pocket guide for bherts - wordpress.com · 2021. 3. 25. · disyembre 2019 (kaya tinawag na...

96
SEPTEMBER 2020 BHERT BHERT BHERTS POCKET GUIDE FOR COVID-19 BHERTS POCKET GUIDE FOR COVID-19

Upload: others

Post on 30-Jul-2021

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

SEPTEMBER 2020

BHERT BHERT

BHERTSPOCKET GUIDE FORCOVID-19BHERTSPOCKET GUIDE FORCOVID-19

Page 2: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

ANG POCKET GUIDE NA ITO AY PAGMAMAY-ARI NI:

MGA MAHAHALAGANG NUMERO

DOH COVID-19 Hotline: (02) 894-26843

One Hospital Command Center: (02) 886-505000915-777-7777 0919-977-3333

Local/LGU Emergency Hotline:

Local Rural Health Unit/Municipal o City Health Office:

Disclaimer: Habang tiniyak ng mga awtor na maging wasto at kompleto ang impormasyong nakapaloob sa pocket guide na ito, ang anumang error o maling paggamit sa materyal na ito ay hindi sagutin ng Foundation o ng US DoS-CSO.

Ang mga konklusyon at interpretasyon din sa dokumentong ito ay hindi sumasalamin sa perspektiba ng Foundation o ng DoS-CSO.

Page 3: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

BHERT BHERT

SEPTEMBER 2020

BHERTSPOCKET GUIDE FORCOVID-19

Page 4: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

ABOUT

The Asia Foundation’s programs in the Philippines promote better governance to support economic growth, and strengthen the rule of law, as well as foster peace and development in Mindanao.

CONVERGE is a three-year US Department of State Bureau of Conflict and Stabilization Operations (DoS-CSO)-funded program of the Foundation with focus on areas in Basilan, Zamboanga, and Maguindanao. The program aims to reduce drivers of violent conflict and increase community resilience in these areas and create an enabling environment for social cohesion and development.

In response to the COVID-19 pandemic, the Foundation through CONVERGE conducted the We RESPOND Risk Communications Online Workshop in partnership with the PHCAN and the AIHO from August to September 2020 to ensure that local leaders understand the principles of effective risk communications and apply them in their crisis response.

This BHERTs pocket guide was produced with funding support from the US DoS-CSO.

i | About

Page 5: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

ABOUT

The Alliance for Improving Health Outcomes, Inc. (AIHO) is a SEC-registered, non-stock, non-profit organization composed of experienced and young professionals in public health.

Through its advocacy activities, mentoring of public health professionals, and provision of consulting services, AIHO aims to steer the Philippine public health system towards social and economic growth, such that it is able to provide quality health care for all Filipinos.

AIHO’s rallying cry is “Enabling people to make health systems work for people.” This pocket guide is a concrete example of realizing this. At the same time, it is a way for the organization to stand in solidarity with the BHERTs as they serve their respective communities all over the Philippines during these unprecedented and challenging times.

For any questions and feedback regarding this guide and other related concerns, please feel free to send an email to [email protected].

About | ii

Page 6: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

PAGKILALA

Ang gabay na ito ay hindi magagawa kung wala ang suporta at tiwala ng The Asia Foundation, Alliance for Improving Health Outcomes, Inc. at Philippine Society of Public Health Physicians.

Sa pamamagitan nila, ang mga karanasan at natutunan ng mga Barangay Health Emergency Response Teams at mga Tanggapan ng Pambayang Manggagamot ng Amadeo, Cavite; Santa Fe, Cebu at Sugbongocogon, Misamis Oriental ay nagawa naming ibahagi sa likhang ito. Nawa'y makatulong ito upang lalong mapaigting ang pagtugon ng mga BHERT sa hamon ng pandemyang COVID-19 sa iba pang mga lugar ng bansa.

Kinikilala rin ang naging tulong ng Public Health Communications Advisory Network (PHCAN) at mga medical intern mula sa Block Z at C ng Batch 2020 ng UP College of Medicine-Philippine General Hospital, kasama ng mga kinatawan mula sa AMIGA-UP Community Health and Development Program, sa paghalaw at pagproseso ng mga kinailangang aral upang mabuo ang gabay na ito.

Lagi't palagi, Para sa Bayan at Kasama ng Bayan.

- AIHO-PSPHP BHERT Pocket Guide Team -

iii | Pagkilala

Page 7: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Nilalaman | iv

NILALAMANIMPORMASYON TUNGKOL SA COVID-19

Ano ang COVID-19?Ano-ano ang mga senyales at sintomas nito?Kailan kinakailangang i-refer sa ospital ang pasyente? Paano nagkakasakit ng COVID-19 ang isang tao? Sino-sino ang maaaring mahawa ng COVID-19?Minimum Health StandardsAno ang gamot sa COVID-19?

234667

11

KILALANIN ANG BHERTS

Ano ang BHERT?Ano-ano ang mga tungkulin ng BHERT?Mga Dapat Isaalang-alang Kung Magkaroon ng Surge

sa mga KasoPaano mapoprotektahan ang sarili habang nasa trabaho?

1415

17

18

Page 8: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

v | Nilalaman

NilalamanPAG-MANAGE NG COVID-19 SA KOMUNIDAD

Pag-Manage ng COVID-19 sa Komunidad

Case Identification at InvestigationMga Mahahalagang TerminoKlasipikasyon ng COVID-19Paano ginagawa ang case investigation?

Case Finding: Surveillance at Contact TracingAno ang tungkulin ng BHERTs sa contact tracing?Paano ginagawa ang contact tracing?

Case Management and MonitoringAno ang gagawin pagkatapos matukoy ang mga

potensyal na may COVID-19?Sino-sino ang mga kailangang i-refer?Paano mag-follow up at mag-monitor ng mga

pasyenteng maaaring may COVID-19?Paano isinasagawa ang reintegration?

20

21222426

313233

43

4445

4852

Page 9: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Nilalaman | vi

NilalamanQUARANTINE AT ISOLATION

Ano ang pinagkaiba ng quarantine sa isolation?Saan maaaring manatili ang mga taong kailangang

mahiwalay upang mapigilan ang pagkalat ng sakit?Ano ang dapat gawin kapag naka-quarantine?Ano ang LIGTAS-COVID Center?Ano ang tungkulin ng BHERTs sa mga LIGTAS-COVID

Center sa kanilang komunidad?Ano ang maaaring gawin kung walang quarantine

facility ang komunidad? Home Care Checklist

56

5758

61

62

6364

TIPS & TRICKS PARA SA MGA BHERTS

Paano ang tamang pagsuot ng mask?Paano ang tamang pagtanggal ng mask?Ano ang inirerekomendang batayan sa pagpili ng

face shield?Ano ang mga dapat gawin pagkarating ng bahay

kapag nanggaling sa labas?Kapag kumakausap ng Pasyenteng Maaari o

Kumpirmadong may COVID-19… Para Maiwasan ang Diskriminasyon na dulot ng

COVID-19…

6869

70

71

72

75

Page 10: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

vii | Talahanayan ng mga Larawan

TALAHANAYAN NG MGA LARAWAN

MGA SAMPLE FORM

Annex B. Case Investigation FormAnnex C. Travel History, Places Visited, and Events

Attended FormAnnex D. Close Contact List Form Annex E. Profile of the COVID-19 Close ContactsAnnex H. Signs and Symptoms Log FormSample Masterlist Monitoring FormSample Certificate of Completion for 14-Day

Quarantine

28

3438394951

53

MGA ALGORITHM

Pag-Manage ng COVID-19 sa KomunidadContact Tracing ProtocolCommunity Quarantine Protocol

204760

Page 11: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Impormasyon tungkol sa COVID-19

1

1

Page 12: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ano ang COVID-19?

2 | Impormasyon tungkol sa COVID-19

COronaVIrus Disease 2019 o COVID-19

● Madaling makahawang uri ng sakit ng tao mula sa virus na tinatawag na SARS-CoV-2

● Unang naitala sa rehiyong Wuhan sa Tsina noong Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19)

● Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health Organization (WHO) ngayong taong 2020

Severe Acute Respiratory Syndrome COronaVirus 2 o SARS-CoV-2 ➤

● Virus na sanhi ng COVID-19● Kabilang sa grupo ng mga

virus na tinatawag na coronavirus

Page 13: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Gaano kalubha ang mga sintomas ng COVID-19?

● Iba-iba ang presentasyon ng mga sintomas ng COVID-19, puwede itong banayad (mild) lamang o malalang-malala.

● Maaari ding walang maramdamang sintomas ang iba (asymptomatic). Sa ganitong mga pagkakataon, importanteng alamin ang posibilidad ng exposure ng isang tao sa pasyenteng may COVID-19 (p. 23)

Walang partikular na sintomas na nagsasabing ang tao ay may COVID-19. Kinakailangang sumailalim sa swab test (RT-PCR) ang tao na siyang batayang pagsusuri para makumpirma kung may COVID-19 siya o wala.

Sa panahon ng pandemya, ang pagkakaroon ng ISA sa mga nabanggit na sintomas ay sapat nang dahilan upang masusing imbestigahan kung may COVID-19 ang pasyente o wala.

mga senyales at sintomas nG COVID-19

Impormasyon tungkol sa COVID-19 | 3

Mga Karaniwang Sintomas Mas Madalang na Sintomas

LagnatUboPagod o pagkahapoNahihirapang huminga

Baradong ilongSiponKawalan ng panlasaPananakit ng katawanPagtatae

Page 14: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Kabilang sa mga malubhang sintomas ng COVID-19 ang mga sumusunod:

● Nahihirapan sa paghinga● Hinihingal● Tuluy-tuloy na pananakit o pagbigat ng dibdib● Pangingitim ng labi o mukha● Nawawala sa sarili, o mayroong panibagong pagkalito o

pagkabalisa● Di pangkaraniwang pagkaantok o hirap gisingin ng

pasyente● Kawalan ng malay

Kung makita sa pasyente ang anuman sa mga nabanggit na malubhang sintomas, agad i-report sa mga sumusunod:

● Local/LGU Emergency Hotline ng inyong lugar● Local Rural Health Unit/Municipal o City Health Office● DOH COVID-19 Hotline: (02) 894-26843● One Hospital Command Center: (02) 886-50500

0915-777-7777 0919-977-3333

Kailan kinakailangang i-refer sa ospital ang pasyente?

4 | Impormasyon tungkol sa COVID-19

Page 15: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Klasipikasyon ng COVID-19

(Pumunta sa Section 3 para sa mas detalyadong paliwanag)

Impormasyon tungkol sa COVID-19 | 5

LUMANG KLASIPIKASYON BAGONG KLASIPIKASYON*

HINDI PUM or PUI HINDI COVID-19 Case

PUM Contact

PUI na hindi pa na-test o naghihintay ng test result Suspect Case

PUI na may test na inconclusive o walang kakayahang mag-test

Probable Case

COVID-19 Positive Confirmed Case

*Ayon sa DOH AO No. 2020-0013

Page 16: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Naipapasa ito ng tao-sa-tao sa pagsagap at paglanghap ng mga maliliit na talsik ng laway, o tinatawag na droplet na may virus, na naikakalat sa pamamagitan ng pagsasalita, pag-ubo, o pagbahing.

Naikakalat din ito sa hangin kapag kulob at hindi maganda ang bentilasyon ng isang lugar

Nananatili rin ang virus sa ibabaw ng mga bagay-bagay. Kapag nahawakan ang mga ito, maaaring malipat ang virus sa ating mata, ilong, o bibig nang hindi napapansin.

6 | Impormasyon tungkol sa COVID-19

Kahit sino ay maaaring mahawa, AT makahawa.

Ang mga sumusunod ay ang mga grupong mas mataas ang risk na magkaroon ng malubhang sakit kapag nahawaan:

● May edad 65 taong gulang pataas● May ibang sakit tulad ng diabetes, altapresyon, sakit sa

puso● May maselang pagbubuntis

Paano naGKAKASAKIT ng COVID-19 ANG ISANG TAO?

Sino-sino ang maaaring mahawa ng covid-19?

Page 17: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

MINIMUm HEALTH STANDARDS

Isinusulong ng DOH ang pagsunod ng mga mamamayan sa Minimum Health Standards upang maiwasan ang pagkalat ng COVID-19.

Pansinin na nakabatay ang minimum health standards sa kung paano kumakalat ang sakit na COVID-19 (p. 6).

Sikaping palaging malinis ang inyong mga kamay bago AT pagkatapos ng mga gawaing pang-araw-araw lalo na kung:

● Galing sa labas/trabaho● Naghahanda ng pagkain● Bago at pagkatapos kumain● Nag-aalaga sa maysakit● Pagkatapos hawakan ang mga bagay na madalas

hawakan ng iba (hal. Doorknob, switch ng ilaw, atbp)

● Pagkagamit ng kubeta/palikuran

Madalas na hugasan ang mga kamay gamit ang sabon at malinis na tubig sa loob ng 20 segundo.

Kung walang malapit na sabon at tubig, gumamit ng alcohol o alcohol-based hand rub/sanitizer.

Impormasyon tungkol sa COVID-19 | 7

PAGHUHUGAS NG MGA KAMAY (Handwashing)

Page 18: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Minimum Health Standards

Tuwing uubo o babahing, takpan ang ilong at bibig ng tisyu, manggas ng damit, o loob ng siko.

Ugaliin din ang pagsusuot ng mask at faceshield para maprotektahan ang iba sa taong umuubo at bumabahing.

Itapon ang ginamit na tisyu sa basurahan.

Hangga't maaari, IWASAN na umubo o bumahing sa kamay.

Lumayo sa ibang tao kung babahing o uubo.

HUWAG dumura kung saan-saan.

Laging maghugas ng kamay pagkatapos umubo o bumahing.

8 | Impormasyon tungkol sa COVID-19

TAMANG PARAAN NG PAG-UBO (Cough Etiquette)

Page 19: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

HUWAG magtipon-tipon lalo sa masikip at mataong mga lugar o pagkakataon.

IWASANG manatili sa mga kulob at walang maayos na bentilasyong lugar kung saan maaaring kumalat ang virus sa hangin.

IWASAN ang paggamit ng aircon kung kayang gamitin ang bentilador at buksan ang bintana.

Minimum Health Standards

Panatilihin ang isang (1) metro o higit pang distansya mula sa ibang tao, lalo na sa inuubo, bumabahing, o nilalagnat.

HUWAG munang makipagkita o bumisita sa iba kung hindi kinakailangan.

IWASAN ang pakikipagkamay, pakikipagyakap, at pakikipagbeso-beso.

Manatili sa bahay kapag hindi kailangang lumabas.

Magsuot ng face mask at face shield tuwing lalabas ng bahay.

Impormasyon tungkol sa COVID-19 | 9

PHYSICAL DISTANCING

WELL-VENTILATED SPACE

Page 20: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Minimum Health Standards

PARA SA KATAWAN

Ugaliin ang paghuhugas ng kamay (tingnan sa p. 7).

Maligo araw-araw, lalo na kung nanggaling sa labas ng bahay.

PARA SA KAGAMITAN AT KAPALIGIRAN

Ugaliing linisin at punasan ang mga bagay na madalas hawakan ng mga tao gamit ang pormulasyong ito: 1:99 PORMULASYON

→ 1 PARTENG Bleach + 99 PARTENG Tubig*

Unahing ihanda ang tubig bago dagdagan ng bleach.

Para sa iba pang tips, pumunta sa Section 5.*Halaw sa DOH DM No. 2020-0090

10 | Impormasyon tungkol sa COVID-19

PAGLILINIS NG KATAWAN, KAGAMITAN, AT KAPALIGIRAN

BLEACH

100mL (7 kutsara) ng Bleach(Sodium hypochlorite)

900mL ng Malinis na tubig

Page 21: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

ANO ANG GAMOT SA COVID-19?

Sa kasalukuyan, wala pang gamot o bakuna laban sa COVID-19.

Karamihan ng pasyente ay banayad lamang ang sintomas. Ang paggamot ー maibsan ang kanilang mga sintomas o supportive care gaya ng:

Paggamot sa mataas na lagnat (Paracetamol)

Pag-inom ng maraming tubig at pagkain ng masustansyang pagkain

Sapat na pahinga kasama ang wastong pagtulog

Pag-inom ng niresetang gamot ng doktor

Pagbabantay sa mga sintomas gaya ng pagsukat sa temperatura at pagtala ng nararamdaman

Tumawag agad ng tulong kung makaranas ng paglubha sa kalagayan.

Mainam na makinig sa payo ng DOH at tamang kinauukulan (kasama ang doktor, nars, midwife, atbp.) tungkol sa COVID-19.

Impormasyon tungkol sa COVID-19 | 11

Page 22: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ang pahinang ito ay sinadyang walang laman.

12

Page 23: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Kilalanin ang BHERTs

2

13

Page 24: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Doktor, Nurse, o Midwife

Executive OfficerEO

+

D/N/M

Barangay TanodBT

BarangayHealth

WorkersBHW

Ano ang BHERT?

Barangay Health Emergency Response Team o BHERT

● Grupong binubuo ng mga kawaning itinalaga ng barangay upang direktang mapigilan ang pagkalat ng COVID-19 sa komunidad (ayon sa DILG MC No. 2020-023)

● Dapat may 1 BHERT kada 1,000 katao

Mga Miyembro ng BHERT

14 | Kilalanin ang BHERTs

Ibang VolunteerV

Page 25: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

ANO-ano ANG mga tungkulin ng bhert?

Mga Pangkalahatang Tungkulin ng BHERTNangangasiwa sa active contact tracing o paghahanap ng mga pamilyang maaaring nahawaan ng COVID-19.

Nagsisilbing navigator ng Local Contact Tracing Team sa paghahanap ng lahat ng mga close contact.

Tinutulungan ang pasyente na tukuyin ang pinakamainam na lugar para sa self-isolation.

Kung kinakailangan, nangangasiwa sa paglipat ng pasyente sa community isolation unit upang doon manatili habang nagpapagaling.

Sinisiguradong maayos ang kalagayan ng mga taong sumasailalim sa quarantine (sa bahay man o sa LIGTAS COVID).

Tinuturuan at ginagabayan ang mga pamilyang naka-quarantine na magtala at mag-report ng temperatura at sintomas araw-araw.

Ipinapadala ang mga naitalang sintomas ng pasyente sa kinauukulan.

Tinitiyak ang pagkompleto sa itinakdang tagal ng home quarantine (14 araw) para sa mga pasyente at pamilyang sumasailalim nito.

Kilalanin ang BHERTs | 15

MGA PANGKALAHATANG TUNGKULIN NG BHERT

Page 26: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

ANO-ano ANG mga tungkulin ng bhert?

16 | Kilalanin ang BHERTs

MIYEMBRO TUNGKULIN

Executive Officer

Nangangasiwa sa gawain ng BHERT

Nakikipag-ugnayan sa Punong Barangay at ibang sangay ng lokal na pamahalaan

Sinisigurado na may sapat na kapasidad, kagamitan, at PPE ang BHERT upang magampanan ang kanilang mga tungkulin

Barangay Tanod

Tumutulong sa pag-oorganisa ng mga lakad ng BHERT sa kanilang nasasakupang komunidad

Pinapanatili rin nila ang kapayapaan sa lahat ng oras

Nurse o midwife

Nangangasiwa sa mga BHW at iba pang BHERT volunteers pagdating sa mga isyung medikal

BHW Nakikipag-ugnayan sa nurse o midwife para sa mga isyung medikal

Volunteer

Puwedeng mag-monitor o gawin ang tungkulin ng BHW lalo na sa surge capacity (tingnan sa p. 17), para matugunan ng BHW ang ibang nangangailangan ng karaniwang serbisyong medikal gaya ng mga buntis at sanggol

Page 27: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Mga dapat isaalang-alang kung magkaroon ng surge sa mga kasoSakaling magkaroon ng surge o labis na pagtaas ng bilang ng mga kaso ng COVID-19 sa inyong lugar at hindi sapat ang kasalukuyang bilang ng miyembro ng BHERTs, maaaring magdagdag ayon sa sumusunod:

Kilalanin ang BHERTs | 17

FUNCTION CORE SURGE

Executive Itinalaga ng Punong Barangay

(Mga) Itinalaga ng Punong Barangay

Peace and Order Barangay Tanod Barangay Tanod

Health Assessment

Barangay Health Worker

Trained short-term hiree

Supervisory Role Doktor, nurse, o midwife

Deployed Human Resources for Health, medical volunteer

Page 28: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Paano mo mapoprotektahan ang sarili habang nasa trabaho?● Bawat miyembro ng BHERT ay kailangang magsuot ng

mga sumusunod para maprotektahan ang sarili habang nasa trabaho:

Surgical mask AT

Goggles o Face Shield

(Pumunta sa pahina 68 para sa tips sa pagsuot at paglilinis ng Personal Protective Equipment)

● Magbaon din ng alcohol o hand sanitizer kung walang tubig o sabon para maghugas ng kamay.

● Sundin ang minimum health standards (balikan sa p. 7)

18 | Kilalanin ang BHERTs

BHERT

Page 29: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Pag-manage ng COVID-19 sa Komunidad

19

3

Page 30: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Pag-manage ng COVID-19 sa komunidad

20 | Pag-manage ng COVID-19 sa Komunidad

DETE

CTIS

OLA

TE, T

EST,

TR

EAT

Surveillance

Case Identification

Case Investigation

Contact Identification

Case Management

Case Follow-Up

Reintegration

Case Investigation

Contact Identification

Case Management

Case Follow-Up

Reintegration

Ulitin ang proseso para sa LAHAT ng close contacts

CLOSE CONTACTS

REIN

TEGR

ATE

Page 31: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Identification and Investigation

21

Page 32: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Influenza-like illness (ILI)

Isang biglaang karamdaman sa loob ng tatlong araw kung saan nagkaroon ang isang tao ng isa sa mga sumusunod:

● Lagnat (38 degrees Celsius pataas)● Ubo, O ● Pangangati/pananakit ng lalamunan

Severe Acute Respiratory Infection (SARI)

Isang biglaang karamdaman sa loob ng pitong araw kung saan kinakailangang magpaospital

Criteria ng ILI (sa itaas) AT isa sa mga sumusunod:

● Hirap o kapos sa paghinga● Malalang pulmonya/sakit sa baga na

di tukoy ang dahilan o iniisip na dahil sa bagong sakit gaya ng COVID-19

22 | Case Identification and Investigation

MGA MAHALAGANG TERMINO

Mula sa DOH AO No. 2020-0013

Page 33: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Close Contact Taong malapitang nakasalamuha (sa loob ng 1 metro) ang isang pasyenteng may COVID-19 (Suspect, Probable o Confirmed) nang higit sa 15 minuto (hal. kasama sa bahay, katrabaho, atbp.) sa isang lugar; lalo na kung hindi maganda ang bentilasyon o daloy ng hangin dito (air-conditioned na opisina, bus/sasakyan, atbp) O

Direktang pisikal na contact (nahawakan, nayakap, atbp) sa isang pasyenteng may COVID-19 (Suspect, Probable o Confirmed) O

Direktang pag-aalaga sa pasyenteng may COVID-19 na walang angkop na Personal Protective Equipment (PPE)

Relevant Travel History

Nanirahan sa isang lugar kung saan mayroong lokal na transmisyon (o pagkalat sa komunidad) ng COVID-19

Bumiyahe mula sa isang bansang kasalukuyang may community transmission (pagkalat sa komunidad) ng COVID-19

Case Identification and Investigation | 23

MGA MAHALAGANG TERMINO

Mula sa DOH AO No. 2020-0013

Page 34: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

SUSPECT

Mga pasyenteng mayroong Influenza-like illness na

Hindi matukoy kung saan nanggaling ang sakit at nagkaroon ng relevant travel history, sa loob ng 14 na araw bago lumabas ang sintomas, sa isang lugar na may local transmission O

Naging close contact ng PROBABLE o CONFIRMED na pasyente

Mga pasyenteng mayroong respiratory symptoms at

Edad 60 taon pataas

Mayroong ibang karamdaman

Maselan ang pagbubuntis

Healthcare worker

Mga pasyenteng mayroong Severe Acute Respiratory Illness na hindi matukoy kung saan nanggaling ang sakit

24 | Case Identification and Investigation

Klasipikasyon ng COVID-19

Mula sa DOH AO No. 2020-0013

Page 35: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Identification and Investigation | 25

Klasipikasyon ng COVID-19

PROBABLE

Pasyenteng SUSPECT CASE AT may ISA o higit pa sa mga sumusunod

Hindi tiyak ang resulta ng testing

Ginawa ang test sa hindi opisyal na laboratoryo na gumagawa ng RT-PCR test.

CONFIRMED

Positibong resulta sa RT-PCR test na ginawa sa isang accredited o opisyal na laboratoryo.

Ang testing na tinutukoy sa itaas ay ang RT-PCR o swab test na siyang batayang pagsusuri ayon sa DOH. HINDI DAPAT ginagamit ang rapid antibody test para tukuyin kung may COVID-19 o wala ang isang tao dahil sa taglay nitong mga limitasyon.

Page 36: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Kadalasan, natutukoy ang pasyenteng posibleng may COVID-19 sa pamamagitan ng:

Passive Case Finding - sistema ng monitoring ng lokal na Health Office/RHU (report galing sa komunidad, PIDSR, atbp.)

Active Case Finding - Aktibong hinahanap, gaya ng kapag Contact Tracing

Dapat alam ng BHERT ang sistema/set-up sa kanilang bayan para nakakabit ang kanilang paglilingkod sa pangkalahatang programa kontra COVID-19 ng kanilang komunidad.

Alamin ang mga sumusunod:

Kanino dapat ipagbigay-alam kung may bagong kaso o may pagbabago sa sitwasyon mga pasyenteng mino-monitor?

Sino ang mga vulnerable households na nangangailangan ng ayuda?

Paano ginagawa ang Case Investigation?

26 | Case Identification and Investigation

Page 37: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Identification and Investigation | 27

Paano ginagawa ang Case Investigation?

Karaniwan na ang BHERT ang unang nakakausap ng pasyente o kanyang pamilya. Madalas, BHERT din ang unang nakakakuha ng mahalagang impormasyon tungkol sa pasyente. Dahil dito, napakahalaga ng papel ng BHERT para sa:

● Koordinasyon sa lokal na pamahalaan para sa pagsugpo ng COVID-19 (local COVID-19 response)

● Pagbibigay ng kaalaman tungkol sa COVID-19● Pagbabantay sa kalusugan ng pasyente sa komunidad

Sundin ang lokal na protocol sa pag-contact sa pasyente:

● Text/tawag (lokal na hotline o referral system)● Pagsubaybay o pag-monitor sa mga pasyente sa bahay

o LIGTAS COVID facility (sumunod pa rin sa “minimum health standards”)

Kunin ang mga detalye ng pasyente at kumpletuhin ang Case Investigation Form o CIF (Annex B). Tingnan ang susunod na mga pahina para sa halimbawa ng form.

Siguruhing tama at kompleto ang impormasyon sa CIF dahil napakahalaga nito para sa tama at napapanahong mga desisyon at aksiyon kontra COVID-19!

Page 38: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

CASE INVESTIGATION FORM (1/2)

28 | Case Identification and Investigation

I-download mula sa https://tinyurl.com/COVID19EditableForms

Page 39: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

CASE INVESTIGATION FORM (2/2)

I-download mula sa https://tinyurl.com/COVID19EditableForms

Case Identification and Investigation | 29

Page 40: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ang pahinang ito ay sinadyang walang laman.

30

Page 41: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Finding: Surveillance and Contact Tracing

31

Page 42: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Contact Tracing

● Paghanap, pagtukoy, at pag-asikaso sa mga taong posibleng nahawaan ng COVID-19 o nakasalamuha ng mga pasyenteng may COVID-19

● Ito ang tinutukoy na active case finding● Sinisimulan matapos matukoy ang mga suspect,

probable o confirmed COVID-19 cases

Close Contacts (Balikan ang kahulugan sa p. 23)

32 | Case Finding: Surveillance and Contact Tracing

*Ayon sa DOH DM No. 2020-0189

ANO ANG TUNGKULIN NG BHERTs SA CONTACT TRACING?

MGA TUNGKULIN NG BHERT SA CONTACT TRACING*

● Magsilbing navigator o gabay ng Local Contact Tracing Team (LCCT)

● Magsagawa ng regular na pag-monitor at pag-assess sa mga naka-quarantine na close contacts

● Magpasa ng wasto at kompletong Individual Signs and Symptoms Log Forms sa P/C/MESU nang tama sa oras

● I-refer agad sa LESU ang lahat ng close contacts na magpapakita ng mga senyales at sintomas ng COVID-19 habang naka-quarantine

Page 43: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Paano ginagawa ang contact tracing?

● Mula 2 araw bago nagsimula ang mga sintomas o sa loob ng 14 na araw pagkatapos lumabas ng sintomas, tanungin ang lahat ng kanyang:

Ginawa (ANO)

Schedule (KAILAN)

Pinuntahan (SAAN)

Nakasama (SINO)

● Itala ang mga detalye sa Travel History, Places Visited, and Events Attended Form (Annex C) (Tingnan sa p. 34)

Case Finding: Surveillance and Contact Tracing | 33

ALAMIN MULA SA PASYENTE: CONTACT IDENTIFICATION

Sa bawat hakbang ng contact tracing, siguraduhin ang pagiging pribado at kumpidensiyal ng mga detalye ng pasyente at close contacts nito.

Page 44: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

34 | Case Finding: Surveillance and Contact Tracing

Page 45: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Finding: Surveillance and Contact Tracing | 35

Page 46: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

● Ilista ang lahat ng naging contact.● Hanapin silang lahat sa pamamagitan ng:

Tawag o text

Puntahan mismo sa bahay

Maglabas ng mga media advisories, o radio broadcast (sa tulong ng kinauukulan) para sa mga sitwasyon kung saan hindi maililista at matutukoy ang lahat ng posibleng naging contact (e.g, kung pampublikong lugar ang pinuntahan ng pasyente)

● Kapag nakausap ang contact, ipagbigay-alam sa kanila ang mga sumusunod:

Ang kanilang contact status at ibig sabihin nito (Pumunta sa p. 24 - Klasipikasyon ng pasyenteng may COVID-19)

Ano ang mga susunod na dapat nilang gawin; Ipaliwanag na sasailalim sila sa prosesong nakasaad sa pahina 20.

Kung sa proseso ay matukoy na sila ay high risk contacts, kailangan nilang sumailalim sa quarantine o isolation sa bahay/ LIGTAS COVID Center/ ospital.

36 | Case Finding: Surveillance and Contact Tracing

Paano ginagawa ang contact tracing?

ILISTA AT IPAGBIGAY-ALAM: CONTACT LISTING

Page 47: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

● Mahalagang impormasyon tungkol sa COVID-19

Detalye tungkol sa virus, sintomas, atbp. (Pumunta sa p. 2)

Paano makakaiwas sa sakit (Pumunta sa p. 7)

● Kahalagahan ng pagiging tapat sa pag-ulat ng karamdaman para maaga rin silang matugunan

Itala ang mga impormasyon sa Close Contacts Line List Form (Annex D; tingnan sa p. 38) at Annex E. Profile of COVID-19 Close Contacts Form (Annex E; tingnan sa p.39).

Case Finding: Surveillance and Contact Tracing | 37

Paano ginagawa ang contact tracing?

ILISTA AT IPAGBIGAY-ALAM: CONTACT LISTING

Page 48: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

I-dow

nloa

d m

ula

sa h

ttps:

//tin

yurl.

com

/CO

VID

19E

dita

bleF

orm

s

38 | Case Finding: Surveillance and Contact Tracing

An

nex

D. C

lose

Con

tact

s L

ine

Lis

t F

orm

Page 49: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Finding: Surveillance and Contact Tracing | 39

I-dow

nloa

d m

ula

sa h

ttps:

//tin

yurl.

com

/CO

VID

19E

dita

bleF

orm

s

Page 50: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

40 | Case Finding: Surveillance and Contact Tracing

I-dow

nloa

d m

ula

sa h

ttps:

//tin

yurl.

com

/CO

VID

19E

dita

bleF

orm

s

Page 51: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Finding: Surveillance and Contact Tracing | 41

I-download mula sa https://tinyurl.com/COVID19EditableForms

Page 52: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ang pahinang ito ay sinadyang walang laman.

42

Page 53: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Case Management and Monitoring

43

Page 54: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ano Ang gagawin PAGKATAPOS MATUKOY ang mga potensyal na may COVID-19?Base sa mga nakalap ng impormasyon mula sa pakikipag-usap sa pasyente (pamilya, atbp) at pagsagot ng Case Investigation Form, kailangang sagutin ng BHERT ang 3 tanong:

Kailangan bang i-refer ang pasyente/ contact sa ospital o mas mataas na pasilidad?

Refer ayon sa lokal na protokol.

Kung hindi kailangan i-refer, kaya bang mag-home quarantine at self isolation ang pasyente?

Kung OO: Home quarantine and Self-isolation (Tingnan sa p. 58)Kung HINDI: LIGTAS COVID Center (Tingnan sa p. 61)

Sinu-sino ang mga naging contact ng pasyente?

Magpatulong sa isang health worker (nars, doktor, BHW) para sa tamang pagsusuri ng mga pasyenteng kailangan i-refer sa ospital o mas mataas na pasilidad.

44 | Case Management and Monitoring

Page 55: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Sino-sino ang mga kailangang i-refer?

SUSPECT CASE na may isa o higit pa ng mga sumusunod:

Mahigit sa 60 ang edad

Mahigit sa 18 taong gulang na may iba pang sakit o kondisyon na HINDI kontrolado tulad ng mga sumusunod:

Sakit sa baga

Sakit sa puso

Sakit sa bato

Neurologic disease tulad ng stroke

Diabetes

Mahina ang immune system (kanser, HIV/AIDS, umiinom ng steroids, o kasalukuyang sumasailalim sa chemotherapy)

Case Management and Monitoring | 45

Page 56: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Sino-sino ang mga kailangang i-refer?

46 | Case Management and Monitoring

SUSPECT CASE na may isa o higit pa ng mga sumusunod:

Mahigit 18 taong gulang na may SEVERE (malubhang)sintomas tulad ng:

Nawawala sa sarili, patulog-tulog, walang malay o hirap gisingin

Hingal na hingal/Hirap huminga

Bilang ng paghinga (respiratory rate) > 30/min o SpO2 < 94% (gamit ang pulse oximeter, kung mayroon)

Systolic Blood Pressure < 90 mmHg

Mga batang may ubo at nahihirapang huminga, AT mayroong kahit isa sa mga sumusunod na sintomas:

Pangingitim ng mga labi, hinihingal, maingay, patigil-tigil o hinahabol ang paghinga

Walang gana kumain o isinusuka ang lahat ng kinakain/iniinom

Patulog-tulog o walang malay

Kinukumbulsiyon

SpO2 < 90% (gamit ang pulse oximeter, kung mayroon)

Page 57: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Y

Contact tracing protocol

Case Management and Monitoring | 47

Contact exposed by travel, residence, or contact?

Exposure by residence?

Adhere to Community Quarantine Guidelines and BHERT Monitoring

Exposure by travel or contact?

Self-isolation and home quarantine

Home quarantine difficult?

ARI in the next 14 days?

ARI with or without fever in

the next 14 days?

Continue self-monitoring for ARI

symptoms

Refer for COVID Classification

Isolate at home or begin BHERT monitoring

Isolate in LIGTAS COVID Center

End monitoring and home quarantine

NN Y

Y

N Y

N

Halaw sa Unified COVID-19 Algorithms

Page 58: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

48 | Case Management and Monitoring

Paano mag-follow up at mag-monitor ng mga PASYENTENG Maaaring may COVID-19?● Sa loob ng 14 na araw; araw-araw na subaybayan at

mag follow-up sa mga pasyenteng pinayuhang mag-quarantine. Itanong ang mga sumusunod:

Sigurado ba sila na hindi lumalabas sa lugar ng quarantine?

Nakakaramdam ba ng kahit na anong sintomas na maaaring dulot ng COVID-19?

May kailangan ba silang tulong o assistance sa kanilang mga pangangailangan, tulad ng pagkain, tubig, atbp?

● Bigyan ang bawat isa ng mga naka-quarantine sa bahay o sa LIGTAS COVID center ng Signs and Symptoms Log Form (Annex H; tingnan ang p. 49) at ipaliwanag kung paano ito pupunuan ng impormasyon.

Sa pag-follow up at pagsubaybay sa pasyente, obserbahan pa rin ang minimum health standards lalo na ang physical distancing at wag kalimutang magsuot ng angkop na PPE. Siguraduhin din na naiiwasan ang pakikisalamuha ng pasyenteng naka-quarantine sa ibang tao sa tinutuluyan.

Page 59: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

I-dow

nloa

d m

ula

sa h

ttps:

//tin

yurl.

com

/CO

VID

19E

dita

bleF

orm

s

SIGNS

AND S

YMPT

OMS L

OG f

orm

Case Management and Monitoring | 49

Page 60: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

50 | Case Management and Monitoring

Paano mag-follow up at mag-monitor ng mga PASYENTENG Maaaring may COVID-19?● Kapag nangumusta sa pasyente/contact, siguraduhing

i-update din ang sariling masterlist form at pareho ang nakasulat sa tala ng pasyente. Tingnan ang Sample Masterlist Monitoring Form sa pahina 51 para sa halimbawa.

● Araw-araw dapat magsumite ng report ang BHERT sa kanilang team leader. Ito ay para agad na maibigay sa kinauukulan (Municipal/City Epidemiology and Surveillance Units - MESU/CESU → Provincial Epidemiology and Surveillance Units - PESU) para sa kinakailangang tama at napapanahong aksyon.

Page 61: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Halaw sa AIHO-PSPHP-ZFF Recommendations for the Community-based Management of COVID-19

Sample master list monitoring form

Case Management and Monitoring | 51

Page 62: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Paano isinasagawa ang reintegration?

● Sa reintegration, binibigyan ng clearance o go signal ang isang pasyente/contact na bumalik sa kanyang pang-araw-araw na gawain at komunidad/tirahan nang hindi na naka-quarantine.

● Kung natapos ang 14 na araw na quarantine nang maayos at walang naging sintomas, bibigyan sila ng “Certificate for Completion of 14-Day Quarantine”.

● Sundin ang lokal na proseso ng pagbibigay ng sertipikasyon na ito.

● Makipag-ugnayan sa kinauukulan (Tanggapan ng Pambayang Manggagamot, RHU staff, atbp.)

● Payuhan ang pasyente na sundin parin ang mga minimum health standards (Balikan sa pp. 7-10).

52 | Case Management and Monitoring

Page 63: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Sam

ple

Cert

ifica

te ℅

The

Mun

icip

al H

ealth

Offi

cer

of S

anta

Fe,

Ban

taya

n Is

land

, Ceb

u

Case Management and Monitoring | 53

Page 64: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ang pahinang ito ay sinadyang walang laman.

54

Page 65: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Quarantine at Isolation

4

55

Page 66: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ano ang PINAGKAIBA NG QUARANTINE SA ISOLATION?

56 | Quarantine at Isolation

QUARANTINE ISOLATION

Paghihiwalay sa mga taong walang sakit ngunit nanggaling sa lugar kung saan laganap ang COVID-19 o kaya ay nakasalamuha ng mga taong maaari o kumpirmadong may COVID-19

Paghihiwalay sa mga taong posibleng may sakit na COVID-19 (suspect, probable, confirmed)

Maaaring gawin sa sariling tahanan o sa mga nakatalagang pasilidad

Maaaring gawin sa sariling tahanan o sa isang ospital

● Upang mapigilan ang pagkalat ng COVID-19, ang mga taong maaaring mayroon nito – may sintomas man sila o wala – ay pansamantalang inihihiwalay sa iba sa pamamagitan ng Quarantine at Isolation.

● Bagama’t karaniwang napagpapalit ang paggamit sa dalawa, mahalagang maunawaan na sila’y magkaiba.

● Ang mga pamamaraan, haba ng at ginagawa sa quarantine/isolation (pp. 58-59) ay nakabatay sa kung paano naikakalat ang sakit o virus (p.6).

Sa Isolation, nararapat na nakabukod ang mga pasyente sa hiwalay na silid upang malimitahan ang pakikisalamuha nila sa iba pang mga pasyente o maging sa kanilang kasama sa bahay.

Page 67: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

SAAN MAAARING MANATILI ANG MGA TAONG KAILANGANG MAHIWALAY UPANG MAPIGILAN ANG PAGKALAT NG SAKIT?

Quarantine at Isolation | 57

HOME QUARANTINE FACILITY QUARANTINE (LIGTAS-COVID Center)

Paggamit ng tahanan para maihiwalay ang taong walang sakit pero may “exposure” upang mapigilang makahawa sakaling siya ay tuluyang magkasakit

Pagtalaga at pagkakaroon ng hiwalay na lugar at imprastruktura para sa mga taong walang sakit ngunit na-expose sa mga lugar o taong maaaring may COVID-19

Kusang pananatili sa loob ng bahay sa loob ng 14 na araw

HOME ISOLATION FACILITY ISOLATION

Paggamit ng tahanan para maihiwalay ang taong kumpirmadong may COVID-19

Pagtalaga at pagkakaroon ng hiwalay na lugar at imprastraktura para sa mga taong may COVID-19

Ang desisyon kung saan mamamalagi ang taong kailangang i-quarantine ay nakabatay sa kalagayan ng pasyente at ng kaniyang pamilya.

May kalayaan ang mga pasyenteng mamili basta’t masiguro ang pagsunod sa mga alituntunin sa pag-quarantine o isolation (pp. 58-59).

Page 68: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ano ang DAPAT GAWIN KAPAG NAKA-quarantine?

58 | Quarantine at Isolation

PARA SA MGA SUMASAILALIM NG QUARANTINE

Magsuot ng mask sa lahat ng oras lalo na kung may kasamang ibang tao.

Iwasan ang pakikipagkamay, pakikipagbeso-beso, pagyakap, at paghalik sa sinuman.

Huwag ipagamit sa iba ang mga personal na gamit tulad ng tuwalya, sipilyo, basong inuman, kutsara, tinidor at iba pa.

Iwasang makasalamuha ang mga taong maaaring magkasakit nang malubha tulad ng mga matatanda, mga bata, at mga taong may mahinang immune system.

Panatilihing malinis ang mga bagay na palaging nahahawakan tulad ng mga hawakan ng pinto, cellphone, ibabaw ng mesa at mga gamit sa banyo.

Gumamit ng alcohol-based sanitizer bago at pagkatapos hawakan ang mga bagay sa paligid at ugaliin ang madalas na paghuhugas ng kamay.

Page 69: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Quarantine at Isolation | 59

PARA SA MGA NAG-AALAGA SA MGA TAONG SUMASAILALIM NG QUARANTINE

Ugaliin ang regular na paghuhugas ng kamay gamit ang tubig at sabon o paggamit ng alcohol-based sanitizer.

Panatilihin ang isang metro o higit pang distansya mula sa may sakit na miyembro ng pamilya.

Magsuot ng mask kapag nasa parehong silid kasama ang may sakit na miyembro ng pamilya. Itapon nang maayos ang gamit na mask sa basurahan.

PARA SA MGA MIYEMBRO NG PAMILYA NG MGA TAONG SUMASAILALIM NG QUARANTINE

Iwasan ang malapitang pakikipag-usap sa may sakit na miyembro ng pamilya.

Iwasan muna ang pakikipag-ugnayan sa isa’t-isa upang hindi mahawa o makahawa.

Panatilihin ang isang metro o higit pang distansya mula sa may sakit na miyembro ng pamilya kung hindi maiiwasan ang pakikipag-ugnayan.

Ano ang DAPAT GAWIN KAPAG NAKA-quarantine?

Page 70: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

COMMUNITY QUARANTINE PROTOCOL

60 | Quarantine at Isolation

Patients with mild symptoms and no risk factors

Discharge when improvement of

symptoms sustained for 14 days

Discharge when repeat test negative and symptoms have

improved

Suspect or Probable Case (Mild)

Self-isolation & home quarantine

Consider self-isolation & home quarantine

Begin BHERT Monitoring

Isolate in LIGTAS-COVID Center

Confirmed Case (Mild)Confirmed case?

Home quarantine difficult?

Repeat test (RT-PCR) available?

N Y

Y

N

Halaw sa Unified COVID-19 Algorithms

Page 71: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ano ang LIGTAS-COVID CENTER?

Quarantine at Isolation | 61

Apat na Elemento ng Isang LIGTAS-COVID Center:

Tauhan (Staff)Espasyo (Space)Kagamitan (Supplies)Serbisyo (Special Service)

TEKS

● Ang Local Isolation and General Treatment Areas for COVID-19 cases Center, o mas kilala bilang LIGTAS- COVID Center, ay isang uri ng Community Isolation Unit.

● Ito ay nakapaloob sa health cluster ng Incident Command System ng isang barangay, na hiwalay sa BHERTs.

● Nakalaan ito para sa mga taong may banayad na sintomas ng COVID-19 (suspect, probable, o confirmed cases) na hindi maaaring magsagawa ng home quarantine dahil ang kanilang tahanan at kapaligiran ay hindi mainam para sa kinakailangang physical distancing.

Ang LIGTAS-COVID Center ay inaasikaso ng komunidad na kinabibilangan nito. Ito ay parte ng isang gumaganang referral system na nagsisilbing tulay sa pagitan ng komunidad at ng ospital. May kaakibat na koneksyon at komunikasyon ang LIGTAS-COVID center sa isang ospital para sa referral ng mga mas lumalalang kaso ng COVID-19.

Page 72: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ano ang tungkulin ng BHERTs sa MGA LIGTAS-COVID Center sa kanilang komunidad?

62 | Quarantine at Isolation

Ugnayan ng mamamayan sa komunidad para sa mga pampublikong programa laban sa COVID-19, kabilang na dito ang serbisyo ng Facility Quarantine o LIGTAS COVID Center

Pangunahing nakatalaga para sa case finding o paghahanap ng mga kaso at contact ng COVID-19 habang nakikipag-ugnayan sa LIGTAS COVID center ng komunidad

Pakikipagtulungan sa local task force, sanitation officer at LIGTAS COVID manager para matukoy ang magandang lugar kung saan itatayo ang COVID center

Kapag ang contact, suspect, probable o confirmed case ay natukoy ng BHERTs, kinakailangan makipag- ugnayan sa LIGTAS COVID center para doon ma-admit, manatili at mag-quarantine ang pasyente

Magkaiba ang mga BHERTs at ang mga tauhan sa LIGTAS-COVID Center. Bagamat magkaiba, kinakailangan na ang BHERTs at LIGTAS COVID Center ay magkasangga at nagtutulungan sa pagpuksa sa sakit na COVID-19.

Page 73: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Tungkulin ng BHERT na siguraduhing nasusunod ang mga alituntunin ng home quarantine ayon sa DOH. Kabilang dito ang pagtatanong sa may ari ng bahay o pagsasagawa ng inspeksyon sa bahay na titirhan ng may sakit.

Mainam na muling balikan ng BHERT ang mga panuntunan at paalala tungkol sa Home Quarantine/Isolation at Facility (LIGTAS-COVID) Quarantine/Isolation sa pahina 57-61.

ANO ANG MAAARING GAWIN KUNG WALANG QUARANTINE FACILITY ANG KOMUNIDAD?

Quarantine at Isolation | 63

Kung walang quarantine facility and komunidad, maaaring gamitin ang tahanan bilang isolation unit kapag:

Pasado ang tahanang gagamitin pang-home quarantine base sa home care checklist (makikita sa mga susunod na pahina) na itinalaga ng DOH

Masusunod ang isang metro o higit pang distansya mula sa iba pang miyembro ng pamilya

Ang may sakit ay walang kasama sa bahay na:

● May edad 65 taong gulang pataas● May ibang sakit tulad ng diabetes, altapresyon,

sakit sa puso● May maselang pagbubuntis

Page 74: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

64 | Quarantine at Isolation

IMPRASTRUKTURA

Maayos na linya ng komunikasyon sa ibang miyembro ng pamilya, mga health workers at BHERTs

Maaasahang supply ng kuryente

Malinis na tubig inumin

Lugar na mapaglulutuan

Sariling banyo, palikuran, at lababo na hindi gagamitin ng ibang miyembro ng pamilya

Kung isa lamang ang banyo, palikuran at lababo sa bahay, siguraduhing nalilinisan ang mga nahawakang bahagi ng pasyente gamit ang alcohol-based sanitizer bago at pagkatapos gamitin.

Maayos na sistema ng pagtatapon ng basura at dumi sa alkantarilya

HOME CARE CHECKLIST

Page 75: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Quarantine at Isolation | 65

TINUTULUYAN

Hiwalay na kwarto para sa pasyente

Kung hindi kayang maglaan ng hiwalay na kwarto, maaaring tanggapin ang pagkakaroon ng hiwalay na kama na may isang metro o higit pang distansya mula sa lahat ng miyembro ng pamilya. Ito ay papayagan lamang kapag walang kasama sa bahay ang may sakit na:

● May edad 65 taong gulang pataas● May ibang sakit tulad ng diabetes, altapresyon,

sakit sa puso● May maselang pagbubuntis

Madaling ma-access na banyo na nakatalaga para sa pasyente lamang

Kung isa lamang ang banyo sa bahay, siguraduhing nalilinisan ang mga nahawakang bahagi ng pasyente gamit ang alcohol-based sanitizer bago at pagkatapos gamitin ang banyo.

HOME CARE CHECKLIST

Page 76: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

66 | Quarantine at Isolation

SUPORTA AT PAG-AALAGA

Pangunahing tagapag-alaga na mananatili kasama ng pasyente sa tirahan:

Dapat ay hindi nabibilang sa “high-risk” na populasyon (may edad 65 taong gulang pataas, may ibang sakit tulad ng diabetes, altapresyon, sakit sa puso, o may maselang pagbubuntis) ang magsisilbing pangunahing tagapag-alaga ng pasyente.

Gamot para sa mga sakit na matagal nang iniinda ng pasyente (Hal. “maintenance”)

Digital thermometer na para lamang sa pasyenteIto ay dapat nalilinisan gamit ang alcohol-based sanitizer bago at pagkatapos gamitin.

Supply ng mask, tissue, sabon, at alcohol

Mag-aayos ng pang-araw-araw na kakailanganin ng pasyente tulad ng pagkain at labahin

Panlinis ng lugar na tinutuluyan ng pasyente

HOME CARE CHECKLIST

Page 77: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Tips & Tricks para sa mga BHERTs

5

67

Page 78: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

PAANO ANG TAMANG PAGSUOT NG MASK?

68 | Tips & Tricks para sa mga BHERTs

Maghugas ng kamay gamit ang sabon at tubig o alcohol-based sanitizer bago magsuot ng mask.

I-tsek ang mask kung ito ay malinis o kung mayroon itong mga butas o sira.

Isuot ang mask at siguraduhing nakalapat itong mabuti at maayos na natatakpan ang

iyong ilong, bibig, at baba.

TANDAAN! ● Ang may kulay na bahagi ng mask ang

dapat na nakalabas.● Huwag hahawakan ang panlabas na bahagi

ng mask.● Huwag ibababa ang mask sa bandang leeg.● Huwag tatanggalin ang mask kung hindi

kinakailangan, lalo na kapag:○ May kausap na ibang tao○ Nakikipag-ugnayan sa taong maaari o

kumpirmadong may COVID-19○ Nasa labas ng bahay

Page 79: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

PAANO ANG TAMANG PAGTANGGAL NG MASK?

Tips & Tricks para sa mga BHERTs | 69

Maghugas ng kamay gamit ang sabon at tubig o alcohol-based sanitizer bago tanggalin ang

mask.

Hawakan ang mask sa ear loops at tiklupin ito nang hindi hinahawakan ang panlabas na bahagi.

PARA SA SURGICAL MASK:Itapon agad sa basurahan.

PARA SA CLOTH MASK:Maaaring labhan at patuyuin.

TANDAAN! Para linisin ang cloth mask: ● Gumamit ng maligamgam o mainit na tubig

at haluan ng sabon o detergent. Kung gagamit ng bleach, siguraduhing 10mL lang ng bleach ang gagamitin kada 90mL ng tubig (1:9 na proporsyon ng bleach sa tubig).

● Ibabad ang cloth mask ng 5-10 minuto.● Paarawan ang cloth mask upang matuyo.● Itago sa isang malinis na bag o lalagyan ang

cloth mask pagkatapos patuyuin.

Page 80: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ano ang INIREREKOMENDANG BATAYAN SA PAGPILI NG GAGAMITING FACE SHIELD?

70 | Quarantine at Isolation

Gawa sa clear na plastik o acetate na materyal

Malinaw sa paningin

Resistant sa usok o fog

Sakto sa sukat ng ulo

Kumportableng isuot sa noo

Natatakpan ang buong mukha, kasama ang mga gilid at pati ang baba

Gawa sa matibay na materyal na madaling linisin

May kasamang impormasyon sa inirerekomendang paraan ng paglilinis

Hindi lalagpas sa Php 50.00 ang presyo

TANDAAN! Hindi maaaring gumamit ng face shield nang walang suot na face mask. ● Ito ay karagdagang proteksyon lamang at hindi

dapat gamiting pamalit sa pagsusuot ng mask.● Ugaliing maghugas ng kamay gamit ang tubig at

sabon o alcohol bago at pagkatapos magsuot nito.

BHERT

Halaw mula sa DOH BIDA Face Shield Checklist

Page 81: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

ANO ANG MGA DAPAT GAWIN PAGKARATING SA BAHAY KAPAG NANGGALING SA LABAS?

Tips & Tricks para sa mga BHERTs | 71

Maghugas ng kamay bago pa pumasok ng bahay. Maaaring gumamit ng sabon at tubig o

alcohol-based sanitizer.

Iwan ang sapatos sa labas ng bahay at gumamit ng tsinelas na pambahay lamang.

Linisan gamit ang alcohol-based sanitizer ang sapatos na ginamit panlabas.

Isantabi muna sa isang bahagi sa labas ng bahay ang mga dalang gamit.

Maligo agad at magsuot ng malinis na damit.

Linisan ang mga dalang gamit sa pamamagitan ng paggamit ng alcohol-based sanitizer.

TANDAAN! Ugaliing hugasan at labhan ang anumang gamit na maaaring linisin gamit ang sabon o detergent.

Page 82: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

kapag kumakausap ng pasyenteng maaari o kumpirmadong may covid-19...

72 | Tips & Tricks para sa mga BHERTs

IWASAN ANG… GAMITIN ANG…

Case/ Kaso Taong may COVID-19

Contact Taong nakahalubilo ang sinumang maaari o may sakit na COVID-19

Infectious period Oras o panahon kung saan maaaring makahawa ng ibang tao

“Nagkaroon ka ng contact sa isang kaso ng COVID-19 sa loob ng kanyang infectious period”

“Magandang araw po! Tumatawag ako para ipagbigay alam sa inyo na may nakasama o nakahalubilo po kayong taong posibleng may sakit na COVID-19. Dahil nagkita kayo noong (ibigay ang petsa), pasok po ito sa oras kung saan maaari pong nakakahawa ang taong yun.”

Page 83: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Tips & Tricks para sa mga BHERTs | 73

IWASAN ANG… GAMITIN ANG…

Tanong: “Mayroon ka bang lagnat, hirap sa paghinga, o ubo?”

Sagot: “Oo” → Alin sa tatlo? Lahat?

Tanong: “Mayroon ka bang lagnat?” Antayin ang sagot bago magtanong ulit.

Tanong: “Aling mga sintomas ang naranasan mo simula noong Lunes nang sumama ang pakiramdam mo?”

“Sa tingin ko ‘wag kang mabahala, hindi naman siguro malaking bagay yan.”

“Pasensya na po, hindi ko po sigurado dahil hindi ako eksperto sa ganyang mga bagay. Kung gusto ninyo, pwede po kayo pumunta sa health center para makausap ang doktor natin. O di kaya’y pwede ko siyang tanungin at babalikan kita.” Puwede siya i-follow up at kamustahin sa mga susunod na araw.

TIP: Maaaring makatulong para sa mga tao na balikan ang kanilang mga text at social media para maalala ang iilang

mga pangyayaring baka nakalimutan.

kapag kumakausap ng pasyenteng maaari o kumpirmadong may covid-19...

Page 84: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

74 | Tips & Tricks para sa mga BHERTs

IWASAN ANG… GAMITIN ANG…

“Ah sige, hindi mo naman kailangan manatili sa bahay kung ayaw mo.”

o kaya naman ay

“Kailangan mong manatili sa bahay kasi sabi namin iyon ang dapat mong gawin. Makinig ka kasi para ito sa ikabubuti mo at ng pamilya mo.”

“Ipapaliwanag lang po namin bakit mahalagang manatili po kayo sa bahay.”

“Kasi po, tulad ng ibang tao kagaya niyo na nagkaroon ng contact sa taong mayroong COVID-19, gusto lang natin siguraduhin na sa loob ng 14 na araw, hindi po kayo magkaroon ng kahit na anong sintomas na maaaring makuha ng ibang tao sa pakikihalubilo.”

“Malaking tulong po ang pagpanatili niyo sa bahay para ipabagal ang pagkalat ng sakit, kung mayroon man o wala kayo nito. Huwag po kayong mag-alala, nandito po kami para tulungan kayo sa panahong ito.”

kapag kumakausap ng pasyenteng maaari o kumpirmadong may covid-19...

Page 85: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

para MAIWASAN ANG DISKRIMINASYON NA DULOT NG COVID-19...

Tips & Tricks para sa mga BHERTs | 75

IWASAN ANG… GAMITIN ANG…

“Wuhan virus” o “Chinese virus”

COVID-19

“kaso ng COVID-19” o “mga biktima”

“taong mayroong COVID-19” “taong ginagamot para sa COVID-19” “taong gumaling sa COVID-19” “taong namatay dahil sa COVID-19”

“COVID-19 suspects” o “suspected cases”

“mga taong maaaring mayroong COVID-19”

“nakakahawa ng COVID-19” o “nagkakalat ng virus” (Parang nananadyang manghawa o naninisi)

“maaaring makakuha ng COVID-19” (Binibigyang atensyon ang sakit at hindi ang taong may sakit)

Page 86: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

76 | Tips & Tricks para sa mga BHERTs

IWASAN ANG… GAWIN ANG…

Pagkalat ng fake news/ tsismis/ chain message/ hindi kumpirmadong impormasyon.

Ugaliing kumonsulta sa opisyal na datos o payong pangkalusugan mula sa:

(1) Department of Health (DOH)

(2) World Health Organization (WHO)

(3) News website

Negatibong mensahe o pananakot “salot”, “peste”, “katapusan na ng mundo”

Maging positibo sa pananalita. Bigyang diin ang mga sumusunod:

● Karamihan ay nakaliligtas sa sakit na ito

● Epektibong pamamaraan ng pag-iwas sa sakit

para MAIWASAN ANG DISKRIMINASYON NA DULOT NG COVID-19...

Page 87: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ang pahinang ito ay sinadyang walang laman.

77

Page 88: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

78 | Mga Sanggunian

sanggunian[1] Department of Health. Revised Guidelines on the Inclusion of

Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in the List of Notifiable Diseases for Mandatory Reporting to the Department of Health [Administrative Order]. 2020 April 9. Matatagpuan sa https://drive.google.com/file/d/1dOSYCPsL8AwSGtSQnPUolamJVhhLTDPI/view

[2] Department of Interior and Local Government. Amended Guide to Action Against the 2019 Novel Coronavirus Acute Respiratory Disease [Memorandum Circular]. 2020 February 6. Matatagpuan sa https://dilg.gov.ph/issuances/mc/Amended-Guide-to-Action-Against- the-2019-Novel-Coronavirus-Acute-Respiratory-Disease/3143

[3] Department of Health. Interim Guidelines on the Management of Person Under Monitoring (PUMs) Suspected with COVID-19 for Home Quarantine [Memorandum from the Office of the Health Secretary]. 2020 February 17. Matatagpuan sa https://www.doh.gov.ph/sites/default/files/health-update/DM-Interim%20Guidelines%20for%20Home%20Quarantine.pdf

[4] Department of Health. Updated Guidelines on Contact Tracing of Close Contacts of Confirmed Coronavirus Disease (COVID-19) Cases [Memorandum from the Office of the Health Secretary]. 2020 April 17. Matatagpuan sa https://www.doh.gov.ph/sites/default/files/ health-update/dm2020-0189.pdf

[5] Department of Health, Philippine Society for Microbiology and Infectious Diseases, Philippine College of Physicians, Philippine Society of General Internal Medicine, Philippine Society of Public Health Physicians. Unified COVID-19 Algorithms [Internet]. 2020 April 6. Matatagpuan sa https://www.psmid.org/unified-covid-19- algorithms-1/

Page 89: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Mga Sanggunian | 79

sanggunian[6] Alliance for Improving Health Outcomes, Inc., Philippine Society of

Public Health Physicians, Zuellig Family Foundation. Recommendations for the Community-based Management of COVID-19 Version 2 [Internet]. 2020 June 23. Matatagpuan sa bit.ly/COVID19CommunityManagement

[7] Department of Health. BIDA Face Shield Checklist [Social Media Card]. 2020. Matatagpuan sa http://caro.doh.gov.ph/bida-face-shield-checklist/

[8] Warn Icon na likha ni Freepik mula sa www.flaticon.com[9] Check Mark Icon na likha ni Freepik mula sa www.flaticon.com

[10] Handwash Icon na likha ni srip mula sa www.flaticon.com[11] Medical mask Icon na likha ni inipagistudio mula sa www.flaticon.com[12] Patient Icon na likha ni Freepik mula sa www.flaticon.com[13] Face mask Icon na likha ni Freepik mula sa www.flaticon.com[14] Shoes and high heels na likha ni Freepik mula sa www.flaticon.com[15] Online shopping Icon na likha ni iconixar mula sa www.flaticon.com[16] Shower Icon na likha ni Smashicons mula sawww.flaticon.com[17] Alcohol Icon na likha ni ultimatearm mula sa www.flaticon.com[18] X mark Icon na likha ni Darius Dan mula sa www.flaticon.com

LINK NG mgA sample formhttps://tinyurl.com/COVID19EditableForms

Nilalaman (Tinipon ng Philippine Society of Public Health Physicians)

Case Investigation FormClose Contact List Form Profile of the COVID-19 Close ContactsSigns and Symptoms Log Form

Page 90: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

80 | Notes

NOTES

Page 91: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Notes | 81

NOTES

Page 92: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

82 | Notes

NOTES

Page 93: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Notes | 83

NOTES

Page 94: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

84 | Notes

NOTES

Page 95: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

Ang pahinang ito ay sinadyang walang laman.

Page 96: POCKET GUIDE FOR BHERTS - WordPress.com · 2021. 3. 25. · Disyembre 2019 (kaya tinawag na COVID-19) Kinilala bilang pandemya, o sakit na kumalat sa buong daigdig, ng World Health

COVID-19 POCKET GUIDE FOR BHERTS