pokretanje tržišta modernih obnovljivih drvnih energenata ... sastanak 22 jun 2010/4.pdf ·...

SASTANAK SA PREDSTAVNICIMA DRVNE INDUSTRIJEPODGORICA, 22 JUN 2010.

Pokretanje tržišta modernih obnovljivih drvnih energenata

u Crnoj Gori

POKRETANJE TRŽIŠTA MODERNIH OBNOVLJIVIH DRVNIH ENERGENATA U CRNOJ GORI

Međunarodni politički okvir

Kjoto Protokol UNFCCC Crna Gora ratifikovala Kjoto protokol u 2006.Potencijal za karbon kredite za:

Projekte za prelazak na druge energente (obnovljivi izvori umjesto fosilnih goriva)Unapređenje energetske efikasnosti.Povećanje vezivanja karbona u šumama.

Ministerska konferencija o zaštiti šuma u EvropiVaršavska rezolucija br. 1: Šume, drvo i energijaCrna Gora je potpisnik Varšavske rezolucije

EU KontekstCrna Gora je članica Energetske zajednice i stoga treba da implementira određene direktive EU.Direktiva o obnovljivoj energiji (Direktiva 2009/28/EC): 20% obnovljive energije cilj za ostvarivanje do 2020Model za Nacionalni akcioni planovi za obnovljivu energiju (NREAPS) - K KK 2009Zeleni dokument o zaštiti šuma iinformacije u EU: priprema šuma za klimatske promjene. COM(2010)66 Final (1st March 2010)


Šumski pokrivač u procentima u odnosu na ukupnu teritoriju države

Tipovi šume u procentima u odnosu na ukupnu površinu pod šumama (uključujući

neobraslo šumsko zemljište)Agricultural Land

Forest

Forest Land

Other

Coppice Forests

Shrubs and maquis

High economicforestsForest Land

Crna Gora - bogata siromašnim šumama

Postojeći statistički podaci predstavljaju samo procjene


Izvori energije u Crnoj Gori (2006)

Naftni proizvodi - 32.3%Ugalj - 30.1%Obnovljivi izvori hidro energije -

19.6% }Drvni otpad 5.3% } = 24.9%Uvezena električna energija 12.7%


Total Energy Balance for Montenegro

POKRETANJE TRŽIŠTA MODERNIH OBNOVLJIVIH DRVNIH ENERGENATA U CRNOJ GORITradicionalna struktura drvne industrije

Usmjerena na kvalitetna stabla za proizvodnju tehničkog drveta…

Ali za mnoga stabla slabogkvaliteta postoji ograničenotržište…


Problem odlaganja otpada

POKRETANJE TRŽIŠTA MODERNIH OBNOVLJIVIH DRVNIH ENERGENATA U CRNOJ GORISadašnje stanje korišćenja drvnih energenata u Crnoj Gori

• Najjeftinije I najrašireniji izvor energije za zagrijavanje domaćinstava,.

• Ali neefikasan I nepovoljan za korišćenje .• Ne može se utrošiti cjelokupni višak

niskokvalitenog šumskog materijala C


Visoke šumeNekontrolisan rast velikih stabala bukve i hrasta lošeg kvaliteta

Izazovi za gazdovanje šumama


Priobalne makijeVeliki broj manjih stabala niskokvalitenih vrsta / sa deblima lošeg kvaliteta

Izazovi za gazdovanje šumama (nast.)


Izazovi za gazdovanje šumama (nast.)

Mlade šume koje se javljaju na napuštenom poljoprivrednom zemljištu


Dilema za stručnjake za uzgoj

Treba ukloniti neka stabla da se poboljšao kvalitet šume…… ali postoji veoma ograničeno tržište za takve proizvode.


Unapređenje informacione osnove

Nacionalna inventura šuma (u toku 2009-2010)

Osnova za procjenu dubeće zalihe i budućeg snabdjevanja drvne građe za energetske svrhePolazna osnova za karbon u šumamaInstrument za praćenje promjena tokom vremena.

Planovi gazdovanja šumama

Nova unapređena metodologijaPrecizna procjena lokalnih resursa

FODEMO pruža podršku za sprovođenje oba

POKRETANJE TRŽIŠTA MODERNIH OBNOVLJIVIH DRVNIH ENERGENATA U CRNOJ GORIKoliko energije se može dobiti iz šuma?

Korišćenje ogrjevnog drveta Uglavnom za upotrebu u domaćinstvimaUglavnom neformalne prirode I često nelegalna u velikoj mjeri neevidentirano

Vjerovatno uveliko potcjenjenoPredmet malog broja objavljenih studija

Nepouzdana zvanična statistika.Sada su na raspolaganju bolje procjene na osnovu izvještaja prof Branko Glavonjic ( više detalja biće dato kasnije)


Pitanja upravljanja

Ipak, nosioci koncesija :

Ne vrše sve propisane uzgojne radove kojim bi se unaprijedio kvalitet šuma;Pokazuju zabrinutost vezano za korišćenje niskokvalitetnog materijala osim za tradicionalno tržište ogrjevnog drveta Zbog ekonomske krize, nisu u mogućnosti da u potpunosti plaćaju koncesione naknade.

2008, većina crnogorskih produktivnih šuma date su pod koncesijama na dugoročno korišćenje privatnom sektoru (7 - 30 godina)


Policy Statements 1, 3, 4, 9, 10, 12, 19, 26, 27, 28, 34, 35

Okvir za Nacionalnu šumarsku politiku

Key Forest Policy Statements:

3: Forests have a significant role in mitigating and adjusting to climate changes.

4: Improving structure and standing volume in forests

19: Promotion of timber products as construction material and a source of energy“The Government will encourage the use of timber for construction and for producing energy through pilot projects of wooden low-energy buildings, technical standards for construction and heating systems, promote the construction of biomass heating plants, especially near wood- processing plants, and encourage valorisation of wood waste used for producing energy. For new public buildings, such as schools, administrative buildings, etc., timber will be a priority material and biomass will be used for heating wherever applicable. For this purpose, donor funds


Rješenje

Koherentno investiranje države u kreiranje tržišta za moderne drvne energente: Unapređenje tehnologije

Renoviranje starih objekata za korišćenje novih tehnologija za upotrebu drvnih energenata

Proizvodnja električne energije

Uz istovremeno …Stimulisanje proizvodnje modernih drvnih energenataIver Peleti


Neposredna potražnja za energetskim izvorima u renoviranim objektima javne

uprave

Projekat WB za energetsku efikasnost izvršiće renoviranje 20 škola - za 10 je već kasno da izvrše prelazak na drvo kao izvor energije 3 bolnice - za 1 ili 2 još uvijek može postojati opcija za korišćenje drveta

KfW obezbjeđuju donacije za renoviranje još 47 škola

Opština Područje Broj stanovnika Broj školaAndrijevica Northern 5785 1Berane Northern 35068 5Bijelo Polje Northern 50284 7Kolasin Northern 9949 2Mojkovac Northern 10066 2Plav Northern 13805 2Pljevlja Northern 35806 6Pluzine Northern 4272 1Rozaje Northern 22693 1Savnik Northern 2947 1Zabljak Northern 4204 1Niksic Central 75282 10 Danilovgrad Central 16523 3Cetinje Central 18482 3

Total: 305166 47

Min. ekonomije pokazuje spremnost za podsticanje drvne biomase ukoliko je ekonomski opravdanoPrilika da se demonstrira nova tehnologija i pokrene tržište.

POKRETANJE TRŽIŠTA MODERNIH OBNOVLJIVIH DRVNIH ENERGENATA U CRNOJ GORIPotencijana proizvodnja drvnih energenata iz šuma

Šumarski stručnjaci FODEMO-a procjenjuju da se iz crnogorskih šuma direktno može dobiti 1.25miliona MWh

2.0

75% ovog procjenjenog potencijala za dobijanje energije trenutno se koristi za ogrjevno drvo u domaćinstvima (255,000m3/a) - na osnovu procjena prof Glavonjića .

Weinreich, May 2010


Trenutno stanje:Niska prosječna zapremina (123 m3/ha) i prirast (2.7 m3/ha/god)

Kratkoročno : Industrijsko drvo treba na početku da predstavlja cilj kao ključni izvor drveta za proizvodnju modernih drvnih energenata

Srednjeročno : Poboljšanjem efikasnosti peći na drvo koje se koriste u domaćinstvima može se smanjiti potražnja za tradicionalnim drvnim energentom na taj način ostavljajući više drvnih energenata za ostale upotrebe.

Dugoročno :Tokom vremena moguće je povećati sječivu masu zato što je sada sječa drveta samo u iznosu od 50% ukupnog prirasta. P b ljš i k lit t š (tj S ć d b ć )

Buduće mogućnosti za drvo kao obnovljivi izvor energije


Problemi koje treba riješiti

Rješavanje dileme “šta je starije jaje ili kokoška” uz istovremeno stvaranje:Tržišta za moderne drvne energenteOdrživog snabdjevanja modernim drvnim energentima

Konkurentna tržištaZa izvoz drvnih energenata (Kosovo, Albanija),

Za izvoz drveta za nove prerađivačke pogone u SrbijiZa izvoz peleta u Italiju, itd.

Nepokrivenost velikih površina planovima gazdovanja šumamaPojednostaviti/ ubrzati proces planiranja naročito u privatnim šumama.


Radovi na unapređenju stanja u niskokvalitenim šumama može biti neekonomično bez obezbjeđivanja subvencija

Obuhvatiti unapređenje niskokvalitenih privatnih šuma mehanizmima za finansiranje ruralnog razvojaUspostaviti vezu za dobijanje sredstava iz IPARD

Ekološki i aspekti vezani za prostorno planiranjePrimjeniti novi nivo planiranja na nivou opštine “planovi razvoja šuma” i WISDOM

Unapređenje kontrole šumarskih radovaIzmjenjeni regulatorni okvir, Ukidanje podsticajnih mjera za neregularne poslove/ponašanjeModernni lanac nadzora tehnologija (bar kodovi) i informacioni sistem.

Kako upakovati i prodavati karbon kredite dobijene na osnovu projekata?

Smanjiti troškove transakcijaPovećati konkurentnost

Problemi koje treba riješiti (nast.)


Glavne mogućnosti

Stimulisanjem tržišta modernih drvnih energenata :Riješio bi se problem gazdovanja šumama Otvorile nove mogućnosti za zapošljavanje u ruralnim oblastima Povećala sigurnost snabdjevanja energentima smanjem troškova i zavisnosti od uvoza energenataDoprinijelo rješavanju problema klimatskih promjena Stvorile mogućnosti za dobijanje karbon kredita

Ali rješenje je u…koordinaciji!Partnerstva i ugovori između : javnog i privatnog sekora, između različitih predstavnika privatnog sektoraMultisektorski pristup: šumarstvo, energetika, ruralni razvoj, ekonomija, zaštita životne sredine Učešće više donatora: EC, WB, UNDP, GTZ, KfW, LD, itd.


Koncept za produženje FODEMO Projekta.

Cilj Projekta: “Stvoriti tržište za moderne i održive drvne energente kroz promovisanje istovremenog ulaganja u sisteme potražnje i snabdjevanja”

Ovaj projekat će: Stimulisati uzgojno unapređenje crnogorskih šuma kroz održivo uklanjanje I obradu niskokvalitetne drvne biomase ;Dugoročno unaprijediti strukturu I produktivnost crnogorskih šuma I tako uvećati njihov doprinos ublažavanju klimatskih promjena:

Povećanjem proizvodnje drvne biomase

Ekonomski koristiti industrijski drvni otpad koji trenutno predstvalja ekološki rizik;Proizvoditi standardizovane moderne drvne energente a istovremeno promovisati instaliranje tehnologiju sagorjevanja modernih drvnih energenata u javnim I privatnim objektima za zagrijavanje prostora;Pružati pomoć Crnoj Gori za proizvodnju karbon kredita iz projekata za prelazak na druge izvore energije;Uspostaviti dinamično i održivo tržište modernih drvnih

t k l i b lji ij i k k


Hvala!

www.fodemo.com

pokretanje tržišta modernih obnovljivih drvnih energenata ... sastanak 22 jun 2010/4.pdf ·...

Documents