portal hipertansiyonda doppler usg · portal hipertansiyon hepatik: ağırlıklı presinuzoidal...

33
Portal Hipertansiyonda Doppler USG Dr.S.Süreyya Özbek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi

Upload: others

Post on 19-Jan-2020

41 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal

Hipertansiyonda

Doppler USG

Dr.S.Süreyya Özbek

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi

Page 2: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Öğrenim Hedefleri

Portal hipertansiyon

Portal Doppler tekniği

Gri-skala komponent

İntrahepatik Doppler analiz

Ekstrahepatik Doppler analiz

Cerrahi şantlı olgular

Sınırlamalar

Page 3: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal Hipertansiyon

Fizyopatoloji:

Artmış kan hacmi

Artmış hepatik direnç

Nedenler:

Prehepatik

Hepatik

Posthepatik

Page 4: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal Hipertansiyon

Pre-hepatik:

Konj. PV atrezi/stz.

PV/ SV trombozu

Ekstrensek bası (tm…)

Splanknik AVF

Page 5: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal Hipertansiyon

Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal

Prm. bilier siroz (erken)

Şiztosomiazis (erken)

İdiopatik portal HT (erken)

Myeloproliferatif h.lar

Polikistik h.

Hepatik metastazlar

Granulomatöz h.lar (tbc., sarkoidoz)

Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal

Page 6: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal Hipertansiyon

Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal

Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal

Hepoatik siroz

Akut alkolik siroz

Prm. bilier siroz (geç)

Şiztosomiazis (geç)

İdiopatik portal HT (geç)

Akut ve fulminan hepatit

Konj.hepatik fibroz

Peliozis hepatis

Venooklüziv h.

Page 7: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal Hipertansiyon

Post-hepatik:

Budd-Chiari s.

VKI obstr.

Konstriktif perikardit

Sağ kalp yetm.

Trikuspid yetm.

Artmış portal / splenik kan akımı

Arterioportal venöz fistül

Page 8: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Gri skala USG

Karaciğer ve dalak

boyutları, loblar

Karaciğer parankimi

ve kontur yapısı

Kitleler

Page 9: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Siroz Şekil

Kc hacminin kaudat lob ve sol lateral sektöre redistribüsyonu

Kaudat lob / Sağ lob transvers çap oranı > %65

Siroz tanısında %41-43 SN

% 91-100 SP

Colli A, Radiology 2003 Giorgio A, Radiology 1986

Page 10: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Gri skala USG

Hilusta LAP’lar

Portal venöz

damarların yapısı, çapı

Assit

Page 11: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Doppler USG

VKI ve HV’ler

Açıklık

Boyutlar

Kollateraller

Budd-

Chiari s.

Page 12: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Doppler USG HV’ler: Akım desenleri

Tip 0: Trifazik

Sirozlularda %50

Tip 1: Monofazik pulsatil

Sirozlularda %32

Tip 2: Monofazik düz

Sirozlularda %18

Tip Kc yetm. şiddeti**

Bolondi L, 1991

Page 13: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Ana Portal ven ve dalları

Çap

Akım varlığı ve yönü

Page 14: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Ana Portal ven ve dalları Akım pulsatilitesi

artışı: Kalp h. (TY gibi)

Kalp yetmz.

Konstriktif perikardit

Akım pulsatilitesi azalması Kr. Kc h.?

Page 15: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Ana Portal ven ve dalları

Trombüs?

Kavernöz transformasyon?

Page 16: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Portal ven anevrizması

Page 17: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Hepatik arter

Page 18: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Splenik v.

Açıklık, tromboz varlığı

Akım varlığı ve yönü

Ters splenik v. akımı

Page 19: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

SMV

Açıklık, tromboz varlığı

Akım varlığı ve yönü

Ters SMV akımı

Page 20: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Koronar (sol gastrik v.)

Portal bileşke

Çap (<5-6 mm)

Akım yönü

Page 21: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Peripankreatik kollateraller

Page 22: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Dalak hilusu ve alt kenarı

Splenoretroperitoneal

kollateraller

Page 23: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Splenorenal kollateral

Page 24: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Portal HT’da Doppler USG

Paraumblikal ven

Yüzeyel yüksek frekanslı prob

Akım yönü

Page 25: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Cerrahi Şantlar

Mezokaval

Proksimal splenorenal Distal splenorenal

www.heart-intl.net

Page 26: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Cerrahi Şantlar

Mezoatrial şant

Page 27: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Transhepatik İntrahepatik

Portosistemik Şant- TIPS

thelivercarefoundation.org

Page 28: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

TIPS

Page 29: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Sınırlamalar

Obesite

Meteorizm

Assit

Küçük karaciğer

Yavaş akım

Page 30: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

Aklımızda kalsın…

Gri-skala komponent

Optimum teknik ayarlar

Kontrol listesi ile tüm damarların analizi

İnterkostal görüntüleme

Dekübit pozisyonun önemi

Page 31: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

SORU

Pulsatil portal ven akımı aşağıdakilerden

hangisini düşündürmeli?

A. Sirotik karaciğer

B. Dev splenorenal şant

C. Sağ kalp yetmezliği

D. Budd Chiari

Page 32: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

SORU

Hangi olguda paraumblikal ven akımı

olasılığı yüksektir?

A. Splenorenal şant

B. Artmış portal venöz debi

C. Fonksiyone TİPS

D. Şiddetli koronar v. şantı

E. Budd Chiari

Page 33: Portal Hipertansiyonda Doppler USG · Portal Hipertansiyon Hepatik: Ağırlıklı Presinuzoidal Ağırlıklı Sinuzoidal ve/veya Postsinuzoidal Hepoatik siroz Akut alkolik siroz Prm

SORU

Sol portal ven dalında ters yönlü akım ne

varlığında SAĞLIKLI bir bulgu kabul edilir?

A. Assit

B. TİPS

C. Özefagus varisleri

D. Splenoretroperitoneal şantlar