politička teologija johanna baptist metza

23
- [email protected] POLITICAL THEOLOGY OF JOHANN BAPTIST METZ : , - , , . - , , - . - , , - , , -

Upload: nikolaknezevic

Post on 02-Apr-2015

209 views

Category:

Documents


8 download

DESCRIPTION

POLITICAL THEOLOGY OF JOHANN BAPTIST METZ

TRANSCRIPT

Page 1: Politička teologija Johanna Baptist Metza

! "#$%&' ()*+*,#-

!"#$% &$ '#('%!") *)+$,'- – .!"#$% &$ )"#!%*)/.)0,)"$%"$ %!,)--)','12$ )/#%$3)($4$ ) 0',)#)526 #!','-)+6 7%'#!/#$"#/2) #!','12) 8$26,#!# 6 9'(': ;$*6 [email protected]

!"#$#%&' $(!"!)#*' *!+',' -' $#.$

/(0'

POLITICAL THEOLOGY OF JOHANN BAPTIST METZ

123452:

.%/%0&%,0$' !*1&*$0#2' 3%4')' .'56#06 *7' )*089:#,%

5!*,';#&';# <%/9'60$* )'5*6%06#, $8&68!%&%=$* # *6)#>$* ?'!#-

2*!*, 6*95%!'&#;82* 5%!8$8 *,')@*A' 0 2*<)*, <%$ 8)%0# :*/%,8

*04'6%&%=$8 )'5*6%06 # )'<8 8 0',!*9*)# <!8=6,*)# $%)6*$06

0' <!8/* 06!')*. B)86'! 6'$,* ?%/%0&%,0$* #)*!7#2* $%2' )* 5!#-

4,'6' /!8?8 5%&#6#;'7#28 !*&#/#2*, *7 ,!=# 2'0)8 <#06#)$7#28

#;9*@8 C9#6%,%/ # (%!6*0%,%/ $%)7*56' 5%&#6#>$* 6*%&%/#2*,

$%2# 5'6* %< &*,#2'6')0$%/ 0#)<!%9' # )%,* 5%&#6#>$* 6*%&%/#2*

$%2' +*&# D!$,8 # <!8=6,*)# $%)6*$06 8 $%2*9 0* %)' )'&';# <'

%0&%?%<# ?'&'06' ?8!+%'0$%/ 4!#=-')06,' # 5%<'!# 98 $!#6#>-

$# 0*);#?#&#6*6 $%2# 2* %)% 0 ,!*9*)%9 #;/8?#&%. E'$,' 0*);#?#&-

)%06 D!$,* # :*)%/ 5!'$0#0' )* #;9#>* 5!*< #;';%,#9' ,!*9*)',

,*- #4 04,'6' $'% 5%6*)7#2'& 8)86'! $%2*/ 0,*06 4!#=-')06,'

5%06'2* #;)%,' %0*6A#,' )' A8<0$8 5'6:8, )' %)* $%2# 08 5%6&'-

>*)#, ;'?%!',A*)# # 9'!/#)'&#;%,')#, %0&%?'@'28-# 6'$% ')'9)*-

Page 2: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

174

6#>$# <84 28<*%-4!#=-')0$* 6!'<#7#2* # $%98)#7#!'28-# 0' 0,*-

6%9 2*;#$%9 .%/' (%2# 5'6# 0' 0,%2#9 06,%!*:*9, „06,%!*:*9

$%2* 2* 5!%+*6% 5'6:%9 # )*5!',<%9“.

&67892 :284: )%,' 5%&#6#>$' 6*%&%/#2', 9*9%!#' 5'00%)#0,

7!$,', <!8=6,%, 5%&#6#$'.

9!:$52) %):'2$#',)52) >'-'/,'( ?'@$" A$0#)/# B!.

(Johann Baptist Metz) 0%!*/#$(C$ +!*"'- '* "$+6#).$+")+)@ 0%'#$-

-'")/#$ 0',)#)52! #!','-)+! 6 0'/,!*4)@ "!2',)2' *!.!")+$.

D!-'( *'0%)"'/ /$(%!:!"': >'-'/,'(/2': *)/26%/6 +! "!/6:4)(

) 0%!*/#$(C$ 0%!2%!#").6 6 "$5)"6 "$ 2'+) /! 0%':)1C$ 0'/,$4!

%2(! ) @%)1=$"/2! #%$*).)+! 6"6#$% *%61#(!"'-, )/#'%)+/2'- )

0',)#)52'- 2'"#!2/#$. 9$ >'-'/,'(/2) *)/26%/ ?.A. B!.$ 0%!/6*"'

/6 6#).$,) /,!*!=) !,!:!"#): #%$-)5"' )/26/#(' II ;(!#/2'- %$#$,

E61(). (Auschwitz) ) @','2$6/#, 2'"8!/)'"$,"$ 0%)0$*"'/#

F):'2$#',)52'+ %2(), "!:$52) "$.)'"$,") )*!"#)#!#, #%$"/.!"-

*!"#$,") #':)&$: 4!-'('- :!"#'%$ 6 %$")+): *$"):$, $"$:"!#)5-

2$ 26,#6%$ +6*$)/#)52! #%$*).)+!, :$%2/)/#)52$ *)+$,!2#)2$ )

G%$"286%#/2$ 12',$. (Mathew-Ashley,1998:33; Metz, 1997 ) Metz,

1998:24).

Page 3: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

175

:2;<2= :>3?@A> /2B@?2 C@;@D<@?DE2 54D<4

7'5!#2': 1!&*!/!#)@ -'*)"$ 0%'1,'- (!2$ 0'* :!"#'%/#(':

H$%,$ F$"!%$ '*>%$")' +! *'2#'%/26 *)/!%#$.)+6, #$5")+! @$>),)-

#$# ' I':) E2()"/2': 0'* "$/,'(': „Christliche Anthropozentrik“1.

J #': 0!%)'*6 65!/#('($' +! 6 %$&()+$46 F$"!%'('- #!','12'-

2'".!0#$ #%$"/!.!"*$,"'- #':)&:$2 (Mathew-Ashley,1998:27) 2$'

) 6 %!()&)+) %$")+)@ %$*'($ H$%,$ F$"!%$ (Cobb, 1982:4). K$3"' +!

"$0':!"6#) *$ +! >)' +!*$" '* '/")($5$ 56(!"'- >'-'/,'(/2'-

5$/'0)/$ „Concilium“, 6 2':! +! *6-) ")& -'*)"$ >)' 6%!*")2 /!2-

.)+! 0'/(!=!"! *'-:$#).). L'*)"! 1963. 0'5!' +! *$ %$*) 2$' %!*'-

(") 0%'8!/'% 86"*$:!"#$,"! #!','-)+! "$ Westphalian Wilhelms

J")(!%&)#!#6 6 B)"/#!%6 (Münster), ) "$ #': :!/#6 +! '/#$' /(! *'

'*,$/2$ 6 0!"&)+6, 1993. -'*)"! (Mathew, 1998:28). B!. +! (%!:!-

"': )&$1$' )& „!-&)/#!".)+$,"'- ) #%$"/.!"*!"#$,"'- &$5$%$"'-

2%6-$ #!','-)+!“, 2$2' #' /$: ) "$('*) (Metz, 2004: 313), ) >,$-'(-

%!:!"' /('+6 >'-'/,'(/26 %!8,!2/)+6 :!4$' 0%!:$ *)+$,!2#)52'+ )

0',)#)52'+ #!','-)+) 2'+$ +! *' *$"$14)@ *$"$ '/#$,$ 2$%$2#!%)/-

#)5"$ &$ 4!-'( >'-'/,'(/2) *)/26%/. J /('+'+ #!'$"#%'0','12'+

#!&) „Christliche Anthropozentrik“ B!. A'-$ /@($#$ 2$' "$&"$5!4!

C6*/2'- >)=$, *$2,!, 2$' #!:!C )/064!4$ /:)/,$ C6*/2! !-&)/-

#!".)+!. M$2' +! 6"6#$% #$2(! %!8,!2/)+! )&%$3!" !/@$#','12)

1 76" "$/,'(: „Christliche Anthropozentrik: Ûber die Denkform des

Thomas von Aquin“. 2 J #' (%!:! B!. +! "$0)/$' 2C65"! 5,$"2! 2'+) /6 '>+$(C!") 6

*($ %!5")2$ 5)+) +! 6%!*")2 >)' H$%, F$"!% (Karl Rahner): „Lexicon für Theologie und Kirche“ ) „Sacramentum Mundi“ (Vorgrimler, 1986:76,78).

Page 4: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

176

$/0!2#, '" "! &$6&):$ .!"#%$,"' :!/#'. H$/")+!, 2%$+!: 1!&*!/!-

#)@ -'*)"$, '(' 0)#$4! /! "$"'(' 0'/#$(C$, '('- 06#$ / "$-,$/2':

"$ !/@$#','126 "$*6 2'+$ 0'* 6#).$+!: 0%'#!/#$"#/2'- #!','-$

?)%-!"$ B',#:$"$3 (Jürgen Moltmann) &$6&):$ ($3"' :!/#' 6

*$C!: %$&()+$46 0',)#)52! #!','-)+! (Cobb, 1982:6).

9$ B!.$ +! 6#).$' ) <$+*!-!% (Martin Heidegger) $,) ) +!(%!+-

/2) :$%2/)/#)52) 8),'/'8 N%"/# A,'@ (Ernest Bloch) ) 0'/#@!-!-

,'(/2) :)/,)'.) 0'06# H)%2!-$%*$ ) 9)5!$, 2$' ) %$&")

:)/,)'.) G%$"286%#/2! 12',! 0'06# E*'%"$ ) A!"O$:)"$

(Mathew-Ashley, 1998:97, Moltmann, 1997)4. I%$"/.!"*!"#$,"$

3 I!','-)+$ "$*! 0%!*/#$(C$ +!*"' '* 2$0)#$,")@ *!,$ .!,'260"!

/$(%!:!"! &$0$*"! #!','-)+!. P(' 86"*$:!"#$,"' !/@$#','12' *!,' ):$,' +! *$,!2'/!3"! /'.)+$,"! ):0,)2$.)+! ) +!*"): *!,': +! 6#).$,' "$ /#($%$4! „#!','-)+! '/,'>'Q!4$“ 6 R$#)"/2'+ E:!%).). N/@$#','-)+$ &$ B',#:$"$ "! 0%!*/#$(C$ /$:' 0'/,!*4! 0'-,$(C! "'('&$(!#"! 0'%6-2!, (!= 0!%/0!2#)(6 2'+$ +! %$/(!#C$($ ) *$+! "'(' &"$5!4!. 9$*$ 6 >6*6-="'/# &$ 4!-$ 0%!*/#$(C$ '/"'("6 :'#)($.)'"6 /"$-6 &$ '/,'>'Q!4! /(!#$. P"$ &$ B',#:$"$ 0%!*/#$(C$ 2C65") 2'".!0# %$&('+$ *$C! >'-'/-,'(/2! :)/,). %2($ /! 6 B',#:$"'('+ >'-'/,'(/2'+ %!8,!2/)+) 0%':$#-%$ 2$' !/@$#','12$ &$+!*").$ "$*!, 6 2'+'+ +! A'- 0%)/6#$" 2%'& D!-'($ '>!=$4$. %2($ "$ #$+ "$5)" 0'/#$+! ($3$" /'.)','12) ) *%61#(!") 8$2#'% 2'+) 0%!6&):$ $2#)("6 6,'-6 6 2%!)%$46 >'C!- ) /$(%1!")+!- /(!#$. P/"'("$ ):0,)2$.)+$ '($2(! >'-'/,'(/2! )"!%.)+! 0%!*/#$(C$ %2(6 2$' >'-'5'(!5$"/2) '%-$")&$: 2'+) /! "! 0'(,$5) )& /(!#$, (!= $2#)("' 65!/#(6+! 6 4!-'(': 6"$0%!Q)($46 ) '>'-'#('%!46. S'3)(C$-($+6=) %2(6 2$' *!,' S6@$ ;(!#'-, B',#:$" /:$#%$ *$ +! '"$ 0' /('+'+ 0%)%'*) >)#"' !26:!"/2$ ) '/,'>$Q$+6=$ (K. B',#:$", 2008).

4 H$2' #' 0%):!=6+! ) 9!,$ L$10$% 6 %!.!"&)+) &>)%2! !/!+$ ) %$*'($ 0%!(!*!")@ "$ @%($#/2) +!&)2 0'* "$/,'(': „7',)#)52$ #!','-)-+$“ (Metz, 2004): “P($+ 06# +! '&"$5!" 0%':!"': 6 8),'&'8/2'+ 0'&$*)"-/2'+ /.!"): '* #%$"/.!"*!"#$,"'- H$"#$ ) <$+*!-!%$ 0%!:$ H$"#6 2'+) #!:$#)&6+! 0%):$# 0%$2#)5"'- 6:$, *' B$%2/$, A,'@$, A!"O$:)"$, G%$"-

Page 5: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

177

#!','-)+$ H$%,$ F$"!%$ ")+! >),$ 6 :'-6="'/#) *$ '*-'('%) "$

0)#$4! C6*/2! 0$#4!. B!. +! )&%$&)' 56Q!4!5 1#' 6 5)#$(':

>'-'/,'(/2': '06/6 4!-'('- :!"#'%$ ")+! ")2$*$ /0':!"6# @','-

2$6/#, 1#' +! /):0#':$#)5"' ) &$ @%)1=$"/26 #!','-)+6 6'01#!

2'+$ "$/#$+! "$2'" S%6-'- /(!#/2'- %$#$, $ 1#' -!"!%$,"' '.%#$($

+!*"6 (%/#6 $0$#)+! ) "!:'-6="'/#) *$ /! /60%'#/#$() )/#'%)+/2':

)/26/#(6 (Mathew-Ashley, 1998:36). S%6-): %!5):$, B!. /:$#%$ *$

+! F$"!%'($ #!','-)+$ 0%!()1! )*!$,)/#)52$ ) 0%)($#)&'($"$

(Hall), $ *$ "'($ 0',)#)52$ #!','-)+$ :'%$ *$ 0'/#$"! /(!/"$

5)4!").! *$ C6*/2! 2$#$/#%'8! 0'06# E61().$ :'%$+6 *$ "$Q6

/('+! :!/#' 6"6#$% #!','12'- *)/26%/$ ) '*"'/$ /$ A'-': (Metz )

Mathew-Ashley, 1998:26). J +!/!" 1968. -'*)"! 0'2$&6+! /):0$#)+!

0%!:$ 0%(): '*+!.):$ #!','-)+! '/,'>'Q!4$.

J&%'2! 6 /#($%$46 0'/#)*!$,)/#)52! 0',)#)52! #!','-)+!

2'* B!.$ #%!>$ #%$3)#) 6 )&$&'():$ 0%!* 2'+):$ /! "$1,$ F):'-

2$#',)52$ %2($ ) #!','-)+$ 6'01#!. I!','-)+$ 0'/,! II K$#)2$"-

/2'- /$>'%$, /(!# 0'/,! @','2$6/#$, 2%)#)2$ :$%2/)/#)52!

)*!','-)+! +!*"'/#$("' ")/6 '/#$(C$,) :!/#$ #':! *$ #!','-)+$

"$/#$() 06#!: 2'+): +! *' /$*$ )1,$. 7'#%!>"' +! >),' "$0%$()#)

286%#/2! 12',! ) *$C! *' +!(%!+/2! :)/,) ) +!(%!+/2! :!/)+$"/2! :6*%'-/#).” (L$10$%, 2004:1995).

5 „9)2$*$ "$: H$%, F$"!% ")+! )"#!%0%!#)%$' @%)1=$"/#(' 2$' *'>%6 /$(!/# "$0%!*"'- -%$Q$"/#($, ")2$*$ 2$' (%/#6 -%$Q$"/2! %!,)-)+! 2'+$ +! )&-6>),$ /(6 /:%#"' 6-%'3!"6 "$*6 ) /($26 0'(%!Q!"6 ) '0'%6 5!346… J0%2'/ /(!:6, '/#$,$ :6 +! 5!34$ 2'+6 ")2$*$ ")/$: '/!=$' 2$' /!"#):!"#$,"6, ")2$*$ 2$' '"6 2'+$ /),'()#' "$($C6+! "$ "!>', "!-' ()1! 2$' "!:) 6&*$@ /#('%!4$, 2$' "!:) 2%)2 &$ /(!#,': 0%!* #$:"): A'3+): ,).!:“, B!., 6: Moltmann, 1997.

Page 6: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

178

)/2'%$2 (Mathew-Ashley, 1998:97). S!,' „Zur Theologie der Welt“6

2'+! 0%!*/#$(C$ &>)%26 !/!+$, "$0)/$' +! 6 0!%)'*6 '* 1962. *'

1968. -'*)"!. ?'1 +!*"6 &>)%26 !/!+$ 0'* "$&)(': „Glaube in Ges-

chichte und Gesellschaft“7, "$0)/$' +! 6 0!%)'*6 '* 1968. *' 1976.

-'*)"!. ;$/(): +! /)-6%"' *$ +! B!.'( /6/%!# /$ :$%2/)&:': *'>-

%): *!,': 6/,'()' 0'5!#2! 8'%:)%$4$ 4!-'(! 0',)#)52! #!','-

-)+!. (Mathew-Ashley, 1998:99). ;$-,!*$($+6=) :$%2/)&$: B!.

*',$&) *' &$2C652$ *$ /! 6 4!:6 *'-'*)' „2'0!%")2$"/2) '>%# 6

8),'/'8)+)“, *%6-): %!5):$, 0%':)1C$4! /(!#$ 2$' )/#'%)+!, 2$'

0%'+!2#$ )/#'%)+! 6 2'+!: C6*) 0'/#$+6 /6>+!2#) /('+! /'0/#(!"!

)/#'%)+!. ;$:' 6 *':!"6 /(!/#) /('+! +$("! '*-'('%"'/#) %2($

:'3! '&>)C"' *$ 0%)/#60) 2%)#).) *%61#($. ?!*)"' #$2' %2($

:'3! *$ )&>!-"! :'*6/ 6 2'+!: 0'/#$+! /$:' )*!','12$ )"/#)#6.)-

+$ 6#!:!C!"$ "$ '*%!Q!"': /'.)+$,"': 0'%!#26, 2'+'+ /! 0%)*$+!

'*%!Q!") &"$5$+ 6 ',$21$($46 /'.)+$,"! /)#6$.)+! 6 *%61#(6 $,)

>!& /#($%"! /'.)+$,"! '*-'('%"'/#) ) :'-6="'/#) *$ &"$5$+")+!

6#)5! "$ #' *%61#(' (Metz, 1967:234).

T$ B!.$ #!','-)+$ "! 0%!*/#$(C$ %$&%$*6 /)/#!:$ &"$5!4$

(!= *!8)")/$4! :!#'*$ 2%)#)2! ) '/,'>'Q!4$. B!.'($ >'-'/,'(-

/2$ %!8,!2/)+$ +! *)+$,!2#)52$ &$#' 1#' "$-,$1$($ ) )*!"#)#!# )

6 P%)-)"$,$" "$/,'( -,$/): “Zur Theologie der Welt” („#!','-)+$

/(!#$“), Mainz, 1973. 7 „K!%$ 6"6#$% )/#'%)+! ) *%61#($“. T>)%2$ +! "$0)/$"$ 1977.

-'*)"! ) 0%() 06# 0%!(!*!"$ "$ !"-,!/2) +!&)2 0'* "$/,'(': „Faith in History and Society: Toward a Practical Fundamental Theology“, 0%!(. David Smith (New York: Seabury, 1980). J #'26 +! 0%)0%!:$ 0%!('*$ '('- *!,$ "$ /%0/2) +!&)2.

Page 7: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

179

"!)*!"#)#!# A'-$ ) /(!#$, /$*$14'/#) ) >6*6="'/#), '/,'>'Q!4$

) /0$/!4$. B!. *$,!2' :$4) "$-,$/$2 /#$(C$ "$ #!'%)+6 ) *$,!2'

()1! 0$34! 0'/(!=6+! "$%$#)("': $/0!2#6 #!','-)+!, '*"'/"'

/"$&) 0%)5!, /):>',$ ) :!#$8'%!, 2$2' >) 65)")' 0%'>'+ 6"6#$%

"!&$*'('C$($+6=! 0%)%'*! /$*$14'/#) ) "$-,$/)' !/@$#','126

"$*6 6 A'3+$ '>!=$4$ ) 0'&)( "$ 0'/,61"'/# <%)/#'('+ 0'%6.)

!($"Q!C$ (Hall).

,@?> F@<4G48E> G2@<@;4A>

B!. 0'5!#2': 1!&*!/!#)@ -'*)"$ 0%'1,'- (!2$ 6('*) '($+

0'+$:8 6 /('+ >'-'/,'(/2) *)/26%/. T$ %$&,)26 '* U:)#$ 2'+) +!

'($+ #!%:)" 2'%)/#)' 2$*$ +! -'('%)' ' $6#'%):$ %):'2$#',)52!

2'"#%$%!(',6.)+! – H'%#!&6, A'"$,*6 ) S! B!/#%6 (Donoso Kortes,

Bonald, De Maistre) 2'+) /6 )*!','12) 0'*%3$($,) ,)5") /6(!%!-

")#!# :'"$%@$ 6& 0':'= #!','12)@ $"$,'-)+$, B!. '(': 0'+:6

*$+! +!*"' "'(' &"$5!4! ) '*%!Q6+! -$ 2$' /('+!(%/") 2%)#)52)

$0$%$# *%61#($.

;%!*)"': 1!&*!/!#)@ -'*)"$ '*-'($%$+6=) "$ 2%)#)2! '")@

2'+) /6 #!%:)" „"'($ 0',)#)52$ #!','-)+$“ 0')/#'(!=)($,) /$

%$")+): 2'".!0#):$ 0',)#)52! #!','-)+!, 6 0%(': %!*6 H$%,$

U:)#$ ) 2'"#%$%!(',6.)'"$%")@ 8),'/'8$, B!. )/#)5! #%)

'/"'("$ &$*$#2$ 2'+$ #%!>$ *$ ):$ "'($ 0',)#)52$ #!','-)+$. 7%()

8 7'+$: “"'($ 0',)#)52$ #!','-)+$“ B!. +! 0%() 06# 2'%)/#)' 6

/('+): 0%!*$($4):$ 1965-1966 -'*)"! (Johns, 1976:123).

Page 8: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

180

0%!*/#$(C$ >'-'/,'(/2$ !%:)"!(#)2$ (@!%:!"!6#)2$) /$(%!:!"'-

*%61#(!"'- 2'"#!2/#$ – #' +!/#, 0',)#)52$ !%:)"!(#)2$. S%6-)

&$*$#$2 *!8)")1! 0',)#)526 #!','-)+6 2$' 2%)#)526 2'%!2.)+6

"$/60%'# #!"*!".)+! 0%)($#)&$.)+! 6 /$(%!:!"': >'-'/,'(C6.

I%!=) &$*$#$2 "$-,$1$($ ($3"'/#, 6#).$+ ) 6,'-6 2'+6 %2($ ):$ 6

*%61#(6 ) *!8)")1! +! 2$' „2%)#)526 2'%!2.)+6 %2(!“ (Cobb,

1982:7).

B!. "'(6 0',)#)526 #!','-)+6 0'/:$#%$ „2$' 2%)#)526

2'%!2.)+6 /$(%!:!"! #!','12! :)/,) >6*6=) *$ +! /$(%!:!"$ #!'-

,'-)+$ 6/:!%!"$ ()1! 2$ ,)5"'/#) $ #%!>$,$ >) >)#) 6/:!%!"$ 2$

0',)#)52': *%61#(6“ (Metz, 1969:107). V6*/2$ !-&)/#!".)+$, /:$-

#%$ B!., “+!/#! 0',)#)52'- 2$%$2#!%$ ) /($2$ !-&)/#!".)+$,)/#)5-

2$ ) 0!%/'"$,)/#)52$ #!','-)+$ 2'+$ "! /$-,!*$($ !-&)/#!".)+6 2$'

0',)#)52) 0%'>,!: 6 "$+1)%!: /:)/,6 %!5), '-%$")5$($ /('+!

&$2C652! "$ $0/#%$2#"! 0'+:'(!. J '($2(': 2'"#!2/#6 '5)#$($ /!

0'&)#)("$ /(%@$ 0',)#)52! #!','-)+!, #' +!/#, '*%!Q)($4! "'()@

'*"'/$ )&:!Q6 %!,)-)+! ) *%61#($, )&:!Q6 %2(! ) *%61#(!"! /(!-

/#), )&:!Q6 !/@$#','12'- /@($#$4$ (!%! ) *%61#(!"'- 3)('#$”

(Metz, 1969:111). B!. 0',)#)526 #!','-)+6 0'/:$#%$ 2$' 2%)#)526

2'%!2.)+6 !2/#%!:"! #!"*!".)+! &$ 0%)($#)&$.)+':, ) 2$' 0'&)#)-

($" 0'261$+ *$ /! 6 6/,'():$ *$"$14!- *%61#($ 8'%:6,)1! !/@$-

#','12$ 0'%62$ (Metz, 2004:9-10). P"$ 0'261$($ *$ "$"'(' '*%!*)

'*"'/ )&:!Q6 %!,)-)+! ) *%61#($, )&:!Q6 %2(! ) *%61#(!"! +$(-

"'/#), )&:!Q6 !/@$#','12! (!%! ) *%61#(!"! 0%$2/! (Metz,

2004:13).

L'('%': ' 0',)#)52'+ #!','-)+) 6"6#$% /$(%!:!"'- #!','1-

2'- *)/26%/$ 3!,) *$ /! 0'*)-"! /(!/# ' 0'(!&$"'/#) )&:!Q6 M/6-

Page 9: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

181

/'(! !/@$#','12! 0'%62! ) *%61#(!"' 0',)#)52! /#($%"'/#).

J"6#$% #$2(! %!8,!2/)+! "$-,$1!"$ +! /'#)%)','12$ *):!"&)+$

0'%62! !($"Q!C$ ) 4!"$ '#('%!"'/# 0%!:$ /(!#6, "! 6 0%)%'*"'-

2'/:','12': (!= 6 *%61#(!"'-0',)#)52': /:)/,6, ) #' 2$' 2%)-

#)52'- '/,'>$Q$+6=) !,!:!"# /(!#$ ) 4!-'()@ *%61#(!")@ 0%'.!/$

(Metz, 2004:16).

P($2($ >'-'/,'(/2$ )"!%.)+$ *'('*) B!.$ *' &$2C652$ *$

„/($2$ !/@$#','12$ #!','-)+$ :'%$ *$ 0'/#$"! 0',)#)52$ #!','-)-

+$, #' +!/#, #!','-)+$ 2%)#)2! *%61#($“, 2'+$ %2(6 0'/#$(C$ 6

+!*$" 2%)#)52'-*)+$,!2#)52) '*"'/ 0%!:$ *%61#(!"'+ /#($%"'/#)9

(Metz, 1969:115 ) Metz, 2004:18).

A!& /6:4!, B!. '(6 2%)#)526 "'#6 0%'+!2#6+! ) "$ F):'2$#'-

,)526 %2(6 +!% /:$#%$ *$ '($2($ 0%':!"$ :'%$ 0%(' *'=) )&"6#-

%$: „H$*$ +! (F):'2$#',)52$) %2($ 6)/#)"6 >),$ )"/#)#6.)+$ 6

2'+'+ /6 0%!'(,$*$($,! 2%)#)52! /,'>'*!? H$*$ +! '"$ &$)/#$ >),$

2%)#)52) %!(',6.)'"$%"$? 9)+! ,) 5!/#' 0%'061#$,$ /('+ 2%)#)-

52) -'('% ) 0%'-'($%$,$ 0%!2$/"'? 9)+! ,) >),$ 5!/#' 6 '0$/"'/#)

*$ >6*! /@($=!"$ 2$' )*!','12$ "$*'-%$*4$ &$ '*%!Q!"! *%61#(!-

"! '*"'/! ) 2'"/#!,$.)+! :'=)?“ (Metz, 1969:117 ) Metz, 2004:20).

%2($, *$2,!, 6 /!>) "'/) %!(',6.)'"$%"6 /"$-6 2'+$ :'3! 0%':!-

")#) /(!#, $,) *$ >) #' 65)"),$, "!'0@'*"' +! *$ %2($ /$:$ 0'/-

#$"! '>+!2$# 2%)#)52'- $0$%$#$ 0',)#)52! #!','-)+!. I'

9 Me. '(*! 2'%)/#) ) $"$,'-)+6 K',#!%$ A!"O$:)"$ (W. Benjamin),

2'+$ '/,)2$($ *)+$,!2#)5$" '*"'/ *%61#(!"'- 0%'.!/$ ) 0%'.!/$ /0$/!-4$ (Benjamin, 1965:95).

Page 10: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

182

0'*%$&6:!($ *$ >)#) @%)1=$")" "! &"$5) >)#) >%$")#!C '*%!Q!-

")@ *'-:) ) 0'/#'+!=!- 0'%!#2$, (!= >)#) 6 :'-6="'/#) )-%$#)

$2#)("6 ) 2C65"6 6,'-6 6 #%$"/8'%:$.)+) *%61#($. H$2' -'* *$

0'/:$#%$:' B$%2/'(6 2%)#)26 %!,)-)+!, /$(%!:!"$ #!','-)+$ 6 #'+

2%)#).) :'%$ *$ 0%):!#) 60'&'%!4! ) 0%!0'&"$ $8)%:$#)("6

0'%626 %2(! (Paulose). ;!26,$%)&$.)+$ /(!#$ ")+! /! *'-'*),$ ($"

#'2'($ @%)1=$"/#($ (!= 06#!: @%)1=$"/#($ (Metz, 1969:19-20). ;

'>&)%': "$ #' *$ +! "$*$ @%)1=$"/2! (!%! 6/:!%!"$ 0%!:$ >6*6=-

"'/#), ")+! :'-6=! *$ '"$ "$ "!2) "$5)" 0%!:'/#) /$*$14) /(!# /$

>6*6="'1=6 ) #$2' 0%!/2'5) /$(%!:!") /(!#, (!= +! #$ >6*6="'/#

:'-6=$ )/2C65)(' 2%'& )"#!%$2.)+6 @%)1=$"/#($ /$ /(!#': ) 6

/(!#6 (Metz, 1969:91-92). P*-'($%$+6=) "$ 0)#$4! 1#$ 3!,) „0',)-

#)52$ #!','-)+$“, B!. *$+! '*-'('% 6"6#$% #!&! 2'+$ #(%*) *$

„ %2($ *$"$/ :'%$ *$ /! %$&6:! ) "$/#60) 2$' +$(") /(!*'2 ) "'/)-

#!C '0$/"'- /+!=$4$ "$ /,'>'*6 6 /)/#!:):$ "$1!- *%61#($ 2'+!

/! "$&)($ !:$".)0$#'%/2):“ (Metz, 2004: 96).

B!. +! 0%! /(!-$ 3!,!' *$ '>+$(6 @%)1=$"/2! (!%! 65)")

*%61#(!"' 0%)/6#"': ) 0%!'>%$3$($+6=': ) 6 2'"#!2/#6 #'-$ +! )

#%$3)' 2$#!-'%)+! 6"6#$% 2'+)@ >) >),' :'-6=! 65)")#) @%)1=$"-

/#(' 8$2#'%': 2'+) :!4$ *%61#(!"! ) /'.)+$,"! 0%),)2! ) /$:):

#): ) *%61#(!"6 /(!/# (Swartz, 2005, 442). B!. #$2' 2%)#).) 0%$-

2/! /'.)+$,"' 0',)#)52! /(!/#) 0%)/#60$ 2%'& *($ 2%)#)52$ :'*!-

,$: Ad intra critique – 2'+) ):$ .)C *$ 0'2$3! *$ %2($ ")+!

,)1!"$ 0',)#)52! '*-'('%"'/#), ) Ad extra critique – 2'+) 3!,)

"$-,$/)#) 0'#%!>6 *$ @%)1=$"/#(' 2$' #$2(' :'%$ "'/)#) >%!:!

/'.)+$,")@ ) 0',)#)52)@ 0%':!"$ ) $2#)("' 65!/#('($#) 6 %!1$-

($46 2%)&")@ *%61#(!"'-0',)#)52)@ 0)#$4$. J #': 2'"#!2/#6

B!. ) 0'/#$(C$ /,!*!=$, %!2$' >)@, 2%6.)+$,"$ 0)#$4$: „M:$ ,)

Page 11: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

183

6'01#! +'1 '")@ 2'+) ):$+6 /,6@$ &$ +!*"' @%)1=$"/#(' 2'+! ):$

0'+$5$"6 '/!#C)('/# &$ 0$#46 *%6-)@? T$% "$/ %!,)-)+$ "! #%!>$

&$1#)#)#) '* >',$, 0$#4! ) "!-$#)("'/#)? T$% '"$ "! /,63) "$

2'%)/# #%)+6:8$ 0'&)#)(")@ (%!*"'/#)?“ (Metz, 2004:309). ;61-

#)"$ '($2('- 2%)#)52'- *)/26%/$ +!/#! 60%$(' 6 0'%6.) *$ /!

@%)1=$"/#(' "! '>%$=$ )/2C65)(' '/'>) (!= ) 1)%!: *%61#(!-

"': 2'"#!2/#6 6"6#$% 2'+!- :'3! $*!2($#")+! *$ 6#)5! "$ 0'+!*)"-

.$ (Mathew-Ashley, 1998:103).

H$' 1#' +! /,65$+ /$ /($2': #!','-)+': 5!'$0#0', B!. 0'/-

:$#%$ %2(6 2$' 0%'%'52) -,$/ @%)1=$"/2! /,'>'*! – %2(! 2'+$

+! #6 *$ /,63). P"$ +! #6 *$ 6 ):! 0'#,$5!")@ ) :$%-)"$,)&'($")@

*)-"! -,$/ 0%'#)( #!@"'2%$#/2! :$1)"!%)+! :'*!%"'- *%61#($.

H%)#)52$ 86"2.)+$ %2(! :'%$ >)#) 6/:!%!"$ 0%!:$ /$:'+ /!>) /$

+!*"! (Ed intra), ) *%61#(6 /$ *%6-! /#%$"! (Ad extra). T$*$#$2 '($-

2(! #!','-)+! +! *$ %$&()+! „"'() +!&)2“ 2'+) >) %2() ':'-6=)' *$

6Q! 6 *)+$,'- /$ /$(%!:!"): /(!#': ) "$ #$+ "$5)" 0%!($&)Q! *'/$-

*$14! 0'%$&! @%)1=$"/#($ 6 0%':!") /(!#$ (Hall).

K$3"' +! "$0':!"6#) *$ B!. ")2$*$ ")+! 0%)@($#$' 8'%:6-

,$.)+! '%#'*'2/"'- :$%2/)&:$ 0' 2'+!: +! %!,)-)+$ %!*62'($"$ "$

'*%$& C6*/2'- /#%$*$4$ ) 0$#4!, (!= +! >)' :"'-' >,)3) %!()&)'-

")&:6 :$%2/)/#)52! :)/,), "$%'5)#' +!(%!+/2': 8),'/'86 N%"/#6

A,'@6. ;,)5"' 2$' ) B',#:$", B!. 2'%)/#!=) A,'@'( 0%)".)0

"$*! "$-,$1$($ !/@$#','12' ()Q!4! /(!#$ 6 2'+!: :'3!:' 0'+:)-

#) /$*$14'/# #!2 6 0!%/0!2#)() '"'-$ 1#' "$/ 5!2$ 6 >6*6="'/#).

„B) /:' '") 2'+) 2%!)%$+6 >6*6="'/# $ "! /$:' '") 2'+) +! #6:$5!.

<%)1=$"/2' 0%$('(!%+! (orthodoxis) )&"'($ /! :'%$ *'2$&)($#)

Page 12: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

184

06#!: orthopraxis$ 2'+) +! !/@$#','12) '%)+!"#)/$".“ (Mathew-

Ashley, 1998:97).

B!. /:$#%$ *$ 60%$(' !/@$#','-)+$ :'%$ *$ 0'/#$"! ,)")+$

('*)C$ 2%'& 2'+6 =!:' 0'/:$#%$#) #!','-)+6. K$3"' +! "$0':!"6-

#) *$ !/@$#','-)+$ "! /:! >)#) ,)1!"$ "$*! 6 >'C! *$"$/ ) /$:):

#): '"$ #%!>$ *$ 0'*/#$2"! "$ $2.)+6 2$2' >)/:' 0'/#'+!=) /(!#

65)"),) >'C):. ;$*$14) *%61#(!"'-0',)#)52) 2'"#!2/# "!

/:!:' '*($+$#) '* 4!-'(! !/@$#','12! *):!"&)+!. B!.'($ %!8,!2-

/)+$ 0',)#)52! #!','-)+! :'-,$ >) /! %!&):)%$#) 2$' #!34$ *$ /!

M/6/'( 0%):!% (imitatio Christi) C6>$() ) !:0$#)+! &$ '"! 2'+) /6

:$%-)"$,)&'($") ) 6-%'3!") 6"!/! 6 %!,!($"#"! 0',)#)52! )

/'.)+$,"! /#%62#6%! 2%'& 2'+! >) /! :) 2$' *%61#(' )&*)-,) )&"$*

C6*/2! 0$#4!, "!0%$(*!, !2/0,'$#$.)+! ) 6-4!#$($4$ (Metz,

1967:130).

B!., 0%),$-'Q$($+6=) /! H$"#'('+ 8),'/'8/2'+ :$#%).),

0',)#)526 #!','-)+6 0'/:$#%$ +'1 ) 2$' „86"*$:!"#$,"6 #!','-)-

+6 /(!#$“ 6 2'+'+ „0',$&)1#! !/@$#','12'-0',)#)52! #!','-)+!

0'261$($ 6 /$(%!:!"): 0%'.!/):$ !:$".)0$.)+!, /!26,$%)&$.)+!

) 0%'/(+!#)#!C/#($ *$ 0%'#6:$5) ) :'>),)&6+! /$*%3$+! @%)1=$"-

/2! 0%!*$+! 2$' 2%)#)52'-'/,'>'*)#!C/2' ‘'0$/"'’ /!=$4! "$ /,'-

>'*6. P(' 0',$&)1#! 6/:!%!"' +! 0%'#)( "!*)+$,!2#)52'-

$0/#%$2#"'- /@($=$4$ /0':!"6#)@ /$(%!:!")@ 0%'.!/$ ) 0'#(%Q6+!

/! 2$' :!*)+6: 2%)#)52'- 6:$ 2'+) 0'/#$+! 0%$2#)5$"“ (Metz,

2004:114).

7%'/(!#)#!C/#(' &$ B!.$ '&"$5$($ *'>$ &%!,'/#) C6*/2!

/,'>'*!. ;!26,$%)&'($") 0',)#)52) 0'%!*$2 +!/#! 0'%!*$2 /,'>'-

*!, 0',)#)52$ /#($%"'/# ()1! ")+! 0%!*:!# "$:!#$4$ (!= )&>'%$

Page 13: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

185

6"6#$% /,'>'*")@ *%61#(!"'-0',)#)52)@ 0%'.!/$. ;!26,$%)&$.)-

+$ "! 0%!*/#$(C$ '>!/:)1C$($4! ) 0'%).$4! A'3$"/2'- 0'%!#2$

6 /(!#6 (!= '*,656+6=6 #$526 D!-'(! (,$/#) 6"6#$% )/#'%)+! )

(%!:!"$, '/,'>$Q$+6=) #$2' /(!# #!'2%$#/2)@ $/0)%$.)+$ ) 0%63$-

+6=) /,'>'*6 @%)1=$"/#(6 *$ 0'"'(' >6*! :'-6="'/# )&>'%$. K$3-

"$ 0%!2%!#").$ 6 '($2(': 0%'.!/6 !:$".)0$.)+! 0%!*/#$(C$

'*('+!"'/# *%3$(! ) %2(! +!% '"$ ()1! "!:$ (,$/#'*%3$52)@

0%!#!"&)+$ ")#) ),6&)+! ' @%)1=$"/2'+ *%3$(), "!-' '*-'('%"' )

$2#)("' 6&):$ 65!1=! 6"6#$% *%61#(!")@ 0%'.!/$ 2$' 4!-'($

2%)#)52$ /(!/# (Cavanaugh, 2002:62).

Memoria passionis E>@ >9>592G48E4 7510

4 G2526 G2@<@;4-

A2 F@54:2H>

;0':!" #6Q! 0$#4!, /:$#%$ B!., +!/#! '/"'("$ 2$#!-'%)+$

@%)1=$"/2'- -'('%$ ' A'-6, *$2,!, 0)#$4! #!'*).!+! 2'+! +! 0'*

&"$2'():$ (%!:!"$ 0'"'(' 6&!#' ) *%61#(!"'-2%)#)52) *%$:$#)-

&'($"', 0)#$4! 2'+! 0' 4!-'(': :)1C!46 „@%)1=$"/2': 0'%62':

'#260C!4$ ")+! +!*"'/#$("' /#)1$"' ) %!1!"'“ (Metz, 2004:316-

317). „7'/#'+) ,) 6'01#! "!2$ 0$#4$ 6 /(!#6 &$ 2'+6 :'3!:' %!=)

*$ "$/ /! "! #)5!? 7'/#'+) ,) 2%)2 '"'-$ 2'+) 0$#) 2'+) ")+! 606-

=!" /($2': 6@6? H' '($ 0)#$4$ 6&):$ '&>)C"', #$+ "! 6,$&) 6

")2$2(! #!','12! 8$"#$&)+! ' /(!:'=) (!= 0'/#6,)%$ *'>%' 0'&-

10 E"$:"!#)52) 6: +! '"$+ 2'+) /! 60'%"' 0%'#)() &$>'%$(6, 2$' )

„&$>'%$(C$46 &$>'%$($“ 2'+! ,!3) 6 #!:!C6 /($2'- 0'261$+$ )/#'%)&'-($4$ 0%'1,'/#) (Metz, 1992a:24).

Page 14: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

186

"$#6 /(!#'0)/$:/26 )/#)"6 6")(!%&$,"'/#) A'3+! *!.!, #' +!/#, *$

+! /($2) 5'(!2 *!#! A'3+!.“ (Metz, 1997). B!. 0'*/!=$ "$ %!5) N,)-

$&$%$ K)&!,$ (E. Wiesel): „<%)1=$")" 2'+) %$&:)1C$ &"$ *$ 6

E61().6 ")+! 6:%' +!(%!+/2) "$%'*, "!-' @%)1=$"/#('.“ (Metz,

1992:1261-1265). 7'*/!=$+6=) "$ /#%$@'()#! 0'/,!*).! @','2$6/#$

B!. "$-,$1$($ *$ +! #$ 2$#$/#%'8$ *6>'2' /%'&$,$ :!#$8)&)526 )

:'%$,"6 -%$").6 /%$:$ )&:!Q6 5'(!2$ ) 5'(!2$, '"$ +! 0'(%!*),$

(!&6 /',)*$%"'/#) )&:!Q6 /(!-$ 1#' "'/) C6*/2) ,)2 (Metz,

2004:229).

T$#' +! *$"$/ 0'#%!>"' *$ /$(%!:!"' >'-'/,'(C! "$0%$()

$*!2($#$" )&>'% >)%$+6=) )&:!Q6 $"$:"!#)52'- 6:$ ) 26,#6%$,"!

$:"!&)+!, >6*6=) *$ ,'-'/ @%)1=$"/2'- >'-'/,'(C$ ):0,).)%$

"$%$#)("'-$"$:"!#)526 /#%62#6%6 (Metz, 1996). ?)%-!" <$>!%:$/

(Jürgen Habermas) )/#)5! B!.'(' &$0$3$4!11 *$ +! )"*',!"#"'/# )

$0$#)+$ @%)1=$"/#($ 6 '*"'/6 "$ C6*/26 0$#46 0%')&('* @!,!")-

&$.)+! @%)1=$"/#($ ) &$/#%$4)($4$ '* +!(%!+/2'- *6@$ 6 2'+!: +!

$"$:"!#)52) 2$%$2#!% "$-,$1!" (Habermas, 2001:79) ) 2'+) /! "!

:'3! )*!"#)8)2'($#) /$ 0,$#'")/#)52): 0'):$4!: $"$:"!&!

(Krings ) Baumgartner, 1973). B!. 0'* @!,!")&$.)+': @%)1=$"/#($

11 7$%$,!,"' /$ 0%!#($%$4!: @%)1=$"/#($ 6 #!','-)+6 0'5)4! "!-

1#' 1#' +$ "$&)($: %$/0',6=)($4! *6@$ @%)1=$"/#($. <%)1=$"/#(' /!, *'*61!, 0'&)($,' "$ (!%/26 #%$*).)+6 M&%$!,$, $,) +! /('+ *6@ 0%!6&)-:$,' )/2C65)(' '* E#)"!, ),), #$5")+!, )& 0'&")+)@ @!,!")/#)52)@ #%$-*).)+$, *$2,! )& :)1C!4$ ' >)=6 ) )*!"#)#!#6 2'+! +! ,)1!"' /6>+!2#$ ) "!&$)"#!%!/'($"' &$ )/#'%)+6, 6 2'+!: /6 )*!+! 6(!2 >),! ($3")+! '* 6/0':!"$ ) &$ 2'+! "! 0'/#'+! ")2$2($ (%!:!"/2$ '-%$")5!4$ (Metz, 1999:117).

Page 15: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

187

0'*%$&6:!($ 0%'.!/ 6"6#$% 2'+!- +! @%)1=$"/#(' 0%)@($#),' 2$/"!

-%52! 8),'/'8/2! 2'".!0#! )& 2'+)@ +! 2$/")+! ) 0%')&$1$' *'--

:$#/2) 2$%$2#!% @%)1=$"/#($12 /$ +!*"!, $,) ) 4!-'($ 6")(!%&$,-

"'/# /$ *%6-! /#%$"! (Metz i Mendieta, 2005:285). N(%'.!"#%)5"$

%2($ 2'+$ +! 0'")2,$ "$ #!:!C):$ #$2(! @!,!")&$.)+!13 +!*"'/#$-

("' :'%$ *$ #%$"/.!"*)%$ :'"'26,#6%$,") 2$%$2#!% ) 0'/#$"!

26,#6%$,"' 0',).!"#%)5"$ -,'>$,"$ %2($ (Habermas, 2001:79).

„B'3! ,) &$#' 6: ['*%!Q!" /!=$4!:] *$ >6*! :!/#' %$&6:!-

($4$, 0':)%!4$, 0'%$("$($4$ ) :)%$? [...] 9)+! ,) 2'"#!2/#6$,"'

0%)2%)(!"' ) )/#'%)+/2'-26,#6%"' 6#!:!C!"' 2',!2#)("' 0$:=!-

4! '"' 1#' 6(!2 )&"'($ /0%!5$($ :!Q6/'>"' /0'%$&6:!($4!, '"'

1#' "!0%!/#$"' *'('*) *' >',")@ 2'"8,)2$#$ ) *%$:$#)5")@ "!0-

%)+$#!C/#$($ ) '"' )& 5!-$ /! – "$ 2%$+6 "$1!- 0%'/(!=!"'- *'>$ –

@%$"! /() '#('%!") ) 0%)2%)(!") -%$Q$"/2) %$#'()? 9! #%!>$ ,)

#$2' *$ @%)1=$"/#(' 0'/#$"! 0',).!"#%)5"' 2'+! #%$3) /,'>'*6 )

0%$(!*"'/# &$ /(! ) 0%':'()1! 26,#6%6 0%)&"$($4$ *%6-)@?“

(Metz, 2004:179).

Memoria passionis et resurrectionis +! )/#'(%!:!"' '0$/"$ $,)

) '/,'>$Q$+6=$, 2$2' #' "$('*) ) ?)%-!" B',#:$" (Jürgen Mol-

12 F$") @%)1=$"/2) *'-:$#)&$: 0'+$()' /! 0%! /(!-$ 0'* 6#).$+!:

"!'0,$#'")&:$ 5)+) +! -,$(") 0%'#$-'")/#$ >)' 7,'#)" (Metz ) Mendie-ta, 2005:285).

13 7%!#!%$"$ @!,!")&$.)+$ @%)1=$"/#($ /$ /('+): 2'".!0#6$,"): $,$#):$ *'(!,$ +! *' 2'".!0.)+! A'-$ ;#('%)#!C$ ;#$%'-$ &$(!#$ 2'+!- +! :'-6=! '*('+)#) '* A'-$ ;0$/)#!C$ ) #$2' A'-$ '/,'>'*)#) '* '*-'('%-"'/#) 0%!:$ /#('%!46, #' +!/# C6*/2'- %'*$ 2'+) +! 6 /#$46 *$ 0'5)") "$+#!3! &,'5)"! (Habermas, 2001:83).

Page 16: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

188

tmann): „P"$ '/,'>$Q$ 0',)#)52'-%!,)-)'&"' 0%),$-'Q!"6 %2(6,

*'('*) +! 6 &$+!*")1#(' /$ '"):$ 2'+) 0$#!“ (Moltmann, 2005:365)

hic et nunc, /,!*!=) B!.'(6 >'-'/,'(/26 :$#%).6 – 0'(%!:!4$($-

+6=) #$2' *%61#(!"6 6,'-6 %2(!. B!.'( *)2/6%/ ' memoria passi-

onis, 2$2' #' 0%):!=6+! $"-,)2$"/2) >'-'/,'( W'" B),>$"214,

0%')&),$&) )& 0'):$4$ )/#'%)+/2'- )/26/#($ 2'* K',#!%$ A!"O$-

:)"$ (Walter Benjamin), *$2,!, (!5"'- /0':!"$ :$%-)"$,)&'($")@,

"!()")@ ) 0'#,$5!")@ (Milbank, 2006:242-243 ) Benjamin,

1970:255-266). ;,!*!=) '($2(6 :)/$'"6 )"!%.)+6 B!. %$&()+$ *)/-

26%/ 6"6#$% 2'-$ /! )/#'%)+$ 0'/:$#%$ 2$' /0':!" 0$#4! "!()")@,

3%#$($ 0%'1,'/#) ) /($2! (%/#! 6-4!#$($4$ (Metz, 1980:121 )

Morill, 2000:140). 7'/:$#%$+6=) )/#'%)+6 C6*/2'- %'*$ 2%'& 0%)&-

:6 #!','-)+! :'3!:' ()*!#) )/#'%)+6 /0$/!4$. I' +! '"$ )/#'%)+$

/(!#$ 2'+$ +! „'0!5$=!"$ /#$,"' 6-%'3!"': ) '/0'%$($"': $,) "!6-

")1#)(': "$*': 6 6")(!%&$,"6 0%$(!*"'/#, *$2,! 6 0%$(!*"'/# &$

:%#(! ) 4)@'(! 0%'1,! 0$#4!: '"$ )/#'%)+$ /(!#$ 6 2'+'+ ):$ "$*!

) &$ 0%'1,! 0$#4!“ (Metz, 2004:163), /0':!" 6"6#$% )/#'%)+/2'-

14 W'" B),>$"2 (John Milbank) +! +!*$" '* &$5!#")2$ "'('- 0%$(.$

6 2'"/#%62#)("'+ #!','-)+) 0' ):!"6 „radical orthodoxy“. F$*)2$,"$ '%#'*'2/)+$ /#$(C$ (!':$ (!,)2 "$-,$/$2 "$ *)+$,'- #!','-)+! ) /'.)-+$,")@ "$62$ ) 0%!*/#$(C$ '*-'('% "$ #$2'&($"6 „%$*)2$,"6 #!','-)+6“, (!':$ ,)>!%$,$" 0%$($. $"-,)2$"/2! :)/,), 6 2'+!: /! '*%!Q!"$ 65!4$ @%)1=$"/2! #%$*).)+! 0'06# <%)/#'('- A'3$"/#($ ),) ;(!#! I%'+).! 0'%)56 2$2' >) '*-'($%$,$ 0'/#:'*!%")/#)52': 2'"#!2/#6. F$*)2$,"$ '%#'*'2/)+$, ),) %$*)2$,"' 0%$('(!%+!, (%$=$ /! "$ '/"'(! 2'+! /6 6/#$"'(C!"! "$ K$/!C!"/2): /$>'%):$ ) 0%!*/#$(C$ /('+!(%/"6 2%)#)26 :'*!%"'- /!26,$%)&:$ ) 2$"#'(/2! :!#$8)&)52! ()&6%!. J '($2('+ >'-'/,'(/2'+ %!8,!2/)+) 0%):!#$" +! 6#).$+ <!"%)+$ *! R6>$2$, <$"/ J%/ 8'" A$,#$&$%$ ) H$%,$ A$%#$. K)1! ' #':! 6: Milbank, Picksto-ne, Ward, 1999).

Page 17: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

189

)/26/#($ 2'+! 0'*/!=$ "$ 0%'1,! 63$/!, 0%'1,$ "$*$4$ $,) 0%63$

) "$*6 6 >6*6="'/#. P"' 0%'#!/#6+! 0%'#)( "!%!1!")@ 0'#)/"6#)@

2'"8,)2$#$ ) "!)/064!")@ "$*$4$, "$('*) B!. (Metz, 1969, 269-

301).

7'&"$#) %):'2$#',)52) >'-'/,'( ) +!*$" '* 6#!:!C)($5$

#!','-)+! '/,'>'Q!4$ L6/#$(' L6#)%!&, 6 *6@6 6"6#%$14!- 2%)#)-

52'- *)/26%/$, /$-,$/$" +! /$ B!.': ) /:$#%$ *$ /! >'-'/,'(C!

:'%$ %$/#$#) '* >!&/6>+!2#"'- )/#'%)+/2'- 6")(!%&$,)&:$, >!&

2'"2%!#"! /)#6$.)+! ) C6*), /$:): #): ) )/#'%)+/2'- )*!$,)&:$

2'+!- +! '*,)2'($,$ $0$#)+$ 0%!:$ "!('C) *%6-)@, 0%!:$ )/#'%)+-

/2): 2$#$/#%'8$:$ (Gutierrez, 1992:11-16). H%)&$ 6 2'+'+ /! *$"$/

"$,$&) @%)1=$"/#(' ")+! 2%)&$ @%)1=$"/2'- 65!4$ (!= 4!-'()@

/6>+!2$#$ ) 4)@'(! 0%$2/!. P )/#)"$:$ @%)1=$"/2'- 65!4$ ")+!

:'-6=! /$:' %$&:)1C$#), (!= +! 0'#%!>"' #! )/#)"! $*!2($#"'

0%):!")#) ) )"#!%0%!#)%$#) 6 /$(%!:!"': 2'"#!2/#6 (Metz,

2004:145). H'%)/#!=) ?$/0!%/'(6 #!%:)"','126 :$#%).6 2$*$ /!

-'('%) ' 0)#$46 2%)().!, :'3! /! /,'>'*"' %!=) *$ >'-'/,'()

*$"$/ 6 '*%!Q!"': /:)/,6 "'/! :'%$,"6 ) :!#$8)&)526 '*-'('%-

"'/# *$ /! '(): 0)#$4):$ >$(! >6*6=) *$ #' 0%!*/#$(C$ "63"'/#

2'+$ 0%')&),$&) )& 4)@'('- 0'&)($. E,#!%"$#)(! "!:$ +!% $,#!%"$-

#)($ '/#$(C$ '"$+ &$-,616+6=) :62 2'+) /#$(C$ %2(6 ) 4!" #!'-

%)+/2) *'0%)"'/ )&($" *%61#(!"! '*-'('%"'/#) ) %!,!($"#"'/#)

(Jaspers, 2009:28). „N/@$#','12$ '>!=$4$ >)>,)+/2! #%$*).)+! –

/,'>'*$, :)%, 0%$(!*"'/#, 0':)%!4! – "! :'-6 *$ /! 0%)($#)&6+6.

P"$ 6(!2 ) )&"'($ 0'&)($+6 "$ *%61#(!"6 '*-'('%"'/#“, 2$2' #' /$

0%$(': "$-,$1$($ Me. (Metz, 2004:16).

Page 18: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

190

N/@$#','12$ memoria M/6/$ <%)/#$, 2'+$ /! 6"6#$% *)/26%/$

0',)#)52! #!','-)+! %$&()+$ 2$' >'-'/,'(/2) -'('% ' /:)/,6 )

/6>+!2#6 /(!6260"! )/#'%)+!, &$0%$(' +! /!=$4! 2'+! +! 6/:!%!"' 2$

>6*6="'/#), $"#).)0$.)+$ '*%!Q!"! >6*6="'/#) C6*/2'- %'*$ 2$'

>6*6="'/#) &$ '"! >!& "$*!, 0'#,$5!"! ) :$%-)"$,)&'($"! /,'+!(!

*%61#($ (Metz, 1972:152-170). ;$:' @%)1=$"/#(' >) #%!>$,' *$ /!

%$&()+! 2$' '0$/"$ ) '/,'>'*)#!C/2$ memoria M/6/$ <%)/#$ "$'-

5)-,!* *$"$14!: *%61#(6 ) 4!-'(): /)/#!:):$. P"' #$2'Q!%

:'3! *$ /! %$&6:! 2$' !%:)"!(#)2$ $-'"$,"! /)#6$.)+! C6*/2!

/,'>'*! ) 2$' :'=$" /0':!" 6 0%'#)(%!5"'/#):$ ,)"!$%"' ) +!*-

"'/#%$"' /@($=!"! )/#'%)+! C6*/2! /,'>'*! 2'+$ :)/,) *$ :'3!

0%!=) 0%!2' 0%'1,)@ 0$#4) ) "$*$ ) :%#()@ #! )@ )"-"'%)/$#) $

*$ 0%)#': "! )&-6>) /$:6 /,'>'*6 (Metz, 2003:74-75).

I>E678>E

A'-'/,'(/2$ %!8,!2/)+$ ?'@$"$ A$0#)/# B!.$ "!/6:4)('

0%!($&),$&) *'-:$#/2! "$0!#'/#), 26,#6%','12! ) !#")52! >$%)+!-

%!, #!:0'%$,)&6+! 0'%626 !($"Q!C$ / +!*"!, *'2 6"'/) 4!-'(6

!/@$#','126 "$0!#'/# ) "$*6 6 /$(%!:!") *%61#(!") 2'"#!2/# /$

*%6-! /#%$"!. J"6#$% #$2(! >'-'/,'(/2! )"!%.)+! 2'+$ "! 0%)@($#$

-%6>6 0',)#)&$.)+6 %!,)-)+!, B!. (%1) +$/"6 *)/#)"2.)+6 )&:!Q6

U:)#'('- ) H'%#!/'('- 2'".!0#$ 0',)#)52! #!','-)+! 2'+) 0$#!

'* ,!()+$#$"/2'- /)"*%':$ ) "'(! 0',)#)52! #!','-)+! 2'+$ 3!,)

%2(6 ) *%61#(!") 2'"#!2/# 6 2'+!: /! '"$ "$,$&) *$ '/,'>'*)

>$,$/#$ >6%3'$/2'- @%)1=$"/#($ ) 0'*$%) :6 2%)#)52) /!"&)>)-

,)#!# 2'+! +! '"' / (%!:!"': )&-6>),'. I$2($ /!"&)>),"'/# %2(!

) 4!"'- 0%$2/)/$ "! )&:)5! 0%!* )&$&'():$ (%!:!"$, (!= )@ /@($#$

2$' 0'#!".)+$, 6"6#$% 2'+!- /(!/# @%)1=$"/#($ 0'/#$+! )&"'($ '/!-

Page 19: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

191

#C)($ "$ C6*/26 0$#46, "$ '"! 2'+) /6 0'#,$5!"), &$>'%$(C!") )

:$%-)"$,)&'($"), '/,'>$Q$+6=) #$2' $"$:"!#)52) *6@ +6*!'-

@%)1=$"/2! #%$*).)+! ) 2':6").)%$+6=) /$ /(!#': +!&)2': A'-$

H'+) 0$#) /$ /('+): /#('%!4!:, „/#('%!4!: 2'+! +! 0%'3!#' 0$#-

4': ) "!0%$(*':“.

T$@($C6+6=) ()1!*!.!")+/2): >'-'/,'(/2): "$0'%):$ )

"!60)#"': >'-'/,'(/2': ,!-$#6 2'+) "$: '/#$(C$ B!., /$(%!:!-

"': >'-'/,'(C6 0%!*/#'+) &$*$#$2 2'+) ")+! 0)#$4! )&>'%$, (!=

"63"'/#) *$ /! 6"6#$% 2'"/#%62#)("'- *)+$,'-$ /$ *%61#(!"): )

0',)#)52): #!'%)+$:$, 2$' ) 0%'.!/):$ *!:'2%$#)&$.)+!, *!1)8-

%6+! „*6@'("$ /)#6$.)+$ "$1!- (%!:!"$“ ) "$ #$+ "$5)" 0%':)1C$

) )&"'($ *!8)")1! &$*$#$2 >'-'/,'(C$ 2$' -'('%$ ' A'-6, ) #$2' 6

$2#)("! 0%'.!/! 0%!'>%$3$($4$ *%61#($ 6"!/! '/,'>$Q$+6=)

/$*%3$+ A'3+!- R'-'/$.

Abstract:

Johann Baptist Metz's theological reflection undoubtedly tran-

scends dogmatic tensions, cultural and ethnic boundaries, temporalizes

the gospel message while bringing eschatological tension and hope to

the contemporary social context. Within such theological inertness that

does not accept rough politicization of religion, Metz makes a clear

distinction between theo-political concepts of Schmitt and Cortes both

suffering from leviathan syndrome and a new political theology aiming

to relieve the church from the burden of bourgeoise form of

Christianity and provide it with critical sensibility which had been lost

Page 20: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

192

in the past. This sensibility of the church and its praxis do not fail to

rise to the challenges of Postmodernity and should be understood as a

potential within which the consciousness of Christianity again becomes

sensitive to human suffering, sympathizing with those who are oppres-

sed, forgotten and marginalized, liberating the spirit of anamnetic

Judeo-Christian tradition and communicating with the world through

the logos of God suffering together with His creation, "creation imbued

with suffering and injustice."

Key words: political theology, new political theology, memoria

passionis, Church, State.

"4G2:>G7:>:

1. Benjamin, Walter, Zur Kritik der Gewalt und andere Ausfatze, Frank-

furt: 1965.

2. Benjamin, Walter, Theses on the Philosophy of History, London:

Fontana, 1970.

3. Cavanaugh, Scott, Theopolitical Imagination, New York: T&T Clark,

2002.

4. Cobb, John, B, Process Iheology as Political Iheology, Manchester

University Press ND, 1982.

5. Gašpar, Nela, PolitiXka teologija – Recenzija, Bogoslovska Smotra 74

(4), Zagreb: KatoliXki bogoslovni fakultet sveuXilišta u Zagrebu,

2004.

6. Gutierrez, Gustav, Teologija osloboYenja, Zagreb: KršZanska sadaš-

njost, 1989.

Page 21: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

193

7. Habermas, Jürgen, The Liberating Power of Symbols, Massachusets:

MIT Press, 2001.

8. Jaspers, Karl, Pitanje krivice, Beograd: Konrad Adenauer Stiftung,

2009.

9. Johns, Roger Dick, Man in the World: the Political Theology of

Johannes Baptist Metz, Missoula Mont.: Scholars Press, 1976.

10. Mathew-Ashley, James, Interruptions: Mysticism, Politics, and

Theology in the Work of Johann Baptist Metz, University of Notre

Dame Press: 1998.

11. Metz, Johann Baptist, Christliche Anthropozentrik: Ûber die Denk-

form des Thomas von Aquin, Munich: Kösel Verlag, 1962.

12. Metz, Johannes, Baptist, The Controversy About the Future of Man –

An Answer to Roger Garaudy, Journal of Ecumenical Studies, (4),

1967.

13. Metz, Johannes B., Theology of the World, United Kingdom: Burns

& Oates, 1969.

14. Metz, Johann Baptist, Shoah zwischen Interpretation und Erinnerung,

1997.

15. Metz, Johann Baptist, Die Rede von Gott angesichts der Leidensges-

chichte der Welt, Stimmen der Zeit (5), 1992.

16. Metz, Johann Baptist, IzmeYu pamZenja i zaborava, ReX – Xasopis za

književnost i kulturu i društvena pitanja (55), 1999.

17. Metz, Johann Baptist, PolitiXka teologija, Zagreb: KršZanska sadaš-

njost, 2004.

18. Metz, Johann Baptist, Anamnestic Reason: A Theologian’s Remarks

on the Crisis in the Geisteswissenschaften, New York: Routhledge,

2005.

19. Metz, Johann Baptist / Krings, H. / Baumgartner, H. M., Erinnerung,

Munich: Handbuch philosophischer Grundbegriffe (1), 1973.

Page 22: Politička teologija Johanna Baptist Metza

<%)1=$"/#(' ) *!:'2%$#)+$

194

20. Metz, J.B. / Kroh, Werner, Politische Theologie, Gottingen: Evangeli-

sches Kirchenlexicon III, 1992.

21. Metz, Johann Baptist / Mathew-Ashley, James, A passion for God:

the Mystical-Political Dimension of Christianity, Paulist Press, 1998.

22. Milbank, John, Theology and Social Theory: Beyond Secular Reason,

Wiley-Blackwell, 2006.

23. Milbank, John / Picstone, Catherine / Ward, Graham, Radical

Orthodoxy, London and NY: Routhledge, 1999.

24. Moltmann, Jürgen, Wie ich mich geändert habe, Gütersloh: Kai-

ser/Gütersloher Verlaghaus, 1997.

25. Moltmann, Jürgen, Raspeti Bog, Rijeka: Ex Libris, 2005.

26. Moltmann, Jürgen, Teologija Nade, Rijeka: Ex Libris, 2008.

27. Morill, Bruce T., Anamnesis as Dangerous Memory: Political and

Liturgical Theology in Dialogue, Liturgical Press, 2000.

28. Schwartz, Hans, Theology in global context: the last two hundred

years, Grand Rapids, Michigan: Wm. B. Erdmans Publishing, 2005.

29. Vorgrimler, Herbert, Understanding Karl Rahner : An Introduction to

his Life and Thought, London: SCM Press, 1986.

#9G2:92G 43?@:4:

1. Paulose, Mar Paulose, Encounter in Humanization: Insights for Chris-

tian-Marxist Dialogue and Cooperation, http://www.religion-

online.org/showchapter.asp?title=1572&C=1510 (20.05.2009.)

2. Hall, Gerard, The Three Turns In Modern Theology: Transcendental,

Political and Liberation Theologies,

http://dlibrary.acu.edu.au/staffhome/gehall/systematic1.htm,

(04.08.2010.)

Page 23: Politička teologija Johanna Baptist Metza

F&'<#9#! '!2')%,#-

7'2%!# @%)1=$"/2)@ *!:'2%$#$ ;%>)+! [email protected]

+1#JK',.&# .!0#*'"#I'/ ,#&!"'*'

-(1L'*(M'

CHRISTIAN SOCIALISM OF NIKOLAI BERDYAEV

123452:

"#$%&'2 .*!@'2*, (1874–1948) 2* 2*<)' %< )'2;)'>'2)#4 1#/8!'

8 !80$%2 !*&#/#20$%2 1#&%;%1#2#. B !'<8 08 #;&%+*)# :*/%,# 06'-

,%,# % 0%7#2'&#;98 $%2# #;&'+* $!#6#7# ;?%/ '6*#;9', $%!#=-*:'

)'0#&)#4 0!*<06',' 8 %06,'!#,':8 7#A*,', )*/#!':' <%06%2')0-

6,' # 0&%?%<* >%,*$%,* &#>)%06#, 06',A':' 5!#9'6' <!8=6,'

#;)'< >%,*$', $'% # )*/#!':' 0&%?%<* 9#=A*:' # 0&%?%<* <84a.

G%7#2'&#;'9 8 0%7#2'&)%-*$%)%90$%9 $%)6*$068, ;' %,%/ !80$%/,

*9#/!')60$%/, !*&#/#%;)%/ 1#&%;%1' )* 5!*<06',A' 5!%?&*9 #

$'% 6'$', 2* <'&*$% ?&#+# #;,%!)#9 4!#=-')0$#9 #<*'&#9' 0%7#-

2'&)* 5!',<*, 2*<)'$%06# # ?!'606,' 9*@8 A8<#9' )*/% =6% 2* 6%

$'5#6'&#06#>$# *$%)%90$# # 0%7#2'&)# 0#06*9. .*!@'2*, 0* 09'-

6!'% !*&#/#%;)#9 0%7#2'&#06%9 # 5!*<&'/'% 2* 6;,. 5*!0%)'&#0-

6#>$# 0%7#2'&#;'9 $'% '&6*!)'6#,8 <!8=6,*)#9 0#06*9#9' #

&#?*!'&)%9 $'5#6'&#;98 # ?%A=*,#>$%9 $%98)#;98. E'$', 0#0-

6*9 5%,*;82* 5!#)7#5 0&%?%<* &#>)%06# 0' <!8=6,*)#9 5!#)7#-