçovë. MINISTRIA E TRANSPORTIT DHE LIDHJEVE

Sigurimi i infrastrukturës së nevojshme (rrugore, hekurudhore, ajrore dhe rrugëve ujore dhe

ttelekomunikacionit dhe infrastrukturës radiodifuzive) për kryerjen e aktiviteteve për mbrojtje dhe

shpëtim;

Marr pjesë në planifikimin dhe zhvillimin e rrugëve të kalueshme;

MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME

E siguron vendin e aksidentit;

Siguron qasje e pa nd;rprer; deri te ngjarja;

_______________________________________________________________________________________


39

Heton se sa ka rrethana të dyshimta për ndodhjen e aksidenti;

Njoftimi i subjekteve relevante;

Informon qytetarët në nevojë që kanë gjetur veten në tokë të ndotur mbi nevojën për

evakuim.

MINISTRIA PËR SHËNDETËSI DHE INSTITUTI PËR SHËNDETËSI PUBLIKE (Instituti shtetëror për shëndetësi dhe mbrojtje ISHSHM)

Përmes institucioneve shëndetësore publike siguron kujdes shëndetësor dhe shpëtimin e

personave të lënduar dhe jotë kënaqur;

Ndihma e parë medicinale, përzgjedhje dhe transportit;

Trajtim (shërim);

Rekomandime eksperte dhe profesionale dhe analizat dhe ekzaminime laboratorike për

Institutin e Shëndetit Publik (ISHSHM);

MINISTRIA E MJEDISIT JETËSOR DHE PLANUIFIKIMIT HAPSINOR:

Ofron rekomandime dhe udhëzime gjatë ndotjes së mjedisit jetësor, ndotja e ajrit, ndotja e

tokës dhe ujit në fazat e restaurimit dhe trajtimin e mbetjeve të ngurta

KRYQI I KUQ I RM-së

Marrin pjesë me ekipet e tyre në terren të cilët japin ndihmën e parë ndaj personave të

lënduar;

Merr pjesë në kujdesin e personave të dëmtuar dhe të sëmurë në rast të fatkeqësive masive,

Pranimi dhe akomodimi i popullsisë së evakuar;

Shpërndarja dhe ofrimin e ndihmës sociale;

Organizon ushqyim për popullatën në rast të aksidenteve të mëdha;

Zhvillon vet fabrikën e saj për trajtimin e ujërave të zeza në sigurimin e ujit të pijshëm të

pastër;

Edukimi shëndetësor i popullatës;

Trajnimi i popullsisë gjatë dhënies së PMP

MINISTRIA PËR ARSIM DHE SHKENCË

Organizon dhe drejton procesin arsimor procesin për kulturën në komunikacion dhe sjellje;

NDËRMARRJET PUBLIKE, SHOQATAT TREGËTARE DHE SHËRBIMET

Angazhohen në veprime për mbrojtje dhe shpëtim në varësi të aktivitetit të kryer në përputhje

me statutet e tyre dhe aftësitë teknike;

Në veçantipër karakteristikat e veprimtarisë së të tyre, Hekurudhat e Maqedonisë (trafikut

hekurudhor) dhe aeroportet Aleksandri i Madh - Shkup dhe Apostle Pvale- Ohër (trafikut ajror) dhe

Kapetnija Ohër (trafiku ujorë) në dokumentet e saj të planifikimit planifikon të gjitha masat dhe

aktivitete për zbatimin e kapacitetit të vet dhe procedurat e shkruara dhe procedurat e përcaktuara për

bashkëveprim me subjektet e tjera;

Për të gjitha masat e marra të çdo lloji drejtpërdrejtinformojnë përfaqësues nga komuna

(NJVL).

_______________________________________________________________________________________


40

SHOQATAT E QYTETARËVE DHE ORGANIZATA HUMANITARE

Marrin pjesë me ekipet e tyre, burimet materiale teknike sidomos ndaj të sëmurëve, të

moshuarve për realizimin në mënyrë më efektive të shpëtimit në këto aksidente;

Koordinon punën me pjesmarrësit e tjerë në terren.

MEDIAT

Ппстпјанп инфпрмираое на јавнпста сп прпверени и верпдпстпјни ппдатпци,

Vazhdimisht informojë publikun me të dhëna të besueshme

QMK (Qendra për menaxhim me kriza)

Informojë autoritetet kompetente për fatkeqësitë natyrore dhe fatkeqësitë tjera,

Informojnë publikun në lidhje me fatkeqësitë natyrore dhe fatkeqësitë tjera,

Vazhdimisht monitorojë situatën,

Shkëmbimi i të dhënave dhe informatave,

Jep sygjerime për menaxhimin në situatë krize, kur Qeveria do të shpallë krizën dhe zgjat

maksimum prej 30 ditëve nga data e shpalljes.

DREJTORIA PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM; Marrja dhe verifikimit të të dhënave për aksidentin;

Angazhimi i subjekteve për zbatimin e aktiviteteve të lartë përmendura;

Mobilizimi dhe angazhimi i forcave të duhura republikane për mbrojtje dhe shpëtim për heqjen

e suksesshëm dhe efikase të kërcënimeve ndaj popullsisë dhe të mirave materiale që kanë të

bëjnë me pasoja në zhvillim (zbulimin, nxjerrjen e ndihmës së parë për të plagosurit, duke u

kujdesur për të plagosurit dhe të plagosur në institucione në varësi nga lloji dhe natyra e

lëndimeve, varrimi i personave të vdekur, terenet, etj)

Koordinimi dhe menaxhimi i subjekteve të përfshira dhe forcat e përfshira në ndërhyrje;

Përpunimi i të dhënave statistikore;

Kontakton me mediat;

Aktivizimi i planit për mbrojtje dhe shpëtim (të dhënat mbi personat dhe numrat e telefonit të

furnizuara si ekspertë në fushën përkatëse);

Monitorimi i aktiviteteve për heqjen e rreziqeve që kanë të bëjnë me pasojat e shkaktuara nga

aksidenti,

Monitorim i ngjarjes dhe

_______________________________________________________________________________________


41

V.4 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM NGA VËRSHIMET

INSTITUCIONET QË JANË NË LIDHJE TË DREJPËRDREJT ME NGJARJEN 1. Njësit e vetqeverisjes lokale

2. Ministria e vetëqeverisjes lokale

3. Ndërmarrjet publike,institucionet dhe shërbimet;

4. Shoqata tregtare

5. Shoqatat e qytetarve dhe organizatat humanitare

6. Qytetarët

7. Ministria e buqësisë,pylltarisë dhe furnizmit me ujra

8. Kryqi i kuq

9. Ministria e punëve të brendshme

10. Ministria e shëndetësisë

11. Drejtoria për çështje hidrometerologjike

12. Qendra për menaxhim me kriza

13. Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim

14. Ministria e mbrojtjes

15. Ministria për transport dhe lidhje

16. Ministra e punëve të jashtme

17. Ministria për mjedisin jetësorë dhe planifikimin hapsinorë

18. Media

OBLIGIME DHE AKTIVITETET E KOMUNËS

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtjen dhe shpëtimin e qytetarve dhe të mirave materiale me angazhimin e forcave hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim(shtabi komunal dhe njësia univerzale për mbrojtje dhe shpëtim).

.Sipas nevojsë,kryetari i angazhon ndërmarrje publike lokale me mjete dhe paisje adekuate matrialo-teknike për mbrojtje dhe shpëtim të qytetarve dhe të mirave materiale.Në qoftë se forcat e angazhuara dhe mjetet nuk janë të mjaftueshme për mbrojtje dhe shpëtim efikas,kryetari dorëzon njoftim deri te Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për angazhim të forcave republikane për mbrojtje dhe shpëtim nga ana e Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim.

Me kërkesën duhet të dorëzohen të dhëna për: - Lokacionin e qytetarve të rrezikuar apo të pësuar - llojin dhe vendin e vërshimeve në rajonin e fatkeqësisë - numri i qytetarve të lënduar - numri i qyttarve dhe kafshëve të rrezikuar për të cilat nevoitet evakuim dhe përkujdesje - masat e ndërmarra dhe aktivitetet për mbrojtje dhe shpëtim nga vërshimet - Llojin dhe forca e forcave republikane të cilat duhet të angazhohen

Në varsi nga rrezikshëria e banorve dhe të mirave materiale në pajtim me Protokolin për vëzhgim paralajmrim dhe njoftim nga ana e Drejtorisë për punë hidrometeorologjike dhe organizatave që udhëheqin me rrjedhat ujore, përcaktohen 4(katër) shkallë të rrezikshmërisë nga vërshimet edhe atë:

1. Para se të shkaktohet vërshimi, kur rrjedhat në lumej janë normale, kurse parashikohet rritja e sasisë së ujit;

_______________________________________________________________________________________


42

2. Gjatë kohës së rrezikshmërisë nga vërshimet – kur rrjedhat e ujit kanë arritur nivelin kritik,kurse parashikimet hidrometerologjike bëjnë me dije se vijnë ujra më të rrëmbyeshëm

3. Gjatë kohës derisa zgjat vërshimi-kurë rrjedhat e ujit e kalojnë nivelin kritik dhe ka filluar vërshimi i ujit jashtë shtratit të përcaktuar të lumenjve dhe kanaleve në qytet dhe ekziston rrezik nga vërshimi i mëtejshëm

4. Kur është shpallur rrezik i mundëshëm nga vërshimi në qytet për rreth të shtretërve të lumenjve. I– gjendja e gadishmërisë Para se të shkaktohet vërshimi, kur ujrat e lumejnve janë normal,kurse parashihet rritja e sasisë s ujrave 1. Subjekte të angazhuara: – Kryetari i Komunës së Kërçovës – Këshilli i Komunës së Kërçovës – Organizatat që ekonomizojnë me ujrat 2. Masat preventive – Mbindërtimi i sistemit për bartjen e ujrave atmosferik – Mirmbajtja e kanaleve të hapura për bartjen e ujrave të kanalizimit atmosferik – Rregullimi i shtretërve të lumenjve,mbrojtje nga uzurpimi dhe mirmbajtja e vazhdueshme të pjesës rregulare të shtretërve të lumenjve II– gjendja e gadishmërisë Gjatë kohës së rrezikut nga vërshimet-kur ujrat kanë arritur nivelin kritik,kurse parashikimet meterologjike njoftjnë për prurje më të mëdha të ujit 1. Subjekte të angazhuara; – Kryetari i Komunës së Kërçovës – Këshilli i Komunës së Kërçovës – Organizatat që ekonomizojnë me ujrat – Shtabi hapsinorë për mbrojtje dhe shpëtim – Qendra për menaxhim me krizat – Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim – NP për veprimtari komunale “Komunalec”; – Pjesë nga operativi ndërtimorë sipas nevojës 2. Masat preventive: – Vëzhgimi permanent i situatës – Mënjanimi i pengesave nga rrjedhat ujore nga drunj, degë, mbeturina – Vendosja e mbrojtësve në shtretërit e lumenjve – Vendosja e thasëve me rërë dhe ndërtimi i tampon zonave në vendet ku del uji – Sigurimi i rrugëve,me menjanimin e degëve,drunjve dhe matrial tjetër posaqërisht nga shtyllat e urave – Kontrollim i ujit për pije në vendet e banuara në qoftë se popullata furnizohet nge puset arteriale dhe vrimat – Mbrojtje prevntive nga smundjet ngjitëse III– gjendja e gatishmërisë – Gjatë kohës përderisa zgjat përmbytja kur ujrat rrjedhës e kanë kaluar nivelin kritik dhe ka filluar rrjedhje e ujit jasht nga niveli i verifikuar në shtratin e lumit, në kanale dhe vija trera kulluese dhe ekzistojnë rreziqe nga rritja e nivelit të ujit: – 1. Subjekte që duhet të angazhohen: – Kryetari i Komunës së Kërçovës,

_______________________________________________________________________________________


43

- Këshilli i Komunës së Kërçovës, - Organizata të cilat ekonomizojnë me ujrat, - Qendra për drejtim me krizat, - Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim, - NP “Komunalec” – Kërçovë, - Shtabi lokal për mbrojtje dhe shpëtim, - Njësitë univerzale për mbrojtje dhe shpëtime, - Njësia për dhënjen e ndihmës së parë mjekësore, - Njësia për veprimtri komunale, - Pjesë nga operativa ndërtimore si pas nevojës. 2. Masa preventive - Mbledhje të përhershme të Shtabit lokal për mbrojtje dhe shpëtim për gjendjen në terren rreth sasisë së ujrave, - Ndërtimi i vendeve mbrojtëse në vende kritike, - Mënjanimi i pengesave nga ujrat rrjedhës siç janë drujt, degët dhe hedhurina tjera e veçanërisht nga shtyllat e urave të lumejëve, - Kontrollim i ujit për pije në vendbanime në qoftë se popullata furnizohet nga puset dhe viset tjera, - Kontrollimi i sistemeve tjera për furnizim me ujë, - Mbrojtje preventive nga sumndjet ngjitëse. IV–gjendja e gatishmërisë Kur është shpallur rreziku i drjtëpërdrejtë nga vërshimet e qytetit e veçanërisht shtretërit e lumenjëve – 1. Subjekte të angazuar – - Kryetari i Komunës së Kërçovës, – - Këshilli i Komunës së Kërçovës, – - Organizata të cilat ekonomizojnë me ujrat, – - Qendra për drejtim me krizat, – - Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim, – - NP “Komunalec” – Kërçovë, – - Shtabi lokal për mbrojtje dhe shpëtim, – - Njësitë univerzale për mbrojtje dhe shpëtime, – - Njësia për dhënjen e ndihmës së parë mjekësore, – - Njësia për çështje komunale, – - Njësia speciale për çështje komunale, – - Armata e Republikës së Maqedonisë, – - Popullata e aftë për punë nga Komuna e Kërçovës, – - Operativa ndërtimore – 2. Masa preventive: – - Organet kompetente shtetërore të Dretorisë në kuadër të dispozitave ligjore, të mundësojnë infomimim në kohë në Njësinë e vetadministrimit vendor, – - Mirëmbajtje e sistemit për njoftime të popullatës nga rajonet e rrezikuara e veçanërisht për rrjedhjen e ujrave të lumejëve, – - Zbatimi i stërvitjeve për evakuim të popullatës për njësitë univerzale dhe speciale për mbrojtje dhe shpëtim, – - Verifikimi i numrit të automjeteve transportuese me të cilat ka mundësi që të kryhet evakuimi , detyrimi i tyre për pjesëmarrje aktive në evakuim në rast nevoje për evakuim eventual duke inicuar edhe drejtimet për evakuim, – - Evakuimi i popullatës në zonat e caktuara dhe të rrezikuara, – - Vetevakuim të popullatës në zona të caktuara, – - Mbështetje për pranim dhe kujdes për popullatën e evakuar në vise të ndryshme.

_______________________________________________________________________________________


44

MINISTRIA PËR PUNË TË BRENDSHME Realizon sigurim fizik të rajonit të rrezikuar

Регулираое на патнипт сппбраќај,Rregullimi i komunikacionit rrugorë

Identifikim,evidentim dhe lëshim të dokumenteve për persona të vdekur

Sigurimi i qasjes pa pengesë deri te vendi i ndodhjes

I njofton qytetarët e rrezikuar të cilët gjenden në zonën e rrezikut për nevojën e evakuimit

MINISTRIA E SHËNDETËSISË DHE INSTITUCIONET PËR SHËNDET PUBLIK Ofron ndihmë të parë shëndetsore dhe realizon trijazhë dhe transport deri te shtëpitë e shëndetit

Ofrim të ndihmës profesionale mjeksore

Shërim, dhe

Udhëzime profesionale dhe ekspertuese dhe realizimin e analizave labaratorike në Institutin e shëndeti publik

MINISTRIA PËR BUQËSI,PYLLTARI DHE EKONOMIZIM ME UJRAT Pjesmarrje në udhëzime në rast të kontaminimit,shkatrrimit të bimëve të kontaminuara dhe kafshëve

dhe mundësi për dekontaminim të sigurt

Drejtoria për vetirinari si subjekt i involvuar në Drejtorin e doganave bën kontroll të mallrave që hynë

dhe dalin dhe prodhimeve nga kafshët

Drejtoria për furnizim me ujë-sigurim i ujit të pastër për pije,kontrolll i rregullt të ujrave dhe

informimi i publikut dhe subjekteve përgjegjëse për marrjen e masave adekuate dhe aktiviteteve.

MINISTRIA PËR TRANSPORT DHE LIDHJE Siguron infrastrukturë të nevojshme(rrugore, ajrore dhe ujore dhe infrastrukturë telekomunikative

dhe radiodifuzive) për realizim pa pengesë të aktiviteteve për mbrojtje dhe shpëtim

I rregullon hapsirat për vendosje të banorve të evakuuar

MINISTRIA PËR MJEDISIN JETËSORË DHE PLANIFIKIMIN HAPSINORË

,Merrë pjesë në rregullimin e hapsirës në rajon të nevojshme për mbledhjen dhe deponimin e

mbeturinave dhe materialit të kontaminuar

.Jep udhëzime gjatë ndotjes së mjedisit jetësorë,ndotjes aero, kontaminimit të dheut dhe ujrave

E planifikon dhe rregullon hapsirën për vendosje dhe evakuim të banorve

MINISTRIA PËR PUNË DHE POLITIK SOCIALE Përkujdesje të qytetarve të rrezikuar

Vendosje në objektet ekzistuese apo të përkohëshme

Sigurimi i ushqimit, ujit,veshjeve dhe mjeteve higjenike tjera të nevojshme

_______________________________________________________________________________________


45

DREJTORIA PËR PUNË HIDROMETEOROLOGJIE I ndjek kushtet hidro meteo dhe ekologjike etj, shpejtësin e erës,temperaturën, ndekjen e kualitetit

karakteristikat e ujrave hapsinorë,ujrat nëntoksore,liqejt,akumulacionet,ujrat që shfrytëzohn në

sistemin e ujitjes

квалитативните карактеристики на амбиенталнипт впздух, врнежите и ппчвата; Karakteristikat

kualitative të ajrit ambiental

parashikim i tendencave të materieve ndotëse të ujrave,ajrit dhe tokës

MINISTRIA PËR VETQEVERISJE LOKALE )I kordinon aktivitetet në komuna (NJVL)

MEDIA

Informim i vazhdueshëm i publikut me të dhëna të dëshmuara dhe të besueshme

DREJTORIA PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM

Fitimi dhe kontrollimi i të dhënave për ngjarjen

Angazhimin e subjekteve për realizimin e aktiviteteve të lartëpërmendura

Mobilizim dhe angazhim të forcave republikane për mbrojtje dhe shpëtim për mënjanim efikas të

rrezikut për qytetarët dhe kafshët dhe ballafaqim me pasojat e shkaktuara (hetimi,tërheqja,ndihmë

personave të lënduar,transport dhe përkujdesje,mbulim i kafshëve të ngordhura

Kordinim dhe udhëheqje me subjektet e angazhuara dhe me forcat të kyçura në intervenim

Përpuni i të dhënave statistikore

Kontakt me mediat

Aktivizim i planit për mbrojtje dhe shpëtim

(të dhëna për personat dhe numrat telefonik të cilat janë si ekspert në fushën përkatse) Ndjekja e ngjarjes/fatkeqësisë

Ndjekja e aktiviteteve rreth mënjanimit të rrezikut dhe përballje me pasojat të shkaktuara mbi

qytetarët dhe kafshët

Analizë e situatës dhe hartimi i raportit

_______________________________________________________________________________________


46

V.5 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS EVAKUIM I BANORËVE

Pjesmarrës në realizimin e procedurës standarte operative:

Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim Ministria për transport dhe lidhje Ministria për punë të brendshme Ministria për punë dhe politikë sociale Ministria për shëndetsi Ministria për mbrojtje Ministria e mjedisit jetësorë dhe planifikimit hapsiorë Ministria për punë të jashtme Ministria për vetqeverisje lokale Ministria për financa-Drejtoria e doganave Ministria për arsim dhe shkencë Qendra për menaxhim me krizat Instituti për shëndet publik

Njësit e vetqeverisjes lokale

Kryqi i kuq i RM-së

Ndërmarrjet publike, institucionet dhe shërbimet

Shoqatat tregtare dhe

Shoqatat e qytetarve dhe organizatat humanitare.

EVAKUIM I QYTETARVE -Vendosje e planifikuar, organizuar dhe kontrolluar e qytetarve,të miravemateriale dhe trashigimisë kulturore në Republikë,nga rajonet e rrezikuara në ato më të sigurta Nvarsisht nga koha dhe mënyra e realizimit të evakuimit të qytetarve,e njejta organizohet si:

),Në kohë (para filimit të veprimeve nga fatkeqësit natyrore dhe fatkeqësit tjera, nëse të njejtat

mund të parashihen)

)Plotësuese (realizohet menjëher pas paraqitjes ose gjatë kohës së zgjatjes së veprimeve nga

fatkeqësit natyrore ose fatkeqësit tjera)

Nvarsisht nga përmasat,evakuimi i banorve mund të bëhet:

Целпсна ( се евакуира целптп население) и I tërsishëm (eakuohet e gjithë popullata) dhe

Pjesërishëm (evakuohen banorët e rajoneve dhe objkteve më të rrezikuara)

Evakuimi i pjesëshëm mund të jetë:

Selektiv (evakuohen vetëm kategori e caktuar e banorve të cilët nuk mund vetë të mbrohet) dhe

Strukturuar (zhvendosje pjesë nga qytetarët me të gjithë familjet)

NJËSIT E VETQEVERISJES LOKALE: Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtje të qytetarve me zbatimin e evakuimit dhe për atë

qëllim angazhohen forcat hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim (shtabi komunal dhe njësit univerzale për

mbrojtje dhe shpëtim)

_______________________________________________________________________________________


47

Kryetari dorëzon njoftim deri te Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për

angazhim të forcave republikne për mbrojtje dhe shpëtim nga ana e Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim.Me kërkesën duhet të dorëzojë të dhëna për:

- lokacionin e fatkeqësis natyrre ose fatkeqësisë tjetër - lloji i fatkeqësisë - numri i personave të paraparë për evakium - drejtime të lëvizjes së personave që evakuohen - punkte për pranim të personave të evakuuar - numri i personave të lënduar - numri i personave të rrezikuar ose që kanë pësuar për të cilët është e nevojshme evakuimi - masat e ndërmarra dhe aktivitetet për mbrojtje dhe shpëtim - Forca dhe lloji i forcave republikabe të cilat është e nevojeshme të angazhohen

E njofton Drejtorin për brojtje dhe shpëtim dhe institucionet kompetente për gjendjen, marrja e

aktiviteteve dhe masave për mbrojtje dhe shpëtim nëpërmjet Njësisë rajonale për mbrojtje dhe shpëtim

ose numrit të vetëm për atë qëllim

Komuna i informon banorët të cilët duhet të evakuohen, për aktivitetet që vijojnë, për vendet e

mbledhjes ku duhet të paraqiten si dhe të organizojnë transport deri te lagjet ku do të vendosen.I

informon dhe subjektet tjera juridike në rajonin e komunës të cilat janë të obliguar për evakuim në

pajtim me rregullativën ligjore edhe atë:

1. Qendra komunale për punë sociale në Ministrinë për punë dhe politikë sociale 2. Qendra kompetente e Kryqit të Kuq në RM 3. Stacioni policorë lokal i MPB 4. Njësia rajonale në Ministrinë për transport dhe lidhje 5. Sipas nevojës NJVL bën mobilizim të forcave hapsinore ekzistuese të obliguar për ndihmë gjatë evakuimit 6. Për të gjithë masat e ndërmarra vazhdimisht e informon Drejtorinë për mbrojtje dhe shpëtim

Varësisht nga koha dhe mënyr e zbatimit, evakuimi i popullatës organizohet si: – Evakuim në kohë i cili zbatohet para fillimit të veprimeve të dukurive të natyrës dhe fatkeqësive tjera në paqë dhe luftë, në qoftë se të njejtat ka mundësi të zbatohen dhe – Evakuimi plotësues i cili do të zbtohet menjëhere pas paraqitjes ose në kohën e ndodhjes së dukurive të natyrës dhe fatkeqësive tjera në paqë dhe në luftë. Kategori te caktuara të popullatës të cilat bien nën masat e evakuimit janë: – - Fëmijë deri ne shtatë vjet të moshës: – - Gra shtatzëne ose nëna me fëmijë deri në shtatë vjet,, – - Fëmijë deri në 14 vjet, pa prindër ose prindrit e të cilëve janë të angazhuar në shtukturat e mbrojtjes dhe shpëtimit dhe – - Persona të smurë rëndë dhe të palëvizshëm. – Për zbatimin i evakuimit në largësi deri në pesë kilometra duke llogaritur largësinë nga veni i tubimit deri te punkti për pranim, nuk do të organizohet transporti, përveç për të smurët dhe ata që nuk munden të lëvizin. Evakuimi mbi pesë kilometra do të kryhet me mjete të veta dhe të siguruara për bartjen e popullatës së rrezikuar. Varësisht nga kohëzgjatja e qëndrimit në vendet e caktuara për qëndrim (strehim), – - Me afat të shkurtur deri më 15, ditë dhe – - Me afat të gjatë ose prpej 15 ditë deri më një vjet.

_______________________________________________________________________________________


48

MINISTRIA PËR TRANSPORT DHE LIDHJE Siguron infrastruktuër të nevojshme (komunikacion rrugorë,hekurudhorë, ajrorë dhe ujorë dhe

infrastrukturë telekomunikative dhe radiodifuzive)

Merrë pjesë në rregullimin e hapsirës për vendosje të banorve të evakuuar nëvarsisht nga ajo se a

bëhet fjalë për evakuim të tërsishëm ose të pjesëshëm

.Merrë pjesë në planifikimin e mënyrës së transportit të qytetarve transport me automjete

personale ose transport gruporë me atë që do të mënjanohet ose do të zvoglohet vonesa në

komunikacion

MINISTRIA PËR PUNË TË BRENDSHME E siguron rajonin e goditur/ rajon nga fatkeqësia natyrore ose fatkeqësi tjetër

Sigurim i qasjes pa pengesë deri te gjarja

; E rregullon transportin , siguron transport të sigurt të konvojëv me banorë të evakuuar

kujdeset për sigurinë e lagjeve ku janë të vendosur qytetarët e evakuuar

zhvillon hetim nëqoftë se ekziston rrethana dyshuese për realizimin e ndonjë fatkeqësie

Njoftim të subjekteve kompetente

I njofton qytetarët e rrezikuar të cilët janë gjendur në teren të kontaminuar për nevoja nga

evakuimi

MINISTRIA PËR PUNË DHE POLITIKË SOCIALE Siguron kushte për vendosje të banorve të evakuuar në objektet e caktuara ose në vendsjen e

kampeve dhe siguron kushte tjera materiale për nevojën e banorv të evakuuar

Qendra për punë sociale duhet të mbajë evidencë për numrin i cili evakuohet me emër dhe

mbiemër, mbiemër të prindrit, datën e lindjes, adresën e banimit, numri i antarve në familje, numri i

antarve të familjesë që evakuohen nëse flitet për evakuim selektiv si dhe fletë videntuese në të cilat do

të shënohen automjetet me të cilat realizohet evakuimi deri te punkti pranues, si dhe cilat persona janë

përgjegjës për pranim

Qendra ër punë sociale duhet të mbajë evidencë të personave për evakuim që evakohen me

transport vetanak, vetë evakoohen, si dhe vendosje në objektet personale dhe objekte të familjarv

Mban evidencë të kategori të personave/baorve të cilt kanë prioritet gjatë realizimit të evakuimit të

banorve në rajonin e rrezikuar

Për të gjithë masat e ndërmarra e informoj DMSH ose NJR të DMSH.

MINISTRIA PËR SHËNDETËSI DHE INSTITUTI I SHËNDETIT PUBLIK (Enti shtetërorë për mbrojtje shëndetsore) Nëpërmjet institucioneve publike shëndetsore siguron mbrojtje shëndetësore të banorve të

evakuuar

Realizon masa higjieo-epidemologjike

_______________________________________________________________________________________


49

Ndihma e parë shëndetsore, trijazh dhe transport

Mekim

Udhëzime profesionale dhe analiza laboratorike dhe analiza nga Instituti i shëndetit publik për të

smurë, pleq dhr persona të pa lëvizëshëm

Për të gjithë masat e ndërmarra e informoj DMSH ose NJR të DMSH.

MINISTRIA PËR MJEDIS JETËSORË DHE PLNIFIKIM HAPSINORË E planifikon dhe rregullon hapsirën për vendosje të banorve të evakuar

Jep udhëzime gjatë ndotjes së mjedisit jetësorë, aero ndotje, kontaminim të tokës dhe ujrave në

fazë të restavrimit dhe trajtimit të hedhurinave të forta

E kontrollon mjedisin jetësorë rrethin ku janë të vendosur banorët e evakuuar.

MINISTRIA E VETËQEVERISJES LOKALE I kordinon aktivitetet e komunave NJVL

KRYQI I KUQ I RM Merrë pjesë me ekipet në teren të cilat ofrojnë ndihmë të parë mjeksore të lënduarve

Merr pjesë në përkujdesjen e pesonave të lënduar apo të smurë ë rast të fatkeqësive masovike

Pranimi dhe vendosja e banorve të evakuuar

Shpërndarja dhe dhënia e ndihmës humanitare

Organizon ushqim të popoullatës në rast të fatkeqësive të mëdha

Zhvillon stacion të vetin pastrues për ujë në sigurimin e ujit të pastër për pije

Edukim shëndetësorë të banorve

Aftësim i banorve në dhënin e NPSH

MINISTRIA E MBROJTJES

Merr pjesë me personel të ushtruar dhe paisje si mbështetje të Drejtorisë për mbrojtje dhe

shpëtim, nëqoftëse e njejta nuk mund të ballafaqohet me ngjarjen, nvarsisht nga fatkeqësia

MINISTRAI PËR ARSIM DHE SHKENCË

E organizon dhe realizon procesin edukativo arsimoreë me fëmijët e evakuuar përderisa zgjat

evakuimi më shumë se dhjetë ditë

Merr pjesë me kapacitete e veta për vendosje (Shkollat fillore dhe të mesme,palestrat e

sportit,internatet,shtëpit e studentëe,pushimoret e fëmijëve etj)

Merr pjesë me peronat e vetë të edukuar në ndihmë të evakuimit të pesonave të rrezikuar

NDËRMARRJET PUBLIKE;SHOQËRIT TREGTARE DHE SHËRBIMET Kyçen në akcion për mbrojtje dhe shpëtim nëvarësi nga veprimtaria që e ushtrojnë në pajsim me

statutet e tyre dhe mundësit teknike

_______________________________________________________________________________________


50

Për të gjithë masat e ndërmarra të çfardo qoftë lloji i informon përfaqësuesit e komunës NJVL

SHOQATAT E QYTETARVE DHE ORGANIZATAT HUMANITARE

Merr pjesë me ekipet e veta, mjetet materiale teknike posaqërisht ndaj të smurëve, pleqëve dhe

personave të palëvizëshëm për zbatim më efikas të evakuimit

E kordinon punën e vetë sëbashku me pjesmarrsit tjetë gjatë evakuimit të qytetarve

MEDIUMET

Vazhdimisht informojnë publikun me të dhëna të vrtetuara dhe të besueshme

QMK(Qendra për menaxhim me krizat ,I informon subjektet kompetente për fatkeqësit natyrore dhe fatkeqësit tjera

E informon publikun për fatkeqësit natyrore dhe fatkeqësit tjera

Vazhdimisht e ndjek situatën

Bën shkëmbim të të dhënave de informatave

Jep propozime për drejtim në gjendje krize, kur Qeveria e Republikës së Maedonisë shpallë krizë e

cila zgjat maksimum 30 ditë nga dita e shpalljes

DREJTORIA PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM Marrja dhe ontrolli i të dhënave për fatkeqësin

Angazhim i subjekteve për realizimin e aktiviteteve të përmendura

Mobilizim dhe angazhim të forcave përkatëse rebublikane për mbrojtje dhe shpëtim që me sukses

dhe në mënyrë efikase të realizohet evakuimi (grumbullimi i personave të paraparë për evakuim të

punktet pranuese,transport nga vendi i evakuimit deri te vendi i pranmit, ndihma e parë shëndtsore,

sigurimi dhe të ngjajshme).

Kordinimi dhe udhëheqja me subjektet e angazhuara dhe me forcat të kyçura në intervenim,

Përpunimi i të dhënave statistikore

Kontakt me mediat

Aktivizim i planit për mbrojtje dhe shpëtim

(të dhëna për personat dhe numrat e telefonave të cilat si ekspertë në lëmin përkatëse) Ndjekja e aktiviteteve rreth realizimiz të evakumit dhe nëqoftë se ka nevojë, marrja e masave

plotësuese për mbrojtje dhe shpëtim të personave të evekuar

Ndjekja e ngjarjes dhe

Analizë e situatës dhe hartimi i raportit

_______________________________________________________________________________________


51

V.6 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASAVE PËR PËRKJDESJE TË BANORVE TË RREZIKUAR DHE TË PËSUAR Pjesmarrës në realizimin e procedurës operative standarte: Drejtoria për mbrojtje dhe shpërim

Ministria e shëndetësisë

Instituti i shëndetësisë publike

Ministria për punë dhe politikë sociale

Ministria për transport dhe lidhje

Ministria për punë të brendshme

Ministria për mbrojtje

Ministria e mjedisit jetësorë dhe planifikimit hapsinorë

Ministria për punë të jashtme

Ministria për vetëqeverisje lokale

Ministria për financa-Drejtoria për dogana

Ministria për arsim dhe shkencë

Qendra për menaxhim me krizat

Njësit e vetëqeverisjes lokale

Kryqi i Kuqi i Republikës së Maqedonisë

Ndërmarrjet publike, institucionet dhe shërbimet

Shoqërit tregtare dhe

Shoqata të qytetarve dhe organizatat humanitare

PËRKUJDESJE TË BANORVE TË PËSUAR DHE TË EVAKUUAR - Pranimi,vendosja dhe sigurimi i kushteve themelore për jetë të banorve të pësuar apo të rrezikiuar. - . Përkujdesjne e organizon Rebublika dhe njësit e vetqeverisjes lokale, të cilët janë të obliguar të sigurojnë vendosje dhe përkujdesje të menjëhershme të banorëve të cilët për shkakë të fatkeqësive natyrore ose fatkeqësive tjera kanë ngelur pa shtëpi dhe mjete për jetesë. OBLIGIME DHE AKTIVITETE TË PJESMARRËSVE NJËSIA E VETËQEVERISJES LOKALE:

E njofton Drejtorinë për mbrojtje dhe shpëtim dhe institucionet tjera ompetente për situatën, masat e ndërmarra për mbrojtje dhe shpëtim nëpërmjet Njësisë rajonale për mbrojtje dhe shpëtim ose numrin e vetëm për atë qëllim

Komuna e informon popullatën e cila duhet të evakuohet,për aktivitetet që vijojnë, për vendet e grumbullimit ku duhet të paraqiten si dhe transportin e organizuar deri te lagjet ku do të jenë të vendosur.I informon edhe subjektet tjera në rajonin e komunës të cilët janë përgjegjës për evakuim në pajtim me rregullativë ligjore edhe atë:

1. Qndrën komunale për punë sociale në Ministrinë për punë dhe politik sociale

_______________________________________________________________________________________


52

2. Qendrën kompetente të Kryqit të Kuq në RM 3. Stacionin lokal policorë MPB 4. врски Njësin rajonale në Ministrinë për transport dhe lidhje 5. Sipas nevojës NJVL realizon mobilizim të obliguesve nga hapsirat ekzistuese të obliguar për ndihmë gjatë evakuimit 6. Për të gjithë masat e ndërmarrëa në vazhdimsi e informon Drejtorinë për mbrojtje dhe shpëtim Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtje dhe shpëtim dhe përkujdesje të banorëve të lënduar dhe të

rrezikuar me angazhimin e forcave hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim (shtabi komunal dhe njësia

univerzale për mbrojtje dhe shpëtim).Sipas nevojës, kryetari i angazhon ndërmarrjet publike lokale dhe

shtëpit e shëndetit me mjete adekuate materialo teknike dhe paisje për përkujdesje të pesonave të

rrezikuar dhe të pësuar.Në qoftë se forcat e angazhuara dhe mjete nuk janë të mjaaftueshme kryetari

dorëzon njoftim deri te Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për angazhimin e forcav

republikane për mbrojtje dhe shptim nga ana e Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim.Me kërkesën duhet

të dorëzohen të dhëna për:

- lokacionin ku është shkaktuar fatkeqësia natyrore ose fatkeqësia tjetër -;lloji i fatkeqësisë - numri i personave të lënduar dhe të vdekur - numri i personave të pësuar dhe të rrezikuar për të cilën nevoitet përkujdesje - masat e ndërmarra dhe aktivitetet për mbrojtje dhe shpëtim - Lloji dhe forca e forcave republikane të cilat duhet të angazhohen

_______________________________________________________________________________________


53

V.7 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS NDIHMA E PARË SHËNDETSORE

Pjesmarrës në realizimin e procedurës standarte operative: Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim

Ministria e shëndetësisë

Ministria për punë të brendshme

Kryqi i Kuq i RM

Ministria e mbrojtjes

Ministria e vetëqeverisjes lokale

Ministria e punëve të jashtëme

Qendra për menaxhim me krizat

Njësit e vetëqeverisjes lokale

Ndërmarrje publike, institucionet dhe shërbimet

Shoqërit tregtare dhe

Shoqërit e qytetarve

Ndihma e parë mjeksore

Qoft të bëhet fjalë për fatkeqësi natyrore ose fateqësi tjera, ndihma e parë mjeksore është e patjetërsueshme gjatë ballafaqimit me katastrofat, kurse e realizojnë subjekte të ndryshme të cilët në aktivitete të kordinuara dhe punë të përbashkët vinë deri te rezultat më kualitativ apo kuantitativ.

Ekipet për ndihmë të parë mjeksore në Drejtorinë për mbrojtje dhe shpëtim kanë rolin edhe të sigurisë sanative gjatë çfar do lloj angazhimi të forcave për mbrojtje dhe shpëtim - Ofrimi i ndihmës së parë të peronit të lënduar ose momentalisht të sumurë përfshin disa aktivitete të cilat kanë qëllim të përbashkët-shpëtimi i jetës - Ndalimi i shkaktimit të pasojav të përhershem dhe të shkurtohet koha e shërimit - Realizimi i qëllimit që me sukses, në qoftë se të gjithë ato subjekte të cilët së bashku veprojnë në ofrimin e ndihmës, veprojnë së bashku.Procedurat në ofrimin e ndihmës të ashtuquajtura lidhje në sinxhin e shpëtimit, këtu nënkuptohet:

ndërmarrja e masave të parevokueshme dhe aktiviteteve për shpëtim të jetës

thirrja në ndihmë

ndihma e parë

intereveni i shërbimeve mjeksore, bartje dh transportim

Përkujdesje në spital

OBLIGIME DHE AKTIVITTE TË PJESMARRËSVE NJËSIA E VETËQEVERISJES LOKALE:

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtje dhe shpëtim dhe njofton Njësin rajonale për mbrojtje

dhe shpëtim, Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim nëpërmjet numri të vetëm për atë qëllim.

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtje dhe shpëtim të banorëve dhe të mirave materiale me

angazhimin e forcave hapsinore për mbrojtje dhe shpëtim (shtabi komuna dhe njësia uiverzale për

mbrojtje dhe shpëtim).

_______________________________________________________________________________________


54

Sipas nevojës , kryetari i angazhon shtëpit lokale të shëndetit me mjete adekuate materialo-teknike

dhe paisje për ndihmë të parë shëndetsore.Në qoftë se forcat e angazhuara dhe mjetet nuk janë të

mjaftueshme për dhënien e ndihmës mjeksore të lënduarve dhe personave të smurë,kryetari dorëzon

njoftim deri te Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për angazhim të forcave

republikane për mbrojtje dhe shpëtim nga ana e Drejtorisë për ,brojtje dhe shpëtim.Me kërkesën duhet

të dorëzohen të dhëna për:

- lokacioni i fatkeqësisë natyrore ose fatkeqësisë tjetër - lloj i fatkeqësisë - numri i të lënduarve dhe të vdekurve - numri i të rrezikuarve dhe të pësuarve për të cilët është e nevojshme angazhim - masat e ndërmarra dhe aktivitetet për mrojtje dhe shpëtim - Lloji dhe forca e focave republikane të cilat duhet të angazhohen MINISTRIA PËR SHËNDETSI DHE INSTITUT PËR SHËNDETIN PUBLIK Merr pjesë me personelin përkatës në dhënien e ndihmës profesionale

Përdorimi i ekipeve në teren

Ndihma e parë mjeksore,bartja dhe transporti

Mjekim

KRYQI I KUQ I RM: Merr pjesë me ekipet e veta në teren të cilat ofrojë ndihmë të parë mjeksore të lënduarve.

Merr pjesë në përkujdesjen e të lënduarve dhe të smurëve në rast të fatkeqësive masovike

Pranimi dhe vendosja e banorve të evakuuar

Shpërndarja dhe dhënia e ndihmës humanitare sociale

Organizon ushqim të banorve në rast të fatkeqësive të mëdha

Zhvillon stacion pastrues vetanak për ujë në sigurimin e ujit të pastër për pije

Edukim shëndetsorë të baorëve

Aftësim të qytetarve për dhënien e NPSH

_______________________________________________________________________________________


55

V.8 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASAVE PËR STREHIM TË POPULLATËS, TË MIRAVE MATERIALE DHE KULTURORE

Masa preventive – Përgatitja e aktiviteteve për zbatimin e shtrehimit: - Lista e strehimoreve dhe kapaciteteve tjera të strehimit, - Plotësimi i forcave për mbrojtje dhe shpëtim, - Evakuimi stërvitja dhe ushtrimet, - Sigurimi i repsurseve materiale, - Kontrollimi dhe servisimi i resurseve materiale - Kontrollimi i gjendjes së strehimoreve, - Detyrimi i shërbimeve kompetente për servisim të strehimoreve, - Sigurimi i mekanizmave ndërtimore për ndërtimin e strehimoreve të vogla dhe adaptimi i

strehimoreve të natyrës. Masat operative – zbatimi i strehimit. Aktivitete në rast të rrezikut të drejtpërdrejtë,- Verifikimi i gjendjes me strehimoret e ndërtuara

dhe nevojat e paisjes ose servisimit të strehimoreve ekzistuese, - Njoftimi i popullatës për sigurimin e sasive përkatëse të ushqimit, ujit dhe barërave të mjekimit, - Adaptimi i lokaleve të bodrumeve dhe aftësimi i tyre si objekte ndihmuese për ndërtimin e

strehimoreve si gropa, - Strehimi i të mirave materiale dhe kulturore, Aktivitete gjatë kohës së zgjatjes të rrezikut: - Strehimi i popullatës në strehimore të caktuara si objekte për këte qëllim, - Sbatimi i regjimit për qëndrim në objektet e strehimit. Aktivitete pas përfundimit të rrezikut: - Shikimi i gjendjes në terren dhe në objektet e strehimit, - Shpetimi i popullatës nga rrënimet dhe kanosja e rrezikut prej strehimoreve të dëmtuara, - Përgatitja e raporteve për strehimin e zbatuar më parë. Subjekte të angazhuar; Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim, Qendra për drejtim me krizat Kryetari i Komunës së Kërçovës, Shtabi lokal për mbnrojtje dhe shpëtim, Njësitë lokale dhe universale speciale për mbrojtje dhe shpëtim. Procedura për strehimin e qytetarëve Strehimi i qytetarëve zbatohet në kushte të rrezikut të drejtpërdrejtë nga veprimet ushtarake në

strehimore të verifikuara dhe të përgatitura paraprakisht. Strehimin e zbatojnë Shtabi lokal për mbrojtje dhe shpëtim me Njësitë vendore universale për

mbnrojtje dhe shpëtim të cilat i informojnë qytetarët nëpër njësitë urbanë ose në bashkësitë vendore, nëpër shkolla dhe blloqe rrugore, për ate që është parapar rreth strehimit dhe cilat artikuj janë më se të nevojshëm për bartje me vete para nisjes në ndonjërën nga strehimoret më të afërta.

Njëherit, edhe mirëmbajtja e radhës në strehimore përcaktohet me ekipe nga njësitë vendore universale për mbrojtje dhe shpëtim.

Komuna e Kërçovës për zbatimin e detyrës për strehim të qytetarëve disponon me:

_______________________________________________________________________________________


56

Nr. ren

Lokacioni i strehimit Lloi Rrezistencë në val ajri

Kapacitet Pronësi vërejtëje

1 2 3 4 5 6 7

1. rr. “Mirko Joveski nr. 5 Mbrojtje plotësuese

50 50 Këshilli shtëpijak

E pa paisur

2. rr. 11 Shtatori nr. 17 Ndërtes 8 Meai

Mbrojtje plotësuese

100 50 Këshilli shtëpija

E papaisur

3. rr. Tane Caleski nr. 1Ndërtesa q elektros

Mbrojtëje plotësuese


E papaisur

4. rr. 4 Kooriku nr. 182 Llozhionicë I B-I

Mbrojtje themelore


Ee Paisur

5. rr. 4 Korriku nr.200 Llozhionic 1 B2

Mbrojtje themelore


Ee Paisur

6. Ndërtesa e vjetër “Kopaçka

Mbrojtje themelore


Ee Paisur

7. rr. 4 Korriku nr. 230 Ndërtesa “Shainica

Mbrojtje themelore


Ee Paisur

8. rr. Mehmed Mehmedi Klenderica 2

Mbrojtëje themelore


Ee Paisur

9. rr. Goce Dellçev III – B Ndërtesa Sushica



Ee Paisur

10. rr. 4 Korriku Llozhionica 2-P 1

Mbrojtje themelore


Ee Paisur

11. rr. 4 Korriku Llozhionica 2 B 2



Ee Paisur

12. rr. 4 Korriku Llozhionica 2 B 3



Ee Paisur

13. rr. Bulevardi i Çlirimit Nertesa TE Oslomej

Mbrojtje themelore

100 50 TEC Oslomej Ee Paisur

14. Ndërtesa e TEC Oslomej Drejtoria


100 80 TEC Oslomej Ee Paisur

15. KF Ollga Miceska Mbrojtëje themelore

100 100 Kopshti i fëmijve

Ee Paisur

16. Strehimore publike te Agjencia e punësimit


100 150 Seksioni për shpëtim

Ee Paisur

17. Banka Ekonomike-Kërçovë


100 100 Banka ekonomike

Ee Paisur

18. rr. Bul. I Çlirimit nr. 15 te Gjykata



E papaisur

19. rr. Goce Dellçev p.n. Kalenderica 1



E paisur

20. rr. Rudniçka p.n. Mbrojtëje themelore

100 75 Këshilli Shtëpijak

E papaisur

Në rast të rrezikut të drejtpërdrejtë, Shtabi lokal për mbrojtje dhe shpëtim në bashkëpunim me Sektorin e urbanizimit dhe punëve komunale, Drejtorinë për mbrojtje dhe shpëtim, si dhe Këshillat e bashkësive urbane dhe lokale e angazhon operativën disponuese ndërtimore për ndërtimin e strehimoreve në formë të gropave dhe bën adaptimin e strehimoreve të natyrës për qëllim të caktuar dhe atë:

- Adaptim të lokaleve në bodrume për strehim në qytet dhe nëpër vendbanime, - Bën strehimore në formë të gropave në vendbanimet e rafshta të komunës në bazë të nevojave

për rajone të caktuar dhe sipas numrit të banorëve, - Adapton strehimoret e natyrës në afërsi të qytetit dhe vendbanimeve në afërsi të drejtpërdrejtë

të rajoneve kodrinore dhe malore dhe lagjeve.

_______________________________________________________________________________________


57

V.9 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS RADIOLOGJIKE;KIMIKE DHE BIOLOGJIKE

Në kushte të luftës dhe në vëllim më të vogël gjatë ftkeqësive teknike në paqë, mbrojtje

radiologjike-kimike dhe biologjike do të zbatohet me qëllim që të mbrohet ushqimi, uji, kafshët, objektet dhe mjetet materiale teknike.

Në rajonin e Komunës së Kërçovës, nuk ka kapacitete më të mëdha të cilat punojnë me mjete kimike-biologjike dhe me situata kështu në kushtet e paqës nuk ka rrezikim ose kanosje të këtillë.

Në rast të nevojës, detektimi dhe dekontaminimi do të bëhen me stacionet përkatëse ku bartës të objektiviteteve mund të jenë Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim dhe Enti Republikan për mbrojtje shëndetësore.

V.10 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS PËR MBROJTJE NGA MJETET EKSPLOZIVE TË PA EKSPLODUARA

Mbrojtja nga mjetet e paeksploduara luftarake nënkupton: gjetjen e tyre, shënimin, mënjaninim, dezaktivizimin dhe asgjesimin e mjeteve.

Planifikimi i mbrojtjes nga mjetet e paekspoloduarta luftarake, kryhet nga ana e Drejtësisë për mbrojtje dhe shpëtim në bashkpunim me ekipet e specializuara të deminimit.

Komuna e Kërçovës, do ti planifikojë masat për shënimin e rreziqeve nëpër zona dhe mënyrën e sanimit si dhe njoftimin për rreziqet.

Subjekte të angazhuar: - Kryetari i Komunës së Kërçovës, - Shtabi lokal për mbrojtje dhe shpëtim - Njësia e zjarfikjes në Kërçovë, - Qendra për drejtim me krizat, - Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim, - SP-ja – Kërçovë, - Njësia për dhënjen e ndihmës mjekësore, - Njësia e postës dhe ajo e NP “Komunalec” – Kërçovë

V.11 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS MBROJTJE DHE SHPËTIM TË PRODHIMEVE NGA KAFSHËT

Masa preventive - Kontrollim permanent të kafshëve dhe prodhimeve me prejardhje nga kafshet, - Izolim dhe mënjanim të kafshëve të smura, - Tërheqëje nga përdorimi të prodhimeve të rrezikuara me prejardhje nga kafshët, - Përcaktimi i deponisë për kafshët e ngrodhura, - Formimi dhe paisja e Njësisë speciale për mbrojtje dhe shpëtim të kafshëve dhe prodhimeve me

prejardhje nga kafshët, - Kontrollim i rregullt kimik, biologjik dhe radiologjik i mjedisit jetësor, ushqimit të kafshëve dhe

prodhimeve me prejardhje nga kafshët, - Kontrollim labaratorik i gjakut dhe lloje tjera te kafshët dhe prodhimet e tyre, - Vendosje e drejtë dhe ushqim për kafshët shtëpijake, - Vakcinim i rregullt i kafshëve.

_______________________________________________________________________________________


58

Masa operative -Kufizimi dhe ndalesa e eksportit të kafshëve dhe prodhimeve me prejardhje nga kafshët, nga

vendet ku dominon epidemia e smundjeve ngitëse, - Kontrollim dhe verifikim i kushteve higjieno-epidemiologjike dhe sanitare për ushqimin e

importuar të kafshëve dhe prodhimeve të tyre, - Izolimi i rajonit në të cilin është përhapur epidemia, - Izolim i kafshëve të smura dhe zbatimi i masave për mjekim në kushte të kufizuara (karantinë), - Vaksionim i kafshëve në rajonin e rrezikuar, - Vakcionim i plotë i popullatës në qoftë se punohet për smundje që kanë të bëjnë me shëndetin e

njerëzve, - Nalesë për therje të kafshëve në rajonet e rrezikuara dhe kontrollimi i thertoreve, - Zbatimi i masave për dezinfektim, dezinsektim dhe deratizim i zonave të rrezikuara për

asgjësimin e burimeve dhe bartësve të infektuesëve. - Njoftimi i popullatës së zonave të rrezikuara për rreziqet të kanosen, karakteristikat dhe mënyra

e bartjes së smundjeve ngjitëse si dhe masat që duhet të merren për sigurimin e tyre. - Gropimi , mënjanimi dhe asgjësimi i kafshëve si dhe prodhimeve të helmuara me prejardhje nga

kafshët, ushqimit të bagëtisë dhe të ngjajshme, në deponi të caktuara dhe mejyrës se si dëmtohet mjedisi jetësor.

Subjekte të angazhuar - Shtabi lokal i mbrojtjes dhe shpëtimit - - Njësija rajonale e ministrisë për shëndetësi, - Stacioni i veterinarisë (ambulanca), - Inspektorët e veterinarisë, - Drejtoria e ushqimit, - Firma që merren me ruajtjen e kafshëve shtëpijake, - Bujqit të cilët kanë kafshë shtëpijake, - Firma të cilat merren me përpunimin e prodhimve nga kafshët, - Njësi e specializuar për mbrojtje dhe shpëtim të prodhimeve me prejardhje nga kafshët me

ekip të caktuar për këte qëllim.

V.12 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS MBROJTJE DHE SHPTIM TË BIMËVE DHE PRODHIMEVE NGA BIMËT

Para se të ndodhë rreziku-Masa preventive:

- Plotësimi i Njësisë lokale të specializuar për mbrojtje dhe shpëtim dhe shpëtimi i bimëve dhe prodhimeve me prejardhje nga bimët,

- Stërvitje dhe ushtrime për njësinë, - Sigurimi i materialeve dhe mjeteve për mbajtjen e ushtrimeve, - Mbajtja e kontakteve me subjektet tjerë të detyruar për mbrojtje dhe shpëtim të bimëve dhe

prodhimeve me prejardhje nga bimët (Ministria e bujqësisë, Inspektorati, shërbime dhe institute për përparimin e bujqësisë, prodhiesëve dhe përpunuesëve të prodhimeve bujqësore, Drejtoria e ushqimit etj.),

- Mbledhja dhe këmbimi i informatave për rreziqet të cilat munden të ndotin ose dëmtojnë bimët dhe prodhimet e bimëve,

- Mbledhja e të dhënave për gjendjen në obektet e përpunimit, dhe vendosjes së prodhimeve me prejardhje nga bimët,

_______________________________________________________________________________________


59

Koha e rrezikut të drjtpërdrejtë dhe derisa zgjat rreziku - Masa Kur nga ndonjë organ kompetent konformë ligjit do të verifikohet ekzistimi i mundësisë për

ndodhjen e ndonjë rreziku potencial, rritet gadishmria për zbatimin e masave dhe mbrojtja e bimëve dhe prodhimeve të bimëve.

Gjatë kohës së zgatjes së rrezikut, zbatohen këto masa, - Ndiqen rezultatet nga vizitat në teren dhe analizat e bëra labaratorike nga bimët dhe

prodhimet e bimëve të të cilët mund të vërehen ndryshime, - Bëhet, nëse është e mundur, mbledhje e të dhënave para kohe me qëllim që të mbohen nga

dëmtimi i mëtejshëm, - Bëhet përpunimi i prodhieve nga bimët, në qoftë se me këte mundësohet përdorimi i tyre, - Bëhet pluhrimi i tyre me mjete përkatëse kimike, - Bëhet asgjësimi i bimëve ose pjesëve të tyre të cilat duhet të përpunohen ose në ndonjë

mënyrë tjetër mund të shfrytëzohen. Për mënjanimin e pasojave, merren keto masa - Informohet popullata për rreziqet dhe obligimet të cilat duhet ti zbatojë, - Ndërmerren masa sanitare – higjienike dhe sanitare – teknike për popullatën e dëmtuar në

bashkëpunim me organizatat të cilat kanë mjete materiale-teknike dhe persona të aftësuar profesional,

- Caktohen vendet e tubimit dhe merren edhe masa tjera për gropimin e materialeve të infektuar me qëllim që të mbrohen prodhimet tjera nga ndotja e tyre.

Subjekte të angazhuar - Shtabi lokal për mbrojtje dhe shpëtim, - Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim - Qendra për menaxhim me krizat, - Ministria e bujqësisë, - Inspektorati republikan, - Shërbimi për përpaprimin e bujqësisë, - Popullata e cila merret me prodhimtarim bujqësore dhe të cilat bëjnë përpunimin e

prodhimeve bujqësore, - Drejtoria e ushqimit, - Njësia lokale e specializuar për mbrojtje dhe shpëtim të bimëve dhe prodhimeve nga bimët në

ekip të përforcuar.

_______________________________________________________________________________________


60

V.13 DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASËS ASANIMI I TERRENIT PJESËMARRËS NË REALIZIMIN E PROCEDURËS STANDARDE OPERATIVE: Drejtoria për mbrojtje dhe shpëtim;

Ministria e Punëve të Brendshme;

Ministria e Shëndetësisë;

Ministria e Transportit dhe Lidhjeve;

Ministria e mjedisit jetësor dhe planifikimit hapësinor;

Ministria e bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomizimit me ujërat;

Ministria e Punëve të Jashtme;

Ministria e vetëqeverisjes lokale,

Instituti për mjekësi gjyqësore dhe kriminalistikë;

Instituti për shëndetësi publike (RZZZ);

Inspektorari shtetëror sanitar dhe shëndetësor;

Drejtoria për ushqim;

Qendra për menaxhim me krizat;

Njësitë për vetëqeverisje lokale;

Ndërmarrjet publike dhe private shëndetësore;

Ndërmarrje dhe shërbime publike komunale;

Shoqëritë tregtare;

Kryqi i Kuq i Republikës së Maqedonisë dhe

Shoqata të qytetarëve.

Asanimi i terrenit - Aktivitete të cilat zbatohen gjatë gjetjes, mbledhjes, identifikimit, transportit dhe varrimin e

personave të vdekur, mbledhje, transport dhe varrim të kafshëve të ngordhura, mbledhje dhe asgjësim

të të gjitha llojeve të mbeturinave dhe materjeve tjera të rrezikshme që e rrezikojnë jetën dhe shëndetin

e njerëzve, dezinfektim, dezinsektim dhe deratizim të objekteve, si dhe asanim të objekteve për

furnizimin me ujë gjatë fatkeqësive natyrore dhe fatkeqësi tjera me intenzitet më të madh.

OBLIGIME DHE AKTIVITETE TË PJESËMARRËSVE NJËSIA E VETËQEVERISJES LOKALE:

Ndërmerr aktivitete dhe masa për mbrojtje dhe shpëtim dhe njofton Njësinë rajonale për mbrojtje

dhe shpëtim, Drejtorinë për mbrojtje dhe shpëtim përmes numrit të vetëm për atë qëllim dhe

Ndërmerr aktivitete dhe masa për asanim të terrenit në vendin e fatkeqësiës natyrore, me

angazhimin e fuqive hapësinore për mbrojtje dhe shpëtim (shtabin komunal dhe njësinë univerzale për

mbrojtje dhe shpëtim).

Sipas nevojës, kryetari i angazhon ndërmarrjet publike lokale dhe ndërmarrjet shëndetësore me

mjete adekuate materiale – teknike dhe pajisje për asanim. Në qoftë se, fuqitë e angazhuara dhe mjetet

nuk janë të mjaftueshme për përkujdesjen e popullatës së dëmtuar, kryetari dorëzon njoftim deri te

Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim dhe kërkesë për angazhimin e fuqive republikane për mbrojtje

dhe shpëtim nga ana e Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim. Me kërkesën duhet të dorëzojnë të dhëna

për:

_______________________________________________________________________________________


61

- lokacionin e fatkeqësisë së shkaktuar natyrore; - lloji i fatkeqësisë; - numri i personave të lënduar dhe të humbur; - numri i personave të dëmtuar për të cilit është e nevojshme përkujdesje; - masa të ndërmarra dhe aktivitete për asanim të terrenit; - lloji dhe intensiteti i fuqive republikane që duhet të jenë të angazhuara. MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHME:

Organizon forma dhe lloje të aktiviteteve për hetimin, gjetjen, identifikimin dhe evidentimin e

njerëzve të humbur dhe të vdekur;

I siguron vendet dhe objektet ku bëhet asanimi i terrenit;

Jep dokumentacion të nevojshëm për personat e humbur dhe të vdekur;

Siguron realizimin pa pengesë të aktiviteteve të pjesëmarrësve tjerë në asanimin e terrenit.

MINISTRIA E SHËNDETËSISË - INSTITUTI PËR SHËNDETIN PUBLIK - NDËRMARRJE PUBLIKE DHE PRIVATE SHËNDETËSORE - DREJTORIA PËR USHQIM - INSPEKTORATI SHTETËROR SANITAR DHE SHËNDETËSOR: Marrin pjesë në organizimin dhe përgatitjen e masave sanitare higjienike gjatë mbledhjes,

transportit dhe varrimit të njerëzve të humbur dhe të vdekur;

Përcaktimin e arsyeve për vdekjen;

Organizon forma dhe lloje të aktiviteteve për mbrojtjen e popullatës në lidhje me rreziqet me

ushqimin;

Organizimi i masave sanitare – higjienike gjatë mbledhjes dhe asgjësimit të mbeturinave të

dëmshme dhe materieve tjera të rrezikshme që e dëmtojnë jetën dhe shëndetin e njerëzve;

Dezinfektim, dezinsektim dhe deratizim të terrenit dhe objekteve dhe

Merr pjesë në asanimin e objekteve për furnizimin me ujë.

FAKULTETI I MJEKËSISË INSTITUTI PËR MJEKËSI GJYQËSORE DHE KRIMINALISTIKË: Merr pjesë në aktivitetet për përcaktimin e arsyeve për vdekjen dhe

Identifikimin e personave të humbur dhe të vdekur.

MINISTRIA E TRANSPORTIT DHE LIDHJEVE: Planifikon dhe rregullon vendet për mbledhje dhe vendet ku do të bëhet varrimi i personave të

humbur dhe të vdekur;

Planifikon dhe rregullon vendet për mbledhje dhe vendet ku do të bëhet varrimi i kafshëve të

humbura dhe të ngordhura dhe

Planifikon dhe rregullon vendet për mbledhje dhe vendet ku do të bëhet shtresimi dhe asgjësimi i

mbeturinave të dëmshme dhe materieve tjera të rrezikshme.

_______________________________________________________________________________________


62

MINISTRIA E MJEDISIT JETËSOR DHE PLANIFIKIMIT HAPËSINOR: Merr pjesë në procesin e gjetjes së lokacioneve për varre për varrimin e të kafshëve të humbura

dhe të ngordhura dhe ndërtimin e tyre;

Jep propozime dhe udhëzime për mënyrat e dëmtimit të mbeturinave të rrezikshme dhe materje

tjera të rrezikshme që e dëmtojnë shëndetin dhe jetën e njerëzve dhe

Merr pjesë në asanimin e objekteve për furnizim me ujë.

MINISTRIA E BUJQËSISË, PYLLTARISË DHE EKONOMIZIMIT ME UJËRAT: Organizon forma dhe lloje të aktiviteteve gjatë mbledhjes, transportit dhe varrimit të kafshëve të

humbura dhe të ngordhura.

NDËRMARRJET PUBLIKE KOMUNALE DHE SHËRBIMET dhe SHOQËRITË TREGTARE: Kryejnë shërbime rreth përkujdesjes, transportit dhe varrimit të personave të vdekur;

Transportin e shtetasve të huaj të vdekur;

Kryejnë shërbime rreth përkujdesjes, transportit dhe varrimit të kafshëve të humbura dhe

Kryejnë shërbime rreth përkujdesjes, transportit dhe varrimit të materjeve të rrezikshme dhe të

dëmshme.

MINISTRIA E VETËQEVERISJES LOKALE: I koordinon aktivitetet në komunat (NJVL).

MINISTRIA E PUNËVE TË JASHTME:

I rregullon aktivitetet rreth informimit të shtetasve të huaj dhe

Merr pjesë në sigurimin e ndihmës ndërkombëtare në pajisje, time profesionale dhe ndihmë

humanitare.

MEDIAT:

Informim të përhershëm të publikut me të dhëna të kontrolluara dhe të besueshme.

KRYQI I KUQ I REPUBLIKËS SË MAQEDONISË dhe SHOQATAT E QYTETARËVE: Organizon forma dhe lloje të aktiviteteve për zbulimin, gjetjen, identifikimin dhe evidentimin e

personave të humbur dhe të vdekur.

QENDRA PËR MENAXHIM ME KRIZAT: I informon subjektet kompetente për fatkeqësitë natyrore dhe fatkeqësitë tjera,

E informon publikun për fatkeqësitë natyrore dhe fatkeqësitë tjera,

Në vazhdimësi e ndjek gjendjen,

Kryen shkëmbim të të dhënave dhe informatave,

Jep propozime për menaxhim në gjendje krize, kur Qeveria e Republikës së Maqedonisë do të

shpallë krizë, e cila zgjat maksimum 30 ditë nga dita e shpalljes.

DREJTORIA PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM: Marrjen dhe kontrollin e të dhënave për fatkeqësinë,

Angazhimin e subjekteve për realizimin e aktiviteteve të lartëtheksuara,

Mobilizimi dhe angazhimi i fuqive adekuate republikane për mbrojtje dhe shpëtim për asanimin e

terrenit në përfshirjen e fatkeqësisë natyrore, mënjanimin e rreziqeve për popullatën (zbulimin, gjetjen

dhe ndihmën e parë mjekësore të të lënduarve, përkujdesjen e të rrezikuarve dhe të dëmtuarve dhe

_______________________________________________________________________________________


63

sigurimin e kushteve themelore për jetë, varrimin e personave të vdekur, varrimin e kafshëve të

ngordhura, vendosjen e instalimeve të ujësjellësit dhe kanalizimit, vendosjen e rrjetit elektrik dhe PTT,

aftësimin e drejtimeve rrugore dhe të ngjajshme);

Koordinim dhe udhëheqje me subjektet e angazhuara dhe me fuqitë e kyçura në intervenimin,

Përpunimin e të dhënave statistikore,

Kontakt me mediat,

Aktivimin e planit për mbrojtje dhe shpëtim,

(të dhëna për personat dhe numrat e telefonit që janë të bashkangjitur si ekspertë në lëminë adekuate) Ndjekjen e aktiviteteve rreth asanimit të terrenit dhe nëse ka nevojë, ndërmarrjen e masave shtesë

për sigurimin e kushteve normale për jetesë dhe punë të popullatës dhe

Analizë të situatës dhe përgatitjen e raportit.

_______________________________________________________________________________________


64

VI. PLANI PËR GADISHMËRINË E FUQIVE PËR MBROJTJEN DHE SHPËTIMIN NË KOMUNËN E KËRÇOVËS

P Ë R K U J T U E S Për realizimin e planit për gadishmërinë e fuqive për mbrojtjen dhe shpëtimin në Komunën e Kërçovës

1. Zbatimi i dokumenteve nga Plani për gadishmërinë e fuqive për mbrojtjen dhe shpëtimin në

Komunën e Kërçovës do të bëhet pas marrjes së URDHËRESËS gjegjësisht AKTIT për zbatimin e këtij dokumenti të sjellur nga ana e Kryetarit të Komunës së Kërçovës.

2. Pas pranimit të URDHËRESËS bëhet studimi i saj nga ana e KOMANDANTIT dhe KRYESHEFIT të

shtabit për mbrojtje dhe shpëtim për Komunën e Kërçovës, gjegjësisht ekipi udhëheqës, si dhe nga ana e operatorit të Planit për mbrojtje dhe shpëtim. Bëhen përgatitje për zbatimin e këtij PLANI dhe kalohet drejt punës sipas PLANIT PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM në Komunën e Kërçovës.

3. Në dokumentin për gadishmërinë e fuqive për mbrojtje dhe shpëtim janë të përfshira

përmbajtja e masave dhe aktivitetet që duhet të realizohen, kryesit e aktiviteteve dhe dokumentet dipas së cilave do të bëhet realizimi i masave.

4. Realizimi i aktiviteteve nga ky PLAN do të bëhet sipas tre shkallëve të rrezikshmërisë. NË SHKALLËN E PARË të rrezikshmërisë realizohen punët e rëndomta dhe të përgjithshme duke

filluar nga azhurimi i PLANIT, vendosja e kujdestarisë, ndërmarrja e masave të caktuara të sigurisë dhe të ngjajshme.

NË SHKALLËN E DYTË të rrezikshmërisë ndërmerren aktivitete dhe masa me të cilat rritet shkalla dhe niveli i gadishmërisë në nivel më të lartë të gadishmërisë për shfrytëzimin e fuqive për mbrojtje dhe shpëtim dhe gadishmërinë e fuqive për shfrytëzimin e tyre.

NË SHKALLËN E TRETË të rrezikshmërisë planifikohen dhe ndërmerren aktivitete me të cilat sigurohet gadishmëri e tërësishme e fuqive për mbrojtje dhe shpëtim dhe mënjanimin e rreziqeve dhe pasojave nga dëmtimet eventuale që mund ta përfshijnë rajonin e Komunës së Kërçovës.

5. Të gjithë të punësuarit, kryesit dhe bashkëpunëtorët që duhet ti realizojnë aktivitetet nga ky

plan, duhet të jenë të njohtuar dhe deri te njëjtit duhet të dorëzohen urdhëresa, njoftime dhe të ngjajshme.

6. Ky dokument është pjesë përbërëse e PLANIT PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM të Komunës së

Kërçovës dhe ruhet dhe azhurohet si të gjitha dokumentet tjera nga Plani për mbrojtje dhe shpëtim, ndërsa për atë janë të obliguar operatorët e Planit.

_______________________________________________________________________________________


65

P A S Q Y R Ë e realizimit dhe renditja e aktiviteteve për gadishmërinë e fuqive për mbrojtje dhe shpëtim për

rajonin e Kërçovës

SHKALLA E RREZIKSHMËRISË

I – SHKALLA E RREZIKSHMËRISË

PËRMBAJTJA E MASËS

1. Azhurimi i PLANIT PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM. 2. Vendosja e kujdestarisë së përhershme në Komunën e Kërçovës 3. Zbatimi i masave të sigurisë. 4. Ndërprerjen e pushimeve vjetore të të punësuarve në Komunën e Kërçovës 5. Kufizimin e lëvizjes së personave të shpërndara në fuqitë për mbrojtje dhe shpëtim dhe dhënësit e paisjes dhe MMT.

DETYRA, AKTIVITETE DHE PROCEDURA PËR REALIZIMIN E MASAVE PËR GADISHMËRINË

1.1. Operatorët e PLANIT PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM në bashkëpunim me të gjithë të punësuarit në Komunën e Kërçovës të bëjnë azhurimin e PLANIT PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM dhe ta plotësojnë me të dhëna të reja që janë të nevojshme për realizimin e mbrojtjes dhe shpëtimit, ndërsa në veçanti: - Kontroll i kompletueshmërisë së njësive për mbrojtje dhe shpëtim me njerëz dhe MMT. - Azhurimi i të nevojshmeve për ato. - Kontroll dhe azhurim i të dhënave për bartësit dhe dhënësit e MMT dhe paisje si dhe kontroll të rregullshmërisë paisja e cila disponon Komuna e Kërçovës, si dhe kontroll të rregullshmërisë së paisjes që është e vendosur në magazinën e Komunës së Kërçovës.

REALIZUESIT E MASAVE

Operator i planit:________________________________________ Të punësuarit e tjerë dhe bashkëpunëtorë.

DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASAVE PËR GADISHMËRINË

- URDHËRESA gjegjësisht AKTI për realizimin e masave për gadishmëri të fuqive për mbrojtje dhe shpëtim - Sistematizimi i vendeve të punës me përshkrim dhe regjistrim të vendeve të punës në Komunën e Kërçovës - Urdhëresat nga organet përgjegjëse shtetërore dhe shërbimet si dhe të shërbimeve komunale. - Urdhëresat me shkrim dhe me gojë nga Komandanti i shtabit komunal dhe rajonal për mbrojtje dhe shpëtim – Kërçovë - Ligj për mbrojtje dhe shpëtim (“Gaz. zyrtare e RM-së” nr. 49/2004, 86/2008, 08/2010 dhe 18/2011) dhe aktet tjera nënligjore për mbrojtje dhe shpëtim

_______________________________________________________________________________________


66

SHKALLA E RREZIKSHMËRISË I SHKALLA E RREZIKSHMËRISË

PËRMBAJTJA E MASËS 1. Vendosja e kujdestarisë së përhershme në Komunën e Kërçovës


Komandanti (Kryetari i Komunës së Kërçovës) i shtabit për mbrojtje dhe shpëtim, në bazë të Akteve të Komunës së Kërçovës vendos kujdestari të përhershme në Komunën e Kërçovës

REALIZUESIT E MASAVE Komandanti i shtabit për MdheSH (Kryetari i Komunës së Kërçovës), operatori i planit dhe të gjithë të punësuarit në Komunën e Kërçovës

DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASAVE PËR GADISHMËRINË

- URDHËRESA gjegjësisht Akti i dorëzuar nga Kryetari i Komunës së Kërçovës. - URDHËRESA e Komandantit të Shtabit komunal dhe rajonal për mbrojtje dhe shpëtim – Kërçovë. Lista për kujdestari. - Ligji për mbrojtje dhe shpëtim dhe Aktet tjera nënligjore dhe të ngjajshme.


2. Ndërprerja e pushimeve vjetore të të punësuarve në Komunën e Kërçovës, personat e shpërndarë në njësitë (ekipet) për MdheSH dhe dhënësit e MMT dhe paisje për nevojat e mbrojtjes dhe shpëtimit në Komunën e Kërçovës.


Kryetari i Komunës së Kërçovës gjegjësisht komandanti i shtavit për mbrojtje dhe shpëtim, sjellë Urdhëresë për ndërprerje të pushimeve vjetore të të punësuarve në Komunën e Kërçovës, personat e shpërndarë në njësitë (ekipet) për MdheSH dhe dhënësit e MMT dhe paisje për nevojat e mbrojtjes dhe shpëtimit në Komunën e Kërçovës.

REALIZUESIT E MASAVE Komandanti i shtabit për MdheSH (Kryetari i Komunës së

Kërçovës), operatori i planit dhe të gjithë të punësuarit në Komunën e Kërçovës.

DOKUMENTE PËR REALIZIMIN E MASAVE

- Urdhëresa gjegjësisht Akti i (Kryetarit të Komunës së Kërçovës) për realizimin e masava për gadishmëri të fuqive për mbrojtje dhe shpëtim.

- Urdhëresa e Komandantit të Shtabit komunal dhe rajonal për mbrojtje dhe shpëtim - Kërçovë.

_______________________________________________________________________________________


67


II SHKALLA E RREZIKSHMËRISË


Gadishmëri e tërësishme e të gjithë të punësuarve në Komunën e Kërçovës dhe personat e shpërndarë në njësitë (ekipet) për MdheSH dhe dhënësit e MMT dhe paisje për nevojat e mbrojtjes dhe shpëtimit në Komunën e Kërçovës.


Për shkak të mundësimit të kalimit të më shpejtë në nivelin më të lartë të gadishmërisë bëhet azhurimi dhe kontrolli i Planeve dhe listave të të gjithë të punësuarve në Komunën e Kërçovës dhe personat e shpërndarë në njësitë (ekipet) për MdheSH dhe dhënësit e MMT dhe paisje për nevojat e mbrojtjes dhe shpëtimit në Komunën e Kërçovës sipas përbërjes personale dhe materiale dhe ndërmerren masa për plotësim me njerëz dhe MMT nëse përcaktohen mungesa te të njëjtat.


- Komandanti i shtabit për MdheSH (Kryetari i Komunës së Kërçovës), operatori i planit. - Referenti për operim me MMT dhe paisje. - Të punësuarit e tjerë.


- Akti gjegjësisht URDHËRESA për zbatim dhe realizim të masave për gadishmëri të fuqive për mbrojtje dhe shpëtim të sjellur nga (Kryetari i Komunës së Kërçovës) Sistematizimi i vendeve të punës në Komunën e Kërçovës Urdhëresat gjegjësisht udhëzimet nga përgjegjësit në Komunën e Kërçovës (të shkruara, me gojë, përmes lidhjeve telefonike dhe të ngjajshme), si dhe Urdhëresat e Komandantit komunal dhe të Shtabit rajonal për mbrojtje dhe shpëtim – Kërçovë dhe akteve tjera normative për mbrojtje dhe shpëtim dhe të ngjajshme.

_______________________________________________________________________________________


68


III SHKALLA E RREZIKSHMËRISË


Mobilizimin e të punësuarve në Komunën e Kërçovës dhe të gjitha fuqive dhe mjeteve për mbrojtje dhe shpëtim. Kalimi në punë sipas Planit për mbrojtje dhe shpëtim.


Në varësi nga rrezikshmëria ose fatkeqësia që mund ta përfshijë rajonin e Komunës së Kërçovës, gjatë kësaj shkalle të rrezikshmërisë, ndërmerren aksione për mbrojtje dhe shpëtim me mjetet vetanake dhe mjetet. Nëse me angazhimin e këtyre fuqive nuk mund të mënjanohet dhe sanohet, atëherë në bazë të vlerësimit të personave përgjegjës në Komunën e Kërçovës kërkohet ndihmë nga shërbimet e rregullta dhe veprimtaritë si nga komuna ose DMSH – Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim – Kërçovë.


- Komandanti i shtabit për MdheSH (Kryetari i Komunës së Kërçovës), operatori i planit, fuqitë gjegjësisht ekipet për MdheSH dhe të gjithë të punësuarit në Komunën e Kërçovës - Shërbimet e rregullta dhe veprimtaritë (TPPE, Ndihma e shpejtë, NP – Komunalec, EVN dhe të ngjajshme) - fuqitë hapësinore për MdheSH të komunës - DMSH – Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim - Кërçovë - Bartësit dhe dhënësit e paisjes dhe MMT dhe tjerë.


- Ligji për mbrojtje dhe shpëtim. - Vendimi gjegjësisht URDHËRESA E KRYETARIT të Komunës së Kërçovës mobilizimi i fuqive për MdheSH dhe të punësuarit, - Vendimi gjegjësisht URDHËRESA e Kryetarit për angazhimin e fuqive komunale për MdheSH - Aktet për punë të shërbimeve të rregullta dhe veprimtarive dhe - Vendimi gjegjësisht Urdhëresa e Drejtorit të Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim për angazhimin e Njësive republikane për mbrojtje dhe shpëtim nga Njësia rajonale për MdheSH – Kërçovë.

_______________________________________________________________________________________


69

VII.PLANI PËR PËRDORIMIN E FUQIVE PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM NË KOMUNËN E KËRÇOVËS

Shtojca nr. 1 PASQYRË

E detyrave të fuqive për mbrojtje dhe shpëtim në Komunën e Kërçovës

1.

Detyra të shtabit për mbrojtje dhe shpëtim (ose të timit udhëheqës për MdheSH)

Nga fuqitë për mbrojtje dhe shpëtim të parit angazhohen bëhet vlerësimi i gjendjes, sjellë vendime që qarta dhe të shpejta dhe udhëheqin me aksionet për mbrojtje dhe shpëtim, komunikon me personelin e punësuar, kërkon ndihmë nga shërbimet e rregullta në rajonin e Kërçovës (TPPE, Policia, ndihma e shpejtë etj.) Kur do të vlerësoj se nuk mund të ballafaqohen me rrezikshmërinë i propozon Kryetarit të Komunës së Kërçovës, të kërkohet ndihmë nga DMSH – Njësia rajonale në Kërçovë.

2. Detyra të njësisë (ekipi për shpëtim nga rrënimet).

Kryen vrojtim të objekteve, i kontrollon të gjitha objektet dhe hapësirat dhe kryen gjetjen dhe tërheqjen e personave të lënduar ose të humbur, e njoftojnë udhëheqësinë e Komunës së Kërçovës. Kur do të vlerësoj se nuk mund të ballafaqohen me rrezikun i propozojnë që të kërkohet ndihmë nga Ndërmarrjet publike dhe subjekte tjera, si dhe nga DMSH – Njësia rajonale në Kërçovë.

3

Detyra të njësisë (ekipi për shpëtim nga zjarret dhe eksplodimet)

Kryen vrojtim të objekteve, i kontrollon të gjitha objektet dhe hapësirat dhe kryen gjetjen dhe tërheqjen e personave të lënduar ose të humbur, kryejnë shuarjen e zjarreve nismëtare dhe më të vogla, ndërsa në rast se nuk mund të ballafaqohen me zjarrin e njoftojnë udhëheqësinë e Komunës së Kërçovës, të kërkohet ndihmë nga TPPE, DMSH – Njësia rajonale në Kërçovë.

4. Detyra të njësisë (ekipi për ndihmë të parë mjekësore)

I pranojnë personat e lënduar, ju ofrojnë ndihmë të parë mjekësore sipas standardeve dhe parimeve të NPM, kryejnë triazhë të të lënduarve sipas lartësisë së lëndimeve dhe i transportojnë të lënduarit deri te NPSH – Shtëpia e shëndetit – Kërçovë dhe deri te Spitali i përgjithshëm Kërçovë.

5. Organizimi i lidhjeve Sipas planit për lidhjet. Me shfrytëzimin e rrjetit lokal tel., tel. mobil dhe sistemit për radio lidhje.

6.

Lidhja e fuqive për MdheSH me strukturat tjera të mbrojtjes dhe shpëtimit

Në rast të fatkeqësive më të mëdha ose katastrofave kur me forcat vetanake për mbrojtje dhe shpëtim nuk mund të sanohen pasojat ose kur ka nevojë nga angazhimi i specialistëve të caktuar me të cilat disponojnë NP dhe ndërmarrjet tjera ARM dhe MPB, DMSH dhe struktura tjera bëhet lidhja e tyre dhe kyçja në aksionet për mbrojtje dhe shpëtim, pas njoftimit paraprak dhe njoftimit se çfarë është ndërmarrë, ndërsa për këtë është i obliguar timi udhëheqës për MdheSH.

7.

Mënyra e udhëheqjes dhe komandimit me fuqitë për MdheSH dhe me Aksionet për MdheSH

Këtë aktivitet e realizon Kryetari i Komunës së Kërçovës ose shtabi për MdheSH sipas akteve për punë dhe normativat për këtë problematikë sipas parimit të një eprori dhe zbatimin e urdhërave të përgjegjësve. Nga momenti i angazhimit të shërbimeve të spcializuara – “TPPE” dhe tj. Me aksionet udhëheq komandiri i “TPPE”, gjegjësisht personi udhëheqës i shërbimit. Nga momenti i përdorimit të fuqive (forcave) komunale me aksionet udhëheq shtabi komunal për MdheSH. Nga momenti i angazhimit të Forcave republikane me aksionet dhe me të gjitha forcat paraprake udhëheq dhe komandon DMSH – përmes Shtabit rajonal për MdheSH – Kërçovë gjegjësisht Njësia rajonale për mbrojtje dhe shpëtim – Kërçovë.

_______________________________________________________________________________________


70

Shtojca nr. 2

M O D U L - P A S Q Y R Ë

E angazhimit dhe përdorimit të fuqive për mbrojtje dhe shpëtim

Nr. Rend.

Lloji i fatkeqësive Kush intervenon

1 2 3

1. INCIDENTE Shërbime për intervenim të pronarit, ekipeve, qytetarëve përmes sistemit të vetëmbrojtjes dhe të ngjajshme

2. RAST

Shërbime emergjente: - Ndihma e shpejtë mjekësore – 194 - Njësia territoriale kundër zjarreve -193 - Policia - 192 - Qytetarë të trajnuar përmes sistemit për vetëmbrojtje, shoqata të qytetarëve dhe tjerë

3. NGJARJE OSE DUKURI

- Fuqi (forca) dhe mjete të NJVL, ndërmarrje publike, institucione dhe shërbime, vullnetarë, organizata humanitare, shoqata të qytetarëve dhe të ngjajshme. - Timet për përgjigje të shpejtë të Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim. - Forcat (fuqitë) hapësinore për mbrojtje dhe shpëtim.

4.

FATKEQËSI (zjarre nga proporcione të mëdha, fatkeqësi më të mëdha të trafikut, fatkeqësi hekurudhore, fatkeqësi teknike-teknologjike, fatkeqësi në xeherore dhe të ngjajshme)

- Forca (fuqi) dhe mjete të Drejtorisë për mbrojtje dhe shpëtim gjegjësisht Njësive republikane për mbrojtje dhe shpëtim. - Organizata humanitare dhe shoqata të qytetarëve.

5.

FATKEQËSI NATYRORE – КАТASTROFA - Tërrmete - Rrëshqitja e tokës - Ortekët dhe grumbujt e mëdha të borës - Epidemi, epizote, epifitote - Veprimtari lufte

- Forca (fuqi) dhe mjete të DREJTORISË PËR MBROJTJE DHE SHPËTIM - Forcat republikane për mbrojtje dhe shpëtim - Organizata humanitare dhe shoqata të qytetarëve - Forca të destinuara për mbrojtje dhe shpëtim të ARM (АBHO, njësi intendante, njësi inxhinjerike dhe të ngjajshme) - Forca të destinuara për mbrojtje dhe shpëtim të MPB (ekipe shpëtimi, krim teknika dhe të ngjajshme) - Forca ndërkombëtare për mbrojtje dhe shpëtim

_______________________________________________________________________________________


71

VIII PLANI PËR LIDHJE Plani i lidhjeve përfëshin: 1. Pasqyrën e numrave të telefonit për anëtarët e Shtabit hapsinor për mbrojtje dhe shpëtim në Komunën e Kërçovës: 2. Pasqyrën e numrave të telefonit për disa persona të caktuar që janë përgjegjës në Komunën e Kërçovës. 3. Pasqyrën e numrave të telefonit për anëtarët e Këshillit të komunës së Kërçovës, 4. Pasqyrën e personave përgjegjës në komunat fqinje. 5. Pasqyrën e numrave të telefonit për shoqëritë tregëtare, ndërmarrjet publike, institucionet, shërbimet etj, të cilat do të mund të kyçen në në mbrojtje dhe shpëtim nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera. 6. Pasqyrën e numrave të telefonit për kryetarët e formave të veprimit në bashkësinë vendore në Komunën e Kërçovës.

Në kushte të dëmtimit nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera lidhjet do të shfrytëzohen duke i mirëmbajtur lidhjet e rregullta telefonike ose në qpftëse ka nevojë nëpërmjet korierit.

IX. PËRSHKRIMI I PRECEDURËS OPERATIVE Përdorimi i planit Përdorimi i planeve për mbrojtje dhe shpëtim nga dukuritë elementare dhe fatkeqësitë tjera në

rajonin e Komunës së Kërçovës, angazhon azhuritet (përshpejtim) të kontinuar dhe plotësim periodik por edhe ndryshime të destinuara të cilat do të duhet të evidencohen në mënyrë përkatëse.

Për përshpejtimin dhe plotësimin e planit si dhe mbrojtjen e evidencës së këtyre planeve përgjigjet përdoruesi i planit.

Përdoruesi i planit është person i cili është i autorizuar nga ana e kryetarit të Komunës së ta zbatojë, përdorë dhe ruaj planin për mbrojtje dhe shpëtim. Ndryshimet e destinuara të planit zbatohen në qoftë se vjen deri te ndryshimet në përqindjen e dëmtimit, ndryshimet e dukura të forcave disponuese për mbrojtje dhe shpëtim dhe në qoftë se kjo është e verifikuar me planin vjetor aksional programin për mbrojtje dhe shpëtim etj.

Zbatimi i planit Planet për mbrojtje dhe shpëtim nga dukuritë e natyrës dhe fatkeqësitë tjera në rajonin e

Komunës së Kërçovës, në situata të caktuara kur këte e kërkojnë urgjenca dhe procedura si dhe vendimet për përdorim të këtyre planeve, mund të veprojë edhe Kryetari i Komunës së Kërçovës si dhe Komandanti i Shtabit lokal për mbrojtje dhe shpëtim.

Nr 08-______/___ Këshilli i Komunës së Kërçovës ___.___.2017 Kryetar, K ë r ç o v ë Qamil Aliu ___________________

pËr mbrojtje dhe shpËtim nga fatkeqËsitË e natyrËs...

Documents