polska po ii wojnie światowej - zshsopot.plzshsopot.pl/inne/polska_now13.pdf · sytuacja...
TRANSCRIPT
Polska po II wojnie światowejw latach 1945-1947
Rafał Nowickiźródła - Internet, (http://historia-polski.klp.pl/a-6269.html)
obrazki - Wikipedia
TERYTORIUM –GRANICE -LUDNOŚĆ
Obszar Polski po II wojnie światowej wynosił ok. 311 tys. km2- „pod polską administrację” zostały oddane: Górny Śląsk, Pomorze Zachodnie I Szczecin, Pomorze Gdańskie z Gdańskiem, Warmia i Mazury
Sytuacja wewnętrznaPolska po II wojnie światowej była po względem politycznym, gospodarczym i strategicznym uzależniona od ZSRR. Na terytorium Polski stacjonowało ponad 1,5 mln żołnierzy radzieckich.Powstały w czerwcu 1945r. Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej był zdominowany przez polityków komunistycznych związanych ideologicznie ze Związkiem Radzieckim.
Sytuacja wewnętrzna
Kościół Katolicki w Polsce poniósł ogromne straty( śmierć wielu księży, zniszczonych wiele kościołów i budynków należących do kościoła katolickiego i innych związków wyznaniowych).
Prymas Polski , kardynał August Hlond, dokonał reorganizacji administracji kościelnej w Polsce włączając do struktury administracyjnej polskiego Kościoła katolickiego Ziemie Odzyskane.
Mimo przeciwdziałania władz komunistycznych zaczęło się rozwijać polskie życie polityczne- powstały partie i stronnictwa opozycyjne wobec rządów komunistycznych.
22 sierpnia 1945r. z połączenia Stronnictwa Ludowego i grup działaczy ludowych powstało Polskie Stronnictwo Ludowe- prezesem został Wincenty Witos, pierwszoplanową rolę odgrywał wiceprezes i były premier rządu polskiego w Londynie, Stanisław Mikołajczyk. PSL cieszyło się popularnością wśród Polaków; w praktyce jako jedyna
niezależna partia stało się partią opozycyjną.
14 listopada 1945r. Reaktywowane zostało Stronnictwo Pracy- na czele Karol Popiel. Od początku pozostawało pod dużym wpływem komunistów. Otrzymało 16 miejsc w KRN.
Dominującą role na polskiej scenie politycznej odgrywała Polska Partia Robotnicza, ściśle współpracując z politykami radzieckimi; komuniści kierowali najważniejszymi dziedzinami życia kraju- gospodarką, wojskiem, policją, wymiarem sprawiedliwości.
2 września 1945r. powstało Zrzeszenia Wolności i Niezawisłość z płk. Janem Rzepeckim.
30 czerwca 1946r. odbyło się referendum w którym Polacy mieli odpowiedzieć „3 razy tak” na następujące pytania:
1. Czy chcesz zniesienia Senatu?
2. Czy jesteś za utrwaleniem reform społeczno- gospodarczych?
3. Czy chcesz utrwalenia polskiej granicy zachodniej na Odrze i Nysie Łużyckiej?
Oficjalne wyniki: frekwencja 85,3% uprawnionych,„Tak” na pierwsze pytanie- ponad 68% głosów, na drugie ponad 77%
na trzecie ponad 91%.
19 stycznia 1947r. odbyły się wybory do Sejmu Ustawodawczego – wyniki, podobnie jak rezultat referendum zostały sfałszowane.
5 lutego 1947r. prezydentem państwa został teoretycznie bezpartyjny Bolesław Bierut. Na czele rządu stanął Józef Cyrankiewicz, stanowiska wicepremierów objęli Władysław Gomułka i Antoni Korzycki.
19 lutego 1947r. Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę, która regulowała na czas przejściowy relacje między organami władzy. Mała Konstytucja wprowadzała:
jednoizbowy Sejm- władza ustawodawcza; instytucję prezydenta, Radę Państwa rząd – władza wykonawcza.
Z nazwy niezawisłe sądy- to władza sadownicza.
W celu umocnienia swojej pozycji władza ludowa stosowała szeroką akcję terroru wobec prawdziwych i domniemanych wrogów nowych porządków- reżim Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, Urzędu Bezpieczeństwa, Milicji Obywatelskiej i innych formacji paramilitarynych.
Na przełomie lat 40. i 50. XXw. w Polsce rozpoczął się okres nazywany stalinowskim. W warunkach polskich stalinizm oznaczał próbę wzorowania na rządach stalinowskich i ścisłą współpracę polityczną, gospodarczą i wojskową między Polską a ZSRR
- pełne podporządkowanie Polski ZSRR.
GOSPODARKAGospodarka polska była po wojnie prawie całkowicie zrujnowana- ok. 65% zakładów przemysłowych uległo zniszczeniu, nastąpił całkowity upadek rolnictwa. Wiele miast legło w gruzach: Warszawa, Wrocław, Gdańsk, Szczecin. Ruina gospodarki polskiej była bezpośrednio związana ze zniszczeniami wojennymi i rabunkową polityką żołnierzy Armii Czerwonej.
13 listopada 1945r. Utworzono Ministerstwo Ziem Odzyskanych, którego zadaniem było jak najszybsze zagospodarowanie i scalenie gospodarcze ziem polskich na zachodzie z pozostałymi częściami państwa, rozpoczęto akcję zasiedlenia tych ziem przez Polaków repatriowanych z kresów wschodnich dawnej Rzeczpospolitej.
3 stycznia 1946r. KRN wydala ustawę o nacjonalizacji przemysłu. Państwo miało bez odszkodowania przejąć majątki poniemieckie, zarządzane przez Niemców i majątki osób współpracujących z okupantem.
Państwo przejęło kontrolę i monopol w sektorze finansowym i bankowym. Emisja papierowych pieniędzy, nie mających pokrycia w złocie lub dewizach, zakaz obrotu obcymi walutami, doprowadziły do szybkiej inflacji i powstania „czarnego rynku”.
Gospodarka polska po wojnie weszła, zgodnie z modelem radzieckim, na tory planowania. W listopadzie 1945r. Powstał Centralny Urząd Planowania. Pierwsze krótkofalowe plany pojawiły się jeszcze w latach 1945-1946 i udało się je zrealizować.
W lipcu 1947r. Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę o planie 3-letnim-Plan Odbudowy Gospodarczej na lata 1947-1949. Zakładał on:
* podniesienie stopy życiowej Polaków( poziom życia miał przewyższyć wskaźniki przedwojenne)
* likwidację szkód wojennych
* pełne złączenie Ziem Odzyskanych z resztą Polski
* ugruntowania nowego modelu gospodarczego
* osiągnięcie przedwojennego poziomu produkcji w przemyśle
* wzrostu o 10% produkcji rolnej w porównaniu do stanu przedwojennego
* pełne odbudowanie zniszczonych przedsiębiorstw