philosophia moralis ethica,
TRANSCRIPT
PHILOsOPHIA MORALIssive
ETHICA,Ex optimis quibusq; Phikssophis>' s: st • pr
CE P 'A*i-11 st|\si -si 0--w
Co MMENTARIA&Clu MsT ION E sT*
succw&e($ dilucidetraditaVentilata in Acad, Ahoenjiy
Authore & PraesideM* AXELIO KEMPE
Acad. Bibiiothecario..Addita ejl ad calcem appendicis loco Hexilogia
eodem Authore. n V/-
. *7? J!August; ad Maced.Virtus eo pluris itstimmda esl ,quoplura con--
temnit. - 'Tww-A B OiE
impresd d P e t r o H '
Acad,
Illufrisimo Comiti ac Domino
Dn. PETRO^ra^e/Comitini in £atfflna/ Domino deIjdm/ £insc§olm/ &
seogsunsc/Rcgni Drot-zeto st senatori, Reg. Parlamenti Hol.mensis Praedi, Vestmanniae, Montano-
rum & Dalecarlia Judici Provinci-ali» nec non Reg* Acad.Asio-
ensis Cancellario Magni-sieentissimo.
Domino meo Gratiosisiimo hunc 'viratutumEthicarum sasciculum^»
militiae
Consecto
Illujirip Comeh DomineGratiosisis ]
NOn e longinquo vmhi conquirenditJunt argumenta-) cur Tua sublimu
tat i hunc devotioni* mea colojjum erisgerenon dubitarim. ssiuocuncs n.oculos
circumseroproslant rationes ,
quA id (vadent imo mandant, eviderutisiimA♦ Virtm quippe> cujm hic (sinatura (si prAsiantia ob oculosponitur3
utsua luceradiat.amplum silisatos thea~irum; ita Principum contubernio Hero-umqjbaudpavum delectaturyquorumsuLtapatrocinio movet lacertos (si adse*licitatis arcemplenispasiibu* grajsatur*Tu Domine Excelse in eo es dignitatis
sastigio-.easuntTua inRempubl: Merita:mqpustitiA (si clementtA radijs fulges ,
ut non immerito fidei Tua (si tuteUmiversa virtutisfamilia tuto Je trade*
re posiit. Carampraeterea msingeresingularem, quibus divinitus datu* es(jj deficatus Curator (si Cancellarius,quo bae Rejpublica literaria nil captatdetrimenti. si ergo assumptis virtu-tum alis adtamlllusiresidus evolavero,emnewcp virtutis chorum,meis his ex-ercitas insertum,humilimesiitero, nihil
secisse arbitror, quodnon (si Tibi, ceusummo siudiorum nostrorumCensori,restistime debeatur; (si mihi,cui obsequijgloria sufficit, rite conveniat. Resdeniesc (si rationes measspeciatim (i desputo , me minimum maximum esso Tureexcellentiae»ebitorem lubensprositeor ♦
tot namqsunt(si tanta extiteruntTua inme merita,ut sublata omni spesatisfaci-endi voluntatem solamrelinquant. Ac-cipe igitur, Patrone Magne, quaecun-que redhosHmenti loco, bae quicquid
esl lahoris humtlimae me* Juhjaßionis(s gratitudinus documentum/ereno,
(oles vultu animcsp, at£ Faventi,tas Tu<z auram conatibus meos clementer
adjpira. Nam utverisime soridecusPlinius ait: nulli tam clarum statiraest ingenium» utpossit emergere,ni-si illi materia, occasio, sautor etiampt LiitUiiDj|commendato^
Deus Teporro in nominissui gloriam,Patris,tn<£ ea Academiae'nosiyrgprospe*ritatem ; piorum pie g doßorumomnium Patrocinium(alvum (sincolu-
* W? ‘ » V- sutili*sa,men spuam diutistime.Ita voveo
IHustriss: T, Ex
Devetisa Cliens
AXELIUs REMPE'Acad/Biblioth;:
_
I :pvt %Adpraeclarum Pirunti plb.MA XELIU MKsMPiAcademia Regia Ahosnsis Bibltothe~
sartum maxime industrium> opusculi hujuaEthici ductorem editorem, nec non
.jWbenevolum lectorePUki IHU(i , -‘i
EXimijsKempi merito te; laudibuses-sere.’
Ordo Picridum, Castalidumq; chorus.Docta quod haec secisses Ethica cernere■ : lucenLsi ', - V >
• Nec sinis obscura nocte jacete domi. :,
Mole quidem liberhic parvus, sedponde- .
re magnusr5,
Magna magnus & est utilitate sida» ,■
Artis opus'suffimae: comprendere pluri- 5; mapabeisrV (cesi
Auctor in hoc parvo codicemulta do-Multa docet paucis demonstrans ordine
• V.V" A; ; plano, '
Ne tenerae menti taedia longa creet.Macte animo Kempi Glariae prodesse ju-
■ ventae»'Non deerunt studijspraemia digna tuis
Restatus hoc capias scssptura, faciasquememento
Recte & huicoperiflector amandessave*Honoris syncen amoris cono
teslandi ergo adposuit.sIMON s, REXLERUs
Neric. Mathem P. Pros:&p.t, Acad.Rect.
,. ..
IN ' : ■B Is PUTATIONEs ETHICAs' v* Clarisimi is Doßisjimi Viri,
DN. M, AX-E Lll KEM PEAcademiae Aboensis
FacsilsiPhilorophicae Adjunctir
. * sidelistimi. ,
_
Coriscia metit utcuidssua ejljta cordesubimo. Concipit exsistisjsemcjpnetumsysuis. /
Nam Vehit isiadhabetvitium inter extera da-wwiam mni ntimoxit sisimnt, . -
Ut mens asjidue palpitet Atra metu :}■. "•• .-ct .
s, ■>' '• r
’ 'sicJm nullius virtua male conjciaculpae'
Per mala cunila animos admeliora levat.Virtutis faciem depingis dolie MAGIsTER.
AKELI) magna dexteritate'tuds
Quamsho/a cupis, Lector, opus insidi do-dum.»
Quodpretio suii ametalla suo.Hincpete virtutes'moderatopedore dignas»
Essera indubijs, j/pete rebwsopenu. -
Denic^cjuicquidagis, prudenter, rejpice sinem*. sto vittjs vacuum cor^animum^geres*
Honoris & amoris ergo:
‘ apponebacj ■GEORGIUs ALANUs
s siTheol P.'P.&Aboensi Pastor.
1Ngeniura Logices st sidi si m>reddit pera--1 .. cutum..,.
, Contortis solvens dicta vibrataplicis:Dogmata sisi morum tradit viti moderat
Wirise "
Civilia. comptos efficiens homines. ,saepius illitu praxin, Praeclare Magister, ]
Monstrasti» juvenes carpere salsa do-■ cens, AA'v£\v-
Nunc Ethices vigili pertractas dpgmatgcura»
In Lucem, praelo progencrantcflocas,Ingenij pergas plures producere soetus..
Utsias Painj lausq» decusq; soliL. msy
cccupatijjimus appojuitNICOLAUs LAUR. Nycop.
s. s. Theol. Pros.
- Clarip.speblatis: ac Prdstantijsimo Viro,. t,
DN* M. AXELIOA. EMP E/Reg. Acad. .Aboensis Bibliothecario&Ph, adjuncto solertisTimo; Fautori, amico ac p- candk.
1 ?“I‘dislVLucub,‘-Ethicas concise consc: publica ’ il-4luce coronaturo:
TOAllados AXELi KEMPE inconcustTesatelles; rslj•tj,,Extremi arctoi cara propago soli: . ;
Ab» teneris multum est, EthicamVixiiTe per auramr' : ' J *
Delibasse cibos überibusq; piisVi£J)ilWsisihtosemclesl imbutarecens servabit odorem.. Irriguis lymphis cernuus hinc Ethica:
Invigilas; ex unguiculis his quippe lavavits Alma manus Matris, Te, Patris probi.
Ollerbothnia, vitales übi suseipis auras, ■ *
In (ludiis Ethicis enthea tota cubat, ,
Hinc tua vena stuit, qua congeris arte libellos; ; . 'Poli mortem gelidam, quis, redivivus ades*
Aonii templi, calcato limina femper i , J ;'* Prosicuus proli caslaliaqj vige, 'i‘ ’ rf
sic niveis pergas chartis ornare palaslraaiJ|Floribus jnseriptisNumina grata Deumj.
M, Axelm A. Kemp BibliothecariuiPer Anagr.
Amplexui EthicaLibro :subi aciem.
UNiversa cohors hominum» magnaliaUt quanta. '
Vix capit »arctatus pellibus exiguis.Ef Ethica amplexui parvo praecepta libello :
Quorum conjunctimnemo ad ainuGsifractio.
■' ■ :
Est opus Herculeum, praeceptis consonet ’■’ • ; ■ ausils t
XKcssubimolem porro:/übi%aciem crFoecundi ingenij, quo, te Pallas decoravit 1
Pernox mularum conscre quaero aciesInfelix omengratuUb,m ' '.4 t\ ,
; C>...
\ accel'ABRAHAM . G*’TsiAsivbsiiils
phy si acßotan*P. ut&Pb. p. t- Decan us.
1 . V IM
AXis iit in medio concitus ipjerotarum 1
"> Neque juummutat conspicuum soliunutPercelebris [criptis,[ic ditiusab axe, |ji I?Orequesacundus,permanet Axelius, jttupVirtutum in circo ; nec slettit tramiteressio,
se4dLtevam,aut Aextramaec[init irealiosiMorum dotlrwam dumpr<e[cribitpretio[amt .
[Quod clara egregie.[at documentaprobant^\ ~ Hsc paucissima Disp. Ethicis Clarisi■'' '* , Viri) 011). M. Axelii Kempe»
V’ 7,U:Q ; Acad, Abi BibliothecariiV» cultatisPhil. Adjuncti solertiss
A mici sili sashtliarisl-L.M.toq: ;apposuit.
Petrus And. Bergiu?,.‘
Ad- Clarissimum Virunu> .: ::Dn,M, AXBLIUMA. K6MPIUMJcad, noslra Bibliothecarium, ac Fac.Phil,Ad-\
[olerti(simum Dissisas stilio k•; ->& is'v \s’ cos divulgantemjs . ,
IMpressam prosers praelo» . doctissime "
Kempi, (am.Dignam magnanimo rumine materi-
Ceu corpus comiti speciosum : praevalet: ' . , -V.. ■ umbrae • ’ |
t Quae perit aethereus nube(egente saces.
Aurea sio samae, sicpraevalet aurea virtusi• Quae manet ia cunctos firma tenaxquev diesr*. * . ; (optimus ? omnis
Quis canis aut generosus equus ? nonneOptim»,haud alius, siegenerosi» homo.
Nobilitat virtus,dat stemmata,praebet ho-, V; nores» w.V>.Dat duraturas secula mitis opes-%
L, M.cj;Abo* serib. - £NBVALD Us sV'6Ngliis&t A* 1 Gyldenhielm. AI. Eloq. P. P.
E' thica das praecepta typiiyClarijJimeKempiJIL Gsiytis te compositis moribusejje doces»Ethicus ef vere clariam gui/edulua artem
Divulgas* sine qua machina totaruet*Nam Justitia nesit consicere mundus j‘ -♦
Hac aliasomnes continet ingremio.shtidjuvatAoni dulustrdssesideliter agtos?
7 st 1morum cultrix Ethica defuerit. - 1oralia Aristotelis Vdhijjeperampla}^
sinon virtutum cultus sjusus adesi„Bae conjuncta doces praeses doßissime Kempi ?
Exemplarmorum discipultssyclues*
Praemia sio tandem venient moderante] eho--• :-’V \ ' vae.. •
‘si Gloria nam nunquamfero veniresolet.Temporesed certo venietsua Gloria eui£ ;t
Virtutem/emper gloria honosq; manetW>-v\ si. jj;Hisce Claristimo Dn.autbori,Acad, nostra,
Blbliothecario,Fautori & amico ho*norando L. mq; gratulari voluit,ErICUs JUsTANDER
;'w~V AU CUrtss.Dn. Autborem! :
IN culando Bonum summum cum turbasophorum (ijo:
Deposuit quondam mentepolosq: ad-sqvaluit ecc esolonl Dc cce\oyyai% trsctvror
Descendens (precum est> quod reda-mare Dij\ (diae Pythio
Maximus ergo Tophum Grandaevus» ju«tRisit» & ore dedit talia socratico:
■ Qui d juvatAltihos blanda. modulami--■ .it,?',. »■•!£:' • i* sntsA'; .
na l[ȣVA ,. Fingere, Tonis?
Quid juvat& logica trahere armarecipro*v
; .-^’/_ca Terrae V;" r.l^ijtaarcana mente TubireDei? (ras
Quidve Mathematica curvas planasq: sigo*Volvere» & Uranies mentepoht
* *---i - : J
Quid JuvatEns, UnumtVerum^Bonum% tssnero (um_s.<*
Abf simulobjectum ter trahere arte sili*est., illa (ris
*’=' Jucunda, Altisophis res bene digna Vi-sed si 'W/*wHominum cernas,dicesse bea-.
y■■ s,Vi •• ' . ii I, '
' - ./•
tanu (eris.y, 'Quam Virtusdigitis perpolit alma sa*Haec homines decorat, haec haec modov, dignasophik~ .Nominet nos potis est quae similareZty/,semideuspmzcprohu* est virtutuamator,'
- v : Alta sapitsophiae qui tenet bancae piae;Vraxis erit si vtrtua erit~VBeatum
■ ;• sic aderit sumunt-, meta peralta Virum!Dixit,(obticuit; Nec enim suspedere vino
*
Moris erat sertum; sol sine sole lucet, jTalia tu qstpqjMusarum praeclare Magister
Monstras, quae juvenum sunt decus
■ \ . ,
ate]; senum. ;scilicet i.nstillas Cm/«dogmata vita(mul
Optima, das sinem nunc mediaapta si*Gratulorhuic operi au(sidum quod Te Du-• ;/.» • •'i. -•
ceseci,syccestissebonum, grator& exodium
Pcsge pari pacto plures producere fructuiPerge philosophicos» praemia pulchra
. seres manebitDona Dsui Caroluscj; dabunt, Nomen%r Donec erunt vates carmina donec erunt. .»
stantepede inipso itine-ris procinctu scribt »
m dvTOs^B^tsi . , ,
M.J. Forsenius.'71 D vitam nobis esl qua quaerenda,beatam 'j j..]
■** Arduus esi aditus, dissicilis!]; via, ',y -•,
Hic quot latrones sunt quotq; nocentia monstra j *Innumerus numerus Nonnetenenda via ? ■,
Jlonstratiter verum, clarissimus illeMagisierAxeluis nostri portio nota chori.
Qua» facienda docet, facito, atq;'cavenda, caveto,Quisquis ef, hoc facto currito, tutus eris.
Duccptcm Ccille ducum Dux, ipie JEhova?;Duxbone, promoveat te studiumq- tuum_,. s ~
-<C " L. ■Eripis LucANDer,
ORe i Dei suerat celebris prudentia: ‘V quondam^
socratis » huncq; senetu Graecia tptscaniu;' .
scilicet ingeniopenetrarunt multa psso-res*
Virtutis studiofloruit ille mag».Qui sinecultura morum subtilia discit* . 5n- Nsl agi & tricis sallitur illesuis.Ergo tibi meritas laudes'• Posteritas solvet, castalidumqjchorus:Ethica qui celebri vulgas praecepta labore
Et controversas dilectus arte stropha?.Quicqctid Aristotelcs libris dispersa rcli*
quio. ~ (tenet;Pluribus, & quae nunc Ethica (cripta
Hic brevibus titulis ;mens ingeniosa re-solvit: Ivwysssst (tibi.
Curtum opus est» major gloria & indeVive igitur patriae in laudem lectissime
v' civis ;/
Haec monumenta manent donec & i-ple polctsr*,
Ojficiose peramicegratulabi
Mart. Miltopoeus*