po pissebedden

Verslag biologie B-toets Floris Jonkman en Steven Groen

Klas 4E 27-05-2010

Verslag B-toets biologie, Floris Jonkman en Steven Groen 2

Inhoudsopgave Samenvatting ........................................................................................................................................... 3

Inleiding ................................................................................................................................................... 4

Onderzoeksvraag ..................................................................................................................................... 5

Hypothese ............................................................................................................................................... 6

Materiaal en methode............................................................................................................................. 7

Materiaal ............................................................................................................................................. 7

Methode .............................................................................................................................................. 7

Resultaten ............................................................................................................................................... 9

Proef licht en donker ........................................................................................................................... 9

Proef kleuren ..................................................................................................................................... 10

Verwerking resultaten ........................................................................................................................... 11

Proef licht en donker ......................................................................................................................... 11

Proef kleuren ..................................................................................................................................... 14

Conclusie ............................................................................................................................................... 18

Discussie ................................................................................................................................................ 19

Proef licht en donker ......................................................................................................................... 19

Proef kleuren ..................................................................................................................................... 20

Bronnen ................................................................................................................................................. 21

Evaluatie ................................................................................................................................................ 22


Samenvatting

In dit verslag wordt ons onderzoek over het verband tussen de aanwezigheid of kleur van licht en het gedrag van pissebedden beschreven. Eerst geven we een inleiding waarin we onder andere meer over pissebedden vertellen en onze keuze voor dit onderwerp verklaren. Vervolgens geven we onze uiteindelijke onderzoeksvraag en de hypothese van het antwoord op de onderzoeksvraag. In het daaropvolgende plan van aanpak vertellen we hoe we de proef willen uitvoeren en wat daarvoor nodig is. De meetgegevens die we uit deze proef hebben gehaald beschrijven we daarna in resultaten. Deze resultaten ziet u vervolgens verwerkt in een tabel. Daarop volgt de conclusie die we daaruit hebben getrokken. Tot slot nog een evaluatie van het hele onderzoek en een bronnenlijst. Ook zal als bijlage ons logboek in het verslag te vinden zijn.


Inleiding

Wij hebben een onderzoek uitgevoerd over het gedrag van pissebedden. Pissebedden zijn van de orde geleedpotigen en komen oorspronkelijk uit de zee. Zeepissebedden zijn veel groter en gevaarlijker dan de voor de proef gebruikte landpissebedden. De lichaamslengte verschilt enigszins per soort maar is ongeveer 0,5 tot 2 centimeter en het lichaam bestaat duidelijk uit segmenten, waarvan er zeven elk een potenpaar draagt, wat neerkomt op 14 poten. De specifieke soort die we hebben gebruikt heet de ruwe pissebed. Deze soort pissebed komt het meest voor. Wij hebben gekozen om te onderzoeken of pissebedden een voorkeur hebben voor licht of donker en in welke kleur licht ze zich dan het liefst bevinden.

Een ruwe pissebed


Onderzoeksvraag

Onze definitieve formulering van de onderzoeksvraag is: Hebben pissebedden een voorkeur voor een lichte of voor een donkere omgeving? We hadden ook een belangrijke deelvraag, die we zo hebben geformuleerd: Voor wat voor kleur hebben pissebedden een voorkeur? De kleuren zijn:

Blauw Groen Rood Oranje Geel


Hypothese

Wij vermoeden dat de meeste pissebedden naar het donkere deel zullen gaan, omdat ze daar in de praktijk ook vaak te vinden zijn. We gaan er dan ook vanuit dat de donkere kleuren onder de pissebedden favoriet zullen zijn. Ook houden we er van tevoren rekening mee dat het mogelijk is dat de kleur licht voor de pissebedden niet uitmaakt, maar dat ze gewoon vooral het donker prefereren.


Materiaal en methode

Materiaal

Proef donker en licht Een kom (waar de pissebedden niet uit kunnen lopen) Karton Tape Lamp Stopwatch Pen Papier 20 pissebedden

Proef kleuren Een kom (waar de pissebedden niet uit kunnen lopen Plakband Kleuren crêpe papier: blauw, groen, rood, oranje, geel Lamp Stopwatch Pen Papier 20 pissebedden

Methode

Proef donker en licht Maak van een groot stuk karton een dak voor over de kom. Zorg er ook voor dat er een klein randje binnen in de kom kan komen, dit is voor betere blokkering van het licht. Zet het kartonnen dak op de helft van de kom, zodat je één helft hebt waar het helemaal licht is en één helft hebt waar het helemaal donker is. Wanneer dit klaar is zet je een lamp boven de kom met het dak erop zodat er extra licht op de ‘licht’ helft zit. Dit is voor een groter contrast verschil tussen licht en donker. Maak daarna een tabel van licht en donker in de bovenste rij. De tijd neem je op tot vijf minuten met tussen elke meting 20 seconden, dit zet je in de eerste kolom. Zet eerst 10 pissebedden in kom. Dan plaats je er 5 op licht en 5 op donker. Hierna kan test één beginnen. Na test één voer je een tweede test uit voor duplo. Zie afbeelding hiernaast.


Proef kleuren Voor de kleuren proef knip je eerst van elke kleur even gelijke stroken. Dan plak je alle kleur stroken over de kom, zodat alle stroken samen de hele kom bedekken. Dit doe je in de volgorde van een donker kleur naar een iets lichtere kleur. Wanneer je dit gedaan hebt plaats je de lamp boven de kom, zodat alle kleuren even groot doorschijnen in de kom. Maak daarna een tabel van alle kleuren in de bovenste rij. De tijd neem je op tot vijf minuten met tussen elke meting 20 seconden, dit zet je in de eerste kolom. Zet eerst 10 pissebedden in kom. Dan plaats je op elke kleur twee pissebedden. Hierna kan test één beginnen. Na test één voer je een tweede test uit voor duplo. Zie afbeelding hiernaast.


Resultaten

Hier zijn de resultaten van papier in een blanco Excel bestand gezet. Dit is dus alleen wat wij hebben op geschreven op papier. De tijd staat in de linker kolom van 0 tot 300 seconden (5 minuten). De getallen in de tabellen zijn het aantal pissebedden. Proef licht en donker

Proef 1 Proef 2

Tijd(s) Licht Donker


0 5 5

0 5 5

20 5 5

20 7 3

40 3 7

40 7 3

60 7 3

60 4 6

80 3 7

80 4 6

100 2 8

100 6 4

120 3 7

120 4 6

140 8 2

140 2 8

160 3 7

160 5 5

180 7 3

180 6 4

200 5 5

200 4 6

220 4 6

220 6 4

240 5 5

240 5 5

260 3 7

260 4 6

280 2 8

280 5 5

300 1 9

300 4 6


Proef kleuren

Proef 1

Tijd(s) Blauw Groen Rood Oranje Geel

0 2 2 2 2 2

20 2 0 4 1 3

40 3 0 1 1 5

60 2 2 4 0 2

80 3 0 3 1 3

100 4 3 0 0 3

120 6 1 1 0 2

140 7 0 0 1 2

160 6 0 0 2 2

180 4 1 0 1 4

200 5 1 0 2 2

220 4 2 1 0 3

240 5 1 0 1 3

260 3 1 2 1 3

280 2 2 1 2 3

300 3 2 0 2 3

Proef 2


0 2 2 2 2 2

20 2 3 1 2 2

40 4 1 0 1 4

60 4 2 0 2 2

80 6 2 0 0 2

100 3 2 1 1 3

120 4 1 1 0 4

140 5 1 1 1 2

160 6 0 2 1 1

180 3 2 1 0 4

200 4 0 1 1 4

220 4 1 2 1 2

240 6 1 0 1 2

260 4 1 1 0 4

280 2 2 1 1 4

300 4 2 1 0 3


Verwerking resultaten

Om de resultaten overzichtelijker te maken hebben we kleuren toegevoegd aan de tabellen. Groen is wanneer er een gelijk aantal is. Blauw is wanneer er een meerderheid is. We hebben ook van de resultaten van de twee proeven een tabel gemaakt waar het gemiddelde wordt berekend. Ook hebben we grafieken gemaakt om het beter in beeld te zetten. We hebben voor een vlakgrafiek gekozen omdat je hierbij naar het oppervlakte van een bepaald gebied kan kijken. Als je duidelijk verschillen ziet in oppervlakte weet je dat er een meerderheid is.

Proef licht en donker

Proef 1 Proef 2 Tijd(s) Licht Donker


0 5 5

0 5 5

20 5 5

20 7 3

40 3 7

40 7 3

60 7 3

60 4 6

80 3 7

80 4 6

100 2 8

100 6 4

120 3 7

120 4 6

140 8 2

140 2 8

160 3 7

160 5 5

180 7 3

180 6 4

200 5 5

200 4 6

220 4 6

220 6 4

240 5 5

240 5 5

260 3 7

260 4 6

280 2 8

280 5 5

300 1 9

300 4 6

Gemiddelde van twee tabellen Tijd(s) Licht Donker

0 5 5

20 6 4

40 5 5

60 5,5 4,5

80 3,5 6,5

100 4 6

120 3,5 6,5

140 5 5

160 4 6

180 6,5 3,5

200 4,5 5,5

220 5 5

240 5 5

260 3,5 6,5

280 3,5 6,5

300 2,5 7,5


0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Licht 5 5 3 7 3 2 3 8 3 7 5 4 5 3 2 1

Donker 5 5 7 3 7 8 7 2 7 3 5 6 5 7 8 9

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10A

anta

l pis

seb

ed

de

n

Proef 1

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Licht 5 7 7 4 4 6 4 2 5 6 4 6 5 4 5 4

Donker 5 3 3 6 6 4 6 8 5 4 6 4 5 6 5 6

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Proef 2

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Licht 5 6 5 5,5 3,5 4 3,5 5 4 6,5 4,5 5 5 3,5 3,5 2,5

Donker 5 4 5 4,5 6,5 6 6,5 5 6 3,5 5,5 5 5 6,5 6,5 7,5

0

1

2

3

4

5

6

7

8

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Gemiddelde


0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Donker 5 5 7 3 7 8 7 2 7 3 5 6 5 7 8 9

Licht 5 5 3 7 3 2 3 8 3 7 5 4 5 3 2 1

0

2

4

6

8

10

12A

anta

l pis

seb

ed

de

nProef 1

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Donker 5 3 3 6 6 4 6 8 5 4 6 4 5 6 5 6

Licht 5 7 7 4 4 6 4 2 5 6 4 6 5 4 5 4

0

2

4

6

8

10

12

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Proef 2

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Donker 5 4 5 4,5 6,5 6 6,5 5 6 3,5 5,5 5 5 6,5 6,5 7,5

Licht 5 6 5 5,5 3,5 4 3,5 5 4 6,5 4,5 5 5 3,5 3,5 2,5

0

2

4

6

8

10

12

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Gemiddelde


Proef kleuren

Proef 1 Tijd(s) Blauw Groen Rood Oranje Geel

0 2 2 2 2 2

20 2 0 4 1 3

40 3 0 1 1 5

60 2 2 4 0 2

80 3 0 3 1 3

100 4 3 0 0 3

120 6 1 1 0 2

140 7 0 0 1 2

160 6 0 0 2 2

180 4 1 0 1 4

200 5 1 0 2 2

220 4 2 1 0 3

240 5 1 0 1 3

260 3 1 2 1 3

280 2 2 1 2 3

300 3 2 0 2 3

Proef 2


0 2 2 2 2 2

20 2 3 1 2 2

40 4 1 0 1 4

60 4 2 0 2 2

80 6 2 0 0 2

100 3 2 1 1 3

120 4 1 1 0 4

140 5 1 1 1 2

160 6 0 2 1 1

180 3 2 1 0 4

200 4 0 1 1 4

220 4 1 2 1 2

240 6 1 0 1 2

260 4 1 1 0 4

280 2 2 1 1 4

300 4 2 1 0 3



0 2 2 2 2 2

20 2 1,5 2,5 1,5 2,5

40 3,5 0,5 0,5 1 4,5

60 3 2 2 1 2

80 4,5 1 1,5 0,5 2,5

100 3,5 2,5 0,5 0,5 3

120 5 1 1 0 3

140 6 0,5 0,5 1 2

160 6 0 1 1,5 1,5

180 3,5 1,5 0,5 0,5 4

200 4,5 0,5 0,5 1,5 3

220 4 1,5 1,5 0,5 2,5

240 5,5 1 0 1 2,5

260 3,5 1 1,5 0,5 3,5

280 2 2 1 1,5 3,5

300 3,5 2 0,5 1 3

Gemiddelde van twee tabellen


0

1

2

3

4

5

6

7

8

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Proef 1

Blauw

Groen

Rood

Oranje

Geel

0

1

2

3

4

5

6

7

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Proef 2

Blauw

Groen

Rood

Oranje

Geel

0

1

2

3

4

5

6

7

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Gemiddelde

Blauw

Groen

Rood

Oranje

Geel


0

2

4

6

8

10

12

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Proef 1

Geel

Oranje

Rood

Groen

Blauw

0

2

4

6

8

10

12

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Proef 2

Geel

Oranje

Rood

Groen

Blauw

0

2

4

6

8

10

12

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

Aan

tal p

isse

be

dd

en

Gemiddelde

Geel

Oranje

Rood

Groen

Blauw


Conclusie

Proef licht en donker We kunnen uit ons onderzoek vaststellen dat pissebedden geen voorkeur hebben voor licht of donker plekken. Als we naar de gemiddelde vlakgrafiek kijken, zien we dat het oppervlakte van beide kleuren nagenoeg hetzelfde zijn. Als we naar de tabellen kijken zien we dat donker vaker een meerderheid heeft. Dit is een meerderheid, maar het verschil in die meerderheid is te klein om met zekerheid te zeggen dat pissebedden van donkere plekken houden. Proef kleuren We kunnen vaststellen dat pissebedden een voorkeur hebben voor de kleur blauw. Als we kijken naar de vlakgrafieken kan je zien dat de kleur blauw een groot gedeelte van het oppervlakte in beslag neemt. Ook zien we als we naar de tabellen kijken dat blauw vaak een meerderheid heeft. We hadden verwacht dat pissebedden een voorkeur voor de donker kleuren zouden hebben. Namelijk blauw en groen. Blauw is wel tot uiting gekomen, maar van groen is niet veel te zien.


Discussie

Proef licht en donker

Uit de resultaten is gebleken dat pissebedden geen voorkeur hebben voor donker of licht. Hier zijn een paar twijfel en discussie punten over de methode en wat invloed daar op had.

Misschien was de totale tijd van de proef misschien te kort. Want als je keek in de bak waren de pissebedden heel erg nieuwsgierig en waren ze de ruimte aan het verkennen. Als we de totale tijd van de proef hoger zouden hebben gedaan, konden de pissebedden eerst alles inspecteren en daarna weer verder gaan met het normale leven.

Ook kan het zijn dat de pissebedden een soort van groepsverband hebben. Als er één (moeder)pissebed naar een kant gingen volgden andere (kinder)pissebedden. Dit kan groot invloed op de resultaten hebben gehad. Het was misschien beter om de pissebedden één voor één in de bak te laten. Dan zullen ze zelf de weg gaan zoeken en ergens gaan nestelen. Een voorbeeld van groepsverband was er toen ik keek naar de bakjes waar ik de pissebedden in hield. Je zag dat de pissebedden als een groep in een hoekje gingen zitten. Zie afbeelding hiernaast

Verder had er ook nog teveel zij licht kunnen zijn. Dit licht had onder het dakje kunnen schijnen, dan het deel donker niet echt pikkedonker zijn.

Suggesties voor verbetering en voor verder onderzoek

Langere totale proeftijd. Het één voor één meten van de pissebedden. In een kamer gaan zitten waar het helemaal donker is.


Proef kleuren

Uit het onderzoek is gebleken dat de pissebedden een voorkeur hebben voor de kleur blauw. Dit is zeker te bekritiseren. Hier zijn een twijfel en discussie punten over de methode en wat daar invloed op had.

De zijdes van de blauwe en de gele kan zijn vele male groter dan de zijdes van de groen, rode en oranje. Ik had al vast gesteld dat pissebedden heel erg nieuwsgierig zijn en graag naar de randen lopen. Wanneer een zijde groter is dat een andere zijde, zal je waarschijnlijk ook meer pissebedden verwachten. Dat was hier dan ook van toepassing. Je ziet dan ook als we in de resultaten kijken dat de blauwe en de gele kleur meer pissebedden hebben dan de rode, oranje en groen kleur. Zie afbeelding hieronder

Ook bij deze proef had de tijd van de proef langer gekund, zo laat je ze eerst de kom ontdekken en daarna gaan ze zich ergens nestellen waar zij het fijn vinden.

Ook kan bij deze er ook weer groepsverband zijn, zoals ik in de discussie van de ‘licht en donker proef’ heb besproken. Daarom geldt bij deze ook weer dat het handig had kunnen zijn om de pissebedden één voor één te onderzoeken.

Suggesties voor verbeteringen en voor verder onderzoek

Langere totale proeftijd. Het één voor één meten van de pissebedden. Er voor zorgen dat elke kleur een even lange zijde heeft.


Bronnen

We hebben voor ons onderzoek slechts één bron gebruikt, om wat meer over pissebedden te weten te komen. Het ging om deze website: http://nl.wikipedia.org/wiki/Pissebed Voor de rest hebben we al onze gegevens uit het onderzoek zelf gehaald.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Pissebed


Evaluatie

Steven: Ik ben van mening dat het onderzoek uitstekend is verlopen. Het resultaat was echter niet heel verrassend, onze hypothese klopte aardig, behalve dat het gedrag nog willekeuriger was dan gedacht. Ook vond ik het jammer dat er een paar dingen fout zijn gegaan bij de proef, maar uiteindelijk hebben we dat allemaal rechtgezet. Ik ben ook erg tevreden over het feit dat we concrete meetgegevens hebben waarmee de factor van lichtintensiteit aan het gedrag van pissebedden kan worden verbonden. Al met al heb ik over het onderwerp pissebedden weinig geleerd, maar ben ik wel een stuk vaardiger geworden op het gebied van proeven uitvoeren en een verslag maken. Floris: Leuke en interessante B-toets. Alleen vond ik de plaatsing van de B-toets niet echt ideaal. Het is namelijk aan het eind van het jaar en het is in een periode waar we ook een A-toets moeten bespreken. Dat kan beter voor komende jaren. De B-toets zelf heb ik veel opgestoken op het gebied van proeven uitvoeren en verwerken. Het is belangrijk dat je een duplo uitvoert en het is belang dat jij uit de resultaten een goede conclusie schrijft.

po pissebedden

Documents