Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Powstanie styczniowe

Historia Polski

Klasa II Gim

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Plan

Powtórzenie „Więzień narodów, żandarm Europy” Nowe nadzieje Polaków Biali i czerwoni Aleksander Wielopolski Branka Przebieg powstania Klęska Bilans

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Obok Orła znak Pogoni, Poszli nasi w bój bez broni.

• Autor: Wincenty Pol, pieśń powstańcza

• W krwawym polu, Lwów 1863

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Rosja Wiosna Ludów ominęła

Rosję dążenia narodów do

niezależności tłumiono siłą

1853 –1856 – wojna krymska, klęska Rosji

Aleksander II – ukaz o uwłaszczeniu chłopów

• złagodzenie cenzury

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Nadzieje Polaków sytuacja międzynarodowa Rosji sukcesy Włochów manifestacje uliczne o charakterze polityczno-religijnym: • „Mazurek Dąbrowskiego”, „Boże coś Polskę” • początkowa tolerancja władz • pogrzeb generałowej Sowińskiej – czerwiec 1860 • luty 1861 rocznica bitwy grochowskiej - krakowskie

przedmieście strzały do ludności październik 1861 stan wojenny za noszenie polskiego stroju narodowego – sąd

i zesłanie

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Ustępstwa rządu 1856 śmierć Paskiewicza Rosja zajęta uwłaszczeniem godzi się na pewne ustępstwa: • Komisja Wyznań i Oświecenia Publicznego • Aleksander Wielopolski – konserwatysta • namiestnik – Konstanty Mikołajewicz • administracja w polskich rękach • Szkoła Główna w Warszawie • ludność żydowska zrównana w prawach z polską • maj1861 i czerwiec 1861 dekret o zniesieniu pańszczyzny

i o oczynszowaniu

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Aleksander Wielopolski

przedstawiciel administracji wykorzystał osłabienie caratu by więcej • uzyskać dla Królestwa inicjator większości reform łączność z Rosją bardzo ważna zwalczał radykalizm nie liczył się z nastrojami • społeczeństwa. Uważał że polepszenie • sytuacji dla Polaków osiągnie sam choćby • wbrew społeczeństwu.

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Biali i Czerwoni Czerwoni – organizwali manifestacje • działali głównie w miastach • inteligencja, rzemieślnicy i robotnicy • październik 1860 Komitet Miejski w całym kraju tajne komórki

„dziesiątki” i „setki” • działalność Jarosława Dąbrowskiego „Łokietka” w Królestwie • Komitet Centralny Narodowy Plany: uderzenie na twierdzę modlińską, brak broni, aresztowania moment powstania odłożono na dalszy plan, rozbudowywano siatkę „tajne państwo polskie”, propaganda wśród chłopów kontakty z „Ziemla i Wola”

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Biali ziemiaństwo i warszawska burżuazja Andrzej Zamoyski grudzień 1861 organizacja Białych – Dyrekcja Krajowa Program praca organiczna powstanie na dalszy plan mniej aktywni niż czerwoni możliwość kompromisu z Rosją

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Branka

Wielopolski – największy przeciwnik powstania sprawa poboru do wojska rosyjskiego wybuch powstania

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Manifest 22 stycznia 1863r

• „Nikczemny rząd najezdniczy, rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary, postanowił zadać jej cios stanowczy: porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, najgorliwszych jej obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiące mil na wieczną nędzę i zatracenie(...)

• (...)W pierwszym zaraz dniu jawnego wystąpienia, w pierwszej chwili rozpoczęcia świętej walki, Komitet Centralny Narodowy ogłasza wszystkich synów Polski, bez różnicy wiary i rodu, pochodzenia i stanu, wolnymi i równymi obywatelami kraju. Ziemia, którą Lud rolniczy posiadał dotąd na prawach czynszu lub pańszczyzny, staje się od tej chwili bezwarunkową jego własnością, dziedzictwem wieczystym. Właściciele poszkodowani wynagrodzeni będą z ogólnych funduszów Państwa. Wszyscy zaś komornicy i wyrobnicy, wstępujący w szeregi obrońców kraju, lub w razie zaszczytnej śmierci na polu chwały, rodziny ich, otrzymują z dóbr narodowych dział bronionej od wrogów ziemi.

• Do broni więc, Narodzie Polski, Litwy i Rusi, do bronią, bo godzina wspólnego wyzwolenia już wybiła, stary miecz nasz wydobyty, święty sztandar Orła, Pogoni i Archanioła rozwinięty. A teraz odzywamy się do Ciebie, Narodzie Moskiewski: tradycyjnym hasłem naszym jest wolność i braterstwo Ludów, dlatego też przebaczamy Ci nawet mord naszej Ojczyzny, nawet krew Pragi i Oszmiany gwałty ulic Warszawy i tortury lochów Cytadeli.”

Manifest Tymczasowego Rządu Narodowego

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Manifest 22 stycznia 1863 r.

Tymczasowy Komitet Narodowy narody: polski, litewski

i ruski do walki zniesienie różnic stanowych,

uwłaszczenie odszkodowania z funduszy

państwowych bezrolni 3-morgowe

gospodarstwa

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Walki

Przewaga armii rosyjskiej 33 miejsca ataku Organizacja władzy powstańczej Naczelnik warszawy – Stefan Bobrowski taktyka polskich oddziałów I dyktator powstania- Ludwik Mierosławski Padlewski, Kurowski, Langiewicz Litwa i Białoruś Przystąpienie Białych do powstania II dyktator powstania- Marian Langiewicz

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

organizacja aparatu państwowego program Białych • demonstracja zbrojna by uzyskać pomoc państw • brak poważniejszych akcji bojowych • hamowanie chłopów do powstania • Rząd narodowy, podział na 5 ministerstw stanowisko mocarstw pomoc dla powstania: Niemcy, Włosi, Czesi,

Francuzi

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Represje

metoda terroru metoda odpowiedzialności zbiorowej Michał Murawiow – „wieszatiel” gen Berg – Królestwo publiczne egzekucje zsyłki na Sybir konfiskaty majątków

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Dyktatura Traugutta Romuald Traugutt szlachta odchodzi od powstania reorganizacja wojska propaganda wśród ludności klęska powstania jesień 1864 Podlasie 2 marca 1864 dekret

o uwłaszczeniu chłopów naczelnik Warszawy –

Aleksander Waszkowski

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Bilans powstania

klęska- wstrząs dla Polaków pogląd o beznadziejności dalszej walki małe poparcie ze strony polskiej carat rzucił do walki wszystkie swoje siły szanse powstania zmniejszyła polityka Białych trwałe osiągnięcie – dekret uwłaszczeniowy jeszcze raz Polacy pokazali że są gotowi do ponoszenia

największych ofiar w walce z zaborcą polskie społeczeństwo zostało

jednolite

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

• Bitwy pod Pieskową Skałą 4 marca 1863 Chrobrzem 17 marca 1863 Grochowiskami • 18 marzec 1863 Opatów 21 luty 1864

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Dziękuję za uwagę

Iwona Jakubas