Poradnik dla rodziców dzieci niesłyszących

Wstęp

Drodzy Rodzice

Poradnik ten został stworzony z myślą o was i o waszych niesłyszących dzieciach. Pojawienie się dziecka niepełnosprawnego jest dla rodziny sytuacją nową do której wszyscy muszą się przygotować. Wasze niesłyszące dziecko może osiągnąć tyle samo, a nawet więcej niż jego zdrowi rówieśnicy. Jego niepełnosprawność nie przekreśla mu szansy na zrobienie kariery zawodowej, naukowej czy w założeniu szczęśliwej rodziny.

Jednak by tak się stało, wy rodzice powinniście wspierać swoje dzieci, wcześnie rozpocząć rehabilitację i współpracować z logopedą, lekarzem. Poradnik ma na celu przekazanie wam podstawowych informacji na temat uszkodzeń słuchu, pozwoli zaplanować przyszłość waszego dziecka , dać wskazówki jak radzić sobie z problemami i trudnymi decyzjami. Mamy nadzieję, że choć trochę pomoże wam w dylematach jakich będziecie doświadczali w codziennym życiu.

Drodzy Rodzice

Poradnik ten został stworzony z myślą o was i o waszych niesłyszących dzieciach. Pojawienie się dziecka niepełnosprawnego jest dla rodziny sytuacją nową do której wszyscy muszą się przygotować. Wasze niesłyszące dziecko może osiągnąć tyle samo, a nawet więcej niż jego zdrowi rówieśnicy. Jego niepełnosprawność nie przekreśla mu szansy na zrobienie kariery zawodowej, naukowej czy w założeniu szczęśliwej rodziny.

Jednak by tak się stało, wy rodzice powinniście wspierać swoje dzieci, wcześnie rozpocząć rehabilitację i współpracować z logopedą, lekarzem. Poradnik ma na celu przekazanie wam podstawowych informacji na temat uszkodzeń słuchu, pozwoli zaplanować przyszłość waszego dziecka , dać wskazówki jak radzić sobie z problemami i trudnymi decyzjami. Mamy nadzieję, że choć trochę pomoże wam w dylematach jakich będziecie doświadczali w codziennym życiu.

Spis Treści

Przyczyny problemów ze słuchem ……………………………………………str.4

Wczesne wykrywanie wad słuchu …………………………………………….str.6

Sprawdź czy twoje dziecko słyszy …………………………………………….str.7

Dylemat wyboru szkoły …………………………………………………………str.8

Plusy i minusy szkół …………………………………………………………….str.9

Czy osoby niesłyszące mogą studiować …………………………………….str.13

Adresy szkół i instytucji dla osób z problemami słyszenia ………………...str.14

Praca a osoby niesłyszące …………………………………………………...str.16

Zakłady pracy chronionej w Bydgoszczy ……………………………………str.17

Język migowy i inne metody porozumiewania się ………………………….str. 18

Porady dla rodziców wychowujących dziecko z wadą słuchu …………….str. 20

Propozycje ćwiczeń usprawniających ……………………………………….str. 21

Grupy wsparcia dla rodziców …………………………………………………str. 23

Dofinansowania z NFZ ………………………………………………………..str. 24

Dofinansowania z PFRON/MOPS/PCPR ……………………………………str. 25

Program pomocowy Pitagoras 2007 …………………………………………str. 26

Przyczyny problemów ze słuchem

CZYNNIKI GENETYCZNE- są najbardziej powszechną ze znanych przyczyn niedosłyszenia i ciężkiego uszkodzenia słuchu u dzieci. Dowiedziono, że ponad 150 różnych rodzajów niedosłyszenia może być uwarunkowana genetycznie.

ZAPALENIE OPON MÓZGOWO-RDZENIOWYCH- choroba ośrodkowego układu nerwowego. W większości przypadków zapalenia opon mózgowych, w których wystąpiło uszkodzenie słuchu, przyczyną choroby były infekcje bakteryjne, a nie groźniejsze dla życia infekcje wirusowe. Choroba ta jest najczęstszą przyczyną niedosłuchu nabytego u dzieci w wieku szkolnym i jest główną przyczyną ciężkiego niedosłuchu typu odbiorczego, które nie występuje przy urodzeniu. Ten niedosłuch jest nabyty, a osoby nim dotknięte mogły nauczyć się mowy i języka zanim doszło do uszkodzenia słuchu. Istnieją szczepionki zapobiegające zapaleniu opon mózgowych, ale obecnie nie ma programu szczepień przeciwko tej chorobie.

ZAPALENIE UCHA ŚRODKOWEGO- jest infekcją ucha środkowego i nagromadzeniem się płynu za błoną bębenkową. Choroba ta może być leczona antybiotykami oraz za pomocą innych procedur medycznych. Jeśli trwa dłuższy okres lub nie jest rozpoznana u małych dzieci, może doprowadzić do powstania zaburzeń rozwoju języka, które z kolei mogą wpłynąć na przebieg późniejszej nauki szkolnej. Chroniczne zapalenie ucha wewnętrznego wskutek uszkodzenia błony bębenkowej spowodować może niedosłuch typu przewodzeniowego. W 84% przypadków występuje wówczas lekkie lub umiarkowane uszkodzenie słuchu. Dzieci nim dotknięte zazwyczaj niedosłyszą i korzystają z aparatów słuchowych

4

Przyczyny problemów ze słuchem

RÓŻYCZKA U KOBIETY CIĘŻARNEJ- zachorowanie na różyczkę przez kobietę ciężarną może spowodować bardzo poważne uszkodzenie nienarodzonego dziecka. Dziecko może urodzić się z ciężkim uszkodzeniem słuchu, wadą wzroku, innymi pojedynczymi niepołnosprawnościami lub ich zespołami. Tak jak inne wrodzone uszkodzenie słuchu, ujawnione przy narodzinach, uszkodzenia spowodowane różyczką mają na ogół charakter odbiorczy, dotyczą ucha wewnętrznego lub nerwu słuchowego.

HAŁAS- jest główną przyczyną uszkodzeń słuchu w Stanach Zjednoczonych. Państwa europejskie podejmują kroki prawne, aby zapewnić zmniejszenie poziomu hałasu. Ponad godzinna ekspozycja na hałas głośniejszy niż 105dB jest uznawana za niezdrową. Badacze wskazują, że bardziej narażeni na uszkodzenie słuchu spowodowane hałasem są młodzi mężczyźni. Oni bowiem często zajmują się takimi czynnościami jak koszenie trawnika czy jazda motocyklem. Nawet niemowlęta i dzieci mogą doznać nieodwracalnych uszkodzeń słuchu spowodowanych hałasem. Takie uszkodzenie słuchu powstaje bezboleśnie, niezauważalnie i pogłębia się stopniowo wskutek stałej ekspozycji na hałas.

5

Wczesne wykrywanie wad słuchuWczesne wykrywanie wad słuchu jest bardzo ważne, ponieważ najlepszym okresem

rozpoczęcia rehabilitacji jest wiek dziecka poniżej 6 miesiąca życiaBadania przesiewowe mają na celu wychwycenie osób z wadą słuchu. Badanie wykonuje

się na oddziale noworodkowym w drugiej dobie życia dziecka, a jeśli test wypadnie nieprawidłowo - powtarza się go w dniu wypisu ze szpitala. Dzieci z nieprawidłowym wynikiem badania przesiewowego oraz z dzieci, u których stwierdzono obecność czynników ryzyka uszkodzenia słuchu kierowane są do ośrodków, w których wykonywane są badania diagnostyczne. Dzieci, u których istnieje ryzyko późniejszego ujawnienia się niedosłuchu pozostają pod okresową kontrolą tak długo, jak długo istnieje zagrożenie.

polski Program powszechnych przesiewowych badań słuchu u noworodków (PPPBSuN) realizowany jest w:

Szpital Uniwersytecki nr 2 im J.Biziela Oddział Kliniczny Noworodków, Wcześniaków z Intensywną Terapią Noworodka wraz z Wyjazdowym Zespołem "N" Bydgoszcz 85-168 ul. Ujejskiego 75

Wojewódzki Szpital Dziecięcy Oddział Pediatrii, Kardiologi i Reumatologii z Pododdziałem Patologii Noworodka Bydgoszcz 85-667 ul. Chodkiewicza 44

Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. E. Warmińskiego - Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Oddział Noworodków i Intensywnej Terapii Noworodki I Bydgoszcz 85-826 ul. Szpitalna 19

6

Sprawdź czy twoje dziecko słyszy Do 3 miesiąca życia

Sprawdź, czy Twoje dziecko:- Budzi się przy głośnych dźwiękach?- Reaguje przestrachem lub mruży oczy słysząc głośne dźwięki?- Od około 2 miesiąca reaguje na Twój głos, uspokaja się, uśmiecha się, gdy Cię słyszy?- Głuży (wydaje gardłowe dźwięki)?

4-6 miesiąc życia- Zwraca głowę w kierunku źródła dźwięku - np. głosu, zabawek dźwiękowych, szczekającego psa?- Reaguje na zmiany Twego głosu?- Budzi się z lekkiego snu, gdy ktoś mówi?- Gaworzy?

7-12 miesiąc życia- Zwraca się w kierunku źródła dźwięku - głosu, grającej zabawki, itp.?- Słucha, gdy się do niego mówi?- Reaguje na swoje imię?- Rozumie proste słowa, np. "mama", "oko", itp.- zwraca się w kierunku nazywanych osób, przedmiotów lub pokazuje je palcem?- Rozumie proste polecenia i zakazy - "nie wolno!", "chodź tutaj" itp.?- Powtarza sylaby (gaworzy)?- Używa dźwięków naśladujących mowę, by zwrócić na siebie uwagę?- Próbuje naśladować głosy zwierząt?- Próbuje naśladować głośność i rytm Twego głosu?

13-24 miesiąc życia- Rozumie proste polecenia i pytania, np.: "gdzie jest twój but", "chodź", "podaj piłkę"?- Umie pokazywać części ciała?- Naśladuje głosy zwierząt?- Kołysze się w rytm muzyki?- Lubi zabawy-rymowanki, np. "idzie rak...", "koci-koci"?- Wypowiada kilka do kilkudziesięciu słów?- Próbuje składać po dwa słowa, np.: "chodź pa-pa", "AM 7

Kiedy wasze dziecko osiągnie wiek szkolny będziecie zastanawiali się nad wyborem szkoły dla swojej pociechy, a macie przynajmniej 6 możliwości:

1. szkoły ogólnodostępne w miejscu ich zamieszkania

2. klasy integracyjne przy szkołach ogólnodostępnych w miejscu ich zamieszkania

3. szkoły integracyjne w miejscu ich zamieszkania

4. klasy dla dzieci z wadą słuchu przy szkołach ogólnodostępnych bądź integracyjnych w miejscu ich zamieszkania

5. ośrodki szkolno – wychowawcze dla dzieci niedosłyszących z internatem poza miejscem ich zamieszkania

6. ośrodki szkolno – wychowawcze dla dzieci niesłyszących z internatem poza miejscem ich zamieszkania.

8

Szkoła podstawowa Ogólnodostępna – jest w miejscu zamieszkania, bardzo liczne klasy (25 – 30) dzieci, najczęściej pracują tam nauczyciele bez przygotowania do pracy z dzieckiem z wadą słuchu, a dzieci słyszące porozumiewają się tylko mową werbalną.

Korzyści: dzieci z wadą słuchu przebywają w środowisku rodzinnym dzieci z wadą słuchu przebywają w środowisku słyszących rówieśników dzieci są ciągle stymulowane do porozumiewania się w sposób

werbalny.

Straty: dzieci z wadą słuchu ponoszą ogromne koszty natury emocjonalnej:

bywają znerwicowane, zrezygnowane, osamotnione, gdyż nikt nie porozumiewa się ich językiem – gestami

mają poczucie braku akceptacji z powodu niewyraźnej artykulacji oraz bycia niekochanym, gdyż ciągle stawiane są im przez rodziców i nauczycieli zbyt wysokie wymagania.

9

Szkoła podstawowa integracyjna= klasy integracyjne – jest w miejscu zamieszkania dziecka lub w najbliższej okolicy, liczba dzieci w klasach do 20 (w tym jest 5 dzieci z różnymi niepełnosprawnościami), w klasie pracuje 2 nauczycieli, najczęściej bez przygotowania do pracy z dzieckiem z wadą słuchu, a dzieci słyszące porozumiewają się mową werbalną.

Korzyści: dzieci z wadą słuchu przebywają w środowisku rodzinnym dzieci z wadą słuchu przebywają w środowisku słyszących rówieśników dzieci są ciągle stymulowane do porozumiewania się w sposób werbalny dzieci uczą się pomagać innym niepełnosprawnym kolegom. Straty: dzieci z wadą słuchu ponoszą koszty natury emocjonalnej: bywają

znerwicowane, zrezygnowane, osamotnione, gdyż nikt nie porozumiewa się ich językiem – gestami

mają poczucie braku akceptacji z powodu niewyraźnej artykulacji poczucie lęku przed niepowodzeniami w szkole (co wiąże się ze zbyt wysokimi

wymaganiami i niewłaściwymi metodami nauczania).

10

Klasy dla dzieci z wadą słuchu– są w szkole masowej ogólnodostępnej, w szkole integracyjnej, w miejscu zamieszkania dziecka lub w najbliższej okolicy; liczba dzieci w klasie od 4 do 10 (optymalnie 6 dzieci); w tych klasach pracują nauczyciele specjaliści: surdopedagog, surdologopeda, nauczyciel rewalidacji – pedagog specjalny, czasami psycholog specjalizujący się w pracy z dziećmi z wadą słuchu; podczas zajęć dydaktycznych są obecne tylko dzieci z wadą słuchu, natomiast dzieci słyszące są z nimi podczas przerw, w świetlicy szkolnej, na uroczystościach i apelach szkolnych.

Korzyści: dzieci przebywają w środowisku rodzinnym dzieci przebywają wśród rówieśników z wadą słuchu, przez co mogą się

swobodnie komunikować w ich naturalnym języku migowym, rówieśników słyszących, przez co uczą się mowy werbalnej rówieśników z innymi dysfunkcjami oraz uczą się pomagać innym niepełnosprawnym kolegom

na zajęciach dydaktycznych sposób komunikacji i metody pracy dostosowywane są do potrzeb i możliwości uczniów

odpowiednio dobierane są zajęcia pozalekcyjne. Straty: brak ciągłości na poszczególnych szczeblach edukacji .

11

Ośrodek szkolno wychowawczy – jest poza miejscem zamieszkania, dzieci zamieszkują w internacie przez 5 dni w tygodniu; liczba dzieci w klasie od 4 do 10 (optymalnie 6 dzieci); w ośrodku uczą nauczyciele specjaliści: surdopedagog, surdologopeda, nauczyciel rewalidacji, pedagog specjalny, psycholog znający język migowy; w ośrodku uczą się tylko dzieci z wadą słuchu.

Korzyści: dzieci przebywają wśród rówieśników z wadą słuchu, przez co mogą się

swobodnie komunikować dzieci uczą się naturalnego dla nich języka migowego uczniowie korzystają z różnych form zajęć pozalekcyjnych dostosowanych do

ich możliwości. Straty: bardzo małe dzieci (5, 6 letnie) są odrywane od rodziców i pozostają poza

domem cały tydzień, przez co czują się porzucone, niekochane, odtrącone w domu rodzinnym czują się jak goście, rodzice rekompensują rozłąkę

zaspokajając wszelkie zachcianki dziecka w szkole porozumiewają się przede wszystkim w języku migowym w internacie porozumiewają się tylko w języku migowym słabo opanowują mowę werbalną mają ograniczony kontakt ze środowiskiem ludzi słyszących, w którym z

czasem będą musieli samodzielnie funkcjonować.

12

Oczywiście, że tak. Przez wiele lat student niesłyszący był dużym problemem dla uczelni i napotykał wiele barier zniechęcających go do dalszego kształcenia. Jednak z biegiem czasu spotyka się coraz więcej studentów niesłyszących na naszych uczelniach. W końcu mają oni równe prawa z innymi jak i swoje ambicje.

Głównym wyzwaniem podczas studiów to przezwyciężenie bariery komunikacyjnej i językowej. Studia bardzo dobrze przygotowują do życia społecznego z ludźmi sprawnymi.

Wasze dziecko może studiować w warunkach integracyjnych (w których będzie im łatwiej), lub jak wiele innych niepełnosprawnych osób w uczelniach masowych.

13

Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy Nr 2 dla Dzieci i Młodzieży Słabo słyszącej i Niesłyszącej

ul. Akademicka 3 tel.: 52 34 47 415, tel.: 52 34 47 420

Nauka podopiecznych odbywa się w:

oddziale zerowym –w Szkole Podstawowej Nr 68, Gimnazjum Nr 45,

Zasadniczej Szkole Zawodowej nr 12 – technikum uzupełniające (odzieżowe, elektroniczne, gastronomiczne) oraz technikum gastronomiczne

Szkole Przysposabiającej do Pracy

Szkole Policealnej o kierunku technik informatyk.

Zespół Szkół Nr 7

ul. Waryńskiego 7 tel.: 52 37 31 131

Nauka dla słabo słyszących odbywa się w:

– Szkole Podstawowej Nr 48 z oddziałami dla dzieci słabo słyszących,

– Gimnazjum Nr 36 dla uczniów słabo słyszących,

– XVII LO dla uczniów słabo słyszących

Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy Nr 1 dla Dzieci I Młodzieży Słabo Widzącej

i Niewidomej im. Louisa Braille'a

ul. Zygmunta Krasińskiego 10 85-008 Bydgoszcz tel.: 52 32 21 787, fax: 52 32 27 625

Oddział dla Dzieci i Młodzieży Głuchoniewidomej

14

Żłobek integracyjny przyjmujący dzieci niepełnosprawneUl. Stawowa 1c 85-213 Bydgoszcz Tel. 52-348-28-78 Polski związek głuchych oddział w BydgoszczyUl. Bernardyńska 3 85-863 BydgoszczTel. 52-37-38-578 Pełnomocnik Prezydenta miasta ds. osób niepełnosprawnychLek. Med. Aleksandra LubińskaUl. Jezuicka 1 pok. 7aTel. 52-58-58-665 Oddział PFRON w Kujawsko- PomorskimTelefon: (56) 68-14-400

Fax: (56) 655 60 02 w. 31Adres: 87-100 Toruń, ul. Szosa Chełmińska 28E-mail: torun@pfron.org.pl

15

Rodzice, na pewno zastanawiacie się czy wasze dziecko będzie miało jakieś ograniczenia w podjęciu pracy zawodowej.

Jedynym zakazem jest zatrudnianie osób niesłyszących przy wyrębie drzew i zwózce drewna.

Musicie pamiętać, że żadna praca nie wymaga od człowieka, który ma ją wykonywać, pełnej sprawności. Istnieją prace o różnej skali wymagań. Jedne wymagają wysokiej sprawności fizycznej lub manualnej, inne zaś wysokiej sprawności intelektualnej itp..

Istnieją możliwości adaptacji stanowiska i miejsca pracy stosownie do potrzeb pracownika z wadą słuchu /np. zamontowanie sygnalizacji świetlnej w miejsce dźwiękowej , wyposażenie w pomoce techniczne ułatwiające odbiór dźwięków, tekstofony, wideofony, umieszczenie etykiet i piktogramów ułatwiających orientację na stanowisku .

Niemal w każdym zawodzie można spotkać osoby z uszkodzonym słuchem, które są specjalistami w tych zawodach, nierzadko wybitnymi. Ciekawym przykładem jest niesłysząca perkusistka Evelyn Glennie, która w 1997 r. występowała także w Polsce, czy niesłyszący aktorzy jak Marlee Matlin, która otrzymała Oskara za rolę w filmie ,,Dzieci gorszego Boga’’

Wasze dziecko ma możliwość poszukiwania pracy na otwartym rynku pracy lub w warunkach chronionych.

16

Produkcja opakowań Z.P.O. "PAKFOL" Sp. z o.o. Z.P.Chr.

tel./fax 52 361 70 39 ul. Smoleńska 126

e-mail:pakfolbydgoszcz@neostrada.pl

Krajowe Zakłady Wielobranżowe EKOR Sp. z o.o.

Telefon:+48 (52) 348 74 44 ul. Kasprzaka 5

Edbol. Fabryka Galanterii Czekoladowej. Zakład pracy chronionej.

Tel.52 342 28 08 ul. Kijowska 62

Spółdzielcza Składnica Importowa. Zakład pracy chronionej

 Tel. 52 342 02 60       ul. Karola Szajnochy 3

Alana. Zakład Pracy Chronionej – chemia gospodarcza

 Tel.52 345 31 66 ul.Przemysłowa 14   

 Przychodnia Rehabilitacyjna Międzywojewódzkiej Spóldzielni Usługowej - Zakład Pracy Chronionej w Bydgoszczy

Tel. 52 322 37 28      ul. Plac Piastowski 3    

  Międzywojewódzka Spółdzielnia Usługowa. Zakład pracy chronionej. Pieczątki, introligatornia, ksero

Tel.52 322 70 95       ul. Pomorska 54    

17

Język migowy i inne metody Język migowy i inne metody porozumiewania sięporozumiewania sięMetoda migowa – ideograficzna, tworzyła się od początków opieki nad głuchymi. Polega

na porozumiewaniu się, przy pomocy umownych znaków migowych określających dane pojęcie (osoby, rzeczy, zjawiska, czynności itp.). Naukę języka migowego realizuje Polski Związek Głuchych, którego adres w Bydgoszczy jest podany.

Na stronie http://www.sluchowisko.net/jezyk-migowy/ znajduje się multimedialny kurs, dzięki któremu możesz wejść w świat niesłyszących. Znajdują się tam filmy takie jak nauka alfabetu, liczebników, dat, miesięcy, pór roku oraz scenki: W urzędzie, U lekarza, O sobie, Zaproszenie na spotkanie, W restauracji, Komunikacja w mieście, W banku, Rozmowa o pracę oraz Podstawowe zwroty.

Daktylografia - mowa palcowa. Daktylografia to forma porozumiewania się oparta na odpowiednich układach palców jednej lub obydwu dłoni. Każdej literze lub liczbie odpowiada określony znak daktylograficzny.

18

Język migowy i inne metody Język migowy i inne metody porozumiewania sięporozumiewania sięFonogesty - są to umowne ruchy jednej lub drugiej dłoni, wykonywane na wysokości

twarzy osoby mówiącej. Fonogesty uzupełniają niewidoczne ruchy artykulacyjne. Nie zastępują one mówienia, ale pomagają w mówieniu i w odczytywaniu mowy z ust nadawcy.

Metoda kombinowana - składa się na nią stosowanie w procesie porozumiewania się: mowy ustnej w formie graficznej lub dźwiękowej, alfabetu palcowego i znaków migowych.

Metoda kombinowana - składa się na nią stosowanie w procesie porozumiewania się: mowy ustnej w formie graficznej lub dźwiękowej, alfabetu palcowego i znaków migowych

Metoda totalnej komunikacji-to zdolność porozumiewania się za pomocą wszystkich dostępnych środków, jakimi są:

-ekspresja słowna -wzrokowa percepcja wypowiedzi, -systemy językowo-migowe -mimika i pantomima -systemy ustno-manualne daktylofazja, daktylografia, fonogestyCelem totalnej komunikacji jest danie dziecku prawa wypowiadania się w sposób

spontaniczny, prawa swobodnego wyboru ulubionego sposobu porozumiewania się w jakiejkolwiek sytuacji, stworzenie wspólnego języka na podstawie języka mówionego i języka migowego, danie dziecku z wadą słuchu samozadowolenia poprzez skuteczne porozumiewanie.

19

1. Mów do dziecka spokojnie i powoli z twarzą zwróconą ku niemu.

2. Zwracaj się do dziecka po imieniu i swą wypowiedź zaczynaj właśnie od jego imienia.

3. Nie okazuj dziecku zniecierpliwienia i lekceważenia jeśli proste ćwiczenia wykonuje mozolnie.

4. Wspomagaj wypowiadane słowa gestami, mimiką, to ułatwi dziecku zrozumienie tego co chcesz przekazać.

5. Zachęcaj dziecko do wypowiadania się

6. Często powtarzaj słowa, których uczysz dziecko

7. Staraj się wykorzystać każdą codzienną sytuację i przedmioty do uczenia dziecka nowych słów.

8. Prowadź dzieckiem pamiętnik, w którym notujecie ważne wydarzenia, uroczystości.

9. Staraj się by nauka miała formę zabawy, wykorzystaj przedmioty, rysunki, dźwięki by zachęcić je do ćwiczeń.

10. Uśmiechaj się do dziecka, nie okazuj mu, że cierpisz z powodu jego wady słuchu.

11. Bądź oparciem dla dziecka, ale pozwól by uczyło się samodzielności i radzenia w różnych sytuacjach życiowych. Odgrywaj z nim np. scenki u lekarza, w urzędzie, w sklepie.

20

Propozycje ćwiczeń usprawniających1. Trening słuchowy

Odkrywanie czy dźwięk jest czy go nie ma( rodzice uderzają w bębenek- jeśli dziecko usłyszy dźwięk wrzuca klocek do koszyka

Rozróżnianie dźwięków, np. mowy ludzkiej od głosów zwierzęcych, przyrody. Na płycie można nagrać przykładowe dźwięki i słuchając je z dzieckiem tłumaczyć co wydaje określony dźwięk. Podczas ćwiczeń wykorzystujemy obrazki by ułatwić kojarzenie go z przedmiotem/zwierzęciem.

Liczymy razem z dzieckiem np. uderzenia w bębenek

2. Ćwiczenia oddechowe

Nadmuchiwanie balonów, robienie baniek mydlanych

Dmuchanie na gorącą herbatę, na zmarznięte dłonie

Wdech powietrza nosem i powolny wydech ustami (3 razy)

3. Ćwiczenia głosowe

Mówienie słów na zmianę, cicho, szeptem, głośno

Wymawianie samogłosek ze zmianą wysokości głosu

Dziecko wymawia jakieś słowo, starając nadać mu różną intonację np. radość, smutek

21

Propozycje ćwiczeń usprawniających4. Ćwiczenia narządów artykulacyjnych Wysuwanie języka do przodu i chowanie go Kierowanie języka w kąciki ust- lewy i prawy Szerokie otwieranie i zamykanie ust Kląskanie jak konik, parskanie wargami

5. Ćwiczenia słownikowo artykulacyjne Nazywanie zwierząt, roślin, zabawek, części garderoby , części ciała- na

rysunkach czy przedmiotach Układanie wyrazów z rozsypanki wyrazowej

6. Ćwiczenia motoryki i koncentracji uwagi Układanki, puzzle, zagadki, krzyżówki, lepienie z plasteliny, wyszukiwanie różnic

między obrazkami

Wszystkie te ćwiczenia korzystnie wpływają na rozwój dziecka, jego pamięć, reakcję na dźwięki, oswajają je z dźwiękami i własnym głosem, usprawniają pracę narządów mowy, rozwijają wyobraźnie i wzbogacają słownictwo.

22

Grupy wsparcia dla rodzicówGrupy wsparcia to rodzice dzieci niesłyszących (lub ogólnie niepełnosprawnych/ mających

problemy), którzy dzielą się między sobą doświadczeniami oraz wiedzą. Członkowie tej grupy pragną pomóc jej nowym uczestnikom w pokonaniu bezradności i rozpaczy. Pieczę nad grupami wsparcia sprawują specjaliści jak surdopedagog lub surdopsycholog, pełnią oni rolę opiekunów i pomagają rodzicom w sytuacjach kryzysowych. Drogi rodzicu, jest to bardzo dobra forma pomocy, dzięki której możesz zdobyć wiedzę, pomoc w przypadku problemów, poznać innych rodziców borykających się z problemami podobnymi do twoich, organizowane są również spotkania z przedstawicielami instytucji, które wyjaśnią w jaki sposób możesz otrzymać pomoc

W Bydgoszczy grupy wsparcia są realizowane m.in.. w siedzibie Rejonowego Ośrodka Pomocy Społecznej „Fordon” pod nazwą grupa wsparcia ,,Tęcza’’

85-791 Bydgoszcz, ul. Porazińskiej 9 tel./fax. 052 343 66 44  

i w    Rejonowy Ośrodek Pomocy Społecznej „BŁONIE”

85-316 Bydgoszcz, ul. Broniewskiego 1 tel./fax. 052 373 30 53       

23

Drogi rodzicu jeżeli jesteś ubezpieczony w NFZ możesz starać się o dofinansowanie na aparat słuchowy dla twojego dziecka. Kwota ta wynosi 2x1500zł w przypadku aparatu na przewodnictwo powietrzne lub kostne, a także 2x60 zł na wkładkę uszną.

Systemy FM wspomagające słyszenie refundowane są raz na dziesięć lat w przypadku wad słuchu utrudniających lub ograniczających nabywanie języka i naukę szkolną. Limit ceny określony przez Narodowy Fundusz Zdrowia wynosi 5500 zł, refundacja 50%, czyli kwota refundacji = 2750 zł.

Dofinansowanie NFZ przyznawane jest raz na 5 lat

W celu uzyskania dofinansowania należy:

1. udać się do lekarza rodzinnego i w celu otrzymania skierowania do lekarza laryngologa

2. podczas wizyty u laryngologa poprosić go wypisanie zlecenia na aparat słuchowy

3. wysłać do oddziału NFZ wniosek uzyskany od laryngologa wraz z audiogramem (wynikiem badania słuchu)

4. po otrzymaniu poczta wniosku z przyznanym dofinansowaniem udać się do firmy oferującej aparaty słuchowe i mającej podpisana umowę z NFZ w celu jego realizacji

5. wniosek należy zrealizować w podanym terminie (zazwyczaj miesiąc)

24

Część osób może dodatkowo otrzymać dofinansowanie na zakup aparatu słuchowego od MOPS/PCPR  (Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej / Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie) które korzystają ze środków Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych.

Kwota dofinansowania jest różna w powiatach i zazwyczaj wynosi maksymalnie 150% limitu ceny określonego przez NFZ. Dofinansowanie jest przeznaczone wyłącznie dla osób poniżej określonego progu dochodów (zazwyczaj 1200 zł na członka rodziny bądź około 1600zł w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego)

Czyli maksymalne kwoty dofinansowań z PFRON wynoszą: 2x2250zł na aparat na przewodnictwo powietrzne lub kostne.

Aby otrzymać dofinansowanie z PFRON należy:1. posiadać grupę inwalidzką lub orzeczenie o niepełnosprawności (w przypadku dzieci

dodatek pielęgnacyjny)2. posiadać zatwierdzony wniosek na aparat słuchowy przez właściwy odział NFZ,3. mieć dochód nie przekraczający kwoty na jednego członka rodziny ustalonej przez

określony MOPR/PCPR4. złożyć stosowny wniosek w MOPR/PCPR,  kosztorys lub fakturę za zakupiony aparat

słuchowy.

25

Program pomocowy Pitagoras 2007Celem programu jest zapewnienie osobom niesłyszącym i niedosłyszącym, w tym

głuchoniewidomym i głucho niedowidzącym studentom, uczniom szkół policealnych oraz uczestnikom kursów przygotowawczych do egzaminów do szkół wyższych, w zależności od potrzeb, pomocy tłumaczy migowych lub możliwości wykorzystywania w trakcie zajęć oraz egzaminów urządzeń wspomagających słyszenie oraz innych urządzeń, w tym dostosowanych do możliwości i potrzeb wynikających z dysfunkcji słuchu lub słuchu i wzroku.

W ramach programu przewiduje się: finansowanie usług tłumacza migowego świadczącego usługi na rzecz uczestników programu,

w  przypadku uczelni lub szkół policealnych: dofinansowanie zakupu i montażu urządzeń wspomagających słyszenie dla uczestników

programu, dofinansowanie zakupu specjalistycznego sprzętu komputerowego, elektronicznego i

oprogramowania oraz poszczególnych elementów służących jego uzasadnionej rozbudowie, dofinansowanie zakupu specjalistycznych elektronicznych urządzeń brajlowskich oraz

poszczególnych elementów służących ich uzasadnionej rozbudowie, dofinansowanie zakupu urządzeń lektorskich, dofinansowanie zakupu kserokopiarki, dofinansowanie zakupu faxu.

26

Twórcy poradnika: Alicja Sieradzka, Emilia Man, Przemek Rybacki – studenci III roku pedagogiki, Doradztwa zawodowego i rehabilitacyjnego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego

Przy opracowywaniu poradnika korzystaliśmy z :

Cieloszyk A. Dziecko z wadą słuchu w klasie ogólnodostępnej i integracyjnej.

J. Kobosko, Stawanie się rodzicem dziecka głuchego to proces. Co możemy zrobić [w:] J. Kobosko(red.), Moje dziecko nie słyszy : materiały dla rodziców dzieci z wadą słuchu , Warszawa 1999

Szemraj- Poborska M., Jak porozumiewać się z dzieckiem niesłyszącym.

http://www.obcasy.pl/dziecko/Wczesne_wykrywanie_wad_sluchu,1,400,404.html

Joanna Domeradzka-Kowalkowska,Przewodnicy w świecie ciszy : poradnik dla rodziców dzieci z wadą słuchu

Deborah Deutsch Smith, Pedagogika specjalna t.2, Warszawa 2008 Wydawnictwo Naukowe PWN

Szczepanowski B. , Niesłyszący, głusi, głuchoniemi : wyrównywanie szans