polityka handlowa część 2 -...
TRANSCRIPT
![Page 1: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/1.jpg)
Polityka handlowa –część 2WYKŁAD 6 Z MIĘDZYNARODOWYCH STOSUNKÓW GOSPODARCZYCH, CE UW
![Page 2: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/2.jpg)
Wykład 6• Instrumenty polityki handlowej i ich analiza – ciąg dalszy
• Cło w kraju dużym
• Efektywna protekcja celna
• Ograniczenia ilościowe w handlu
• Subwencja eksportowa – przypadek kraju małego
• Instytucjonalne podstawy współczesnej polityki handlowej: GATT i WTO
![Page 3: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/3.jpg)
Cło w kraju dużymW opisanym poprzednio rozumowaniu zakładaliśmy, iż mamy do czynienia z krajem małym
Kraj mały: ma tak mały udział w światowym rynku danego dobra, iż cokolwiek stanie się na krajowym rynku tego dobra, nie wpłynie to na cenę światową
Kraj duży: ma na tyle duży udział w światowym rynku danego dobra, iż jeśli np. zmniejszy swoje zakupy danego dobra lub zwiększy jego podaż w sposób istotny wpłynie na ogólnoświatową cenę tego dobra
![Page 4: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/4.jpg)
Cło w kraju dużymWprowadzając cło, kraj zmniejsza import, a zatem zmniejsza swoje zakupy danego dobra na rynku światowym
Jeśli jest to kraj duży, światowy rynek odczuje tę zmianę
Spadek popytu przekłada się na spadek ceny
![Page 5: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/5.jpg)
Cło w kraju dużym • Wprowadzenie cła przez kraj duży powoduje, iż cena światowa spada (do Pw’)
• Cena krajowa = cena światowa (nowa!) plus cło
• Zmiany konsumpcji, produkcji i importu są podobne, jak w wypadku kraju małego:▫ Konsumpcja spada▫ Produkcja rośnie▫ Import spada
S
D
Pw
P’w +t
q1 q3 q4 q2
A B C D
P’wE
![Page 6: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/6.jpg)
Cło w kraju dużym • Zmiana nadwyżki konsumenta:
-(A+B+C+D)
• Zmiana nadwyżki producenta:
+A
• Przychód fiskalny państwa (zakładamy, że trafia do kieszeni producentów lub konsumentów):
+(C+E)
• EFEKT NETTO:
- (B+D)+E
Zmiana dobrobytu społecznego na skutek wprowadzenia cła przez kraj duży nie jest jednoznaczna
S
D
Pw
P’w +t
q1 q3 q4 q2
A B C D
P’wE
![Page 7: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/7.jpg)
Efekty dobrobytowe cła w kraju dużym
• Pole B: strata dobrobytowa – ujemny efekt produkcyjny
• Pole D: strata dobrobytowa – ujemny efekt konsumpcyjny
• Pole E: efekt poprawy terms of trade – dodatki efekt dobrobytowy związany z tym, że kraj duży wprowadzając cło obniża cenę, którą płaci za dany towar zagranicznym jego producentom
• Skąd nazwa? Terms of trade = relacja światowej ceny dobra eksportowanego do światowej ceny dobra
importowanego Im wyższe terms of trade, tym bardziej korzystnie dla kraju: drożej sprzedaje, a taniej kupuje Cło w kraju dużym obniża światową cenę dobra importowanego, czyli poprawia terms of trade
![Page 8: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/8.jpg)
Optymalna taryfa celna w kraju małym i dużymCo to znaczy optymalna taryfa celna?
To poziom cła, który maksymalizuje dobrobyt kraju◦ W kraju małym optymalna taryfa celna wynosi zero
◦ W kraju dużym, optymalna taryfa celna, to taka, dla której wyrażenie [E – (B + D)] jest największe. Nie musi to być t =0!
![Page 9: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/9.jpg)
A co jeśli występują dobra pośrednie?
• Wprowadzenia cła importowego na jakieś dobro wpływa na warunki produkcji danego dobra w kraju
• Ale ma też skutki dla innych sektorów
• W szczególności dzieje się tak, kiedy dane dobro jest jednocześnie nakładem produkcji przy wytwarzaniu innego dobra
• Pytanie o skutki cła można sformułować inaczej: jakie są jego skutki dla wartości dodanej wytwarzanej w gospodarce (PKB = suma wartości dodanej)
![Page 10: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/10.jpg)
Efektywna protekcja celna
Stopa efektywnej protekcji celnej to względny przyrost wartości dodanej wytwarzanej w gospodarce w wyniku wprowadzenia polityki handlowej
![Page 11: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/11.jpg)
Efektywna protekcja celna: przykładZałożenia:
◦ Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów kokosowych
◦ Kg wiórek kokosowych kosztuje 100 zł (krajowych lub importowanych), zaś kg orzechów kokosowych 10 zł (pochodzą tylko z importu)
◦ Do wytworzenia kg wiórek potrzeba 5 kg orzechów
Wartość dodana wytworzona w tym sektorze wynosi 100 – 5 x 10 = 50 zł (dochód właścicieli czynników produkcji)
Jakie będą skutki polityki handlowej?◦ Jeśli rząd wprowadzi 50% cło na importowane wiórki, to wartość dodana wzrośnie do 150 –
5 x 10 = 100 zł, a zatem stopa efektywnej protekcji wyniesie 100%
◦ Jeśli rząd wprowadzi 50% cło na orzechy, to wartość dodana spadnie do 100 – 5 x 15 = 25 zł, a zatem stopa efektywnej protekcji wyniesie -50%
◦ Jeśli rząd wprowadzi jednocześnie 50% cło na wiórki i 100% cło na orzechy, to wartość dodana wyniesie 150 – 5 x 20 = 50 zł, a zatem stopa efektywnej protekcji wyniesie 0%, czyli z punktu widzenia producenta będzie to równoważne sytuacji, gdyby nie wprowadzać żadnych instrumentów polityki handlowej
![Page 12: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/12.jpg)
Syntetyczne ujęcie stopy efektywnej protekcji
N
i
i
N
i
ii
ef
c
tct
T
1
1
1
• gdzie:
• Tef – stopa efektywnej protekcji w danym sektorze
• N – liczba półproduktów używanych przy wytwarzaniu danego dobra
• t – stawka celna na wyrób finalny
• ci – udział poszczególnych półproduktów w cenie wyrobu finalnego
• ti – stawki celne na poszczególne półprodukty
Np. dla N = 2
)(1 21
2211
cc
tctctTef
![Page 13: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/13.jpg)
Inne metody ograniczania importu: kwota importowa (ograniczenie ilościowe)
Badamy ponownie rynek jednego produktu (ten sam rysunek co przy cle)
Rząd ustala kwotę równą q3q4 (czyli tyle, ile wyniósł import po wprowadzeniu cła)
Ograniczenie wielkości importu powoduje, iż przy cenie Pw mamy do czynienia z nadwyżką D nad S
Podnosi do cenę krajową (Pd), dotąd, aż różnica między popytem a podażą będzie równa kwocie
Kwota ograniczająca wielkość importu do wielkości q3q4 jest w pełni ekwiwalentna względem cła ograniczającego import do tej samej wielkości:
◦ Powoduje identyczny wzrost ceny
◦ Powoduje identyczny wzrost produkcji krajowej
◦ Powoduje identyczny spadek konsumpcji krajowej
S
D
Pw
Pd
q1 q3 q4 q2
kwota
Nadwyżka popytunad podażą
![Page 14: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/14.jpg)
Dobrobytowe skutki kwotSkutki dobrobytowe ograniczenia ilościowego są identyczne, jak cła:
◦ Wywołuje stratę konsumenta
(a + b + c + d)
◦ Powoduje wzrost nadwyżki producenta (a)
ALE
Rząd nie ma wpływów do budżetu (jak przy cle)
Pole c to korzyść importerów, którzy kupują towar za granicą po cenie światowej, a sprzedają wyższej cenie krajowej
Strata dobrobytowa netto =
(b + d) – czyli dokładnie tyle, ile w przypadku cła)
![Page 15: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/15.jpg)
Oddziaływanie na eksportPolityka handlowa obejmuje także instrumenty mające wpływać na eksport, np. wymierzone w zwiększenie eksportu (w przypadku dóbr, w których mamy przewagę komparatywną, czyli dóbr eksportowanych)
Najczęściej stosowanym instrumentem jest subwencjonowanie eksportu, czyli dopłata rządu do każdej wyeksportowanej przez krajowego producenta jednostki dobra
![Page 16: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/16.jpg)
Subwencja eksportowa w kraju małym
Po wprowadzenia subwencji eksportowej w wysokości S:
Ceną obowiązującą w tym kraju jest cena Pw+S (nikt nie sprzedałby tego dobra na rynku krajowym po cenie niższej niż PW+S, skoro może je wyeksportować po takiej cenie)
Przy cenie Pw+S, wielkość popytu spada do q3, zaś krajowi producenci są skłonni dostarczyć q4
Eksport rośnie i wynosi teraz q3q4
S
D
Pw
q1q3 q4q2
A B C D
PW+S
![Page 17: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/17.jpg)
Skutki dobrobytowe subwencji eksportowej w kraju małym
Zmiana nadwyżki konsumenta:
-(A+B)
Zmiana nadwyżki producenta:
+(A+B+C)
Wydatek państwa:
-(B+C+D)
EFEKT NETTO:
- (B+D) < 0
Wprowadzenie subwencji eksportowej przez kraj mały obniża dobrobyt społeczny
S
D
Pw
q1q3 q4q2
A B C D
PW+S
![Page 18: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/18.jpg)
Międzynarodowe regulacje dotyczące polityki handlowej
![Page 19: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/19.jpg)
Międzynarodowe negocjacje w dziedzinie polityki handlowej
Przeciętne cła importowe w ciągu ostatnich 50-80 lat drastycznie spadły w większości krajów
Od roku 1944 większość obniżek ceł i innych redukcji barier handlowych była wynikiem międzynarodowych negocjacji
◦ Ogólne Porozumienie w Sprawie Ceł i Handlu (The General Agreement of Tariffs and Trade – GATT) podpisano w 1947 roku jako tymczasową regulację dotyczącą polityki handlowej krajów sygnatariuszy. Zastąpiono je w 1995 bardziej sformalizowaną instytucją: Światową Organizacją Handlu
![Page 20: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/20.jpg)
Międzynarodowe negocjacje w dziedzinie polityki handlowej
Przeciętna amerykańska taryfa celna
![Page 21: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/21.jpg)
Międzynarodowe negocjacje w dziedzinie polityki handlowej
Negocjacje wielostronne sprawiają, iż eksporterzy mobilizują się do poparcia wolnego handlu (o ile wierzą, że liberalizacja rozszerzy ich rynki zbytu)
◦ Poparcie to nie pojawi się w przypadku jednostronnej presji na liberalizację
◦ Z drugiej strony pojawia się z kolei presja wspierająca protekcjonizm – głównie ze strony grup podmiotów konkurujących z importem
![Page 22: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/22.jpg)
Międzynarodowe negocjacje w dziedzinie polityki handlowejNegocjacje wielostronne umożliwiają także uniknięcie wojen handlowych między krajami, polegających na wprowadzeniu restrykcji handlowych przez wszystkie kraje
Jeśli każdy kraj ma polityczny interes (na skutek presji politycznej) w ochronie krajowych producentów, to niezależnie od tego co zrobią inne kraje – wszystkie kraje wprowadzą restrykcje handlowe – nawet jeśli w interesie wszystkich krajów łącznie jest istnienie wolnego handlu
![Page 23: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/23.jpg)
Międzynarodowe negocjacje w dziedzinie polityki handlowej
Problem wojny handlowej
Wolny handel
Wolny handel Protekcja
Protekcja
![Page 24: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/24.jpg)
Międzynarodowe negocjacje w dziedzinie polityki handlowej
W tym prostym przykładzie, każdy kraj działając indywidualnie skorzysta na zastosowaniu barier handlowych, ale oba były w lepszej sytuacji (ich łączny dobrobyt byłby wyższy) gdyby oba wybrały wolny handel
Jeśli Japonia i USA zawrą wzajemnie wiążące porozumienia dotyczące ograniczania protekcjonizmu, unikną pokusy wprowadzania narzędzi protekcjonistach w celu poprawy swojej sytuacji na koszt partnera
![Page 25: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/25.jpg)
Światowa Organizacja HandluNegocjacje w ramach WTO podejmują problem restrykcji handlowych przynajmniej na 3 sposoby:
1. Redukcji stawek celnych poprzez negocjacje wielostronne
2. Wiązanie stawek celnych: mówimy, że cło jest związane, jeśli kraj zobowiązuje się do nie podnoszenia go w przyszłości
![Page 26: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/26.jpg)
Światowa Organizacja Handlu3. Zapobieganie powstawaniu barier pozacelnych:
kwoty i subsydia eksportowe zamieniane są na ekwiwalentne cła, ponieważ koszty ochrony celnej są bardziej wyraźnie widoczne i łatwiej je obniżać
◦ Wyjątkiem są subsydia eksportowe do produktów rolnych
◦ Dopuszcza się także wyjątki związane z załamaniem rynku (nagłym wzrostem importu)
![Page 27: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/27.jpg)
Światowa Organizacja HandluŚwiatowa Organizacja Handlu powstała w 1995 roku i bazuje na kilku wielostronnych porozumieniach:
◦ Układ Ogólny w Sprawie Ceł i Handlu – dotyczy handlu dobrami
◦ Układ Ogólny w Sprawie Ceł i Usług – dotyczy handlu usługami (ubezpieczenia, konsulting, bankowość itp.)
◦ Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej – dotyczy międzynarodowej ochrony własności intelektualnej (np. prawa autorskie czy patenty)
![Page 28: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/28.jpg)
Światowa Organizacja HandluIstnieje także specjalna procedura rozstrzygania sporów: kraje członkowie WTO mogą wnieść problem na forum WTO i oddać decyzję w ręce ekspertów
Sprawy załatwiane są względnie szybko – razem z procedurą apelacyjną nie trwają dłużej niż 15 miesięcy
Panel ekspertów korzysta ze regulacji zawartych w umowach między krajami członkowskimi, aby zdecydować, czy kraje łamią postanowienia tych porozumień
Kraj, który odmawia podporządkowania się decyzji panelu może zostać ukarany zezwoleniem innym krajom na nałożenie restrykcji handlowych na import z tego kraju
![Page 29: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/29.jpg)
Podstawowe zasady GATT/WTOKażdy kraj członkowski WTO zobowiązuje się do równego traktowania wszystkich innych krajów członkowskich WTO (Klauzula Najwyższego Uprzywilejowania – żaden kraj nie zapłaci cła wyższego niż kraj płacący najniższe cło
Klauzula Narodowa
![Page 30: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/30.jpg)
Preferencyjne umowy handlowePreferencyjna umowa handlowa to umowa handlowa między krajami, w której obniżają one bariery celne w wymianie między sobą, ale nie w stosunku do reszty świata
Zgodnie z zasadami WTO taka dyskryminacyjna polityka jest w zasadzie zakazana:
◦ Klauzula Najwyższego Uprzywilejowania
◦ Wyjątek od tej zasady możliwy jest tylko, gdy najniższa taryfa wynosi zero
![Page 31: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/31.jpg)
Podsumowanie• W przeciwieństwie do naszej wcześniejszej analizy handlu, która podkreślała
zależności w warunkach równowagi ogólnej, dla analizowaniu polityki handlowej wystarcza zazwyczaj zastosowanie analizy w ramach równowagi cząstkowej
• Cło wprowadza klin pomiędzy zagraniczną a krajową cenę, podnosząc cenę krajową, ale o mniej niż wynosi wielkość stawki celnej. Ważnym i szczególnym przypadkiem jest kraj „mały”, który nie może istotnie wpłynąć na ceny zagraniczne. W kraju małym cło w pełni przenosi się na ceny krajowe.
![Page 32: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/32.jpg)
PodsumowanieKoszty i korzyści z cła lub innego instrumentu polityki handlowej mogą być mierzone przy użyciu pojęcia nadwyżki konsumenta i nadwyżki producenta. Wykorzystując te pojęcia możemy pokazać, że krajowi producenci danego dobra zyskują, ponieważ cło podnosi cenę, jaką otrzymują. Zaś krajowi konsumenci tracą – z tego samego powodu. Istnieje także korzyść dla rządu w postaci wzrostu jego przychodów.
![Page 33: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/33.jpg)
Podsumowanie• Jeśli dodamy do siebie koszty i korzyści z wprowadzenia cła, okaże się, że efekt
netto dla społecznego dobrobytu można podzielić na dwie części. Z jednej strony mamy do czynienia ze stratą efektywnościową, a z drugiej, istnieje efekt w postaci poprawy terms of trade, który odzwierciedla efekt cła, polegający na obniżaniu zagranicznej ceny eksportowej. W przypadku kraju małego, który nie oddziałuje na zagraniczne ceny, drugi efekt nie występuje, a zatem many do czynienia z jednoznaczną stratą dobrobytową.
![Page 34: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/34.jpg)
Podsumowanie• Analiza cła może być łatwo zaadaptowana do analizy innych narzędzi
polityki handlowej, takich jak subsydia eksportowe, kwoty importowe czy dobrowolne ograniczenia eksportowe.
• Subsydium eksportowe powoduje straty efektywnościowe podobne do cła, przy czym powiększa te straty, wywołując dodatkowo pogorszenie terms of trade. Kwoty importowe i dobrowolne ograniczenia eksportowe różnią się od ceł przede wszystkim tym, że nie powodują przychodów dla rządu. To, co mogłoby być dochodem rządu, staje się rentą otrzymywaną przez posiadacza licencji importowej w przypadku kwoty i przez zagranicznego producenta w przypadku dobrowolnego ograniczenia eksportowego.
![Page 35: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/35.jpg)
Podsumowanie1. Argumenty za wolnym handlem
◦ Pozwala konsumentom i producentom dokonywać swobodnej i efektywnej alokacji swoich zasobów, bez zakłóceń mechanizmu cenowego
◦ Pozwala na wykorzystanie rosnących przychodów skali produkcji
◦ Zwiększa konkurencji i promuje innowacyjność
2. Argumenty przeciw wolnemu handlowi stwierdzają, że ograniczenia w swobodzie handlu mogą:
• Spowodować powstawanie korzyści z poprawy terms of trade
• Być sprawnym narzędziem przeciwdziałania przez rząd zawodnościom rynku wówczas, gdy inne polityki nie są możliwe do zastosowania
![Page 36: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/36.jpg)
Podsumowanie3. Negocjacje wielostronne prowadzące do wolnego handlu łatwiej
mobilizują zwolenników swobodnej wymiany handlowej oraz zabezpieczają kraje przed zaangażowaniem się w wojnę handlową
4. Działalność WTO (a wcześniej istnienie tylko GATT) doprowadziło w ciągu ostatnich 50 lat do znacznej obniżki ceł. WTO zapewnia także sprawne forum rozstrzygania międzynarodowych sporów dotyczących polityki handlowej.
![Page 37: Polityka handlowa część 2 - coin.wne.uw.edu.plcoin.wne.uw.edu.pl/ggrotkowska/MSG2018/wyklad6.pdf · Producent wiórków kokosowych używa do produkcji swojego produktu tylko orzechów](https://reader031.vdocuments.mx/reader031/viewer/2022020305/5c7778e109d3f21d538be8ed/html5/thumbnails/37.jpg)
Koniec wykładu 6