politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt paul a.m. van lange vrije universiteit amsterdam...
TRANSCRIPT
![Page 1: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/1.jpg)
Politieke voorkeurzegt meer over u dan u denkt
Paul A.M. van Lange
Vrije Universiteit Amsterdam
Voor meer informatie: www.paulvanlange.com
![Page 2: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/2.jpg)
Groningen 1978
![Page 3: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/3.jpg)
De generator (van een locale smid) kan in electriciteit voorzien … als elk huishouden zich aan de volgende regels houdt:
1. Max. temperatuur van 18 graden
2. Max. 1 lamp aan per huishouden
3. Geen televisie
4. Geen gebruik van warm water
![Page 4: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/4.jpg)
Wat gebeurde er?
![Page 5: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/5.jpg)
Sociaal dilemma
Een van de belangrijkste taken voor partners, vrienden, organisaties, landen, europa, en de “wereld” is om sociale dilemma’s te managen.
B.v. inzet voor gezamenlijke taakB.v. overschrijding visquota
![Page 6: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/6.jpg)
Twee uitdagingen
1. Sociaal dilemma: Conflict tussen eigenbelang en gezamenlijk belang
2. Temporeel dilemma: Conflict tussen korte-termijn (vaak, direct) en lange-termijn belangen
![Page 7: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/7.jpg)
Twee type oplossingen:
1. Structurele oplossingen.
Maak cooperatief gedrag aantrekkelijker (subsidie)Maak egoistisch gedrag onaantrekkelijker
(belasting)Ontneem keuzevrijheid (automatische lichtschakelaars)
2. Psychologische oplossingen
haal gevolgen dichterbijlaat goede resultaten zienschep duidelijkheid
![Page 8: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/8.jpg)
Onzekerheid en “ruis”
Ruis (of “noise”) verwijst naar onbedoelde fouten die interactie “uitkomsten” beinvloeden.
![Page 9: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/9.jpg)
Gevolgen zijn minder goed dan bedoeld werd.
![Page 10: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/10.jpg)
Gevolgen zijn zeker negatief: negatieve ruis
![Page 11: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/11.jpg)
Politiek en persoonlijkheid
1. “Cognitieve motieven” (aversie tegen verandering)
“need for structure” (niet overvallen worden door veranderingen op het laatste moment)
“need for closure” (behoefte tot afronding, knopen doorhakken)
“need for cognition” (behoefte om na te denken)
![Page 12: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/12.jpg)
Politiek en persoonlijkheid
2. “Sociale motieven” (aversie tegen ongelijkheid)
Zelf onderzoek over opgezet…
![Page 13: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/13.jpg)
Diagnostische spelsituaties
____________________________________________
A B C
Jij krijgt 480 540 480
Ander krijgt 80 280 480____________________________________________
Noot.: “Ander” is hypothetisch. punten zijn waardevol voor beiden.
![Page 14: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/14.jpg)
Sociale Motieven:
(1) prosociale orientatie (50-60%)
(2) individualistische orientatie (20-30%)
(3) competitieve orientatie (10-15%)
![Page 15: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/15.jpg)
Recente bevindingen
Prosocialen waarderen gelijkheid in inspraak meer
Prosocialen reageren ook neurologisch sterker op ongelijkheid
Prosocialen willen ongelijkheid sterker opheffen door te doneren aan “goede” doelen
![Page 16: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/16.jpg)
Waar komen deze verschillen vandaan?
![Page 17: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/17.jpg)
0
0,5
1
1,5
2
2,5
Prosocials Competitors
Number ofSiblings
Aantal broers en zussen
![Page 18: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/18.jpg)
Aantal zussen (veel wel of geen)
0
0,5
1
1,5
Prosocials Competitors
Number ofSisters
![Page 19: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/19.jpg)
Individualisen zijn vaak de oudste
0
0,5
1
1,5
Prosocials Competitors
Older Siblings
![Page 20: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/20.jpg)
Sociale motieven zijn ook gerelateerd aan verschillende leeftijdsgroepen.
![Page 21: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/21.jpg)
Leeftijd
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
15-29 30-44 45-59 60+
Prosocials
Individualists
Competitors
(Van Lange, Otten, De Bruin, & Joireman, JPSP, 1997)
Age Category
![Page 22: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/22.jpg)
Percentages onder eerste-jaars studenten
0102030
405060708090
100
Psychology Economics
ProsocialsIndividualistsCompetitors
![Page 23: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/23.jpg)
2 onderzoeken
Study 2: Italy (497 participants, 250 women, mean age 32 years)
sociale motiven werden 1-4 weken gemeten voor de 2004 Europese verkiezingen; stemgedrag werd 1 week na de verkiezingen gemeten
Study 3: Netherlands (1,472 participants, 751 women, mean age 46 years, sample representative of Dutch Adult population, TNS/NIPO)
scoiale motieven gemeten in mei 2002, stemgedrag werd 8 maanden later gemeten na de algemene verkiezingen in january 2003.
Van Lange, P. A. M., Bekkers, R., Chirumbolo, A., & Leone, L. (2012). Are conservatives less likely to be prosocial than liberals? From games to ideology, political preferences and voting. European Journal of Personality.
![Page 24: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/24.jpg)
Percentages of svo across four categories (Study 2, Italy, 2004)
0102030405060708090
100
Left Center-L Center-R Right
ProsocialsIndividualistsCompetitors
Van Lange, P. A. M., Bekkers, R., Chirumbolo, A., & Leone, L. (2012, in press). Are conservatives less likely to be prosocial than liberals? From games to ideology, political preferences and voting. European Journal of Personality.
![Page 25: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/25.jpg)
Percentages of svo across four categories (Study 3, Netherlands, 2002)
0102030405060708090
100
Left Center Right
ProsocialsIndividualistsCompetitors
Van Lange, P. A. M., Bekkers, R., Chirumbolo, A., & Leone, L. (2012, in press). Are conservatives less likely to be prosocial than liberals? From games to ideology, political preferences and voting. European Journal of Personality.
![Page 26: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/26.jpg)
Voorlopige conclusies
Vaak ligt de nadruk op kandidaten (charisma van leiders), interne organisatie van een partij (denk aan neergang Groenlinks), of de “framing” van een politieke agenda.
Politieke voorkeur zegt ook iets over ons zelf
- Weerstand tegen verandering
- Weerstand tegen ongelijkheid
![Page 27: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/27.jpg)
Intrigerende onderwerpen voor de toekomst
Sociaal dilemma: conflict tussen eigenbelang en collectief belang.
Is het dilemma niet complexer met 3 niveau’s?
Belang van zelfBelang van groep (Nederland)Belang van collectief (Europa, wereld)
![Page 28: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/28.jpg)
Sociale motieven zijn deels biologisch verankerd en deels komen tot uitdrukking in sociale interactie-ervaringen.
De jonge jaren kunnen hierbij een belangrijke rol spelen
Mijn “take-home message” is nog wat speculatief...
![Page 29: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/29.jpg)
Mogelijk is onze politieke voorkeur al heel vroeg tot stand gekomen...
Thank you!
![Page 30: Politieke voorkeur zegt meer over u dan u denkt Paul A.M. van Lange Vrije Universiteit Amsterdam Voor meer informatie:](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022081602/5551a0ec4979591f3c8b4aab/html5/thumbnails/30.jpg)
Thank you!