PO^ISTO PROIZVODSTVO

Inovacii i kreativni tehniki

United Nations Industrial Development Organization

Skopje, Noemvri 2007

Mirko Le{wak

prezenter Ana Stojanova

• Kreativnost i inovacii• Kreativni metodi

• Prepreki• ‘’Brainstorming’’

• Barawe na opcii• Izvori na informacii

• Ocena na opciite• Implementacija (primena) na opciite

Inovacii i kreativni tehniki

• Kreativnost e sposobnost za iznao|awe novi, do toga{ nepoznati, re{enija.

• Kreativnost mo`e da bide izrabotka na novi sistemi od postoe~kite informacii, kako i primena na poznati relacii na potpolno novisituacii.

• Kreativnata akcija mora da ima namera i daima cel. Ne smee da bide nekorisna.

Kreativnost

• Konvergentnoto razmisluvawe e ‘fiksirano’, usmereno i logi~no razmisluvawe koe se sostoi od sistematski ~ekori.

• Divergentnoto razmisluvawe e ‘slobodno’, bez red i ne mo`e da bide prateno logi~ki

• Produktivna kreativnost == kontrolirana divergentnost,

t.e. divergencija prilagodena vo stvarnost.

Kreativnost i proces na mislewe

Analiza naproblemot

Barawena idea

Ocena Realizacija

Identifikacija na problemot

Distanca

Koncentracija Proverka

Faze kreativnog rešavanja problema

Individualni faktori

• Priroda nali~nostite

• Godini• Znaewe

• Inteligencija• Motivacija

• Stres

Organizacioni faktori• Hierarhija• Avtonomnost

• Vodstvo• Informacija,

komunikacija

• Sigurnost, otvorenost• Standardizacija

Faktori na kreativna efikasnost

• Samo ekonomskata implementacija na ideja mo`eda bide nare~ena inovacija. Inovacijata vklu~uvasozdavawe na idea, nejzino prifa}awe (odluka) i realizacija (implementacija). Sozdavawe na ideja e kreativen del od ovoj proces.

• Inovacijata predstavuva kakva i da bilo promena voprocessot, bez obzira da li e taa potpolno nova ili e nova samo za dadeno pretprijatie. Po ovoj princip, inovacijata mora da se narekuva i uspe{na primenana poznatite re{enija.

• Primenata na novi idei ne mora da podrazbira dekado nea bilo dojdeno na kreativan na~in. Od drugastrana, sekoj kreativen proces ne mora da bide pratenso primena na idea.

Inovacija

Основна шема на pроцес na inovacija

• Razgraduvawe (splitting up)- Morfolo{ka analiza- Progresivna abstrakcija

• Povrzuvawe (linking up)- ‘‘brainstorming’’ (klasi~ni, imaginarni, anonimni, ‘’trgni zastani’’...)- ‘‘brainwriting’’ (Idea-Delphi, metod 635...)

• Analogija -Bioni~ka

Metodi za nao|awe idei

4 principi• Sekakov vid na kritika e strogo zabraneta!!!• Pu{tete ja mislata na svoja volja.

• Kvantitet pred kvalitet.• Zemite idei od drugi i razrabotete gi.

‘‘Brainstorming’’

• Voobi~aeno- ‘‘Toa e ednostavno taka...’’; ‘‘toa e pravilno..’’

• Pogre{ni kategorii- Generalizirawe, pogre{ni pretpostavki

• Predvremena procenka- Predvremena kritika,tipi~en ubiec naidei

• Nesigurnost- ‘‘}e ispadnam budala’’

• Pritisok za slo`uvawe so grupata• Kulturni prepreki

- Logika i zaklu~ok, bez intuicija• Prepreka vo okolinata• Intelektualni prepreki

Prepreki vo razmisluvaweto

• 3-8 ~lenovi od razli~ni oblasti

• Homogenost• Koordinator (ne mora da bide i voditel)

• Prijatna, neformalna atmosfera• Izme{ana grupa (`eni i ma`i)

• Ne predolgi i pre~esti sostanoci• Jasni zada~i so definirani ulogi

• Diskusija: sekoga{ otvorena• Objektivni kritiki

Uspe{na grupa za iznao|awe na idei

Organizacija na sostanokot• Pripremawe• Participanti• Infrastruktura• Definirawe na ulogi• Definirawe na

dol`inata na traewe nasostanokot

Realizacija na sostanokot• Uvod, definirawe i

problemi• Definirawe na

rezultat• Metoda na rabotewe• Zaedni~ko pronao|awe

na re{enija• Blagodarnost za

zaedni~kata rabota

Kreativni sostanak za planirawe i procedura

• Primenete ja metodologijata PP, postavuvajte pra{awa

• ‘’Brainstorming’’ vo ramkite na timot

• Koristite informacii od procesniteedinici

• ...

Novi, kreativni opcii za PP

Generirawe opcii za PP

Ocena na kreativnite opcii

•Standardni opcii•Novi, kreativni opcii

•Tehni~ki•Ekolo{ki•Ekonomski

Novi, kreativni opcii za PP

• Prira~nici

• UNIDO/UNEP/ostanati NCPC

• Dobavuva~i• Internet• Univerziteti,

istra`uva~ki centri

• Baza na podatoci

• Seminari, kongresi

• Li~no iskustvo• Prepisi

• Stopanska komora• Vlada, ministerstvo

• Drugi kompanii• Vraboteni

Izvori na informacii

• Vlijanie na kvalitetot na proizvodot

• Vlijanie na produktivnosta• Potro{uva~a na materijal

• Potro{uva~ka na energija• Vlijae na odr`uvawe

• Sigurnost (Bezbednost)• Fleksibilnost

• ...

Tehni~ka ocena

• Potr{uva~ka na materijalot

• Potr{uva~ka na energija• Emisija vo vozduh, voda i zemja

• Zamena na materijalot• Zdravje i sigurnost (Bezbednost)

• ...

Ekolo{ka ocena

• Vreme na isplatlivost• Finansiski kalkulirawa• Ostanati faktori

- o~igledni tro{oci za za{tita na`ivotnata sredina

- tro{oci za neiskoristeni surovina- investicii

- tro{oci na ~lenovite- nadvore{ni uslugi

- ‘’sokrieni’’ tro{oci

Ekonomska ocena

• Merewa • Brgu ostvarlivi idei• Poznati problemi• Mo`nite podobruvawa

se poznati

• Problem• Kompleksan pristap• Barawe izvori na

problemi• Neophodno definirawe

na celta

Brza implementacija

Iskorenuvawena problemot

Ostvaruvawe na proektot na 2 na~ina

Faza 1: Da se definiraat neophodnte rabotiFaza 2: Da se isplanira proektotFaza 3: Primena (implementacija)

Iskorenuvawe na problemot

Inovacii i kreativni tehniki

• Evaluacija- Tehni~ka- Ekolo{ka

- Ekonomska • Prevazila`ewe misaonih barijera (blokada)

- kreativnost• ‘‘Brainstorming’’

- 4 principi

Inovacii i kreativni tehniki VE`BI i PRIMERI

• Dobavuva~ot kontaktira so konsultantot za ~P

• Reducirot obezbeduva konstanten protok navodata vo opseg na pritisok od 2-8 bari.

• Se sostoi od delovi na poliamid i ~elik {to ne korozira, a konstantniot protok goobezbeduva gumen prsten

• Cena 15$ po par~e, garancija 5 god.• Lista na korisnici

PRIMER – reducir

• Hotel: 100 sobi, 2 kom po soba

• 1 osoba po soba, 300 denovi/god• Potro{uva~ka na vode: 100 l/d topla voda

(tu{ i lavabo); protok 20 l/min• Prose~na potro{uva~ka na voda so nov

reducir:

10 l/min• Cena na vodata: 1,33$/m3

• Energija za greewe: 3 llo` uqa/ m3

• Cena na energijata: 0,50 $/luqa

Potencijalen kupuva~

Po soba:

300 denovi, 100l 30.000 l/godZa{teda so noviot reducir 50% 15.000 l/god

20$/godZa{teda na energija za 15.000 l 45

llo`uqa/god

22.5$/godVkupna za{teda 42.5$/god

Cena na investicijata 30$ Za cel hotel: x 100

Presmetka

• Ednostavna oprema

• Ne se gubi na kvalitetot• Konstanten protok vo opseg na pritisok od 2-

8 bari• Lesna zamena vo celta na promenata na

sakaniot protok

• Nema opasnost od kamenec

Tehni~ka evaluacija

• Za{teda na vode

– Za{teda na lo` uqa• Namalena emisija vo vozduhot

• Delovite ne se ekolo{ki problem• Nema lo{o vlijanie na `ivotnata sredina

Ekolo{ka evaluacija

• Investicija: 30 $/soba

• Godi{na za{teda: 42 $/soba• Vreme na isplatlivost: 8,5 meseci

• Mal rizik

Ekonomska evaluacija

Voobi~aen na~in na razmisluvaweVS

Kreativnost

Misleni prepreki

Ednostavno zar ne ...

•4 principi•Sekakva vrsta na kritika e strogo zabraneta!!!

•Pu{teteja ma{tata po volja•Kvantitet pred kvalitet•Razvijte gi ideite do koi drugitepristignale

“Brainstorming”

‘‘brdo’’ idei

Odma ostvarlivi

Malku pokasnoostvarlivi

Neostvarlivi

‘‘Razmisliteu{te malku’’

“Brainstorming”

Kompanijata {to e zadol`ena za odlagawe naotpadot na aerodrom saka da vovede konceptza raspredeluvawe na otpadot. Koi predlozivi ''pa|aat na um''?

“Brainstorming” Ve`ba 3.