สามคคเภทค าฉนท

สททลวกกฬต ฉนท ๑๙ พรอมเบญจางคประดษฐสฤษฏสดด กายจตวจไตร ทวาร ถอดความ ขอกราบไหวดวยองค ๕ ดวยความเคารพและเทดทน ทงกาย วาจาและใจ

ไหวคณองคพระสคตอนาวรณญาณ ยอดศาสดาจารย มน ถอดความ ขอไหวคณงามความดของสมเดจพระสมมาสมพทธเจา

อกคณสนทรธรรมคมภรวธ พทธพจนประชมตร ปฎก ถอดความ ทงขอไหวความดของรสพระธรรมอนเปนแบบฉบบ เปน พระด ารสของสมเดจพระสมมาสมพทธเจารวม ๓ หมวด

ทงคณสงฆพสทธศาสนดลก สมพทธสาวก นกร ถอดความ ขอไหวคณงามความดของพระสงฆผบรสทธ ผยดมนใน พระพทธศาสนาและเปน สาวกของสมเดจพระสมมาสมพทธเจา

ขอนอมคณพระคเณศวเศษศลปธร เวทางคบวร กว กว ถอดความ ขอกราบไหวคณงามความดของพระคเณศ ผทรงไวแหงศลปะอนดเยยม

เปนเจาแหงวทยาวราภรณศร สนทรสวาท วธาน ถอดความ เปนนกปราชญประเสรฐแหงความรอบรซงเปนเครอง ประดบอนสงา เปนผมระเบยบแหงการพดทไพเราะออนหวาน

สรวมชพหตถประณามเบองพระบทมาลย หมายโพธสมภาร พระองค ถอดความ ขอพระราชทานชวตตอขาพระพทธเจา ในอนทจะยกมอขนกราบแทบฝาพระบาทของพระองค

สมเดจอครมหาจฑาธปพระมง กฎเกลาพสฐพงศ กษตรย ก ถอดความ ขาพระพทธเจาขอพงพระบรมโพธ สมภารแหงพระองค ผทรงพระนามวาพระมงกฎเกลาเจาอยหว

บานบ าเทงพระเถลงถวลยอธปตย ทหกดลกรฐ ประชา ถอดความ ผทรงเปนยอดกษตรยแหงราชวงศอนประเสรฐสด พระองคทรงเปนพระมหากษตรยพระองคท ๖ แหงราชวงศน

ชมชนมลฑลภมพพฒพพธผา สกเพยงพระรามา วตาร ถอดความ ทรงครอบครองประเทศและอาณาประชาราษฎรให ประสบแตความรมเยนเปนสขทวพระราชอาณาจกร ทรงยงใหราษฎร ประสบความชมชนผาสกทกประการ

จากไวกณฐประกอบประกาศกรตการ เลศมากประมาณคอ ถอดความ ราวกบวาพระองคคอพระนารายณเสดจจากไวกณฑมาทรงประกอบเกยรตคณใหปรากฏอยางสดคณนานบแกทวยราษฎรของพระองค

สรวมศรไตรรตนาธคณอดลมง คลเหตพเศษทรง ประสทธ ถอดความ ขออ านาจความดอนยงใหญของพระศรรตนตรย

เสรมซงโสตถสพรบวรจตรวธ รอบส าลสมฤทธ นรนดร ถอดความ จงดลบนดาลใหพระองคทรงประสบความเจรญดวยพรทง ๔ ประการตลอดไป

จงไทเทยรฆพระชนมดลลศตวรรษ ท านกพระสขพรร ณพล ถอดความ ทรงมพระชนมายยนนานถง ๑๐๐ ป ทรงมเพยบพรอมดวยความ สขเกษมเปรมปรด ใดสงสรรพกลและนรผลมล ทนไกลยคลบาท ละออง ถอดความ สงอนชวรายเลวทรามจงปราศจากคณประโยชน ความมวหมอง ทงปวง ขอใหหางไกลจากใตฝาละอองธลพระบาท

เพยรเพญในมนเผอและเพอพรยจอง เจตนคดลขตปอง ประพนธ ถอดความ จตใจของขาพเจาเปยมดวยความเพยรและความวรยะอตสาหะ สามคคภทโทษนทานคตธรรม ถอยพสดารอน แถลง ถอดความ ในการตงใจอยางแนวแนทจะแตงค าประพนธเรองโทษแหง การแตกสามคค

เชงบรรพฉนทเลบงเชลงพจนแปลง บรรจงประสงคแจง ประโยชน ถอดความ อนเปนนทานแฝงคตธรรมอนมมาแตโบราณ ซงขาพเจา ไดแตงเปนค าประพนธขนใหม บชาศาสนพากยสภาษตวโรจน เรงปรดปราโมทย ประมวล ถอดความ เพอบชาพระศาสนาดวยถอยค าอนเปนสภาษต

ไหนบทบาทผวคลาดเพราะผดนตขบวน โกวทกวควร อภยฯ ถอดความ หากมบทตอนใดมความผดพลาด ขอใหนกปราชญผฉลาดรอบรโปรดอภยใหแกขาพเจาดวย

ถอดความ ขอกราบไหวดวยองค ๕ ดวยความเคารพและเทดทนทง กาย วาจา และใจ ขอไหวคณงามความดของสมเดจพระสมมาสมพทธเจา ผทรงมความรอบรอนไมมสงใดขดของ เปนอาจารยผบญญตศาสนาและเปนนกปราชญ ทยอดเยยม ทงขอไหวความดของรสพระธรรมอนเปนแบบฉบบ เปนพระ ด ารสของสมเดจพระสมมาสมพทธเจารวม ๓ หมวด ขอไหวคณงามความด ของพระสงฆผบรสทธ ผยดมนในพระพทธศาสนาและเปนสาวกของสมเดจ พระสมมาสมพทธเจา

ขอกราบไหวคณงามความดของพระคเณศ ผทรงไวแหงศลปะอนดเยยม เปนนกปราชญประเสรฐแหงความรอบรซงเปนเครองประดบอนสงา เปนผมระเบยบแหงการพดทไพเราะออนหวาน ขอพระราชทานชวตตอขาพระพทธเจา ในอนทจะยกมอขนกราบแทบ ฝาพระบาทของพระองค ขาพระพทธเจาขอพงพระบรมโพธสมภารแหงพระ องค ผทรงพระนามวาพระมงกฎเกลาเจาอยหว ผทรงเปนยอดกษตรยแหง ราชวงศอนประเสรฐสด พระองคทรงเปนพระมหากษตรยพระองคท ๖ แหงราชวงศน

ทรงครอบครองประเทศและอาณาประชาราษฎรใหประสบแตความรมเยน เปนสขทวพระราชอาณาจกร ทรงยงใหราษฎรประสบความชมชนผาสก ทกประการราวกบวาพระองคคอพระนารายณเสดจจากไวกณฑมาทรง ประกอบเกยรตคณใหปรากฏอยางสดคณนานบแกทวยราษฎรของพระองค ขออ านาจความดอนยงใหญของพระศรรตนตรย จงดลบนดาลใหพระองค ทรงประสบความเจรญดวยพรทง ๔ ประการตลอดไป ทรงมพระชนมายยน นานถง ๑๐๐ ป ทรงมเพยบพรอมดวยความสขเกษมเปรมปรด สงอนชวราย เลวทรามจงปราศจากคณประโยชน ความมวหมองทงปวงขอใหหางไกลจาก ใตฝาละอองธลพระบาท

จตใจของขาพเจาเปยมดวยความเพยรและความวรยะอตสาหะ ในการตงใจอยางแนวแนทจะแตงค าประพนธเรองโทษแหงการแตกสามคค อนเปนนทานแฝงคตธรรมอนมมาแตโบราณ ซงขาพเจาไดแตงเปนค าประพนธขน ใหม เพอบชาพระศาสนาดวยถอยค าอนเปนสภาษต หากมบทตอนใดมความผดพลาด ขอใหนกปราชญผฉลาดรอบรโปรดอภยใหแกขาพเจาดวย

กาพยฉบง ๑๖ ดวยเหตพระองคทรงเสา วนศพทส าเนา ระเบงระบอลอชา ถอดความ พระองคทรงทราบขาวทเลาลอกนทวไปวา วากษตรยวชชบรรดา บดสมา เกษตรประเทศทกองค ถอดความ บรรดากษตรยแควนวชชทงหลายนนตงมนทกองค

อปรหานยธรรมธ ารง ทงนนมนคง มโกรธมกาวราวฉาน ถอดความ ธรรมอนไมเปนทตงแหงความเสอม ไมโกรธและไมแตกราวกน เพอธรรมด าเนนเจรญการณ ใชเหตแหงหานย เจดขอจะคดจดไข ถอดความ เปนธรรมทท าใหเจรญกาวหนาไมใชเหตแหงความเสอม ม ๗ ประการดงตอไปน

หนง เมอมราชกจใด ปรกษากนไป บวายบหนายชมนม ถอดความ ๑.เมอมราชกจใดกปรกษากนไมงดเวนและเบอหนายทจะเขารวมประชม สอง ยอมพรอมเลกพรอมประชม พรอมพรกพรรคคม ประกอบ ณ กจควรท า ถอดความ ๒.เขาประชมและเลกประชมพรอมกน และพรอมเพรยงกน ประกอบกจอนสมควร

สาม นนยดมนในสม มาจารตจ า ประพฤตมตดดดแปลง ถอดความ ๓.ยดมนในความประพฤตอนถกตองตามแบบแผน ส ใครเปนใหญไดแจง โอวาทศาสนแสดง กยอมและนอมบชา ถอดความ ๔.เชอฟงและปฏบตตามโอวาทผใหญ

หา นนอนบตรภรยา แหงใครไปปรา รภประทษขมเหง ถอดความ ๕.ไมลวงเกนบตรภรรยาผอน หก ทเจดยคนเกรง มย าย าเยง กเซนกสรวงบวงพล ถอดความ ๖.เคารพในสถานททผอนยกยองนบถอ

เจด พระอรหนตอนม ในรฐวชช กคมกครองปองกน ถอดความ ๗ ใหความอปการะคมครองพระอรหนตทอยในแควนวชช สปดพธนตคตนรนดร สามคคธรรม ณราชยนรศลจฉว ถอดความ แบบแผนทง ๗ ประการนเปนคตตลอดกาล เปนธรรมกอ ใหเกดความสามคคของกษตรยลจฉว

อชาตศตรภม สดบสรรพคด ดงนนกครนครามขาม ถอดความ พระเจาอชาตศตรไดทรงทราบดงนนกบงเกดความเกรงขาม

ศกใหญใครจะพยายาม รบเราเอาตาม ก าลงกหนกนกหนา ถอดความ วาศกครงนเปนศกใหญหากจะเอาชนะดวยก าลงคงจะเปนการยาก

จ าจกหกดวยปญญา รอกอนผอนหา อบายท าลายมลความ ถอดความ จะตองเอาชนะดวยปญญา รงรอไวกอนเพอหากล อบายท าลายความสามคคทมมาแตกอน

ถอดความ ฉบงฯ พระองคทรงทราบขาวทเลาลอกนทวไปวา บรรดากษตรย แควนวชชทงหลายนนตงมนในธรรมอนไมเปนทตงแหงความเสอม ไมโกรธและไมแตกราวกน เปนธรรมทท าใหเจรญกาวหนาไมใช เหตแหงความเสอม ม ๗ ประการดงตอไปน ๑. เมอมราชกจใดกปรกษากนไมงดเวนและเบอหนายทจะเขารวมประชม ๒. เขาประชมและเลกประชมพรอมกน และพรอมเพรยงกน ประกอบกจอนสมควร

๓. ยดมนในความประพฤตอนถกตองตามแบบแผน ๔. เชอฟงและปฏบตตามโอวาทผใหญ ๕. ไมลวงเกนบตรภรรยาผอน ๖. เคารพในสถานททผอนยกยองนบถอ ๗. ใหความอปการะคมครองพระอรหนตทอยในแควนวชช

แบบแผนทง ๗ ประการนเปนคตตลอดกาล เปนธรรมกอใหเกด ความสามคคของกษตรยลจฉว พระเจาอชาตศตรไดทรงทราบดงนนก บงเกดความเกรงขาม วาศกครงนเปนศกใหญหากจะเอาชนะดวยก าลง คงจะเปนการยาก จะตองเอาชนะดวยปญญา รงรอไวกอนเพอหากล อบายท าลายความสามคคทมมาแตกอน

๑.การสรรค าเปนการเลอกค าทใชสอความคด

และอารมณไดอยางงดงาม ดงน ๑.๑ การเลอกใชค าไดถกตองตรงตามความหมายทตองการ มการใชค าทประณตเปนพเศษ เมอกลาวถง สงศกดสทธ

พระมหากษตรย คร อาจารย จะใชค าศพทภาษาสนสกฤต

คณคาดานวรรณศลป

ดงบทประพนธ พรอมเบญจางคประดษฐสฤษฏสดด กายจตวจไตร ทวาร ไหวคณองคพระสคตอนาวรณญาณ ยอดศาสดาจารย มน อกคณสนทรธรรมคมภรวธ พทธพจนประชมตร ปฎก ทงคณสงฆพสทธศาสนดลก สมพทธสาวก นกร

สมาชกในกลม 1.นาย ณรงคฤทธ นนทแกว เลขท1 2.นาย ไตรภพ หนเซง เลขท2 3.นาย กตตศกด ชมนมเศษ เลขท3