plastic and illegal dumping mk

1. Колку време треба за пластично шише или пластична кеса да се

разгради?

450 год до 1000 год!!!!На депонија или во океан

Richard Thompson, морски биолог на Универзитетот од Plymouth

врзуваше пластични кеси и ги истовараше во океанот, после една година откри дека може да носи прехранбени продукти во истите кеси.

2. Колку време треба за пластичен рибарски конец

(monofilament) да се разгради?

На рибарски конец му треба

600 год да се разгради ...плус убива илјадници

морски животни секој ден

3. Кога производството на пластика почна

1930s

Тоа значи дека пластиката, како што

знаеме егзистира само околу 80 год.

4. Колку од произведената пластика се уште постои

денес?

97% од вкупната пластика некогаш

произведена се уште постои денес!

Другите 3% се запалени; инаку се уште би

постоиле исто така!

5. Од што е пластиката произведена?

Пластиката е произведена од нафта

Нафтата енеобновлив извор

ова значи дека еден ден нафтата ќе исчезне (веројатно по половина век)

на нафтата и требало милиони години да се формира од мртви

растенија и животни

Нафтата предизвикала МНОГУ

ЕКОЛОШКИ ПРОБЛЕМИ

6. Дали е потешко да се рециклира пластиката од

други материјали?

Вистинабидејќи има неколку

различни типови Секој тип треба да биде

рециклиран одделно

7. Колку различни класификации на пластика

има?Американската Асоцијација на Пластична Индустрија разви стандард на маркирање

за да помага на потрошувачите да ги идентификуваат и сортираат типовите на

платиката во 7 класификации.

Има околу 50 различни групи на пластики,со 100s на различни варијации.

Сите типови на пластика се повторно

употребливи.

PET or PETE Polyethylene terephthalate

Производи? пластични шишиња за

пиењеполиестерни влакна

HDPE полиетилен со висока

густина

Производи? Пластични кеси

цевки за наводнување Пластични кофи, буриња, и

канти шишиња (сретства за

чистење)

PVCPolyvinyl chloride

Производи? цевки

целофандруги шишиња

LDPE or PLDPE полиетилен со ниска

густина

Производи? лосион и паста за заби

(туби) Други кеси

PP or PPEPolypropylene

Производи? Магарин кутија

туби за сенфсламки за пиење

капачиња од минерални пијалоци

PS Polystyrene

заедничко име: стиропор (пена)

Производи? Картони за јајца

стиропор чашипластичен прибор за јадење

стиропор чинии

Друго Сите други пластики

Производи? Пластини чаши

Повторно употребливи шишиња за пиењешишиња за бензин

7

8. Дали постои џиновски куп од ѓубре воглавно составено

од 2 800 000 тони (3 мил.тони-САД) пластичен отпад на дното од Тихи Океан, со

големина како два Тексаса.

Ова место е нареченоОва место е наречено::

Големата Пацифичка Големата Пацифичка Дамка од ЃубреДамка од Ѓубре

или или Источна Дамка со ЃубреИсточна Дамка со Ѓубре

илиилиПацифички Ѓубрен ВртлогПацифички Ѓубрен Вртлог

Колку е голем Тексас?

Колку е голем Тексас?Texas = 696,241 km² (268,820 sq

mi)

Колку е голем Тексас x 2?Texas² = Големата Пацифичка

Дамка од Ѓубре = 1,392,482 km² (537,640 sq mi)

земји sq km sq miles

Романија 238,391 km² 92,043 mi²

Грција 131,990 km² 50,949 mi²

Бугарија 110,910 km² 42,823 mi²

Србија 88,361 km² 34,116 mi²

Хрватска 56,542 km² 21,831 mi²

Босна и Херцеговина 51,197 km² 19,767 mi²

Албанија 28,748 km² 11,100 mi²

Македонија 25,713 km² 9,779 mi²

Црна Гора 13,812 km² 5,019 mi²

Косово 10,908 km² 4,212 mi²

Вкупна територија на Балкан 756,572 km² 291,639 mi²

Тексас 696,241 km² 268,820 mi²

Тексас² т.е. Големата Пацифичка Дамка од Ѓубре

1,392,482 km² 537,640 mi²

Математика:

• Околу 55 Македонии може да се вклопат во оваа област

• Речиси двојно повеќе од Балканот би можеле да се вклопуваат во оваа област

• Тоа е речиси двојно повеќе од Македонија, Грција, Бугарија, Албанија, Србија, Косово, Босна и Херцеговина, Хрватска, Црна Гора, Романија заедно!

Како Големата Ѓубрена Дамка е создадена?

Прво

Бидејќи употребата на пластика има свои

предности

Предностите на пластиката

Отпорна на хемикалии

• Пластиката во голема мера е отпорна на хемикалии.

• Сите течности(хемикалии) кои ги имаме дома, доаѓаат во пластични пакувања.

Предностите на пластиката

Електричен и термички Изолатор

Пластиката е добар изолатор, затоа се користи за покривање на електрични жици, ел. апарати, машини и тн.

Пластиката не е добар проводник на топлина, затоа е добра при одржување на работите топли или ладни.

Предности на пластиката

Пружа безбедност и хигиенска заштита на предметите

за пакување на храна

Релативно е ефтина за произведување а ние сакаме да купуваме продукти кои

се ефтини


Со лесна тежина

Полесни се од било кој транспортен материјал, со што се намалува потребата од користење на гориво при транспорт.

Пластиката се користи во базичната структура во вселенските станици исто така и во автомобилската индустрија.


Цврстина

Пластиката не само што е отпорна на хемикалии, исто така е отпорна на вода и притисок.

пластиката е издржлива и лесна, не р'ѓосува и нагризува.

Пластиката има голема трајност.


Може да има различни облици

Пластиката може да се обликува на различни начини

Од тенки фибер влакна, шишиња, до делови за потребите во авто индустијата

Од пластиката може да се направат многу тенки чаршави/фолии

Друга пластика пак моше да се искористи за обликување на чаши


Може да се користи во производството

Висока можност и способност за користење во различни технички потреби.

Со менување на хемиската структура на пластиката, таа може да се искористи во насока на задржување на свежината на храната, па до површини кои се отпорни на куршуми.

Ова ја прави пластиката различна од другите материјали.

Како настанала Големата Пацифичка Дамка од

Ѓубре?

Второ

Бидејќи пластичниот отпад го фрламе во океан

“Не е застрашувачко за Арктички пловен објект да плови низ парчиња остар мраз, освен

доколку тоа што околу нив плута се застрашувачки пластични чаши, шишиња, заплеткани рибарски мрежи, парчиња полиетиленски пакувања, лименки, рибарски конец,

искористени балони, филмски ленти, млитави пластични кеси

кои се спротивставуваат на брановите.” - Captain Moore

Во 1975год. Националната академија на САД,

проценила дека сите пловни објекти заедно

испуштаат 3.63 million kg

(8 million lbs) пластика на годишно

ниво.

Денес, нови истражувања покажаа

дека морските трговци бесрамно пловат и

ослободуваат пластични отпадоци во големина на

639,000 пластични контејнери

СЕКОЈ ДЕН!!!

Пресметано

6.35 милијарди kg(14 billion lbs)

од ѓубре,

повеќето пластичен отпад

се фрла во океаните секој ден.

Големата Пацифичка Дамка од Ѓубре на дното

на океанот изнесува

2.7 милиони тони(3t.мил. САД)

на пластика

Има 6 X повеќе пластика на дното на океаните одколку планктони на океанската површина

Проценето е дека околу 100 000 крајбрежни животни изумреле

минатата година како резултат на отпадоците што се фрлаат во

океаните.

На крајбрежјето на Африка луѓето ја собираат пластични кеси и од нив плетат капи и шалови

Просечно собираат околу 30,000 кеси месечно.

ШТО МОЖЕШ ТИ ДА НАПРАВИШ?

•Секогаш рециклирај ја пластиката

•Во спротивно ќе остане на некое поле во наредните 450 до 1000 години


Кога рециклираш пластични шишиња

СЕКОГАШ ОТСТРАНУВАЈ ГО КАПАЧИЊАТА

затоа што

• тогаш се полесно кршливи • зафаќаат помалку простор

ННе придонесувајте кон е придонесувајте кон создавање на диви депонии и создавање на диви депонии и користете ги кантите и користете ги кантите и контејнерите за одпад. контејнерите за одпад.


Како Дивите Депонии Како Дивите Депонии Влијаат На ТебеВлијаат На Тебе

MajMaj 20102010 год. Кратово год. Кратово

Диви Депонии во Кратово

Диви Депонии Големин

а

Во близина на Аргулички Мост и Буреков Мост

330 m2

Мерак Маала 1550 m2

Кошари Маала 1829 m2

Во близина на Автобуска Станица

2394 m2

Паркот Карши бавча 3076 m2

Во близина на Јокширски Мост 4019 m2

Стара Мусала 4993 m2

Во близина на Аргулички Мост и Буреков Мост

• На ул. Глигор Пазавански (под Радин мост), се пронајдени две помали депонии протегајки се помегу Аргулички и Буреков мост со површина од 330 m2.

• Депонијата под Буреков мост се слева во Манцева река.

• Депонијата под Аргулички мост се слева цо Бабакарина река.

• Овие две реки ја создаваат Сарајска река токму во близина на депониите.

Депонии во близина на Аргулички и Буреков Мост

Во близина на Аргулички Во близина на Аргулички Мост и Буреков Мост Мост и Буреков Мост

Во близина на Аргулички Мост и

Буреков Мост

Паркот карши бавча

• Паркот Карши бавча е лоциран во должина на Сарајска река.

• Дивата депонија покрива најголем дел од паркот слевајки се во реката, покривајки површина од 3076 m2.

• Депонијата настанува како резултат на неконтролираното фрлање на одпад од страна на младите кои се чести посетители во паркот.

• Најголем процент од одпадот го сочинуваат пластичните остатоци.

Депонија во Паркот Карши бавча

Паркот Паркот Карши Карши бавча бавча

Стара Мусала• Најголемата дива депонија е лоцирна во

рамките на Стара Мусала, со површина од 4993 m2

• Огромни количини на ѓубре од Стара Мусала се протегаат до текот на Табачка река

• Преку одпадоците не само што се загадуваат реките туку и животинскиот свет кој опстојува во близина на нив.

• А истата таа живина со сигурност ќе се најде на маркетот за храна (јајца или месо)

Депонии во Стара Мусала

Стара Мусала

Стара Мусала

ЖИВИНА

Во близина на Јокширски Мост

• Табачка река поминува низ центарот на градот и со себе го повлекува целото ѓубре кое се фрла низ течението, почнувајки од Јоркширски мост.

• Како шти е споменато во ЛЕАП, постои дива депонија лоцирана помеѓу Чаршиски и Јокширски Мост.

• ВЕК исто така откри депонија во близина на Амамски Мост формирајки го втората по големина депонија со површина од 4019 m2.

Депонија во близина на Јокширски мост

Во близина на Во близина на Јокширски Мост Јокширски Мост

Во близина Во близина на Јокширски на Јокширски

Мост Мост

Во близина на Автобуска Станица

• Табачка река се спојува со Сарајска река во близина на хотелот Кратис формирајки ја Кратовска река која се движи кон западниот дел на градот.

• Другата поголема депонија се наоѓа во близина на Автобуската станица со површина од 2394 m2

• Во ЛЕАП се споменати акумулации на ѓубре нз должината на Кратовска река, но реалноста покажува дека во близина на Автобуската станица е најголема концентрацијата на ѓубре, распространета по падините на Кратовска река.

Во близина на Автоб. Станица

Во близина Во близина на Автоб. на Автоб. СтаницаСтаница

Кошари Маала

• Кошари маала е лоцирана во северниот дел од градот,над царина маала.

• Во нејзина близина постои дива депонија чија површина изнесува 1829 m2.

• Потокот кој поминува низ оваа мала се слева во Кратовска река (близу Силекс канцеларија), а со тоа ѓубрето се раздвижува низ течението на реката.

Кошари Маала

Мерак Маала

• Во западниот дел од градот во рамките на Мерак маала е детектирана дива депонија со површина од 1550 m2.

• Депонијата се наоѓа во близина на фудбалскиот стадион, каде заради стрмнината на теренот, ѓубрето лесно се слева во падините на Кратовска река.

Мерак Маала

•Кај дивите депонии лоцирани кај Аргулички и Буреков мост, како и во Мерак маала, постојат контејнери за одпадоци.

•Ова не доведува до заклучок дека Општината Кратово ги има препознаено како добри локации за поставување на контејнери и превенирање од понатамошно депонирање.

•Меѓутоа реалноста (постоечката депонија) покажува дека:

-сеуште се фрла ѓубре на депониите, или

-дека веќепостоечката не е санирана

Резултати

Резултати• Кај останатите локации од диви депонии

не е утврдено постоење на канти за одпадоци.

• Пронајдени се многубројни мали диви депонии низ територијата на Кратово.

• Предходно наведените се седум најголеми депонии на територијата, кои сеуште (за жал)се користат од населението

• Единствената депонија која не беше спомената во ЛЕАП е депонијата во рамки на Паркот карши бавча.

Акумулации на Ѓубре • Бидејки сите депонии се во близина на

реки, тоа предизвикува слевање на ѓубрето во истите.

• Собирајќи податоци на терен, дојдовме до сознание дека дека низводно како резултат на слевање на ѓубрето во реките, постојат 39 точки на акумулација на ѓубре.

• Точките ги претставуваат најголемите акумулации за ѓубре.

Акумулации на Ѓубре

Акумулации на Ѓубре Акумулации на Ѓубре

Акумулации на Акумулации на Ѓубре Ѓубре

Акумулации на Ѓубре Акумулации на Ѓубре

АкумулациАкумулации на Ѓубре и на Ѓубре

Акумулации на Акумулации на Ѓубре Ѓубре

Акумулации Акумулации на Ѓубре на Ѓубре

Позитивни инфромации

• Во ЛЕАП се споменати:

– Табачка маала

– метеоролошката станица

– столарската работилница на Силекс

Табачка Маала

• ВЕК утврди дека Табачка маала се испостави како значително чиста

• Вклучувајки ги патиштата и течението на реката.

• Реонот наречен плажа исто се покажа заштитен од ѓубре

Табачка МаалаТабачка Маала

метеоролошката станица

• Кај метеоролошката станица сега постои градба, што укажува на факот дека тој празен простор е искористен, а со тоа и луѓето се спречени од користење на истиот за фрлање на одпад

градежната работилница

• Површината околу градежната работилница во поново време делува чисто, што укажува на фактот дека повеќе не се користи за депонирање

Улогата врз здравјето • Постоењето на дивите депонии

укажуваат на фактот дека свеста на луѓето е на значително ниско ниво, како и запознаеноста од последиците по човековото здравје и врз животната средина од постоењето на депониите.

• До пред педесетина години составот на одпадот кој се депонирал бил на база на природни, разградливи материи. Доколку биле фрлени на депонија или во река, негативниот ефект бил значително помал.

Здравјето

• Денеска, повеќето од отпадоците кои се депонираат содржат пластика, метал или опасни хемикалии.

• Основниот состав на пластиката е нафтата. Што значи постоење на хемикалии кои се штетни по здравјето.

Здравјето

• Потребно е од 450 дo 1000 години за целосно разградување на пластиката.

• Процесот на разградување е различен во зависност дали се наоѓа на почва или во вода.1

• Со декомпозирањето ослободува опасни хемикалии кои се мешаат со почвата и водата.

Здравјето

• Пластиката содржи хемикалии кои го пореметуваат ендокриниот систем (phthalates and bisphenol A (BPA)).2

• Ендокриниот систем има функција да го регулира нивото на хормоните во човечкиот организам.

Здравјето

• Хемикалиите од пластиката го мамат телото да мисли дека се хормони.

• Ваквата ситуација може да предизвика појава на рак на градите и простата, невробихејвиорални проблеми, репродуктивни абнормалности, кардиоваскуларни пореметувања, дијабетес итн.3,4

Препораки• Се надеваме дека овие податоци ќе бидат

сфатени сериозно од страна на јавноста.

• Жителите на Кратово не треба да се заштитат од појава на здравствени проблеми предизвикани од дивите депонии.

• Употребата на контејнерите, кантите за одпадоци, кантите за селектиран отпад, нека бидат примарниот избор за ослободување од ѓубрето.

Препораки

• Да продонесеме кон намалување на депониите кои постојат во близина на Аргулички и Буреков мост, Мерак и Кошари маалите, користејки ги кантите за отпадоци кои се наоѓаат во нивна близина.

Препораки

• Користење на кантите за рециклиран и селектиран отпад (ПЕТ амбалажа), бидејки пластиката е најштетниот отпад кој постои во околината.

• Градот располага со канти за селектиран пластичен отпад, кои се поставени низ целиот град. Затоа вложете малку труд и ослободете се од отпадот на местата кои се означени за него.

Препораки

• За местата каде се лоцирани поголемите диви депонии, поставување на повеќе контејнери кои ќе ги задоволат потребите на населението кое живее во околината. А воедно и ќе ги спречат од „одржување“ на депонијата.

Препораки

• ВЕК порачува зголемување на бројот на контејнерите и кантите за селектиран одпад низ градот.

• Со селектирањето на одпадот се овозможува подигање на свеста кај населението за истиот за неговото влијание, а од друга страна ја олеснува и работата на собирачите на селентираниот одпад.5

Користени материјали:

• 1 Kumar, Shristi et al. 2007. Diversity and effectiveness of tropical mangrove soil microflora on the degradation of polythene carry bags. Revista de Biologia Tropical/International Journal of Tropical Biology and Conservation 55, 777-786. ISSN-0034-7744

• 2 Koch, Holger M., and Antonia M. Calafat. 2009 Human body burdens of chemicals used in plastic manufacture. Philosphical Transactions of the Royal Society Biological Sciences 364, 2063-2078. (doi:10.1098/rstb.2008.0208)

• 3 Thompson, Richard C. et al. 2009 Plastics, the environment and human health: current consensus and future trends. Philosphical Transactions of the Royal Society Biological Sciences 364. 2153-2166. (doi:10.1098/rstb.2009.0053)

• 4 Vogel, Sarah A. 2009. The Politics of Plastics: The Making and Unmaking of Bisphenol A "Safety". American Journal of Public Health 99, S559–S566. (doi:10.2105/AJPH.2008.159228)

• 5 Strange, Kit. 2003. Overview of Waste Management Options: Their Efficacy and Acceptability. Environmental and Health Impact of Solid Waste Management Activities: issues in Environmental Science and Technology. 48.

plastic and illegal dumping mk

Education