podrŠka upravljanju vodnim resursima u slivu reke … country report... · konsultantske usluge za...

Konsultantske usluge za

PODRŠKA UPRAVLJANJU VODNIM

RESURSIMA U SLIVU REKE DRINE

PROJEKTA ID BR. 1099991

CRNA GORA – IWRM STUDIJA I PLAN – OSNOVNE INFORMACIJE - SVESKA 2 – ANEKSI

Jun 2016. godine


PODRŠKA UPRAVLJANJU VODNIM

RESURSIMA U SLIVU REKE DRINE

ID BR. PROJEKTA 1099991

CRNA GORA – IWRM STUDIJA I PLAN – OSNOVNE INFORMACIJE - SVESKA 2 – ANEKSI

Jun 2016. godine

BR. PROJEKTA A038803

BR. DOKUMENTA 2

VERZIJA B

DATUM IZDAVANJA Jun 2016. god.

PRIPREMIO DAH i drugi

PROVERIO RSS

ODOBRIO RSS


SUPPORT TO WATER RESOURCES MANAGEMENT IN THE DRINA RIVER BASIN (PODRŠKA UPRAVLJANJU VODNIM RESURSIMA U SLIVU REKE DRINE) PROJECT ID NO. 1099991

Ovaj dokument je kreiran uz finansijsku podršku European Western Balkans Joint Fund‐a u okviru Western Balkans Investment Framework‐a. Ovde izneti stavovi su stavovi autora i stoga se ni na koji način ne može smatrati da odražavaju zvanično mišljenje donatora European Western Balkans Joint Fund‐a ili EBRD‐a i EIB‐a, koji zajedno upravljaju European Western Balkans Joint Fund‐om.

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine i

Sadržaj

Br. strane Akronimi i skraćenice .............................................................................................................................................. viii 1 Aneks 1- uz Uvod .............................................................................................................................................. 1-1

1.1 Annex 1-1 – Komentari korisnika i odgovori ..................................................................................................... 1-1

2 Aneks 2 – uz Fizičke karakteristike sliva reke Drine .......................................................................................... 2-1

2.1 Aneks 2-1: Zaštita i status riba u slivu Drine ..................................................................................................... 2-1

2.2 Aneks 2-2: IUCN stanje i populacioni trendovi važnih vrsta u slivu Drine (ne uključujući riblje vrste) ............. 2-3

2.3 Anex 2-3 : Međunarodno važne i endemske biljne vrste u regionalnim parkovima Komovi i Piva .................. 2-5

3 Aneks 3 – uz Socio-ekonomske karakteristike sliva reke Drine ........................................................................ 3-1

3.1 Aneks 3-1: Dodatni podaci o aktivnostima ribolova u slivu Drine .................................................................... 3-1

3.2 Aneks 3-2: Dodatni podaci o rudarskim aktivnostima i kamenolomima u slivu reke Drine ............................. 3-4

3.3 Aneks 3-3: Ocena stanovništva i strukture u slivu reke Drine .......................................................................... 3-6

3.3.1 Stanovništvo ..................................................................................................................................................... 3-6

3.3.2 Polna i starosna struktura ................................................................................................................................. 3-7

3.4 Aneks 3-4 Obrazovanje ................................................................................................................................... 3-11

3.4.1 Obrazovni sistem ............................................................................................................................................ 3-11

3.4.2 Obrazovni trendovi u slivu reke Drine ............................................................................................................ 3-11

3.4.3 Stopa nepismenosti ........................................................................................................................................ 3-12

3.4.4 Obrazovna struktura i postignuća ................................................................................................................... 3-12

3.5 Aneks 3-5: Zaposlenost i nezaposlenost ......................................................................................................... 3-14

3.5.1 Zaposlenost i nezaposlenost ........................................................................................................................... 3-14

3.5.2 Životni standard stanovništva ......................................................................................................................... 3-15

3.5.3 Koeficijent starosne zavisnosti ....................................................................................................................... 3-16

4 Aneks 4 – uz hidrologiju površinskih voda ........................................................................................................ 4-1

4.1 Aneks 4-1 Metodologija hidrološkog modeliranja površinskih voda/ Verifikacija modela............................... 4-1

4.2 Aneks 4-2 Rezultati kalibracije modela iskorišćenog za proračun srednjih nedeljnih proticaja ..................... 4-10

4.3 Aneks 4-3 Verifikacija modela korišćenog za proračun srednjih nedeljnih proticaja ..................................... 4-15

4.4 Aneks 4-4: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkim stanicama na slivu Drine ............ 4-18

5 Aneks 5 – uz Podzemne vode ........................................................................................................................... 5-1

5.1 Aneks 5.1: Spisak glavnih izvora u slivu reke Drine........................................................................................... 5-1

5.2 Aneks 5.2: Metodologija razgraničenja podzemnih i nadzemnih vodenih površina ........................................ 5-3

5.2.1 Metoda razgraničenja nadzemnih vodenih površina ....................................................................................... 5-3

5.2.2 Metodologija razgraničenja podzemnih vodenih površina .............................................................................. 5-5

5.2.3 Predlog pristupa za kodifikaciju vodenih površina u slivu Drine ...................................................................... 5-7

6 Aneks 6 – uz Kvalitet voda ................................................................................................................................ 6-1

6.1 Podaci iz REC inventara zagađenja ................................................................................................................... 6-1

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine ii

7 Aneks 7 – uz Korišćenje voda ............................................................................................................................ 7-1 8 Aneks 8 – uz Hidroelektrane ............................................................................................................................. 8-1 9 Aneks 9 – uz Opasnosti i rizike od poplava ....................................................................................................... 9-1 10 Aneks 10 – uz Klimatske promene .................................................................................................................. 10-1

10.1 Aneks 10-1: Projekcije klimatskih promena prema scenariju RCP 4.5 na slivu Drine ..................................... 10-1

10.2 Aneks 10-2: Projekcije klimatskih promena prema scenariju RCP 8.5 na slivu Drine ..................................... 10-5

10.3 Aneks 10-3: Projekcije klimatskih promena prema scenariju RCP 4.5 u delu sliva Drine u Crnoj Gori ........... 10-9

10.4 Aneks 10-4: Projekcije klimatskih promena prema scenariju RCP 8.5 u delu sliva Drine u Crnoj Gori ......... 10-10

11 Aneks 11 – uz poglavlje „Monitoring“ ............................................................................................................ 11-1

11.1 Aneks 11-1: Hidrološke stanice u Crnoj Gori .................................................................................................. 11-1

11.1.1 Hidrološka stanica „Dobrakovo“ ..................................................................................................................... 11-1

11.1.2 Hidrološka stanica „Bijelo Polje“..................................................................................................................... 11-2

11.1.3 Hidrološka stanica „Zaton“ ............................................................................................................................. 11-3

11.1.4 Hidrološka stanica „Berane“ ........................................................................................................................... 11-4

11.1.5 Hidrološka stanica „Andrijevica“ .................................................................................................................... 11-5

11.1.6 Hidrološka stanica „Plav“ ................................................................................................................................ 11-6

11.1.7 Hidrološka stanica „Trebaljevo“ ..................................................................................................................... 11-7

11.1.8 Hidrološka stanica „Crna Poljana“ .................................................................................................................. 11-8

11.1.9 Hidrološka stanica „Gradac“ ........................................................................................................................... 11-9

11.1.10 Hidrološka stanica „Ravna Rijeka“ ................................................................................................................ 11-10

11.1.11 Hidrološka stanica „Gubavač“ ...................................................................................................................... 11-11

11.1.12 Hidrološka stanica „Pljevlja“ ......................................................................................................................... 11-12

11.2 Aneks 11-2: Meteorološke stanice u Crnoj Gori ........................................................................................... 11-13

11.2.1 Meteorološka stanica „Andrijevica“ ............................................................................................................. 11-13

11.2.2 Meteorološka stanica „Berane“ .................................................................................................................... 11-14

11.2.3 Meteorološka stanica „Bijelo Polje“ ............................................................................................................. 11-15

11.2.4 Meteorološka stanica „Bistrica“ ................................................................................................................... 11-16

11.2.5 Meteorološka stanica „Gornja Bukovica“ ..................................................................................................... 11-17

11.2.6 Meteorološka stanica „Gradac“ .................................................................................................................... 11-18

11.2.7 Meteorološka stanica „Kolašin“.................................................................................................................... 11-19

11.2.8 Meteorološka stanica „Mojkovac“ ............................................................................................................... 11-20

11.2.9 Meteorološka stanica „Plav“ ........................................................................................................................ 11-21

11.2.10 Meteorološka stanica „Plužine“.................................................................................................................... 11-22

11.2.11 Meteorološka stanica „Pljevlja“ .................................................................................................................... 11-23

11.2.12 Meteorološka stanica „Rožaje“ .................................................................................................................... 11-24

11.2.13 Meteorološka stanica „Stožer“ ..................................................................................................................... 11-25

11.2.14 Meteorološka stanica „Šavnik“ ..................................................................................................................... 11-26

11.2.15 Meteorološka stanica „Šćepan Polje“ ........................................................................................................... 11-27

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine iii

11.2.16 Meteorološka stanica „Žabljak“ .................................................................................................................... 11-28

11.2.17 Meteorološka stanica „Andrijevo“ ............................................................................................................... 11-29

11.2.18 Meteorološka stanica „Bioča“ ...................................................................................................................... 11-30

11.2.19 Meteorološka stanica „Boan“ ....................................................................................................................... 11-31

11.2.20 Meteorološka stanica „Dragovića Polje“ ...................................................................................................... 11-32

11.2.21 Meteorološka stanica „Goransko“ ................................................................................................................ 11-33

11.2.22 Meteorološka stanica „Grabovica“ ............................................................................................................... 11-34

11.2.23 Meteorološka stanica „Konjuhe“ .................................................................................................................. 11-35

11.2.24 Meteorološka stanica „Kovren“ .................................................................................................................... 11-36

11.2.25 Meteorološka stanica „Mala Crna Gora“ ...................................................................................................... 11-37

11.2.26 Meteorološka stanica „Majstorovine“ .......................................................................................................... 11-38

11.2.27 Meteorološka stanica „Manastir Morača“ ................................................................................................... 11-39

11.2.28 Meteorološka stanica „Mataruge“ ............................................................................................................... 11-40

11.2.29 Meteorološka stanica „Mateševo“ ............................................................................................................... 11-41

11.2.30 Meteorološka stanica „Mokro“ .................................................................................................................... 11-42

11.2.31 Meteorološka stanica „Murino“ ................................................................................................................... 11-43

11.2.32 Meteorološka stanica „Nikovići“ .................................................................................................................. 11-44

11.2.33 Meteorološka stanica „Njegovudje“ ............................................................................................................. 11-45

11.2.34 Meteorološka stanica „Opasanica“ .............................................................................................................. 11-46

11.2.35 Meteorološka stanica „HE Piva“ ................................................................................................................... 11-47

11.2.36 Meteorološka stanica „Pošćenje“ ................................................................................................................. 11-48

11.2.37 Meteorološka stanica „Prenčani“ ................................................................................................................. 11-49

11.2.38 Meteorološka stanica „Seoca“ ...................................................................................................................... 11-50

11.2.39 Meteorološka stanica „Stabna“ .................................................................................................................... 11-51

11.2.40 Meteorološka stanica „Štitarica“ .................................................................................................................. 11-52

11.2.41 Meteorološka stanica „Suva Gora“ ............................................................................................................... 11-53

11.2.42 Meteorološka stanica „Tomaševo“ ............................................................................................................... 11-54

11.2.43 Meteorološka stanica „Trsa“ ........................................................................................................................ 11-55

11.2.44 Meteorološka stanica „Uliće“ ....................................................................................................................... 11-56

11.2.45 Meteorološka stanica „Velika“ ..................................................................................................................... 11-57

12 Aneks 12 – uz Pravni osnov i okvir .................................................................................................................. 12-1

12.1 Propisi u sektoru upravljanja vodnim resursima ili od značaja za upravljanje vodnim resursima .................. 12-1

12.1.1 Deo I – Propisi u oblasti upravljanja vodnim resursima ili od značaja za vodne resurse ................................ 12-1

12.1.2 Deo 2 – Propisi od značaja za institucionalne aspekete upravljanja vodnim resursima u Crnoj Gori .......... 12-14

12.2 Aneks 12.2: Spisak propisa, strateških dokumenata i izveštaja od značaja za usklađivanje nacionalnih propisa

crne gore sa propisima EU ............................................................................................................................................. 12-16

12.3 Aneks 12.3: Spisak međunarodnih ugovora u kojima Crna Gora ima status člana....................................... 12-19

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine iv

12.4 Aneks 12.4: Strateški dokumenti Crne Gore u oblasti upravljanja vodnim resursima i/ili od značaja za ovu

oblast 12-24

13 Aneks 13 – uz Institucionalnu ocenu .............................................................................................................. 13-1

13.1 Aneks 13.1 Pregled nadležnosti i organizacije relevantnih institucija u oblasti upravljanja vodnim resursima u

Crnoj Gori 13-1

13.2 Anex 13.2: Šematski prikaz organizacije i kapaciteti glavnih institucija ....................................................... 13-21

13.2.1 Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja (MPRR) ................................................................................. 13-21

13.2.2 Uprava za vode ............................................................................................................................................. 13-22

13.2.3 Ministarstvo održivog razvoja i turizma (MORT) .......................................................................................... 13-23

13.2.4 Agencija za zaštitu životne sredine Crne Gore (AZŽS) .................................................................................. 13-24

13.2.5 Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore (ZHMS) ................................................................... 13-25

13.2.6 Uprava za inspekcijske poslove (UIP) ............................................................................................................ 13-26

13.2.7 Centar za ekotoksikološka ispitivanja Crne Gore (CETI) ............................................................................... 13-27

13.2.8 Ministarstvo saobraćaja i pomorstva (MSP) ................................................................................................. 13-27

13.2.9 Ministarstvo ekonomije (ME) ....................................................................................................................... 13-29

13.2.10 Energetska regulatorna agencija Crne Gore (ERA) ....................................................................................... 13-30

13.2.11 Elektroprivreda Crne Gore (EPCG) ................................................................................................................ 13-31

13.2.12 Javno preduzeće za upravljanje morskim dobrom Crne Gore (JP UMD) ................................................. 13-33

13.2.13 Javno preduzeće „Nacionalni parkovi Crne Gore“ (JP NP) ........................................................................... 13-33

13.2.14 Javno ustanova „Zavod za geološka istraživanja Crne Gore“ (JU ZGI) ......................................................... 13-34

13.2.15 „Vodacom“ d.o.o. Tivat................................................................................................................................. 13-35

13.2.16 „Project-Consulting“ d.o.o. Podgorica (PROCON) ........................................................................................ 13-36

14 Podrška taključcima i preporukama ............................................................................................................... 14-1

14.1 Annex 14-1: Crnogorske preporuke po prioritetu .......................................................................................... 14-1

Spisak slika

Br. strane Slika 4-1: Postupak delineacije sliva ................................................................................................................................. 4-1

Slika 4-2: Identifikacija puteva oticanja vode – levo, interpolacija meteoroloških podataka - desno .............................. 4-2

Slika 4-3: Podela HRU-ova na rezervoare ......................................................................................................................... 4-3

Slika 4-4: Vertikalni vodni bilans ....................................................................................................................................... 4-4

Slika 4-5: Transformacija direktnog (Qsurf) i baznog (Wperc) oticaja .............................................................................. 4-5

Slika 4-6: Dekompozicija slivnog područja reke Drine ...................................................................................................... 4-7

Slika 4-7: Srednje mesečne vrednosti sedmičnih proticaja (kalibracioni period) ........................................................... 4-11

Slika 4-8: Minimalne mesečne vrednosti sedmičnih proticaja (kalibracioni period) ...................................................... 4-12

Slika 4-9: Maksimalne mesečne vrednosti sedmičnih proticaja (kalibracioni period) .................................................... 4-14

Slika 4-10: Prosečni godišnji maksimumi sedmičnih proticaja na hidroprofilima u toku verifikacionog perioda........... 4-15

Slika 4-11: Prosečni godišnji minimumi sedmičnih proticaja na hidroprofilima u toku verifikacionog perioda ............. 4-16

Slika 4-12: Prosečni godišnji sedmični proticaji na hidroprofilima u toku verifikacionog perioda ................................. 4-16

Slika 4-13: Srednje, minimalne i maksimalne mesečne vrednosti sedmičnih proticaja (kalibracioni period) ................ 4-17

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine v

Slika 4-14: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkim stanicama "Dužki Most" (Komarnica) i

"Mratinje" (Piva) za period obrade od 1926. do 2014. godine ........................................................................................ 4-18

Slika 4-15: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkoj stanici "Šćepan Polje" (Piva) za period obrade

od 1926. do 2014. godine ................................................................................................................................................ 4-18

Slika 4-16: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkoj stanici "Crna Poljana" i "Trebaljevo" (Tara) za

period obrade od 1926. do 2014. godine ........................................................................................................................ 4-19

Slika 4-17: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkoj stanici "Đurđevića Tara" i "Šćepan Polje" (Tara)

za period obrade od 1926. do 2014. godine .................................................................................................................... 4-19

Slika 4-18: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkim stanicama "Pljevlja" i "Gradac" (Ćehotina) za


Slika 4-19: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkoj stanici "Vikoč" (Ćehotina) za period obrade od

1926. do 2014. godine ..................................................................................................................................................... 4-20

Slika 4-20: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkim stanicama "Plav" i "Andrijevica" (Lim) za period

obrade od 1926. do 2014. godine ................................................................................................................................... 4-21

Slika 4-21: Verovatnoće pojave maksimalnih velikih voda na hidrološkim stanicama "Bijelo Polje" i "Brodarevo" (Lim) za


Slika 5-1: Granice kategorija površinskih voda čine granice vodenih površina ................................................................ 5-3

Slika 5-2: Primer podele reke po osnovu fizičkih karakteristika – npr. ušća reka ............................................................. 5-4

Slika 5-3: Rezime predloženog hijerarhijskog pristupa identifikaciji NVP ......................................................................... 5-4

Slika 10-1: Promene temperatura po sezonama u periodu 2011-2040 u odnosu na referentni period 1961-1990, prema

scenariju RCP 4.5 (medijana ansambla). .......................................................................................................................... 10-1

Slika 10-2: Promene padavina po sezonama u periodu 2011-2040 u odnosu na referentni period 1961-1990, prema














Slika 10-9: Promene sezonskih temperatura i padavina prema scenariju RCP 4.5 i prema četiri modela (žute linije) i

medijana ansambla (crne linije) osrednjene na crnogorskom delu sliva Drine. Gornji red je za period 2011-2040 i donji

red za period 2041-2070.................................................................................................................................................. 10-9

Slika 10-10: Promene sezonskih temperatura i padavina prema scenariju RCP 8.5 i prema četiri modela (žute linije) i

medijana ansambla (crne linije) osrednjene na crnogorskom delu sliva Drine. Gornji red je za period 2011-2040 i donji

red za period 2041-2070................................................................................................................................................ 10-10

Slika 11-1: : Lokacija hidrološke stanice .......................................................................................................................... 11-1

Slika 11-2: Lokacija hidrološke stanice ............................................................................................................................ 11-1




Slika 11-6: Lokacija hidrološke stanice (satelitski snimak) .............................................................................................. 11-3

Slika 11-7: Lokacija hidrološke stanice (topografska mapa) ........................................................................................... 11-4

Slika 11-8: Lokacija hidrološke stanice (satelitski snimak) .............................................................................................. 11-4

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine vi

Slika 11-9: Lokacija hidrološke stanice (topografska mapa) ........................................................................................... 11-5

Slika 11-10: Lokacija hidrološke stanice (satelitski snimak) ............................................................................................ 11-5

Slika 11-11: Lokacija hidrološke stanice (topografska mapa) ......................................................................................... 11-6

Slika 11-12 : Lokacija hidrološke stanice ......................................................................................................................... 11-6







Slika 11-19: Lokacija hidrološke stanice (topografska mapa) ....................................................................................... 11-10

Slika 11-20: Lokacija hidrološke stanice (satelitski snimak) .......................................................................................... 11-10





Slika 11-25: Lokacija meteorološke stanice (topografska mapa) .................................................................................. 11-13

Slika 11-26: Lokacija meteorološke stanice (satelitski snimak) .................................................................................... 11-13

























Slika 11-51: : Lokacija meteorološke stanice (topografska mapa) ................................................................................ 11-26



Slika 11-54: Lokacija meteorološke stanice ................................................................................................................. 11-27




Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine vii











































Slika 11-100: Lokacija meteorološke stanice (satelitski snimak) .................................................................................. 11-50

Slika 11-101: Lokacija meteorološke stanice (topografska mapa) ................................................................................ 11-51






Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine viii









Slika 13-1: ..................................................................................................................................................................... 13-21

Slika 13-2: Organizaciona struktura MORT ................................................................................................................... 13-23

Slika 13-3: Organizaciona struktura AZŽS ..................................................................................................................... 13-24

Slika 13-4: Organizaciona struktura ZHMS ................................................................................................................... 13-25

Slika 13-5: Ogranizaciona struktura UIP ....................................................................................................................... 13-26

Slika 13-6: Makro organizaciona struktura CETI ........................................................................................................... 13-27

Slika 13-7: Organizaciona struktura MSP ...................................................................................................................... 13-28

Slika 13-8: Organizaciona struktura ME ........................................................................................................................ 13-29

Slika 13-9: Organizaciona struktura ERA ....................................................................................................................... 13-30

Slika 13-10: Raspoloživi kapaciteti za proizvodnju električne energije u Crnoj Gori .................................................... 13-31

Slika 13-11: Organizaciona struktura Elektroprivrede Crne Gore ................................................................................. 13-32

Slika 13-12: Organizaciona struktura JP „Nacionalni parkovi Crne Gore“ .................................................................... 13-34

Slika 13-13: Organizaciona struktura „Vodacom“ d.o.o. Tivat...................................................................................... 13-35

Slika 13-14: Organizaciona struktura „PROCON“ d.o.o ................................................................................................ 13-36

Spisak tabela

Br. strane

Tabela 3-1: Dodatni detalji o ribarskim aktivnostima u okviru sliva Drine ........................................................................ 3-1

Tabela 3-2: Dodatni podaci o rudarskim aktivnostima i kamenolomima u slivu Drine ..................................................... 3-4

Tabela 3-3: Vitalna statistika za sliv reke Drine za 2012. godinu ....................................................................................... 3-6

Tabela 3-4: Statistika broja stanovnika za period od 1948. do 2011. godine .................................................................... 3-7

Tabela 3-5: Rodna struktura sliva Drine, 2011. godine ...................................................................................................... 3-7

Tabela 3-6: Prosečna starost stanovništva po opštinama ................................................................................................. 3-8

Tabela 3-7: Stanovništvo po godinama starosti po opštinama, Popis iz 2011. godine .................................................... 3-10

Tabela 3-8: Obrazovne institucije i broj novoupisanih učenika tokom 2012/2013 školske godine. ............................... 3-11

Tabela 3-9: Stanovništvo starosti 10 i više po rodu, i nepismeni po starosnim grupama ............................................... 3-12

Tabela 3-10: Stanovništvo uzrasta 15 i više po obrazovnim postignućima ..................................................................... 3-12

Tabela 3-11: Zaposlenost i nezaposlenost u opštinama sliva Drine ................................................................................ 3-14

Tabela 3-12: Prosečne mesečne plate u opštinama sliva Drine ...................................................................................... 3-15

Tabela 3-13: Stopa zavisnosti od godina starosti za opštine sliva Drine.......................................................................... 3-16

Tabela 4-1: Ocena efikasnosti verifikacije na hidroprofilima odgovarajućih sektora ...................................................... 4-15

Tabela 11-1: Glavne karakteristike hidrološke stanice .................................................................................................... 11-1







Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine ix



Tabela 11-10: Glavne karakteristike hidrološke stanice ................................................................................................ 11-10



Tabela 11-13: Glavne karakteristike meteorološke stanice........................................................................................... 11-13









Tabela 11-22:Glavne karakteristike meteorološke stanice ........................................................................................... 11-22
















Tabela 11-38: Glavne karakteristike meteorološke stanice .......................................................................................... 11-38

Tabela 11-39: Glavne karakteristike meteorološke stanice .......................................................................................... 11-39


















Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine x


Tabela 13-1: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u MPRR ... 13-22

Tabela 13-2: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u MPRR sa

organima u sastavu, Veterinarskom upravom, Fitosanitarnom upravom, Upravom za vode, Upravom za šume i

Agencijom za duvan ....................................................................................................................................................... 13-22

Tabela 13-3: Prosečna starost zaposlenih i procenat zaposlenih pripadnica ženskog pola u MPRR ............................. 13-22

Tabela 13-4: Obrazovna struktura zaposlenih u MPRR (Direktoratu za vodoprivredu, uključujući i Upravu za vode).. 13-22

Tabela 13-5: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u Upravi za

vode, MPRR ................................................................................................................................................................... 13-22

Tabela 13-6: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u MORT ... 13-23

Tabela 13-7: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u AZŽS ..... 13-24

Tabela 13-8: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u ZHMS .. 13-25

Tabela 13-9: Prosečna starost zaposlenih i procenat zaposlenih pripadnica ženskog pola u ZHMS ............................. 13-25

Tabela 13-10: Obrazovna struktura zaposlenih u ZHMS............................................................................................... 13-26

Tabela 13-11: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u UIP ..... 13-26

Tabela 13-12: Ukupan br. zaposlenih i procenat zaposlenih pripadnica ženskog pola u CETI ...................................... 13-27

Tabela 13-13: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u MSP ... 13-28

Tabela 13-14: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u MSP i organa

u sastavu ........................................................................................................................................................................ 13-28

Tabela 13-15: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u ME ..... 13-30

Tabela 13-16: Vlasnička struktura kompanije................................................................................................................ 13-31

Tabela 13-17: Proizvodnja i elektroenergetski bilans .................................................................................................... 13-31

Tabela 13-18: Proizvodnja hidroelektrana u Crnoj Gori u 2014 .................................................................................... 13-31

Tabela 13-19: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u EPCG .. 13-32

Tabela 13-20: Prosečna starost zaposlenih i procenat zaposlenih pripadnica ženskog pola u EPCG ............................ 13-32

Tabela 13-21: Obrazovna struktura zaposlenih u EPCG ................................................................................................ 13-33

Tabela 13-22: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u JP UMD .. 13-

33

Tabela 13-23: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u JP

„Nacionalni parkovi Crne Gore“ .................................................................................................................................... 13-33

Tabela 13-24: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u JU ZGI . 13-34

Tabela 13-25: Obrazovna struktura zaposlenih u JU ZGI ............................................................................................... 13-35

Tabela 13-26: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u „Vodacom“

d.o.o. Tivat ..................................................................................................................................................................... 13-35

Tabela 13-27: Obrazovna struktura zaposlenih u „Vodacom“ d.o.o. Tivat................................................................... 13-35

Tabela 13-28: Ukupan broj sistematizovanih radnih mesta, br. izvršilaca po sistematizaciji i br. zaposlenih u „PROCON“

d.o.o. Podgorica ............................................................................................................................................................ 13-36

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine xi

AKRONIMI I SKRAĆENICE ADR Koeficijent starosne zavisnosti AGN Sporazum o glavnim unutrašnjim vodnim putevima od međunarodnog značaja BiH Bosna i Hercegovina oC Stepeni Celzijusa Ca CO3 Kalcijum karbonat CG Crna Gora CH Matthey metoda ekološki prihvatljivog protoka CH4 Metan CITES Konvencija o međunarodnoj trgovini ugroženim vrstama CMNI Konvencija o ugovoru o transportu tereta unutrašnjim plovnim putevima CO Ugljen-monoksid CO₂ Ugljen-dioksid DIKTAS Sistem Dinarske kraške izdani DJF Zimska sezona (decembar, januar, februar) SRD Sliv reke Drine EEC Evropska ekonomska zajednica EPP Ekološki prihvatljiv protok EP Elektroprivreda EPA Agencija za zaštitu životne sredine EPCG Elektroprivreda Crne Gore EU Evropska unija EUR Evro FBiH Federacija Bosne i Hercegovine FRJ Savezna republika Jugoslavija BDP Bruto društveni proizvod GIS Geografski informacioni sistem PV Podzemne vode GWh Gigavat-sat HBV Hydrologiska Byråns Vattenbalansavdelning – švedski HBV model HIS Hidrološki informacioni sistem HMZ Hidrometeorološki zavod HE Hidroelektrana (HE) HRU Jedinice za hidrološki odgovor IHMS Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore IIS Međunarodno značajne vrste IPA Instrument za pretpristupnu pomoć (EU) IURS Integrisano upravljanje rečnim slivom IT Informaciona tehnologija IUCN Međunarodna unija za očuvanje prirode IWRM Integrisano upravljanje vodnim resursima JCI Institut Jaroslav Černi JJA Letnja sezona (jun, jul, avgust) JV Konzorcijum km Kilometar Km2 Kvadratni kilometar kV Kilovolt

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine xii

AKRONIMI I SKRAĆENICE LEAP Lokalni ekološki akcioni plan l/s Litara u sekundi l/s/km2 Litara u sekundi po kvadratnom kilometru ZV Crnogorski Zakon o vodama m³/s Kubni metar u sekundi MAM Prolećna sezona (mart, april, maj) MARD Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja – Crna Gora mm Milimetar Mm3 Milioni kubnih metara MNE Crna Gora MONSTAT Zavod za statistiku Crne Gore NACE Nomenklatura ekonomskih aktivnosti O3 Ozon JP Javno preduzeće PM Suspendovane čestice (PM10 PM2.5) JKP Javno komunalno preduzeće Q Proticaj RBMP Plan upravljanja rečnim slivom RCG Republika Crna Gora REC Regionalni centar za životnu sredinu RS Republika Srpska (BiH) SEA Strateška procena uticaja na životnu sredinu SEI Institut za životnu sredinu Stokholm SFRJ Socijalistička federativna republika Jugoslavija MHE Mala (mini) hidroelektrana SO2 Sumpor dioksid SOx Oksidi sumpora SON Jesenja sezona (septembar, oktobar, novembar) PV Površinske vode TDA Brzo prekogranično dijagnostičko sagledavanje i analize na Drini TE Termoelektrana TOR Projektni zadatak UN Ujedinjene nacije UNDP Razvojni program Ujedinjenih nacija UNESCO Organizacija ujedinjenih nacija za prosvetu, nauku i kulturu VF Vaskularna flora WB Svetska banka WEA Aktivnosti koje ugrožavaju vodu WED Štetno taloženje u vodi WFD Okvirna direktiva o vodama WWTP Postrojenje za prečišćavanje otpadnih voda % Procenat

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan– Osnovne informacije – Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine 1-1

1 Aneks 1- uz Uvod

1.1 Annex 1-1 – Komentari korisnika i odgovori

Svetska banka Crna Gora - IWRM studija i plan – Osnovne informacije– Aneksi Podrška upravljanju vodnim resursima u slivu reke Drine 1-2

Naziv institucije I

ime predstavnika

koji je dao komentar

Komentar Komentar na engleskom jeziku Odgovor/reakcija na komentar Odgovor/reakcija na komentar na

engleskom jeziku

Momcilo Blagojevic

MARD

Opšti komentari su da:

• je Izveštaj potrebno ažurirati novim informacijama

(novim usvojenim zakonima i podzakonskim aktima)

• Konsultant mora da bude konsistentan u celom

izveštaju, a za to je potrebno bolje poznavanje situacije u Crnoj Gori (ko je za šta nadležan)

• Konsultant takođe treba da koristi nove dokumente,

kao što je Strategija upravljanja vodama, i druge

relevantne dokumente

• je potrebno prikazati prave zaključke, ali bez uplitanja u političku situaciju, kao što možemo da vidimo u

zaključcima

Konačno je zaista važno da se dokument ažurira do tog nivoa da možemo da vidimo da ovaj projekt daje

rezultate. Mislim da je u vezi sa tim potrebno da

Konsultant ponovo pročita Projektni zadatak i da odgovori na zadatke koji se njim zahtevaju.

Sledi veza ka dokumentu sa komentarima:

General comments are that :

• Report should be updated with new information (new Laws and by-laws are adopted)

• Consultant must be consistent in all report, and for that is needed better knowledge of situation in Montenegro (who is for what in-charge)

• Consultant should use as well as new documents as Strategy for water management and other relevant documents

• It is needed to show real conclusions but without interfering in political situation as we can see in conclusions

At the and it is really important to upgrade document on that level where we can see that this project is giving results. For this I think consultant should read again ToR and answer on tasks which are requested by it. Here is link of document with comments:

Izveštaj će biti korigovan u skladu sa nedavno usvojenim zakonskim I podzakonskim aktima. Konsultant će još jednom pregledati poglavlja vezana za instituticionalnu organizaciju I uneti neophodne korekcije. Konsultant će pregledati I uzeti u obzir nova dokumenta kao što je nacrt strategije za upravljanje vodama. Zaključci I preporuke će biti pregledani I korigovani kako bi se izbegle protivurečne tvrdnje Nakon sastanka održanog u Podgorici 5 aprila 2016 godine, zaključeno je da se poslednji komentar odnosi samo na komponentu modeliranja iz projektnog zadatka

The report will be updated with the recently adopted new laws and by laws The Consultant will review once again the institutional organisation and make changes where necessary The Consultant will review the new documents such as the draft water management strategy The Conclusions and recommendations will be reviewed and changed to ensure that there are no contentious statements Following the 5th April 2016 meeting it was agreed that this comment responded to the modelling component only of the TOR.

Momcilo Blagojevic

MARD

Stran x Koristiti akronime i skraćenice samo koji se tiču Crne Gore I ove studije

page x To use acronyms only relevant for Montenegro and this study

Konsultant će proveriti I izmeniti document tako da se u njemu koriste isključivo skraćenice koje se odnose na sam dokument

The Consultant will check again and ensure that only abbreviations mentioned in the report are inlcuded

Momcilo Blagojevic

MARD

Strana 6-1 Dio 6 Ovaj sektor ne postoji!!! Valjda se misli na Direktorat za vodoprivredu. Pogledati malo unutrašnje uređenje pa onda davati komentar za šta je ko zadužen! Agencija ima samo ulogu izvještavanja u oblasti voda. Izvještavanja ka EK. Dobro pogledaati unutrašnje uređenje institucija.

Page 6-1 Section 6 This sector does not exist. I belive this was meant to be Water Management Sector. Please look at internal structures in MN and than give comments on responsibilities Agency is only responsible for reporting in the water sector towards EC. Please look better into internal strcutures of the institutions.

Konsultant će dodati Direktorat za vodoprivredu. Poglavlje 13 daje opis nadležnosti I internih struktura. Ne vidimo potrebu za ponavljanjem u Poglavlju 6.

The Consultant will insert "Water Management Sector" Please remember that chapter 13 of the report provides a description of the responsibilities and internal structures. We do not see a need to repeat this in Chapter 6.

Momcilo Blagojevic

MARD

Strana 7-10 Dio 7.4.1 Pogledati pravilnik o EPP koji je na snazi u Crnoj Gori…

Page 7-10 Section 7.4.1 Look at the ruleook on EPP that is in force

U skladu sa zaključcima sastanka održanog u Podgorici 15/01/2016, ekološki prihvatljiv protok će biti izračunat na osnovu Pravilnika i kao takav biti integrisan u izveštaj.

As discussed during the meeting in Podgorica on 15/01/16, the Environmental flow will be calculated based on the rulebook and it will be integrated in the


Naziv institucije I

ime predstavnika



engleskom jeziku

Konsultant je u međuvremenu primio hidrološke podatke za izračunavanje protoka za Pivu, Taru, Lim i Ćehotinu.

report. The Consultant has now received the hydrological data to do the calculation for Puva, Tara, Lim and Cehotina rivers.

Momcilo Blagojevic

MARD

Strana 11-6 Tabela 11-3 Agencija se bavi samo izvještavanjem Dio 11.2.2. Zavod za hidrometeorologiju i seizmologiju

Page 11-6 Table 11-3 Agency is only in charge for reporting Section 11.2.2. Institute of hydrometeorology and Seismology insertec

Izveštaj ce biti korigovan. The text will be corrected.

Momcilo Blagojevic

MARD

Strana 12-3 Dio 12.2.5 Pogledati Zakon o Vodama koji je usklađen sa WFD i mislim da se treba njega držati, takođe zakon o vodama je na snazi prije zakona o životnoj sredini…

Page 12-3 Section 12.3.3 Look at the Law on water, that is aligned with WFD and I think this one should be main act, and this Law on water is in focre longer that law on environment

Konsultant je saglasan sa sugestijom da je za ovaj izveštaj Zakon o vodama na prvom mestu po značaju.

The Consultant accepts the suggestion to the the Law on Water is of primary importance for this report.

Momcilo Blagojevic

MARD

Strana 13-8 Dio 13.3.1 Ovaj pasus treba preformulisati i sagledati stanje u Crnoj Gori. Dakle monitoring površinskih i podzemnih voda vrši Hidrometeorološki zavod prema programu monitoring površinskih i podzemnih voda. Dok Agencija za životnu sredinu ima samo obavezu izvještavanja

Page 13-8 Section 13.3.1 This paragraph should be reformulated and introspect state in MN. Meaning, monitoring of underground and surface waters is done by ZHMS accorimng to the programme for monitoring, while Agency is only reporting

Ovaj pasus je zasnovan na informacijama sa sajta Agencije. Ipak, konsultant je saglasan da bi mogla jasnije razgraničiti nadležnost Agencije od Hidrometeorološkog zavoda.

This paragraph is based upon the information available at the Agency Web site. However, the Consultant agrees that the respective authorities of the Agency and Hydro-meteorological service could be divided more clearly.

Momcilo Blagojevic

MARD

Strana 13-10 Dio 13.3..1 Prema zakonu CETI ovo ne radi!!!

Page 13-10 Section 13.3.1 Accoding to the law, CETI is not in charge of this

Opis delatnosti koje CETI obavlja je zasnovan na informacijama sa sajta CETI. Ipak, konsultant je saglasan sa sugestijom i biće izvršena korekcija.

The description of the activities performed by CETI is based upon the information available at the CETI Web site. However, the Consultant agrees with the suggestion and will make the correction to the text.

Momcilo Blagojevic

MARD

Strana 14-5 Dio 14.2 Kakve ovo ima veze sa RBMP?? Zašto bi to trebalo učitini paralelno saa RBMP??? Ova preporuka nema smisla, ovo su dva odvojena dokumenta, koja se rade posebno, prvo se radi strategija tj. Master plan a zatim RBMP… Kakva zrnasta izdan?? A jesenji? Izmjene I dopune su usvojene 21.avgusta 2015

Page 14-5 Section 14.2 How this is relevant for RBMP Why this should be done in paralele with RBMP. This recommendation makes no sence, these are two separate documents, prepared separately, first the strategy is to e done, menaing Master Plan, and than RBMP What is “zrnasta”aquifare What about autumn? This was enacted 21 August 2015

Preporuka vezana za Plan upravljanja rečnim slivom je obrisana. Preporuka da se Plan upravljanja slivom reke i Vodoprivredna osnova paralelno razvijaju je obrisana. Engleska verija je ispravna, karstne i zbijene izdani (sa međuzrnastom poroznošću). Konsultant ne razume primedbu o jeseni.

The recommendation on the RBMP has been deleted. The recommendation on developing the RBMP and Master Plan in parallel has been deleted. The English version is correct karst and intergranular aquifers. The Consultant does not understand the "autumn" objection.


Naziv institucije I

ime predstavnika



engleskom jeziku

Usklađen je

It is aligned

M Ivanov ZHMS

Stran xxii Aktivnosti u vezi klimatskih promjena Ili nesto slicno.Ovo sto pise ispod klimatskih promjena zapravo nijesu klimatske promjene vec aktivnosti koje se sprovode zbog klimatskih promjena.Mozda bi trebalo osmisliti neki bolji naziv I od onog koji sam napisala.

Page xxii Activities related to climate change Or something smililar, what is written below are not actually climate changes but the activities implementing because of climate changes. Maybe there should be some better title from the one I wrote

Naslov napisan u Executive summary odnosi se na naslove poglavlja u glavnom izveštaju, u ovom slučaju na Poglavlje 10. Poglavlje 10 je sada u finalnoj verziji Izveštaja prošireno tako da se opišu rezultati ocene klimatskih promena izvršene u okviru ovog projekta, a ne samo aktivnosti u Crnoj Gori koje se odnose na klimatske promene. Konsultant će glavne tačke Poglavlja 10 dodatno uskladiti sa naslovom, ali bismo više voleli da zadržimo naslov "Klimatske promene" u ovom odeljku the Executive Summary

The title written in the Executive summary relates to the chapter headings in the main report, in this case Chapter 10. Chapter 10 is now extended in the final IWRM report to describe the results of the climate change assessments undertaken in this project, and not only the activities in MNE related to climate change. The Consultant will make the main points from the Chapter 10 more in line with the title, but we would prefer to keep the title "Cliimate Change" in this section of the Executive Summary.

M Ivanov ZHMS

Stran 2-11 ovu recenicu treba popraviti.Ovako ispada da se uporedjuju snijeg I kisa.NE UPOREDJUJU SE mm I cm!!

Page 2-11 this sentnace should be changed. Like this it looks like that snow and rain are compared. Mm and cm are not to be compared

Konsultant će ispraviti rečenicu. The Consultant will correct the sentence.

M Ivanov ZHMS

Stran 2-11 Dio 2.4.1 zameniti drugim sinonimom ????\kisne depresije zameniti odgovarajucom terminologijom o kojim padavinama je zapravo rijec-kisi???A gdje je snijeg???Treba analizirati posebno kisu a posebno snijeg I tako ih nazvati.Padavinama se zovu I snijeg I kisa

Page 2-11 Section 2.4.1 change with another synonym “kisne depresije” to be changed with proper therminology What precipitation we are talking abour – rain???and where is snow??? Rain and snow should be analysed separately and they should be called that way. They are both precipitation.

Konsultant će napraviti potrebne izmene. The Consultant will make necessary corrections.

M Ivanov ZHMS

Stran 2-12 Dio 2.4.2 Kako je ovo ujednacenije?Molim objasniti!Od 11.1C do 2C.Kljucna recenica je “…u slivu reke Drine…”

Page 2-12 Section 2.4.2 How this is more even? Please explane!! From 11.1 C to 2 C. key sentence is “in the Drina river Basin…”


M Ivanov ZHMS

Stran 2-13 Dio 2.4.2 Kakva stanica-gms,kms ili …” naci drugi termin. Sa kojim ciljem se porede temp.vazduha za dvije stanice?Koja je svrha?

Page 2-13 Section 2.4.2 What station gms, kms, or … Find another term. With what aim are compared air temperature for 2 stations? What is the purpose?

Konsultant će upotrebiti precizniju formulaciju. Ideja Konsultanta je bila da se pokaže da postoko mnogo faktora koji utiću na temperaturu na nekoj lokaciji osim nadmorske visine.

The Consultant will use a more precise formulation. Consultant's idea was to demonstrate that there are many factors that affect the temperature at a certain location, apart from its elevation.


Naziv institucije I

ime predstavnika



engleskom jeziku

M Ivanov ZHMS

Stran 2-13 Dio 2.4.3 Odakle je ovaj podatak?Navesti izvor u zagradi I niz za koji se posmatra.

Page 2-13 Section 2.4.3 Where did you find this data? Please include the source in brackets and series that was taken into account


M Ivanov ZHMS

Strana 4-1 Dio 4.1 padavine se ne osmatraju!!!Ispraviti ovo!!! Skratiti istorijske cinjenice.Naziv su METEOROLOSKI PODACI.Istorijske prilike se moraju sazeti. Institu ne moze da bude provajder tudjih podataka a da ZHMS to ne zna!Ovo je vrlo vazno da se zna jer se u obavezama prema EU ZHMS izjasnjava da je jedini dostavljac podataka.

Page 4-1 Section 4.1 There is no “observations”for precipitations. Please correct this!!!! Reduce historical facts. The title is Meteorogical Data, historical fats has to be summarised Institute can not be the provider of someone elses data where ZHMS is not aware of this. This is important to know because ZHMS is the only data provider in relation to the EU obligations

Obzirom da su okolnosti u prošlosti bile vrlo komplikovane bilo je neophodno detaljno objasniti istorijske prilike u cilju što boljeg razumevanja čitavog poglavlja 4. IJČ ne distribuira nikakve podatke umesto ZHMS-a. Institut je samo prikupio i sistematizovao podatke koje je dobijao za potrebe izrade većeg broja studija, projekata i analiza u dužem vremenskom periodu.

Being that the conditions in the past were quite complex it was necessary to explain historical events in detail in order to comprehend entire Chapter

podrŠka upravljanju vodnim resursima u slivu reke … country report... · konsultantske usluge za...

Documents