power i duplex kolor doppler u procjeni karotidne stenoze

Vanesa Bešlagić

KLINIKA ZA RADIOLOGIJU

KCUS SARAJEVO

Uvod• Cerebrovaskularna bolest je glavni uzrok

morbiditeta i mortaliteta u razvijenim zemljama.

• Ishemija kao posljedica stenoze karotida je uzrok moždanog udara, u 20%-30% slučajeva.

• Smatra se da je 70%- 80% slučajeva moždanog udara tromboembolijskog porijekla, a karotidni plak vodeći embolijski izvor.

Dijagnostičke metode/imidžing tehnike

Karotide daju uvid u stanje aterosklerotske bolesti u drugim dijelovima vaskularnog stabla.

Cilj karotidnog imidžinga je monitoring evolucije karotidne ateroskleroze.

Dijagnostičke imidžing procedure u evaluaciji karotidne ateroskleroze su: digitalna suptrakciona angiografija , ultrazvuk, kompjuterizirana tomografska angiografija magnetna angiografija, nuklearne imidžing metode, molekularni imidžing.

Dijagnostičke metode/imidžing

tehnike Karotidne arterije su tipično mjesto za primjenu

Doppler ultrazvuka .

Kolor duplex ultrazvuk dozvoljava simultanu vizuelizaciju vaskularne lezije u sivoj skali i asociranih poremećaja protoka u kolor kodiranoj slici.

Hemodinamska kvantifikacija patologije se ostvaruje analizom Doppler spektralnog prikaza.

Dijagnostičke metode/imidžing tehnike Power Doppler je varijanta kolor Dopplera. Snaga Doppler

signala data je bojom, dok su u kolor Doppleru brzina i pravac protoka prikazani bojom.

Omogućava lakše kolor kodiranje vaskularnog lumena, pa je lakše procijeniti stepen stenoze.

Senzitivniji je 3–5 puta u odnosu na kolor Doppler, daje preciznije vaskularno mapiranje.

Ovo je učinilo metodu popularnom u kliničkim uslovima, te se u brojnim slučajevima koristi prije kolor Dopplera ili duplex Dopplera.

Karotidna ultrasonografija Karotidna sonografija u zadnje dvije decenije

postala je dominantni skrining metod u procjeni ekstrakranijalne karotidne aterosklerotske bolesti.

Ultrazvuk je jeftina, neinvazivna metoda velike tačnosti u procjeni karotidne stenoze.

Cilj ultrazvučnog pregleda karotida je da se odrede karakteristike, lokalizacija i raširenost aterosklerotske bolesti.

Ciljevi istraživanja Ciljevi istraživanja

Evaluirati prisutnost i ekstenzivnost karotidne stenoze power Doppler-om.

Evalurati prisutnost i ekstenzivnost karotidne stenoze duplex kolor Doppler-om.

Utvrditi senzitivnost i specifičnost power Doppler-a u dijagnostici karotidne stenoze.

Komparirati power Doppler nalaz i duplex kolor Doppler nalaz kod istih pacijenata.

Odrediti validnost power Doppler-a kao skrining metode za karotidnu stenozu.

Bolesnici Uzorak istraživanja

Predmet istraživanja su bili pacijenti hospitalizirani radi koronarne revaskularizacije. Istraživanje je obuhvatilo 100 pacijenata dobne skupine od 40 do 78 godina. Dijagnostička evaluacija pacijenata: power Doppler i duplex kolor Doppler ekstrakranijalnog dijela karotidnog sistema.

Kriteriji za uključivanje u studiju U studiju su bili uključeni kardiohirurški pacijenti oba

spola. Nakon potpune kliničko–laboratorijske evaluacije i prethodno učinjene koronarografije, učini se ultrazvučni pregled ekstrakranijalnog dijela karotidnog sistema.

Kriteriji za isključivanje iz studije Iz studije su bili isključeni pacijenti koji ne ispunjavaju

gore navedene kriterije, kao i pacijenti koji su imali prethodno dijagnosticiranu karotidnu stenozu.

Metode Power Doppler pregledom demonstrirao se samo

protok, procjenjivao morfološki stepen stenoze.

Kompletan duplex kolor Doppler pregled bio je referens standard metod.

Rezultati skrining power Doppler pregleda komparirani su s rezultatima kompletnog duplex kolor Doppler pregleda.

REZULTATI

Karakteristike uzorka

Adekvatnost pregleda kod metoda PD i DKD

ACI stenoza < 50% – transverzalni presjek Bmod

ACI < 50% stenoza – B–mod longitudinalni presjek

Razlika između Power Doppler i Duplex kolor Dopplera u stepenu redukcije stenoze desne karotide

ACI stenoza< 50% – kolor Doppler mod transverzalni presjek

ACI Stenoza < 50% – power Doppler

ACI stenoza – 50%< duplex kolor Doppler

Razlika između Power Doppler i Duplex kolor Dopplera u stepenu redukcije stenoze desne karotide

ACI stenoza >50% B–mod – transverzalni presjek

Razlika između Power Doppler i Duplex kolor Dopplera u stepenu redukcije stenoze lijeve karotide

ACI stenoza >50% B mod –longitudinalni prikaz


ACI stenoza>50% – transverzalni presjek kolor mod


ACI stenoza >50% duplex kolor Doppler – longitudinalni prikaz

ACI 58% stenoza power Doppler - longitudinalni presjek


Stepen stenoze desne i lijeve karotide

Prikaz frekvencija slučajeva pojedinih stepena stenoze lijeve i desne karotide

Stepen redukcije stenoze desne i lijeve karotide

Broj Procenat

Nalaz uredan 58 29

Manje od 50% 131 65,5

50-69% 9 4,5

Jednako ili veće od 70% ali ne i subokluzija

2 1

Subokluzija - -

Okluzija - -

Ukupno 200 100

Razlika između Power Doppler i Duplex kolor Dopplera u stepenu stenoze desne i lijeve karotide (N = 200)

Stepen redukcije stenoze desne i lijeve

karotide

MetodSenziti-vnost

Specifi-čnost

Pozitivna predi-ktivna

vrijednost

Negativna predi-ktivna

vrijednost

Tačnost metode

Nalaz uredan

PD 1 0 1 0 1

DKD (std.) 1 0 1 0 1

Manje od 50%

PD 0,794 0 1 0 0,794

DKD (std.) 1 0 1 0 1

50%–69%PD 0,222 0 1 0 0,222

DKD (std.) 1 0 1 0 1

≥70% (ne i subokluz.)

PD 0,5 0 1 0 0,5

DKD (std.) 1 0 1 0 1

Suboklu-zija

PD – – – – –

DKD (std.) – – – – –

OkluzijaPD – – – – –

DKD (std.) – – – – –

Razlika između power dopplera i duplex kolor dopplera u tačnosti identifikacije ulceracije

plaka

Na grafikonu se vidi da je osjetljivost i tačnost power Dopplera u korektnoj identifikaciji ulceracije plaka ista kao kod standarda, tj. duplex kolor Dopplera.

Diskusija Faktori rizika koronarne i karotidne bolesti. Incidenca simultane karotidne i koronarne bolesti

od 2,3% do 54%. Koronarna revaskularizacija je jedna od najčešćih

operacija. Neurološke komplikacije nakon CABG su značajan

problem. Najteža postoperativna komplikacija je moždani

udar. Sheimann RG, 2007

Diskusija Smanjenje rizika : medikamentoznom terapijom,

endarterektomija karotida, stentiranje.

Pokušaji da se identificiraju kardiovaskularni pacijenti sa najvećim rizikom.

Rutinska preoperativna neinvazivna evalucija karotidnih arterija.

Metode koje se koriste su duplex kolor karotida, MRA, CTA i,ukoliko postoji nesklad između neinvazivnih metoda, DSA .

Diskusija Neinvazivni modaliteti DUS,CTA,MRA privlačniji u odnosu

na “zlatni standard” – cervikalnu angiografiju.

Ako se tačna dijagnoza karotidne stenoze postigne Duplex Doppler tehnikom, onda se izbjegava mogućnost nastanka CVI, koji postoji kod izvođenja angiografije, 1,2% u ACAS studiji.

U posljednjoj deceniji, u mnogim institucijama, karotidna revaskularizacija se izvodi samo na osnovu nalaza duplex kolor Dopplera.

Velika dijagnostička tačnost neinvazivnih metoda kao što su Duplex Doppler, CTA i MRA čine DSA sve manje prisutnom u dijagnostici karotidne stenoze.

Lal, 2007.

Diskusija Godine 2003. grupa eksperata usaglašava stavove o

dijagnostici karotidne stenoze Duplex Dopplerom. Interpretacija karotidnih sonograma bazira se na morfološkim

svojstvima slike sive skale i Kolor Doppler kriterijima. Procjena stenoze temelji se na maksimalnoj sistolnoj brzini

PSV, procjeni plaka, što se smatra primarnim kriterijima. Dodatni parametri su: minimalna dijastolna brzina, odnos PSV ACI/ACC.

Tehničke preporuke, dijagnostička stratifikacija, imidžing i Doppler parametri su unificirani s preporukom o daljoj upotrebi.

U ovom radu koristili smo kvantifikacijsku preporuku UZ panela iz 2003 godine sa diferenciranjem urednog nalaza, stenoze <50%, stenoze od 50%–69%, stenoze jednake 70% i više, ali ne subokluzije, subokluzije i okluzije

Grant EG, Benson CB, 2003.

Diskusija Ateroskleroza je sistemska bolest.

Sabeti u svom radu istražuje da li uznapredovala karotidna ateroskleroza dijagnosticirana duplex kolor pregledom povećava perioperativne komplikacije kod kardiovaskularnih pacijenata.

Pregledano je 1065 asimptomatskih pacijenata, 93 (9%) pacijenata je bilo sa uznapredovalom karotidnom stenozom.Ovi pacijenti su imali signifikantno veći rizik nastanka kardiovaskularnih komplikacija u poređenju sa pacijentima bez uznapredovale bolesti.

Sabeti S, 2007.

Diskusija U ovoj studiji, power Doppler se pokazao kao

metoda velike dijagnostičke tačnosti, pogotovo za uredne nalaze i stepene stenoze < 50%, s nešto manjom dijagnostičkom tačnošću za stenozu iznad 50%.

Kako je kod pacijenata kandidata za koronarnu revaskularizaciju u procjeni perioperativnog rizika najvažnije diferencirati pacijente sa stenozom ispod i iznad 50%, power Doppler je dobra skrining metoda u tom rasponu.

Do sada najčešće korišten metod u skriningu karotidne stenoze u generalnoj populaciji, kao i kod kardiohirurških pacijenata jeste duplex kolor Doppler.

Diskusija I duplex kolor Doppler i power Doppler su Doppler

tehnike.

Komparirajući rezultate konvencionalne angiografije, zlatna standard referens metodom,

sa power Dopplerom i duplex kolor Dopplerom, pokazalo se da su sličnih imidžing karakteristika.

Duplex kolor Doppler može se smatrati preciznom

referens standard metodom. Caroll BA,2005.

Zaključci Koronarna arterijska revaskularizacija kod pacijenata sa

signifikantnom karotidnom bolesti nosi rizik nastanka cerebralnog inzulta i kod asimptomatskih pacijenata.

Rutinski skrining karotidne bolesti kod svih kardiohirurških pacijenata je opravdanim u populaciji gdje je diseminirana vaskularna bolest česta.

Ne postoji opšti konsenzus o optimalnoj skrining proceduri za identifikaciju kardiohirurških pacijenata s najvećim rizikom nastanka cerebralnih komplikacija.

Sonografija je značajna imidžing procedura u dijagnostici bolesti karotidnih arterija. Omogućava dosta preciznu, relativno brzu i neinvazivnu procjenu karotidnih arterija. Zahvaljujući modernoj aparaturi, većina pacijenata može biti dijagnosticirana tačno i terapijski adekvatno tretirana.

Zaključci Preoperativnim karotidnim ultrazvukom detektuje se prisustvo i

stepen karotidne stenoze i time procjenjuje stepen rizika nastanka perioperativnog inzulta.

Duplex kolor Doppler je do sada najšire korištena metoda u preoperativnom skriningu karotidne stenoze kardiohirurških pacijenata. Vremenski je zahtjevan te se ne može smatrati optimalnim skrining programom. Varijanta kolor Dopplera je power Doppler.

Power Doppler metoda ima karakteristike dobrog skrining testa za karotidnu stenozu: velike je dijagnostičke tačnosti, nema rizika po pacijenta, vremenski nije zahtjevna. S ovim svojstvima predstavlja optimalan skrining model u preoperativnoj procjeni karotidne stenoze kardiohirurških pacijenata.

power i duplex kolor doppler u procjeni karotidne stenoze

Documents