polska – dokument dotyczący polityki transportowej: w stronę zrównoważonego transportu...
DESCRIPTION
Polska – Dokument dotyczący polityki transportowej: W stronę zrównoważonego transportu lądowego. Konferencja: Polityka przestrzenna a transportowa - Ewaluacja inwestycji infrastrukturalnych , 17 grudnia 2012 Radosław Czapski – Bank Światowy. Diagnoza. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Polska – Dokument dotyczący polityki transportowej: W stronę zrównoważonego
transportu lądowego
Konferencja: Polityka przestrzenna a transportowa - Ewaluacja inwestycji infrastrukturalnych, 17 grudnia 2012
Radosław Czapski – Bank Światowy
Diagnoza
Sektor drogowy ma pozycję dominującą w zakresie ruchu pasażerskiego
3Źródło danych: MI, GUS, 2009
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 20080.00
50.00
100.00
150.00
200.00
250.00
300.00
350.00
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
82%86% 87% 87% 87% 86% 87% 89% 89% 90% 91% 91% 92% 92%
18%14% 13% 13% 13% 14% 13% 11% 11% 10% 9% 9% 8% 8%
Drogowy transport pasażerski (pasaż.km)Kolejowy transport pasażerski (pasaż.km)% udział w rynku - drogowy transport pasaż.% udział w rynku - kolejowy transport pasaż.
Wzrost rynku w przewozach towarowych przejmowany jest przez transport drogowy
4Źródło danych: MI, GUS, 2009
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 20080.00
20.00
40.00
60.00
80.00
100.00
120.00
140.00
160.00
180.00
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
43%45%
48%53%
56% 58%61% 63% 64% 66%
69% 70%73%
76%
57%54%
51%46%
44% 42%38% 36% 35% 34%
31% 29%26%
24%
Transport drogowy (mln tkm) Transport kolejowy (mln tkm)% udział w rynku - transport drogowy % udział w rynku - transport kolejowy
Struktura przewozów towarowych Polska i EU-27
5
Road; 73.35%
Rail-way,
26.38%
Inland waters; 0.13%
Oil Pipelines; 0.13%
Poland Freight
Road; 45.59%Railway,
10.70%
Inland waters; 3.34%
Pipelines; 3.05% Sea 37.25%
Air 0.07%
EU-27 Freight
Żegluga śródlądo
wa0.13%
Żegluga śródlądo
wa3.34%
Rurociągi
naftowe0.13%
Rurociągi
3.05%
Żegluga morska37.25%
Drogi73.35%
Drogi45.59%
Transport
lotniczy0.07%
Koleje26.38%
Koleje10.70%
Przewozy towarowe,
Polska
Przewozy towarowe, EU-27
6
Struktura przewozów pasażerskichPolska i EU-27
Passenger
cars; 82.34
%
Bus & Coach; 9.41%
Railway;
6.72% Tram &
Metro; 1.53%
Poland Passenger
Passengers cars;
71.40%
P2W; 2.35%Buss & Coach; 8.21%Railway &
high Speed, 7.42%
Tram & Metro; 1.30%
Air; 8.70%
Sea; 0.62%
EU-27 Passenger
Przewozy pasażerskie,
Polska
Przewozy pasażerskie, EU-
27
Transport
lotniczy8.70%
Tramwaje i metro
1.30%
Tramwaje i metro
1.53%
Samochody osobowe
71.40%Samocho
dy osobowe82.34%
Autobusy
9.41%
Autobusy
8.21%
Żegluga morska0.62%
Koleje6.72%
Koleje konew. &szybkie7.42%
Pojazdy motorowe
dwukołowe 2.35 %
Obecny trend jest niekorzystny i trudny do zaakceptowania
Dalsze przejmowanie całego wzrostu ruchu przez transport drogowy doprowadzi do: istotnego wzrostu ruchu na drogach, potrzeby prowadzenia dużych inwestycji w celu
rozbudowy sieci dróg, znacznie wyższych nakładów na utrzymanie i
remony dróg, poważnych skutków dla zagospodarowania
przestrzennego, dodatkowych problemów w zakresie
bezpieczeństwa ruchu drogowego, zanieczyszczenia środowiska
7
Nakłady na infrastrukturę transportową (środki publiczne + opłaty użytkowników)
8
2004 2005 2006 20070
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
12,000
14,000
4,795 5,095
6,5086,992
5,621
7,559
10,151
13,039
Maintenance CAPEX
PLN
(Mill
ions
)
2005 2006 2007 20080
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
12,000
14,000
2,513 2,666 3,004 2,779
347 9681,920
1,332
Maintenance CAPEX
DROGI KOLEJE
Utrzymanie UtrzymanieInwestycje
Inwestycje
mln
PLN
9
Opłaty ponoszone przez użytkowników dróg są znacznie niższe
KOLEJE DROGI
2010 2011 2012 2013 20140%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
37%
24% 22%27%
36%
24%33% 33%
32%30%
38% 42% 45% 41% 34%
Access Charges + PLK (level 2007) State BudgetEU Funds
2008-20120%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
7%
68%
25%
Road Fund State BudgetEU Funds
Budżet państwa
Środki UE
Opłaty za dostęp +PLK (poziom z 2007)
Budżet państwa
Środki UE
Fundusz Drogowy
Opłaty płacone przez użytkowników kolei są znacząco wyższe niż użytkowników dróg
Przewozy [mld jedn. Przew.]
Nakłady publiczne (budżet, pożyczki, UE) [mln zl]
Wkład użytkowników (opłaty, podatki w paliwie, etc.)[mln zl]
PLN/jedn.przew.
Płacone przez użytk.
Płacone przez państwo
2007drogi
417.50 3,175 2,013 0.0048
0.0076
kolej
73.50 2,080 2,624 0.0357
0.0283
2009drogi
508.5 12,464 2,323 0.0046
0.0245
kolej
62.0 3,263 2,381 0.0384
0.0526
Użytkownicy kolei płacą 7-8 razy więcej za infrastrukturę niż użytkownicy dróg w przliczeniu na jednostkę przewozowąPaństwo płaci 2-3 razy więcej za transport jedn.
przewozowej koleją w porównaniu do dróg (koszty zewnętrzne nie są uwzględnione - zanieczyszczenia, kongestia, wypadki, etc.)
10
Systemy składające się na infrastrukturę kolejową są w większości przestarzałe
Signaling system
Relay / Electronic Interlocking Systems
Power Supply and Catenary Systems
Telecommunication Installations
0% 20% 40% 60% 80% 100%
<10 years 11-20 years 21-30 years 31-40 years >40 years
11
Urządzenia telekomunikacyjne
Zasilanie i trakcja
Przekaźnikowe/elektroniczne systemy sterowania ruchem kolejowym
Sygnalizacja
<10 lat 11-20 lat 21-30 lat 31-40 lat >40 lat
Inwestycje drogowe kreują znaczące przyszłe potrzeby w zakresie utrzymania i rehabilitacji
Wydatki w sektorze drogowym
12
Ostatnio wydatki na utrzymanie infrastruktury niebezpiecznie maleją
Źródło danych: MI, GDDKiA, 2009
2005 2006 2007 2008 2009 2010 (plan) -
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%
815 579
6,883
10,429
14,491
27,049
1,744 1,615 3,186 3,189 3,881 3,160
68%74%
10%
InwestycjeUtrzymanie i remontyUdział % utrzymania i remontów w kwocie ogółem
PLN
(m
ilion
y)
Znacznie wzrósł poziom zaciągniętych pożyczek na drogi bez równoczesnego wzrostu przychodów
2006 2007 2008 200902000400060008000
10000120001400016000
Krajowy Fundusz Drogowy: Przychody i zadłużenie
(w mln PLN)
Operating Revenue Amount Borrowed
Przychody operacyjne
Środki pożyczone
Przychody operacyjne obejmują: opłatę drogową w cenie paliw, opłaty koncesyjne i inne opłaty użytkowników dróg
13
Bezpieczeństwo ruchu w transporcie lądowym
ROAD fatalities per 1000 million pass-km
RAIL fatalities per 1000 million pass-km
0.00
5.00
10.00
15.00
20.00
25.0020.94
0.56
Liczba rannych i zabitych w wypadkach samochodowych w Polsce jest wśród najwyższych w Europie
Liczba ofiar wypadków DROGOWYCH na miliard pasażerokilometrów
Liczba ofiar wypadków KOLEJOWYCH na miliard pasażerokilometrów
14
Polska pozostaje w tyle za innymi państwami UE w zakresie poprawy bezpieczeństwa drogowegoLiczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych na milion mieszkańców
Źródło danych : ETSC (2009)
15
Lotnictwocywilne3,3%
Koleje1,2%
Inne1,5%Żegluga
2,4%
Drogi91,6%
Udział transportu w emisji gazów cieplarnianych gorszy niż w wielu krajach UE
Źródło danych: DG TREN
Udział rynkowy emisji CO2z transportu (2006)
Polan
dEst
onia
Czeck
Republic
k
Hunga
ryFra
nce
German
yEU
-270
20
40
60
80
100
120
Civial Aviation Road Transport RailwaysNavigation Other
Emisje gazów cieplarnianych wedługpodsektorów (2009)
16
Obecna polityka transportowa w transporcie ladowym - podsumowanie diagnozy Podjęto ważne reformy w celu osiągnięcia konwergencji z
politykami i wskaźnikami ekonomicznymi UE Pomimo poprawy, jakość infrastruktury transportowej jest
nadal uważana za główny czynnik ograniczający rozwój Sieć dróg (głównie samorządowych) nadal wymaga
ogromnych inwestycji, pomimo podniesienia nakładów inwestycyjnych
Sektor kolejowy nie jest w stanie konkurować z drogowym, a stan infrastruktury ulega pogorszeniu
Na tle innych krajów UE, Polska nadal ma bardzo słabe wyniki w zakresie bezpieczeństwa dróg
Poprawa stanu emisji gazów cieplarnianych przez inne sektory jest zagrożona przez emisje związane z transportem
Podsumowanie i wnioski
18
Propozycje działań (polityka tansportowa) Zmiana proporcji i priorytetów programu inwestycyjnego
Przeznaczenie większej ilości funduszy na kolej oraz wspieranie programów rehabilitacyjnych (remontowych)
Koncentracja na wąskich gardłach w infrastrukturze oraz na zintegrowanym i zrównoważonym programie wykraczającym poza przedsięwzięcia uzgodnione już z UE.
Koordynacja inwestycji (drogi/koleje, krajowe/samorządowe) Wzrost przychodów sektora w celu poprawienia stabilności i trwałości
jego rozwoju Drogi: podwyższenie opłat użytkowników Koleje: reforma struktury opłat i zwiększenie wsparcia publicznego
Przegląd systemu finansowania dróg oraz kontynuacja reform sektora kolejowego (finansowanie, instytucje i sprawność operacyjna)
Poprawa finansowania oraz koordynacja działań dotyczących bezpieczeństwa drogowego – np. specjalny program długo lub średnio terminowy ze stabilnym finansowaniem, także naprawy istniejące infrastruktury (potencjalne żródła: wpływy z fotoradarów, udział % w KFD czy ubezpieczyciele)
19
Podsumowanie - pytania do dyskusji Czy przedstawiona ocena obecnej sytuacji jest
zgodna z Państwa oglądem?
Czy zarysowane dylematy i wyzwania stojące przed polityką wobec transportu lądowego w Polsce są zgodne z Państwa oceną?
Czy sugerowane zmiany w polityce transportowej są realne (i wdrażalne)?
Jak szybko możliwe są ewentualne zmiany w polityce transportowej w Polsce?
20
21
Dziękuję za uwagę!Radosław Czapski
Bank Światowyul. E. Plater 53
[email protected]+48 22 520 8000