1

07.10.2015

2

FİGEN YARICINuh Çimento Sanayi A.ş.

Yönetim Destek Uzman Yard.

İÇİNDEKİLER

1) TARİHÇE

2) ÇİMENTO nedir ve ÇİMENTO ÜRETİM PROSESİ

3) VERİMLİLİK UYGULAMALARI

3

(Bu sunumda yer alan sayısal veriler 2014 verileridir)

GİRİŞ

Günümüzde hızla artan ;

Teknolojik gelişmeler,

Büyüyen sanayi sektörü,

Ürün yelpazesinin genişlemesi

ile birlikte, işletmeleri kıt kaynakların daha verimli kullanılmasına itmiştir.

Bu bağlamda,Çimento Fabrikalarında kaynak verimliliği çalışmalarında,özellikle proses atığı olan enerjisi kullanılarak enerji kazancına gidilmektedir.

4

sıcak gaz

1. TARİHÇE

Nuh Çimento Sanayi A.Ş 1966 yılında

Hereke Kocaeli’de kuruldu

1969 yılında 400.000 ton/yıl

kapasite

1974 yılında 2. üretim hattı,

(kapasiteyi 800.000 ton/yıl’a

çıkarıldı)

2004 yılında 3. üretim hattını

kurarak 4,400 Mton/Yıl klinker

üretim kapasitesi

5

2008 yılında Arıtma Çamuru Kurutma Tesisi,

2010 yılında Elektrofiltrelerin Torbalı filtreye dönüştürülmesi

tamamlandı,

2012 yılında Atık Isıdan Elektrik Üretimi Tesisi,

2012 yılında Alternatif Yakıt Besleme Tesisi,

2008 yılında Deniz Suyu Arıtma Tesisi,

1. TARİHÇE6

2. KLİNKER ve ÇİMENTO ÜRETİM

KAPASİTELERİ Klinker Üretimi

1.Fırın 2.800 Ton/Gün

2.Fırın 3.200 Ton/Gün

3.Fırın 7.000 Ton/Gün

Toplam 13.000 Ton/Gün 4.400.000 Ton Klinker / Yıl

Çimento Üretimi

1.Bilyalı Değirmen 140 ton/saat

2.Bilyalı Değirmen 140 ton/saat

3.Bilyalı Değirmen 100 ton/saat

4.Bilyalı Değirmen 320 ton/saat

Toplam 5.700.000 Ton Çimento / Yıl

7

8

Çimento Üretim Prosesi

9

Alçi taşı

1200° C’de 150° C’de

Soğutma

Neden?

Taşıma ve stoklama kolaylığı

Camsı faz oluşturma

Enerji geri kazanımı

C3A

C4AFC2S

C3S

C3A

C4AFC2SC3S

10

3. ÇİMENTODA VERİMLİLİK

Verimliliğin ana kaynağı ATIK ISI

Çimento Üretim Maliyeti içerisinde Enerji 60-70 %

1.000.000 ton/yıl kapasiteli Çimento Fabrikasında 6000

kcal/kg

130.000 ton KÖMÜR tüketilir.

X 4.400 M.ton = 570.000 TON/YIL KÖMÜR

11

Kömür

Petrokok

Fuel-oil

Doğal Gaz

12

Kullanılmış lastikler (ÖTL)

Atık yağ (1.ve 2. katagori)

Kontamine atıklar

Plastikler

Solvent ve kimyasallar

Arıtma ve boya çamurları

Ahşap parçaları

Odun talaşı ve tozu

Biomass (kabuklar, çekirdek, kozupost, prina…..)

Hayvansal atıklar(kemik unu, hayvan yemi)

13

4.NUH ÇİMENTO VERİMLİLİK UYGULAMALARIAtık Isıdan Elektrik Enerji Üretim Tesisi (WHR)

Çamur Kurutma Tesisi (AÇKT)

Alternatif Yakıt Besleme Tesisi (AYT)

Deniz Suyu Saflaştırma Tesisi

Torba Filtreler (%99.9 Toz toplama verimi)

14

Fosil yakıt kaynaklı enerji tüketiminin azaltılması

Enerji maliyetlerinde azalma ve artan karlılık

Elektrik arz güvenirliliğinin arttırılması

Çevre imajının güçlendirilmesi

Atmosfere sıcak gaz atılmasının engellenmesi

CO2 Emisyonlarının azaltımı

Sektörel enerji yoğunluğunun düşmesine katkı

15

4.1 ATIK ISIDAN ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ

(WHR) Bacalardan atılan sıcak atık gaz ile kazanlarda buhar üretilir,

Bu buhar Türbine gönderilerek,jeneratör vasıtasıyla elektrik elde edilir,

1 2

16

SP3 KAZANI AQC2 KAZANI 17

Kazanlarda 10 bar,3500C,80 ton/h buhar üretimi ile ;

• Yıllık Çalışma Oranı : 97%

• Ortalama İç Tüketim: 6,5 %

• Su Tüketimi : 100 m3/h

√

√

√

√

√

√

√

Yıllık Brüt Üretim:108.700.000 kwh

Yıllık Net Üretim: 102.000.000 kwh

Tasarruf Değeri : 14.000.000 TL/Yıl

Fabrika Enerji Tüketiminin : 20%

4.1 ATIK ISIDAN ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ

(WHR)18

4.2 ÇAMUR KURUTMA TESİSİ

250 ton/gün kapasite

195 ton/gün su buharlaş.kapasitesi(%80)

2.500–3.500 kcal/kg değerinde alternatif yakıt

Klinker Prosesinde kullanılan 3.fırının yakıt

tüketiminin % 3’ü

SONUÇ

ana yakıt tüketiminin azaltılması

atık ısının geri dönüşümü

depolamadan kaynaklanan metan gazı çıkışının

engellenmesi

CO2 salınımı azaltılmakta

Arıtma tesislerinden çıkan arıtma çamuru kurutulması19

4.2 ÇAMUR KURUTMA TESİSİ

Atık Miktarı:46.220 ton/yıl

Tasarruf Miktarı: 3.500 ton/yıl

(kömür kazancı)

Kömür İkame Kazancı: 730.000

TL/yıl

Kömür Kalori Değeri:6300 kcal/kg

Atık Kalori Değeri(ort.): 2800

kcal/kg

20

4.3 ALTERNATİF YAKIT & HAMMADDE

ALTERNATİF YAKIT

Kontamine Atık

Kontamine Ambalaj

Ömrünü Tamamlamış Lastik

Banknot Kırpığı,vb.

ALTERNATİF HAMMADDE

Ağartma Toprağı (Al2O3)

Demir Curufu (Fe2O3)

Uçucu Kül (Fe2O3)

Iskarta Alçı (SO3)

Agrega Artığı

Alüminyum İçerikli Çamur (Al2O3)

Dip Külü (Fe2O3)

Marn

21

4.4 ALTERNATİF YAKIT BESLEME TESİSİ

Kapasite: 5 ton/saat

Proses ihtiyacının %3’ü kadarlık bir

enerji sağlanmakta.

22

* Piyasada bulunan tehlikeli atıkların bertaraf

edilmesi sağlanmakta,

Depolanmalarını veya uygunsuz atılmaları

önlenmekte,

* Atıkların kalorifik değerlerinden faydalanarak ana

yakıt olan kömür kullanımı azaltılmakta,

* Böylelikle gaz emisyon değerleri düşürülmektedir.

4.4 ALTERNATİF YAKIT BESLEME TESİSİ

YATIRIM

Yatırım Yılı :2012

Yatırım Maliyeti : 4.000.000 USD

Yatırım Gerçekleşme Süresi : 18 Ay

Atık Miktarı: 6.297 ton/yıl

Tasarruf Miktarı : 1.760 ton/yıl

(kömür kazancı)

Kömür İkame Kazancı: 380.000

TL/yıl

Kömür Kalori : 6.300 kcal/kg

Atık Kalori(ort.):3.690 kcal/kg

23

4.5 TORBALI FİLTRELEME SİSTEMİ

Yatırım Yılı : 2008 (2010 son filtre)

Yatırım Maliyeti: 7.000.000 €

Yatırım Gerçekleşme Süresi: 2,5 yıl

Yıllık Tasarruf Miktarı :196 TonToz Tutma Verimliliği % 99,9

enerji dalgalanmalarında ve ani karbon monoksit yükselmelerinde dahi aynı

verimle çalışmaya devam etmektedir.

24

Deniz Suyu kullanıma uygun hale getirilir

4.6 DENİZ SUYU ARITMA TESİSİ25

ULTRAFİLTRASYON

Suyun kimyasal yapısında

değişiklik olmaz

Fiziksel özelliklerde max.iyileştirme

Askıda katı

maddeler,bulanıklık,renk

pigmentleri,Bakteri ve virüslerin

tamamı giderilir

26

4.6 DENİZ SUYU ARITMA TESİSİ

TERS OSMOZ

Suda iletkenlik,klorür,sertlik

vb.parametreler giderilir.

27

4.6 DENİZ SUYU ARITMA TESİSİ

4.6 DENİZ SUYU ARITMA TESİSİ

• Üretilen Su Miktarı: 2.000.000 m3/yıl

• Tasarruf Değeri : 580.000 TL/Yıl

• Kapasite : 600 m³/saat

• Elektrik tüketimi=3,71 Kw/ m3

√

√

√

√

28

YATIRIM

29