PolskawersjalegendyoLechu,Czechu…iRusuijejwymiarwspółczesnyzpunktu

widzeniapedagoga

MariaKocórUniwersytetRzeszowski

TreśćlegendyoLechuCzechu…iRusie

h;ps://www.youtube.com/watch?v=MrXIw4fAvTQ

Owięzachmiędzynarodamisłowiańskimi,opoczątkachpaństwa

polskiegoorazopochodzeniupolskich

barwnarodowych,godłaipierwszejstolicyopowiadajednaz

najstarszychsłowiańskichlegendo

braciachLechu,Czechu…iRusu ChronicaPolonorum,LechiCzech,h;ps://

pl.wikipedia.org/wiki/Lech,_Czech_i_Rus#/media/File:Chronica_Polonorum_Lech_%26_Czech.jpg

Postaci Lecha i Czecha symbolizują braterstwoCzechów i Polaków, lecz służyć miały równieżpośrednio swoistej teorii o czeskiej praojczyźnieSłowianzamieszkującychEuropęŚrodkow.

h;p://science-info.pl/wp-content/uploads/2016/11/wiara-przyrodzona.jpg

ŹródłapisaneLegenda zapisana została pierwszy raz po łacinie wtzw. Kronice polsko-węgierskiej, datowanej przezhistorykównarok1222.

ZanotowałajątakżeKronikawielkopolska,powstaławII połowie XIII wieku, najprawdopodobniej przedrokiem1296.WedługjejanonimowegoautorabraciaLech i Czech pochodzili z Panonii, skąd wyruszyli napółnoc,gdziezałożylipaństwanazwaneichimionami.

Legenda wspomniana została także w XIV-wiecznejKroniceDalimila,spisanejwjęzykuczeskim.Zawarłjąrównież w XV wieku Jan Długosz w KronikachKrólestwaPolskiego.

Skądpochodzilibracia?

h;ps://pl.wikipedia.org/wiki/PanoniaPanonia–wstarożytnościprowincjarzymskapołożonamiędzySawąaDunajem;dzisiejszeterenyzachodnichWęgier,wschodniejAustrii,północnejChorwacji,Słoweniiorazpółnocno-zachodniejSerbii(h;ps://pl.wikipedia.org/wiki/Panonia).

Do tych legendarnychwątków powracali wp ó ź n i e j s z y c hopracowaniach pisarzepolscy i czescy. AloisJirásek w 1894 rokuop i s a ł l e g endę wksiążce „Staré pověstčeské” - gdzie dwóchbraci, Čech i Lech,przybywa do Europycentralnejzewschodu. h;ps://knihy.heureka.cz/stare-povest-

ceske-o;ovo-jirasek-alois-cerny-venceslav/

TREŚĆLEGENDY

h;p://polewalki.blogspot.com/2011/11/grod-mieszka-i-burg-city-of-mieszko-i.html

WzamierzchłychczasachSłowiańskieplemionazLechemiCzechemnaczeleżyływzgodzieidobrobycie.Jednaknastałytrudneczasyizobawyprzedgłodemplemionawyruszyłyrazemwposzukiwaniumiejscadolepszegożycia.

h;ps://tajnearchiwumwatykanskie.wordpress.com/category/slowianie/

NaczeleSłowianpodążalibracia:Lech iCzech…,którzydzielnieprowadziliswojeplemiona.Mimolęków i trudów podróży Słowianie pokładalinadzieje w przodownikach; wierzyli w mądrośćswoichkrólówiopiekęsłowiańskichbogów.

h;ps://wiaraprzyrodzona.wordpress.com/2015/06/23/slowianie/

Słowianie ruszyli w stronę Słońca szczególnie zewzględunaCzecha,którykochałciepłosłonecznychpromieni. Droga zaprowadziła ich w wysokieoświetlonepromieniamisłońcagóry.Czechpatrzączpodziwemnapięknogórpostanowiłwtymmiejscuosiedlićsięzeswoim ludem.Lechwiedział, żedalejmusiszukaćmiejscaiwyruszyłwdalsządrogę.

h;p://www.tapetus.pl/obrazki/n/213536_gory-wschod-slonca-domy-niebo-aka.jpg

Po długiej podróży Lechwraz ze swoim ludemprosiłbogów o jakiś znak. Wtemujrzelimajestatycznegoorła.Wielki ptakwłaśnie lądowałw swym gn ieźdz ie naszczycie wielkiego dębu.Wszyscy ujrzeli w tym znakod bogów, którego takpragnęli. Lech postanowiłwłaśnie w tym miejscuzbudowaćdom iosiedlić sięzeswoimludem.

h;p://www.tapeta-orle-piskle-gniazdo.na-pulpit.com/zdjecia/orle-piskle-gniazdo.jpeg

Natymmiejscuzczasemwyrósłgród,aosadzienapamiątkęorłanadanosymbolumającykształtorlegogniazda.GródzostałnazwanyGnieznem,awjegogodleodtegoczasuwidniałbiałyorzełnaczerwonymtle,którystałsięgodłemnarodupolskiegowywodzącegosięodplemieniaLecha.PotembyłKraków,anastępnieWarszawa....

h;ps://e-numizmatyka.pl/portal/assets/images/numizmatyka/monety_opis/emisje/gniezno.gif

LegendawspółcześnieObecnie legenda pełni doniosłą rolę szczególnie w edukacji.Dziecipoznająjąjużwpierwszychlatachuczęszczaniadoszkoły.Dzięki temuzostająwprowadzonedohistorii swoichprzodków,swojej Ojczyzny i historii Słowian jako braterskich narodów,które łączyły i nadal łączą wspólna kultura, język i wspólny„początek”.

Rola legendy jestniezmiernieważna, gdyż zapoznaniemłodychpokoleńzlegendąwprowadzaichwkulturęwłasnegonarodu,atakżerozwijapatriotyczneuczuciaiwięzisłowiańskichnarodów.Przypominatakże,żenarodysłowiaskieLechaiCzecha…nadalsąsobiebliskieiłączyjewspólnapięknalegenda,aletakżewspólnekorzenie, kultura i historia oraz wiele doświadczeń w zakresirwspółpracygospodarczej…kulturalnej,naukowejiedukacyjnej.

Oswoichdoświadczeniachwspółpracynaukowejiedukacyjnejz:

•  Czechami…•  Słowacją…..•  Opowiemwięcej…..•  Alebyłaijestteżwspółpracaz:•  Węgrami…•  Ukrainą…•  zSerbią….Amożedzisiejszakonferencjaotworzynowepolebadawczeidaszansenanową??☺

Bibliografia1.  FałowskiA.,SenderoB.,Biesiadasłowiańska,Universitas,Kraków

1992,s.40.2.  GrzesikR.:Żywotśw.StefanakrólaWęgier,czyliKronika

Węgiersko-polska.Warszawa:Wydawnictwo„DiG”,2003.3.  JirásekA.,„Starépověstčeské”,1894.4.  KulturapolskiśredniowiecznejXIV-XVw.podred.B.Geremka,

WydawnictwoNaukoweSemper,Warszawa1997,s.651.5.  KurbisównaB.,StudianadKronikąwielkopolską,Poznańskie

TowarzystwoPrzyjaciółNauk,Poznań1952.6.  Treśćlegendyh;p://www.polskatradycja.pl/legendy/

wielkopolskie/35-lech-czech-i-rus.html7.  TymienieckiK.,ŁuczakCz.,[w:]Europa,Słowiańszczyzna,Polska.

1970.s.296.