pl_duoc thu quoc gia vn 2, tap i

http://slidepdf.com/reader/full/plduoc-thu-quoc-gia-vn-2-tap-i 1/731
TP 1
Tên chun !u"c #$% Acarbose. M& ATC% A10B F01.
'()* #hu"c% Thuc h glucose máu - chng ái tháo ng (c ch! al"ha - glucosi#ase$.
D)n #hu"c +, h,- ./0n
D/0c . +, c ch$ #3c 45n
Acarbose l* m+t tetrasachari# c, tác #ng l*m h glucose máu. Acarbose c ch! c, tnh ch/t cnh tranh * hi "hc 2i các en34m al"ha-am4lase 5 t4 * en34m al"ha-glucosi#ase 5 t! b*o b*n ch6i c7a ru+t 8c bi9t l* sucrase) l*m ch:m ti&u h,a * h/" thu carboh4#rat. ;!t <u6 l* glucose máu t=ng ch:m h>n sau ?hi =n) gi6m ngu4 c> t=ng glucose máu sau =n) * nng + glucose máu ban ng*4 #ao +ng t h>n. ;hi #@ng acarbose #u4 nh/t iu trC ái tháo ng t4" ' c@ng ch! + =n) acarbose l*m gi6m nng + trung bDnh c7a hemoglobin gl4cos4lat (*o ?ho6ng 0)E !n 1$. Gi6m hemoglobin gl4cos4lat t>ng <uan 2i gi6m ngu4 c> bi!n chng i mch 5 ngi ái tháo ng. Acarbose ?hHng c ch!
lactase * ?hHng gI4 m/t #ung n" lactose. Trái 2i các thuc h glucose máu nh,m sulJon4lur&) acarbose ?hHng l*m t=ng ti!t insulin. Acarbose cKng ?hHng gI4 gi6m glucose máu lLc ,i ?hi #@ng >n trC li9u 5 ngi. %D c> ch! tác #ng c7a acarbose * c7a thuc h glucose máu thu+c nh,m sulJon4lur&) nh,m biguani# ?hác nhau) chLng c, tác #ng c+ng hM" ?hi #@ng "hi hM". Tu4 nhi&n) D acarbose ch7 4!u l*m ch:m h>n l* ng=n c6n h/" thu glucose) thuc ?hHng l*m m/t nhiu calo trong lIm s*ng * ?hHng gI4 st cIn 5 c6 ngi bDnh thng * ngi ái tháo ng. Acarbose c, th th&m *o giL" c6i thi9n ?im soát glucose máu 5 ngi b9nh iu trC t ?!t <u6 bNng các
li9u "há" thHng thng. Dc ng hc
O/" thuP Qau ?hi ung) "hRn l2n acarbose lu li trong ng ti&u h,a Mc các en34m ti&u h,a * ch7 4!u i ?huSn ch 5 ru+t chu4n h,a acarbose "hát hu4 tác #ng #Mc l. U2i ' liu ung Mc h/" thu #2i #ng thuc c, hot tnhV trong ?hi ,) ?ho6ng W liu ung Mc h/" thu ch:m #2i #ng ch/t chu4n h,a Mc to th*nh trong ng ti&u h,a. Xng + Ynh c7a acarbose trong hu4!t t>ngP ;ho6ng 1 gi. Xng + Ynh các ch/t chu4n h,a trong hu4!t t>ngP
TZ 1[ - '[ gi sau ?hi ung.
8/17/2019 PL_Duoc Thu Quoc Gia VN 2, Tap I
\hu4n h,aP Acarbose Mc chu4n h,a ho*n to*n 5 ng ti&u h,a) ch7 4!u #o i ?huSn ch ng ru+t * m+t lMng t h>n #o en34m ti&u h,a. ]t nh/t 1W ch/t chu4n h,a ^ Mc _ác Cnh.
`*o th6iP Xa i *o th6i acarbose hot tnh trong hu4!t t>ng ?ho6ng ' gi)
nh :4) ?hHng c, hi9n tMng tch lK4 thuc ?hi ung W lRn mi ng*4. ;ho6ng 1 liu ung *o th6i <ua "hIn #2i #ng acarbose ?hHng h/" thu) trong ng dE gi. ;ho6ng W[ liu ung *o th6i <ua th:n #2i #ng các ch/t chu4n h,a h/" thu. U2i ' liu ung *o th6i <ua n2c tiu #2i #ng acarbose * ch/t chu4n h,a hot +ng.
Ch6 78nh
`>n trC li9uP Xh m+t thuc "h trM ch! + =n * t:" lu49n iu trC ái tháo ng t4" ' (?hHng "h thu+c insulin$ 5 ngi t=ng glucose máu (8c bi9t t=ng
glucose máu sau ?hi =n$ ?hHng ?im soát Mc chY bNng ch! + =n * t:" lu49n. Thuc c, th "hi hM" 2i các nh,m thuc ?hác (sulJon4lur& ho8c biguani# ho8c insulin$ 2i ch! + =n * t:" lu49n t Mc mc ti&u iu trC ái tháo ng t4" '.
Ch"n ch6 78nh
uá mfn 2i acarbose.
%i&m nhim ng ru+t) 8c bi9t ?!t hM" 2i lot.
Uo thuc c, ?h6 n=ng to h>i trong ru+t) ?hHng n&n #@ng cho nhng ngi # bC b9nh l #o t=ng á" ljc k bng (thoát C$.
Xhng trng hM" su4 gan) t=ng en34m gan.
Xgi mang thai ho8c ang cho con bLV ngi ái tháo ng t4" ' #2i 1 tuki.
O ng hu4!t.
Th9n #:;n
%D c, nhng trng hM" t=ng en34m gan n&n cRn theo #i transaminase gan trong <uá trDnh iu trC bNng acarbose.
\, th _64 ra h glucose máu ?hi #@ng acarbose ng thi 2i m+t thuc chng ái tháo ng sulJon4lur& *ho8c insulin. ;hi iu trC h glucose máu) "h6i #@ng glucose ung (#e_trose$ m* ?hHng #@ng sucrose (ng trng$ D h/" thu glucose ?hHng bC c ch! b5i acarbose.
Acarbose ?hHng c, tác #ng ?hi #@ng >n +c 5 nhng ngi b9nh ái tháo ng c, bi!n chng nhim toan) t=ng ceton ho8c hHn m&V ho8c ?hi bC m+t stress
(nh st cao) ch/n th>ng) "hfu thu:t...$) 5 nhng trng hM" n*4) "h6i #@ng insulin.
Th<* => -?n #h?*
\ha _ác Cnh Mc + an to*n 5 ngi mang thai. X&n #@ng insulin trong thi ?p mang thai #u4 trD glucose máu c*ng gRn bDnh thng c*ng tt.
Th<* => ch( c(n @
Acarbose n&n tránh #@ng trong thi ?p cho con bL.
T3c 45n =hn -(n -u"n ADR
à s các tác #ng ?hHng mong mun l* ti&u h,a nh Ya ch64) au bng) R4 h>i) t=ng en34m gan) i&m gan. `^ c, báo cáo tác #ng "h gI4 "h@) ban q) *ng #a) nga) m*4 a4.
Thng gp, ADR > 1/100
Ti&u h,aP `R4 bng) "hIn nát) Ya ch64) bun nHn) bng tr2ng * au.
Ít gp, 1/1000 < ADR < 1/100
GanP Test chc n=ng gan b/t thng.
UaP Xga) ngoi ban.
Him gp, ADR < 1/1000
H/n 4Fn c3ch #: ADR
Tác #ng ?hHng mong mun ti&u h,a c, th gi6m ?hi fn ti!" tc iu trC *chY cRn gi6m lMng ng =n (ng ma$. ` gi6m thiu các tác #ng "h ti&u h,a) n&n bt Ru iu trC bNng liu th/" nh/t * t=ng #Rn cho t2i ?hi t Mc ?!t <u6 mong mun.
;hHng #@ng các thuc ?háng aci# iu trC các tác #ng "h ti&u h,a) #o thuc c, th t c, hi9u <u6 iu trC.
Tkn th>ng gan) ?m *ng #a) t=ng aminotransJerase hu4!t thanh thng h!t sau ?hi ngZng thuc.
'*Ju ./0n +, c3ch 4Kn
ng acarbose *o Ru ba =n gi6m nng + glucose máu sau =n. iu "h6i #o thR4 thuc iu chYnh cho "h@ hM" tZng trng hM") D hi9u <u6 * #ung n" tha4 ki t@4 tZng ngi b9nh. %i&n thuc "h6i nhai c@ng 2i mi!ng =n Ru ti&n ho8c nut c6 i&n c@ng 2i t n2c nga4 tr2c ?hi =n.
c ti&u iu trC l* gi6m glucose máu sau ?hi =n * hemoglobin gl4cos4lat mc bDnh thng ho8c gRn bDnh thng. Trong <uá trDnh iu trC ban Ru * iu chYnh liu "h6i Cnh lMng glucose m+t gi sau ?hi =n _ác Cnh sj á" ng iu trC * liu ti thiu c, tác #ng c7a acarbose. Qau ,) theo #i hemoglobin
gl4cos4lat ?ho6ng W tháng m+t lRn (thi gian sng c7a hng cRu$ ánh giá?im soát glucose máu #*i hn.
Li !ng"
iu ban Ru thng #@ng cho ngi l2nP ' mglRn) W lRnng*4 c@ng 2i mi!ng =n Ru ti&n c7a mi ba chnh. Xhng gi6m b2t các tri9u chng ti&u h,a) c, th bt Ru ' mg ung m+t lRn mi ng*4) ri t=ng #Rn liu cho t2i ' mglRn)
ung W lRnng*4) n!u #ung n" Mc. iu #u4 trDP ;hi ^ t Mc liu ' mglRn ng*4 ung W lRn) thD c cách [ v tuRn li iu chYnh liu) #ja theo nng + glucose hu4!t 1 gi sau ba =n * ?h6 n=ng #ung n" thuc. iu lMng c, th t=ng tZ ' mglRn ng*4 ung W lRn cho t2i 0 mglRn ng*4 ung W lRn. iu #u4 trD thng #ao +ng tZ 0 -100 mglRn) ng*4 ung W lRn.
iu ti aP X!u cIn n8ng ngi b9nh l* E0 ?g ho8c nhw h>nP 0 mglRn) ng*4 ung W lRn. X!u ngi b9nh c, cIn n8ng tr&n E0 ?gP 100 mglRn) ng*4 ung W
lRn. \, ngi ^ #@ng t2i liu '00 mglRn) ng*4 ung W lRn.
%D ngi c, cIn n8ng th/" c, ngu4 c> bC t=ng transaminase hu4!t thanh) n&n chY nhng ngi b9nh tr&n E0 ?g m2i n&n #@ng liu cao tr&n 0 mglRn) ng*4 ung W lRn.
;hi glucose hu4!t sau =n ho8c hemoglobin gl4cos4lat ?hHng gi6m th&m na) ?hi ^ #@ng liu '00 mglRn) ng*4 ung W lRn) n&n tnh !n gi6m liu. xh6i #u4 trD liu c, hi9u <u6 * #ung n" Mc.
ìu chYnh liu trong su4 th:nP \lcr y ' ml"hLtP Xng + Ynh trong hu4!t t>ng cao h>n g/" lRn) * A\ r+ng g/" E lRn so 2i ngi c, chc n=ng th:n bDnh thng.
\reatinin hu4!t thanh z ' mg#lP ;hHng n&n #@ng acarbose.
T/n #3c #hu"c
Trong ?hi iu trC bNng acarbose) thc =n cha ng sacharose (ng trng$ thng gI4 ?h, chCu 5 bng ho8c c, ?hi Ya ch64) D carboh4#rat t=ng l&n men 5 i tr*ng.
Acarbose c, th c6n tr5 h/" thu ho8c chu4n h,a st.
%D c> ch! tác #ng c7a acarbose * c7a các thuc chng ái tháo ng nh,m sulJon4lur& ho8c biguani# ?hác nhau) n&n tác #ng c7a chLng i 2i ?im soát glucose máu c, tnh ch/t c+ng ?hi #@ng "hi hM".
\Rn tránh #@ng ng thi 2i các thuc ?háng aci#) cholest4ramin) các ch/t h/" "h 5 ru+t * các en34m ti&u h,a) D c, th l*m gi6m tác #ng c7a acarbose.
Xeom4cin l*m t=ng tác #ng gi6m ng hu4!t c7a acarbose.
Acarbose l*m gi6m tác #ng c7a #igo_in #o c ch! h/" th #igo_in. Qu3 .*Ju +, #:
;hHng ging nh sulJon4lur& ho8c insulin) <uá liu acarbose ?hHng gI4 h glucose hu4!t. uá liu acarbose c, th gI4 t=ng tr2ng bng) Ya ch64) au bng) nhng các tri9u chng thng h!t nhanh ch,ng. Trong trng hM" <uá liu) ?hHng n&n cho ngi b9nh #@ng ung ho8c thc =n cha nhiu carboh4#rat
("ol4sachari#) oligosachari#) * #isachari#$ trong [ - E gi. L n 78nh +, @( !un
B6o <u6n thuc #2i ' {\) tránh Sm mc.
Thn #*n !u ch$
Acarbose c, trong Uanh mc thuc thi!t 4!u %i9t Xam ban h*nh lRn th %) n=m '00 * Uanh mc thuc cha b9nh ch7 4!u s #ng ti các c> s5 ?hám cha b9nh #o B+ | t! ban h*nh) n=m '00.
ACETAO'AMID
M& ATC% Q01} \01.
'()* #hu"c% Thuc chng glHcHm.
D)n #hu"c +, h,- ./0n
%i&n nn aceta3olami# 1' mg) '0 mg.
D/0c . +, c ch$ #3c 45n Aceta3olami# l* ch/t c ch! ?hHng cnh tranh) c, "hc hi en34m carbonic anh4#rase. ~c ch! en34m n*4 l*m gi6m to th*nh ion h4#rogen * bicarbonat tZ carbon #io_4# * n2c) l*m gi6m ?h6 n=ng s•n c, nhng ion n*4 #@ng cho <uá trDnh :n chu4n tch cjc *o các #Cch ti!t. Aceta3olami# l*m h nh^n á" bNng cách l*m gi6m s6n _u/t th74 #Cch t2i 0 - E0. \> ch! cha Mc ho*n to*n bi!t r nhng c, l€ li&n <uan !n gi6m nng + ion bicarbonat trong các #Cch 5 mt.
Tác #ng tr&n mt c7a aceta3olami# +c l:" 2i tác #ng lMi tiu * fn Mc #u4 trD ?hi _u/t hi9n toan chu4n h,a.
Tác #ng iu trC +ng ?inh m8t l thu4!t Mc cho rNng #o toan chu4n h,a mang li. Tu4 nhi&n) tác #ng trjc ti!" c7a aceta3olami# l&n en34m carbonic anh4#rase trong nô c, th #fn !n l*m t=ng á" ljc \ ') gi6m #fn tru4n n>ron thRn ?inh * c> ch! gi6i "h,ng a#renalin c, th c, li&n <uan !n tác #ng n*4.
Tr2c I4 aceta3olami# Mc #@ng l*m thuc lMi ni9u #o t=ng cng th6i trZ ion bicarbonat * các cation) ch7 4!u l* natri * ?ali. Tu4 nhi&n) tác #ng lMi tiu 4!u h>n các thia3i# * ?hi s #ng thuc li&n tc) hi9u ljc bC gi6m #Rn #o toan chu4n h,a n&n "hRn l2n ^ Mc tha4 th! bNng các thuc ?hác nh thia3i# ho8c
Jurosemi#. Dc ng hc
Aceta3olami# Mc h/" thu nhanh * ho*n to*n <ua ng ti&u h,a) t nng + Ynh 1' - '‚ microgamml trong máu sau ?hi ung liu 00 mg #ng i&n nn.
Xa i trong hu4!t t>ng ?ho6ng W - E gi. Thuc li&n ?!t mnh 2i en34m carbonic anh4#rase * t nng + cao 5 mH c, cha en34m n*4) 8c bi9t trong
hng cRu) q th:n. i&n ?!t 2i "rotein hu4!t t>ng cao) ?ho6ng d. Thuc Mc tDm th/4 trong th74 #Cch c7a mt * trong sa mw. Thuc *o th6i <ua th:n #2i #ng ?hHng ki. Qau ?hi ung ho8c ti&m tƒnh mch) ‚0 - 100 (trung bDnh d0 liu #@ng Mc th6i trZ <ua n2c tiu trong ng '[ giV sau ?hi ung i&n nang gi6i "h,ng ?o #*i) [‚ th6i trZ trong ng '[ gi.
Thi gian bt Ru c, tác #ng) thi gian t nng + Ynh trong hu4!t t>ng * ?ho6ng thi gian c, tác #ng l*m gi6m nh^n á" sau ?hi ung liu >n aceta3olami# nh sauP
D)n #hu"c Th<* *?n @# 7uc #3c 45n *< Th<* *?n 7)#76nh *< h(n #h<* *?nc #3c 45n *<
%i&n nn
Ti&m b"
Ch6 78nh
GlHcHm g,c m5 (?hHng sung hu4!t) >n thuRn mn tnh$ iu trC ngn ng*4 c@ng các thuc co ng t tr2c ?hi "hfu thu:tV glHcHm g,c ,ng c/" (g,c hw") tc$V glHcHm tr„ em ho8c glHcHm th "hát #o c th74 tinh th ho8c ti&u th th74 tinh.
;!t hM" 2i các thuc ?hác iu trC +ng ?inh c>n nhq ch7 4!u 2i tr„ em * ngi tr„ tuki.
ìu trC "h@ th c/" #o su4 tim sung hu4!t ho8c #o #@ng thuc.
xhng * l*m thu4&n gi6m các tri9u chng (au Ru) m9t mqi) m/t ng7) bun
nHn) l> m>$ i ?m 2i chng sa4 nLi. Ch"n ch6 78nh
Xhim aci# #o th:n) t=ng clor máu H c=n.
B9nh A##ison.
Qu4 gan) su4 th:n n8ng) _> gan
Gi6m ?ali hu4!t) gi6m natri hu4!t) m/t cIn bNng i9n gi6i ?hác.
uá mfn 2i các sulJonami#.
ìu trC #*i ng*4 glHcHm g,c ,ng mn tnh ho8c sung hu4!t (D aceta3olami# c, th che l/" hi9n tMng #nh g,c #o gi6m nh^n á"$.
Th9n #:;n
B9nh tc ngh€n "hki) tr*n ?h "hki. Xgi b9nh # bC nhim aci# chu4n h,a) ho8c ái tháo ng.
Xgi cao tuki.
\ác cHng i9c cRn tYnh táo thRn ?inh nh :n h*nh má4 m,c t*u _e c, th bC 6nh h5ng.
B9nh nhIn cRn Mc ?hu4!n cáo "h6i thHng báo nga4 cho bác s… ?hi c, b/t ?p hi9n tMng "hát ban n*o tr&n #a ?hi ang #@ng thuc.
Theo #i cHng thc máu * cIn bNng i9n gi6i ?hi #@ng thuc trong thi gian #*i.
Th<* => -?n #h?*
Thuc lMi tiu thia3i# * #fn ch/t c, th i <ua h*ng r*o nhau thai) gI4 ri lon i9n gi6i i 2i thai nhi. +t *i trng hM" gI4 gi6m tiu cRu s> sinh. %D :4) aceta3olami# ?hHng Mc s #ng cho ngi mang thai.
Th<* => ch( c(n @
%D aceta3olami# b*i ti!t *o sa mw * c, th gI4 "h6n ng c, hi cho tr„) n&n cIn nhc ngZng cho con bL trong thi gian mw #@ng aceta3olami# ho8c ?hHng #@ng thuc n*4 trong thi gian cho con bL) t@4 theo tRm <uan tr†ng c7a thuc i 2i ngi mw.
T3c 45n =hn -(n -u"n ADR Ti&m b" gI4 au #o "O ?im c7a #ung #Cch ti&m) c, th gI4 thoát mch) #fn !n lot n8ng "h6i _ l bNng "hfu thu:t tránh ?hu4!t t:t #a.
To*n thInP 9t mqi) hoa mt) chán =n.
Ti&u h,aP Tha4 ki C giác.
\hu4n h,aP Xhim aci# chu4n h,a.
Ít gp, 1/100 > ADR >1/1000 To*n thInP Qt) nga.
ThRn ?inhP UC c6m) trRm c6m.
Ti&u h,aP Bun nHn) nHn.
\hu4n h,aP B*i ti!t aci# uric trong n2c tiu gi6m) b9nh gLt c, th n8ng l&nV gi6m ?ali máu tm thi.
Ti!t ni9u - sinh #cP `ái ra tinh th) sqi th:n) gi6m tDnh #c.
áuP Thi!u máu ?hHng tái to) gi6m tiu cRu) gi6m bch cRu ht) lon to máu.
UaP Xgoi ban) hoi t biu bD) hng ban a #ng) h+i chng Qteens - ‡ohnson) r:m lHng.
tP \:n thC.
H/n 4Fn c3ch #: ADR
ORu h!t các "h6n ng c, hi u li&n <uan !n liu #@ng * c, th gi6m bNng cách gi6m liu ho8c ngZng thuc. Tác #ng ?hHng mong mun hi!m g8" nhng ngu4 him) c, th gI4 ch!t #o lon to máu) 8c bi9t l* su4 t74 thi!u máu ?hHng tái to. ;hi iu trC #*i ng*4 cRn ?im tra cHng thc máu.
Xhim aci# chu4n h,a n8ng thng g8" 5 ngi gi*) ngi su4 th:n) ngi bC b9nh "hki tc ngh€n ho8c tr*n ?h "hki. \Rn ?im tra cIn bNng i9n gi6i tr2c * trong iu trC. ìu trC nhim aci# chu4n h,a bNng natri bicarbonat ho8c ?ali carbonat.
;hi ti&m b" _64 ra thoát mch) ti&m 1 - ' ml #ung #Cch natri citrat W) #2i #a gRn @ng bC thoát mch trung ha tnh ?im.
'*Ju ./0n +, c3ch 4Kn
ng thuc c@ng thc =n gi6m các ?ch ng ng ti&u h,a) i&n nn c, th Mc b„ ho8c nghin trong sirH sHcHla ho8c #Iu che #/u C ng c7a thuc.
B+t "ha ti&m Mc "ha 2i t nh/t ml n2c c/t "ha ti&m Mc #ung #Cch c,
nng + ti a 100 mgml) tc + ti&m tru4n ti a 00 mg"hLt. \h7 4!u ti&mtƒnh mch D ti&m b" gI4 au #o "O ?im.
#!$c$m g%c m&"
'gi !(n"
Rn Ru ti&n ung '0 mglRn) ng*4 ung tZ 1 - [ lRn. iu #u4 trD t@4 theo á" ng c7a ngi b9nh) thng liu th/" h>n l* 7.
;hi ?hHng ung Mc) ti&m t>ng >ng 2i liu ung Mc ?hu4!n cáo.
T)* +m"
ng - W0 mg?gng*4 ho8c W00 - d00 mgm' #i9n tch b m8t c> thng*4) chia l*m W lRn.
;hi bC glHcHm c/") ti&m tƒnh mch - 10 mg?g mi E gi.
#!$c$m th ph-t . t)(c ph tht g!$c$m g%c %ng th ph-t & ngi !(n
ng ho8c ti&m tƒnh mch '0 mglRn) [ gilRn.
\, th #@ng li9u "há" ngn ng*4 '0 mglRn) ' lRnng*4.
+t s trng hM" glHcHm c/") liu >n ?h5i Ru 00 mg) sau , #u4 trD bNng liu 1' - '0 mglRn) [ gilRn.
'gi !(n"
ng ho8c ti&m tƒnh mch - W0 mg?gng*4 chia l*m nhiu lRn) c, th t2i [ lRnng*4) liu ti u tZ W‚ mg !n 1000 mgng*4) c, th th/" h>n 5 m+t s b9nh nhIn.
;hi aceta3olami# #@ng ng thi 2i các thuc chng +ng ?inh ?hác) liu ban Ru '0 mgng*4) sau , t=ng #Rn.
T)* +m"
Ging liu ngi l2n. Tkng liu ?hHng Mt <uá ‚0 mg.
\hL P %i9c #@ng th&m loi thuc n*o ho8c ngZng thuc ho8c tha4 th! thuc chng +ng ?inh n*4 bNng thuc chng +ng ?inh ?hác "h6i Mc thjc hi9n tZ
tZ. 7h8 th ph-t 93 :; tim :ng h;t h3c 93 thc"
'gi !(n"
iu ?h5i Ru thHng thngP ng ho8c ti&m tƒnh mch '0 - W‚ mgng*4 ( mg?g$ *o buki sáng.
T)* +m"
ng ho8c ti&m tƒnh mch mg?gng*4 ho8c 10 mgm' #i9n tch b m8t c> th *o buki sáng.
\hL P T=ng liu ?hHng l*m t=ng tác #ng lMi tiu m* l*m t=ng tác #ng "h nh m9t mqi ho8c #C c6m.
X!u ban Ru c, á" ng gi6m "h@ nhng sau , m/t á" ng) cRn ngZng thuc 1 ng*4 th:n "hc hi. X&n #@ng thuc cách <u^ng (cách nh:t ho8c #@ng thuc ' ng*4) nghY 1 ng*4$.
2hng :=; ni
ng 00 - 1 000 mgng*4 chia nhiu liu nhq) '[ - [ gi tr2c * trong <uá
trDnh leo nLi. ;hi ^ t !n + cao) sau [ gi) ti!" tc ung thuc) c, th ung#u4 trD ?hi 5 + cao ?im soát tri9u chng.
ng 1' mg tr2c ?hi i ng7 "hng ri lon gi/c ng7 #o + cao.
Li?t ch 5@ (#o h ?ali trong b9nh êst"hal$
ng '0 mglRn) ' - W lRnng*4. +t s trng hM" c, th t=ng !n 1 00 mgng*4.
(i B?nh nhCn :; thn 4c ngi !(n . t)* +m6"
\lcr P 10 - 0 ml"hLtP U@ng thuc mi 1' gi.
\lcr y 10 ml"hLtP Tránh s #ng.
T/n #3c #hu"c
Q #ng ng thi aceta3olami# 2i các thuc lMi tiu) corticosteroi# (glucocorticoi#) mineralocorticoi#$) corticotro"hin * am"hotericin B l*m t=ng th6i trZ ?ali) tZ , c, th gI4 h ?ali hu4!t n8ng.
Tác #ng iu trC *ho8c tác #ng ?hHng mong mun c7a am"hetamin) ch/t ?háng ti!t acet4l cholin) mecam4lamin) <uini#in) thuc chng trRm c6m ba ng c, th t=ng l&n ho8c ?o #*i ?hi s #ng ng thi 2i aceta3olami# #o aceta3olami# gI4 ?im h,a n2c tiu l*m gi6m th6i trZ các thuc tr&n. XgMc li) n2c tiu ?im l*m t=ng tc + th6i trZ các aci# 4!u ("henobarbital * salic4lat$ l*m hi9u <u6 các thuc n*4 gi6m i.
ethenamin * các hM" ch/t nh methenamin hi""urat * man#elat cRn n2c tiu aci# c, tác #ng n&n c, th bC m/t hot tnh ?hi #@ng c@ng 2i
aceta3olami#. Aceta3olami# l*m t=ng th6i trZ lithi n&n cRn theo #i á" ng ?hi s #ng "hi hM".
Toan chu4n h,a gI4 ra t=ng tnh th/m *o mH tZ , t=ng +c tnh salic4lat cn salic4lat li l*m gi6m b*i ti!t aceta3olami# n&n +c tnh <uan sát Mc tr&n các b9nh nhIn c, th tZ aceta3olami# ho8c tZ salic4lat ho8c c6 hai.
`á" ng h ng hu4!t c7a insulin * các thuc chng ái tháo ng #@ng ng ung c, th bC gi6m ?hi s #ng ng thi aceta3olami#.
\ác barbiturat) carbama3e"in) "hen4toin) "irimi#on #@ng c@ng 2i aceta3olami#c, th gI4 lo^ng _>ng.
U@ng ng thi gl4cosi# #igitalis 2i aceta3olami# l*m t=ng +c tnh c7a #igitalis #o h ?ali hu4!t) c, th gI4 t ong #o lon nhC" tim.
L n 78nh +, @( !un
B6o <u6n i&n nn * b+t aceta3olami# natri ti9t tr@ng 5 1 - W0{\.
Qau ?hi "ha th*nh #ung #Cch) #ung #Cch thuc ti&m fn kn Cnh trong ng W ng*4 n!u b6o <u6n 5 nhi9t + ' - {\ * kn Cnh trong 1' gi n!u b6o <u6n 5
nhi9t + 1 - W0{\. Tu4 nhi&n) D thuc ?hHng c, ch/t b6o <u6n) n&n "h6i s #ng trong ng '[ gi.
Uung #Cch aceta3olami# natri trong glucose * trong natri clori# 0)d bn ng trong ng*4 5 '{\) bC gi6m hot ljc #2i ‚)'. ‰ {\ mc gi6m hot ljc #2i E sau ?hi b6o <u6n [[ ng*4. "O c7a #ung #Cch gi6m nhw c, th #o sj to th*nh aci# acetic ?hi aceta3olami# bC "hIn h74 5 -10{\) c6 ' #ung #Cch bC gi6m hot ljc #2i W sau ?hi b6o <u6n [[ ng*4. Š^ Hng #2i i n2c * trong l i s,ng cho ?!t <u6 t>ng tj nhau.
On #Cch ung cha aceta3olami# ' mgml Mc "ha tZ i&n nn 2i sj h trM c7a sorbitol ‚0 kn Cnh t nh/t ‚d ng*4 5 {\) ''{\ * W0{\. Uung #Cch to th*nh Mc ?hu4!n cáo b6o <u6n trong l† th74 tinh sfm m*u 5 "O [ - .
Thn #*n !u ch$
Aceta3olami# c, trong Uanh mc thuc thi!t 4!u %i9t Xam ban h*nh lRn th %) n=m '00 * Uanh mc thuc cha b9nh ch7 4!u s #ng ti các c> s5 ?hám cha b9nh #o B+ | t! ban h*nh) n=m '00.
ACIC'OVIR
M& ATC% U0EB B0W) ‡0A B01) Q01A U0W.
'()* #hu"c% Thuc chng irus.
D)n #hu"c +, h,- ./0n %i&n nn '00 mg) [00 mg) 00 mgV
Xang '00 mgV
B+t "ha ti&m 1 g) 00 mg) '0 mg #2i #ng mui natriV
On #Cch ungP † '00 mg ml) g1' ml) [ g0 mlV
Thuc m‹ #@ng ngo*i ) t" W g) 1 gV
Thuc m‹ tra mt W) t" [) gV
;em #@ng ngo*i ) t" ' g) 10 g.
D/0c . +, c ch$ #3c 45n
Acicloir (ac4cloguanosin$ l* m+t "urin nucleosi# tkng hM") c, tác #ng chng irus H+)p+: :imp!+E * =)ic+!!= F3:t+) . ` c, tác #ng) acicloir "h6i Mc "hos"hor4l h,a th*nh #ng c, hot tnh l* acicloir tri"hos"hat. `Ru ti&n) acicloir Mc chu4n th*nh acicloir mono"hos"hat nh en34m c7a irus l* th4mi#in ?inase) sau , chu4n ti!" th*nh acicloir #i"hos"hat nh en34m c7a t! b*o l* guan4lat ?inase * cui c@ng th*nh acicloir tri"hos"hat b5i m+t s
en34m ?hác c7a t! b*o (nh "hos"hogl4cerat ?inase) "4ruat ?inase) "hos"hoenol"4ruat carbo_4?inase$. Acicloir tri"hos"hat c ch! sj tkng hM" AUX * sj nhIn l&n c7a irus bNng cách c ch! en34m AUX "ol4merase cKng nh sj gn ?!t *o AXU c7a irus) m* ?hHng 6nh h5ng gD !n chu4n h,a c7a t! b*o bDnh thng. Trong t! b*o ?hHng nhim irus H+)p+:) in .it)3) acicloir chY Mc các en34m t! b*o (:t ch7$ "hos"hor4l h,a 2i lMng ti thiu. Acicloir cKng Mc chu4n ki th*nh acicloir tri"hos"hat bNng m+t s c> ch! ?hác D thuc c, tác #ng i 2i m+t s irus ?hHng c, th4mi#in ?inase (th # irus Gp:t+inI=)) ) 2;t3m+g=!3.i):$. \ác nghi&n cu in .it)3 cho th/4 acicloir
tri"hos"hat Mc s6n _u/t ra 5 nng + th/" thHng <ua các en34m "hos"hor4lh,a cha Mc _ác Cnh c7a t! b*o bC nhim Gp:t+inI=)) * 2;t3m+g=!3.i):.
Oot tnh ?háng irus Gp:t+inI=)) c7a ac4cloir c, th #o AUX "ol4merase c7a irus t=ng nh4 c6m bC c ch! 2i nng + th/" c7a acicloir tri"hos"hat (Mc to ra #o en34m t! b*o "hos"hor4l h,a$. Oot tnh ?háng 2;t3m+g=!3.i): 5 ngi c, th #o c ch! tkng hM" "ol4"e"ti# 8c hi9u c7a irusV c ch! n*4 i
hqi nng + cao acicloir ho8c acicloir tri"hos"hat in .it)3. \> ch! tác #ng chng li các irus nh4 c6m ?hác nh Gp:t+inI=)) * 2;t3m+g=!3.i): fn cha Mc r) cRn nghi&n cu th&m.
Tác #ng c7a acicloir mnh nh/t tr&n irus H+)p+: :imp!+E t4" 1 (OQ%-1$ * ?m h>n 5 irus H+)p+: :imp!+E t4" ' (OQ%-'$) irus =)ic+!!= F3:t+) (%Œ%$) tác #ng 4!u nh/t tr&n Gp:t+in I=)) * 2;t3m+g=!3.i): (\%$. Acicloir ?hHng c, tác #ng chng li các irus tim Sn) nhng c, m+t *i bNng chng cho th/4 thuc c ch! irus H+)p+: :imp!+E tim Sn 5 giai on Ru tái hot +ng.
;háng thucP Jn .it)3 * in .i.3) irus H+)p+: :imp!+E ?háng acicloir t=ng l&n)#o _u/t hi9n th +t bi!n thi!u ht th4mi#in ?inase c7a irus) l* en34m cRn thi!t acicloir chu4n th*nh #ng c, hot tnh. \Kng c, c> ch! ?háng thuc ?hác l* #o sj tha4 ki 8c tnh c7a th4mi#in ?inase ha4 gi6m nh4 c6m 2i AXU "ol4merase c7a irus. ;háng acicloir #o thi!u ht th4mi#in ?inase c, th gI4 ?háng cho 2i các thuc ?háng irus ?hác cKng Mc "hos"hor4l h,a b5i en34m n*4) nh briu#in) i#o_uri#in * gancicloir.
%irus ?háng thuc tr5 th*nh m+t /n i 2i ngi b9nh su4 gi6m min #Cch. `8c bi9t ngi b9nh AUQ ha4 bC nhim irus H+)p+: :imp!+E 5 #a ni&m mc
?háng acicloir. Dc ng hc
Acicloir h/" thu ?m <ua ng ung. Qinh ?h6 #ng ng ung ?ho6ng 10 - '0. Thc =n ?hHng l*m 6nh h5ng !n h/" thu c7a thuc. Acicloir "hIn b r+ng trong #Cch c> th * các c> <uan nhP Xô) th:n) "hki) ru+t) gan) lách) c>) t cung) ni&m mc * #Cch Im o) n2c mt) th74 #Cch) tinh #Cch) #Cch nô t74. Qau ?hi ti&m tƒnh mch #ng mui natri c7a acicloir) nng + thuc trong #Cch nô t74 t Mc ?ho6ng 0 nng + thuc trong hu4!t t>ng. i&n ?!t 2i "rotein th/" (d - WW$.
Thi gian t nng + Ynh trong hu4!t thanh sau ?hi ung tZ 1) - ' gi.
‰ ngi b9nh chc n=ng th:n bDnh thng) na i th6i trZ ?ho6ng ' - W giV 5 ngi b9nh su4 th:n m^n trC s n*4 t=ng * c, th t t2i 1d) gi 5 b9nh nhIn H ni9u. Trong thi gian thSm "hIn máu) na i th6i trZ gi6m _ung cn )‚ gi * ?ho6ng E0 liu acicloir Mc *o th6i trong <uá trDnh thSm "hIn.
xrobeneci# l*m t=ng na i * A\ c7a acicloir.
Acicloir <ua Mc h*ng r*o nhau thai * "hIn b Mc *o sa mw 2i nng +
g/" W lRn trong hu4!t thanh mw. Thuc cKng Mc chu4n h,a m+t "hRn <ua ganth*nh
d-carbo_4metho_4meth4lguanin (\G$ * m+t lMng nhq -h4#ro_4-d-('- h4#ro_4etho_4meth4l$guanin.
Acicloir Mc th6i trZ ch7 4!u <ua n2c tiu #2i #ng ?hHng ki <ua l†c cRu th:n * b*i ti!t ng th:n. ;ho6ng ' tkng liu th6i trZ <ua "hIn. xhRn l2n liu
tƒnh mch >n Mc th6i trZ <ua n2c tiu #2i #ng ?hHng ki trong ng '[ gi. ‰ ngi l2n c, chc n=ng th:n bDnh thng) ?ho6ng W0 - d0 liu tƒnh mch >n th6i trZ <ua n2c tiu #2i #ng ?hHng ki trong ng ‚' gi) _/" _Y - 1[ * #2i 0)' th6i trZ <ua n2c tiu 5 #ng \G * -h4#ro_4-d-('- h4#ro_4-etho_4meth4l$ guanin (t>ng ng$. Acicloir Mc th6i ?hi thSm "hIn máu.
Acicloir thng Mc h/" thu r/t t ?hi bHi tr&n #a l*nh) nhng c, th t=ng l&n ?hi tha4 ki cHng thc b*o ch!. Acicloir #@ng #2i #ng thuc m‹ tra mt W t Mc nng + t>ng i cao trong th74 #Cch nhng lMng h/" thu *o máu ?hHng áng ?. Ch6 78nh
ìu trC nhim irus H+)p+: :imp!+E (t4" 1 * '$ lRn Ru * tái "hát 5 ni&m mc - #a (i&m mi9ng - lMi) i&m b+ "h:n sinh #c$) i&m nô - m*ng nô) 5 mt (i&m giác mc$.
Uj "hng nhim OQ% 5 ni&m mc - #a bC tái "hát t nh/t E lRnn=m) 5 mt (i&m giác mc tái "hát sau ' lRnn=m$ ho8c trng hM" "h6i "hfu thu:t 5 mt.
Xhim irus =)ic+!!= K3:t+) PŒona) #j "hng bi!n chng mt #o 3ona mt.
Th74 :u 5 ngi mang thaiP B9nh _u/t hi9n - 10 ng*4 tr2c ?hi „.
Th74 :u s> sinh.
Q> sinh tr2c ?hi "hát b9nhP ;hi mw bC th74 :u ng*4 tr2c * ' ng*4 sau ?hi „.
Th74 :u n8ng 5 tr„ #2i 1 tuki.
Th74 :u c, bi!n chng) 8c bi9t i&m "hki #o th74 :u.Ch"n ch6 78nh
\hng chY Cnh #@ng acicloir cho ngi b9nh mfn c6m 2i thuc.
Th9n #:;n
Th:n tr†ng 2i ngi su4 th:n) liu #@ng "h6i iu chYnh theo + thanh th6i creatinin. Ti&m tru4n tƒnh mch ch:m) 2i thi gian tr&n 1 gi tránh ?!t t7a acicloir trong th:n. Tránh ti&m nhanh ho8c ti&m 2i m+t lMng l2n. \Rn cho 7 n2c. Xgu4 c> su4 th:n t=ng l&n) n!u #@ng ng thi 2i các thuc +c 2i th:n.
ìu trC ti&m tru4n tƒnh mch liu cao c, th gI4 t=ng creatinin hu4!t thanh c, hi "hc) 8c bi9t 2i ngi b9nh m/t n2c) # l*m t=ng ?!t t7a acicloir trong ng th:n.
Ti&m tƒnh mch acicloir c, th gI4 các biu hi9n b9nh nô. xh6i th:n tr†ng ?hi
ti&m cho ngi c, b9nh h9 thRn ?inh) gan) th:n) ri lon i9n gi6i) trng thái thi!u o_4gen. xh6i th:n tr†ng ?hi #@ng cho ngi ^ c, "h6n ng thRn ?inh ?hi #@ng các thuc +c cho t! b*o ho8c ^ ti&m methotre_at *o ng t74 ho8c interJeron.
Th<* => -?n #h?*
\hY n&n #@ng acicloir cho ngi mang thai ?hi lMi ch iu trC h>n hn r7i ro c, th _64 ra 2i b*o thai.
Th<* => ch( c(n @
Acicloir Mc b*i ti!t <ua sa mw ?hi #@ng ng ung) tu4 nhi&n cha c, ghi nh:n tác #ng c, hi cho tr„ bL mw ?hi ngi mw ang #@ng acicloir. X&n th:n tr†ng ?hi #@ng thuc i 2i ngi cho con bL.
\ác AUŠ thng hi!m g8" sau ?hi ung ho8c ti&m tƒnh mch acicloir.
Ít gp, 1/1 000 < ADR < 1/100
Ti ch ti&mP Thng #o thuc ti&m ra ngo*i tƒnh mch) gI4 i&m * hoi t mH.
Him gp, ADR < 1/1 000 Ti&u h,aP Bun nHn) nHn) Ya ch64) au bng) chán =n) ri lon ti&u h,a (?hi ung ho8c ti&m tƒnh mch$.
Ou4!t h†cP Thi!u máu) gi6m bch cRu) i&m hch bch hu4!t) gi6m tiu cRu.
Ban _u/t hu4!t gi6m tiu cRu) h+i chng tan hu4!t t=ng ur& máu) Hi ?hi #fn !n t ong ^ tZng _64 ra 5 b9nh nhIn su4 gi6m min #Cch #@ng liu cao acicloir.
ThRn ?inh trung >ngP àu Ru) ch,ng m8t) h*nh i ?ch +ng. ]t g8" l* các "h6n ng thRn ?inh ho8c tIm thRn (ng7 lCm) run) lfn) 6o giác) c>n +ng ?inh$.
UaP xhát ban) nga) m*4 a4.
\ác "h6n ng ?hácP Qt) au) test gan t=ng) i&m gan) *ng #a) au c>) "h@ mch) rng t,c. Thuc c, th ?!t t7a 5 ng th:n ?hi ti&m tƒnh mch) #fn !n su4 th:n c/".
H/n 4Fn c3ch #: ADR
\ác AUŠ thng hi!m _64 ra * nhw) tj h!t. X!u các tri9u chng n8ng (lL lfn) hHn m& 5 ngi su4 th:n$) "h6i ngZng thuc nga4. Uin bi!n thng tt sau ?hi
ngZng thuc) t ?hi "h6i thSm "hIn máu.'*Ju ./0n +, c3ch 4Kn
ìu trC bNng acicloir "h6i Mc bt Ru c*ng s2m c*ng tt ?hi c, #/u hi9u * tri9u chng c7a b9nh.
Ung: iu ung tha4 ki t@4 theo chY CnhP
ìu trC nhim H+)p+: :imp!+E ti&n "hát bao gm c6 H+)p+: sinh #cP iu thHng thng ung '00 mglRn ng*4 ung lRn) cách nhau [ gi. ng trong - 10 ng*4.
X!u su4 gi6m min #Cch n8ng ho8c h/" thu ?mP [00 mglRn ng*4 lRn) #@ng trong ng*4.
oi bq tái "hát 5 ngi c, ?h6 n=ng min #Cch (t nh/t c, E lRn tái "hátn=m$P
ng 00 mgng*4 chia l*m ' ho8c [ lRn. i9u "há" iu trC "h6i ngZng sau E v 1' tháng ánh giá ?!t <u6.
X!u tái "hát tha (y E lRnn=m$) n&n chY iu trC Mt tái "hátP '00 mglRn) ng*4ung lRn) ung trong ng*4. Bt Ru ung ?hi c, tri9u chng ti!n trin.
Uj "hng OQ% 5 ngi su4 gi6m min #CchP '00 - [00 mglRn) ung [ lRn mi ng*4.
Xhim OQ% 5 mtP
ìu trC i&m giác mcP [00 mglRn ng*4 ung lRn) ung trong 10 ng*4.
Uj "hng tái "hát) i&m giác mcP (sau W lRn tái "hátn=m$P 00 mgng*4 chia l*m ' lRn. `ánh giá li sau E - 1' tháng iu trC.
Trng hM" "h6i "hfu thu:t mtP 00 mgng*4) chia l*m ' lRn.
Th74 :uP 00 mglRn) [ ho8c lRnng*4. ng trong - ‚ ng*4.
ŒonaP Xgi l2n) 00 mglRn) lRnng*4) ung trong - 10 ng*4.
Tr„ emP ' tuki ho8c tr&n ' tukiP iu nh ngi l2n. U2i ' tukiP #@ng liu ngi l2n.
Th74 :uP Tr&n ' tukiP '0 mg?g) ti a 00 mglRn) ung [ lRnng*4. ng trong ng*4.
Oo8c #2i ' tukiP '00 mglRn) [ lRn mi ng*4. ' - tukiP [00 mglRn) [ lRnng*4.
E tuki * tr&n E tukiP 00 mglRn) [ lRn mi ng*4.
Tiêm truyn tnh mch% U2i #ng natri trong 1 gi.
iu Mc tnh theo #ng base. 1)1 g acicloir natri t>ng >ng ?ho6ng 1 g acicloir. Uung #Cch tru4n thng Mc "ha c, nng + ?ho6ng mgml (0)$.
‰ ngi bo "hD) liu "h6i tnh theo cIn n8ng l t5ng tránh <uá liu. 'gi !(n"
Xhim OQ% 5 ngi su4 gi6m min #Cch) her"es sinh #c ?h5i Ru n8ng ho8c #j "hng nhim OQ% 5 ngi su4 gi6m min #CchP mg?glRn) cách gilRn.
ìu trC tZ - ‚ ng*4.
%i&m nô #o OQ%P 10 mg?glRn) cách gilRn. ìu trC trong 10 ng*4.
Xhim %Œ%P ‰ ngi c, ?h6 n=ng min #CchP mg?glRn) cách gilRnV ‰ ngi su4 gi6m min #CchP 10 mg?glRn) cách gilRnV ‰ "h n mang thaiP 1 mg?glRn) cách gilRn.
T)* +m"
W tháng - 1' tukiP iu thng tnh theo #i9n tch c> th. +t li9u trDnh thng ?o #*i tZ - 10 ng*4.
Xhim OQ% (trZ i&m nô - m*ng nô$ * %Œ% 5 ngi c, ?h6 n=ng min #CchP
'0 mgm') cách gilRn (?ho6ng 10 mg?glRn) cách gilRn$. %i&m nô - m*ng nô OQ% ho8c nhim %Œ% n8ng 5 tr„ su4 gi6m min #CchP 00 mgm') cách gilRn (?ho6ng '0 mg?glRn) cách gilRn$.
Tr„ s> sinh cho t2i W tháng tukiP
Xhim OQ%P 10 mg?glRn cách gilRn. ìu trC ‚ - 10 ng*4.
Xhim OQ% lan tqaP '0 mg?glRn) cách gilRn) cho trong 1[ ng*4. X!u c, tkn th>ng thRn ?inh) ?o #*i t2i '1 ng*4.
Xhim %Œ%P '0 mg?glRn) cách gilRn. ìu trC t nh/t ‚ ng*4.
Thuc m aciclovir:
ìu trC nhim H+)p+: :imp!+E mHi * sinh #c ?h5i "hát * tái "hát. \Rn iu trC c*ng s2m c*ng tt. Xhim 5 mi9ng ho8c Im o) cRn thi!t "h6i #@ng iu trC to*n thIn (ung$. %2i H+)p+: F3:t+) cKng cRn "h6i iu trC to*n thIn.
\ách #@ng thuc m‹P BHi l&n C tr tkn th>ng cách [ gi m+t lRn ( !n E lRn mi ng*4$ trong !n ‚ ng*4) bt Ru nga4 tZ ?hi _u/t hi9n tri9u chng.
Thuc m‹ tra mtP Xg*4 bHi lRn (ti!" tc t nh/t W ng*4 sau ?hi ^ #@ng liu
iu trC$. Vi ngi bnh suy thn:
ng" iu * s lRn ung "h6i tha4 ki t@4 theo mc + tkn th>ng th:n.
ìu chYnh liu ung 5 ngi su4 th:nP
'*Ju #hn #h/<n L #h?nh #h*
c:?#*n*n -.WXh# '*Ju 7*Ju ch6nh
[00 mg) cách nhau 1' gilRn
00 mg) cách nhau [ gilRn) lRnng*4
z 10 0 - 10
z 10 0 - 10
z ' 10 - ' 0 - 10
;hHng cRn iu chYnh '00 mg) cách nhau 1' gi
;hHng cRn iu chYnh '00 mg) cách nhau 1' gi
;hHng cRn iu chYnh liu 00 mg) cách nhau gilRn 00 mg) cách nhau 1' gilRn
ThSm "hIn máuP Bk sung 1 liu nga4 sau mi lRn thSm "hIn máu.
iu ung 2i ngi b9nh su4 th:n ?m nhim O% nh sauP
L #h?nh #h* c:?#*n*n -.WXh#
C3ch 4Kn
y 10
;hHng iu chYnh liu '00 - 00 mg) cách nhau E - gi
'00 - 00 mg) cách nhau - 1' gi
'00 - 00 mg) cách nhau 1' - '[ gi
'00 - [00 mg) cách nhau '[ gi
TiMm t);n tNnh mOch"
iu ti&m tru4n tƒnh mch 5 ngi su4 th:n nh sauP
L #h?nh #h* c:?#*n*n-.WXh# C3ch 4Kn
' - 0
10 - '
- 10 mg?g) cách nhau '[ gi
') - mg?g) cách nhau '[ gi
iu ti&m tru4n tƒnh mch 5 ngi su4 th:n ?m nhim O% nh sauP
L #h?nh #h* c:?#*n*n -.WXh# C3ch 4Kn
z 0
10 - 0
y 10
') mg?g) cách nhau '[ gi
ThSm "hIn máuP iu ') - mg?g th tr†ng) '[ gi m+t lRn) sau ?hi thSm "hIn.
Qi&u l†c máu +ng - tƒnh mch ho8c tƒnh - tƒnh mch li&n tcP iu nh i 2i trng hM" + thanh th6i creatinin #2i 10 ml"hLt.
Thi gian ti&m tru4nP xh6i ti&m tƒnh mch ch:m tr&n 1 gi tránh ?!t t7a
acicloir trong th:n. 7h= 9ng 9Pch tiMm t);n"
B+t "ha ti&m acicloir natri Mc ha tan trong n2c c/t "ha ti&m ho8c #ung #Cch ti&m tru4n natri clori# 0)d Mc #ung #Cch cha ' mgml ho8c 0 mgml.
xha lo^ng th&m Mc #ung #Cch c, nng + acicloir ?hHng l2n h>n ‚ mgml (0)$ tru4n. X!u nng + acicloir z 10 mgml s€ t=ng ngu4 c> i&m tƒnh
mch. Theo liu lMng cRn #@ng) ch†n s lMng * l† thuc c, h*m lMng thch hM".
xha thuc trong th tch #Cch tru4n cRn thi!t * lc nhw cho !n ?hi tan ho*n to*n.
Trong <uá trDnh chuSn bC * ha tan #ung #Cch) cRn "h6i ti!n h*nh trong iu ?i9n ho*n to*n H ?huSn) * chY "ha tr2c ?hi s #ng * ?hHng s #ng "hRn #ung #Cch ^ "ha ?hHng #@ng h!t.
X!u th/4 c, Sn ho8c t7a trong #ung #Cch tr2c ho8c trong ?hi ti&m tru4n thD "h6i h74 bq.
T/n #3c #hu"c
xrobeneci# l*m t=ng na i trong hu4!t t>ng * A\ c7a acicloir) l*m gi6m th6i trZ <ua n2c tiu * + thanh th6i c7a acicloir.
U@ng ng thi 3i#ou#in * acicloir c, th gI4 trng thái ng7 lCm * l> m>.
\Rn theo #i sát ngi b9nh ?hi "hi hM".
nterJeron l*m t=ng tác #ng chng irus OQ%-1 in .it)3 c7a acicloir. Tu4 nhi&n
t>ng tác tr&n lIm s*ng fn cha r. Am"hotericin B * ?etocona3ol l*m t=ng hi9u ljc chng irus c7a acicloir.
U@ng acicloir ti&m "h6i th:n tr†ng 2i ngi b9nh ^ #@ng methotre_at *o ng t74 sng.
L n 78nh +, @( !un
B6o <u6n 5 1 - 'o\) tránh Sm * ánh sáng.
T/n =Y
T>ng ? 2i các ch! "hSm c7a máu * #ung #Cch cha "rotein. Acicloir c, t>ng ? 2i Joscarnet.
Qu3 .*Ju +, #:
T)i? chng" ‰ ngi su4 th:n ?hi #@ng acicloir ti&m tƒnh mch liu <uá cao ^ th/4 thc tha4 ki tZ lL lfn) 6o giác !n hHn m&. Ti!n trin thng tt sau ?hi ngZng thuc * l*m thSm tách máu. Ti&m tƒnh mch liu #u4 nh/t 0 mg?g cha gI4 ra tri9u chng <uá liu.
Q t)S" ThSm "hIn máu ngi b9nh cho !n ?hi chc n=ng th:n "hc hi) ngZng thuc) cho tru4n n2c * i9n gi6i.
Thn #*n !u ch$
Acicloir c, trong Uanh mc thuc thi!t 4!u %i9t Xam ban h*nh lRn th %) n=m '00 * Uanh mc thuc cha b9nh ch7 4!u s #ng ti các c> s5 ?hám cha b9nh) n=m '00.
ACID ACETZ'SA'ICZ'IC
M& ATC% A01A U0) B01A \0E) X0'B A01.
'()* #hu"c% Thuc gi6m au salic4latV thuc h stV thuc chng i&m ?hHng steroi#V thuc c ch! ?!t t:" tiu cRu.
D)n #hu"c +, h,- ./0n
%i&n nnP W' mg) 00 mg) E0 mg.
%i&n nn nhai McP ‚ mg) 1 mg.
%i&n nn gi6i "h,ng ch:m (i&n bao tan trong ru+t$P 1 mg) 1E' mg) 1E mg) W' mg) 00 mg) E0 mg) d‚ mg.
%i&n nn bao "himP W' mg) 00 mg.
D/0c . +, c ch$ #3c 45n
Aci# acet4lsalic4lic (as"irin$ c, tác #ng gi6m au) h nhi9t * chng i&m.
X,i chung) c> ch! tác #ng c7a as"irin cKng t>ng tj nh các thuc chng i&m ?hHng steroi# ?hác. Thuc c ch! en34m c4cloo_4genase (\‘$) #fn !n c ch! tkng hM" "rostaglan#in) thrombo_an * các s6n "hSm ?hác nh "rostac4clin c7a c4cloo_4genase. \, hai loi en34m \‘P \‘-1 thng Mc tDm th/4 trong các mH t! b*o bDnh thng c7a c> th (\‘-1 #u4 trD bDnh thng ni&m mc # #*4V chc n=ng th:n * tiu cRu$ trong ?hi \‘-' ch7 4!u th/4 5 C tr i&m) bC ?ch thch t=ng to "rostaglan#in #o các c4to?in * trung gian h,a h†c c7a <uá trDnh i&m. \> ch! c ch! en34m \‘ c7a as"irin ?hác bi9t hn so 2i các thuc chng i&m ?hHng steroi# ?hác. As"irin gn c+ng trC 2i c6 hai loi \‘ #fn !n c ch! ?hHng 6o ngMc hot tnh c7a en34m n*4) #o , thi gian tác #ng c7a as"irin li&n <uan !n tc + ng chu4n h,a c7a c4cloo_4genase. \n 2i các thuc chng i&m ?hHng steroi# ?hác) #o chY c ch! cnh tranh ti C tr tác #ng c7a \‘) thi gian tác #ng s€ li&n <uan trjc ti!" !n thi gian thuc tn ti trong c> th.
As"irin c, tác #ng c ch! ?!t t:" tiu cRu. \> ch! #o c ch! \‘ c7a tiu cRu #fn !n c ch! tkng hM" thrombo_an A' l* ch/t gI4 ?!t t:" tiu cRu. Tiu cRu l* t! b*o ?hHng c, nhIn) ?hHng c, ?h6 n=ng tkng hM" \‘ m2i) #o , ?hHng ging nh các thuc chng i&m ?hHng steroi# ?hác) as"irin c ch! ?hHng thu:n nghCch ?!t t:" tiu cRu) tác #ng n*4 ?o #*i sut i sng c7a tiu cRu ( v 11
ng*4$. Tác #ng c ch! thrombo_an A' _64 ra nhanh * ?hHng li&n <uan !n nng + as"irin trong hu4!t thanh c, th D \‘ trong tiu cRu ^ bC b/t hot tr2c ?hi *o tuRn ho*n to*n thIn. Tác #ng c ch! ?!t t:" tiu cRu c, tnh ch/t tch lK4 ?hi s #ng các liu l8" li. iu as"irin '0 - 0 mgng*4 c, th hRu nh
c ch! ho*n to*n sj tkng hM" thrombo_an c7a tiu cRu trong *i ng*4. iu cao100 - W00 mg c, th nga4 tc thD cho tác #ng c ch! ti a.
As"irin cn c ch! s6n sinh "rostaglan#in 5 th:n. Qj s6n sinh "rostaglan#in 5 th:n t <uan tr†ng m8t sinh l 2i ngi b9nh c, th:n bDnh thng) nhng c, ai tr r/t <uan tr†ng trong #u4 trD lu thHng máu <ua th:n 5 ngi su4 th:n mn tnh) su4 tim) su4 gan) ho8c c, ri lon th tch hu4!t t>ng. ‰ nhng ngi b9nh n*4) tác #ng c ch! tkng hM" "rostaglan#in 5 th:n c7a as"irin c, th #fn !n su4 th:n c/" tnh) gi n2c * su4 tim c/" tnh.
Dc ng hc
;hi #@ng ng ung) as"irin Mc h/" thu nhanh tZ ng ti&u h,a. +t "hRn as"irin Mc th74 "hIn th*nh salic4lat trong th*nh ru+t. Qau ?hi *o tuRn ho*n) "hRn as"irin cn li cKng nhanh ch,ng chu4n th*nh salic4lat) tu4 nhi&n trong '0 "hLt Ru sau ?hi ung) as"irin fn gi ngu4&n #ng trong hu4!t t>ng. \6 as"irin * salic4lat u c, hot tnh nhng chY as"irin c, tác #ng c ch! ?!t t:" tiu cRu.
As"irin gn "rotein hu4!t t>ng 2i t’ l9 tZ 0 - d0 * Mc "hIn b r+ng) 2i th tch "hIn b 5 ngi l2n l* 1‚0 ml?g. ;hi nng + thuc trong hu4!t t>ng
t=ng) c, hi9n tMng bô ha C tr gn "rotein hu4!t t>ng * t=ng th tch "hIn b. Qalic4lat cKng gn nhiu 2i "rotein hu4!t t>ng * "hIn b r+ng trong c> th) *o Mc trong sa mw * <ua Mc h*ng r*o nhau thai.
Qalic4lat Mc thanh th6i ch7 4!u 5 gan) 2i các ch/t chu4n h,a l* aci# salic4luric) salic4l "henolic glucuroni#) salic4lic ac4l glucuroni#) aci# gentisuric.
\ác ch/t chu4n h,a chnh l* aci# salic4luric * salic4l "henolic glucuroni# # bC bô ha * #Mc +ng theo "h>ng trDnh ichaelis-enten) các ch/t chu4n h,a cn li theo +ng h†c b:c 1) #fn !n ?!t <u6 ti trng thái cIn bNng) nng + salic4lat trong hu4!t t>ng t=ng ?hHng tu4!n tnh 2i liu. Qau liu W' mg as"irin) th6i trZ tuIn theo +ng h†c b:c 1 * na i c7a salic4lat trong hu4!t t>ng l* ?ho6ng ' - W giV 2i liu cao as"irin) na i c, th t=ng !n 1 - W0 gi. Qalic4lat cKng Mc th6i trZ #2i #ng ?hHng tha4 ki <ua n2c tiu) lMng th6i trZ t=ng theo liu #@ng * "h thu+c "O n2c tiuV ?ho6ng W0 liu #@ng th6i trZ <ua n2c tiu ?im h,a so 2i chY ' th6i trZ <ua n2c tiu aci# h,a. Th6i trZ <ua th:n li&n <uan !n các <uá trDnh l†c cRu th:n) th6i trZ tch cjc <ua ng th:n * tái h/" thu th +ng <ua ng th:n.
Qalic4lat c, th Mc th6i <ua thSm tách máu.
Ch6 78nh
As"irin Mc chY Cnh gi6m các c>n au nhw * Za) ng thi gi6m st. %D c, t’ l9 cao tác #ng "h !n ng ti&u h,a) n&n as"irin ha4 Mc tha4 th! bNng "aracetamol) #ung n" tt h>n.
As"irin cKng Mc s #ng trong chng i&m c/" * mn nh i&m ?h2" #ng
th/") i&m ?h2" #ng th/" thi!u ni&n) i&m (thoái h,a$ _>ng ?h2" * i&m t sng #ng th/".
Xh tác #ng chng ?!t t:" tiu cRu) as"irin Mc s #ng trong m+t s b9nh l tim mch nh au tht ngjc) nhi máu c> tim * #j "hng bi!n chng tim mch 5 các b9nh nhIn c, ngu4 c> tim mch cao. Thuc cKng Mc s #ng trong iu trC * #j "hng m+t s b9nh l mch nô nh +t <u.
As"irin Mc chY Cnh trong iu trC h+i chng ;a“asa?i D c, tác #ng chng i&m) h st * chng hu4!t ?hi.
Ch"n ch6 78nh Uo ngu4 c> #C ng cho) ?hHng #@ng as"irin cho ngi ^ c, tri9u chng hen) i&m mKi ho8c m*4 a4 ?hi #@ng as"irin ho8c nhng thuc chng i&m ?hHng steroi# ?hác tr2c I4. Xgi c, tin s b9nh hen ?hHng Mc #@ng as"irin) #o ngu4 c> gI4 hen thHng <ua t>ng tác 2i cIn bNng "rostaglan#in * thrombo_an.
Xhng ngi ?hHng Mc #@ng as"irin cn gm ngi c, b9nh a ch64 máu) gi6m tiu cRu) lot # #*4 ho8c tá tr*ng ang hot +ng) su4 tim Za * n8ng) su4 gan) su4 th:n) 8c bi9t ngi c, tc + l†c cRu th:n #2i W0 ml"hLt * _>
gan.Th9n #:;n
\Rn th:n tr†ng ?hi iu trC ng thi 2i thuc chng Hng máu ho8c ?hi c, ngu4 c> ch64 máu ?hác. ;hHng ?!t hM" as"irin 2i các thuc ?háng i&m ?hHng steroi# * các glucocorticoi#. ;hi iu trC cho ngi bC su4 tim nhw) b9nh th:n ho8c b9nh gan) 8c bi9t ?hi #@ng ng thi 2i thuc lMi tiu) cRn <uan tIm _em _t cSn th:n ngu4 c> gi n2c * ngu4 c> gi6m chc n=ng th:n.
‰ tr„ em) ?hi #@ng as"irin ^ gI4 ra 1 s trng hM" h+i chng Še4e) D :4 cRn hn ch! ho*n to*n chY Cnh as"irin cho tr„ em #2i 1E tuki chY trZ m+t s trng hM" nh b9nh ;a“asa?i) i&m ?h2" #ng th/" thi!u ni&n) b9nh Qtill.
Xgi cao tuki c, th # bC nhim +c as"irin) c, ?h6 n=ng #o gi6m chc n=ng th:n. \Rn "h6i #@ng liu th/" h>n liu thHng thng #@ng cho ngi l2n.
Th<* => -?n #h?*
As"irin c ch! c4cloo_4genase * sj s6n sinh "rostaglan#inV iu n*4 <uan tr†ng 2i sj ,ng ng +ng mch. As"irin cn c ch! co b," t cung) #o , gI4 trD ho^n chu4n #. Tác #ng c ch! s6n sinh "rostaglan#in c, th #fn !n ,ng s2m ng +ng mch trong t cung) 2i ngu4 c> nghi&m tr†ng t=ng hu4!t á" +ng mch "hki * su4 hH h/" s> sinh. Xgu4 c> ch64 máu t=ng l&n 5 c6 mw * thai
nhi) D as"irin c ch! ?!t t:" tiu cRu 5 mw * thai nhi. Uo ,) ?hHng Mc #@ng as"irin trong W tháng cui c@ng c7a thi ?p mang thai.
Th<* => ch( c(n @
As"irin *o trong sa mw) nhng 2i liu iu trC bDnh thng c, r/t t ngu4 c> _64 ra tác #ng c, hi 5 tr„ bL sa mw.
AUŠ "hk bi!n nh/t li&n <uan !n h9 ti&u h,a) thRn ?inh * cRm máu.
TRn s AUŠ "h thu+c *o liu. \, t2i tkng s ngi Mc iu trC c, AUŠ. Thng g8" nh/t l* tri9u chng ti&u h,a ([$ * 5 liu cao (tr&n W g m+t ng*4$) t’ l9 ngi c, AUŠ l* tr&n 0 tkng s ngi Mc iu trC.
Thng gp, ADR >1/100
Ti&u h,aP Bun nHn) nHn) ?h, ti&u) ?h, chCu 5 thMng C) M n,ng) au # #*4) lot # #*4 - ru+t.
O9 thRn ?inh trung >ngP 9t mqi.
UaP Ban) m*4 a4.
Ou4!t h†cP Thi!u máu tan máu.
ThRn ?inh - c> * _>ngP |!u c>.
OH h/"P ;h, th5.
;hácP Qc "h6n 9. Ít gp, 1/1000 < ADR <1/100
O9 thRn ?inh trung >ngP /t ng7) bn chn) cáu gt.
X+i ti!t * chu4n h,aP Thi!u st.
Ou4!t h†cP \h64 máu Sn) thi gian ch64 máu ?o #*i) gi6m bch cRu) gi6m tiu cRu) thi!u máu.
GanP `+c hi gan.
Th:nP Qu4 gi6m chc n=ng th:n. OH h/"P \o tht "h! <u6n.
H/n 4Fn c3ch #: ADR
AUŠ tr&n h9 thRn ?inh trung >ng c, th hi "hc ho*n to*n trong ng ' v W ng*4 sau ?hi ngZng thuc. X!u c, các tri9u chng ch,ng m8t) @ tai) gi6m thnh ljc ho8c th>ng tkn gan) "h6i ngZng thuc. ‰ ngi cao tuki) n&n iu trC 2i liu as"irin th/" nh/t c, hi9u ljc * trong thi gian ngn nh/t c, th Mc. ìu trC sc "h6n 9 #o as"irin 2i li9u "há" ging nh ?hi iu trC các "h6n ng "h6n
9 c/" tnh. A#renalin l* thuc ch†n l†c * thng ?im soát # #*ng chng "h@ mch * m*4 a4.
'gi !(n
Gi6m augi6m stP ng W00 - d00 mg) l8" li sau mi [ - E gi n!u cRn) ti a l* [ gng*4.
\hng i&m (i&m ?h2" #ng th/") i&m _>ng ?h2"$P Trong trng hM" i&m c/" c, th #@ng liu [ - gng*4) chia l*m nhiu liu nhq. Xng + salic4lat trong hu4!t t>ng ti u chng i&m l* 10 - W00 microgamml) tu4 nhi&n nga4 tZ mc nng + n*4) ^ c, b9nh nhIn g8" biu hi9n c7a +c tnh nh @ tai. Trong trng hM" mn tnh) liu !n )[ gng*4) chia l*m nhiu liu nhq l* 7 hi9u ljc iu trC.
~c ch! ?!t t:" tiu cRuP Trong trng hM" #j "hng #*i hn bi!n chng tim mch tr&n b9nh nhIn ngu4 c> cao) #@ng liu ‚ - 10 mgng*4. Trong trng
hM" c/" tnh) cRn s #ng nga4 trong "hác trC li9u ban Ru nh nhi máu c> tim) nhi máu nô) c>n au tht ngjc ?hHng kn Cnh) #@ng liu n" 10 - W00 mg.
T)* +m"
\hY Cnh r/t hn ch! D ngu4 c> h+i chng Še4e.
\hng i&m ?h2" #ng th/" thi!u ni&nP Tr„ cIn n8ng #2i ' ?g ung liu ban Ru E0 - 1W0 mg?gng*4) chia l*m nhiu liu nhq ( - E lRn$V tr„ n8ng h>n c, th bt Ru bNng liu ')[ - W)E gng*4. iu #u4 trD thng #@ng l* 0 -100
mg?gng*4) m+t s tr„ c, th cRn !n liu 1W0 mg?gng*4. Tu4 nhi&n) #o ngu4c> +c tnh) tr„ cIn n8ng tr&n ' ?g ?hHng n&n #@ng liu <uá 100 mg?gng*4.
B9nh ;a“asa?iP
Trong giai on Ru c, stP Theo "hác c7a …) ung as"irin trung bDnh 100 mg?gng*4 (0 - 1'0 mg?gng*4$) chia l*m [ lRn) trong 1[ ng*4 ho8c cho t2i ?hi h!t i&m. \Rn iu chYnh liu t * #u4 trD nng + salic4lat tZ '0 - W0 mg100 ml hu4!t t>ng. Theo "hác c7a Anh) liu ban Ru th/" h>n (W0 - 0 mg?gng*4 chia l*m [ lRn i 2i tr„ tr&n 1 tháng) * W' mg?gng*4 chia l*m [ lRn i 2i tr„ s> sinh$.
Trong giai on #‹ng b9nhP ng W - mg?gng*4 (ung 1 lRn$. X!u ?hHng c, b/t thng 5 +ng mch *nh thD thng "h6i ti!" tc iu trC ti thiu tuRn.
X!u c, b/t thng ti +ng mch *nh) "h6i ti!" tc iu trC t nh/t 1 n=m) ? c6 ?hi b/t thng , ^ thoái lui. Trái li n!u b/t thng tn ti #ai #ng) thD "h6i iu trC lIu h>n na.
T/n #3c #hu"c
X,i chung nng + salic4lat trong hu4!t t>ng t bC 6nh h5ng b5i các thuc
?hác) nhng i9c #@ng ng thi 2i as"irin l*m gi6m nng + c7ain#omethacin) na"ro_en) * Jeno"roJen. T>ng tác c7a as"irin 2i “arJarin l*m
t=ng ngu4 c> ch64 máu) * 2i methotre_at) thuc h glucose máu sul"hon4lur&) "hen4toin) aci# al"roic l*m t=ng nng + thuc n*4 trong hu4!t thanh * t=ng +c tnh. T>ng tác ?hác c7a as"irin gm sj i ?háng 2i natri ni9u #o s"ironolacton * sj "hong b! :n chu4n tch cjc c7a "enicilin tZ #Cch nô - t74
*o máu. As"irin l*m gi6m tác #ng các thuc aci# uric ni9u nh "robeneci# *sul"hin"4ra3ol.
L n 78nh +, @( !un
\Rn b6o <u6n as"irin 5 n>i ?hH * mát. Trong ?hHng ?h Sm) thuc th74 "hIn #Rn #Rn th*nh aci# salic4lic * acetic * c, m@i ging nh gi/mV nhi9t l*m t=ng tc + th74 "hIn. B6o <u6n thuc n trong t7 lnh) ?hHng ,ng b=ng. ;hHng #@ng n!u thuc c, m@i ging nh gi/m mnh.
T/n =Y
Trong #ung #Cch n2c ho8c n2c ethanol) as"irin th74 "hIn th*nh aci# salic4lic * acetic) tc + th74 "hIn t=ng l&n 5 nhi9t + cao * "h thu+c *o "O.
Qu3 .*Ju +, #:
ìu trC <uá liu salic4lat gmP
*m sch # #*4 bNng cách gI4 nHn (chL cSn th:n ?hHng ht *o$ ho8c ra # #*4) cho ung than hot. Theo #i * nIng ‹ các chc n=ng cRn thi!t cho sj sng. ìu trC st caoV tru4n #Cch) ch/t i9n gi6i) hi9u chYnh m/t cIn bNng aci# - ba3>V iu trC chng tch cetonV gi nng + glucose hu4!t t>ng thch hM".
Theo #i nng + salic4lat hu4!t thanh cho t2i ?hi th/4 r nng + ang gi6m t2i mc ?hHng +c. ;hi ^ ung m+t liu l2n #ng thuc gi6i "h,ng nhanh) nng + salic4lat 00 microgamml (0 mg trong 100 ml$ ' gi sau ?hi ung cho th/4 ng+ +c nghi&m tr†ng) nng + salic4lat tr&n 00 microgamml (0 mg trong 100 ml$ ' gi sau ?hi ung cho th/4 c, th gI4 ch!t. Xgo*i ra) cRn theo #i trong thi gian #*i n!u ung <uá liu mc + l2n) D sj h/" thu c, th ?o #*iV n!u _t nghi9m thjc hi9n tZ ?hi ung !n tr2c E gi ?hHng cho th/4 nng + +c salic4lat) cRn l*m _t nghi9m nhc li.
GI4 b*i ni9u bNng ?im h,a n2c tiu t=ng th6i trZ salic4lat. Tu4 :4) ?hHng n&n #@ng bicarbonat ung) D c, th l*m t=ng h/" thu salic4lat. X!u #@ng aceta3olami#) cRn _em _t ?… t=ng ngu4 c> nhim aci# chu4n h,a nghi&m tr†ng * ng+ +c salic4lat (gI4 n&n #o t=ng thIm nh:" salic4lat *o nô D nhim aci# chu4n h,a$.
Thjc hi9n tru4n tha4 máu) thSm tách máu) thSm tách "hLc mc) n!u cRn ?hi <uá liu nghi&m tr†ng.
Theo #i "h@ "hki * co gi:t * thjc hi9n li9u "há" thch hM" n!u cRn.
Tru4n máu ho8c #@ng itamin ; n!u cRn iu trC ch64 máu.
Thn #*n !u ch$
Aci# acet4lsalic4lic c, trong Uanh mc thuc thi!t 4!u %i9t Xam ban h*nh lRn th %) n=m '00 * Uanh mc thuc cha b9nh ch7 4!u s #ng ti các c> s5 ?hám cha b9nh) n=m '00.
ACID ASCORBIC
M& ATC% A11G A01.
D)n #hu"c +, h,- ./0n
%i&n nang gi6i "h,ng ?o #*iP '0 mgV 00 mg.
%i&n hDnh thoi E0 mg.
Uung #Cch ungP ' mggi†tV 100 mgmlV 00 mg ml.
%i&n nnP 0 mgV 100 mgV '0 mgV 00 mgV 1 g.
%i&n nn nhaiP 100 mgV '0 mgV 00 mgV 1 g.
%i&n nn tác #ng ?o #*iP 00 mgV 1 gV 1) g.
%i&n s7i b†tP 1 g.
Thuc ti&mP 100 mgmlV ''' mgmlV '0 mgmlV 00 mgml.
D/0c . +, c ch$ #3c 45n Aci# ascorbic * các mui calci ascorbat) natri ascorbat l* các #ng ch7 4!u c7a itamin \. \> th ngi ?hHng to ra Mc itamin \ cho b6n thIn) m* "h6i l/4 tZ ngun thc =n. Xhu cRu h*ng ng*4 <ua ch! + =n cRn ?ho6ng W0 - 100 mg itamin \ i 2i ngi l2n. Tu4 nhi&n) nhu cRu n*4 tha4 ki t@4 theo tZng ngi.
\ác loi <u6 (cam) chanh) b5i) nho en) ki) hng)...$ * rau (c* chua) ?hoai tI4) rau _anh)...$ cha nhiu itamin \. Qa) thCt c, t itamin \. Aci# ascorbic r/t # bC "há h74 ?hi n/u n2ng) #j tr. %itamin \ l* m+t itamin ha tan trong n2c) cRn thi!t tkng hM" colagen * các th*nh "hRn c7a mH li&n ?!t.
Thi!u ht itamin \ _64 ra ?hi thc =n cung c/" ?hHng R4 7 lMng itamin \ cRn thi!t) #fn !n b9nh scorbut. Thi!u ht itamin \ r/t hi!m _64 ra 5 ngi l2n) nhng c, th th/4 5 tr„ nhq) ngi nghi9n rMu ho8c ngi cao tuki. Thi!u ht biu hi9n 5 tri9u chng # ch64 máu (mch máu nhq) chIn r=ng) lMi$) th*nh mao mch # ‹) thi!u máu) tkn th>ng sn * _>ng) ch:m lin !t th>ng. U@ng itamin \ l*m m/t ho*n to*n các tri9u chng tr&n.
Aci# ascorbic c, ?h6 n=ng ?h trong nhiu "h6n ng sinh h†c o_4 h,a - ?h.
\, m+t s chc n=ng sinh h†c c7a aci# ascorbic ^ Mc _ác Cnh r r*ng) gm c, sinh tkng hM" colagen) carnitin) catecholamin) t4rosin) corticosteroi# * al#osteron.
Aci# ascorbic cKng ^ tham gia nh m+t ch/t ?h trong h9 thng en34m chu4n
h,a thuc c@ng 2i c4tochrom x[0. Oot tnh c7a h9 thng en34m chu4n h,a thuc n*4 s€ bC gi6m n!u thi!u aci# ascorbic. Aci# ascorbic cn iu ha h/" thu) :n chu4n * #j tr st.
Aci# ascorbic l* m+t ch/t b6o 9 chng o_4 h,a hu hi9u. Aci# ascorbic loi bq nga4 các loi o_4) nit> hot +ng (các ŠQ ” Šeactie o_4gen s"ecies * các ŠXQ ” Šeactie nitrogen s"ecies$ nh các gc h4#ro_4l) "ero_4l) su"ero_i#) "ero_4nitrit * nitro_i#$) các o_4 tj #o * các h4"oclorit) l* nhng gc tj #o gI4 +c hi cho c> th. \, r/t nhiu chng c sinh h†c chng tq các gc tj #o 5 nng + cao c, th gI4 tkn hi cho t! b*o. +t s b9nh m^n tnh c, li&n <uan !n tkn th>ng #o stress o_4 h,a gm c, ung th) b9nh tim mch (_> a +ng mch *nh...$) c th74 tinh th) hen * b9nh "hki mn tnh tc ngh€n. Tu4 nhi&n) hi9n na4 cha _ác Cnh Mc r r*ng mi li&n <uan ngu4&n nhIn.
+t *i tác #ng c7a itamin \ nh chng thoái h,a ho*ng im) "hng cLm) ch,ng lin !t th>ng) "hng ung th cn ang nghi&n cu) cha Mc chng minh r r*ng. +t s thR4 thuc ?hu4!n cáo gi6m ngu4 c> cao thoái h,a ho*ng im n8ng 5 ngi cao tuki ^ #@ngP %itamin \ 00 mgng*4 ?!t hM" 2i beta caroten 1 mgng*4) itamin } [00 mgng*4 * ?€m (#ng ?€m o_4#$ 0 mgng*4 * ng (#2i #ng o_4# ng$ ' mgng*4 ( "hng thi!u máu$.
Jn .it)3, aci# ascorbic ^ chng tq ng=n ch8n Mc o_4 h,a U bNng cách loi bq ŠQ * ŠXQ c, trong mHi trng n2c. U o_4 h,a Mc cho l* gI4 _> a +ng mch.
Aci# ascorbic trong bch cRu 8c bi9t <uan tr†ng D c, ŠQ "hát sinh ra trong ?hi bch cRu thjc b*o ho8c bch cRu hot h,a #o bC i&m nhim. Xng + ascorbat cao trong bch cRu b6o 9 bch cRu chng li tkn th>ng o_4 h,a m* ?hHng c ch! hot tnh #i9t ?huSn c7a tiu th thjc b*o. Oot tnh chng o_4 h,a c7a aci# ascorbic cKng b6o 9 chng li tkn th>ng "hIn h74 "rotein 5 các C tr
i&m nh 5 ?h2" (i&m #ng th/"$) 5 "hki (h+i chng su4 hH h/" 5 ngi l2n)hLt thuc) o3on$.
Ši&ng i 2i c6m lnh) cho !n na4 s li9u cha ng nh/t ?hu4!n cáo.
Xgo*i ra) c, m+t *i chng c aci# ascorbic c, th iu ha tkng hM" "rostaglan#in cho tác #ng gi^n "h! <u6n) gi^n mch * chng Hng ,n máu) ?h6 n=ng chu4n aci# Jolic th*nh aci# Jolinic) chu4n h,a carboh4#rat) tkng hM" li"i#) "rotein) ?háng nhim ?huSn * hH h/" t! b*o.
Dc ng hc
O/" thuP %itamin \ Mc h/" thu # #*ng sau ?hi ungV tu4 :4) h/" thu l* m+t <uá trDnh tch cjc * c, th bC hn ch! sau nhng liu r/t l2n. \ung c/" thng _u4&n lMng itamin \ <ua ch! + =n tZ W0 - 10 mg h*ng ng*4) ?ho6ng ‚0 - d0 Mc h/" th. ‰ liu tr&n 1 g h*ng ng*4) sj h/" th gi6m _ung cn ?ho6ng
0 ho8c t h>n. Trong nghi&n cu tr&n ngi bDnh thng) chY c, 0 c7a m+tliu ung 1) g itamin \ Mc h/" thu. O/" thu itamin \ 5 # #*4 - ru+t c, th gi6m 5 ngi Ya ch64 ho8c c, b9nh # #*4 - ru+t.
Xng + itamin \ bDnh thng trong hu4!t t>ng 5 ?ho6ng 10 - '0 microgamml.
Xng + trong hu4!t t>ng #2i 1 - 1) microgamml ?hi bC b9nh scorbut. Tkng lMng itamin \ #j tr trong c> th 2c tnh ?ho6ng 1) g 2i ?ho6ng W0 - [ mg Mc luIn chu4n h*ng ng*4. U/u hi9u lIm s*ng c7a b9nh scorbut thng tr5 n&n r r*ng sau W - tháng thi!u ht itamin \.
xhIn bP %itamin \ "hIn b r+ng rî trong các mH c> th. Xng + itamin \ cao Mc tDm th/4 5 gan) bch cRu) tiu cRu) mH tu4!n * th74 tinh th c7a mt.
;ho6ng ' itamin \ trong hu4!t t>ng ?!t hM" 2i "rotein.
Aci# ascorbic i <ua Mc nhau thai * "hIn b trong sa mw.
Th6i trZP Aci# ascorbic o_4 h,a thu:n nghCch th*nh aci# #eh4#roascorbic.
+t t itamin \ chu4n h,a th*nh nhng hM" ch/t ?hHng c, hot tnh gm ascorbic aci#-'-sulJat * aci# o_alic Mc b*i ti!t trong n2c tiu. \, m+t
ng‹ng *o th6i aci# ascorbic <ua th:n ?ho6ng 1[ microgamml) ng‹ng n*4 c,th tha4 ki t@4 theo tZng ngi. ;hi c> th bô ha aci# ascorbic * nng + máu Mt <uá ng‹ng) aci# ascorbic ?hHng bi!n ki Mc * *o th6i *o n2c tiu. Ì4 l* c> s5 l*m test bô ha aci# ascorbic cho tDnh trng #inh #‹ng itamin \. ;hi bô ha 5 mH * nng + aci# ascorbic 5 máu th/") aci# ascorbic *o th6i t ho8c ?hHng *o th6i *o n2c tiu. Aci# ascorbic c, th loi bq Mc bNng thSm "hIn máu.
Ch6 78nh
xhng * iu trC b9nh scorbut.
Bk sung *o ?hSu "hRn =n cho ngi =n ?i&ng.
2h Pnh phU"
xhi hM" 2i #esJerrio_amin l*m t=ng th&m *o th6i st trong iu trC b9nh thalassemia.
ethemoglobin hu4!t H c=n.
Aci# h,a n2c tiu.
Ch"n ch6 78nh
\hng chY Cnh #@ng itamin \ liu cao cho ngi bC thi!u ht glucose-E- "hos"hat #eh4#rogenase (GExU$ (ngu4 c> thi!u máu hu4!t tán$.
Th9n #:;n
U@ng itamin \ liu cao ?o #*i c, th #fn !n hi9n tMng nhn thuc) #o , ?hi gi6m liu s€ #fn !n thi!u ht itamin \. ng liu l2n itamin \ trong ?hi mang thai ^ #fn !n b9nh scorbut 5 tr„ s> sinh.
T=ng o_alat ni9u * sj hDnh th*nh sqi calci o_alat trong th:n c, th _64 ra sau ?hi #@ng liu cao itamin \) n&n tránh #@ng itamin \ liu cao cho b9nh nhIn bC sqi calci o_alat 5 th:n) n!u cRn thi!t "h6i #@ng n&n theo #i ch8t ch€ o_alat ni9u.
%itamin \ c, th gI4 aci# h,a n2c tiu) Hi ?hi #fn !n ?!t t7a urat ho8c c4stin) ho8c sqi o_alat) ho8c thuc trong ng ti!t ni9u.
%itamin \ liu cao ti&m tƒnh mch ^ gI4 t ong) #o , #@ng thuc ti&m tƒnh mch l* cách #@ng ?hHng hM" l * ?hHng an to*n.
Xgi b9nh thi!u ht glucose-E-"hos"hat #eh4#rogenase #@ng liu cao itamin \ ti&m tƒnh mch ho8c ung c, th bC chng tan máu. Ou4!t ?hi tƒnh mch sIu cKng ^ _64 ra sau ?hi #@ng liu cao itamin \.
Q #ng <uá mc * ?o #*i các ch! "hSm cha itamin \ ung c, th gI4 n&n sj =n mn men r=ng.
U@ng itamin \ c, th l*m sai l9ch !n các ?!t <u6 _t nghi9m glucose trong n2c tiu (#>ng tnh gi6 ?hi #@ng thuc th sulJat ng ho8c Im tnh gi6 ?hi #@ng "h>ng "há" glucose o_i#ase$. ng itamin \ liu cao trong thi gian #*i c, th gI4 b9nh c> tim ngu4 him 5 ngi c, lMng st #j tr cao ho8c ngi bC nhim sc t st mH.
\, th gI4 tan máu 5 tr„ s> sinh thi!u ht glucose-E-"hos"hat #eh4#rogenase.
\Rn cIn nhc cho b9nh nhIn ang "h6i =n hn ch! mui ?hi s #ng itamin \ 5 #ng mui natri ascorbat. i gam natri ascorbat cha ?ho6ng m}< natri.
+t s ch! "hSm c, cha tá #Mc as"artam l* ch/t Mc chu4n h,a th*nh
"hen4lalanin) ?hHng Mc #@ng 5 b9nh nhIn bC "hen4l?eton ni9u. +t s ch! "hSm c, cha tá #Mc sulJit c, th gI4 #C ng.
U@ng th:n tr†ng 2i ngi c, tin s sqi th:n) t=ng o_alat ni9u * ri lon chu4n h,a o_alat (t=ng ngu4 c> sqi th:n$) bC b9nh thalassemia (t=ng ngu4 c> h/" thu st$.
U@ng liu cao) ?o #*i cho "h n c, thai.
Th<* => -?n #h?*
Aci# ascorbic i <ua Mc nhau thai) nng + máu trong #I4 rn g/" ' - [ lRn
nng + trong máu mw. X!u #@ng itamin \ theo nhu cRu bDnh thng h*ng ng*4thD cha th/4 _64 ra /n gD tr&n ngi. Tu4 nhi&n) ung nhng lMng l2n
itamin \ trong ?hi mang thai c, th l*m t=ng nhu cRu itamin \ * #fn !n b9nh scorbut 5 tr„ s> sinh.
Th<* => ch( c(n @
Aci# ascorbic "hIn b trong sa mw. Qa c7a ngi mw c, ch! + =n bDnh thng cha [0 - ‚0 microgam itamin \ml) cha th/4 c, /n gD _64 ra i 2i tr„ s> sinh.
T=ng o_alat - ni9u) bun nHn) nHn) M n,ng) co cng c> bng) m9t mqi) q bZng) nhc Ru) m/t ng7) * tDnh trng bun ng7 ^ _64 ra. Qau ?hi ung liu 1 g h*ng ng*4 ho8c l2n h>n) c, th _64 ra Ya ch64.
Th:nP T=ng o_alat ni9u. Ít gp, 1/1000 < ADR < 1/100
áuP Thi!u máu tan máu.
Tim mchP BZng q) su4 tim.
ThRn ?inh trung >ngP ‘Yu) ch,ng m8t) nhc Ru) m9t mqi.
U #*4 - ru+tP Bun nHn) nHn) M n,ng) au bng) co tht c> bng) R4 bng) Ya ch64.
ThRn ?inh - c> * _>ngP àu cnh sn. H/n 4Fn c3ch #: ADR
;hHng n&n ngZng +t ng+t sau ?hi s #ng itamin \ liu cao trong thi gian #*i "hng ngZa b9nh scorbut hi ng #o c, sj c6m ng <uá trDnh chu4n h,a itamin \V D , l* m+t á" ng sinh l * l* h:u <u6 c7a #@ng liu cao itamin \ tr2c ,.
'*Ju ./0n +, c3ch 4Kn
2-ch 98ng"
Thng ung itamin \. ;hi ?hHng th ung Mc ho8c ?hi nghi ?m h/" thu) * chY trong nhng trng hM" r/t 8c bi9t) m2i #@ng ng ti&m. \, th ti&m b") ti&m tƒnh mch ho8c ti&m #2i #a. ;hi #@ng ng ti&m) tt nh/t l* n&n ti&m b" m8c #@ thuc c, gI4 au ti n>i ti&m.
Li !ng"
Tr„ emP
B9nh thi!u itamin \ (scorbut$P 100 - W00 mgng*4) chia l*m nhiu lRn.
Toan h,a n2c tiuP 00 mg cách E - gilRn. Bk sung *o ch! + =nP Tha4 ki tZ W - 100 mgng*4.
Xgi l2nP
B9nh thi!u itamin \ (scorbut$P 100 - '0 mglRn) 1 - ' lRnng*4.
Toan h,a n2c tiuP [ - 1' gng*4 chia W - [ lRn.
Bk sung *o ch! + =nP Tha4 ki tZ 0 - '00 mgng*4. ethemoglobin - hu4!t H c=nP W00 - E00 mgng*4) chia th*nh nhiu liu nhq.
T=ng b*i ti!t st ?hi #@ng #eJero_aminP ng aci# ascorbic 100 - '00 mgng*4) thng cho trong thi gian s #ng li9u "há" #eJero_amin) nhng c, nh* lIm s*ng ?hu4&n chY n&n #@ng aci# ascorbic 1 tháng sau ?hi #@ng #eJero_amin) * #@ng liu th/" nh/t c, hi9u <u6) D c, 1 s chng c cho th/4 liu t>ng i cao (nh liu 00 mg ho8c z 00 mgng*4$ c, th c, tác hi _/u !n chc n=ng tim trong ?hi #@ng #eJero_amin.
xhng * iu trC c6m lnhP 1 - W gng*4) chia th*nh nhiu liu nhq. Test bô ha trng thái #inh #‹ng itamin \P ng aci# ascorbic 11 mg?g.
/4 n2c tiu sau '[ gi Cnh lMng ascorbat. X!u b*i ti!t y '0 liu trong '[ gi Mc cho l* thi!u itamin \V ngi bDnh thng b*i ti!t z 0 liu.
T/n #3c #hu"c
U@ng ng thi theo t’ l9 tr&n '00 mg itamin \ 2i W0 mg st ngu4&n t l*m t=ng h/" thu st <ua ng # #*4 - ru+tV tu4 :4) a s ngi b9nh u c, ?h6 n=ng h/" thu st ung *o m+t cách R4 7 m* ?hHng "h6i #@ng ng thi
itamin \. U@ng ng thi itamin \ 2i as"irin l*m t=ng b*i ti!t itamin \ * gi6m b*i ti!t as"irin trong n2c tiu. Qalic4lat c ch! bch cRu * tiu cRu h/" thu aci# ascorbic. Uo ,) nng + aci# ascorbic 5 bch cRu * 5 hu4!t t>ng bC gi6m) chY cao h>n chLt t so 2i nng + c7a ngi bC thi!u ht aci# ascorbic 5 mH. Tu4 :4) cho !n na4 cha c, chng c n*o cho th/4 li9u "há" salic4lat thLc S4 tDnh trng thi!u aci# ascorbic. Tu4 bk sung itamin \ cho ngi ang #@ng salic4lat) nng + aci# ascorbic trong hu4!t t>ng t=ng) nhng nng + aci# ascorbic trong bch cRu ?hHng t=ng * #j tr itamin \ 5 các mH c> th ?hHng t=ng. Uo ,) bk
sung itamin \ cho ngi ang #@ng salic4lat l* ?hHng b6o 6m. Tu4 :4) ngi b9nh #@ng liu cao salic4lat m* ?hHng c, b/t c tri9u chng n*o c7a thi!u itamin \ thD cKng cRn "h6i ánh giá tDnh trng thi!u ht.
U@ng ng thi itamin \ * Jlu"hena3in #fn !n gi6m nng + Jlu"hena3in hu4!t t>ng.
Qj aci# h,a n2c tiu sau ?hi #@ng itamin \ c, th l*m tha4 ki sj b*i ti!t c7a các thuc ?hác.
%itamin \ liu cao c, th "há h74 itamin B 1'V cRn ?hu4&n ngi b9nh tránh
ung itamin \ liu cao trong ng m+t gi tr2c ho8c sau ?hi ung itamin B1'.
%itamin \ c, th l*m gi6m h/" th selen (ung cách nhau t nh/t [ gi$.
%itamin \ c, th l*m t=ng tác #ng c7a nhHm h4#ro_4# * l*m gi6m tác #ng c7a am"hetamin.
%D itamin \ l* m+t ch/t ?h mnh) n&n 6nh h5ng !n nhiu _t nghi9m #ja tr&n "h6n ng o_4 h,a - ?h. Qj c, m8t itamin \ trong n2c tiu l*m t=ng gi6 to lMng glucose n!u Cnh lMng bNng thuc th ng ($ sulJat * gi6m gi6 to lMng glucose n!u Cnh lMng bNng "h>ng "há" glucose o_4#ase. %2i các _t nghi9m ?hác) cRn "h6i tham ?h6o t*i li9u chu4&n bi9t 6nh h5ng c7a itamin \.
\, m+t *i báo cáo itamin \ l*m gi6m tác #ng chng Hng máu c7a “arJarin) nhng ?hHng chc chn.
L n 78nh +, @( !un
%itamin \ sfm m*u #Rn ?hi ti!" _Lc 2i ánh sángV tu4 :4) sj h>i ng6 m*u ?hHng l*m gi6m hi9u ljc iu trC c7a thuc ti&m itamin \.
Uung #Cch itamin \ nhanh ch,ng bC o_4 h,a trong ?hHng ?h * trong mHi trng ?imV "h6i b6o <u6n thuc tránh ?hHng ?h * ánh sáng. ‰ nng + l2n h>n 100 mgml) itamin \ c, th bC "hIn h74 ?m sinh carbon #io_4#. %D á" su/t c, th t=ng l&n sau ?hi b6o <u6n ?o #*i) m5 ng ti&m itamin \ "h6i cSn th:n.
B6o <u6n 5 nhi9t + #2i [0o\) tt nh/t l* tZ 1 - W0o\. Tránh Hng lnh.
T/n =Y Thuc ti&m itamin \ t>ng ? m8t :t l 2i thuc ti&m "enicilin G ?ali.
Qu3 .*Ju +, #:
Xhng tri9u chng <uá liu gm sqi th:n) bun nHn) i&m # #*4 * Ya ch64.
GI4 lMi tiu bNng tru4n #Cch c, th c, tác #ng sau ?hi ung liu l2n.
Thn #*n !u ch$
%itamin \ c, trong Uanh mc thuc thi!t 4!u %i9t Xam ban h*nh lRn th %) n=m '00 * c, trong Uanh mc thuc cha b9nh ch7 4!u s #ng ti các c> s5 ?hám cha b9nh) n=m '00.
ACID CHENODEO\ZCHO'IC
M& ATC% A0A A01.
'()* #hu"c% Thuc chng sqi m:t.
D)n #hu"c +, h,- ./0n
D/0c . +, c ch$ #3c 45n
Aci# cheno#eo_4cholic l* aci# m:t ch7 4!u c, trong m:t ngi * "hRn l2n+ng :t c, _>ng sng. ;hi ung 2i liu iu trC) thuc l*m gi6m tkng hM" c6 cholesterol * aci# cholic 5 gan * cung c/" th&m mui m:t cho ?ho #j tr chung c7a c> th ha tan cholesterol * li"i#. Thuc Mc #@ng l*m tan các sqi gi*u cholesterol ?hHng c6n <uang 5 ngi b9nh c, tLi m:t fn cn hot +ng. Thuc ?hHng c, tác #ng i 2i sqi Hi h,a (c6n <uang$ * sqi sc t m:t ?hHng c6n <uang. Qqi tLi m:t "h6i gm c, các tinh th cholesterol monoh4#rat # ha tan.
\ác sqi c, ng ?nh tr&n 1 mm thng ?hHng "h@ hM" 2i li9u "há" #u4 nh/t
#@ng aci# m:t (#o t’ l9 ?hHng thu:n lMi b m8t?ch th2c$. %D l #o ,) to*n b+ hi9u <u6 c7a ha tan sqi m:t bNng aci# m:t cha Mc chL . ;!t <u6 iu trC tt h>n n!u "hi hM" 2i urso#iol.
Dc ng hc
\heno#iol Mc h/" thu tZ ng ti&u h,a) <ua chu4n h,a ban Ru * *o chu trDnh gan ru+t.
\heno#iol Mc gan gi li) li&n hM" ri b*i ti!t *o m:t. %D + thanh th6i ?hi <ua gan lRn Ru chi!m ?ho6ng E0 !n 0 lMng thuc) n&n #j tr cheno#iol
c7a c> th ch7 4!u ?hu trL trong tuRn ho*n ru+t - ganV h*m lMng aci# m:t tronghu4!t thanh * n2c tiu ?hHng bC 6nh h5ng áng ? trong <uá trDnh iu trC cheno#iol. ‰ trng thái kn Cnh m+t "hRn thuc !n i tr*ng) chu4n th*nh aci# lithocholic nh tác #ng c7a i ?huSn. ;ho6ng 0 aci# lithocholic b*i _u/t *o "hIn) "hRn cn li tái h/" thu * li&n hM" 5 gan th*nh sulJolithochol4 t h/" thu.
+t lMng cheno#iol cKng Mc e"ime h,a th*nh aci# urso#eo_4cholic.
\heno#iol +c cho gan 5 nhiu lo*i +ng :t. % l thu4!t) ngu4&n nhIn l* #o ch/t chu4n h,a c7a n,) aci# lithocholic) nhng 5 ngi c, c> ch! hu hi9u sulJat h,a * *o th6i ch/t n*4. Aci# lithocholic c, +c tnh cho gan nh m+t ch/t gI4 m:t. `+c tnh cho gan m+t "hRn cKng #o b6n thIn cheno#iol. Xgi n*o c, t=ng aminotransJerase hu4!t thanh ?hi #@ng cheno#iol l* nhng ngi c, ?h6 n=ng ?m sulJat h,a aci# lithocholic.
Ch6 78nh
\heno#iol Mc chY Cnh l*m tan sqi m:t cholesterol ?hHng c6n <uang) c, tLi m:t hot +ng bDnh thng) 5 ngi ?hi "hfu thu:t c, nhiu ngu4 c> #o b9nh ha4 cao tuki. i9u "há" cheno#iol c, hi9u <u6 h>n n!u sqi nhq * sqi thu+c loi nki trong n2c. Thi gian iu trC c, th t2i ' n=m.
\heno#iol Mc #@ng bk sung ch! + =n cho tr„ s> sinh * tr„ em c, ri lon bSm sinh tkng hM" aci# m:tV ^ Mc #@ng trong iu trC b9nh u *ng nô gIn c> t74V c@ng 2i aci# cholic iu trC ?hi!m ?hu4!t tkng hM" aci# m:tV c@ng 2i cholesterol iu trC h+i chng Qmith-emli-"it3.
Ch"n ch6 78nh Ši lon chc n=ng gan ho8c b/t thng ng #fn m:t ( m:t trong gan$) _> gan m:t ti&n "hát.
TLi m:t ?hHng hi9n hDnh Mc ?hi ch" ng m:t) c, ung thuc c6n <uang.
Qqi c6n tia ‘ (cha calci$.
Qqi m:t c, bi!n chng ho8c c, chY Cnh "h6i "hfu thu:t.
B9nh i&m ru+t ho8c lot # #*4 - tá tr*ng ang hot +ng.
Thi ?p mang thai. Th9n #:;n
Xgi b9nh mfn c6m 2i các ch! "hSm aci# m:t ?hác cKng c, th mfn c6m 2i cheno#iol.
\heno#iol +c 2i gan tr&n sLc :t thjc nghi9m bao gm c6 linh tr5ng gRn 2i ngi. xh6i ngZng #@ng cheno#iol n!u aminotransJerase Mt <uá W lRn gi2i hn tr&n c7a mc bDnh thng.
‰ nhng b9nh nhIn ^ iu trC Mc _ác nh:n tan sqi ho*n to*n) s ca mc tr5 li trong ng n=m l* 0. 8c #@ iu trC li 2i cheno#iol cho th/4 c, ?!t <u6 l*m tan m+t s sqi m2i hDnh th*nh) nhng cha _ác Cnh Mc tnh an to*n c7a i9c iu trC li.
Th<* => -?n #h?*
\ác nghi&n cu tr&n sLc :t cho th/4 cheno#iol) ?hi #@ng 2i liu g/" E v 10 lRn liu ti a cho ngi) gI4 tkn th>ng gan) th:n * thMng th:n c7a b*o thai.
\hng chY Cnh cheno#iol trong thi ?p mang thai.
Th<* => ch( c(n @ \ha bi!t cheno#iol c, b*i ti!t *o sa ha4 ?hHng. \Rn th:n tr†ng ?hi #@ng cheno#iol.
Tác #ng "h c, th _64 ra l* Ya ch64) nHn) nga.
Ti&u h,aP a ch64 (nhw$) au @ng tLi m:t.
;hácP T=ng aminotransJerase. Ít gp, 1/1000 < ADR < 1/100
X+i ti!t * chu4n h,aP T=ng cholesterol * cholesterol trong li"o"rotein t’ tr†ng th/".
Ti&u h,aP ;h, ti&u.
Ti&u h,aP a ch64 (n8ng$) co cng c>) bun nHn) nHn) R4 h>i) táo b,n.
Ou4!t h†cP Gi6m bch cRu.
GanP ~ m:t trong gan.
'*Ju ./0n +, c3ch 4Kn
iu thng #@ng c7a ngi l2nP
ngP 1W - 1E mg?g th tr†ngng*4) chia l*m ' lRn) c@ng 2i thc =n ho8c sa *o buki sáng * ti. iu h*ng ng*4 c, th chia ?hHng u * liu l2n h>n cho *o tr2c gi i ng7 trung ha sj t=ng nng + cholesterol m:t <ua &m.
X&n ung liu ban Ru '0 mg) mi ng*4 ' lRn) trong ' tuRn Ru iu trCV sau , mi tuRn t=ng th&m '0 mgng*4 cho t2i liu ?hu4!n cáo ho8c t t2i liu ti a #ung n" Mc.
X!u Ya ch64 _u/t hi9n trong ?hi ang t=ng liu ho8c cui thi ?p iu trC) iu chYnh li liu cho t2i ?hi h!t Ya ch64V sau , liu cK thng li Mc #ung n". iu #2i 10 mg?g thng ?hHng hi9u <u6 n&n ?hHng ?hu4!n cáoP c, ngu4 c, gia t=ng "h6i ct tLi m:t.
Xgi b9nh bo (n8ng cIn$ c, th cRn t2i liu '0 mg?g th tr†ngng*4.
iu thng #@ng cho tr„ em cha Mc _ác Cnh.
2h V"
T@4 theo ?ch c‹ * th*nh "hRn c7a sqi m:t c, cholesterol) c, th "h6i iu trC ?o #*i W tháng !n ' n=m. \ cách tZ W !n d tháng li ch" ‘ <uang tLi m:t ho8c si&u Im theo #i á" ng 2i thuc. %i9c iu trC c, th cRn t2i ' n=m) "h thu+c *o ?ch c‹ c7a sqi. X&n ti!" tc iu trC ?ho6ng W tháng sau ?hi ch" ‘ -<uang ?hHng cn sqi.
\heno#iol s€ ?hHng ha tan sqi Hi h,a (c6n tia ‘$ * sqi sc t m:t ?hHng c6n <uang. xh6i giám sát aminotransJerase hu4!t thanh h*ng tháng trong W tháng Ru iu trC * sau , cách W tháng l*m _t nghi9m m+t lRn. X!u th/4 aminotransJerase hu4!t thanh t=ng tr&n W lRn bDnh thng) "h6i ngZng thuc nga4.
T/n #3c #hu"c
\ác thuc ?háng aci# cha nhHm) cholest4ramin ha4 colesti"ol #@ng c@ng 2i cheno#iol) c, th li&n ?!t 2i cheno#iol) #o , l*m gi6m h/" thu thuc n*4.
\ác thuc chng t=ng li"i# máu) 8c bi9t l* cloJibrat) ho8c các estrogen) neom4cin) các "rogestin #@ng c@ng 2i cheno#iol c, th l*m gi6m tác #ng c7a cheno#iol) D l*m t=ng bô ha cholesterol 5 m:t.
Uo +c tnh 2i gan) cheno#iol c, th tác +ng !n #Mc +ng h†c c7a coumarin
* các #fn ch/t) n&n c, th gI4 ?o #*i thi gian "rothrombin * _u/t hu4!t. xh6i giám sát ch8t ?hi "hi hM". X!u thi gian "rothrombin ?o #*i "h6i iu chYnh liu couramin) ho8c n!u cRn ngZng cheno#iol.
Gi6m liu cheno#iol ?hi #@ng 2i aci# uro#eo_4cholic.
L n 78nh +, @( !un
B6o <u6n #2i [0o\) tt nh/t tZ 1 - W0o\) trong l† ?n.
Qu3 .*Ju +, #:
\ác tri9u chng <uá liu gm Ya ch64 * ri lon chc n=ng gan. ;hHng c, thucgi6i +c 8c hi9u) chY iu trC h trM bNng ra # #*4 2i t nh/t m+t lt hn #Cch cholest4ramin ho8c than hot (nng + ' g trong 100 ml n2c$ * ung 0 ml hn #Cch nhHm h4#ro_4#.
ACID ETHACRZNIC
M& ATC% \0W\ \01.
D)n #hu"c +, h,- ./0n
%i&n nn ' mg.
Ung thuc ti&mP † b+t natri ethacr4nat t>ng >ng 0 mg aci# ethacr4nic) chY #@ng ng tƒnh mch.
D/0c . +, c ch$ #3c 45n
Aci# ethacr4nic l* thuc lMi tiu <uai c, tác #ng #Mc l ging nh Jurosemi#) #@ng iu trC "h@ * t=ng hu4!t á".
Aci# ethacr4nic c ch! :n chu4n tch cjc clori# trong lng ng th:n 5 nhánh l&n c7a <uai Oenle) #o , l*m gi6m tái h/" thu natri * clori# . Thuc cKng l*m t=ng th6i trZ ?ali 5 ng lMn _a * c, tác #ng trjc ti!" tr&n sj :n chu4n các ch/t i9n gi6i 5 ng lMn gRn. Aci# ethacr4nic ?hHng c ch! carbonic anh4#rase * ?hHng i ?háng 2i al#osteron. B*i ti!t al#osteron c, th t=ng trong thi gian iu trC bNng aci# ethacr4nic * c, th g," "hRn *o tác #ng l*m h ?ali máu c7a thuc. ;!t <u6 aci# ethacr4nic l*m t=ng th6i trZ n2c * các ion Xa –) \l - ) ; –) O–) \a'– * g'–. Ban Ru lMng \l - th6i t>ng >ng 2i tkng lMng Xa– * ; –) nhng ?hi #@ng ?o #*i thD th6i trZ Xa– * \l - gi6m #Rn) cn th6i trZ ; – * O–
t=ng l&n. Th6i trZ bicarbonat ?hHng tha4 ki. Uo l*m m/t <uá nhiu ; –) O– * \l v n&n c, th #fn !n nhim ?im chu4n h,a. Thuc cKng l*m gi6m nng +
amoni trong n2c tiu * l*m gi6m "O n2c tiu. Aci# ethacr4nic l*m t=ng b*i ti!t n2c * các ch/t i9n gi6i mnh h>n thia3i# *i lRn) #o , c, hi9u <u6 tr&n nhiu ngi b9nh su4 th:n.
Aci# ethacr4nic t ho8c ?hHng tác #ng trjc ti!" t2i tc + l†c 5 cRu th:n ho8c
lMng máu <ua th:n) nhng n!u b*i ni9u _64 ra nhanh ho8c <uá nhiu s€ l*m gi6m r r9t tc + l†c 5 cRu th:n) l*m gi6m th tch hu4!t t>ng. \Kng nh 2i các thuc lMi tiu ?hác tác #ng h hu4!t á" c, th #o gi6m th tch hu4!t t>ng 5 ngi b9nh #@ng aci# ethacr4nic.
iu th/" aci# ethacr4nic gi li aci# uric) nhng ung liu cao ho8c ti&m tƒnh mch c, th gI4 t=ng aci# uric ni9u tm thi. Ging nh các thuc lMi tiu thia3i# * Jurosemi#) hi9u ljc c7a aci# ethacr4nic ?hHng "h thu+c *o cIn bNng aci# - base c7a ngi b9nh.
Aci# ethacr4nic t 6nh h5ng t2i chu4n h,a h4#rat carbon * nng + glucosetrong máu h>n các thuc lMi tiu thia3i#V tu4 nhi&n thuc l*m gi6m nng + insulin ?hi ,i) gi6m sj t=ng insulin sau ?hi ung glucose) gI4 t=ng glucose máu * glucose ni9u n!u liu #@ng h*ng ng*4 Mt <uá '00 mg. Xhng tác #ng n*4 c, th #o gi6m ?ali máu.
Dc ng hc
Qau ?hi ung) aci# ethacr4nic h/" thu nhanh <ua ng ti&u h,a) c, tác #ng lMi tiu trong ng W0 "hLt * t tác #ng ti a sau ?ho6ng ' gi. Thi gian tác #ng thng ?o #*i E - gi) nhng c, th ti!" tc t2i 1' gi.
Qau ?hi ti&m tƒnh mch) tác #ng lMi tiu thng _64 ra trong ng "hLt) t tác #ng ti a sau ?ho6ng 1 !n W0 "hLt * ?o #*i ?ho6ng ' gi.
Thuc gn nhiu *o "rotein hu4!t t>ng. Xa i trong hu4!t t>ng l* W0 - E0 "hLt.
Thuc Mc tch lK4 ch7 4!u 5 gan) ?hHng *o Mc #Cch nô t74. Aci# ethacr4nic chu4n h,a <ua gan #2i #ng li&n hM" 2i c4stein (#ng n*4 c, th g," "hRn *o tác #ng #Mc l c7a thuc$ * m+t hM" ch/t ?hHng kn Cnh) cha _ác Cnh Mc. ‘/" _Y W0 - E liu thuc ti&m tƒnh mch th6i <ua n2c tiu *
W - [0 th6i <ua m:t) m+t "hRn #2i #ng li&n hM" c4stein * m+t "hRn #2i #ng ?hHng ki.
Tc + th6i trZ <ua n2c tiu c7a aci# ethacr4nic t=ng l&n ?hi "O n2c tiu t=ng * gi6m ?hi #@ng c@ng 2i "robeneci#.
Ch6 78nh
ìu trC "h@P Uo su4 tim sung hu4!t) _> gan ho8c #o b9nh th:n (bao gm h+i chng th:n h$. ìu trC h trM trong "h@ "hki c/" (ti&m tƒnh mch$. ìu trC trong thi gian ngn ck tr2ng #o b9nh ác tnh) "h@ tj "hát * "h@ bch hu4!t.
T=ng hu4!t á"P U@ng ri&ng ho8c "hi hM" 2i các thuc chng t=ng hu4!t á" ?hác.
Uo gI4 nhiu tác #ng ?hHng mong mun) chY n&n #@ng aci# ethacr4nic cho ngi #C ng 2i sulJonami# (bao gm các thuc lMi tiu <uai ?hác * thia3i#$.
Aci# ethacr4nic ?hHng "h6i l* thuc Mc lja ch†n iu trC ?h5i Ru cho ngi b9nh t=ng hu4!t á" ?hHng bi!n chng (thng #@ng thia3i#$) nhng aci# ethacr4nic * m+t s thuc lMi tiu ?hác (nh Jurosemi#) bumetani#) metola3on$ c, th thch hM" h>n thia3i# 5 ngi b9nh su4 th:n ho8c su4 tim sung hu4!t.
Ch"n ch6 78nh
uá mfn 2i thuc ho8c b/t ?p th*nh "hRn n*o c7a #ng b*o ch!.
O hu4!t á") m/t n2c 2i nng + natri hu4!t thanh th/") nhim ?im chu4n h,a ?m h ?ali hu4!t) H ni9u.
XgZng #@ng thuc n!u t=ng ure hu4!t *ho8c gi6m ni9u) m/t cIn bNng i9n gi6i ho8c ti&

pl_duoc thu quoc gia vn 2, tap i

Documents