polyphenol han che hien tuong cu

110
BCÔNG THƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HC CÔNG NGHIP TPHCM VIN CÔNG NGHSINH HC THC PHM BÁO CÁO ĐỒ ÁN TT NGHIP Tên đề tài NG DNG POLYPHENOL TỔI ĐỂ HN CHSOXY HÓA SA BT CÔNG THC VÀ BƢỚC ĐẦU NG DNG MÔ HÌNH GIA TC SHELF-LIFE ĐỂ XÁC ĐỊNH THI HN SDNG SN PHM GVHD: PHM MINH TUN & ĐẶNG BÙI KHUÊ Lớp Đi học thực phẩm B Niên khóa: 2010 - 2014 Sinh vin thực hiện MSSV 1. TRƢƠNG HOI PHONG 10059631 2. CO N BẢO TRIẾT 10049151 3. L Q DIỆ IN 10045841 4. NGUYN THTƢỜNG VY 10061231 Thành PhHChí Minh, Ngày 26, Tháng 8, Năm 2014

Upload: pham-ngoc-thai

Post on 08-Sep-2015

230 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

  • B CNG THNG

    TRNG I HC CNG NGHIP TPHCM

    VIN CNG NGH SINH HC THC PHM

    BO CO N TT NGHIP

    Tn ti

    NG DNG POLYPHENOL T L I HN CH S

    OXY HA SA BT CNG THC V BC U NG

    DNG M HNH GIA TC SHELF-LIFE XC NH

    THI HN S DNG SN PHM

    GVHD: PHM MINH TUN & NG BI KHU

    Lp i hc thc phm B

    Nin kha: 2010 - 2014

    Sinh vi n thc hin MSSV

    1. TRNG HO I PHONG 10059631

    2. C O N BO TRIT 10049151

    3. L Q DI I N 10045841

    4. NGUYN TH TNG VY 10061231

    Thnh Ph H Ch Minh, Ngy 26, Thng 8, Nm 2014

  • Trng i hc Cng nghip Tp. HCM

    VIN CNG NGH

    SINH HC V THC PHM

    CNG HA X HI CH NGH VIT NAM

    c lp T do Hnh phc

    NHIM V N TT NGHIP

    VIN CNG NGH SINH HC V THC PHM

    B MN: C S NGHNH

    H V TN: TRNG HOI PHONG 10059631

    CAO VN BO TRIT 10049151

    L QU DIU VIN 10045841

    NGUYN TH TNG VY 10061231

    NGNH: CNG NGH THC PHM LP: HTP6B

    1. u n: ng dng polyphenol t l i hn ch s oxy ha sa bt cng thc v

    bc u ng dng m hnh gia tc shelf-life xc nh thi hn s dng sn phm

    2. Nhim v (yu cu v ni dung v s liu ban u):

    .

    .............

    .

    .

    3. Ngy giao nhim v lun n: .....

    4. Ngy hon thnh nhi m v: ...

    5. H tn ngi hng dn Phn hng dn:

    1/

    2/ .

    Ni dung v yu cu LATN c thng qua B mn

    Ngy . thng . Nm

    CH NHIM B MN NGI HNG DN CHNH

    (K v ghi r h tn) (K v ghi r h tn)

    PHN DNH CHO VIN

    Ngi duyt (chm h s): ...................................

    n v: ..................................................................

    Ngy bo v: .........................................................

  • Trng i hc Cng nghip Tp. HCM

    VIN CNG NGH

    SINH HC V THC PHM

    CNG HA X HI CH NGH VIT NAM

    c lp T do Hnh phc

    Ngy . thng . nm ..

    PHIU CHM BO V N TT NGHIP (Dnh cho ngi hng dn / phn bin)

    1. H v tn SV: .

    MSSV: Ngnh (chuyn ngnh):

    2. ti: .

    .

    .

    3. H tn ngi hng dn / phn bin: .

    4. Tng qut v bn thuyt minh:

    S trang: ... S chng: ...

    S bng s liu: S hnh v:

    S ti liu tham kho: ... Phn mm tnh ton: .

    Hin vt (sn phm):

    5. Tng qut v s bn v:

    - S bn v: Bn A1: . Bn A2: . Kh khc: .

    - S bn v tay: ...

    6. Nhn xt: .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    7. ngh: c bo v B sung thm bo v Khng c bo v

    8. Cu hi SV phi tr li tr c Hi ng (CBPB ra t nht 02 cu):

    a. .

    .

    b. .

    .

    c. .

    .

    nh gi chung (Bng ch: gii, kh, TB): im: ./10

    K tn (ghi r h tn)

  • Trng i hc Cng nghip Tp. HCM

    VIN CNG NGH

    SINH HC V THC PHM

    CNG HA X HI CH NGH VIT NAM

    c lp T do Hnh phc

    Ngy . thng . nm ..

    PHIU CHM BO V N TT NGHIP

    1. H v tn SV: .

    MSSV: .. L p (ngnh): ...................

    2. ti: .

    3. Phn nh gi v cho im ca UV hi ng (theo thang 10 im)

    - Trnh by:

    - Tr li cu hi: - Thi , cch ng x, bn lnh: - Tng cng: ...

    - im trung bnh do 1 UVH cho:

    K tn

  • NHN XT CA GING I N HNG DN

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    Tp. HCM Ngy... thng... nm 2014

    GVHD1 GVHD2

  • NHN XT CA GING VIN PHN BIN

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    ...........................................................................................................................................

    Tp. HCM Ngy... thng... nm 2014

    GV Phn Bin

  • i

    1. LI CM N

    Pha sau s thnh cng no cng u gn lin vi s h tr, gip d t hay

    nhiu, d trc tip hay gin tip ca nhiu ngi. Trong sut thi gian lm bo co

    n, nhm chng em nhn c rt nhiu s quan tm, gip qu bu ca

    qu thy c, bn b v c gia nh.

    Vi lng bit n su sc, u tin nhm chng em xin gi li cm n qu thy

    c vin cng ngh sinh hc v thc phm trng i Hc Cng Nghip TP.HCM,

    tn tm gip , ging dy v truyn t nhiu kin thc qu gi cho chng em.

    c bit, nhm chng em xin gi li cm n n ThS. ng Bi Khu v

    ThS. Phm Minh Tun tn tnh hng dn, ng gp nhiu kin cho nhm

    chng em qua tng bui thc hnh ti phng th nghi m, cng nh nhng bui ni

    chuyn, tho lun trong sut qu trnh lm n. Mt ln na chng em xin gi li

    cm n chn thnh n thy.

    Do bc u lm th nghim, thi gian c phn hn ch v kin thc cn hn

    hep, bi bo co ca chng em khng trnh khi nhng thiu st. Rt mong nhn

    c nhng kin ng gp qu bu ca qu thy c bi bo co c hon

    thin hn.

    Sau cng, nhm xin knh chc qu thy c vin cng ngh sinh hc v thc

    phm tht di do sc khe tip tc thc hin s mnh cao p ca mnh l

    truyn t kin thc cho cc th h tip theo.

    Chng em xin chn thnh cm n!

    Tp.H Ch Minh, ngy 26 thng 8 nm 2014.

  • ii

    2. TM TT

    Nghin cu ny tp trung vo vic la chn hm lng dch chit b sung ph

    hp tng shelf-life cho sn phm sa cng thc. Shelf-life ca sn phm c xc

    nh da vo m hnh gia tc shelf-life, thng qua gi tr peroxide theo thi gian. ng

    thi xc nh cc ch tiu ca dch sa trc sy phun (hm lng polyphenol tng,

    hm lng flavonoid tng, kh nng chng oxy ha bng phng php DPPH v bng

    kh st) v cc ch tiu ca bt thnh phm (tnh chy, tnh thm t, ha tan, g t

    trng,hm lng bo t do, n nh h nh tng v hiu qu vi bao). Sau qu trnh

    thc hin nghin cu, chng ti thu c kt qu sau:

    i vi kho st hm lng dch chit b sung, kt qu thc nghim cho thy

    shelf-life ca sn phm tt nht m bo khng gy nh hng nhiu n cc tnh

    cht ca bt cng nh cm quan ca sn phm sa l 733 ngy i vi cng thc phi

    trn CT2. C th cng thc phi trn tt nht l: 30% sa bt gy, 10% du nnh,

    0.5% lecithin, 5.2% maltodextrin, 2% lactose, 0.3% dch chit l i v 52% nc. Hm

    lng polyphenol tng v hot tnh chng oxy ha (IC50) cn li sau qu trnh sy phun

    l 281.1 mgGAE/100g bt v 13.63 ppm.

    Cc ch tiu cht lng ca bt sa CT2 gm: Hm lng protein l 13.9% hm

    lng bo tng l 20.27%, hm lng flavonoid l 6.1 mgRE/100g bt, kh nng

    chng oxy ha bng DPPH l 13.63 ppm, bng phng php kh st l 0.54 mg

    VitaminC/l. nh gi cc tnh cht ca bt CT2 thu c nh sau: hiu qu vi bao

    84.42%, n nh h nh tng 91.29%.

  • iii

    3. MC LC

    LI CM N ........................................................................................................... i

    TM TT ................................................................................................................ii

    MC LC .............................................................................................................. iii

    DANH MC BNG ............................................................................................... vi

    DANH MC HNH ...............................................................................................vii

    DANH MC CC T VIT TT ..................................................................... viii

    M U .................................................................................................................. 1

    CHNG 1 TNG QUAN.................................................................................. 3

    1.1. Tng quan v nguy n liu. ................................................................................. 3

    1.1.1. Dch chit l i. ......................................................................................... 3

    1.1.2. Sa bt gy. .............................................................................................. 6

    1.1.3. Lipid. ......................................................................................................... 8

    1.1.4. Maltodextrin. .......................................................................................... 10

    1.1.5. Lactose. ................................................................................................... 11

    1.1.6. Lecithin. .................................................................................................. 13

    1.2. Tng quan v phng php gia tc shelf-life. .................................................. 14

    1.2.1. C s l thuyt ........................................................................................ 14

    1.2.2. Cc cng trnh nghin cu v ng dng. ................................................ 18

    1.3. Tng quan v sa cng thc. ............................................................................ 19

    CHNG 2. T LI PHNG PHP NGHI N CU .................... 24

    2.1. Nguyn vt liu. ................................................................................................ 24

    2.1.1. Nguyn liu............................................................................................. 24

    2.1.2. Ha cht chnh. ....................................................................................... 26

    2.2. Ni dung th nghim. ........................................................................................ 26

    2.2.1. Quy trnh cng ngh. .............................................................................. 26

    2.2.2. Quy trnh nghin cu. ............................................................................. 27

    2.3. Phng php xc nh. ..................................................................................... 30

    2.3.1. Xc nh m. ...................................................................................... 30

    2.3.2. Xc nh hm lng tro .......................................................................... 30

    2.3.3. Xc nh hm lng polyphenol tng. ................................................... 31

    2.3.4. Xc nh hm lng flavonoid tng ....................................................... 32

  • iv

    2.3.5. Xc nh hot tnh chng oxy ha bng phng php DPPH ................ 34

    2.3.6. Phng php kh st. ............................................................................. 35

    2.3.7. Xc nh acid trong sa .......................................................................... 36

    2.3.8. Xc nh hm lng bo......................................................................... 36

    2.3.9. Xc nh hm lng bo t do v hiu qu vi bao. ................................ 36

    2.3.10. Xc nh tnh n nh h nh tng ....................................................... 37

    2.3.11. Xc nh hm lng protein ................................................................... 38

    2.3.12. Xc nh ha tan. ............................................................................... 39

    2.3.13. Xc nh tnh chy ca bt ..................................................................... 39

    2.3.14. Xc nh tnh thm t ca bt. ............................................................. 40

    2.3.15. Xc nh t trng ca bt ....................................................................... 40

    2.3.16. Xc nh peroxyde .................................................................................. 40

    2.3.17. K thut knh hin vi in t qut .......................................................... 42

    2.3.18. Phng php so mu Minolta ................................................................ 43

    2.3.19. Phng php x l s liu. ..................................................................... 46

    CHNG 3 KT QU V BN LUN ......................................................... 47

    3.1. Kt qu nh gi lng polyphenol, kh nng chng oxy ha ca dch chit l

    i trong dch sa trc sy phun v bt sau sy phun. .............................................. 47

    3.1.1. Hm lng polyphenol tng (TPC) v flavonoid tng (TFC). .............. 47

    3.1.2. Kh nng chng oxy ha bng phng php DPPH v phng php kh

    st ............................................................................................................ 50

    3.2. Kt qu v nh hng ca dch chit ti cc tnh cht ca sa bt. ................. 52

    3.2.1. Ch tiu m v tro ca bt sa. ............................................................... 52

    3.2.2. T trng khi. ......................................................................................... 54

    3.2.3. Tnh chy ca bt ................................................................................... 55

    3.2.4. ha tan trong nc. ........................................................................... 56

    3.2.5. Tnh thm t. ........................................................................................ 57

    3.2.6. Bo, hiu qu vi bao v n nh h nh tng. ...................................... 58

    3.2.7. Hm lng protein. ................................................................................. 60

    3.2.8. Hm lng acid trong sa. ..................................................................... 63

    3.2.9. Kt qu chp SEM. ................................................................................. 64

    3.2.10. So mu Minolta. ..................................................................................... 65

    3.3. Kt qu v nh hng ca dch chit ti shelf life ca sa bt. ....................... 67

    3.3.1. Kt qu xc nh preroxyde theo ngy. .................................................. 68

  • v

    3.3.2. Kt qu xc nh hn s dng. ............................................................... 70

    CHNG 4 KT LUN V KIN NGH ...................................................... 73

    T I LI TH M KHO

    PH LC

  • vi

    4. D NH MC BNG

    Bng 1.1: Thnh phn khi lng ca lecithin tinh luyn v cha tinh luyn .............. 13

    Bng 1.2: Yu cu v lng vitanmin trong sa ............................................................ 23

    Bng 1.3: Yu cu v lng khong trong sa .............................................................. 23

    Bng 2.1: Cng thc phi trn cc mu sa .................................................................. 29

    Bng 2.2: Kt qu nh gi kh nng chy ca bt ....................................................... 40

    Bng 3.1: Kt qu hm lng polyphenol v flavonoid trc sau sy phun .............. 47

    Bng 3.2: Hot tnh chng oxy ha DPPH v kh Fe ca cc mu sa bt .................. 51

    Bng 3.3: Ch tiu m v tro ca sa bt c b sung t l dch chit khc nhau ........... 52

    Bng 3.4: Kt qu g t trng ca sa bt c b sung t l dch chit khc nhau ........ 54

    Bng 3.5: Kt qu gc chy ca sa bt c b sung t l dch chit khc nhau ............ 55

    Bng 3.6: ha tan ca sa bt c b sung t l dch chit khc nhau ...................... 56

    Bng 3.7: Kt qu bo tng, hiu qu vi bao v n nh h nh tng ......................... 58

    Bng 3.8: Kt qu hm lng protein ............................................................................ 61

    Bng 3.9: Kt qu th hin s thay i acid sa ............................................................ 63

    Bng 3.10: Th hin s thay i mu sc ca mu bt qua cc gi tr .......................... 66

    Bng 3.11: S thay i ch s peroxyde ca cc mu trong thi gian bo qun ........... 68

    Bng 3.12: Th hin nng lng hot ha, hn s dng, gi tr PV ti im kt thc, tc

    i ha...................................................................................................... 71

  • vii

    5. D NH MC HNH

    Hnh 1.1: Cu to mt micelle casein .............................................................................. 7

    Hnh 1.2: S ca d liu ngoi suy trong tng tc kim tra thi hn s dng. ......... 16

    Hnh 1.3: th ca k so vi T ...................................................................................... 17

    Hnh 1.4: th ng thng lnk vi 1/T ..................................................................... 18

    Hnh 1.5: Quy trnh tm tt sn xut sa bt cng thc ................................................ 21

    Hnh 2.1: S tm tt quy trnh th nghim ................................................................ 26

    Hnh 2.2: Mt s cu trc c kh nng to phc kim loi ............................................. 32

    Hnh 2.3: Phn ng chuyn DPPH (gc t do) sang DPPH (lin kt) ........................... 34

    Hnh 3.1. Kt qu hm lng polyphenol v flavonoid trc sau sy phun .............. 48

    Hnh 3.2: Biu th hin t trng khi c b sung t l dch chit khc nhau ........... 55

    Hnh 3.3: Kt qu bo tng, hiu qu vi bao v n nh h nh tng ......................... 58

    Hnh 3.4: Hm lng protein trc v sau sy phun ..................................................... 61

    Hnh 3.5: Kt qu chp SEM ......................................................................................... 64

    Hnh 3.6: th s thay i ch s peroxyde ca cc mu trong thi gian bo qun ... 69

    Hnh 3.7: th th hin hn s dng ca cc mu ...................................................... 71

  • viii

    6. D NH MC CC T IT TT

    ASLT(Accelerated shelf life testing) : Gia tc tc shelf life.

    TPC (Total polyphenol content) : Polyphenol tng.

    TFC (Total flavonoid content) : Flavonoid tng.

    PV (peroxyde value) : Gi tr peroxyde.

    SMP (Skim milk powder) : Sa bt gy

    DE : Dextroza Equivalent

    SEM : Scanning electron microscopy

    TNHH : Trch nhim hu hn

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    1

    7. M

    Nhu cu s dng thc phm ngy cng tng cao cng vi cc yu cu v cht

    lng thc phm cng tng l n. Mt trong nhng nhu cu l hn ch qu trnh oxy

    ha trong ch bin v bo qun thc phm. Trong s cc cht chng oxy ha,

    polyphenol c xem nh l hp cht y tim nng c kh nng bo qun, chng oxi

    ha cao v tt cho sc khe khi b sung vo thc phm. Theo cc nghin cu hin nay,

    l i l ngun nguyn liu t nhin giu polyphenol gm: flavonoids, quercetins,

    myricetin, catechin, tannin, acid ellagic (Chang CH, 2012). Do , dch chit xut t

    l i l mt ngun cht chng oxy ha t nhin tim nng (Martha v cng s, 2008).

    Bn cnh , iu kin kh hu v th nhng ca Vit Nam thch hp cho cy i pht

    trin, vic nghin cu ng dng l i m ra mt hng mi va tn dng c ngun

    nguyn liu l i di do, va thay th cc cht chng oxy ha tng hp bng hp cht

    t nhin.

    Sa c tc pht trin nhanh nht trong ngnh nng nghip, trong sn

    phm sa bt c tim nng rt ln. Nm 2013, sn lng sa bt t 70.000 tn, tng

    ng 28.000 t ng v s tng l n mc 90.000 tn (tng ng 48.000 t ng) vo

    nm 2017. Sa bt cng thc cn t c nhng khuyn ngh dinh dng ca y ban

    tiu chun ha thc phm quc t (CODEX). p ng khuyn ngh ca CODEX

    hm lng bo cn t 3.0- 6.0 g/100 calories (Codex Stan 156-1987) v b sung cc

    vi lng nh magie, st, km, cho dng sn phm ny. Hm lng bo cao v s c

    mt ca cc kim loi trn dn n vic tng nhanh qu trnh oxy ha cht bo (Behrooz

    Jannat, 2008), tng gi tr peroxyde cng nh qu trnh to nn cc hp cht gy mi

    c cho sa nh 4-hydroxy-2,5-dimethyl-3(2H)-furanone, furfural v o-

    aminoacetophenone (Stacy L. Schwambach, 2006). V vy, vic hnh thnh thm

    peroxyde v cu t hng khng mong mun hu nh khng th ngn chn c nu

    khng s dng cht chng oxy ha. Polyphenol c s dng ngn chn qu trnh

    oxy ha c nghin cu bi rt nhiu tc gi trn rt nhiu sn phm: sa u

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    2

    nnh-tr ln men (Danyue Zhao, 2014), tht b ming (Sancho Banon, 2007), du u

    nnh (Ricardo Malheiro, 2013) v u cho kt qu tt.

    C nhiu m hnh nh gi shelf life cho thc phm, trong m hnh gia

    tc shelf life Arrhenius c ng dng rng ri. M hnh ny c ng dng thnh

    cng cho cc sn phm nh mt to (Manuel Angel Palazn, 2008), sa tit trng t

    bo UHT (Melanie Richards v cng s, 2014). rt ngn v tit kim thi gian v

    c nh gi ng n v mt khoa hc i vi shelf life. V vy, nhm nh gi hiu

    qu, tc ng ca polyphenol trong dch chit l i ti sn phm sa ny bng m hnh

    gia tc shelf life.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    3

    1. CHNG 1 TNG QUAN

    1.1. Tng quan v nguyn liu

    1.1.1. Dch chit l i

    i vi dch chit l i th ngun nguyn liu chnh sn xut dch chit l l i.

    hiu su v r hn v dch chit ta i tm hiu tng quan v l i, tnh trng ngun

    nguyn liu v quan trng hn chnh l cc hp cht m n cha. bit c l do ti

    sao dch chit l i li c kh nng bo qun th ta cn tm hiu cc hp cht c trong l

    i v cng dng ca nhng hp cht ny.

    1.1.1.1. Thnh phn ha hc ca l i (Martha v cng s, 2008)

    L i chim hm lng ln polyphenol nh flavonoid, tannin (Adeyemi,

    2009).Trong l trng thnh, hm lng flavonoid ln nht c tm thy vo thng

    By: myricetin (208.44 mg kg1

    ), quercetin (2883.08 mg kg1

    ), luteolin (51.22 mg

    kg1

    ) v kaempferol (97.25 mg kg1

    ). L cha tinh du vi thnh phn chnh l -

    Pinen, -Pinen, limonene, tinh du bc h, acetate terpenyl, isopropyl alcohol,

    longicyclene, caryophyllene, -bisabolene, cineol, caryophyllene oxide, -copanene,

    farnesene, selinene, cardinene v curcumene (Anil Kumar, 2012). Flavonoid v saponin

    kt hp vi acid oleanolic c tch t l. Ngoi ra, l cha acid triterpenic, avicularin

    v 3-l-4-pyranoside vi kh nng khng khun mnh, 6% tinh du, 3.15% nha, 8.5%

    tanin v mt s cht khc nh cellulose, cht dip lc v mui khong.

    1.1.1.2. Tng quan v cc hp cht phenolic

    Polyphenol l nhng hp cht m trong cu trc phn t ca n c t nht

    mt vng thm cng vi mt hoc nhiu nhm hydroxyl. Trn th gii hin nay, c

    hn 8000 cu trc hp cht phenolic c bit n, v trong s c hn 4000 hp

    cht thuc nhm flavonoid c xc nh. S phn b rng ri ca polyphenol

    trong thc vt dn ti nhiu cch phn loi khc nhau. y chng ti chn cch

    phn loi theo tc gi (Rong Tsao, 2010). Tc gi chia cc hp cht polyphenol

    thnh hai nhm ln v nhiu nhm ph.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    4

    - Nhng hp cht phenolic khng phi Flavonoid.

    - Hp cht flavonoid.

    - Flavanol v proanthocyanidin.

    - Flavone, Flavanone v Flavanonol.

    - Anthocyanidin.

    1.1.1.3. Cng dng v chc nng (Martha v cng s, 2008)

    i l mt loi nng sn quan trng, dng lm cy thuc cc nc nhit i v

    cn nhit i, c s dng rng ri nh thc phm v ph bin trong y hc dn gian

    trn th gii. Nhiu th nghim dc l khc nhau c thc hin v xc nh c

    cc thnh phn tho dc quan trng. Mt s cht chuyn ha cho hm lng cao v

    mt s c chng minh c hot tnh sinh hc c ch ch yu thuc nhm phenolic,

    flavonoid, carotenoid, terpenoid v triterpene.

    Cc nghin cu gn y cho thy i c s dng nhiu ni tr n th gii

    iu tr mt s bnh, v d nh thuc chng vim, bnh tiu ng, cao huyt p, su

    rng, cha tr vt thng, gim au v gim st. Mt s cc quc gia c mt lch s lu

    di trong vic s dng i lm thuc c truyn trong c Mexico v cc nc Trung

    M bao gm c vng bin Caribbean, Chu Phi v Chu .

    L v cnh c s dng Ty n trong gii nhit v chng co tht; bt t l

    cy c s dng trong iu tr bnh thp khp, bnh ng kinh v bnh t v cn

    thuc t l i dng cho tr em khi b co git.

    Vic s dng cy thuc Trung Quc l mt thc t t lu i v vn cn ph

    bin. L cy i l mt v d thng c s dng nh mt loi thuc ph bin cho

    bnh tiu chy cng nh c xem l mt cht st khun.

    Brazil qu v l c dng cho chng bing n, ti u chy, ri lon tiu ha,

    kit l, suy d dy, nim mc b vim, vim thanh qun, ming (sng), vn v da,

    au hng, vim lot. Ti M chit xut t l i c s dng trong cc cng thc tho

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    5

    dc khc nhau cho v s cc mc ch, t cht khng sinh tho dc v tr tiu chy,

    bo v ng rut v cn c tc dng gim cn.

    Cht chng oxy ha, chng cc gc t do v kh nng chng phng x

    Tn thng hoc tn hi n t bo trong qu trnh oxy ha pht sinh t cc gc

    t do hoc oxy phn ng (ROS) dng nh l c ch c bn ca mt s ri lon thoi

    ha thn kinh ca con ngi, bnh tiu ng, vim, nhim khun, bnh l t min

    dch v ri lon h tiu ha. Nhng cht chng oxy ha c li n quan n cc hp cht

    phenolic nh acid protocatechuic, acid ferulic, quercetin v guavin B, quercetin, acid

    ascorbic, acid galic v acid caffeic. Chit xut t l i l mt ngun tim nng ca cht

    chng oxy ha t nhin.

    Khng sinh

    Tc dng c ch ca cc dung dch chit xut t cn ca i (gc v l) trong s

    pht trin ca Staphylococcus aureus, Streptococcus mutans, Pseudomonas

    aeruginosa, vi khun Salmonella enteritidis, Bacillus cereus, Proteus spp, Shigellaspp

    v Escherichia coli, tc nhn gy nhim trng ng rut ngi c nghin cu

    trong ng nghim tr n mi trng thch (agar).

    Trong mt nghin cu khc, n c quan st thy rng methanol t qu chn

    c hot ng chng li nm Arthrinium sacchari M001 v chng Chaetomium funicola

    M002. Chit xut dung dch methanol t l l cht c ch hiu qu s hnh thnh, pht

    trin bo t v sn sinh c t ca Clostridium perfringens loi A.

    Chng tiu chy

    Chit xut ethanol v cc dung mi khc t l i nng 80 g/ml c kh nng

    c ch hn 70% acetylcholine nguy n nhn gy ra cc cn co tht trong hi trng b

    c lp. Hot tnh antidiarrhoeal ca cc chit xut c th l do c ch s tng dch tit

    th lng thng xy ra trong tt c cc bnh tiu chy cp v dch t.

    Quercetin cho thy hot tnh chng tiu chy ng k trong s co bp ca hi

    trng chut lang trong th nghim v chuyn ng nhu ng trong rut non ca chut

    v lm gim tnh thm thu ca mao mch bng. Galactose lectin lin kt vi

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    6

    Escherichia coli, ngn nga s bm dnh vo thnh rut v do ngn nga bnh tiu

    chy.

    Tc dng chng ung th

    Chit xut dung dch t l ca i c ch cc dng t bo ung th DU-145 theo

    tng mc ph thuc vo liu dng. Tinh du chit xut t l i c hiu qu cao

    trong vic lm gim s pht trin ca ung th biu b m ming ngi (KB)v bnh

    bch cu chut (P388) c iu tr vi nng khc nhau t 0,019 mg/ml n

    4,962 mg/ml. Tinh du l i cho thy cc hot ng khng sinh cao nht vi gi tr IC50

    0,0379 mg/ml (mnh hn gp bn ln vincristine) trn dng t bo P388.

    1.1.2. Sa bt gy

    Sa bt gy c sn xut t sa ti ly tm tch bo. Sa bt gy c hm

    lng cht bo (di 1,5% theo TCVN 7404 - 2004) v m thp.

    Thnh phn ha hc

    Trong sa, protein l thnh phn ch yu v casein l nhm protein ch yu trong

    sa. Trong sa b casein chim gn 80% tng s protein hay khong 26 g cho 1 lt sa.

    Casein c chia lm bn nhm ph -, s2 -, - v -casein. C bn nhm

    ny u rt khng ng nht v c cha t 2 8 cc bin th gen khc nhau. Nhng

    bin th ny khc nhau ch bi mt s t acid amin. im chung gia casein - v l

    cc acid amin c este ha thnh acid phosphoric. Acid phosphoric ny lin kt vi

    canxi (c cha nhiu trong sa) hnh thnh cc lin kt ni phn t v ngoi phn

    t. iu ny khin casein d dng to chui polymer c cha mt vi loi casein ging

    hay khc nhau.

    Do c nhiu nhm phosphate v nhng nhm k nc trong phn t casein, cc

    phn t polyme c hnh thnh t casein rt c bit v bn. Nhng phn t ny c

    cu to t hng trm v hng nghn nhng phn t n l v hnh thnh nn dung dch

    keo, to nn mu trng ca sa. Nhng phc cht ny c gi l cc micelle casein.

    Hnh b n di cho thy cc micelle casein bao gm mt phc hp cc micelle, c

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    7

    ng knh t 10 n 15 nm. Mt micelle vi kch thc trung bnh c ti 400 n 500

    di-micelle v c th c kch thc ln ti 0.4 micron (0.0004 mm).

    Hnh 1.1: Cu to mt micelle casein

    Ch thch: A: di-micelle; B : chui b mt; C: Phosphat canxi; D: -casein; E:

    nhm phosphat

    Phosphat canxi v tng tc k nc gia cc di-micelle m bo cho tnh

    bn vng ca cu trc micelle casein. Phn a nc ca -casein c cha nhm

    carbohydrate, nhm ny nh bn ngoi ca cc micelle phc hp (B trong hnh 1.1),

    to nn mt lp tc, nhng quan trng hn l chng gip cc micelle bn vng,

    chng li s kt t.

    Cng dng v chc nng

    Sa gy l thc phm c gi tr dinh dng cao v hon ho, gm cht m, cc

    vitamin v khong cht, nht l canxi sa. c bit, protein ca sa c gi tr sinh hc

    cao nh vo hm lng l tng ca cc acid amin thit yu (proline, leucine, lysine,

    valines, tyrosine, phenylalanine, glutamic acid) v c c th hp thu ton b.

    Casein cung cp cc acid amin, canxi, protein casein c c tnh vn cc nn gii

    phng acid amin cho c th chm n n trnh c s tiu hu c gi cho nng

    acid amin trong mu n nh khi xa ba n, m bo vic cung cp nitrogen n nh

    cho c th.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    8

    i vi sn phm sa cng thc dnh cho tr em, sa bt gy ng vai tr cung cp

    protein m bo y dng cht cho s pht trin ca tr.

    Cc hin tng h hng

    Cht bo v protein sa b thay i ha hc trong qu trnh bo qun. Nhng

    thay i ny c 2 dng: s i ha v s phn gii lipit. Sn phm to nn c mi kh

    chu v thng xy ra i vi b sa v b.

    S i ha cht bo: xy ra ti cc ni i ca cc acid bo khng no to nn mi

    kim loi, trong lecithin l cht d tn cng nht.

    S i ha protein: do s i ha amino acid di tc dng ca nh sng gy ra

    mi kh chu. Ch mt vi pht di nh sng cng gy ra phn ng ny, do

    sa khng n n trc tip di nh sng.

    S phn gii lipit: l s phn ct cht bo thnh glycerol v acid bo, to mi v

    chua, mi ny gy ra bi s hin din ca cc acid bo t do thp phn t. S phn ct

    ny to ra di tc dng ca enzym lipaza. Tuy nhin qu trnh ny khng xy ra cho

    n khi lp mng ca ht bo b ph hy v cht bo b l ra. Trong cng ngh sa s

    ph hy mng rt d xy ra di tc dng c hc nh: bm, khuy, nh, ... trnh

    xy ra qu trnh ny sa n n c thnh trng nhit cao phn hy enzyme

    lipaza.

    S xut hin ca cc mi v cng c th l mt du hiu ca s h hng, s pht

    trin ca vi khun hoc s nhim bn. Sa bt n n c bo qun ni kh sch.Cn

    phi trnh cc tc nhn lin quan ti s h hng ca thc phm, cc vt liu khc c

    th b mc hoc l mi trng cho nm mc pht trin. Sa bt mt khi xut hin cc

    mi l th khng nn s dng. Ngoi ra cn hng v do phn ng Maillard hay cn gi

    l "caramel" hoc "mi nu".

    1.1.3. Lipid

    Lipit l nhng este phc tp c trong t bo sng, khng ha tan trong nc

    nhng tan trong nhiu dung mi hu c khng phn cc.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    9

    Phn lo i cht bo

    Cht bo c th phn thnh hai nhm ch yu l cht bo no v cht bo khng

    no.Trong , dng khng no chim u th. Cht bo no rt n nh v bn thn n

    khng cha cc lin kt i gia cc nguyn t carbon trong chui. Cht bo khng no

    (c lin kt i) thng khng bn v rt d b i ha. Nhng lin kt i d b mt i

    nht trong cc acid bo v c th d dng b tn cng bi oxy, hydro v cc enzyme.

    Vai tr ca cht bo trong sa

    Cht bo cung cp nng lng cho c th v cn thit cho vic hp th mt vi

    loi vitamin. Nu n nhiu cht bo hn nhu cu, n s tch t trong m m di dng

    d tr nng lng. Cht bo cung cp nng lng hn gp i so vi carbohydrate v

    protein.

    Cht bo l dung mi vn chuyn cc vitamin tan trong du m (nh vitamin A,

    D, E v K). Cc vitamin ny i vo c th ph thuc vo hm lng cht bo trong

    thc phm.

    Cht bo t du thc vt cung cp nhiu acid bo cho c th. Hu ht cc acid

    bo m c th cn c th t tng hp c trong c th nhng hai acid bo khng no

    chui di (omega-3 v omega-6) c th khng th t sn xut m phi c cung cp

    thng qua ch n hng ngy. Chc nng ca chng trong c th con ngi l gi

    nc di da, trnh mt nc v duy tr chc nng truyn tn hiu ca h thn kinh.

    Cholesterol trong c th con ngi cn cho qu trnh sn xut hc mn v cho

    mng t bo. N c tng hp t c th v c cung cp t thc n b n ngoi. C

    th s iu chnh s tng hp cholesterol da vo lng cholesterol n hng ngy.

    Cholesterol v vi sterol thc vt hin din trong cht bo sa trong dinh dng c th

    ng vai tr tch cc trong s tng trng v pht trin ca tr, mt s nh sn xut

    a cholesterol vo sa cng thc cho thai nhi.

    Cc hin tng h hng

    Cht bo b oxy ha thnh hydroperoxides lipid (sn phm oxy ha chnh)

    thng qua mt qu trnh ca gc t do, sau phn hy v gy ra qu trnh oxy ha cc

    sn phm th cp, chng hn nh cc hp cht cacbonyl, andehit, xeton, hydrocarbon

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    10

    v ru. Hydroperoxides lipid khng c v v khng mi, trong khi cc sn phm oxy

    ha th cp l cc phn t khng n nh to ra cc mi v hng v l kt hp vi s

    oxy ha v i ha , hnh thnh cc hp cht c hi v lm gim gi tr dinh dng v

    cht lng thc phm (Sandra P. O' Dwyer, 2013).

    1.1.4. Maltodextrin

    Maltodextrin c ng dng rng ri trong nhiu lnh vc ch bin thc phm

    v dc phm. Theo dc in M USP 24, maltodextrin l mt cht khng ngt, l

    sn phm thy phn tinh bt khng tan hon ton bng acid hoc bng enzyme hoc

    bng acid v enzyme hn hp cc polymer c n v l D-glucoza c ng lng

    dextroza DE di 20. Mc trng hp (DP) th hin t l phn trm lng glucose

    c bin i ca tinh bt. ng lng Dextroza Equivalent vit tt l DE l i

    lng ch kh nng kh i vi ng chun l 100% ng glucoza (dextrose), hay

    l s gam tng ng D-glucoza trong 100 gam cht kh ca sn phm, t l nghch

    vi kch thc phn t. Maltodextrin c s dng rt nhiu trong ngnh cng nghip

    thc phm v giy. Trong ngnh cng nghip thc phm ty theo gi tr DE khc nhau

    nn s c la chn khc nhau v khu v, kh nng ha tan, nh hng n nht

    v chc nng "cht mang 'cho cc hng v khc nhau cho thc phm. Gi tr DE thp

    th th hin chc nng l cht mang tt hn tuy nhi n n t ha tan. Ngc li gi tr

    DE cao hn th kh nng mang thp b vo kh nng ha tan tt hn v to hng

    tt hn.

    Phn lo i maltodextrin

    Sn phm c DE t 4 -7 c s dng to mng mng d tan v t hy c

    dng bc ko, bc tri cy khi bo qun, a vo kem, lm ph gia cho cc loi

    nc xt, lm cht n to vin trong cng nghip dc.

    Sn phm c DE t 9-12 c dng trong cng nghip sn xut ung, c

    bit l ung cho tr em, ung v thc n ri ng cho vn ng vin th thao, lm

    ko gum mm, lm cht tr sy, cht gi hng, yu t to hnh.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    11

    Sn phm c DE t 15-18 c lmcht kt dnh, cht tng v cho ung, a

    vo thnh phn b, sa bt, c ph ha tan, lm vt mang cc thnh phn khng phi

    ng, lm t dc dnh trong cng ngh dc phm (Trng Th Minh Hnh, 2008).

    Vai tr ca maltodextrin i vi sa bt

    Trong cng ngh sn xut sa bt, maltodextrin c xem l mt cht mang

    quan trng trong vic gim gi thnh sn phm, nng cao hiu qu qu trnh sy phun.

    Khi so snh gia sn phm sa bt gy v maltodextrin, tc gi Ozmen v Langrish

    nhn thy rng mu sa bt gy ng u khp b mt ca hnh nn, trong khi

    maltodextrin ch tp trung phn nh v y hnh nn. iu ny cho thy s dng

    maltodextrin trong sy phun gip gim hin tng hao ht bt trn b mt bung sy

    (Langrish, 2007). Ngoi ra, vic p dng maltodextrin trong sa bt c th loi b mi

    l v n nh cht dinh dng v nng cao cht lng.

    m ca sn phm bt gim khi hm lng maltodextrin cao Krishnaiah v

    cng s (2012). iu ny cng c nhn thy trong nghin cu ca tc gi Silva v

    cng s (2013), mu bt c 30% maltodextrin th c m l 4.84 1.19 (%), mu bt

    c 25% arabic gum vi 5% maltodextrin th c m 6.76 0.34 (%). Cng theo

    Krishnaiah v cng s (2012), trong h thng sy phun, hm lng nc trong nguyn

    liu u vo cung cp cho thit b c nh hng n m cui ca sn phm. Vic b

    sung maltodextrin cho nguyn liu u vo trc khi sy phun c hm lng cht

    kh tng l n v gim hm lng nc c trong nguyn liu u vo thun li cho

    qu trnh sy phun.

    1.1.5. Lactose

    Lactose l mt disaccharide c ngun gc t galactose v glucose, c tm

    thy trong sa. Lactose chim khong 2 - 8% sa theo trng lng.

    c im

    Bt lactose c mu trng. C tan l 1/4.63, tc l 0.216 g lactose tan hon

    ton trong 1 ml nc. Lactose ha tan trong dung dch c tm thy tn ti 2 dng

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    12

    -anome v -anome, c th chuyn i qua li gia hai dng. ha tan ca 2 anome

    ph thuc vo nhit v do nng cn bng ca 2 hnh thc s khc nhau nhit

    khc nhau. nhit phng (70F, 20C) t l cn bng l khong 37% v 63% -

    -lactose. nhit trn 200F (93.5C) -anome l t ha tan nn c mt t l cao

    hn - -lactose. S c mt anome khng nh hng n tnh cht dinh dng ca

    lactose.

    Tinh th lactose hnh thnh khi nng lactose cao hn kh nng ha tan ca

    chnh bn thn n (qu bo ha). Cc tnh cht vt l ca tinh th lactose ph thuc vo

    loi tinh th v mi loi tinh th s c nhng cch s dng khc nhau trong thc phm.

    Cc tinh th -lactose monohydrat c hnh thnh rt kh v khng ng nht v hnh

    dng. Vic ny dn n hnh dng tinh th khng ng u, kt cu ct khng mong

    mun trong tinh th. Khi lactose c sy kh qu nhanh chng v khng c thi gian

    kt tinh kt qu l hnh thnh tinh th dng gng. S tn ti tinh th ny trong sa

    bt gy hin tng vn cc gy nh hng khng tt ti ha tan ca bt sa.

    Lactose khng ngt nh disaccharides khc nh sucrose, monosacarit fructose

    hoc glucose. Lactose c phn tch thnh glucose v galactose trong rut ca tr s

    sinh bi s phn gii ca lactase (hoc -galactosidase). Cc galactose sau c

    chuyn i sang ng khc bng mt loi enzyme khc nhau.

    Cng dng ca lactose

    Lactose l mt loi ng c tm thy ch c trong sa. N thuc v nhm

    hp cht ha hc hu c c gi l carbohydrate.Carbohydrates l ngun nng lng

    quan trng nht trong n ki ng. C th chng ta ph v chng thnh cc hp cht nng

    lng cao c th tham gia vo tt c cc phn ng sinh ha cung cp nng lng

    cn thit. Carbohydrates cng cung cp nguyn liu cho qu trnh tng hp mt s hp

    cht ha hc quan trng trong c th. Chng c mt c glycogen trong c bp v gan

    di dng glycogen gan. Lactose thc hin chc nng sinh hc quan trng, trong

    bao gm u s hp thu canxi, kch thch s tng trng ca bifidobacteria v cung cp

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    13

    galactose, mt cht dinh dng cn thit cho s hnh thnh ca no (Maldonado,

    1998).

    Lactose l mt nguyn liu tiu ha d dng v l ngun cung cp nng lng

    cho tr s sinh. Lactose l mt disaccharide, c ngha l n c to thnh t hai n

    v ng nh hn l glucose v galactose, c hai u l ngun nng lng cho cc t

    bo trong c th. Khi con ngi tiu th lactose, lactose b ph v thnh glucose v

    galactose bng enzyme lactaseReginald Garrett v sau c th hp th cc loi

    ng nh vo mu.Cc t bo phn hy glucose v galactose thnh carbon dioxide v

    nc. Qu trnh ny to ra mt s lng ln ATP - ngun nng lng m cc t bo

    s dng duy tr cho cc qu trnh, hot ng khc.

    1.1.6. Lecithin

    Lecithin l tn ph bin v thng mi cho mt hn hp t nhin ca

    phosphatide (cn gi l phospholipid hay phosphoglycerides), mu sc thay i t

    vng mu nu v c dng lng sn st. Lecithin tan tt trong du v cc dung

    mi khng phn cc. Ga tr HLB = 3 4 (i vi lecithine phn cc thp), HLB = 10

    12 (i vi lecithin hiu chnh).

    Thnh phn ha hc

    Bng 1.1: Thnh phn khi lng ca lecithin tinh luyn v cha tinh luyn

    Hp cht Lecithin cha tinh

    luyn (%)

    Lecithin tinh luyn

    (%)

    Phosphatidyl choline 17.5 23

    Phosphatidyl ethanolamine 15.0 20

    Phosphatidyl inositol 10.0 14

    Other phospholipids 14-18

    Unrefined soy oil 31-34 0-3

    Glycolipids 13-16 13-16

    Neutral lipids 2-4

    Ngun: B.F. Szuhaj (1982), Central Soya Co., Inc. Lecithin Div. Fort Wayne, Indiana.

    Personal communication.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    14

    Cng dng v chc nng

    Lecithin l thnh phn nh ha thng c s dng trong sn xut ung sa

    da trn s ti kt hp nhit tit trng v d nh sa cng thc cho tr s sinh. Trong

    sa cng thc cho tr s sinh tui u ti n thng thng, chi phi bi cc quy nh ca

    EU v Codex, y l nhng cht nh ho c cho php (Codex Alimentarius

    Commission, 1981; y ban ca Cng ng Chu u, 1991). Mc ch chnh ca vic

    a cc ph gia thc phm l h tr trong qu trnh nh tng ha. L mt cht c

    trng lng phn t thp b mt chng di chuyn nhanh chng n b mt ca git

    cht bo nh c hnh thnh trong qu trnh ng ho v cng vi cc protein sa to

    thnh mt mng bao quanh cc git nh, do ngn nga s hp nht v keo t (S.L.

    McSweeney v cng s, 2008).

    Phosphatidylcholine l mt trong nhng thnh phn ca lecithin c mt t l

    phn trm cao ca chui acid bo khng bo ha, acid linoleic 70% v acid linolenic

    6%, m chu u c gi l vitamin F. Vitamin F c tm thy l rt quan trng

    chuyn ha cht bo v gii phng cc cht bo t m m .

    1.2. Tng quan v phng php gia tc shelf-life

    1.2.1. C s l thuyt

    Ngi ti u dng ngy cng i hi cao v cht lng thc phm v m bo

    cht lng lun lun tt trong thi gian bo quan t lc bn n khi ngi tiu dng s

    dng. Do , ngnh cng nghip thc phm quan tm nhiu ti vic c thng tin cn

    thit xc nh tui th ca sn phm trong mt thi gian ngn. Thng tin ny tc

    ng ti vic x l, lu tr, phn phi v thi hn s dng ca sn phm.

    Nhn chung, nhng thay i v vi sinh, ha hc, cm quan c vai tr quyt nh

    cho dng i sn phm. C ba s thay i trn c th xc nh dng i trung bnh ca

    sn phm (McGinn, 1982).

    Theo IFST (1993) cung cp mt nh ngha hon ton kh thi v hn s dng.

    Hn dng c nh ngha l thi gian trong cc sn phm thc phm s:

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    15

    - Vn an ton.

    - m bo gi li cm quan, tnh cht, c tnh vt l v vi sinh mong mun.

    - Tun th theo cc quy nh v cc thng s dinh dng tr n nhn khi c

    lu tr trong cc iu kin khuyn ngh.

    S tng tc ca cc yu t b n trong v b n ngoi nh th no hoc l c ch

    hoc kch thch nhng bin i nh hng ti hn s dng. C th phn loi cc yu t

    nh sau: Vi sinh, ha hc, vt l, nhit .

    V l do thc t, c bit l khi sn phm c thi gian s dng thc t qu di,

    cc cng ty s dng gia tc shelf life rt ngn qu trnh thu thp d liu thc

    nghim cn thit ng k. Do , gia tc tc shelf life (ASLT) c kh nng nh gi s

    n nh sn phm da trn d liu thu c trong mt thi gian ngn hn ng k so

    vi thi gian tin hnh trong mi trng thc t ca sn phm.

    ASLT c p dng cho bt k qu trnh h hng no c m hnh ng hc

    thch hp. Qu trnh c th l ha hc, vt l, sinh ha hay vi sinh. Nguyn tc ca

    ASLT s ging nhau trong mi trng hp.

    Cch tip cn m hnh ng hc l phng php ph bin nht tng tc kim

    tra thi hn s dng. Qu trnh c bn bao gm cc bc sau:

    - La chn cc mong mun cc yu t ng hc tch cc cho kh nng tng tc

    ca qu trnh h hng.

    - Chy mt nghin cu ng hc ca qu trnh h hng mc nh vy ca

    y mnh yu t t l h hng l nhanh.

    - Bng cch nh gi cc thng s ca m hnh ng hc, ngoi suy d liu iu

    kin bo qun bnh thng

    - S dng cc d liu ngoi suy hoc m hnh ng d on thi gian s dng

    iu kin thc t.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    16

    Hnh 1.2: S ca d liu ngoi suy trong tng tc kim tra thi hn s dng.

    Gia tc shelf life

    Khi p dng phng php m hnh ng hc, vic u tin cn xem xt l nh

    gi da trn mt yu t hay nhiu yu t thc y phn ng h hng. Cch n gin

    nht v hu ht thng c s dng l phng php gia tc shelf life (ASLT) da trn

    s dng mt yu t duy nht y nhanh qu trnh h hng. Phng php ny n

    gin tin trnh th nghim v php ni suy kt qu.

    Nh nu, shelf life cn c m hnh ng hc ph hp. iu quan trng l

    trong ASLT, s ph hp ca m hnh ng hc t c kt qu chnh xc v hn

    s dng. V vy, vic la chn mt m hnh cho ASLT phi cn c vo nn tng thc

    t ca n. Sau ny c th da trn d liu thc nghim.

    M hnh Arrhenius cho thy t l phn ng ha hc vi nhng thay i v nhit

    l v d tt nht ca mt m hnh xc nhn nh vy. M hnh ny c i din bi:

    Phng trnh Arrhenius:

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    17

    Trong :

    K: Hng s tc A: H s tn s.

    Ea: Nng lng hot ha(kJ/mol). R: Hng s gas (8.314 J/molK)

    T : Nhit Kelvin.

    T khi c m hnh ny th c s dng trong nhiu trng hp khc nhau. Mt

    c s d liu c sn ln hnh thnh, ch yu l nng lng hot ha cho cc phn ng

    khc nhau. Tnh tin li y l c th s dng thng tin ny c tnh gn ng

    mc nh hng ca thay i nhit n tc phn ng.

    V mt ton hc, tng nng lng hot ha tc phn ng gim v khi nhit

    tng tc phn ng tng.

    Theo nghin cu th ca K so vi T l mt ng cong.

    Hnh 1.3: th ca k so vi T

    Tuy nhi n, th ca lnK vi 1/T l mt ng thng

    Ly logarit ca phng trnh Arrhenius c:

    a v dng: y = mx + b

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    18

    Trong : y = lnk, m =

    , x =

    , b = lnA

    Ta v li c th sau:

    Hnh 1.4: th ng thng lnk vi 1/T

    dc ca ng thng =

    V vy, Ea = - ( dc) x R

    1.2.2. Cc cng trnh nghin cu v ng dng

    Vi nhu cu thc t hin nay, hn s dng l thng s rt quan trng v c

    nhiu ngi quan tm. V vy rt nhiu nghin cu ng dng gia tc shelf life cho cc

    sn phm.

    Mt tp ch tin hnh shelf life trn mu thc phm v a ra nhng con s

    chnh xc ti khi mt mu l 7 thng 20C v 8 tun 30C v 40C khi s dng

    nhn t nhit kt hp vi nh sng mnh (Leatherhead Food Research relies on

    KBF P).

    Mt nghin cu khc v nh gi sn phm ca h. Nhm nghin cu ny tin

    hnh xc nh hn s dng da vo cc tnh cht nh i, mu nu nonenzymatic, lng

    vitamin C v nh gi cm quan v kt qu cho thy rng m hnh Arrhenius c log t

    l vi nhit Kenvil (P Labuza, 2003).

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    19

    Mt chng minh khc v chnh xc ca gia tc shelf life ph thuc vo m

    hnh l tui th ca mt hng bt d on da trn m hnh Guggenheim-Anderson-

    Deboer v mi quan h m th kt qu tnh ton cho ra c hn s dng c l

    114.68 ngy v kt qu thc t cng khng chnh lch nhiu so vi d on ca m

    hnh c thi hn s dng l 105 ngy (S. Jaya v H. Das, 2005).

    1.3. Tng quan v sa cng thc

    Sa m l thc n tt nht cho tr s sinh cho con b, cho li ch dinh dng v

    trao i cht ca tr, nh hng tm l v vai tr trong vic ngn nga bnh tt. Khi

    khng th cho con b, sa m phi c thay th bng mt cng thc cho tr s sinh

    p ng cc nhu cu dinh dng ca tr. Ngy nay, cc chuy n gia dinh dng c th

    chn t mt lot cc cng thc cho tr s sinh c bit s dng phng nga hoc

    iu tr. T mt hoc nhiu thnh phn c loi b, sa i hoc thay th

    (Maldonado, 1998).

    Quy trnh sn xut (Hnh 1.5)

    u tin l nguyn liu. Nguyn liu sn xut sa bt l sa ti nguy n kem

    hoc sa gy. Sa nguyn kem l sn phm c ch bin t sa ti khng hiu chnh

    hm lng cht bo. Sa gy l sn phm c ch bin t sa ti c tch bt mt

    phn cht bo.

    Ngoi nguyn liu chnh l sa ti hoc sa gy, ngi ta cn s dng mt s

    ph gia trong sn xut sa bt nh cht n nh (polyphosphate, orthophosphate ca

    Na, K, Ca) cht to nh lecithin, cht chng oxy ho...

    Tip l qu trnh chun ho sa nhm hiu chnh hm lng cht bo trong

    nguyn liu v b sung cc thnh phn dinh dng thit yu khc, c thc hin trn

    dy chuyn t ng bao gm my ly tm, b phn phi trn, cc dng c o (lu lng

    k, t trng k) bm vo thng cha.

    Bc tip theo l thanh trng nhm lm gim s vi sinh vt trong sa n mc

    thp nht, ng thi v hot cc enzym, c bit l nhm enzym bn nhit lipase, lm

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    20

    thay i tnh cht ca protein. Thanh trng thng c thc hin nhit 80-850C

    trong vi giy. Qu trnh thanh trng sa c thc hin trn thit b trao i nhit

    dng bng mng.

    Do hm lng cht bo trong sa sau qu trnh c c kh cao nn nh sn xut

    thc hin qu trnh ng ho gim kch thc ht bo v phn b u chng trong

    sa.

    Tip theo l sy sa. Sn phm ch bin t sa c c n kh 35 - 40%,

    em sy kh, nghin thnh bt, sng, ry c sa dng bt c kh 90 - 96%,

    m 4 - 10%. Ty thuc vo thit b sy m ngi ta c c sn phm sa bt c cht

    lng khc nhau. thu nhn sa bt, ngi ta c th thc hin cc phng php sy

    khc nhau nh sy thng hoa, sy trc nhng hin nay, sy phun c s dng nhiu

    hn c.

    Sa bt sau khi sy phun s c mang i phi trn thm cc thnh phn vi

    lng cn thit, ri c a qua h thng ry ri vo thit b ng gi. Thng thng

    ngi ta s dng bao b bng kim loi hoc bao b giy ng sn phm.Yu cu

    chung v bao b l phi hn ch s tip xc ca nh sng, khng kh v m t mi

    trng xung quanh n sa bt. Ngi ta thng ng gi trong iu kin chn khng

    hoc thi hn hp 90% nit, 10% hydro vo hp trc khi ghp np nhm ko di thi

    gian bo qun ca sn phm. Sa bt c kh nng ht m rt cao do khi bo qun

    trong bao b kn, sa bt s ht nc n m cn bng, to thnh cc cc vn lm

    gim ho tan ca sa.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    21

    Hnh 1.5: Quy trnh tm tt sn xut sa bt cng thc

    Tiu chun cht lng ca sa cng thc

    Da theo tiu chun ca U ban tiu chun ha thc phm quc t CODEX,

    CODEX STAN 156-1987.

    Nng lng

    Khi chun b ph hp vi hng dn s dng, 100 ml sn phm sn sng cho tiu th

    s cung cp khng t hn 60 kcal (hoc 250 kJ) v khng qu 85 kcal (hoc 355 kJ).

    Nguyn liu

    Chun ha

    Ha sa

    Trn kh

    Sy

    ng ha

    Thanh trng

    Bao gi Bao b

    Sa bt nguyn

    kem

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    22

    Thnh phn cht dinh dng

    Protein

    Khng t hn 3.0 g trn 100 calo c sn (hoc 0.7 g trn 100 calo c sn) ca

    protein cht lng dinh dng tng ng vi casein hoc mt s lng ln cc

    protein khc trong t l nghch vi cht lng dinh dng ca n. Cht lng ca

    protein khng c thp hn 85% so vi casein. Tng lng protein khng c hn

    5.5 g trn 100 calo c sn (hoc 1.3 g trn 100 calo c sn).

    Axit amin thit yu c th c thm vo theo di cng thc duy nht nng

    cao gi tr dinh dng ca n. Axit amin thit yu c th c th m vo ci thin

    cht lng protein, ch vi s lng cn thit cho mc ch . Ch c dng L ca cc

    axit amin c s dng.

    Cht bo

    Khng t hn 3 g v khng qu 6 g trn 100 calo (0.7 v 1.4 g trn 100 calo c

    sn). Mc acid linoleic (trong dng glyxerit) khng c thp hn 300 mg mi 100

    calo (hoc 71.7 mg mi 100 calo c sn).

    Carbohydrates

    Sn phm phi cha carbohydrate dinh dng c sn ph hp vi thc n ca

    tr s sinh ln tui v tr nh vi s lng nh iu chnh sn phm mt nng

    lng ph hp vi cc yu cu quy nh v nng lng.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    23

    Vitamins

    Bng 1.2: Yu cu v lng vitanmin trong sa

    S lng trn 100 calo c sn

    Ti thiu Ti a

    Vitamin A 250 I.U 750 I.U

    Vitamin D 40 I.U 120 I.U

    Vitamin C 8mg Khng quy nh

    Vitamin B1 40g Khng quy nh

    Vitamin B2 60g Khng quy nh

    Nicotinamide 250g Khng quy nh

    Vitamin B6 45g Khng quy nh

    Vitamin 12 0.15g Khng quy nh

    Vitamin K1 4g Khng quy nh

    Vitamin H 1.5g Khng quy nh

    Folic acid 4 g Khng quy nh

    Pantothenic acid 300 g Khng quy nh

    Khong cht

    Bng 1.3: Yu cu v lng khong trong sa

    S lng trn 100 calo c sn

    Ti thiu Ti a

    Natri 20mg 85mg

    Kali 80mg Khng quy nh

    Clo 55mg Khng quy nh

    Canxi 90mg Khng quy nh

    Photpho 60 Khng quy nh

    Magie 6mg Khng quy nh

    St 1mg 2mg

    I t 5g Khng quy nh

    Km 0.5mg Khng quy nh

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    24

    2. CHNG 2. T LI PHNG PHP NGHI N CU

    2.1. Nguyn vt liu

    2.1.1. Nguyn liu

    Nguyn liu chnh

    Dch chit l i

    L i non c hm lng polyphenol cao hn so vi l i trng thnh theo

    nghin cu ca Nantitanon v cng s (2010). V th, nguyn liu chng ti chn l

    l i non trch ly dch.

    X Xun Thi ng, Hc Mn, H Ch Minh l ni chng ti chn thu hoch

    l i non cc h gia nh. Tng l c hi mt cch cn thn bng tay, trnh dp

    nt gy h hng. Sau , chng ti loi nhng l vng a, dp nt, gi ra khi

    m bo rng nguyn liu c mang i s dng l l i non v c mu sc tng

    ng vi nhau.

    L sau khi c kim tra, lm sch th tin hnh chn sau nhit 1000C

    trong vng 30 giy vi mc ch l v hot enzyme polyphenol-oxydase gim tn

    tht lng polyphenol trong sut qu trnh sau. Sau , ngm trong nc lnh 50C

    trong vng 30 pht n nh nhit trnh phn hy cc hp cht (Nantitanon v

    cng s, 2010). Tip theo, mang mu chn i sy 500C trong 5 gi; ri cho vo

    ci xay kh xay nh. Bt l kh sy c bo quan trong bao nilong ngn

    mt t lnh vi iu kin nhit khong 40C, mu bt xay phi c kch thc ht

    ng u, mn.

    Qua qu trnh th nghim s b trch ly polyphenol t l i bng phng

    php vi sng, chng ti nhn thy rng khi trch ly polyphenol t l i bng phng

    php vi sng c hiu qu hn khi s dng phng php trch ly dung mi truyn

    thng. iu kin trch ly tt nht i vi nguyn liu l i l: loi dung mi ethanol,

    khi t l nguyn liu:dung mi l 1:25 (Pan, Niu v Liu, 2003), nng dung mi l

    ethanol 50% (Li Th Ngc H, 2012), mc nng lng 385W (Song v cng s,

    2011), thi gian trch ly l 13 pht (Tachkittirungrod v cng s, 2007). Dch thu

    c ngay lp tc c lm mt v bo qun lnh phi vi sa theo cng thc.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    25

    Sa bt gy

    Sa c mua ti ca hng Phng H (58 Hm Nghi, Qun 1, Tp.H Ch

    Minh) c nhp khu t New Zealand. Sa c bc kn trong bao b giy nhm,

    mi bao khi lng 500g. Tiu chun cht lng, tun theo TCVN 7404:2004.

    Lipit

    Du nnh c cung cp bi Cng Ty C Phn Du Thc Vt Tng An,

    48/5 Phan Huy ch, phng 15, qun Tn Bnh, Tp. H Ch Minh. Sn phm c

    ng trong chai nha dung tch 1 lt. Tiu chun cht lng, tun theo

    8637/2012/YT-CNTC v TCCS02:2012/TA

    Nguyn liu ph

    Maltodextrin

    Maltodextrin c cung cp bi cng ty TNHH Bch Khoa, Kios S 6 - 334

    T Hin Thnh P.14, Q.10, Thnh ph H Ch Minh. Sn phm c ng trong

    chai nha khi lng 500g. Mt s ch tiu cht lng ch yu: m 3.35 %, DE

    10.

    Lactose

    Lactose c cung cp bi cng ty TNHH Bch Khoa, Kios S 6 - 334 T

    Hin Thnh P.14, Q.10, Thnh ph H Ch Minh. Sn phm c ng trong h

    nha khi lng 500g. Mt s tiu chun cht lng: tinh khit 99%, gc quay

    cc +89.40, nhit nng chy 201.6

    0C, tan trong nc 25

    0C l 18.9 g/100ml

    dung dch.

    Lecithin u nnh

    Lecithin c cung cp bi cng ty TNHH Bch Khoa, Kios S 6 - 334 T

    Hin Thnh P.14, Q.10, Thnh ph H Ch Minh. Cc thng s ch tiu ch yu:

    m 1%, ch s acid 30 (mg/KOH), ch s peroxyde 10 (meg/Kg), HLB 3-4, khng

    tan trong hexan 0.5%.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    26

    2.1.2. Ha cht chnh

    Rutin c mua ti Cng ty TNHH Ha Nam (239/4, L Thng Kit,

    phng 15, qun 11, H Ch Minh). Xut x t n .

    Folin-Ciocalteu c mua ti Cng ty TNHH Bch Khoa (332 T Hin

    Thnh, 14, 10, H Ch Minh). Xut x t c.

    DPPH (2,2-diphenyl-1-picryl-hydrazyl) c mua ti ca hng Vit Hong

    Long (136 T Hin Thnh, phng 14, qun 10, H Ch Minh). Xut x t c.

    2.2. Ni dung th nghim

    2.2.1. Quy trnh cng ngh

    Cc bc tin hnh cho ra sn phm bt sa c tin hnh theo quy trnh

    sau:

    Hnh 6.1: S tm tt quy trnh th nghim

    Nguyn liu s dng l bt l i sau khi trn u v ry m bo s

    ng u ca bt nguyn liu. Bt c cn khi lng chnh xc 10g v cho vo

    bnh cu 2 lt, b sung dung mi ethanol 50% theo t l nguyn liu: dung mi l

    1:25 m bo khng tht thot mu trn dng c cha mu bng cch trng ra

    Nguyn liu

    Phi trn

    Sy phun

    (200oC, 3atm)

    ng ha

    (200 Bar)

    Thanh trng

    (75C -20 giy)

    Bt l i:cn

    (1:25)

    Trch ly bng vi sng

    13 pht, 385W

    Lc

    C quay 15 pht, 45oC

    Dch chit

    Bt sa

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    27

    dng c nhiu ln vi dung mi. Tip n mang i trch ly bng vi sng mc nng

    lng 385W trong thi gian 13 pht. Ton b dch sau trch ly c mang lc qua

    giy lc bng h thng lc chn khng. Dch thu c t qu trnh lc bao gm

    dung mi v cc hp cht ha tan c em i c quay nhit 450C, trong thi

    gian 15 pht nhm loi b dung mi. Ton b dch sau c quay c trn u v

    gi trong chai ti mu, ngn mt ca t lnh.

    Cng on phi trn nhm mc ch ha tan tt c cc thnh phn nguyn

    liu thnh dch ng nht thun li cho cc qu trnh sau. Sa bt gy,

    maltodextrin, lactose c trn cng vi nc trc, nhit ca nc khong 50-

    600C, du nnh v lecithin c thm vo sau. Dch chit v FeSO4 c b sung

    vo cui cng.

    Sau khi phi trn, dch c mang i ng ha p sut 200 bar bng thit

    b ng ha. Dch sau ng ha c thanh trng nhit 72 75C trong 15

    20 giy (Tetra Pak Dairy Processing Handbook, 2003) v c gi li mt phn

    kim tra cc ch ti u ha l: hm lng polyphenol tng, hm lng flavonoid, kh

    nng chng oxy ha bng kh st v DPPH. Phn dch cn li c sy phun bng

    thit b sy phun Lab Plant (Anh, SD-06AG) u phun kh nn vi cc thng s:

    nhit u vo 200oC (Esther H.-J. Kim, 2008), nhit u ra 80

    oC, p sut 3

    bar, tc bm 695 ml/h.

    2.2.2. Quy trnh nghin cu

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    28

    Sa, maltodextrin,

    lactose, du, lecithin.

    Dch chit l i

    Bt l i

    Phi trn

    Trch ly bng vi sng

    Lc

    C quay

    Phi trn

    ng ha

    Sy phun

    Bt sa

    Hm lng Polyphenol

    DPPH

    Kh st

    Hm lng Flavonoid

    Shelf life

    Kim tra cc ch

    tiu ca dch sa

    Cc tnh cht ca bt Kim tra cc ch tiu ca

    dch sa hon nguyn

    Hm

    l

    ng

    Poly

    phen

    ol

    Hm

    l

    ng

    Flav

    ono

    id

    Kh

    st

    DP

    PH

    Tn

    h ch

    y

    Xc

    nh P

    erox

    yd

    Hn

    s dn

    g

    Bo

    Pro

    tein

    SE

    M

    Tn

    h th

    m

    t

    ha tan

    T tr

    ng

    Thanh trng

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    29

    Chng ti nghin cu giai on trn t nhm to ra sa nn vi hm lng

    m, bo t yu cu khuyn ngh ca CODEX. Trong cng on ny, chng ti

    kho st nhm a ra hm lng dch chit b sung ph hp bo qun v khng

    nh hng ti cm quan cng nh cc tnh cht ca sa. Hm lng dch chit c

    b sung vi t l cht kh dch chit so vi tng dch sa ln lt l 0.2%, 0.3%,

    0.5%. Cng thc c th ca qu trnh phi trn c th hin bng b n di.

    Bng 4.1: Cng thc phi trn cc mu sa

    C CT1 CT2 CT3

    Sa bt gy (%w/w) 30.0 30.0 30.0 30.0

    Du nnh (%w/w) 10.0 10.0 10.0 10.0

    Lecithin (%w/w) 0.5 0.5 0.5 0.5

    Maltodextrin (%w/w) 5.5 5.3 5.2 5.0

    Lactose (%w/w) 2.0 2.0 2.0 2.0

    Nc (%v/w) 52.0 52.0 52.0 52.0

    Dch chit l i (%w/w) 0 0.2 0.3 0.5

    FeSO4 (mg/100g DW) 8.5 8.5 8.5 8.5

    Sau khi phi trn hon tt, dch c em i ng ha, thanh trng v sy

    phun thnh bt sa. Mt phn dch sa sau khi thanh trng c ly phn tch

    cc ch tiu ha l gm hm lng polyphenol tng, flavonoid, kh nng chng oxy

    ha, kh st.

    Theo nghin cu ca Tugba Ozdal, Esra Capanoglu v Filiz Altay (2013),

    polyphenol khi thm vo sa - mi trng giu protein - th xy ra vic gim hm

    lng polyphenol do xut hin lin kt gia polyphenol v protein. Lng

    polyphenol t do ny c vai tr quyt nh v kh nng chng oxy ha cng nh

    tng thi gian bo qun. Polyphenol trong dch chit l i c flavonoid chim hm

    lng ln nht v nh hng ln ti lng polyphenol tng thu c, hp cht ny

    cng c bn cht l polyphenol v c kh nng chng oxy cao gp phn khng nh

    trong vai tr bo qun, khng khun (Massimiliano Tattini, 2012). V vy cn kim

    tra hm lng v kh nng chng oxy ha ca polyphenol c trong dch sa trc

    khi sy phun v sa bt sau khi sy phun cho tng cng thc phi trn.

    Tip theo, chng ti tin hnh kim tra cc ch tiu vt l v ha l ca bt

    sa: hm lng bo, bo t do v protein, ha tan, tnh thm t, tnh chy, t

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    30

    trng, chp qut knh hin vi in t (scanning electron microscopy - SEM), nh

    gi cm quan, o gi tr peroxyde. Kt qu nh gi bt sa c so snh vi tiu

    chun ca Vit Nam, cc khuyn ngh ca CODEX v vi cc nghin cu khoa hc.

    Bn cnh , chng ti tin hnh song song nh gi shelf life ca sn phm

    2 mc nhit 45 v 550C. Gi tr peroxyde v thi hn s dng c lin quan cht

    ch vi nhau (Wills and Cheong, 1979) nn chng ti xc nh nh hng ca vic

    b sung dch chit n thi hn s dng ca sa bt thng qua gi tr peroxyde.

    Ngoi ra, trong nhiu sn phm s thay i v cm quan xy ra trc khi c cc

    thay i v vt l, sinh hc v ha hc gy nguy c nh hng n sc khe ngi

    tiu dung (Gimnez v cng s, 2012). Do , nh gi cm quan cng l mt yu

    t quan trng cn c kim tra c th nh gi shelf life ca sn phm.

    Bt sa sau khi sy phun c bao gi bng bao b giy nhm, mi loi bt

    c bao gi gm 20 gi c khi lng 1 g/gi xc nh gi tr peroxyde, 20 gi

    c khi lng 25 g/gi nh gi cm quan. Sau , tt c mu bt c t vo

    t gia tc shelf life 2 mc nhit 45 v 550C, m 80% v c ly mu kim

    tra u n 4 ngy/ln cho n khi kt thc kho st. Vic nh gi cm quan nhm

    xc nh thi im h hng ca sn phm t xc nh im kt thc kho st.

    Kt qu nh gi cm quan c a ra bi cc chuyn gia cm quan. Mu c

    gi i nh gi cm quan 4 ngy/ln v mi mu s nhn c kt qu nh gi:

    t hoc Khng t. Khi kt qu ca mu c tr v l Khng t th dng

    kho st cho mu .

    2.3. Phng php xc nh

    2.3.1. Xc nh m (Nguyn Vn S v Bi Th Nhun, 1990)

    Nguyn tc: Phng php ny l da trn nguyn l lm kh mu nhit 105oC

    n khi lng khng i, khi lng mu mt i khi sy mu n khi lng

    khng i l lng nc c trong mu.

    2.3.2. Xc nh hm lng tro (Trn Bch Lam v cng s, 2010)

    Nguyn tc: Tro c xc nh bng cch t cc cc nung cha mu vo l nung

    trong khong 3 gi nhit 6000C.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    31

    2.3.3. Xc nh hm lng polyphenol tng (Bajcan v cng s, 2013)

    Nguyn tc

    c dng xc nh tng hm lng polyphenol, phng php Folin

    Cieucalteu phn ng thng qua qu trnh oxy ha ca cc hp cht phenolic s dng

    mt hn hp ca axit phosphotungstic (H3PW12O40) v phosphomolybdic

    (H3PMo12O40) trong mi trng kim (Adriana Bramorski, Adriana da Rosa

    Cherem, 2010). Thuc th Folin Ciocalteu l mt hn hp quan trng khng th

    thiu trong phng php ny gm acid phosphotungstic v acid phosphomolybdic.

    Trong mi trng kim, cc hp cht phenolic s kh thuc th thnh tungstene

    oxide (W8O23) v molybdene oxide (Mo8O23) c mu xanh (blue), hp thu cc i

    bc sng 765 nm. Cng mu xanh phn nh hm lng polyphenol phn

    ng c trong mu. Dng acid gallic lm cht chun.

    Ha cht v cch tin hnh

    Thuc th Folin-Ciocalteu.

    Dung dch natri carbonate 20% (w/v).

    Dung dch chun acid gallic 500 ppm xy dng ng chun.

    Cch tin hnh

    ng chun acid Gallic c xy dng: ly 1 ml dung dch acid gallic vi

    nng khc nhau cho vo cc ng nghim c nh s. Thm 0.25 ml thuc

    th Folim Ciocalteu, 3 ml dung dch Na2CO3 20% c th m vo sau , ri lc

    u. Sau th m nc cho cc ng nghim c cng th tch l 10 ml. Lc u.

    yn trong 1h30 pht ti nhit phng v c trong ti trnh sng, tin hnh o

    quang bc sng 765 nm.

    o mu: Thay 1 ml cht chun bng 1 ml mu, xc nh hp thu A tng

    t nh tr n. T th ng chun, xc nh c hm lng polyphenol tng c

    trong mu nghin cu.

    Tnh kt qu

    Hm lng Polyphenol c trong 100g cht kh dch sa

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    32

    X=

    Trong :

    Cx l nng polyphenol o c (mg/l)

    N l s ln pha long.

    M l khi lng dch trc pha long(g)

    Ts l nng cht kh c trong dch trc pha long (g/g)

    2.3.4. Xc nh hm lng flavonoid tng (Nie v cng s, 2011)

    Nguyn tc

    Cc kim loi thng tham gia trong qu trnh to phc l st, nhm v

    magie. Trong , phc kim loi ca flavonoids c mu cn mu vng l phc

    kim loi ca carotenoid v aurone l mt flavonoid to mu vng cho hoa v mt

    s cy cnh. Mu sc ca anthocyanin th ph thuc vo pH (mu trong acid,

    mu xanh trong bazo). Mt s cu trc c kh nng to phc kim loi l: ortho-

    dihydroxyl phenol, 3-hydroxychromones, 5-hydroxychromones v ortho-

    hydroxylcarbonyl. Cu trc ca cc phn t nh hng n vic xc nh cc phn

    ng vi ion kim loi v s hin din ca cc ion kim loi s nh hng n tnh

    cht ha hc ca cc phc cht (Vermerris - Ralph Nicholson, 2006).

    Hnh 7.2: Mt s cu trc c kh nng to phc kim loi

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    33

    Theo Chang v cng s (2002), nguyn tc c bn ca phng php so mu

    nhm clorua l s to phc bn ca AlCl3 vi nhm C-4 keto hoc mt trong hai

    nhm hydroxyl C-3 hoc C-5 ca flavone hoc flavonol. Ngoi ra, AlCl3 to phc

    khng bn vi nhm orthodihydroxyl trong vng A hoc vng B ca flavonoid.

    Nhng phc cht hnh thnh bi flavonol v nhm hydroxyl C-3 hoc C-5 l

    galagin, morin v kaemprefol hoc mt s hp cht c nhm ortho-dihydroxyl

    (rutin, quercitin, quercitrin v myricetin).

    Cch tin hnh

    Theo phng php xc nh hm lng flavonoids tng ci tin da theo

    vic to mu vi nhm clorua c Nie v cng s (2011) trnh by. S dng

    cht chun l rutin xc nh hm lng flavonoid tng. S dng 0.01 gam ca

    rutin c khi lng chnh xc v c ha tan trong ethanol 99.95%. Dung dch

    rutin sau khi ha tan c nh mc bng ethanol 99.95% ti th tch l 10 ml.

    Dung dch rutin c chun b vi nng 1 (mg/ml).

    Xy dng ng chun

    By ng nghim c chun b v c nh s t 0 n 6, tng ng vi 0,

    0.1, 0.2, 0.3, 0.4 v 0.5 ml cht chun rutin. Sau , th m 0.5 ml NaNO2 5% vo tt

    c cc ng nghim, sau lc u trong 5 pht.

    Thm tip 0.5 ml ca Al(NO3)3 10% v tip tc lc 5 pht. Sau , th m 4 ml

    NaOH 4% v th m nc cho th tch cc ng nghim bng nhau. Tip tc, lc 15

    pht. Sau , tin hnh o quang bc sng 510 nm.

    T th ng chun ta xc nh c hm lng flavonoid c trong mu

    nghin cu v mu i chng vi n v tnh l mgRE/100g cht kh.

    Tnh kt qu

    Hm lng flavonoid c trong 100g cht kh dch sa

    X=

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    34

    Trong :

    Cx l nng flavonoid o c (mg/l).

    N l s ln pha long.

    M l khi lng dch trc pha long (g).

    Ts l nng cht kh c trong dch trc pha long (g/g).

    2.3.5. Xc nh ho t tnh chng oxy ha bng phng php DPPH

    (Nihal Turkmen, 2005)

    Nguyn tc

    Phng php DPPH c da trn vic gim DPPH, n nh gc t do.

    DPPH (2,2 diphenyl 1-1- prylhydrazyl) l mt gc t do bn vi mt electron l

    cho mt s hp th ti a 517 nm (mu tm). Khi c mt cht chng oxy ha,

    DPPH b kh thnh diphenylpicrylhydrazine c mu vng do kh nng nhn hydro

    ca cc cht ny. Khi mt dung dch DPPH l hn hp vi mt cht c th nhng

    mt nguyn t hydro, iu ny lm gim (Diphenylpicrylhydrazine; khng trit )

    mt mu tm. S gim hp thu ti bc sng 517 nm cho php xy dng ng

    cong c ch tnh theo nng , t xc nh c hot tnh chng oxy ha thng

    qua gi tr IC50 (nng cht chng oxy ha m ti 50% DPPH b c ch).

    Hnh 8.3: Phn ng chuyn DPPH (gc t do) sang DPPH (lin kt)

    Cch tin hnh

    Ly 1 ml dch chit nhng nng khc nhau cho vo ng nghim c np.

    Thm vo 4 ml thuc th DPPH 6.5 x 10-5

    M. Sau cc ng nghim ny c gi

    trong bng ti nhit phng trong 30 pht phn ng xy ra hon ton. Mu

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    35

    i chng (control) l mu cha DPPH v s dng nc ct thay th dch chit.

    S gim hp thu ti bc sng 517 nm c o bng thit b o quang UVVis

    v lng DPPH s c tnh ton.

    Tnh kt qu

    Hot lc loi tr gc t do (radical scavenging activity) (%) =

    *100%

    Trong :

    A0 l hp thu ca mu i chng.

    A1 l hp thu ca mu c hp cht chng oxy ha.

    Hot tnh chng oxy ha sau c hi quy qua gi tr hp thu ca mu v c

    th hin bng gi tr IC50 .

    2.3.6. Phng php kh st

    Nguyn tc

    Theo Apak v cng s (2013), phng php kh st dng o lng kh

    nng chng oxy ha ca polyphenol nh s c mt ca hp cht ferricyanide, ion

    st b oxy ha thnh st (II). Phng php c mt ferricyanide cho ph xanh

    c s dng cho vic o lng kh nng kh. Vic s dng ng thi cc ion

    ferricyanide v Fe (III) nh mt cht to mu cho qu trnh kh din ra thun li

    hn. Ta c phn ng:

    Potassium ferricyanide + Ferric chloride Potassium ferrocyanide +

    ferrous chloride

    Bc sng hp thu cc i ca phng php ny l 700 nm.

    Cch tin hnh

    Dch vi cc nng khc nhau c trn vi 2.5 ml dung dch m

    phosphat (0.2M, pH = 6,6 ), thm tip 2.5 kali ferricyanide 1%. Lc u, sau

    mang 50C trong 20 pht. ngui, theo tip 2.5ml acid trichloroacetic 10%,

    lc u. Sau tin hnh ly tm 3000 vng/pht trong 10 pht, ht ly 2.5 ml

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    36

    phn trn cho vo ng nghim, thm tip 2.5ml nc ct v 0.5 ml st vo.

    y n trong 10 pht phn ng. Sau tin hnh o quang bc sng 700nm (J.

    Chem, 2011).

    Tnh kt qu

    So snh kh nng kh ca ca polyphenol v Vitamin C.

    2.3.7. Xc nh acid trong sa (Israr ul Haq v cng s, 2013)

    Nguyn tc: S dng dung dch kim mnh NaOH trung ha acid yu c trong

    dch sa. Do cn bng phn ng s lch v pha kim nn s lm chuyn mu ca

    dch t trng c sang mu hng khi c mt ca cht ch th phenolphthalein.

    2.3.8. Xc nh hm lng bo (TCVN 7084:2002)

    Nguyn tc: Chit phn mu th trong dung dch etanol cha amoniac bng ete

    dietyl v du nh. Loi b dung mi bng cch chng ct hoc lm bay hi. Xc

    nh khi lng ca cc cht chit c.

    2.3.9. Xc nh hm lng bo t do v hiu qu vi bao

    Hu ht cc loi du khng n nh v mt ha hc v d b oxy ha, c bit

    l khi tip xc vi oxy, nh sng, m v nhit . y l nguy n nhn lm mt

    cht lng dinh dng v xut hin cc hng v v hp cht khng mong mun,

    nh hng n s n nh trong thi gian bo qun v cc c tnh cm quan ca

    du v cc sn phm c du (Patricia Calvo, 2010). V vy, cn xc nh lng bo

    t do cha c vi bao c th nh hng ti cht lng sn phm.

    Nguyn tc

    Bt c cn mt khi lng chnh xc v c ra nhanh vi dung mi hu

    c tch bo trn b mt ca bt ra khi sau cn khi lng cn li bit

    lng bo b mt.

    Tin hnh

    Mt gam bt c cn chnh xc trn giy lc v ra sch vi 5 ml

    petroleum ether (40-60C). Thao tc ny nn tin hnh trong vng 10 giy. Phn bt

    cn li c sy kh trong chn khng nhit phng cho n khi t c khi

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    37

    lng khng i. Gi tr b mt i khi tch bo c ghi li l bo b mt g/g bt.

    Kt qu l trung bnh ca cc ln lp phn tch (Esther H.-J. Kim, 2005).

    Tnh kt qu:

    Hm lng du t do c tnh theo phn trm tr n tng bo (Patricia

    Calvo, 2010).

    Hiu qu vi bao

    2.3.10. Xc nh tnh n nh h nh tng ( Donz, 2013)

    Trong sa tn ti h nh tng du trong nc v tnh n nh ca h nh

    tng ny phn nh cht lng ca sa v cm quan ca sa. Phn ln nh tng l

    cc ht cu bo. Cc ht cu rt nh, mt git sa cha khong mt triu ht cu

    ny. V cht bo trong sa phn tn rt mn v n c tiu ha d dng hn so vi

    cht bo t bt k ngun no khc nn du thng c b sung vo thc phm c

    bit l sa. H nh tng cht bo c n nh da trn lin kt phospholipid v

    protein c hp th trn b mt ca git. Cc git bo ny nh hn nc v kt

    hp li khi chng gn nhau, cui cng chng ni ln b mt ca sa to thnh mt

    lp kem.

    Tin hnh:

    Hon nguyn 10g bt vo 100 ml nc cho vo ng ong. yn trong 20

    pht. Ht 50 ml dch y ca ng ong (pha thp hn). Tng hm lng cht bo

    ca mi pha c xc nh theo phng php Adam- Rose. Ch s n nh c

    tnh da tr n % hm lng cht bo gia 2 pha.

    Tnh kt qu

    SI =

    S khc bit gia 2 kt qu phn tch trn cng 1 mu l nh hn 8%.

    Ch s ny >80% c ngha l khng c s tch vng.

    Nu ch s ny

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    38

    2.3.11. Xc nh hm lng protein (Tommy N, 2009)

    Theo nghin cu ca Dimas A. M. Zaia (2003) phng php Bradphod l

    phng php o quang nhy v kt qu chnh xc nht i vi sa bt gy v cc

    loi sa bt khc hin nay v vy trong th nghim ny chng ti tin hnh xc nh

    theo phng php Bradphod.

    Nguyn tc

    Phng php xc nh protein ny c da trn vic lin kt vi mt loi

    thuc th Coomasie Brilliant Blue vi protein. Mc lin kt vi cc protein khc

    nhau thay i theo s lng axit amin b n trong protein . Thuc th lin kt vi

    protein di dng anion v hp th cc i 595nm. Nng protein ca mu

    c o bng cch o hp th 595 nm.

    Thuc th: 100 mg Coomasie Brilliant Blue G-250 ha tan trong 50ml

    ethanol 95%. Dung dch c trn vi 100 ml dung dch 85% axit photphoric v

    nh mc l n 1 lt nc.

    Dung dch protein chun: Abulmin huyt thanh b c pha nng 1

    mg/ml trong nc ct c s dng nh l cht chun v c bo qun lnh.

    Tin hnh

    Pha long abulmin ( chun b trc l dch protein chun) c pha long

    vi nc ct. Phi c t nht 5 nng khc nhau c tin hnh gia khong nng

    0,1-0,5 mg/ml. Nc c s dng thay cho dung dch protein lm mu trng

    (ZERO) khi Set Blank. Mu sa cn o c pha long tng t nh pha long

    dung dch chun sao cho c t nht hai im ca im pha long nm trong ng

    chun. o hp th 595 nm sau 5 pht nhng trc 1 gi.

    Tnh kt qu

    Hm lng protein c trong 100g cht kh dch sa:

    X=

    Trong :

    Cx l nng protein o c (mg/l).

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    39

    N l s ln pha long.

    M l khi lng dch trc pha long (g).

    Ts l nng cht kh c trong dch trc pha long (g/g).

    2.3.12. Xc nh ha tan (Moreira v cng s, 2009)

    Nguyn tc: ha tan trong nc c xc nh bi nng khi lng

    bo ha ca cc cht ha tan trong nc v l mt hm theo nhit .

    Cch tin hnh: Cho 1g bt vo 100ml nc. Khuy u bng my khuy

    t vi tc 385g trong 5 pht. Ly tm dung dch thu c vi tc 2600rpm

    trong 5 pht. Ly 25ml phn dch ni l n tr n sau khi ly tm v cho vo a petri

    kh bit trc khi lng. Cn xc nh li khi lng bt tr n a petri

    Kt qu:

    ha tan = (m3 m2)4

    Hiu qu ha tan (H) =

    Trong :

    m1: Khi lng bt (g)

    m2: Khi lng a petri sy kh (g)

    m3: Khi lng a v bt sau khi sy 25 ml dch (g)

    H: Hiu qu ha tan (%)

    2.3.13. Xc nh tnh chy ca bt ( Moreira v cng s, 2009)

    Nguyn tc: Gc ngh l mt phng php ng tin cy, nhanh chng v

    n gin o kh nng chy ca cc loi bt khc nhau. Gc di tng ng vi

    bt chy t do, trong khi nhng gc cao hn ch ra tnh chy ca bt kt dnh hay

    ri. ISO 3435 s dng k thut ny xc nh s c kt ca khi nguyn liu

    (Cain, 2002).

    Cch tin hnh: Tnh chy ca bt c xc nh da trn gc hnh thnh

    gia mt b n v y ca hnh nn c to ra khi 10g bt t mt phu c chiu

    cao c nh ln mt phng (thng thng l 20 cm).

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    40

    Kt qu: (T.A. Shittu, M.O. Lawal, 2007)

    Bng 5.2: Kt qu nh gi kh nng chy ca bt

    Gc nh gi kt qu:

    35o Bt kh ri,

    35-45o Bt kh dnh

    45-55o Bt b bt dnh

    >55o Bt cc k dnh

    2.3.14. Xc nh tnh thm t ca bt (Winston Duo Wu v cng s,

    2014)

    Nguyn tc: Tnh thm t ca bt l thi gian cn thit lm t hon

    ton bt, khi n c th vo nc nhit xc nh.

    Cch tin hnh: Cho 1g bt ri t mt phu cha c chiu cao c nh vo

    100 ml nc 40oC (www.niro.com). Quan st v tnh thi gian t lc bt

    u cho n khi bt chm khi b mt nc.

    Tnh kt qu

    Nu bt khng b t sau 5 pht th dng li v a ra kt qu l > 300 giy.

    2.3.15. Xc nh t trng ca bt (T.A. Shittu, M.O. Lawal, 2007)

    Nguyn tc: T trng khi ca bt l trng lng ca bt chia cho th tch

    n chim, thng th hin nh g/ml hoc kg/l.

    Cch tin hnh: Mu sau khi sy c gi kn bng 2 lp bao nhm trnh

    ht m. Sau khi n ni cn g t trng sm trnh mu b ht m. Cn 50g bt

    vo ng ong 100ml bng nha. G 625 bng thit b g t trng (PT-200,

    Pharticeul) vi chiu cao g 3 mm, tc g 300 ln/pht.

    Tnh kt qu:

    T trng = s g bt/ml bt sau khi g t trng.

    2.3.16. Xc nh peroxyde (Shantha v Decker, 1994)

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    41

    Nguyn tc

    Phng php ny c da trn kh nng ca hydroperoxydes oxy ha

    cc ion st ( thnh cc ion st ( ) trong mi trng axit. Cc ion st to

    phc vi thiocyanateto thnh chromophore, m phc ny c th c o bng

    quang ph (Eymard v Genot, 2003). Thiocyanate st l mt phc mu tm vi

    quang ph hp th ti 500 nm.

    Cch tin hnh

    Cc phng php quang ph c m t bi Shantha v Decker (1994)

    c s dng xc nh cc PV. Mu du ( 0.01 0.3 g), ty thuc vo mc

    peroxy) c cha trong erlen sau trn 9,8 ml hn hp chloroform-methanol

    (7:3 v/v) vo ri trn trn mt my trn vortex 2 - 4 s. Dung dch amoni thiocyanate

    (50 ml, 30% w/v) c thm vo tip theo v mu c trn bng my trn

    vortex trong 2 - 4 s. Sau , 50 ml dung dch st (II) clorua ([0,4 g bari clorua

    dihydrate ha tan trong 50 ml H2O] + [0,5 g FeSO4. 7H2O ha tan trong 50 ml

    H2O] + 2 ml 10 M HCl, lc ta Ba ra c dung dch trong]) c thm tip

    vo erlen, v mu c trn ln trn mt my trn vortex 2 - 4 s. Sau 5 pht

    nhit phng, hp th ca mu s c o 500 nm so vi mu trng (mu

    trng l mu c cha tt c cc tc nhn phn ng ngoi tr mu) bng cch s

    dng mt my quang ph. Ton b qu trnh c thc hin trong nh sng du v

    hon thnh trong vng 10 pht. Kt qu c th hin trong ml nglng oxy/kg

    du.

    Tnh kt qu

    PV(mequiv peroxyde/kg of mu)

    Trong :

    l hp th ca mu 500 nm

    l hp th ca mu trng 500 nm

    m l dc ca Fe (III) hiu chun

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    42

    55,84 l khi lng nguyn t ca Fe

    2 l yu t chuyn i milliequivalents (mequiv) Fe mequiv ca peroxyde

    l khi lng mu tnh theo gam.

    2.3.17. K thut knh hin vi in t qut (SEM)

    Phng thc c bn ca SEM l chp hnh nh v b mt vt liu dng cho

    vic nghin cu kt cu, hnh thi, b mt v phn gii ti a vo khong 10 nm.

    SEM c coi l mt cng c trc quan b mt vt liu, cc chm tia in t c th

    xuyn qua tng micromet bn trong mu. Bng cch chn nng lng ca chm tia

    ti v thu nhn cc electron tn x ngc, cc thng tin c trng kch thc b

    mt ca vt mu c th c ghi nhn. Mt chui cc hnh nh thu c bng cch

    thay i nng lng ti v ra thch hp. Sau , to ra mt trnh t cc lp ct

    quang hc ca mu, c th xy dng li thnh hnh nh khng gian ba chiu (Joy,

    1997).

    Theo nghin cu ca Egerton (2005), trong h thng chp SEM, mt ngun

    electron c tp trung trong mi trng chn khng v c pht qua u d, sau

    l qut tr n b mt ca mu vt. Cc chm tia in t qut qua cun dy v thu

    knh mc ti u iu ny lm chch hng theo chiu ngang v chiu dc cc

    chm tia c th qut trn b mt ca mu. Cc electron xuyn qua b mt, mt s

    tng tc c th xy ra dn n s pht x ca cc electron hay photon, s to nh

    trong SEM v cc php phn tch c thng qua vic phn tch cc bc x ny.

    Hnh 2.4: Tng tc gia b mt vt liu v chm tia

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    43

    phng i c tnh bng cng thc sau:

    phng i =

    SEM hot ng trn mt in p t 2 n 50kV v ng knh chm tia

    qut mu l t 5nm 2m. Nguyn tc cho s hnh thnh cc hnh nh trong chp

    SEM l gm ba loi: hnh nh electron th cp, hnh nh electron tn x ngc v

    bn tia X-ray (X-ray map). Electron th cp v tn x ngc c quy c theo

    nng lng ca chng. Khi nng lng ca cc electron pht ra t hn 50eV, n

    c gi l electron th cp hoc electron tn x ngc c xem xt n vic thot

    ra ca cc electron vi nng lng ln hn 50eV.

    Hnh 2.5: Cu hnh ca thit b chp SEM

    2.3.18. Phng php so mu Minolta (Isabel v cng s, 2013)

    Mu sc l mt thuc tnh quan trng c nh hng n s yu thch ca

    ngi tiu dng i vi cht lng sn phm. Mt s sc t trong thc phm, c

    o lng bng cc thit b o mu. Hin nay, vic nh gi mu sc c s thay

    i ca mu sc theo cc thng s CIELAB. Mt s hp cht to nn mu cho sn

    phm l phenolics, carotenoids, chlorophyll trong nhng iu kin x l khc nhau.

    Mi tng quan gia cc hp cht ny v s thay i v mu sc ca mt s thc

    phm l rt ln (R > 0.72) theo phn tch Pearson.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    44

    Mu c trng thng c ly t nhng khng gian mu khc nhau nh

    RGB (, xanh l cy, xanh dng) v HSI (sc thi mu (Hue), bo ha v

    cng mu) bng nhng phng php thng k . Do , vic nh gi nhng

    thng s ny din ra trong thi gian ngn. Nhng nm gn y, c nhiu nghin cu

    tp trung vo vic nh gi s c mt ca cc hp cht sinh hc i km vi hot

    ng chng oxy ha nh carotenoids, anthocyanin, polyphenol, chlorophyll

    Nguyn tc

    Cc thng s mu sc c trong khng gian mu CIELAB c biu din

    di y:

    Hnh 2.6: Khng gian mu CIELAB

    Trong khng gian mu CIELAB, c mt ch s v cng sng (L*) v

    hai ta mu (a* v b*). Ch s L* c li n quan n sng, mi mu sc c th

    c xem nh mt b phn ca thanh mu xm (grey bar), trong mu en

    (L*=0) v trng (L*=100). Ta a* c gi tr m s cho mu xanh l cy v gi tr

    dng cho mu . Ta b* c gi tr dng cho mu vng v gi tr m cho mu

    xanh dng. Ngoi ra, cn mt s gi tr t tng mu khc bit (total colour

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    45

    difference - E*), sc (C*ab) v sc thi mu (hue) cng cung cp nhng thng

    tin c gi tr.

    Tnh kt qu

    Gi tr E* l quan trng khi dng nh gi mi quan h gia mu sc v

    phn tch thng k ; n c tnh bng khong cch gia hai im trong cu trc

    khng gian elip ba chiu c xc nh bng ta L*, a*, b*. Tnh bng phng

    trnh:

    **** Lba

    Sc v sc thi mu (hue) dng nh lng v nh tnh cho thuc tnh

    mu sc. Sc cho bit bi n m nht ca mu sc, trong khi gi tr sc thi

    mu l thuc tnh da trn cc mu sc nh ngha theo cch truyn thng nh

    , vng, cam. Gi tr chroma v hue c tnh theo phng trnh sau:

    **2* baCab

    hab = arctan(b*/a*)lc o + a*+ b* (gc phn t th I)

    hab = 180 + arctan(b*/a*)lc o a*,b* (gc phn t th II) a*,b* (gc phn

    t II)

    hab = 360 + arctan(b*/a*)lc o + a*,-b* (gc phn t th IV)

    Cc gi tr ca ng cong phn phi ca nng lng chiu sng da trn gi

    tr o lng ca nh sng ban ngy: D55, D65 v D75. Cc gi tr ny c xc nh

    khc nhau vi bc sng thay i t 300 830 nm. D65 l ngun sng thng c

    s dng. C hai tiu chun quan st chung l: 100 v 2

    0. D65 v 10

    0 l gi tr thng

    c s dng nht.

    Tin hnh

    Mu c chun b v t tr n a nha lm t polyethylene v c t

    chnh gia mt knh. iu kin l b mt v dy phi ng u o c

    CIELAB vi ta l D65 v 100. Ghi nhn s liu L*, a*, b*, E*. Sau , tnh

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    46

    ton theo cng thc pha trn. Mi php o c lp li 10 ln (Telis v Martinez-

    Navarrete, 2010).

    2.3.19. Phng php x l s liu

    Tt c cc th nghim u c lp li 3 ln. Kt qu th nghim trnh by

    trong bo co ny l gi tr trung bnh ca 3 ln lp li.

    S dng ANOVA trong phn mm Stagraphic kim tra s khc bit cc

    kt qu l c ngha hay khng ( = 0.05). Khi P value < 0.05 th s khc bit ca

    cc kt qu c ngha thng k.

  • GVHD: Ths. Phm Minh Tun & Ths. ng Bi Khu n Tt Nghip

    47

    3. CHNG 3 KT QU V BN LUN

    3.1. Kt qu nh gi lng polyphenol, kh nng chng oxy ha ca dch

    chit l i trong dch sa trc sy phun v bt sau sy phun

    3.1.1. Hm lng polyphenol tng (TPC) v flavonoid tng (TFC)

    Hin nay c nhiu cht chng oxy ha c s dng vi liu lng thp

    nn ch c gii hn s dng ti a l 0.1% (Grayna Budryn, 2013). Nhng

    nghin cu gn y cho thy liu lng polyphenol c b sung vi liu lng ln

    hn 0 200 mg/100 ml sa (T.F. Wegrzyn, J.M. Farr, 2007), 0.3%, 0.6 % v 0.9 %

    trong yoghurt (Mohammad Hossein Marhamatizadeh, 2013), hot tnh cao hn c

    hiu qu ko di s n nh ca cht bo trong thc phm tt hn so vi cht chng

    oxy ha tng hp (Grayna Budryn, 2013). Chng ti tin hnh kho st hm lng

    dch chit b sung vo dch sa vi 3 mu CT1, CT2, CT3 vi hm lng tng

    ng l 0.2 %, 0.3% v 0.5% cht kh dch chit/cht kh sa.

    Bng 6.1: Kt qu hm lng polyphenol v flavonoid trc sau sy phun

    Ch tiu

    Mu

    Hm lng polyphenol

    (mgGAE/100gDW)