poŁĄczenia koŚci · staw kolanowy - articulatio genus - głowę tworzą kłykcie kości udowej a...
TRANSCRIPT
POŁĄCZENIA KOŚCI
Połączenia kości wspólnie z układem
szkieletowym tworzą bierne narządy ruchu
Połączenia te dzielimy na:
- połączenia ścisłe
- połączenia wolne, czyli stawy
POŁĄCZENIA ŚCISŁEDzielą się na:
- więzozrosty – jest to połączenie, w którym
materiałem łączącym jest tkanka łączna
- chrząstkozrosty – stanowią połączenie, w
którym materiałem łączącym jest chrząstka
/połączenie trzonów kręgów za pomocą krążka
międzykręgowego/
- kościozrosty – powstają wskutek skostnienia
więzozrostów i chrząstkozrostów /kość
krzyżowa, która powstała ze skostnienia
połączeń kręgów krzyżowych/
WIĘZOZROSTY
Zaliczmy:
- szwy – występują pomiędzy kośćmi czaszki
- wklinowanie – stanowi umocowanie zęba w zębodole
- błony międzykostne – łączą sąsiadujące kości
- więzadła – w kręgosłupie łączące sąsiednie kręgi ze sobą
POŁĄCZENIA WOLNE
STAW /ARTICULATIO/ jest ruchomym
połączeniem dwu lub większej liczby kości
Wyróżniamy w nim:
- stałe składniki stawu
- niestałe składniki stawu
STAŁE SKŁADNIKI STAWU
Występują w każdym stawie i do nich
zaliczamy:
- powierzchnie stawowe, które stanowią
główkę i panewkę pokryte chrząstką stawową.
Powierzchnia stawowa wypukła stanowi
główkę a wklęsła panewkę
- jama stawowa – jest włosowatą szczeliną
wypełniona mazią, która znajduje się pomiędzy
powierzchniami stawowymi i objęta od
zewnątrz torebką stawową
STAŁE SKŁADNIKI STAWU
- torebka stawowa – jest błoną, która łączy ze sobą
końce kości i otacza staw odgraniczając go od
otoczenia.
Składa się:
- błony włóknistej, która stanowi warstwę zewnętrzną,
mocniejszą i utrzymuje końce kości w prawidłowym
położeniu względem siebie
- błony maziowej, która stanowi warstwę wewnętrzną,
cienką i wydziela maź stawową wypełniającą jamę
stawową. Maź zwilża powierzchnie stawowe i w ten
sposób zmniejsza tarcie przy wykonywaniu ruchów w
stawie
NIESTAŁE SKŁADNIKI STAWUWięzadła stawowe – są to pasma łącznotkankowe,
które wzmacniają torebkę stawową i hamują zbyt
rozległe ruchy w stawie.
Obrąbki stawowe – są to pasma chrząstki włóknistej,
które przyczepiają się do brzegu panewki i ją
pogłębiają,gdy ta panewka jest zbyt płytka w stosunku
do silnie wypukłej główki.
Krążki i łąkotki stawowe – są to płytki chrząstki
włóknistej, które całkowicie /krążki/ lub częściowo
/łąkotki/ rozdzielają jamę stawu. Występują w tych
stawach, w których powierzchnie stawowe są
niedopasowane do siebie i wzmacniają stabilność
stawu
POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA
Wyróżniamy połączenia ścisłe:
- więzozrosty
- chrząstkozrosty
- kościozrosty
Połączenia ruchome
- stawy międzykręgowe
WIĘZOZROSTYTworzą więzadła kręgosłupa.
Wyróżniamy:
- więzadła długie, które biegną
wzdłuż całego kręgosłupa i
zaliczmy:
a) więzadło podłużne przednie
i tylne
b) więzadło nadkolcowe
- więzadła krótkie – łączą ze
sobą jednakowe elementy dwu
sąsiadujących kręgów i
zaliczmy:
a) więzadła żółte
b) więzadła międzypoprzeczne
c) więzadła międzykolcowe
CHRZĄSTKOZROSTY
Są utworzone przez:
- krążki międzykręgowe
/discus intervertebralis/,
które łączą ze sobą trzony
sąsiadujących kręgów.
Pierwszy krążek znajduje
się między 2 a 3 kręgiem
szyjnym a ostatni między
kręgiem lędźwiowym a
podstawą kości krzyżowej
KRĄŻEK MIĘDZYKRĘGOWY –
DISCUS INTERVERTEBRALIS
Utworzony jest z tkanki
chrzęstnej i składa się:
- pierścienia
włóknistego,
położonego obwodowo
- jądra miażdżystego,
półpłynnego,
położonego centralnie
KOŚCIOZROSTY
Są następstwem
skostnienia więzozrostów
i chrząstkozrostów.
Przykładem jest kość
guziczna lub kość
krzyżowa
STAWY MIĘDZYKRĘGOWE
W stawach tych łączą się powierzchnie stawowe dolnepołożone na wyrostkach stawowych dolnych kręgu wyżej leżącego z powierzchniami stawowymi górnymi położonych na wyrostkach stawowych górnych kręgu niżej leżącego
KRZYWIZNY KRĘGOSŁUPA
Lordoza szyjna
Kyfoza piersiowa
Lordoza lędźwiowa
Kyfoza krzyżowa
Połączenie kręgosłupa z czaszką
Staw górny głowy -
staw szczytowo-
potyliczny /połączenie
kręgu szczytowego z
kością potyliczną/
Staw dolny głowy -
staw szczytowo-
obrotowy /połączenie
kręgu szczytowego z
kręgiem obrotowym
CZASZKA - CRANIUM
Połączenia ścisłe:
- więzozrosty
a) szwy
b) ciemiączka /nieparzyste:
przednie i tylne oraz parzyste:
przednio-boczne i tylno-boczne/
c) wklinowanie - osadzenie zęba
w zębodole
- chrząstkozrosty - występują
między kośćmi podstawy czaszki
- kościozrosty - skostnienie
szwów
Połączenia wolne:
- staw skroniowo-żuchwowy
KLATKA PIERSIOWA -THORAX
Połączenia:
- staw mostkowo -
żebrowy /chrząstki
żebrowe łączą się z
wcięciami żebrowymi
mostka/
- staw żebrowo-
kręgowy /głowa i guzek
żebra łączą się z dołkami
żebrowymi trzonu i
wyrostków poprzecznych
kręgów piersiowych/
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ
Stawy obręczy:
- staw mostkowo -
obojczykowy- utworzony
przez wcięcie obojczykowe
mostka i koniec mostkowy
obojczyka
- staw barkowo -obojczykowy
- utworzony przez wyrostek
barkowy łopatki i koniec
barkowy obojczyka
W obu stawach występują
krążki stawowe zwiększające
ich ruchomość
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓNEJStawy wolnej kończyny:
- staw ramienny - articulatio
humeri - utworzony jest przez
wydrążenie stawowe łopatki
pogłębione przez obrąbek
stawowy oraz przez głowę
kości ramiennej
Czynnościowo jest to staw
kulisty wolny i wykonujemy
następujące ruchy:
- zginanie i prostowanie
- odwodzenie i przywodzenie
- obwodzenie
- ruchy obrotowe /nawracanie i
odwracanie/
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ
Stawy wolnej kończyny:
- staw łokciowy -
articulatio cubiti - składa
się z trzech stawów :
1. Staw ramienno-łokciowy
2. Staw ramienno-
promieniowy
3. Staw promieniowo-
łokciowy bliższy
STAW ŁOKCIOWY - A. CUBITI
Ad.1 głowę tworzy bloczek
kości ramiennej a panewkę
wcięcie łokciowe kości
łokciowej
Ad.2 głowę tworzy główka
kości ramiennej a panewkę
dołek głowy kości
promieniowej
Ad.3 głowę tworzy obwód
stawowy głowy kości
promieniowej a panewkę
wcięcie promieniowe na
kości łokciowej
POŁĄPCZENIA KOŚCI
PRZEDRAMIENIAStaw promieniowo-
łokciowy bliższy
Staw promieniowo-
łokciowy dalszy
Błona międzykostna
przedramienia -
więzozrost przedramienia
Oba stawy czynnościowo
należą do stawów
obrotowych -
wykonywany ruch jest
obrotowy
STAW PROMIENIOWO-NADGARSTKOWY
ARTICULATIO RADIOCARPALIS
- głowę tworzy szereg bliższy
kości nadgarstka a panewkę
powierzchnia stawowa
nadgarstkowa kości
promieniowej i krążek
stawowy
Czynnościowo jest to staw
eliptyczny i wykonujemy
następujące ruchy:
- zgięcie grzbietowe
- zgięcie dłoniowe
- przywodzenie i odwodzenie
- obwodzenie
STAWY RĘKIStaw śródnadgarstkowy
łączący szereg bliższy kości
nadgarstka z szeregiem dalsz
Stawy nadgarstkowo -
śródręczne - łączące szereg
dalszy kości nadgarstka z
podstawami kości śródręcza
Staw nadgarstkowo -
śródręczny kciuka jest to staw
siodełkowaty, ze względu na
kształt tworzących go
powierzchni. Dzięki temu
kciuk posiada zdolność
przeciwstawienia pozostałym
palcom.
STAWY RĘKI
Stawy śródręczno-
paliczkowe utworzone są
przez głowy kości
śródręcza i paliczki bliższe
Stawy międzypaliczkowe
bliższe i dalsze łączą
między sobą paliczki
poszczególnych palców
Połączenia kończyny dolnej
Połączenia obręczy -
miednica - pelvis
- więzozrosty /więzadło
pachwinowe - ligamentum
inguinale/
- chrząstkozrosty /spojenie
łonowe - symphysis
pubica/
- kościozrosty - kość
krzyżowa
- staw krzyżowo-biodrowy
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJStaw biodrowy - Articulatio
coxae
- głowę tworzy głowa kości
udowej a panewkę panewka
kości miednicznej pogłębiona
o obrąbek panewkowy
Czynnościowo - staw kulisty
panewkowy o następujących
ruchach:
- zgięcie i prostowanie
- odwodzenie i przywodzenie
- obwodzenie
- obrót: nawracanie i odwracanie
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ
Staw kolanowy - Articulatio
genus
- głowę tworzą kłykcie kości
udowej a panewkę kłykcie
kości piszczelowej i rzepka
Dodatkowe elementy stawu to:
- łąkotka przyśrodkowa i
boczna
Czynnościowo staw zawiasowy
Ruchy:
- zgięcie i prostowanie
- ruchy obrotowe
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ
Połączenia kości
podudzia:
- staw piszczelowo-
strzałkowy
- więzozrost
piszczelowo-strzałkowy
- błona międzykostna
podudzia
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ
Staw skokowo-goleniowy -
Articulatio talocruralis
Głowę tworzy bloczek kości
skokowej a panewkę
powierzchnia stawowa
dolna kości piszczelowej i
powierzchnie stawowe
kostki przyśrodkowej i
bocznej:
Czynnościowo staw
zawiasowy, wykonujemy
ruchy:
- zgięcie i prostowanie
POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ
Stawy stopy:
- staw skokowo-
piętowo-łódkowy
Czynnościowo staw kulisty
Ruchy:
-odwracanie z
przywodzeniem
- nawracanie z odwodzeniem