PRIVREDNO PRAVO

PRIVREDNO PRAVO

1. ta je privredno drutvo?

- priv.drutvo = pravno lice koje samostalno obavlja djelatnost proizvodnje i prodaje proizvoda i vrenja usluga na tritu radi sticanja dobiti- drutvo moe kao svoju djelatnost - obavljati sve poslove, osim onih koji se po zakonu ne mogu obavljati kao privredna djelatnost.

- zakonom - moe biti utvreno da se odreene djelatnosti mogu obavljati samo na osnovu prethodnog odobrenja ili drugog odgovarajueg akta nadlenog organa

2. Vrste drutava? Privredna drutva, pojam i oblici?

- priv.drutvo = pravno lice koje samostalno obavlja djelatnost proizvodnje i prodaje proizvoda i vrenja usluga na tritu radi sticanja dobiti- drutvo moe kao svoju djelatnost - obavljati sve poslove, osim onih koji se po zakonu ne mogu obavljati kao privredna djelatnost.

- zakonom - moe biti utvreno da se odreene djelatnosti mogu obavljati samo na osnovu prethodnog odobrenja ili drugog odgovarajueg akta nadlenog organa

- drutvo - moe biti organizovano u jednom od sljedeih oblika:

(1) drutvo s neogranienom solidarnom odgovornou - dno;

(2) komanditno drutvo - kd;

(3) dioniko drutvo - dd;

(4) drutvo s ogranienom odgovornou - doo.

3. Koja su privredna drutva po Zakonu RS / oblici organizovanja drutava u RS?

(1) ortako drutvo = drutvo koje osnivaju dva ili vie fizikih i/ili pravnih lica u svojstvu ortaka drutva radi obavljanja odreene djelatnosti pod zajednikim poslovnim imenom; odgovara za svoje obaveze - cjelokupnom imovinom; ortaci - odgovorni su solidarno za sve obaveze drutva cjelokupnom svojom imovinom, ako sa povjeriocem nije drugaije ugovoreno; svoje meusobne odnose, kao i odnose sa ortakim drutvom mogu urediti slobodno, osim ako je zakonom drukije ureeno; ulog ortaka u ortako drutvo - moe biti u novcu, stvarima i pravima, kao i u radu ili uslugama koji su izvreni ili treba da budu izvreni; ortaci - ulau uloge jednake vrijednosti(2) komanditno drutvo,

(3) drutvo sa ogranienom odgovornou i

(4) akcionarsko drutvo (otvoreno i zatvoreno).

4. Koje je drutvo najee? - doo5. Ko moe biti osniva? ta kad osniva stranac?

- drutvo mogu osnovati domaa i strana fizika i pravna lica, ako zakonom nije drugaije odreeno

- kada drutvo osnivaju strana lica - XXXXXXX6. Pravna sposobnost? Kada drutvo moe postupati u pravnom prometu?Kada drutvo moze poeti obavljati svoje poslove/djelatnost (kada moe poeti s radom)?

- svojstvo pravnog lica - drutvo stie danom upisa u registar drutava- prije upisa u registar drutava - niko ne moe nastupati u ime drutva ---- lice koje postupi suprotno ovoj odredbi - odgovara za stvorene obaveze cjelokupnom svojom imovinom, a kada tako nastupa vie lica - za obaveze odgovaraju neogranieno solidarno

- drutvo moe poeti s obavljanjem djelatnosti - danom upisa u registar drutava i kada organu nadlenom za inspekcijski nadzor dostavi obavjetenje o poetku obavljanja djelatnosti i ispunjavanju uvjeta tehnike opremljenosti, zatite na radu, zatite i unapreenja ivotne sredine i drugih uvjeta propisanih za obavljanje te ili tih djelatnosti- ispunjenost uvjeta - nadzire nadleni organ u postupku inspekcijskog nadzora.- propise o uvjetima za obavljanje djelatnosti - donosi nadleno federalno ministarstvo- drutvo moe obavljati poslove - samo u okviru djelatnosti upisane u registar drutava + moe obavljati i druge poslove koji se uobiajeno obavljaju uz djelatnosti upisane u registar drutava, u obimu i na nain koji su potrebni za poslovanje, a ne predstavljaju obavljanje tih poslova kao redovne djelatnosti- poslovi koje zakljui lice koje je svojim poloajem ili na drugi nain ovlateno za zastupanje i predstavljanje drutva - valjani su za 3.lice i u sluaju da su zakljueni poslovi izvan djelatnosti upisane u registar drutava, osim ako je 3.lice znalo ili moralo znati da su takvi poslovi izvan djelatnosti preduzea

7. Odgovornost drutva i odgovornost lanova za obaveze drutva?

- drutvo odgovara za svoje obaveze - cjelokupnom svojom imovinom- svaki lan dno + komplementar u kd- odgovara za obaveze drutva neogranieno solidarno cjelokupnom svojom imovinom- dioniar u dd + vlasnik udjela u doo + komanditor u kd - ne odgovara za obaveze drutva, osim kada:

(i) koristi drutvo za postizanje linog cilja koji nije saglasan ciljevima drugih lanova i drutva u cjelini;

(ii) upravlja imovinom drutva kao svojom imovinom;

(iii) koristi drutvo za prevaru ili oteenje svojih povjerilaca;

(iv) utie na smanjenje imovine drutva u svoju korist ili korist treih lica, ili utie da drutvo preuzme obaveze iako je znao ili morao znati da drutvo nije ili nee biti sposobno da izvri svoje obaveze

8. Sjedite drutva? Podrunice drutva? Gdje se registrira, gdje podrunice mogu biti? ta sud koji registruje podrunicu mora da uradi?- sjedite drutva = mjesto koje je kao sjedite upisano u registar drutava; utvruje se osnivakim aktom ili statutom- podrunice drutva = poslovne jedinice koje nemaju svojstvo pravnog lica, ali mogu obavljati sve poslove u okviru djelatnosti drutva upisane u registar drutava i pri tome sticati prava i preuzimati obaveze u ime i za raun drutva;

- drutvo - moe imati podrunice izvan mjesta sjedita drutva.

- upisuju se - u registar drutava u registarskom sudu kod kojeg je upisano drutvo- ukoliko u sastavu drutva postoji podrunica ije se sjedite nalazi na podruju drugog registarskog suda - svi subjekti se vode samo u registru nadlenog registarskog suda kod kojeg se vodi drutvo u ijem se sastavu nalaze. - nadleni registarski sud - duan obavijestiti o upisu podrunice registarski sud na podruju na kom se ta podrunica nalazi i nadlene organe (poreski organ nadlean prema sjeditu subjekta upisa + upravu za indirektno oporezivanje + optinu i kanton nadlean prema sjeditu subjekta upisa + statistiki ured i privrednu komoru +zavod za penzijsko i invalidsko osiguranje prema sjeditu subjekta upisa radi registracije + carinski organ nadlenan prema mjestu sjedita subjekta upisa, ukoliko je subjekt upisa registrovan za spoljnotrgovinsko poslovanje + nadlena regulatorna tijela u skladu sa posebnim propisima koji utvruju uslove i izdaju dozvole, odnosno odobrenja za obavljanje pojedinih djelatnosti, ako je subjekt upisa registrovan za takvu djelatnost)9. Imaju li podrunice svojstvo pravne osobe?- nemaju svojstvo pravnog lica, ali mogu obavljati sve poslove u okviru djelatnosti drutva upisane u registar drutava i pri tome sticati prava i preuzimati obaveze u ime i za raun drutva10. ta je to firma drutva?

- firma = ime pod kojim drutvo posluje.

- firma - obavezno se istie na poslovnim prostorijama drutva11. ta firma mora sadravati?

firma dno - mora sadravati:

prezime najmanje jednog lana, uz oznaku da ih ima vie ukoliko sadri prezime koje je ve sadrano u ranije registrovanoj firmi, u firmu se mora unijeti ime ili drugi dodatni sastojak po kojem e se razlikovati od ve registrovane firme oznaku d.n.o. firmu drugog drutva koje je lan dno-a

firma kd - mora sadravati :

prezime najmanje jednog komplementara (a ne smije sadravati imena komanditora) ukoliko sadri prezime koje je ve sadrano u ranije registrovanoj firmi, u firmu se mora unijeti ime ili drugi dodatni sastojak po kojem e se razlikovati od ve registrovane firme oznaku k.d.,

firmu drugog drutva koje je komplementar k.d-a

firma doo - mora sadravati oznaku d.o.o. firma dd - mora sadravati oznaku d.d. firma podrunice - mora sadravati:

punu firmu drutva,

oznaku da je podrunica i

sjedite podrunice

- ako je prezime lica ostalo u firmi i nakon prestanka njegovog lanstva u drutvu - na zahtjev tog lica ili njegovih nasljednika sud e brisati njegovo prezime iz firme u sudskom registru

- firma moe sadravati - dodatne sastojke koji blie oznaavaju drutvo i sjedite drutva.

- drutvo moe koristiti - skraenu firmu, koja mora sadravati oznake po kojim se razlikuje od drugih firmi i oznaku oblika drutva- firma moe sadravati - rijei Bosna i Hercegovina i njene izvedenice i kratice na osnovu odobrenja nadlenog organa odreenog posebnim zakonom.

- firma moe sadravati - rije Federacija i njene izvedenice i kratice na osnovu odobrenja federalnog ministra nadlenog za poslove uprave i pravosua, a naziv kantona, grada i opine i njihove izvedenice i kratice samo na osnovu odobrenja kantonalnog ministarstva nadlenog za poslove uprave i pravosua, gradonaelnika ili opinskog naelnika na podruju na kojem drutvo ima sjedite.

- firma moe sadravati - ime i prezime lica koje nije osniva drutva samo uz odobrenje tog lica ili njegovih zakonskih nasljednika.

- na zahtjev navedenih organa i lica - registarski sud e izbrisati iz registra rijei i imena unesene kao dodatne sastojke firme- firma mora biti napisana - na jeziku u slubenoj upotrebi u FBiH, a prevod na strani jezik moe se upotrebljavati samo zajedno sa firmom na jeziku u slubenoj upotrebi u FBiH

- firma moe sadravati - strane rijei koje su uobiajene ili za njih nema odgovarajue rijei u jeziku u slubenoj upotrebi u FBiH- naelo iskljuivosti firme - firma drutva mora se jasno razlikovati od firme drugih drutava.

- registarski sud odbit e upis u registar drutava firme koja je protivna odredbama Zak.o priv.dr. ili se jasno ne razlikuje od ve registrovanih firmi u FBiH.

- ako smatra da firma drugog drutva nije jasno razliita od njegove ranije registrovane firme - drutvo pravo zahtijevati prestanak upotrebe i brisanje iz sudskog registra firme drugog drutva i naknadu pretrpljene tete, tubom kod suda u roku od 3 godine od dana upisa osporavane firme u registar drutava.

- obaveza upisa - firma i skraena firma upisuje se u registar drutava; drutvo duno - u poslovanju koristiti punu ili skraenu firmu kakva je upisana u registar drutava

- prenos firme - firma se moe prenijeti na drugog samo zajedno s drutvom12. ta firma ne smije sadravati?

- firma - ne smije sadravati:

(i) rijei i oznake koji su protivni zakonu;

(ii) zatiene robne ili uslune znakove drugih pravnih i fizikih lica;

(iii) slubene simbole i znakove; (iv) nazive ili znakove stranih drava ili meunarodnih organizacija;

(v) rijei i oznake koji bi mogli stvoriti zabunu u pogledu vrste i obima poslovanja ili dovesti do zamjene s firmom ili znakom drugog drutva ili povrijediti prava drugih lica.

13. Zastupanje drutva? Prokura? Kome se moe dati prokura? - drutvo zastupa - uprava- uprava - organizuje rad i rukovodi poslovanjem, zastupa i predstavlja drutvo i odgovara za zakonitost poslovanja drutva.

- upravu ine - lica koja su osnivakim aktom ili statutom drutva, u skladu sa zakonom, ovlatena da vode poslovanje drutva.

- drutvo mogu zastupati - i druga lica odreena osnivakim aktom ili statutom, u skladu sa zakonom

- lica ovlatena za zastupanje - upisuju se u registar drutava

- lice s ovlatenjima za zastupanje upisanim u registar drutava - ovlateno je da preduzima sve radnje i obavlja sve poslove u ime i za raun drutva u okviru ovlatenja upisanih u registar drutava- lice kome je povjereno obavljanje odreenih poslova u okviru djelatnosti drutva - ovlateno je preduzimati sve radnje i zakljuivati poslove koji se uobiajeno obavljaju ili nastaju uz poslove koji su mu povjereni.

- drutvo - odgovara za obaveze koje, u njegovo ime, od njega ovlateno lice stvori prekoraenjem ovlatenja, ako 3.lice nije znalo ili nije moglo znati za prekoraenje ovlatenja- prokura = pismeno ovlatenje za preduzimanje svih pravnih radnji i poslova u ime i za raun drutva, osim prenosa i optereenja nekretnina ako ovlatenje za to nije posebno i izriito navedeno.

- moe se dati - samo za podrunicu, to se izriito navodi u sudskom registru i prilikom istupanja prokuriste, a u protivnom se smatra da je prokura data za drutvo u cjelini- moe dati - svakoj punoljetnoj i potpuno poslovno sposobnoj osobi bez obzira na dunost i poslove koje obavlja izuzev ako drugaije nije predvieno aktom o osnivanju drutva, odnosno statutom- ne moe se dati - pravnom licu- drutvo moe dati prokuru - jednom ili vie fizikih lica, u skladu s osnivakim aktom ili statutom- moe se dati - istovremeno za vie lica koja zajedno zastupaju drutvo, a izjava volje 3.lica data samo jednom od njih - pravno valjana- prokura data dva ili vie lica - smatrat e se zajednikom prokurom samo ako je tako izriito naznaeno u prokuri- ako je prokura data dvaju ili vie lica bez naznake da se radi o zajednikoj prokuri - svako od tih lica je prokurist koji samostalno zastupa drutvo u granicama ovlatenja utvrenih zakonom- izjave volje ili pravne radnje koje uine zajedniki prokuristi - proizvode pravne posljedice samo ako ih uine svi zajedniki prokuristi zajedno.

- valjane su izjave volje ili pravne radnje - koje uini jedan od zajednikih prokurista samo uz izriitu prethodnu saglasnost ili izriito naknadno odobrenje ostalih zajednikih prokurista- izjava volje ili pravna radnja uinjena prema jednome prokuristi - ima pravni uinak kao da je uinjena prema svima- znanje o pravno odluujuim injenicama ili krivnja jednog skupnog prokuriste - proizvodi pravne posljedice za davaoca prokure bez obzira na znanje ili krivnju ostalih zajednikih prokurist- ogranienje prokure koje nije predvieno zakonom o pr.dr. - nema uinka prema 3.licima, bez obzira na to je li 3.lice za nju znalo ili moralo znati- ogranienje prokure na poslovanje jedne ili vie podrunica - ima uinka prema 3.licima samo ako je upisano u registar drutava- prokurist ne moe bez posebnog ovlatenja drutva - nastupati kao druga ugovorna strana i s drutvom sklapati ugovore u svoje ime i za svoj raun, u svoje ime a za raun drugih lica, ili u ime i za raun drugih lica

- davanje i prestanak prokure - drutvo je duno prijaviti za upis u registar drutava

- prokurist - deponuje svoj potpis kod registarskog suda, a prilikom zastupanja drutva duan je uz potpis staviti naznaku da nastupa kao prokurist.

- prokurist ne moe - svoja ovlatenja prenijeti na drugo lice.

- prokura prestaje - opozivom od drutva i otkazom od prokuriste

14. Poslovna tajna?

- poslovnom tajnom - smatraju se informacije o poslovanju za koje je oito da bi prouzrokovale znaajnu tetu drutvu ako dou u posjed 3. lica bez saglasnosti drutva- nadleni organ drutva - duan pismenim aktom odrediti informacije koje imaju karakter poslovne tajne i lica odgovorna za njihovo koritenje i zatitu- za poslovnu tajnu ne mogu se odrediti - podaci koji su javni po zakonu i drugim propisima i podaci o krenju zakona i drugih propisa

15. Ko odreuje ta je poslovna tajna - nadleni organ drutva - duan pismenim aktom odrediti informacije koje imaju karakter poslovne tajne i lica odgovorna za njihovo koritenje i zatitu16. Postoje li podaci koji se ne smiju odrediti kao poslovna tajna?

- za poslovnu tajnu ne mogu se odrediti - podaci koji su javni po zakonu i drugim propisima i podaci o krenju zakona i drugih propisa

17. Zabrana konkurencije

- lan dno + komplementar kd, + vlasnik udjela i lan uprave u doo + lan nadzornog odbora i uprave dd + prokurist - ne smije u tom svojstvu ili kao zaposleni u drugom drutvu i kao samostalni poduzetnik sudjelovati u djelatnosti koja je ili bi mogla biti u konkurentnom odnosu s djelatnou prvog drutva.

- osnivakim aktom ili statutom drutva - moe se odrediti trajanje zabrane i nakon prestanka takvog svojstva, a najdue dvije godine

18. Osnovni kapital i ulozi - generalno

- osnovni kapital drutva = iznos kapitala koji su upisali lanovi drutva i koji se navodi u aktima drutva

- dio osnovnog kapitala koji je jednak ulozima u gotovini - moe biti potpuno ili djelimino uplaen (upisan ali neuplaen osnovni kapital).

- osnovni kapital drutva - moe se uveavati ili umanjivati, meutim u sluaju umanjivanja kapitala osnovni kapital ne moe biti umanjen ispod iznosa minimalnog osnovnog kapitala utvrenog zakonom

- osnovni kapital prilikom osnivanja drutva - obezbjeuje se ulozima lanova u novcu i stvarima i pravima ija je vrijednost iskaziva u novcu- ulog u stvarima i pravima - izraava se u novcu i mora se u cijelosti unijeti prije upisa drutva u registar drutava- vrijednost uloga u stvarima i pravima - mora biti odreena u osnivakom aktu ili statutu drutva, ako ovim zakonom nije drugaije utvreno.

- vrijednost uloga u stvarima i pravima u doo i dd - odreuje se na osnovu procjene prihvaene ugovorom od svih osnivaa- kada procijenjena vrijednost uloga u stvarima i pravima ne dostigne ugovoreni iznos do upisa drutva u registar drutava ili do ugovorenog roka uplate u sluaju pristupanja drutvu - lan drutva koji se obavezao na taj ulog duan je razliku uplatiti u novcu- ako drutvo nije steklo vlasnitvo na stvari koju je lan bio obavezan unijeti kao ulog - lan drutva mora uplatiti u novcu vrijednost te stvari, koju mu drutvo mora vratiti- kada ulog ini uspostavljeno ili preneseno pravo koritenja odreene imovine koje prestane prije isteka ugovorenog perioda - tete nastale uslijed toga duan je platiti u novcu lan koji se obavezao na taj ulog

- ulog - daje lanu pravo na dionicu ili udio u drutvu

19. Poslovne knjige i finansijski izvjetaji

- drutvo - duno voditi poslovne knjige i sainjavati finansijske izvjetaje u skladu sa zakonom i drugim propisima20. Oblici povezivanja drutava / povezana drutva?

- povezana drutva su:1) vladajue i zavisno drutvo - ako jedno drutvo ima veinsko uee u osnovnom kapitalu drugog drutva ili ako na osnovu ugovora zakljuenog s drugim drutvom ima pravo da imenuje veinu lanova nadzornog odbora tog drugog drutva, odnosno ima veinu glasova u skuptini, to se drutvo smatra vladajuim, a drugo drutvo zavisnim; vladajue drutvo sa veinskim ueem u osnovnom kapitalu - drutvo koje, neposredno ili posredno preko drugog drutva, na osnovu vie od 50% uea u osnovnom kapitalu drugog drutva ima vie od 50% glasova u skuptini zavisnog drutva2) drutva sa uzajamnim ueem - drutva kod kojih svako drutvo ima uee u osnovnom kapitalu drugog drutva3) holding - ako se vladajue i jedno ili vie zavisnih drutava, na osnovu zakljuenog ugovora o voenju poslova, objedine jedinstvenim voenjem poslova od strane i vladajueg drutva, ona ine holding, a pojedinana drutva su drutva holdinga- holding mogu formirati i pravno samostalna drutva koja nisu zavisna jedno o drugome

4) koncern - ako vladajue drutvo, na osnovu zakljuenog ugovora o voenju poslova, pored jedinstvenog voenja poslova zavisnih drutava, obavlja i druge djelatnosti, ona ine koncern, a pojedinana drutva su drutva koncerna- koncern mogu formirati i pravno samostalna drutva koja nisu zavisna jedno o drugome

- vladajue drutvo - odgovara neogranieno solidarno povjeriocima u postupku steaja zavisnog drutva ako je steaj prouzrokovan obavezujuim nalozima, odlukama ili uputstvima vladajueg drutva- ako vladajue drutvo dovede zavisno drutvo u poloaj da izvri za sebe tetan pravni posao ili da na svoju tetu neto uini ili propusti da uini - nadoknadit e zavisnom drutvu tetu prouzrokovanu po tom osnovu

- kao solidarni dunici - odgovaraju i lanovi uprave zavisnog drutva ako su povrijedili svoje dunosti, osim ako su postupali po uputstvima uprave vladajueg drutva- poslovno udruenje - mogu osnovati dva ili vie drutava, radi unapreenja sopstvenog privreivanja i usklaivanja svoje djelatnosti

- ne osniva radi sticanja dobiti

- poslovno udruenje = pravno lice

- prava lanova poslovnog udruenja - ne mogu biti izraena u vrijednosnim papirima

- oznaka poslovno udruenje - navodi se u firmi- istupa u pravnom prometu - u svoje ime i za raun svojih lanova i u ime i za raun svojih lanova- za obaveze preuzete u pravnom prometu - poslovno udruenje odgovara svojom imovinom, a lanovi odgovaraju na nain odreen ugovorom o osnivanju, odnosno ugovorom s treim licem- ostali oblici povezivanja drutava:

- konzorcij

- franizing

- zajednica drutava

- poslovna unija

- poslovni sistem

- pul

21. Registar privrednih drutava

- registar drutava = javni registar (baza podataka) koji vodi nadleni registarski sud (odreuje se prema sjeditu subjekta upisa), a u koji se upisuju podaci o drutvu.

- registarski sud pri Opinskom sudu u Sarajevu djeluje kao posebno odjeljenje Opinskog suda u Sarajevu (Odjeljenje registra za upis pravnih lica); ima 3 sudije, a povremeno kao ispomo i odreeni broj volontera- registar drutava sastoji se od gl.knjige registra (registar podataka) + zbirke isprava registra (registar isprava)- glavna knjiga registra - javni dio registra koji sadri podatke o subjektima upisa propisane zakonom, a vodi se u elektronskom i tampanom obliku; glavnu knjigu registra u tampanom obliku vodi sud nadlean prema sjeditu poslovnog subjekta

- zbirka isprava registra - dio registra koji sadri isprave na osnovu kojih je izvren upis podataka o subjektima upisa u glavnu knjigu registra, kao i druge dokaze dostavljene i sastavljene u postupku upisa u registar, kao i odluke donesene u postupku upisa u registar

- nadlenost:

osnivanje, povezivanje i prestanak subjekata upisa,

osnivanje, odnosno prestanak dijela subjekta upisa,

sve statusne promjene ukljuujui promjene oblika organizovanja subjekta, podatke o subjektu upisa koji su od znaaja za pravni promet i njihove izmjene,

podaci u vezi sa steajnim, odnosno likvidacionim postupkom,

podaci o pokretanju postupka brisanja subjekata registracije,

zabrana obavljanja djelatnosti na osnovu pravosnanog rjeenja nadlenog organa, privremene mjere odnosno zabiljebe o odlukama donesenim u skladu sa drugim propisima drugi podaci utvreni zakonom

- ureenje postupka upisa u registar drutava Okvirnim zakonom o registraciji posl.subjekata u BiH + Zakonom o registraciji posl.subjekata u FBiH;

- ovim zakonima ureuju se pravila vanparninog postupka na osnovu kojih nadleni registarski sud postupa i odluuje o upisu u sudski registar poslovnih subjekata- upis u registar drutava i njegov pravni uinak - vri se u roku od 15 dana od dana podnoenja uredne prijave i potpunih registarskih isprava; upis u registar drutava - proizvodi pravni uinak prema treim licima 16. dana od dana objavljivanja rjeenja o izvrenom upisu u Sl.nov.FBiH i dr.tampanom javnom glasilu, a prije toga dana samo prema 3.licima za koje drutvo na koje se upis odnosi dokae da su znala ili mogla znati za podatke i isprave predate u registarski spis ili upisane u registar drutava- rjeenje o upisu podataka u registar drutava - po slubenoj dunosti se objavljuje u Sl.nov.FBiH i u dr.tampanom javnom glasilu redovno dostupnom na cijelom podruju FBiH- prijavu za upis u registar drutava - ovlateno i duno je podnijeti lice koje je po aktima drutva ovlateno za zastupanje drutva

- u registar se upisuju:

(1) podaci o identitetu drutva u registar se upisuju sljedei podaci o identitetu drutva:

(i) puna firma + ako postoji, skraena firma + adresa sjedita drutva;(ii) oblik drutva;(iii) djelatnost;(iv) podrunice;(v) ime i prezime + adresa prebivalita + funkcija i obim ovlatenja lica ovlatenih za zastupanje drutva; i(vi) firma + sjedite + djelatnost + lice ovlateno za zastupanje podrunice(2) podaci o lanovima + ulozima + odgovornosti za obaveze drutva + osnovnom kapitalu drutva + udjelima i dionicama u drutvu u registar se upisuju sljedei podaci:(i) ime i prezime i adresa prebivalita, ili firma i adresa sjedita, lanova dno, kd i doo;(ii) visina ugovorenog (upisanog) i iznos uplaenog osnovnog kapitala dd i doo;(iii) iznos ugovorenih (upisanih) i iznos uplaenih uloga komanditora u kd i lanova doo;(iv) ukupan broj udjela i visina pripadajuih udjela, iskazana procentualnim ueem u osnovnom kapitalu, za svakog lana doo;(v) oznaka klase, broj i nominalna vrijednost dionica dd-a, po klasama

(3) statusne promjene + promjene podataka i isprava upisanih u registar

(4) zabiljeba steaju i likvidacije upisuju se sljedei podaci:

(i) zabiljeba pokretanja postupka likvidacije ili steaja drutva

(ii) ime i prezime + adresa prebivalita likvidacionog ili steajnog upravnika

(iii) datum obustavljanja ili okonanja postupka

(6) podaci o pokretanju postupka brisanja subjekata registracije

(7) zabrana obavljanja djelatnosti na osnovu pravosnanog rjeenja nadlenog organa, privremene mjere odnosno zabiljebe o odlukama donesenim u skladu sa drugim propisima

- odbijanje prijave za upis osnivanja registar e odbiti prijavu u sluaju:

(i) nitavosti osnivakog akta;

(ii) kada prije podnoenja prijave za upis osnivanja drutva u registar drutava nisu uplaeni ulozi u iznosu utvrenom osnivakim aktom, u skladu sa zakonom;

(iii) kada je djelatnost ili cilj poslovanja drutva protivan zakonu;

(iv) ako osnivai drutva to ne mogu biti po zakonu;

(v) ako je osniva veinski vlasnik u drutvu koje ima nepodmirene dospjele obaveze prema povjeriocima, odnosno nepodmirene poreze;

(vi) ako je osniva ili jedan od osnivaa drutva lan postojeeg dno-a ili komplementar u kd-u;

(vii) ako je osniva ili jedan od osnivaa drutva jedini lan doo-a nad kojim je pokrenut postupak steaja ili likvidacije ili je protiv toga drutva podignuta tuba od strane jednog ili vie povjerilaca ija dospjela a neizmirena potraivanja premauju polovinu osnovnog kapitala drutva- sudovi, upravni organi i druge institucije, koji su zakonom ovlateni za odobravanje i/ili nadzor osnivanja i/ili poslovanja drutava, emisije i prometa vrijednosnih papira - duni bez odlaganja pismeno izvijestiti registar drutava o saznanjima steenim u vrenju nadlenosti koja dovode u sumnju potpunost i tanost podataka i isprava upisanih u registar drutava- javnost upisanih podataka - podaci i isprave upisani u registar drutava - moraju biti dostupni za uvid i sainjavanje kopija, ukljuujui i ovjeru vjerodostojnosti, po zahtjevu zainteresiranog lica, uz naknadu stvarnih administrativnih trokova;

- fiziko i pravno lice na koje se odnosi podatak upisan u registar drutava - ne moe isticati prigovor drugoj strani koja se poziva na taj podatak

- informacije dostupne preko pisarne registra22. Registar podataka, registar isprava?- registar drutava sastoji se od gl.knjige registra (registar podataka) + zbirke isprava registra (registar isprava)- glavna knjiga registra - javni dio registra koji sadri podatke o subjektima upisa propisane zakonom, a vodi se u elektronskom i tampanom obliku; glavnu knjigu registra u tampanom obliku vodi sud nadlean prema sjeditu poslovnog subjekta

- zbirka isprava registra - dio registra koji sadri isprave na osnovu kojih je izvren upis podataka o subjektima upisa u glavnu knjigu registra, kao i druge dokaze dostavljene i sastavljene u postupku upisa u registar, kao i odluke donesene u postupku upisa u registar

23. ta regulira zakon o upisu u sudski registar (Zakon o registraciji posl.subjekata)?

- Okvirnim zakonom o registraciji posl.subjekata u BiH + Zakonom o registraciji posl.subjekata u FBiH - ureuju se pravila vanparninog postupka na osnovu kojih nadleni registarski sud postupa i odluuje o upisu u sudski registar poslovnih subjekata24. Sudski registar ta znate, kakva je to isprava, gdje se vodi? Kakva je to knjiga javna ili tajna?

- Okvirnim zakonom o registraciji posl.subjekata u BiH + Zakonom o registraciji posl.subjekata u FBiH - ureuju se pravila vanparninog postupka na osnovu kojih nadleni registarski sud postupa i odluuje o upisu u sudski registar poslovnih subjekata- registar drutava = javni registar (baza podataka) koji vodi nadleni registarski sud (odreuje se prema sjeditu subjekta upisa), a u koji se upisuju podaci o drutvu.

- registarski sud pri Opinskom sudu u Sarajevu djeluje kao posebno odjeljenje Opinskog suda u Sarajevu (Odjeljenje registra za upis pravnih lica); ima 3 sudije, a povremeno kao ispomo i odreeni broj volontera- registar drutava sastoji se od gl.knjige registra (registar podataka) + zbirke isprava registra (registar isprava)- glavna knjiga registra - javni dio registra koji sadri podatke o subjektima upisa propisane zakonom, a vodi se u elektronskom i tampanom obliku; glavnu knjigu registra u tampanom obliku vodi sud nadlean prema sjeditu poslovnog subjekta

- zbirka isprava registra - dio registra koji sadri isprave na osnovu kojih je izvren upis podataka o subjektima upisa u glavnu knjigu registra, kao i druge dokaze dostavljene i sastavljene u postupku upisa u registar, kao i odluke donesene u postupku upisa u registar

- nadlenost:

osnivanje, povezivanje i prestanak subjekata upisa,

osnivanje, odnosno prestanak dijela subjekta upisa,

sve statusne promjene ukljuujui promjene oblika organizovanja subjekta, podatke o subjektu upisa koji su od znaaja za pravni promet i njihove izmjene,

podaci u vezi sa steajnim, odnosno likvidacionim postupkom,

podaci o pokretanju postupka brisanja subjekata registracije,

zabrana obavljanja djelatnosti na osnovu pravosnanog rjeenja nadlenog organa, privremene mjere odnosno zabiljebe o odlukama donesenim u skladu sa drugim propisima drugi podaci utvreni zakonom

- javnost upisanih podataka - podaci i isprave upisani u registar drutava - moraju biti dostupni za uvid i sainjavanje kopija, ukljuujui i ovjeru vjerodostojnosti, po zahtjevu zainteresiranog lica, uz naknadu stvarnih administrativnih trokova;

- fiziko i pravno lice na koje se odnosi podatak upisan u registar drutava - ne moe isticati prigovor drugoj strani koja se poziva na taj podatak

- informacije dostupne preko pisarne registra

25. Vrste sudskog registra? Naela?

- registar drutava sastoji se od gl.knjige registra (registar podataka) + zbirke isprava registra (registar isprava)- glavna knjiga registra - javni dio registra koji sadri podatke o subjektima upisa propisane zakonom, a vodi se u elektronskom i tampanom obliku; glavnu knjigu registra u tampanom obliku vodi sud nadlean prema sjeditu poslovnog subjekta

- zbirka isprava registra - dio registra koji sadri isprave na osnovu kojih je izvren upis podataka o subjektima upisa u glavnu knjigu registra, kao i druge dokaze dostavljene i sastavljene u postupku upisa u registar, kao i odluke donesene u postupku upisa u registar

- naela:

- hitnost postupka - postupak upisa u registar poslovnih subjekata je hitan, jednoobrazan i primjenjiv na sve poslovne subjekte osnovane u BiH, kako od domaih, tako i od stranih pravnih i fizikih lica

- naelo obaveznosti - svi poslovni subjekti definisani kao takvi Zakonom o reg.posl.subjekata i drugim zakonima FBiH obavezni su, prije zapoinjanja poslovne djelatnosti koju namjeravaju obavljati, da se registruju kod nadlenog registarskog suda- naelo zakonitosti - postupak registracije utvren je Okvirnim zakonom o reg.posl.subjekata u BiH i Zakonom o reg.posl.subjekata u FBiH- naelo oficijelnosti - nadleni registarski sud ne moe odbiti uredno podnesenu i dokumentovanu prijavu + po prijemu prijave postupa po slubenoj dunosti

- naelo formalnosti - registracijski obrasci imaju obaveznu pisanu formu iji je sadraj utvren Zakonom o reg.posl.subjekata- naelo prioriteta - nadleni registarski sud je duan postupati po pojedinanim zaprimljenim prijavama prema redoslijedu njihovog prijema- naelo konstitutivnosti - trenutkom upisa u registar faktike injenice koje se odnose na subjekat upisa postaju pravne, odnosno momentom upisa u registar se konstituiu odreena prava kao i djelovanje registracije prema 3.licima- naelo jednoobraznosti - registracija poslovnih subjekata utvruje se jednoobrazno

- naelo javnosti - svako moe, bez dokazivanja pravnog interesa, izvriti uvid u podatke upisane u glavnoj knjizi registra i javne podatke iz zbirke isprava registra, te zahtijevati da mu se izda izvod odnosno prepis javnih podataka iz glavne knjige registra, a jedino se zakonom propisuje kada je za uvid ili za pribavljanje izvoda iz zbirke isprava registra nuno dokazivanje pravnog interesa; ostvarenje prava uvida u podatke glavne knjige registra koja se vodi u elektronskom obliku te davanje izvoda iz glavne knjige registra duan je omoguiti svaki registarski sud, bez obzira na to da li je taj sud sproveo postupak registracije poslovnog subjekta

26. Naela registracije privrednih subjekata? Kako se registruju priv.subjekti ima li red?

- naela:

- hitnost postupka - postupak upisa u registar poslovnih subjekata je hitan, jednoobrazan i primjenjiv na sve poslovne subjekte osnovane u BiH, kako od domaih, tako i od stranih pravnih i fizikih lica

- naelo obaveznosti - svi poslovni subjekti definisani kao takvi Zakonom o reg.posl.subjekata i drugim zakonima FBiH obavezni su, prije zapoinjanja poslovne djelatnosti koju namjeravaju obavljati, da se registruju kod nadlenog registarskog suda- naelo zakonitosti - postupak registracije utvren je Okvirnim zakonom o reg.posl.subjekata u BiH i Zakonom o reg.posl.subjekata u FBiH- naelo oficijelnosti - nadleni registarski sud ne moe odbiti uredno podnesenu i dokumentovanu prijavu + po prijemu prijave postupa po slubenoj dunosti

- naelo formalnosti - registracijski obrasci imaju obaveznu pisanu formu iji je sadraj utvren Zakonom o reg.posl.subjekata- naelo prioriteta - nadleni registarski sud je duan postupati po pojedinanim zaprimljenim prijavama prema redoslijedu njihovog prijema- naelo konstitutivnosti - trenutkom upisa u registar faktike injenice koje se odnose na subjekat upisa postaju pravne, odnosno momentom upisa u registar se konstituiu odreena prava kao i djelovanje registracije prema 3.licima- naelo jednoobraznosti - registracija poslovnih subjekata utvruje se jednoobrazno

- naelo javnosti - svako moe, bez dokazivanja pravnog interesa, izvriti uvid u podatke upisane u glavnoj knjizi registra i javne podatke iz zbirke isprava registra, te zahtijevati da mu se izda izvod odnosno prepis javnih podataka iz glavne knjige registra, a jedino se zakonom propisuje kada je za uvid ili za pribavljanje izvoda iz zbirke isprava registra nuno dokazivanje pravnog interesa; ostvarenje prava uvida u podatke glavne knjige registra koja se vodi u elektronskom obliku te davanje izvoda iz glavne knjige registra duan je omoguiti svaki registarski sud, bez obzira na to da li je taj sud sproveo postupak registracije poslovnog subjekta

- red upisa u registar - naelo prioriteta - nadleni registarski sud je duan postupati po pojedinanim zaprimljenim prijavama prema redoslijedu njihovog prijema27. ta se upisuje u sudski registar, koji podaci? Koji sud vodi taj registar? - registar drutava = javni registar (baza podataka) koji vodi nadleni registarski sud (odreuje se prema sjeditu subjekta upisa), a u koji se upisuju podaci o drutvu; vode se pri opinskim sudovima;

- registarski sud pri Opinskom sudu u Sarajevu djeluje kao posebno odjeljenje Opinskog suda u Sarajevu (Odjeljenje registra za upis pravnih lica); ima 3 sudije, a povremeno kao ispomo i odreeni broj volontera

- Zak.o priv.dr. + Zak.o reg.posl.subj. - podaci koji se upisuju::(1) podaci o identitetu drutva u registar se upisuju sljedei podaci o identitetu drutva:

(i) puna firma + ako postoji, skraena firma + adresa sjedita drutva;(ii) oblik drutva;(iii) djelatnost;(iv) podrunice;(v) ime i prezime + adresa prebivalita + funkcija i obim ovlatenja lica ovlatenih za zastupanje drutva; i(vi) firma + sjedite + djelatnost + lice ovlateno za zastupanje podrunice(2) podaci o lanovima + ulozima + odgovornosti za obaveze drutva + osnovnom kapitalu drutva + udjelima i dionicama u drutvu u registar se upisuju sljedei podaci:(i) ime i prezime i adresa prebivalita, ili firma i adresa sjedita, lanova dno, kd i doo;(ii) visina ugovorenog (upisanog) i iznos uplaenog osnovnog kapitala dd i doo;(iii) iznos ugovorenih (upisanih) i iznos uplaenih uloga komanditora u kd i lanova doo;(iv) ukupan broj udjela i visina pripadajuih udjela, iskazana procentualnim ueem u osnovnom kapitalu, za svakog lana doo;(v) oznaka klase, broj i nominalna vrijednost dionica dd-a, po klasama

(3) statusne promjene + promjene podataka i isprava upisanih u registar

(4) zabiljeba steaju i likvidacije upisuju se sljedei podaci:

(i) zabiljeba pokretanja postupka likvidacije ili steaja drutva

(ii) ime i prezime + adresa prebivalita likvidacionog ili steajnog upravnika

(iii) datum obustavljanja ili okonanja postupka

(6) podaci o pokretanju postupka brisanja subjekata registracije

(7) zabrana obavljanja djelatnosti na osnovu pravosnanog rjeenja nadlenog organa, privremene mjere odnosno zabiljebe o odlukama donesenim u skladu sa drugim propisima

- Zak.o reg.posl.subj. podaci koji se upisuju:

(1) opti podaci unose se u gl.knjigu registra:(i)firma i sjedite, odnosno ime, prezime i prebivalite (svih) osnivaa/vlasnika subjekta upisa; (ii)predmet upisa; (iii)datum, dan i as prijema prijave za upis; (iv)firma i sjedite subjekta upisa; (v)skraena oznaka firme subjekta upisa; (vi)MBS (matini broj subjekta upisa) i poreski identifikacioni broj; (vii)oblik subjekta upisa; (viii)naziv, broj i datum notarski obraenog akta o osnivanju subjekta upisa; (ix)ime, prezime i poloaj ovlaenog predstavnika/zastupnika subjekta upisa; (x)obim ovlaenja ovlaenog predstavnika/zastupnika subjekta upisa; (xi)visina ugovorenog (upisanog) osnovnog kapitala; (xii)visina uplaenog kapitala u novcu; (xiii)vrijednost kapitala u stvarima i pravima; (xiv)procentualno uee pojedinanog osnivaa u kapitalu subjekta upisa (u novcu, pravima i stvarima); (xv)djelatnost subjekta upisa sa iframa odjeljaka djelatnosti predvienim vaeom klasifikacijom djelatnosti. (2) posebni podaci - podaci koji se obavezno unose u gl.knjigu u sluaju upisa dijelova subjekta upisa, upisa meusobno povezanih subjekata upisa i upisa statusnih promjena, odnosno promjena optih i posebnih podataka od znaaja za pravni promet, odnose se na upis:(i)podrunice ili poslovne jedinice subjekta upisa (firma i sjedite podrunice ili posl.jedinice+ djelatnost podrunice ili poslovne jedinice + naziv, broj i datum notarski obraenog akta o osnivanju podrunice ili poslovne jedinice + ime i prezime lica ovlaenog za zastupanje podrunice ili poslovne jedinice); (ii)veze supsidijarnog drutva (upisati vezu upisom MBS supsidijarnog drutva uz podatke veinskog drutva, odnosno upisom MBS veinskog drutva uz podatke supsidijarnog drutva); (iii)spajanja dva ili vie subjekata upisa (firma i sjedite subjekata upisa koji se spajaju + broj i datum rjeenja o registraciji kojim su registrovani subjekti upisa koji se spajaju + naziv, broj i datum notarski obraenog akta o spajanju subjekata upisa + firma i sjedite novog subjekta upisa nastalog spajanjem sa novim optim podacima); (iv)pripajanja jednog ili vie subjekata upisa drugom subjektu upisa (firma i sjedite subjekta upisa koji se pripaja drugom subjektu upisa + broj i datum rjeenja o registraciji kojim je registrovan subjekt upisa koji se pripaja + naziv, broj i datum notarski obraenog akta o pripajanju subjekta upisa + firma i sjedite subjekta upisa kojem se pripaja subjekt upisa sa novim optim podacima); (vi)podjele subjekta upisa na dva ili vie subjekata upisa (firma i sjedite subjekta koji se dijeli na dva ili vie novih subjekata upisa + broj i datum rjeenja o registraciji kojim je registrovan subjekt upisa koji se dijeli + naziv, broj i datum notarski obraenog akta o podjeli subjekta upisa + firma i sjedite novog/ih subjekata upisa nastalih dijeljenjem subjekta upisa sa novim optim podacima); (vii)promjene oblika subjekta upisa (naziv, broj i datum notarski obraenog akta o promjeni oblika subjekta upisa + novi opti podaci ukoliko je dolo do njihove izmjene); i (viii)prestanka subjekta upisa (datum prestanka subjekta upisa + razlog prestanka subjekta upisa + pokretanje postupka steaja odnosno likvidacije unosi se na osnovu odluke nadlenog suda)28. Kakve odluke donosi registarski sud?

- u postupku upisa u registar - registarski sud odluuje rjeenjem ili zakljukom;

- rjeenjem - odluuje o zahtjevu za upis osnivanja i svih promjena podataka od znaaja za pravni promet koje se unose u registar;

- zakljukom - odluuje o pitanjima koja se odnose na tok postupka- o zahtjevu za upis u registar - odluuje sudija pojedinac; u drugom stepenu -vijee sastavljeno od 3 sudija- nadleni registarski sud, bez odlaganja, a najkasnije u roku od 3 dana od dana prijema prijave - provjeriti da li su uz prijavu za registraciju predate potrebne registarske isprave + da li su te isprave u skladu sa drugim propisima kojima je ureeno osnivanje, organizacija i poslovanje pojedinih poslovnih subjekata. - ako prijava za upis u registar sadri zahtjev koji ne odgovara zakonom propisanim uslovima, ili ako isprava koja se prilae prijavi ne sadri sve podatke koji se upisuju u registar, ili ako u pogledu sadrine ne odgovara sadrajem propisanom zakonom, ili ako nije donesena u postupku propisanom zakonom - sud e pozvati podnosioca prijave i zakljukom naloiti da izvri neophodne ispravke u roku koji ne moe biti dui od 30 dana. - ako podnosilac prijave ne postupi na nain i u roku - sud e rjeenjem odbiti prijavu za upis u registar- ako nadleni registarski sud posumnja u istinitost akta kojim se dokazuje injenica koja je predmet upisa ili u zakonitost postupka po kome je akt donesen, ili u zakonitost pravne radnje koja je predmet upisa - registarski sud e odrati roite za raspravu na koju e pozvati podnosioca prijave i eventualno lice kojem bi mogle biti poznate sporne okolnosti i donijeti odluku- ako nadleni registarski sud posumnja u postojanje neke injenice od koje zavisi da li je zahtjev za upis u registar u saglasnosti sa ovim i drugim zakonima, a sam nije ovlaen da utvruje postojanje te injenice - naredie zakljukom podnosiocu prijave da od nadlenog organa ili druge institucije pribavi odgovorajuu ispravu u odreenom roku

- uoavanje oiglednih greaka u pisanju, koje je mogue sa sigurnou provjeriti i utvrditi na osnovu podnesenih registarskih isprava - nee uzrokovati odlaganje daljeg postupka registracije, nego e se o tim pogrekama sainiti slubena zabiljeka, koju e prilikom prijema rjeenja o registraciji potpisati i podnosilac prijave radi potvrde unosa ispravnih podataka u registar- nadleni registarski sud - moe rjeenjem odbiti prijavu za registraciju samo u sluajevima predvienim Zakonom o reg.posl.subj.- nadleni registarski sud - donosi rjeenje o zahtjevu za upis u registar, po pravilu bez odravanja rasprave; izuzetno - sud moe zakazati roite kad ocijeni da je to neophodno radi izjanjenja ili utvrivanja odluujuih injenica- rjeenje o upisu u registar - sadri: naziv i peat nadlenog registarskog suda + ime i prezime sudije + datum donoenja rjeenja + obavezne podatke koji se upisuju u reg. (opti i posebni podaci)- rjeenje kojim se odbija zahtjev ili odbacuje prijava podnosioca ili ako se rjeenjem rjeava o prijedlozima uesnika koji su meusobno suprotni - obavezno sadri uvod, izreku i obrazloenje- podnosilac prijave moe povui prijavu za upis u registar - do donoenja pravosnanog rjeenja ----- u tom sluaju sud rjeenjem obustavlja postupak- zakljuak - sadri: naziv suda + ime sudije + datum donoenja zakljuka + firmu odnosno naziv subjekta upisa i predmet prijave + nalog subjektu upisa da u odreenom roku otkloni utvrene nedostatke prijave odnosno ispravi ili pribavi odreene isprave od nadlenog organa odnosno institucije + kao i pravne posljedice nepostupanja po zakljuku- alba - protiv rjeenja o upisu u registar - zainteresovano lice moe podnijeti albu u roku od 8 dana od dana prijema rjeenja;

- pravo na albu - subjekt upisa + lice koje za to ima pravni interes- lice koje smatra da su mu rjeenjem o upisu povrijeena prava i na zakonu zasnovani interesi, a nije mu dostavljen prepis rjeenja - albu moe podnijeti u roku od 15 dana od dana saznanja za upis, a najkasnije u roku od 60 dana od dana objavljivanja upisa

- protiv zakljuka - alba nije doputena

- odluke 2.stepenog suda po albi -

(i) odbaciti albu kao neblagovremenu, nepotpunu i nedozvoljenu ako to nije uinio registarski sud; (ii) odbiti albu kao neosnovanu i potvrditi rjeenje registarskog suda; (iii) uvaiti albu i rjeenje registarskog suda ukinuti, a predmet vratiti na ponovni postupak; ili (iv) preinaiti rjeenje registarskog suda - registarski sud moe zahtjev za upis rijeiti drugaije u sluaju da utvrdi da je alba osnovana, a nije potrebno provoditi dopunski postupak i ako se time ne vrijeaju prava drugih lica zasnovana na pobijanom rjeenju29. Pravni lijekovi kod upisa u sud.registar i rjeavanje po albama? - alba - protiv rjeenja o upisu u registar - zainteresovano lice moe podnijeti albu u roku od 8 dana od dana prijema rjeenja;

- pravo na albu - subjekt upisa + lice koje za to ima pravni interes- lice koje smatra da su mu rjeenjem o upisu povrijeena prava i na zakonu zasnovani interesi, a nije mu dostavljen prepis rjeenja - albu moe podnijeti u roku od 15 dana od dana saznanja za upis, a najkasnije u roku od 60 dana od dana objavljivanja upisa

- protiv zakljuka - alba nije doputena

- odluke 2.stepenog suda po albi -

(i) odbaciti albu kao neblagovremenu, nepotpunu i nedozvoljenu ako to nije uinio registarski sud; (ii) odbiti albu kao neosnovanu i potvrditi rjeenje registarskog suda; (iii) uvaiti albu i rjeenje registarskog suda ukinuti, a predmet vratiti na ponovni postupak; ili (iv) preinaiti rjeenje registarskog suda - registarski sud moe zahtjev za upis rijeiti drugaije u sluaju da utvrdi da je alba osnovana, a nije potrebno provoditi dopunski postupak i ako se time ne vrijeaju prava drugih lica zasnovana na pobijanom rjeenju30. Koje se statusne promjene u drutvu deavaju / statusne promjene u drutvima?

(1) spajanje

(2) pripajanje

(3) podjela

(4) promjena oblika drutva

- odluka o spajanju/pripajanju/podjeli/promjeni oblika -

- u dno + kd donose lanovi drutva (dno ne moe promijeniti oblik)- u doo + dd donosi skuptina drutva, na nain utvren osn.aktom ili statutom, a u skladu sa zakonom (otvoreno dd ne moe promijeniti oblik u doo + moe se spojiti sa drugim drutvom samo tako da nastaje novo otvoreno dd ili se pripojiti drugom otvorenom dd-u + podijeliti samo na dva ili vie novih otvorenih dd)- u postupku spajanja - istovjetnu odluku moraju donijeti sva drutva koja se spajaju- postupku pripajanja - istovjetnu odluku moraju donijeti drutvo koje se pripaja i

drutvo kojem se ono pripaja

- odluka se donosi na osnovu plana reorganizacije priprema ga uprava i nadzorni odbor ili drugi organ svakog drutva uesnika, ovlaten osnivakim aktom ili statutom + moraju o planu obavijestiti dioniare, odnosno lanove drutva i povjerioce drutva najmanje 30 dana prije datuma odluivanja

- plan reorganizacije obavezno sadri:

(i) oblik, firmu i sjedite drutava uesnika i drutava sljednika;

(ii) vlasnika prava dioniara ili lanova drutava prethodnika u drutvu sljedniku;

(iii) opis, procjenu i raspodjelu imovine i obaveza drutava prethodnika, koji se prenose na drutvo sljednika, sa izvjetajem revizora;

(iv) datum od kojeg e vlasnici dionica ili udjela drutva sljednika moi uestvovati u dobiti i uslove koje utiu na to pravo;

(v) datum od kojeg e se poslovi drutva prethodnika raunovodstveno iskazivati za drutvo sljednika(vi) u sluaju podjele obavezno sadri jo i omjer zamjene prava + uslove alokacije dionica ili udjela i iznos isplata u novcu + prava u drutvima sljednicima koja pripadaju vlasnicima dionica ili udjela podijeljenog drutva koji su sadravali posebna prava, kao i vlasnicima drugih vrijednosnih papira podijeljenog drutva + opis i alokaciju imovine i obaveza koji se prenose na svako drutvo sljednika- upis reorganizacije u registar drutava - istovremeno sa upisom u registar drutava drutva nastalog spajanjem drutava, pripajanja drutva drugom drutvu i podjele drutva na vie novih drutava, u registar drutava upisuje se prestanak drutva koje je spojeno, pripojeno ili podijeljeno

- otvoreno dd - ne moe promijeniti oblik u doo- otvoreno dd - moe se spojiti sa drugim drutvom samo tako da nastaje novo otvoreno dd ili se pripojiti drugom otvorenom dd-u

- otvoreno dd - moe se podijeliti samo na dva ili vie novih otvorenih dd

- dno ne moe promijeniti oblik!31. Osnovni kapital i ulozi generalno?

- osnovni kapital drutva = iznos kapitala koji su upisali lanovi drutva i koji se navodi u aktima drutva

- doo i dd moraju imati najmanje min.osnovni kapital propisan Zak.o priv.drutvima

- dio osnovnog kapitala koji je jednak ulozima u gotovini - moe biti potpuno ili djelimino uplaen (upisan ali neuplaen osnovni kapital)- osnovni kapital drutva moe se uveavati ili umanjivati, meutim u sluaju umanjivanja kapitala osnovni kapital ne moe biti umanjen ispod iznosa min.osnovnog kapitala utvrenog Zak.o priv.dr.

- ulozi - osnovni kapital prilikom osnivanja drutva obezbjeuje se ulozima lanova u novcu i stvarima i pravima ija je vrijednost iskaziva u novcu- ulog u stvarima i pravima - izraava se u novcu i mora se u cijelosti unijeti prije upisa drutva u registar drutava- vrijednost uloga u stvarima i pravima - mora biti odreena u osnivakom aktu ili statutu drutva, ako Zak.o priv.dr. nije drugaije utvreno

- vrijednost uloga u stvarima i pravima u doo i dd - odreuje se na osnovu procjene prihvaene ugovorom od svih osnivaa- kada procijenjena vrijednost uloga u stvarima i pravima ne dostigne ugovoreni iznos do upisa drutva u registar drutava ili do ugovorenog roka uplate u sluaju pristupanja drutvu - lan drutva koji se obavezao na taj ulog duan je razliku uplatiti u novcu- ako drutvo nije steklo vlasnitvo na stvari koju je lan bio obavezan unijeti kao ulog - lan drutva mora uplatiti u novcu vrijednost te stvari, koju mu drutvo mora vratiti- kada ulog ini uspostavljeno ili preneseno pravo koritenja odreene imovine koje prestane prije isteka ugovorenog perioda - tete nastale uslijed toga duan je platiti u novcu lan koji se obavezao na taj ulog- ulog - daje lanu pravo na dionicu ili udio u drutvu32. Osnivanje drutva?

(1) DNO - drutvo najmanje dva lica koja su neogranieno solidarno odgovorna za obaveze drutva

- osnivanje - ugovorom o osnivanju, koji obavezno sadri:

(i) ime, prezime i adresu prebivalita, ili firmu i sjedite, lanova drutva, (ii) firmu, sjedite i djelatnost drutva (iii) prava i obaveze lanova.

- izmjene i dopune ugovora - vre se uz saglasnost svih lanova

- prijavu za upis osnivanja dno u registar drutava - potpisuju svi lanovi drutva- ulozi lanova u dno - mogu biti u novcu, stvarima, pravima i izvrenim uslugama- vrijednost uloga u stvarima, pravima i vrenju usluga - utvruje se ugovorom o osnivanju drutva- ulozi lanova - jednake vrijednosti- svaki lan uplatit e ili unijeti svoj ulog u roku utvrenom ugovorom, a u sluaju da rok nije ugovoren, najkasnije 2 mjeseca nakon upisa osnivanja drutva u registar drutava

- ulozi lanova - postaju imovina drutva

- dno ne moe promijeniti oblik!(2) KD - drutvo u kojem jedan ili vie lanova odgovara za obaveze drutva neogranieno solidarno cjelokupnom svojom imovinom (komplementari), a jedan ili vie lanova odgovara za obaveze drutva samo do iznosa njihovih uloga upisanih u registar drutava (komanditori)

- osnivanje - ugovorom, koji obavezno sadri:

(i) firmu i sjedite drutva;

(ii) ime, prezime i adresu prebivalita, odnosno firmu i sjedite, lanova;

(iii) odreenje koji lanovi su komplementari, a koji komanditori;

(iv) vrsta i iznos uloga svakog lana; i

(v) djelatnost komanditnog drutva - za izmjene ugovora o osnivanju - potrebna je saglasnost svih lanova; ugovorom se moe odrediti da za prijenos vlasnikih prava komanditora na drugo lice nije potrebna saglasnost svih lanova

- prijavu za upis osnivanja kd u registar drutava - potpisuju svi lanovi

- ulozi lanova primjena odredbi za dno (?)(3) DD - drutvo iji je osnovni kapital podijeljen na dionice; dd ne odgovara za obaveze dioniara; mogu biti otvorena i zatvorena:

- otvorena dd = drutva ije su dionice emitovane putem javne ponude (to su dionice emitovane po Zak.o tritu vrijed.papira) i koja ispunjavaju jedan od sljedeih kriterija: (a) da se radi o bankama ili drutvima za osiguranje, ili (b) da imaju osnovni kapital najmanje u iznosu od 4.000.000 KM i najmanje 40 dioniara

- zatvoreno dd - postaje otvoreno kada ispuni jedan od navedenih kriterija

- otvoreno dd - ne moe promijeniti oblik u doo- otvoreno dd - moe se spojiti sa drugim drutvom samo tako da nastaje novo otvoreno dd ili se pripojiti drugom otvorenom dd-u

- otvoreno dd - moe se podijeliti samo na dva ili vie novih otvorenih dd- dionice vrj.papiri koji su dematerijaliziovani, nedjeljivi i glase na ime;

- neogranieno prenosive, osim u slu.utvrenim zakonom;

- dionica sadri prava: (i) na uee u upravljanju dd-om; (ii) na uee u raspodjeli dobti; i (iii) na uee u diobi imovine preostale nakon steaja ili likvidacije dd-a- dd moe emitovati dionice razliitih klasa; dionice iste klase imaju ista prava i istu nom.vrijednost; dionice sadre oznaku klase (osim obinih dionica)

- osnivanje - mogu osnovati jedan ili vie osnivaa; osnivai su obavezno i dioniari dd-a; osniva se - ugovorom o osnivanju, koji obavezno sadri:(i) ime i prezime ili firmu, i adresu prebivalita ili sjedita osnivaa;

(ii) firmu i sjedite dd-a;

(iii) djelatnost;

(iv) prava i obaveze osnivaa;

(v) iznos osnovnog kapitala;

(vi) oznaku klase, ukupan broj i nominalnu vrijednost dionica;

(vii) opis prava sadranih u dionici;

(viii) broj dionica koji upisuje svaki osniva;

(ix) postupak i rokove prodaje i banku kod koje se vri uplata dionica;

(x) opis i procjena vrijednosti uloga u stvarima i pravima;

(xi) nain naknade trokova osnivanja;

(xii) posljedice neizvravanja obaveza osnivaa ;

(xiii) nain rjeavanja sporova izmeu osnivaa ; i

(xiv) ime i prezime lica koje predstavlja dd u postupku osnivanja- ugovor o osnivanju dd - mora biti potpisan od svih osnivaa ili njihovih punomonika, a potpisi ovjereni u skladu sa zakonom- kada dd osniva jedan osniva - osnivaki akt je odluka o osnivanju dd- simultano osnivanje - prilikom osnivanja dd-a, sve dionice otkupljuju osnivai; - upis dionica - izvren je potpisom ugovora o osnivanju od strane osnivaa- uplata dionica - vri se na osnovu rjeenja Komisije za vrijednosne papire u FBiH kojim se utvruje uspjela emisija dionica

- uplata dionica - bezuslovna- sukcesivno osnivanje - ugovoreni broj dionica otkupljuju osnivai, a preostale dionice kupuju druga lica na osnovu javnog poziva za upis i uplatu, u skladu sa zakonom kojim se ureuje emisija i promet vrijednosnih papira- ugovor o sukcesivnom osnivanju dd-a - uz elemente koje obavezno sadri ug.o osnivanju dd-a, obavezno sadri i:

(i) mjesto, vrijeme i nain upisa dionica;

(ii) mjesto, vrijeme i nain uplate dionica;

(iii) vrstu uloga kojim se mogu platiti dionice;

(iv) postupak kada upisani iznos premauje iznos objavljen u javnoj ponudi;

(v) nain odreivanja cijene dionica po okonanju upisa; i

(vi) nain sazivanja osnivake skuptine dd-a- osnivai podnose Komisiji za vrj.pap. - zahtjev za odobravanje javne ponude dionica, uz koji su duni dostaviti:

(i) ugovor o osnivanju;

(ii) prijedlog statuta dionikog drutva;

(iii) prijedlog prospekta, u skladu sa zakonom kojim se ureuju emisija i promet vrijednosnih papira;

(iv) ugovor zakljuen izmeu osnivaa i Registra vrijednosnih papira FBiH;

(v) ugovor zakljuen izmeu osnivaa i banke putem koje emitent izvrava obaveze prema vlasniku vrijednosnog papira (depozitar); i

(vi) ugovor o otvaranju privremenog rauna za deponovanje uplata dionica- nakon dobijanja rjeenja Komisije za vrj.pap. o odobrenju javne ponude dionica - osnivai obavezni objaviti javni poziv za upis i uplatu dionica, u skladu sa Zakonom o vrijednosnim papirima- osnivai - obavezni objaviti izvjetaj o ukupnom iznosu i broju upisanih i uplaenih dionica, najmanje u jednom domaem dnevnom listu, u roku od 8 dana od dana prijema rjeenja Komisije za vrj.pap. kojim se utvruje da je emisija dionica uspjela- za izvrene uplate upisanih dionica po cijeni nakon emisije -osnivai duni izdati pismenu privremenu potvrdu, koja obavezno sadri klasu, broj, nominalnu vrijednost i cijenu upisanih dionica nakon emisije.

- osnivai - ne mogu raspolagati izvrenim uplatama dionica.

- dd - raspolae novanim uplatama i unesenim stvarima i pravima nakon upisa drutva u registar drutava

- ako sve dionice nisu upisane u objavljenom roku - osnivai i drugi upisnici mogu upisati preostale dionice, najkasnije 15 dana nakon isteka objavljenog roka za upis

- ako osnivai i drugi upisnici ne upiu sve dionice - osnivanje dd-a nije uspjelo; u ovom sluaju - osnivai duni objaviti izvjetaj o neuspjelom osnivanju dd-a, sa podacima i nainu i roku povrata izvrenih uplata- osnovni kapital min. 50.000 KM; nom.vrijednost dionice ne moe biti manja od 10 KM

- ako se osnovni kapital prilikom osnivanja dd-a, osim ulozima u novcu, obezbjeuje i ulozima u stvarima i pravima - ukupni ulozi u novcu ne mogu biti manji od 50.000 KM

- pri sukcesivnom osnivanju, nakon upisa dionica do iznosa osnovnog kapitala iz javnog poziva za upis i uplatu dionica - osnivai su duni odbiti dalji upis dionica, ako je to utvreno ugovorom o osnivanju- za otvorena dd - osnovni kapital:

(i) za banke: min.15.000.000 KM

(ii) za osig.drutva:

- 3.000.000 KM za ivotno osig. + reosiguranje

- 2.000.000 KM za osig.nezgoda + zdr.osig. + osig.putnih vozila + osig.tranih vozila + osig.zranih letjelica + osig.robe u prevozu + osig.od odg.za mot.vozila + osig.kredita i dr.

- 1.000.000 KM za osig.od ostalih teta na imovini + osig.trokova pravne zatite

(iii) za ostala otvorena dd sa min.40 dioniara: min. 4.000.000 KM - osnivaka skuptina - osnivai duni sazvati osnivaku skuptinu dd-a najkasnije 60 dana od dana prijema rjeenja Komisije za vrj.pap.kojim se utvruje da je emisija dionica uspjela; ukoliko osnivaka skuptina nije sazvana u roku - upis dionica postaje nitavan i smatra se da dd nije osnovano- osnivaka skuptina moe odluivati - ukoliko joj prisustvuju, lino ili putem punomonika, dioniari sa vie od 1/2 ukupnog broja dionica s pravom glasa ---- ukoliko ne postoji kvorum osn.skuptina se odgaa i zakazuje za ne manje od 15 i ne vie od 30 dana ---- kod ponovnog sazivanja - osnivaka skuptina moe odluivati ukoliko je zastupljeno vie vie od 1/3 ukupnog broja dionica s pravom glasa

- osn.skutina - (i) usvaja izvjetaj o osnivanju izvjetaj sadri: broj upisanih dionica + nom.vrijednost i cijenu po kojoj dionice upisane + uplate za upisane dionice izvrene prije odravanja osn.sk.+ popis i procijenjenu vrijednost svakog uloga u stvarima i pravima;

(ii) usvaja statut statut sadri: firmu,sjedite i djelatnost + iznos osn.kapitala, klasu, br. i nom.vr.dionica + nain poveavanja i smanjivanja osn.kapitala + nain formiranja i koritenja fonda rezervi + nain podjele dobiti i isplate dividende + nain pokria gubitka + br.glasova po klasi dionica + nain sazivanja skuptine i odluivanja + sastav, nain imenovanja i razrjeenja, i ovlatenja nadz.odobora i uprave drutva + postupak pripajanja, spajanja, podjele i promjene oblika drutva + prestanak drutva + postupak izmjene i dopune statuta;;

(iii) bira predsjedavajueg skuptine;

(iv) imenuje lanove nadzornog odbora; i

(v) potvruje vrijednost uloga u stvarima i pravima i utvruje broj dionica emitovanih po tom osnovu.

- nakon odrane osnivake skuptine, u sluaju simultanog ili sukcesivnog osnivanja - uprava dd-a duna je podnijeti zahtjev za upis u registar emitenata vrijednosnih papira kod Komisije za vrj.pap., najkasnije 15 dana od dana odravanja osnivake skuptine

- na osnovu rjeenja Komisije o upisu u registar emitenata - uprava dd-a podnosi prijavu za upis dd-a u registar drutava(4) DOO - drutvo iji je osnovni kapital podijeljen na udjele; za obaveze doo-a lan drutva odgovara svojim udjelom; udjeli osnivaa - mogu biti razliiti, a svaki osniva moe stei samo jedan udio- osnivanje ugovorom u pismenoj formi koji zakljuuju osnivai, iji potpisi se ovjeravaju u skladu sa zakonom- kada doo osniva samo jedan osniva - osnivaki akt je odluka o osnivanju

- osnivaki akt obavezno sadri:

(i) ime i prezime i adresu prebivalita ili firmu i sjedite osnivaa;

(ii) firmu, sjedite i djelatnost drutva;

(iii) iznos osnovnog kapitala drutva, iznos uloga u novcu, opis i vrijednost uloga u stvarima i pravima, broj i visina udjela lanova;

(iv) prava i obaveze lanova drutva;

(v) postupak u sluaju kada neko od osnivaa ne uplati svoj ulog do ugovorenog roka ili ne ispuni drugu obavezu;

(vi) nain izmirenja trokova osnivanja drutva;

(vii) imenovanje lica ovlatenih za voenje poslovanja i zastupanje drutva i prijavu za upis osnivanja drutva u registar drutava;

(viii) posljedice neuspjelog osnivanja;

(ix) posebnu odredbu ako se drutvo osniva na odreeno vrijeme- osnovni kapital doo-a s jednim ili vie osnivaa min. 2.000 KM, ako drugim zakonom nije odreeno drugaije; vrijednost pojedinanog uloga - ne moe biti manja od 100 KM- ulozi u novcu - ne mogu zajedno biti manji od 2.000 KM- ulozi u stvarima i pravima - moraju biti u cijelosti uneseni u drutvo do dana podnoenja prijave za upis osnivanja drutva u registar drutava, tako da drutvo moe njima trajno i slobodno raspolagati

- do dana podnoenja prijave za upis osnivanja drutva u registar drutava - mora biti uplaena najmanje polovina uloga u novcu, ali ne manje od 2.000 KM- osnivakim aktom - moe se odrediti i obaveza lana da u korist drutva izvri odreenu inidbu ija vrijednost se moe novano izraziti- uz prijavu za upis osnivanja doo-a u registar drutava - prilau se u izvorniku ili ovjerenom prepisu:

(i) osnivaki akt;

(ii) dokaz o izvrenoj uplati uloga u novcu;

(iii) izvjetaj o procjeni vrijednosti i isprave o unosu uloga u stvarima i pravima;

(iv) spisak sa linim podacima lanova uprave i nadzornog odbora, ako se on imenuje, sa njihovim izjavama o prihvatanju dunosti- statut drutva - donose osnivai, u roku odreenom osnivakim aktom, koji ne moe biti dui od 60 dana od dana upisa osnivanja drutva u registar drutava; statutom se obavezno ureuje: firma i sjedite + djelatnost + iznos osnovnog kapitala i visina udjela svakog lana + voenje poslovanja i zastupanje drutva + nain utvrivanja i diobe dobiti i pokria gubitka + prava i obaveze lanova + organizacija drutva + upravljanje i nain donoenja odluka, sastav, nain imenovanja i razrjeenja, ovlatenja i odgovornosti organa drutva, ako se formiraju + nain informiranja lanova o poslovanju drutva i voenja knjige udjela + nain promjene visine osnovnog kapitala + nain pristupanja drutvu i prestanka lanstva u drutvu + prestanak drutva + postupak izmjena i dopuna statuta

- uplata uloga - lan drutva duan je u roku i na nain odreen osnivakim aktom, statutom i odlukama skuptine drutva izvriti uplatu uloga

(5) specifinosti kada je osniva ili jedan od osnivaa strana osoba -

- ukoliko je osniva ili jedan od osnivaa strana fizika ili pravna osoba - potrebno je:

dobiti saglasnost na osnivaki akt kod Ministarstva vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH;

izvriti upis u Jedinstveni registar Drutva kod Ministarstva vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH;

za upis u Jedinstveni registar dutva - potrebno je prezentirati ovjerene kopije sljedeih dokumenata:

rjeenje o registraciji drutva na registracionom sudu sa svim prilozima;

rjeenje o dobivenom statistikom i identifikacionom broju;

karton deponovanih potpisa kod ovlatene komercijalne banke koju je drutvo izabralo za svoju poslovnu banku;

ugovor o otvaranju rauna kod ovlatene komercijalne banke koju je drutvo izabralo kao svoju poslovnu banku33. Do koje visine odgovaraju lanovi drutva?

- svaki lan dno + komplementar u kd - odgovara za obaveze drutva neogranieno solidarno cjelokupnom svojom imovinom.

- dioniar u dd + vlasnik udjela doo + komanditor u kd - ne odgovara za obaveze drutva, osim kada:

(i) koristi drutvo za postizanje linog cilja koji nije saglasan ciljevima drugih lanova i drutva u cjelini;

(ii) upravlja imovinom drutva kao svojom imovinom;

(iii) koristi drutvo za prevaru ili oteenje svojih povjerilaca;

(iv) utie na smanjenje imovine drutva u svoju korist ili korist treih lica, ili utie da drutvo preuzme obaveze iako je znao ili morao znati da drutvo nije ili nee biti sposobno da izvri svoje obaveze

- iako zakon ne utvruje izriito prirodu i obim odgovornosti lanova drutva u navedenim sluajevima treba tumaiti da je za obavezu stvorenu zloupotrebom ona identina odgovornosti lanova dno

(1) DNO -

- lanovi dno neogranieno solidarni za obaveze drutva- lice koje pristupi dno-u - odgovara i za obaveze drutva nastale prije njegovog pristupanja (ako je izmirio obavezu drutva nastalu prije njegovog pristupanja, ima pravo regresa od ostalih lanova za izmirenu obavezu drutva i trokova koje je imao u vezi s tim)

- lan koji istupi iz dno-a koje nastavi poslovanje - odgovara samo za obaveze drutva nastale do dana upisa njegovog istupanja u registar drutava

(2) KD

- komplementar u kd - odgovara za obaveze drutva neogranieno solidarno cjelokupnom svojom imovinom

- komanditor - odgovara za obaveze drutva samo do iznosa njihovih uloga upisanih u registar drutava

- komanditor u kd odgovarae kao komplementar (odn.kao lan dno) kada:

(i) koristi drutvo za postizanje linog cilja koji nije saglasan ciljevima drugih lanova i drutva u cjelini;

(ii) upravlja imovinom drutva kao svojom imovinom;

(iii) koristi drutvo za prevaru ili oteenje svojih povjerilaca;

(iv) utie na smanjenje imovine drutva u svoju korist ili korist treih lica, ili utie da drutvo preuzme obaveze iako je znao ili morao znati da drutvo nije ili nee biti sposobno da izvri svoje obaveze

(iako zakon ne utvruje izriito prirodu i obim odgovornosti komanditora drutva u navedenim sluajevima treba tumaiti da je za obavezu stvorenu zloupotrebom ona identina odgovornosti lanova dno)- komanditor koji bez ovlatenja zakljui ugovor u ime drutva - odgovora za obaveze iz tog ugovora kao komplementar

(3) DD -

- dioniar u dd - ne odgovara za obaveze drutva, osim kada:

(i) koristi drutvo za postizanje linog cilja koji nije saglasan ciljevima drugih lanova i drutva u cjelini;

(ii) upravlja imovinom drutva kao svojom imovinom;

(iii) koristi drutvo za prevaru ili oteenje svojih povjerilaca;

(iv) utie na smanjenje imovine drutva u svoju korist ili korist treih lica, ili utie da drutvo preuzme obaveze iako je znao ili morao znati da drutvo nije ili nee biti sposobno da izvri svoje obaveze

(4) DOO

- za obaveze doo - lan drutva odgovara svojim udjelom (lan doo ne odgovara za obaveze drutva, a ovu odredbu treba shvatiti kao odgovrnost u ekonomskom smislu, tj kao sadraj i obim rizika lana doo)- vlasnik udjela doo odgovara kao lan dno kada:

(i) koristi drutvo za postizanje linog cilja koji nije saglasan ciljevima drugih lanova i drutva u cjelini;

(ii) upravlja imovinom drutva kao svojom imovinom;

(iii) koristi drutvo za prevaru ili oteenje svojih povjerilaca;

(iv) utie na smanjenje imovine drutva u svoju korist ili korist treih lica, ili utie da drutvo preuzme obaveze iako je znao ili morao znati da drutvo nije ili nee biti sposobno da izvri svoje obaveze(iako zakon ne utvruje izriito prirodu i obim odgovornosti lana drutva u navedenim sluajevima treba tumaiti da je za obavezu stvorenu zloupotrebom ona identina odgovornosti lanova dno)- za iznos koji iskljueni lan nije uplatio na ime uloga, sa zateznom kamatom zbog zadocnjenja - drutvu odgovaraju i prethodnici iskljuenog lana koji su u knjigu udjela bili upisani kao lanovi drutva u toku posljednje tri godine prije upuivanja poziva za uplatu iskljuenom lanu34. Organi upravljanja drutva?(1) DNO -

- svaki lan drutva pravo i obavezu da upravlja drutvom, u skladu sa ugovorom

- ugovorom se moe odrediti - da za odreeno vrijeme drutvom potpuno ili djelimino upravlja jedan ili vie lanova, ime se ostali lanovi u istoj mjeri odriu prava upravljanja- lan drutva - moe svoje pravo upravljanja prenijeti na lice koje nije lan drutva, samo uz saglasnost ostalih lanova- ako svi lanovi ili vie lanova imaju pravo upravljati drutvom - svaki od njih ima pravo voditi poslovanje- ako se jedan od lanova s pravom upravljanja protivi preduzimanju neke radnje ili izvrenju nekog posla - ostali lanovi s pravom upravljanja nemaju pravo preduzeti radnju ili izvriti posao.

- ako ugovorom odreeno da lanovi drutva ovlateni za upravljanje mogu samo zajedno djelovati - svaka radnja i posao se moe izvriti samo saglasnou svih ovlatenih lanova

- ukoliko ugovorom odreeno da o odreenim pitanjima odluuju svi lanovi drutva - o tim pitanjima se odluuje saglasnou svih lanova drutva- lan drutva - moe se pismenom izjavom za odreeno vrijeme odrei prava na upravljanje i ostalim lanovima, uz njihovu saglasnost, prepustiti pravo potpunog upravljanja

- ovlatenje za upravljanje drutvom dato jednom ili vie lanova - moe se opozvati saglasnou svih ostalih lanova, ako ugovorom nije drugaije odreeno- lan s ovlatenjem za upravljanje drutvom - duan ostale lanove drutva na njihov zahtjev obavijestiti o svim poslovima.

- svaki lan drutva - pravo uvida u poslovne knjige i isprave drutva

(2) KD -

- komplementari upravljaju poslovima kd-a- komanditor - pravo uvida u poslovne knjige i isprave drutva i godinji financijski izvjetaj

(3) DD organi dd-a su:

(i) skuptina (ii) nadzorni odbor

(iii) uprava

(iv) odbor za reviziju(i) skuptina - skuptinu dd-a ine dioniari; - skuptina veinom glasova, izmeu prisutnih dioniara i punomonika dioniara - bira predsjednika skuptine i dva ovjerivaa zapisnika skuptine; - skuptina se odrava - najmanje jednom godinje, radi izjanjavanja o godinjem izvjetaju drutva, koji ukljuuje finansijske izvjetaje drutva i izvjetaje revizora, nadzornog odbora i odbora za reviziju; - skuptinu saziva - nadzorni odbor, po vlastitoj inicijativi, prijedlogu uprave ili zahtjevu ovlatenih dioniara, a moe je sazvati ovlateni dioniar ili grupa dioniara u sluajevima utvrenim ovim zakonom; - skuptina moe odluivati - ukoliko je na njoj zastupljeno vie od 30% ukupnog broja dionica s pravom glasa; ako se ne postigne kvorum novi saziv skuptine ne prije 15 dana, ni za vie od 30 dana --- tada kvorum 10% ukupnog broja dionica s pravom glasa;

- skuptina dd-a - odluuje o:- poveanju i smanjenju osnovnog kapitala;- emisiji novih dionica postojee ili nove klase i emisiji obveznica i drugih dunikih vrijednosnih papira;- ogranienju ili iskljuenju prava pree kupnje novih dionica, u okviru odluke o emisiji novih dionica postojee ili nove klase;- usvajanju godinjeg izvjetaja drutva, koji ukljuuje finansijski izvjetaj i izvjetaje revizora, nadzornog odbora i odbora za reviziju;- rasporedu dobiti i isplati dividende;- nainu pokria gubitka;- spajanju sa drugim drutvima i pripajanju drugih drutava dionikom drutvu ili dionikog drutva drugom drutvu;- promjeni oblika i podjeli dionikog drutva;- prestanku dionikog drutva sa provoenjem likvidacije i o odobravanju poetnog likvidacionog bilansa i zavrnog rauna po okonanju postupka likvidacije;- kupovini, prodaji, razmjeni, uzimanju ili davanju u lizing, uzimanju ili davanju kredita, i drugim transakcijama, direktno ili posredstvom supsidijarnih drutava, u toku poslovne godine u obimu veem od treine knjigovodstvene vrijednosti imovine dionikog drutva po bilansu stanja na kraju prethodne godine, kao i o takvoj transakciji u manjem obimu za ije odobrenje je ovlaten nadzorni odbor, ako on takvu predloenu transakciju nije odobrio jednoglasnom odlukom;- izboru i razrjeenju lanova nadzornog odbora pojedinano;- izboru vanjskog revizora i izboru i razrjeenju lanova odbora za reviziju;- osnivanju, reorganizaciji i likvidaciji supsidijarnih drutava, i odobravanju njihovih statuta;- naknadama lanovima nadzornog odbora i odbora za reviziju;- izmjenama i dopunama odredaba statuta; - izuzimanju stalnih sredstava u neprivatizovanim privrednim drutvima

- drugim pitanjima bitnim za poslovanje dionikog drutva, u skladu sa zakonom i statutom dionikog drutva.

(ii) nadzorni odbor - sainjavaju predsjednik i najmanje dva lana, koje imenuje i razrjeava skuptina, s tim da ukupan broj lanova nadzornog odbora mora biti neparan- imenuju se - na period od 4 godine, s tim da po isteku perioda od 2 godine od dana imenovanja skuptina drutva glasa o povjerenju lanovima nadzornog odbora

- predsjednik i lanovi nadzornog odbora - zakljuuju sa dionikim drutvom ugovor koji odobrava skuptina- nadzorni odbor - nadlean je da:

- nadzire poslovanje dionikog drutva;

- nadzire rad uprave;

- usvaja izvjetaj uprave o poslovanju po polugodinjem i godinjem obraunu, sa bilansom stanja i bilansom uspjeha i izvjetajem revizije;

- podnosi skuptini godinji izvjetaj o poslovanju dionikog drutva, koji obavezno ukljuuje izvjetaj reviziora, izvjetaj o radu nadzornog odbora i odbora za reviziju, i plan poslovanja za narednu poslovnu godinu;

- bira predsjednika nadzornog odbora;

- predlae raspodjelu i nain upotrebe dobiti i nain pokria gubitka;

- odobrava kupovinu, prodaju, zamjenu, uzimanje u lizing i druge transakcije imovinom, direktno ili posredstvom supsidijarnih drutava u toku poslovne godine u obimu od 15% do 33% knjigovodstvene vrijednosti ukupne imovine dionikog drutva;

- imenuje predsjednike i lanove odbora za naknade i odbora za imenovanje;

- obrazuje povremene komisije i utvruje njihov sastav i zadatke;

- saziva skuptinu; i

- odobrava emisiju novih dionica postojee klase u iznosu do treine zbira nominalne vrijednosti postojeih dionica i odreuje iznos, vrijeme prodaje i cijenu ovih dionica, koja ne moe biti manja od prosjene trine vrijednosti postojeih dionica iste klase u 30 uzastopnih dana prije dana donoenja odluke(iii) uprava - organizuje rad i rukovodi poslovanjem, zastupa i predstavlja dioniko drutvo i odgovara za zakonitost poslovanja- upravi sainjava (a) direktor, ili (b) direktor i jedan ili vie izvrnih direktora

- direktor - predsjedava upravom, rukovodi poslovanjem, zastupa i predstavlja dioniko drutvo i odgovara za zakonitost poslovanja- postupak izbora, imenovanja, razrjeenja, sastav i nain odluivanja uprave - utvruje se statutom- mandat 4 godine

(iv) odbor za reviziju - predsjednik i lan odbora za reviziju - ne moe biti lan nadzornog odbora i uprave, zaposlen niti imati direktni ili indirektni finansijski interes u dd-u, izuzev plae po osnovu te funkcije- odbor za reviziju - duan izvriti reviziju polugodinjeg i godinjeg obrauna i reviziju finansijskog poslovanja dionikog drutva na zahtjev dioniara s najmanje 10% dionica s pravom glasa, i o tome dostaviti izvjetaj skuptini i nadzornom odboru, najkasnije osam dana po okonanju revizije- odbor za reviziju - ovlaten zahtijevati sazivanje sjednice nadzornog odbora i skuptine kada smatra da su ugroeni interesi dioniara ili utvrdi nepravilnosti u radu predsjednika ili lanova nadzornog odbora, direktora ili lanova uprave

(4) DOO -

(i) skuptina

(ii) uprava

(iii) nadzorni odbor

(i) skuptina sainjavaju svi lanovi drutva; ukupan iznos osnovnog kapitala drutva - predstavljen je u skuptini sa 100 glasova, a lan drutva ima broj glasova srazmjeran njegovom udjelu u osnovnom kapitalu drutva- ugovorom ili statutom - moe se odrediti da se o svim ili pojedinim pitanjima odluuje bez sazivanja skuptine, pismenim glasanjem

- skuptinu saziva (a) uprava (duna sazvati skuptinu min.1xgodinje + i u toku godine ako drutvo ostvari gubitak vei od 1/5 osn.kapitala), (b) lan ili lanovi iji udjeli ine najmanje 1/10 osnovnog kapitala

- u doo sa 1 lanom - ovlatenja skuptine vri lan drutva

(ii) uprava vodi poslovanje drutva i zastupa drutvo; upravu ine - jedno ili vie lica, koja ne moraju biti lanovi drutva, imenovanih na nain i za period utvren osnivakim aktom ili statutom drutva(iii) nadzorni odbor - ugovorom ili statutom - moe se odrediti da drutvo ima nadzorni odbor- nadzorni odbor - obavezno je imati drutvo koje: (a) ima vie od 10 lanova i (b) ima osnovni kapital u iznosu veem od 1,000.000 KM i najmanje 2 lana

- lan drutva koje nema nadzorni odbor - ima pravo da neposredno nadzire poslovanje drutva, poslovne knjige i spise, zalihe i blagajniko poslovanje i saini bilans drutva za svoje potrebe35. Drutvo s neogranienom solidarnom odgovornou? Ko upravlja ovim drutvom? Kako ovi lanovi uestvuju u raspodjeli dobiti, a kako u pokriu gubitaka?

- dno = drutvo najmanje dva lica koja su neogranieno solidarno odgovorna za obaveze drutva- upravljanje dno - svaki lan drutva pravo i obavezu da upravlja drutvom, u skladu sa ugovorom

- ugovorom se moe odrediti - da za odreeno vrijeme drutvom potpuno ili djelimino upravlja jedan ili vie lanova, ime se ostali lanovi u istoj mjeri odriu prava upravljanja- lan drutva - moe svoje pravo upravljanja prenijeti na lice koje nije lan drutva, samo uz saglasnost ostalih lanova- ako svi lanovi ili vie lanova imaju pravo upravljati drutvom - svaki od njih ima pravo voditi poslovanje- ako se jedan od lanova s pravom upravljanja protivi preduzimanju neke radnje ili izvrenju nekog posla - ostali lanovi s pravom upravljanja nemaju pravo preduzeti radnju ili izvriti posao.

- ako ugovorom odreeno da lanovi drutva ovlateni za upravljanje mogu samo zajedno djelovati - svaka radnja i posao se moe izvriti samo saglasnou svih ovlatenih lanova

- ukoliko ugovorom odreeno da o odreenim pitanjima odluuju svi lanovi drutva - o tim pitanjima se odluuje saglasnou svih lanova drutva- lan drutva - moe se pismenom izjavom za odreeno vrijeme odrei prava na upravljanje i ostalim lanovima, uz njihovu saglasnost, prepustiti pravo potpunog upravljanja

- ovlatenje za upravljanje drutvom dato jednom ili vie lanova - moe se opozvati saglasnou svih ostalih lanova, ako ugovorom nije drugaije odreeno- lan s ovlatenjem za upravljanje drutvom - duan ostale lanove drutva na njihov zahtjev obavijestiti o svim poslovima.

- svaki lan drutva - pravo uvida u poslovne knjige i isprave drutva- raspodjela dobiti i pokrie gubitka - lanovi dno uestvuju u raspodjeli dobiti i pokriu gubitka u jednakim iznosima, ako ugovorom nije odreeno drugaije

- dno ne moe promijeniti oblik!36. Komanditno drutvo? Ko ga osniva i kako? Prava i obaveze? Ko upravlja?

- KD - drutvo u kojem jedan ili vie lanova odgovara za obaveze drutva neogranieno solidarno cjelokupnom svojom imovinom (komplementari), a jedan ili vie lanova odgovara za obaveze drutva samo do iznosa njihovih uloga upisanih u registar drutava (komanditori)

- osnivanje - ugovorom, koji obavezno sadri:

(i) firmu i sjedite drutva;

(ii) ime, prezime i adresu prebivalita, odnosno firmu i sjedite, lanova;

(iii) odreenje koji lanovi su komplementari, a koji komanditori;

(iv) vrsta i iznos uloga svakog lana; i

(v) djelatnost komanditnog drutva

- za izmjene ugovora o osnivanju - potrebna je saglasnost svih lanova; ugovorom se moe odrediti da za prijenos vlasnikih prava komanditora na drugo lice nije potrebna saglasnost svih lanova

- prijavu za upis osnivanja kd u registar drutava - potpisuju svi lanovi

- ulozi lanova primjena odredbi za dno (?)(- ulozi lanova u dno - mogu biti u novcu, stvarima, pravima i izvrenim uslugama- vrijednost uloga u stvarima, pravima i vrenju usluga - utvruje se ugovorom o osnivanju drutva- ulozi lanova - jednake vrijednosti- svaki lan uplatit e ili unijeti svoj ulog u roku utvrenom ugovorom, a u sluaju da rok nije ugovoren, najkasnije 2 mjeseca nakon upisa osnivanja drutva u registar drutava

- ulozi lanova - postaju imovina drutva)

- dobit - dobit kd-a dijeli se na dio za komplementare i dio za komanditore, u omjeru utvrenom ugovoru.

- dio dobiti namijenjen komplementarima - dijeli se meu njima na jednake dijelove.

- dio dobiti namijenjen komanditorima - dijeli se meu njima srazmjerno uplaenim ulozima, ako ugovorom nije odreeno drugaije- upravljanje - komplementari upravljaju poslovima kd-a

- komanditor - pravo uvida u poslovne knjige i isprave drutva i godinji financijski izvjetaj37. Komanditno drutvo gdje je ulog upisan?

- vrsta i iznos uloga odreeni ugovorom o osnivanju + upisani u registar drutava38. Kako odgovaraju komanditori?

- komanditori - odgovara za obaveze drutva samo do iznosa njihovih uloga upisanih u registar drutava- izuzetno -

- komanditor koji bez ovlatenja zakljui ugovor u ime drutva - odgovora za obaveze iz tog ugovora kao komplementar- komanditor u kd odgovarae kao komplementar (odn.kao lan dno) kada:

(i) koristi drutvo za postizanje linog cilja koji nije saglasan ciljevima drugih lanova i drutva u cjelini;

(ii) upravlja imovinom drutva kao svojom imovinom;

(iii) koristi drutvo za prevaru ili oteenje svojih povjerilaca;

(iv) utie na smanjenje imovine drutva u svoju korist ili korist treih lica, ili utie da drutvo preuzme obaveze iako je znao ili morao znati da drutvo nije ili nee biti sposobno da izvri svoje obaveze

(iako zakon ne utvruje izriito prirodu i obim odgovornosti komanditora drutva u navedenim sluajevima treba tumaiti da je za obavezu stvorenu zloupotrebom ona identina odgovornosti lanova dno)39. Kako se dijeli dobit komanditnog drutva?

- dobit - dobit kd-a dijeli se na dio za komplementare i dio za komanditore, u omjeru utvrenom ugovoru.

- dio dobiti namijenjen komplementarima - dijeli se meu njima na jednake dijelove.

- dio dobiti namijenjen komanditorima - dijeli se meu njima srazmjerno uplaenim ulozima, ako ugovorom nije odreeno drugaije40. Ko upravlja komanditnim drutvom?

- upravljanje - komplementari upravljaju poslovima kd-a

- komanditor - pravo uvida u poslovne knjige i isprave drutva i godinji financijski izvjetaj41. DD ta je DD i vrste? - DD - drutvo iji je osnovni kapital podijeljen na dionice; dd ne odgovara za obaveze dioniara; mogu biti otvorena i zatvorena:

- otvorena dd = drutva ije su dionice emitovane putem javne ponude (to su dionice emitovane po Zak.o tritu vrijed.papira) i koja ispunjavaju jedan od sljedeih kriterija:

(a) da se radi o bankama ili drutvima za osiguranje, ili

(b) da imaju osnovni kapital najmanje u iznosu od 4.000.000 KM i najmanje 40 dioniara- zatvoreno dd - postaje otvoreno kada ispuni jedan od navedenih kriterija

- otvoreno dd - ne moe promijeniti oblik u doo- otvoreno dd - moe se spojiti sa drugim drutvom samo tako da nastaje novo otvoreno dd ili se pripojiti drugom otvorenom dd-u

- otvoreno dd - moe se podijeliti samo na dva ili vie novih otvorenih dd- dionice vrj.papiri koji su dematerijaliziovani, nedjeljivi i glase na ime;

- neogranieno prenosive, osim u slu.utvrenim zakonom;

- dionica sadri prava: (i) na uee u upravljanju dd-om; (ii) na uee u raspodjeli dobti; i (iii) na uee u diobi imovine preostale nakon steaja ili likvidacije dd-a- dd moe emitovati dionice razliitih klasa; dionice iste klase imaju ista prava i istu nom.vrijednost; dionice sadre oznaku klase (osim obinih dionica)42. Kako se osniva DD? - osnivanje - mogu osnovati jedan ili vie osnivaa; osnivai su obavezno i dioniari dd-a; osniva se - ugovorom o osnivanju, koji obavezno sadri:(i) ime i prezime ili firmu, i adresu prebivalita ili sjedita osnivaa;

(ii) firmu i sjedite dd-a;

(iii) djelatnost;

(iv) prava i obaveze osnivaa;

(v) iznos osnovnog kapitala;

(vi) oznaku klase, ukupan broj i nominalnu vrijednost dionica;

(vii) opis prava sadranih u dionici;

(viii) broj dionica koji upisuje svaki osniva;

(ix) postupak i rokove prodaje i banku kod koje se vri uplata dionica;

(x) opis i procjena vrijednosti uloga u stvarima i pravima;

(xi) nain naknade trokova osnivanja;

(xii) posljedice neizvravanja obaveza osnivaa ;

(xiii) nain rjeavanja sporova izmeu osnivaa ; i

(xiv) ime i prezime lica koje predstavlja dd u postupku osnivanja- ugovor o osnivanju dd - mora biti potpisan od svih osnivaa ili njihovih punomonika, a potpisi ovjereni u skladu sa zakonom- kada dd osniva jedan osniva - osnivaki akt je odluka o osnivanju dd(1) simultano osnivanje - prilikom osnivanja dd-a, sve dionice otkupljuju osnivai;

- upis dionica - izvren je potpisom ugovora o osnivanju od strane osnivaa- uplata dionica - vri se na osnovu rjeenja Komisije za vrijednosne papire u FBiH kojim se utvruje uspjela emisija dionica

- uplata dionica - bezuslovna(2) sukcesivno osnivanje - ugovoreni broj dionica otkupljuju osnivai, a preostale dionice kupuju druga lica na osnovu javnog poziva za upis i uplatu, u skladu sa zakonom kojim se ureuje emisija i promet vrijednosnih papira- ugovor o sukcesivnom osnivanju dd-a - uz elemente koje obavezno sadri ug.o osnivanju dd-a, obavezno sadri i:

(i) mjesto, vrijeme i nain upisa dionica;

(ii) mjesto, vrijeme i nain uplate dionica;

(iii) vrstu uloga kojim se mogu platiti dionice;

(iv) postupak kada upisani iznos premauje iznos objavljen u javnoj ponudi;

(v) nain odreivanja cijene dionica po okonanju upisa; i

(vi) nain sazivanja osnivake skuptine dd-a- osnivai podnose Komisiji za vrj.pap. - zahtjev za odobravanje javne ponude dionica, uz koji su duni dostaviti:

(i) ugovor o osnivanju;

(ii) prijedlog statuta dionikog drutva;

(iii) prijedlog prospekta, u skladu sa zakonom kojim se ureuju emisija i promet vrijednosnih papira;

(iv) ugovor zakljuen izmeu osnivaa i Registra vrijednosnih papira FBiH;

(v) ugovor zakljuen izmeu osnivaa i banke putem koje emitent izvrava obaveze prema vlasniku vrijednosnog papira (depozitar); i

(vi) ugovor o otvaranju privremenog rauna za deponovanje uplata dionica- nakon dobijanja rjeenja Komisije za vrj.pap. o odobrenju javne ponude dionica - osnivai obavezni objaviti javni poziv za upis i uplatu dionica, u skladu sa Zakonom o vrijednosnim papirima- osnivai - obavezni objaviti izvjetaj o ukupnom iznosu i broju upisanih i uplaenih dionica, najmanje u jednom domaem dnevnom listu, u roku od 8 dana od dana prijema rjeenja Komisije za vrj.pap. kojim se utvruje da je emisija dionica uspjela- za izvrene uplate upisanih dionica po cijeni nakon emisije -osnivai duni izdati pismenu privremenu potvrdu, koja obavezno sadri klasu, broj, nominalnu vrijednost i cijenu upisanih dionica nakon emisije.

- osnivai - ne mogu raspolagati izvrenim uplatama dionica.

- dd - raspolae novanim uplatama i unesenim stvarima i pravima nakon upisa drutva u registar drutava

- ako sve dionice nisu upisane u objavljenom roku - osnivai i drugi upisnici mogu upisati preostale dionice, najkasnije 15 dana nakon isteka objavljenog roka za upis

- ako osnivai i drugi upisnici ne upiu sve dionice - osnivanje dd-a nije uspjelo; u ovom sluaju - osnivai duni objaviti izvjetaj o neuspjelom osnivanju dd-a, sa podacima i nainu i roku povrata izvrenih uplata- osnovni kapital min. 50.000 KM; nom.vrijednost dionice ne moe biti manja od 10 KM

- ako se osnovni kapital prilikom osnivanja dd-a, osim ulozima u novcu, obezbjeuje i ulozima u stvarima i pravima - ukupni ulozi u novcu ne mogu biti manji od 50.000 KM

- pri sukcesivnom osnivanju, nakon upisa dionica do iznosa osnovnog kapitala iz javnog poziva za upis i uplatu dionica - osnivai su duni odbiti dalji upis dionica, ako je to utvreno ugovorom o osnivanju- za otvorena dd - osnovni kapital:

(i) za banke: min.15.000.000 KM

(ii) za osig.drutva:

- 3.000.000 KM za ivotno osig. + reosiguranje

- 2.000.000 KM za osig.nezgoda + zdr.osig. + osig.putnih vozila + osig.tranih vozila + osig.zranih letjelica + osig.robe u prevozu + osig.od odg.za mot.vozila + osig.kredita i dr.

- 1.000.000 KM za osig.od ostalih teta na imovini + osig.trokova pravne zatite

(iii) za dr.otvorena dd sa min.40 dioniara: min.4.000.000 KM - osnivaka skuptina - osnivai duni sazvati osnivaku skuptinu dd-a najkasnije 60 dana od dana prijema rjeenja Komisije za vrj.pap.kojim se utvruje da je emisija dionica uspjela; ukoliko osnivaka skuptina nije sazvana u roku - upis dionica postaje nitavan i smatra se da dd nije osnovano

- osnivaka skuptina moe odluivati - ukoliko joj prisustvuju, lino ili putem punomonika, dioniari sa vie od 1/2 ukupnog broja dionica s pravom glasa ---- ukoliko ne postoji kvorum osn.skuptina se odgaa i zakazuje za ne manje od 15 i ne vie od 30 dana ---- kod ponovnog sazivanja - osnivaka skuptina moe odluivati ukoliko je zastupljeno vie vie od 1/3 ukupnog broja dionica s pravom glasa

- osn.skutina -

(i) usvaja izvjetaj o osnivanju izvjetaj sadri: broj upisanih dionica + nom.vrijednost i cijenu po kojoj dionice upisane + uplate za upisane dionice izvrene prije odravanja osn.sk.+ popis i procijenjenu vrijednost svakog uloga u stvarima i pravima;

(ii) usvaja statut statut sadri: firmu,sjedite i djelatnost + iznos osn.kapitala, klasu, br. i nom.vr.dionica + nain poveavanja i smanjivanja osn.kapitala + nain formiranja i koritenja fonda rezervi + nain podjele dobiti i isplate d