podstawy zarządzania - wykład 13

© Krzysztof Klincewicz© Krzysztof Klincewicz

Podstawy zarządzania- wykład 13

Studia DSM/MSEM Wydziału ZarządzaniaUniwersytetu Warszawskiego

prof. UW dr hab. Krzysztof Klincewicz

[email protected]

Zakład Teorii i Metod Organizacji (TiMO) WZ UW

www.timo.wz.uw.edu.pl

mailto:[email protected]

http://www.timo.wz.uw.edu.pl/

© Krzysztof Klincewicz

Działalność badawczo-rozwojowa (B+R, ang.

Research & Development, R&D)


Wzornictwo przemysłowe/projektowanie

(ang. design)


Odwrotna inżynieria (ang. reverse engineering)

- wykorzystywana do kopiowania produktów


Ochrona własności intelektualnej

(ang. Intellectual Property Rights, IPR)

- ogranicza kopiowanie cudzych rozwiązań,

m.in. dzięki ich patentowaniu


Wynalazek (ang. invention) – nowe rozwiązanie

Innowacja (ang. innovation) – nowe

rozwiązanie wdrożone w praktyce gospodarczej

lub społecznej


Wynalazek (ang. invention) – nowe rozwiązanie

Innowacja (ang. innovation) – nowe

rozwiązanie, wdrożone w praktyce

gospodarczej lub społecznej


Innowacje przełomowe

(ang. breakthrough innovations)

lub innowacje przyrostoe/inkrementalne

(ang. incremental innovations)


Innowacje mogą występować w skali

organizacji, kraju lub świata

- strategie innowatorów lub naśladowców


Innowacje popytowe

(ang. user-driven innovations, UDI)

- inspirowane oczekiwaniami użytkowników


Frugal innovations - innowacje oszczędne -

dostosowanie produktów do potrzeb uboższych

nabywców poprzez eliminację niektórych funkcji

w celu radykalnej obniżki kosztów


Komodytyzacja (ang. commoditization) -

spowszednienie produktów, które zaczynają

być oferowane przez wielu dostawców po coraz

niższych cenach


Przedsiębiorczość - polega na dostrzeganiu i

wykorzystywaniu szans rynkowychJoseph Schumpeter: przedsiębiorca zmienia

dotychczasową funkcję produkcji, wprowadza

innowacje (twórcza destrukcja, ang. creative

desctruction)


Innowacje stanowią zagrożenie dla działalności

firm z długoletnim doświadczeniem na danym

rynku (ang. incumbents), ale też szansę na

utrzymanie przewagi konkurencyjnej


Przedsiębiorczość wewnętrzna/korporacyjna

(ang. intrapreneurship)

- realizowana w ramach większych

struktur organizacyjnych


Model otwartych innowacji

(ang. open innovation)

- świadome korzystanie przez firmę z pomysłów

innych i stymulowanie ich rozwoju

*** NIH (ang. Not Invented Here syndrom)

- syndrom "tego nie wymyślono tutaj"


Spin-off - spółka odpryskowa, wyodrębniona z

większej organizacji, często: uczelni lub

instytutu badawczego

- wyzwania współpracy nauki z przemysłem i

transferu technologii


Licencjonowanie technologii - uzyskiwanie

prawa do korzystania z cudzych technologii


Wdrażanie (implementacja) technologii –

zwykle związana z długim i kosztownym

projektem, angażującym dostawcę i

pracowników organizacji-użytkownika


Kastomizacja technologii (ang. customisation) -

dostosowywanie do potrzeb konkretnej

organizacji-użytkownika


Luka asymilacyjna (ang. assimilation gap) -

mimo zakupu i wdrożenia technologii,

organizacja nie korzysta z niej


Dostawcy technologii:

znaczenie dyfuzji innowacji

(por. wykład o marketingu)

*** rozwój technologii → komercjalizacja

→ dyfuzja → asymilacja


Efekt zamknięcia klienta (ang. customer lock-in)

- uzależnienie klienta od określonej technologii

*** TCO (ang. Total Cost of Ownership) - całkowity

koszt własności, obejmujący nie tylko koszty zakupu

ale też koszty eksploatacji danej technologii


• Determinizm technologiczny: technologia wpływa na sposoby działania, strukturę, organizację pracy i przebieg procesów gospodarczych

• Krytycy: technologia jest współtworzona, wdrażana i wykorzystywana przez pracowników organizacji

Joan Woodward – prekursorka podejścia

sytuacyjnego (ang. contingency approach)


SCOT - social construction of technology -

społeczna konstrukcja technologii

- technologie są wynikiem interakcji

użytkowników z obiektami fizycznymi, ich

zastosowania pojawiają się w wyniku

pomysłowości użytkowników


Ocena technologii

(ang. technology assessment, TA)

- analiza konsekwencji stosowania technologii i

ich wpływu na środowisko naturalne, rynek,

kulturę, społeczeństwo, system polityczny czy

psychikę jednostek


Start-up - nowa firma, zajmująca się

innowacyjną działalnością

(uwaga: pojęcie nieostre!)


Fundusze venture capital (VC)

Finansowanie typu seed (kapitał zalążkowy)

Inkubatory i akceleratory przedsiębiorczości


Zwrot z inwestycji

(ang. return on investment, ROI)


Przygotowanie start-up-u do wejścia na giełdę

(IPO, ang. Initial Public Offering) lub akwizycji

przez większą firmę


Współpraca dla innowacji

• w sieci aliansów, w tym z większymi firmami

• w klastrze - geograficznym skupisku

współpracujących organizacji

• w systemie innowacji - z administracją

rządową, instytucjami finansowymi,

korporacjami międzynarodowymi, start-

upami, uczelniami i instytutami badawczymi


Klaster - przykład

Doliny Krzemowej (Silicon Valley)


Model biznesowy - źródła przychodów i

kosztów przedsiębiorstwa, zasady prowadzenia

działalności

- współcześnie: pojęcie wykorzystywane

chętniej niż "strategia"


Przykłady modeli biznesowych

- zarabianie na reklamach - i udostępnianie

bezpłatnych treści w Internecie



- zarabianie na pośrednictwie informacyjnym -

gromadzenie danych o klientach



- telefonia komórkowa: płatność za minuty

rozmów, pakiety minut, nieograniczona liczba

połączeń, połączenia darmowe w zamian za

odsłuchanie reklam



- sprzedaż praw do oglądania filmów:

pojedyncze płatności, subskrypcja pozwalająca

na obejrzenie 10 filmów, abonament z

nieograniczonym dostępem, umowa z siecią kin

lub stacją telewizyjną



- udostępnianie oprogramowania: zakup licencji

nieograniczonej czasowo, zakup praw do

korzystania przez 1 rok, zakup praw do

wykorzystania jednorazowego, zakup

abonamentu z dostępem do wielu programów



- bezpłatne gry komputerowe - ale zarabiające

na reklamach i pozwalające dokupić dodatki


Dobra informacyjne (ang. information goods)

- m.in. książki, utwory multimedialne, filmy,

oprogramowanie, strony internetowe• kosztowne wytworzenie ale minimalny koszt

sporządzenia kolejnych kopii

• ryzyko finansowe, problem nielegalnego

kopiowania


Gospodarka oparta na współdzieleniu zasobów

(ang. sharing economy) - zbiorowa,

niekomercyjna współpraca i tworzenie wartości

poza mechanizmem rynkowym• np. oprogramowanie open source, Wikipedia,

internetowe przewodniki turystyczne


Eliminacja pośredników (ang. disintermediation)

- bezpośredni kontakt producentów z

nabywcami dzięki Internetowi, radykalne

zmiany w łańcuchach dostaw


Technologie informatyczne

(IT, Information Technologies; ICT, Information

and Communication Technologies)

• automatyzacja, eliminacja papierowych

dokumentów, wzrost wydajności pracy,

przetwarzanie dużych ilości danych,

centralna baza danych dostępna w różnych

miejscach

• radykalne zmiany procesów gospodarczych -

zastępowanie pracy ludzkiej, łączenie

danych z różnych źródeł (BPR-reinżyniering

opierał się na wykorzystaniu IT)


Technologie w biznesie

• ERP - Enterprise Resource Planning

• CRM – Customer Relationship Management

• SCM – Supply Chain Management



• e-commerce - handel elektroniczny***e-business – pojęcie szersze: wykorzystanie

Internetu w biznesie



• cloud computing - przetwarzanie danych w

chmurze obliczeniowej



• robotyka, mechatronika



• Internet of things - Internet rzeczy


Technologie w biznesie• Industry 4.0 - Przemysł 4.0



• sztuczna inteligencja

(ang. Artificial Intelligence, AI)



• druk 3D (ang. 3D printing)


Wpływ innowacji na zmiany branży

• branża turystyczna a Internet



• telewizja a Youtube



• bankowość a telefony komórkowe



• turystyka lub medycyna a rzeczywistość

wirtualna (ang. virtual reality) lub

rzeczywistość poszerzona (ang. augmented

reality)



• produkcja zabawek a druk 3D



• farmacja a biotechnologie



• zaawansowane materiały a nanotechnologie



• technologie odnawialnych źródeł energii


Wsparcie dla działalności badawczo-

rozwojowej i tworzenia innowacji przez firmy z

funduszy strukturalnych Unii Europejskiej –

podstawa Programu Operacyjnego

Inteligentny Rozwój (POIR), 2014-2020

podstawy zarządzania - wykład 13

Education