http://mmteashop.com

Typing - အလလ 1

10/1/2011

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 2

ဥေႏြာကးတျငး ရငးႏြမႇပးႏြပါ

ေဖမငး

စာမချငးပအမြတး

၅၃/၉၉(၁)

မကးႏြာဖချငးပအမြတး

၁၂၄/၉၉(၃)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 3

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 4

အရငးအႏြဟသညး ပငးဆငးမႈဖစးသညး။ ကျယးဝမႈဖစးသညး။ ဓနဖစးသညး။

ရငးႏြမႇပးႏြခငးဟသညး အရငးအႏြက တပျာေအာငး လပးသညးသေဘာဖစးသညး။

အကအမတး ခစာရေအာငး လပးခငးဖစးသညး။

တငးပညးတစးပညး၏ ဓနႏြငးပတးသကး၍ ေပာဆသညးအခါ ေမေပၐေမေအာကး

သယဇာတမာဟ၍ သစျေလရြသညး။ သဘာဝအရငးအမစးမာ(Natural Resources)

ဟ၍လညး သတတးၾကသညး။ သ႓ေသား သညးေန႓ေခတးတျငးေတာ လအရငးအမစးမာ

(Human Resources)ဟေသာ စကာကပါ တျငးတျငးကယးကယး သစျလာၾကသညး။

အခ႔တငးပညးမာဆလြငး သဘာဝ၏ မကးႏြာသာေပခငး မခၾကရပါ။

တငးပညးဧရယာ မကယးဝနး။ ေမေပၐေမေအာကးတျငး အဖထကးရတနာေတျလညး

မညးမညးရရ မရြ။ သ႓ေသား တငးသပညးသာ အမာစက အစျမးအစရြသညးအခါ

သယဇာတ အရငးအႏြေတျ၏ အေထာကးအပ က မရေသားလညး တငးပညးးႀကပျာေအာငး

ႀကေဆာငးႏငးၾကသညး။ မမတ႓လကးထကးတျငး ခမးသာေအာငးမငးေနလြငးလညး ယငး

မြဖငး မတငးတမး၊ မေကနပး။ အနာဂတးအတျကး စတးေအရေအာငး မမတ႓ သာေမမာက

ဆကးလကးထေထာငးသညး။ သတ႓တစးေတျ သတစးပါ ႏငးငသာ ေတျထကး

လရညးလေသျ ပညးဝေအာငး ေငျအာလအာသကာ မပတးပေထာငး ပစေပသညး။

တငးပညး၏ လအရငးအမစးမာ ကျယးဝဖျ႓ၿဖေအာငး ရငးႏြမႇပးႏြခငး၊ သ႓မဟတး

တငးပညး၏ ဥေႏြာကးတျငး ရငးႏြမႇပးႏြခငးပငးတညး။

တငးပညးတစးပညး ဖျ႓ၿဖတတကးေအာငး တငးသပညးသာ လႀကလငယးမာ၏

ဥေႏြာကးတျငး ရငးႏြမႇပးႏြရနးး လအပးသက႓သ ႓၊ လတစးဥခငးတ႓အေနႏြငး႓လညး မမလကးရြ

အေခအေနထကး မငးတကးလလြငး၊ သ႓မဟတး မမပတးဝနးကငးရြ လမာထကး

ေခါငးတစးလ သာလလြငး မမဥေႏြာကးက သတစးပါထကး ဖျ႓ထျာသနးမာေအာငး အငးအာ

ဖညးတငးခငး ပေထာငးေလကငးခငးမာ ပလပးဖ႓ လေပသညး ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 5

ဥေႏြာကးဖျ႓ထျာေအာငး သ႓မဟတး လတစးဥခငးတ႓၌ အစျမးအစတကးလာေအာငး

ေထာကးကႏငးေသာ အရာကာ `ပညာ´ဖစးသညး။

ပညာဟဆလြငး လမာစတ႓က စာသငးေကာငးက ေပမငးၾကသညး။ ပထမ

အရျယးမြာ ပညာဟေသာ စကာက သျာသတရၾကသညး။ ပညာဟသညး ပထမအရျယး

အတျငး စာသငးေကာငး၌ ရြာရသညးအရာဟ၍ မြတးယၾကသညး။

မြနးသငးသေလာကး မြနးပါသညး။ သ႓ေသား ပညာဟသညး စာသငးေကာငးႏြငး႓

ပထမအရျယးတ႓၌သာ ကနး႓သတးထာရမညးအရာ မဟတး။

„လတငးအတျကး ပညာေရႏြစးခရြသညး။ တစးခက အခာသမာထမြရေသာ

ပညာေရဖစး၍၊ ပအေရပါေသာ ေနာကးတစးခက မမကယးက ေပေသာ ပညာေရ

ဖစးသညး‟ ဟေသာ စကာတစးခရြသညး။ ေကာငးသငးပညာႏြငး ကယးတငးရြာပညာ (self

education) က ချ ခာ ေပာဆေသာ စကာေပတညး။

လတစးဥႏြငးတစးဥ မညးသက လစျမးလစပရြသလ ဟေသာအခကးသညး

ႏစဥးအခါ၌ ေကာငးသငးပညာေပၐတျငး မတညးေသားလညး ႀကရငးလာသညးႏြငးအမြ

„ကယးတငးရြာပညာ ‟ က အဓက ကလာၿမ ဖစးသညး။

ယခစာအပးတျငး ကယးတငးရြာပညာတ႓ဖငး မမဥေႏြာကး ဖျ႓ၿဖကျယးဝေအာငး

ရငးႏြမႇပးႏြၾကမညး ပဂၓလးမာအတျကး လမးညႊနးပႏငးမညးစာမာက စစညးေပထာ

ပါသညး။

ဤစာမာအနကး အခ႔မြာ စာေရသ၏ ပစေရသာခကးမာ ဖစး၍

အမာစတ႓မြာ ေမားတမာ ေဂဒကးဒလာ၊ လယ ဘပးစကာ ဂလယာ၊ ေဂေက ေလ႓ခးမနး

စသညး ႏငးငတကာတ႓၌ ထငးရြာေသာ ကယးတငးရြာပညာ ပါရဂတ႓၏ ေရသာခကးမာက

မနးမာဘာသာ ပနးဆေပထာခငး ဖစးပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 6

ဤစာမာက ဖတး႐ႈခငးအာဖငး စာဖတးသတ႓၌ မမဘဝက စာအပးစာေပဖငး

မႇငးတငးလေသာ ဆႏၵမာ ထကးသနးႏၾကာၾကသက သ႓၊ ယငးအတျကး အေထာကးအက

ပမညး နညးလမးေကာငးမာလညး အမာအပာ ရရြႏငးၾကလမးမညးဟ ယၾကညး

မပါသညး။

၂၊၁၂၊၁၉၉၆

ေဖမငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 7

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 8

„ဘာေတျ ဖတးေနလ ‟

စာဖတးသခငးေတျ႓လြငး သညးလပေမေလရြသညး။

„ဘယးလ ဖတးသလ ‟ ဟ၍ကာ ေမခလြသညး။

သ႓ေသား စာဖတးသခငးအတတ ဘယးသက ပ၍ စာအပးစာေပ၏

အကေကဇက ခစာသျာရသလ ဟေသာ အခကးကာ ေမခလြသညး ထဒတယ

အေမေပၐတျငး မတညးေနေပသညး။

„စာက ဘယးလဖတးသလ ‟

မြနးသညး။

စာအပးတစးအပးမြ လတစးေယာကး ဘာရသလ ဟသညး ထစာအပးက ၎လ

ဘယးလဖတးသလ ဟေသာ အခကးေပၐတျငး မတညးသညး။

မနးမာစာေပထက ေကာငးေပ ညျနး႓ေပ ဆတာမဖစးေစ၊ ကမာၻ႓စာေပ

အဆအႏြစး ဆတာမကပ ဖစးေစ ေကာကးလြနးၾကညးလကးသညးအခါ ကယးတကယး

စတးမဝငးစာ ေသားလညး အခာစာအပးသမာမာႏြငး ေတျ႓လြငး အဒစာအပးႀက

မမဖတးၿပၿပ ေပာႏငးေအာငး ဟ၍ အေခာကးတကး အခနးကနးခ ဖတး႐ႈသမာမြာ

ထစာအပးထမြ ဘာအႏြစးသာရ တစးခမြရလကးမညးမဟတးေပ။

သ႓ေသား လအေတားမာမာမြာ ထသ႓အခနးကနးခရက မနပးေသာ သေဘာက

မသ၊ မမတ႓အတျကး အကေကဇ မရြသညးအဖစးကလညး မရပးမဘ စာဘယးႏြစးအပး

ဖတးၿပၿပဟ၍ ဝငးကျာဂဏးယႏငးရနးသာ လပနးေနၾကေပသညး။

ဒအပတးထ ဖတးတာ ဘယးႏြစးအပးရြသျာၿပ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 9

ၿပခတ တစးလအတျငး ဘယးႏြစးအပး။

တစးႏြစးလ အတျငးမြာေတာ႓ ဘယးေလာကး။

စသဖငး ဖတးသညး အေရအတျကးကသာ စာရငးတငးႏငးရနး ႀကပမးေနၾက

သမာမြာ သတ႓အေလထာသညး အေရအတျကးကစၥဘကးတျငး စခနးတငးခငးတငး

ေနႏငးၾကမညး ဖစးေသားလညး စာအပးမြ ဘာအသပညာ ဗဟသတရသလ စစးေၾကာ

ၾကညးလြငးမ ဘာမြ ေရေရရာရာ မရြလြသညးက ေတျ႓ရမညးဖစးသညး။

စာအပးထမြာ ပါလာသညး ဗဟသတ အခကးအလကးမာက သတ႓ မသရြ၊

မမြတးသာမၾက။ စာအပးက တငးပသညး စဥးစာဆငးခငးစရာ အခကးအလကးမာက

သတ႓မမငးၾက။ မစဥးစာ မဆငးခငးမၾက။ ထ႓ေၾကာငး စာအပးက ေပသညး သငးခနးစာ၊

စာအပးတျငး ပါသညး ေလာကအမငး ဟသညးတ႓ကလညး သတ႓မရရြၾက။ တစးနညး

ေပာရလြငး စာဖတးခငးေၾကာငး သတ႓ဘဝမြာ ဘာတစးခမြ တမလာေပ။

သာမနးအာဖငး စဥးစာလြငး သညးလေတျသညး အကမရြေသာ အလပးတစးခ

အတျကး အခနးကနးခေနၾကသညးဟ မငးစရာအေၾကာငးရြ၏။ စငးစစး ထ႓ထကး

ဆေပသညး။ သတ႓သညး အကငးဆတစးခက ေမျ မေနၾကခငး ဖစး၏။

အလပးတစးခက ေပါေပါတနးတနးလပးတတးသညး အကငး။

စာဖတးသညး အလပးက ခပးေပါေပါ လပးသသညး အခာကစၥရပးမာတျငးလညး

တ႓ကနနး ဆတးကနနး စမးၾကညးလကး ခထာလကး လပးတတး၏ ။ လပးဖသညးဆ႐

မညးစမးကာ တကယးစတးအာလအာ စကးထတးရမညးအခနး၌ အသာေရြာငးထျကးသျာ

တတးသညး ေပါတနးေလာ႓ရေသာ စတးဓာတးပငးရြငးမ ဖစးလာတတး၏။

စာအပးအငြာဆငးသ႓ ေခါကးတ႓ေခါကးပနး သျာေနၾကသမာက စစစးၾကညးပါ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 10

စာက အေလအနကး တနးဖထာ ဖတး႐ႈေနၾကသေတျ၊ စာအပးစာေပမြ

အကေကဇ ခစာရယမညး ဟေသာ ရညးရျယးခကးဖငး ႀကစာေနၾကသေတျလညး

ရြပါသညး။

သ႓ေသား ေတားေတားမာမာကမ ဘာအလပးမြ ေလေလနကးနကး တကးတကး

ကျကျ လပးမေနသေတျ အာအာယာယာ ေပါေပါတနးတနးသမာေတျသာ ဖစးေၾကာငး

ေတျ႓ရလမး႓မညး။

သဖတးေသာ စာအပးကလညး အကခတးၾကညးပါ။

ခပးလျယးလျယး ခပးေပါေပါ ဝတေတျက အသညးအသနး အေရတႀက လဖတး

ေနသညး။ သ႓ေသား သမာထကးဥေအာငး မဖတးရမြာ စသဖငးသာ အသညးအသနး

ဖစးေနရသညး။ စာအပး လကးထေရာကးလာေတာ ေလေလစာစာ ဖတးသလာ ၾကညးပါ။

မဖတး။ ရြပးရြပး ရြပးရြပးႏြငး႓ သနာရမပညးမ စာမကးႏြာ သရာေကားရြသညး စာတစးအပး

သၿပသျာလမးမညး။

သ ဘာလပးေနသလ။

သ စာဖတးတာ ဘာအဓပၸာယးရြသလ။

စာေတျ သညးလဖတးေနသဖငး သတစးေန႓ ဘာဖစးလာမညး ရညးမြနးထာသလ။

မမြနးပါ။

သ႓မြာ ဘာရညးရျယးခကးမြ မရြသလ ဘာအလာအလာမြလညး မရြပါ။ စာဖတးစ

လငယးေလေတျသာ မဟတး၊ စာဖတးသကး ေလငါဆယးႏြစး သ႓မဟတး သညးထကးမက

ရြေနသ အေတားမာမာပငး သညးပစအတငး ဖတးေနၾကသညး။ ဤသညးမြာ စာဖတးခငး

မဟတး။ မယစးထထငးေဆ တစးမ စျေနသညးသေဘာ ဖစးေနသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 11

တခ႔ပဂၓလးမာက ေပာၾကသညး။ စာဖတးစအရျယးမြာ ဘာဖစးဖစး ဖတးပါေစ။

မစရမးပါန႓။ အခနးတနးလြငး၊ စာဖတးသကး ရငးလာလြငး အဆငးတကးလာလမးမယး။

စာေကာငး ေပေကာငးက ေရျ ဖတးတတးလာမယး။ အဆငးရြတစာမမြ ႀကကးတတးလာ

လမးမယးဟ ဆၾကသညး။

သညးေလာကး မလျယးပါ။ စာအပးစာေပက တနးဖထာေသာ စတး၊ စာအပး

စာေပေၾကာငး မမဘဝ တတကးေစရမညးဟေသာ ရညးမြနးခကးႏြငး၊ စာေကာငး

ေပေကာငးက ေရျ ခယးကာ ေလေလစာစာ ဖတး႐ႈမြတးသာမြသာ တကယး အကရြမညး

ဟေသာ အသမ ေခါငးထတျငး ရြမေနပါက စာဖတးသကး မညးမြၾကာ ေသားလညး

စာသမာေကာငး ဖစးလာမညးမဟတးပါ။

တစးဖနး၊ စာဖတးခငးေၾကာငး မမဘဝအတျကး အကေကဇ တစးစတစးရာ

ရရြလမးမညးဟ ေမြားမြနးၾကသမာထတျငးလညး ေရြ႔ပငးက ဆခသလ ႀကကယးေသာ

ဘယးစာအပးႀကက ငါဖတးၿပၿပဟ ေပာႏငးေရဘကးသ ႓ လမးလျကာ စာပကာသနသမာ

ဖစးသျာၾကသေတျ အမာပငးရြသညး။

စာပကာသနသမာမာမြာ စာအပးေကာငး စာအပးသနး႓မာကကာ ေရျ ခယးပါ၏။

သ႓ေသား အလငးအမနး ၿပေအာငး ရြပးဖတး ေကားဖတးၾက၊ လငးတမ မခၾကသညးဖစးရာ

အစာမေၾကေရာဂါ စျကပးကာ ေနာငးတျငး စာမငးလြငး ေၾကာကးသလ မနးသလဖစးလာၿပ

ဟနးေဆာငး ပနးေဆာငးပငး မဖတးရ ဖစးသျာတတးသညး။

ထ႓ေၾကာငး စာဖတးသ တစးေယာကးအေနႏြငး စာအတျကး မမအခနးကနး လပနး

ခသေလာကး စာမြ မမအတျကး ထကးတနးေသာ အကေကဇရရြလသညးဆလြငး၊

စာဖတးရာ၌ ႐သာမႈရြရနး လသညး။

စာက ေလစာယၾကညးရနး လသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 12

စာထက ရတနာက အလျယးတက လကးဖနး႓ခယ၍ မရ၊ ကယးတငး တဆျယငငးမြ

ရမညးဟ၍လညး သေဘာေပါကးထာရနး လသညး။

စာက အေရအတျကး အေမာကးအမာ ဖတး႐ႈေနစရာ မလ။ ဖတးသမြ စာ၏

အႏြစးသာရက မမဥေႏြာကးထ အေသျ အသာထ စမးဝငးေအာငး စပးယ သမးဆညး

ႏငးရနးသာ လသညး။

သညးအတျကး ဘယးသ႓လပးမညးနညး။

„စာအပးမာထမြ အႏြစးသာရေတျ စပးယရရြလပါက စာ၁၅မနစးဖတးၿပတငး

၄၅မနစးစာမြ ပနးလြနးစဥးစာသသပးမႈ ပပါ ‟

ဟ၍ „ရစးခတးလဂယးလယငး ‟ အမညးရြ အဂၤလပး စာေပပညာရြငးႀကတစးဥက

အႀကပခသညး။

စာက ေစစပး ေသခာစျာ ဖတးပါ။ စာေရသ၏ အဓက ဆလရငး အခကးမာက

ေဖားထတးစစစးပါ။ ထ႓ေနာကး ယငးတ႓က အပနးပနးအလြနးလြနး သသပး ဆငးခငးကာ

မသငးသညးတ႓က ပယး၍ ကေၾကာငး သငးမတးသညး မြနးကနးသညးဟ ယဆသညး

အခကးမာက လကးခမြတးသာပါဟေသာ သေဘာဖစးသညး။

„ဂၽျနးေလာ႓ခး ‟ အမညးရြ ပညာရြႀကကလညး ၊

„စာဖတးခငးက ကၽျႏးပးတ႓အာ အသပညာ အခကးအလကးမာ ခငးကငး

ပသ႐သာ ပသသညး။ စဥးစာဆငးခငးခငးကသာ ယငးအသပညာ အခကးအလကးမာက

ကၽျႏးပးတ႓၏ ကယးပငးပစၥညးမာ ဖစးလာေစသညး ‟ ဟ ဆခသညး။

ထ႓ေၾကာငး

စာဖတးပါ။ စဥးစာဆငးခငးပါ။ ၿပလြငး မြတးသာသငး႓သညး က မြတးသာပါ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 13

သညးလ စာဖတးသမသညး အသပညာ ကျယးဝလာလမးမညး။ စာေၾကာငး

သ႓ဘဝ ဖျ႓ၿဖတတကးလာလမးမညး။ သစာဖတးခငးသညး သ႓ဘဝက ပစပေထာငးေနခငး

ဖစးသညး။ မမဘာသာ မမသငးရညႊနးတမးမာ ခကာ ပညာဆညးပေလလာေနသညး

သေဘာမလညး ဖစးသညး။

စာက ႏြစးရြညးလမာ စနစးတက ဖတး႐ႈလာသသညး တကၑသလး ေကာလပးမြာ

ကသ႓ ဘျ႓လကးမြတး တစးစတစးရာ မရရြေသားလညး တကၑသလး ေကာလပး ဘျ႓ရ

လာသထကးမက အသဉာဏး အေမားအမငးႏြငး ဗဟသတေတျ ကျယးဝကာ လ႓ေလာက

ဘဝနယးပယးစ၌ ဥေဆာငး လႈပးရြာႏငးသ တစးဥ ဖစးလာလမးမညး။

„ေအဗရာဟမး လငးကျနး ‟ က ၾကညးပါ။

လပေပါကး အရျယးတျငး စာ စသငးခရသညး „လငးကျနး ‟ သညး စာတတးစကာလ

စာကအငမးမရ ဖတးခငးေသာကာလက ေရျ ဖတးစရာ စာအပးမာမာ မရခ၊ သေနထငးရာ

ေကလကး ေတာရျာတျငး ေတျ႓ရြရသမြ စာအပးမာကသာ ညကးညကးေၾကေအာငး

ဝါစာခရသညး။

သ႓ေသား ကအာေလားစျာ ထစဥးက ေကလကးေတာရျာမြာ သေတျ႓ခရသညး

စာအပးမာသညး စာေကာငးေပေကာငးမာ၊ ဂႏဝငးစာေပႀကမာ ဖစးခသညး။

အေရအတျကး မမာလြသညး စာအပးေကာငးမာက ဝါမချငး မမအေသျ အသာထတျငး

မပတးစဆငးလညးပတးေနေအာငး စပးယသမးဆညးချငးရခသညး „လငးကျနး ‟ သညး

သညးစာအပးမာက ေပသညး အသအမငးမာ၊ ထအသအမငးမာက ေဖားကသညး

ပပငးေပာငးေမာကးေသာ ေဝါဟာရ စကာလမာ၊ ယငးစကာ ယငးအမငးမာက

တကးတျနးလာသညး လပးရပးမာအာဖငး သ႓ဘဝ စတငးရာ ေကလကးေတာရျာႏြငး

ေတာၿမ႔ေတာနယးတစးချငးတျငး ဥေဆာငးႏငးသ တစးဥဖစးလာခသညး။

ထ႓ေနာကး ထအေခခမြ စတငးကာ သ႓ႏငးင၌သာမက ကမာၻတစးလႊာတျငးပါ

ထငးရြာသ ေလစာခရသတစးဥဖစးေအာငး ဆကးလကးတကးလြမးႏငးခသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 14

„လငးကျနး ‟ သညး ကျယးလျယးခနးအထ စာက ေလေလစာစာ ဖတး႐ႈသတစးဥ

ဖစးခသညး။ စာဖတးသညး။ သသပးေဝဖနးသညး။ ေလလာကကးမြတးသညး ။ အလဥးသငး

သလ ကကာသစျသညး။ စာက ေပေသာ အသအမငးက လကးေတျ႓ဘဝ ပနာမာ

ေဖရြငးရာ၌ အသပသညး။

သသညး တစးသကးလ စေပါငးမြ ေကာငး၁၂လမြ ေနခရသဖစးေသားလညး

ဥပေဒပညာႏြငး အေထျေထျစာေပ ဗဟသတဘကးတျငး တကၑသလးမြ ပါရဂ ဘျ႓ရပဂၓလး

မာက ယြဥးၿပငးႏငးသညးအထ မမကယးက ကယးတငးရြာပညာဖငး မႇငးတငးခသ ဖစးသညး။

„လငးကျနး ‟ ကာ စာဖတးခငး၏ အကေကဇက အပညးဝဆ ခစာသျာရသညး

စနမနာပ စာဖတးသမာေကာငး တစးေယာကးဖစးေပသညး။

စာက စစစးေဝဖနးေသာစတးဖငး ဖတး႐ႈသငးေၾကာငး၊ စာဖတး႐ဖငး မၿပ

ဖတးၿပသညးစာက စဥးစာသသပး စစစးခယတတးမြသာ စာမြ အကေကဇ ခစာရမညး

ဖစးေၾကာငး ဆခသညး။

ဤသညးမြာ ပနာတစးက႑ ဖစး၏။

ေနာကးထပး စဥးစာရနး တစးခကး ကနးေသသညး။

မညးသညး စာအပးက ဖတး႐ႈမညးနညး ဟေသာ အခကး။

မမအာ အကပမညး စာေကာငးေပေကာငးက ေရျ ခယး ဖတး႐ႈလသမာ

အတျကး အေထာကးအကပႏငးသညး လမးညႊနးခကးတခ႔ ရြသညး။

တရာေသ မြတးထာရနးကာ မဟတး။ စဥးစာ ေဝဖနး၍ အသပရနး ဖစးသညး။

„အမာဆငး‟ ဆေသာ ပဂၓလးႀကက စာဖတးသမာမာ သတပရနး အခကး

သရပးက ေပာၾကာခသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 15

(၁) သကးတမးတစးႏြစး မပညးေသသညး စာအပးမာက မဖတးပါႏြငး။

စာနယးဇငးမာက မဆလပါ။ ေပၐပငးစာအပးမ၊ ေရရြညးတညးတရနး မေသခာ

ေသာ စာအပးမ၊ (သ႓မဟတး ) တကယးတနးဖရြမြာ မေသခာေသာ စာအပးမက

မဖတးႏြငးဟ ဆခငး ဖစးသညး။

(၂) မထငးရြာ မေကားၾကာေသာ စာအပးမာက မဖတးပါႏြငး။

စာအပးတစးအပးသညး တကယးေကာငး႐ တနးဖရြ႐ မြနးလြငး ထငးရြာရမညး။

ေကားၾကာရမညး။ မထငးရြာဘ ေကာငးေသာ စာအပးမာ ရြခငး ရြေနႏငးပါသညး။ သ႓ေသား

မေသခာ။ ထ႓ေၾကာငး ေကာငးေၾကာငး ေသခာေသာ စာအပးမာကသာ ဖတးၾက။

၎တ႓ခညး ေရျ ဖတးလြငးပငး တစးသကးလ ဖတး၍ မကနးႏငး ဟေသာ သေဘာဖငး

ေပာခငး ဖစးသညး။

(၃) မႀကကးေသာ စာအပးက မဖတးပါႏြငး။

ကယးအသဉာဏးအဆငးႏြငး မမေသ၍ဖစးေစ၊ ကယးကၽျမးဝငးရာ နယးပယးႏြငး

ေဝလ၍ဖစးေစ။ မမ ဖတးၾကညးသညးအခါ စတးမဝငးစာႏငး၊ နာမလညးႏငး၊ အရသာ

မေတျ႓ႏငး ဖစးေနသညး စာအပးမက နာမညးဘယးေလာကးႀကသညးဆေစ။ ဘယး

ဆရာႀကေတျ ဘယးေလာကးတနးဖထာသညးဟ ေပာၾကသညးဖစးေစ ဒကၒခ၍ မဖတးႏြငး။

စာမနးသျာလမးမညး။ စာေၾကာကးသျာလမးမညး။

စာအပးေကာငး မာစျာထမြ လကးရြ မမ အသပညာ အဆငးအတနး၊ လကးရြ

မမစတးဝငးစာမႈနယးပယးတ႓ႏြငး အဝငးချငးကဖစးေသာ စာအပးမကသာ ဖတးပါဟ

ဆလခငး ဖစးသညး။

ႏႈငးႏႈငးခနးခနး သစျသမာအတျကး တနးဖရြမညး လမးညႊနးခကးမာ ဖစးပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 16

စာဖတးခငးႏြငး ပတးသကး၍ အမာကကာေလရြသညး „ဖရနးစစးေဘကျနး ‟ ၏

အဆအမနး႓တစးခကလညး တငးပလသညး။

„ေဘကျနး ‟ က

„အခ႔စာအပးမာသညး မညးစမးရနး၊ အခ႔ မခရနး၊ အခ႔ကာ ညကးညကးေၾက

ေအာငး ဝါကာ အစာေခရနးဖစးသညး ‟ ဟ ဆခသညး။

အဓပၸာယးကာ အခ႔စာအပးမာသညး တစးစတးတစးေဒသမြ ဖတး႐ႈၾကညးရနး၊

အခ႔ကာ ဖတးေတာဖတးမညး သ႓ေသား သပးအေသစတး အေလအနကး မဟတး၊

သာမနးမြ ဖတးရနး၊ အခ႔စာအပးမာသာ တကယးအပညးအ ဝ အေလအနကး ဖတး႐ႈရနး

ဟ၍ ဖစးေၾကာငး ၎ကပငး ရြငးလငးဖျငးဆခပါသညး။

„ေဘကျနး‟ ဆခသညး စကာသညး စတးဝငးစာစရာ ေကာငးပါ၏။ သ႓ေသား

တကယးလကးေတျ႓ ကငးသမညး ဆသညးအခါ၌မ မပညးစေသသလ ဖစးေနသညး။

ဘယးစာအပးက မညးစမးမညးလ။

ဘယးစာအပးက မခကာ ဘယးစာအပးက ညကးညကး ဝါစာရမညးလ။

ပနာတစးပငးတစးစ ကနးေနေသသညး။

သ႓ေသား စာသမာႀကမာအေၾကာငး စဥးစာၾကညးသညးအခါ၌မ အေဖက

ေတျ႓လာရသညး။

ဥပမာ-„လငးကျနး ‟

ဥပမာ-„ဂႏၶ ‟

ဥပမာ-„ဗလးခပးေအာငးဆနး ‟

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 17

စသညး ေအာငးမငးေကားၾကာ ခေသာ စာသမာႀကမာ။

သတ႓သညး စာထက အသပညာ ဗဟသတက လကးေတျ႓ဘဝတျငး အထ

ေရာကးဆ အသခၾကသညး အသခ စာသမာႀကမာ ဖစးၾကသညး။

သတ႓သညး စာက အေပားသေဘာဖတးသမာ မဟတးၾက။ ငယးစဥးကာလ

စာအပးစာတမး မာမာစာစာ မေတျ႓ရဖေသစဥးအခါက နစပးရာ ရာရာစာက ဖတးခ

ဖၾကမညး။ သ႓ေသား ေနာကးပငးကာလ သတ႓ဘဝတျငး ဥတညးခကး ကယးစ ရြလာၿပ၊

သသနး႓လပးငနးနယးပယး၊ သသနး႓ဘဝလမးေၾကာငးမာ ရြလာၿပ ဆသညးအခါ၌မ

ထလပးငနး နယးပယး ထဘဝလမးေၾကာငးတ႓ႏြငး သကးဆငးသညး စာအပးစာတမး

မာကသာ သသမမ ေၾကေၾကညကးညကး ဖတး႐ႈၾကသညး။

သတ႓သညး သတ႓ ေရျ ခယးခမြတးထာသညး သတ႓ဘဝမာ အပပငး အေပာငး

ေမာကးဆ တညးေဆာကးႏငးရနးအတျကး စာအပးစာေပက အသပသျာ ခၾကသမာ

ဖစးသညး။

ထ႓ေၾကာငး၊

စာဖတးသ မတးေဆျ။

စာေပဖငး သငးဘဝ တတကးေအာငးမငးမ ရလသညးဆလြငး၊

ေရြဥစျာ သငးသညး ဤဘဝ၌ အဘယးသ႓ေသာ နယးပယးတျငး ကငးလညး

လႈပးရြာမညး၊ ေပါကးေမာကးေအာငးမငးေအာငး ႀကပမးမညး ဟ၍ ဥတညးရညးမြနး

ထာပါသလ။

စဥးစာပါ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 18

ၿပလြငး ဖတးစရာစာအပး ေရျ ခယးသညးအခါ၌ ယငးဥတညးရညးမြနးခကးႏြငး

ဆကးစပးပတးသကးသေယာငးထငးရေသာ စာအပးမာက တကယးဆကးစပး မဆကးစပး

ေသခာေအာငး မညးစမးၾကညးပါ။

အတနးအသငးမြ ပတးသကးသညး စာအပးမဖစးလြငး ခပးသတးသတး မခေသာ

နညးမဖငး ဖတး႐ႈပါ။

မမႏြငး လလလာလာ ဆကးစပးပတးသကးသညး စာအပးမကမ ညကးညကး

ေၾကေအာငး ဝါ၊ အစာေခ၊ အေသျ အသာထ စပးယ ဟေသာ နညးမဖငး ဖတး႐ႈပါဟ

အႀကပ တငးပလကးရပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 19

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 20

အတလပညး ေမာကးပငးက ရျာေလတစးရျာမြာ အေဖႀကပငးခစဥးက ပညာေရ

ဆသညးမြာ လခမးသာေတျ၏ အရာသာ ဖစးသညး။ အေဖက ဆငးရသာ လယးသမာ

တစးေယာကး၏ သာ။ သငယးငယးတနးက အလပးမလပးရတ ေန႓ဟ၍ တစးေန႓မြ

မရြေၾကာငး အေဖ မၾကာခဏ ေပာေလရြသညး။ အာအာယာယာဆတာ သ႓ဘဝႏြငး

လဝမသကးဆငး။ စငးစစး အာတယးဆတာကပငး သနာမလညးႏငး။ လဆတာ

ဘာမြမလပးဘ ေနလ႓ရသလာ သ စဥးစာမရ။

ပဥၥမတနးမြာ အေဖေကာငးထျကးရသညး။ အေဖက ေကာငးက ႏတးေတာ

ဆရာႏြငး ရျာဘနးေတားႀကက တာၾကေသသညး။ သညးကေလ ေကာငးပညာဘကးမြာ

ေပါကးေမာကးမညး အလာအလာမာစျာ ရြသညး ဟ၍။ သ႓ေသား အေဖကေတာ

အလပးချငးသ႓ပငး ဝငးခရပါသညး။

သညးေနာကးမြာေတာ ေလာကသညးပငး အေဖအတျကး စာသငးေကာငး

ဖစးခသညး။ အေဖက ဘာမဆ စတးဝငးစာသညး။ စာအပးမြနးလြငး ဖတးလကးသညး။

ေတျ႓သမြ မဂၓဇငး သတငးစာက အလျတးမေပ။ လႀကေတျ စကာဝငး ဖျ႓ေနၾကတာ

ေတျ႓လြငးလညး သ ဝငးနာေထာငးသညး။ သ႓အရငး ဘစဥးေဘာငးဆကး ေနထငးခသညး

သညးပစၥႏ ရစးအရပး၏ ပငးပရြ ကမာၻေလာကႀကအေၾကာငး ၾကာနာ မြတးသာရတာ

သသေဘာကသညး။

အေဖ၏ ပညာဗဟသတ မကးေမာစတး၊ ပငးပကမာၻက သခငး မငးခငးစတး

ေတျသညး သႏြငးအတ ပငးလယး သမဒၵရာမာက ဖတးသနးကာ အေမရကတကးသ႓

ဆကးေရာကး လာခသညး။ သညးေနာကးမြာေတာ သညးစတးေတျသညး သ႓မသာစ၊

သ႓သာသမမာ ထသ႓ပါ လကးဆငးကမး ပနး႓ပျာသျာခသညး။

အေဖစတးထမြာ သ႓သာသမမြနးသမြ ပညာအပညးအဝ သငးယချငး ရရမညးဟ၍

သႏၷ႒ာနးခထာသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 21

မညးသမဆ ညအပးရာဝငးခနး၌ မနကး အပးရာထထကး နညးနညးဖစးေစ

အသဉာဏးပညာ ပရြေနရမညး။ အကယး၍ ထသ႓ ရြေအာငး မလပးေဆာငးပါက

လတစးေယာကးအေနႏြငး အႀကမာဆပစးမႈက ကလျနးရာေရာကးသညးဟ၍ အေဖ

ခယထာသညး။ „ေလာကႀကမြာ ေလလာ ဆညးပစရာေတျ မကနးႏငးေအာငး ရြေနတာကျ၊

လဆတာ ေမျ တနးက ဘာပညာဗဟသတမြ ပါလာတာ မဟတးေပမယး ေသတအထ

နလပနးတဘဝန႓ ေနသျာမယး ဆရငးေတာ အဒလဟာ လဝအသမကတ

လစာဖစးမြာပ‟ ဟ အေဖ အမေပာေလရြသညး။

သ႓ကေလေတျ အသပညာမရြာဘ ေပါေပါဆဆ ေနၾကမြာက အေဖ

အလျနးစရမးသညး။ ထ႓ေၾကာငး ကၽျနးေတားတ႓အာ ေန႓စဥး အနညးဆ သတအသစး

တစးခေတာ ရြာေဖျ မြတးသာဖစးေအာငး အၿမ တကးတျနး ၾကပးမတးသညး။ တစးေန႓တာ

အတျငး ဘယးသ ဘာေတျ ေလလာမခသလ စစးေဆေမမနးရနးႏြငး ၎ထမြ ကနးလမာ

နာေထာငး မြတးသာၾကရနးအတျကး အသငးေတားဆအခနး က ညစာ ထမငးဝငးမြာ

အာလစေဝမၾကသညး အခနး ဖစးေနသညး။

သညးတနးကမ ကၽျနးေတားတ႓က ကေလပပ သညးကစၥႀကက စတးညစးၾကသညး။

တခာကေလေတျႏြငး သ႓မဘအေၾကာငး ကယးမဘအေၾကာငး ႏႈငးယြဥးၾက၊ ေဝဖနး

သသပး ၾကေတာ ကၽျနးေတားတ႓အေဖက တစးမႀကပ ဆတာ ထငးရြာေနသညး။

သ႓ေသား အေဖက ကၽျနးေတားတ႓ ဘယးမြာငငးဆနးႏငးပါမညးလ။ ဒါေၾကာငး

ညစာစာခါန ကယးလကး သတးသငးၾကသညးအခနး တစးေယာကးက တစးေယာက

မငးဒေန႓ ဘာမြတးထာၿပၿပလ အလငးစလ ေမမနးၾက၍ ကယးက ေပာစရာ မညးမညးရရ

မရြေသဘဆလြငး ထမငးစာပျ ဝငးမထငးရေသဘ အမးမြာ မပတးသစျၾကသညး

စျယးစကမးက ေပလြနးရသညး။ ေတျ႓သညး စာ တစးခ ကမနးကတနး ေကာကးမြတးရသညး။

ဆပါေတာ „နေပါပညး၏ လဥေရ‟၊

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 22

ဟတးၿပ၊ တစးခခသၿပ ဆေတာမြ ထမငးစာပျ ဝငးထငးရသညး။ အသညးတနးက

ညစာထမငးဝငးက ကၽျနးေတား မငးေယာငးပါေသသညး။ စာပျေပၐမြာ ေပစတာ (အတာလ

မနး႓ဖတး)ပနးကနး အပညးအေမာကးႀက။

မနး႓ဖတးေတျ ကျယးေနသဖငး တစးခါတေလ ကၽျနးေတားႏြငး မကးႏြာခငးဆငးမြာ

ထငးေနသညး ကၽျနးေတားႏြမမကးႏြာကပငး မမငးရ။

ထမငးဝငးက ဇျနးသ၊ပနးကနးသအပငး အပနးအလြနး စကာေပာသေတျႏြငးပါ

ဆေတာ အၿမညေနတတးသညး။ အေမက အဂၤလပးစကာ မေပာတတးသဖငး

ထမငးဝငးတျငး ကၽျနးေတားတ႓ ကယးဇာတ ပဒမျနး႓စကာပ ေပာၾကသညး။ အပငးမြာ

ကၽျနးေတားတ႓ ႀကခၾကာခၾကသမြ သတငးေတျ ေဖာကးသညးခၾကသညး။ အေဖန႓ အေမက

ကၽျနးေတားတ႓စကာက အေသအဖျကစၥဖစးေစ ခပးေပါေပါ သေဘာမထာ ။ ဂ႐တစကး

နာေထာငးသညး။ ၿပလြငးေတာ မြတးခကးတစးခခ ခစၿမ ဖစးသညး။

„ဟတးတယး၊ သာလပးတာ သပးမြနးတာေပါ ‟

„လမကး၊ ဒါေလာကးေတာငး ညရသလာ ‟

„ေအ အဒါ ကယးထကးန႓ ကယးက ခရတာပ ‟

„ဒလေပါကျယး၊ ေလာကႀကမြာ ေခာကးပစးကငး သလစငးဆတာ ဘယးရြႏငးပါ

မလ‟

„ၾကညးစမး၊ ငတ၊ အမးက ဒါေလာကးသငးေပထာလကးန႓ ‟ စသညးဖငး မြတးခကး

ေတျက တတရြငးရြငး လရငးသာ ဖစးသညး။

ေပာဆစာေသာကး၍ ၿပစၾကၿပဆေတာမြ တကယးပျႀက စသညး။ သညး

အခနးက ကၽျနးေတားတ႓ အေၾကာကးဆအခနး။ တစးေန႓တာအတျငး အသစးေလလာ

မြတးသာမခသမြက ေဝမြရမညးအခနး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 23

အေဖက စာပျထပးမြာ။ သက ကလာထငးက ေနာကးဘကးနညးနညးဆတးၿပ

ထငးသညး။

ဝငးန တစးဖနးချကး ငြ႓သညး။ ၿပလြငး အန႓ပငးပငး အတလ ေဆပငးလပးက

မညြၿပ ခပးပငးပငး တစးခကး႐ႈကးသျငးမညး။ ထ႓ေနာကး ေဆလပးမခမာက

မႈတးထတးရငး သ႓ေမျ ထာေသာ သာသမမာက ေစေစစပးစပး လကးၾကညးမညး။

ကၽျနးေတားတ႓က ၾကညးေနသညး အေဖမကးႏြာက ပနးၾကညးရငး အေဖ ဘာေတျ

ေပာလမးမလ ေစာငးစာေနရသညး အခနးပငးကေလမြာ ကၽျနးေတားတ႓အတျကး အေတား

အေနရ အထငးရ ခကးလြသညး။ အေဖကေတာ ကၽျနးေတားတ႓က သညးလ တမငးတကာ

အခနးယၿပ ၾကညးထာမြဟ ဆသညး။ ေတားၾကာ ကၽျနးေတားတ႓အာလ ႀကပငး

သျာၾကလြငး သေသေသခာခာ မၾကညးလကးရဘ ရြလမးမညးဟ၍ သေပာေလ ရြသညး။

ေပာသညးအတငးလညး သာသမေတျမကးႏြာက တစးေယာကးခငး ေစငြေအာငး

ၾကညးတတးသညး။

ေနာကးဆကေတာမြ ကၽျနးေတားတ႓အထမြ တစးေယာကးႏြငး ဥစျာပထမ

ပျစတငးသညး။ အကယး၍ ကၽျနးေတားပ အလြညးကသညး ဆပါစ႓။

„ဖလစး‟ ကၽျနးေတားနာမညးက အရငးေခၐလကးမညး။ „က ငါသာ ဒေန႓ ဘာေတျ

သလာသလ၊

„ေပာစမးပါဥကျာ‟

„ကၽျနးေတား ဒေန႓ နေပါပညးရ႔ လဥေရ‟

ကၽျနးေတားေပာတနး အာလ တတးဆတးၿငမးသကး ေနမညး။

သညးအခါမမြာ ကၽျနးေတား အၿမအအာသငးရတာ၊ တ႓အေဖႀကကေတာ

တစးမႀကပ ဆတာ အမြနးပါပကျာဟ ထပးေလာငးအတညးပမရတာ တစးခ ရြသညး။ ဒါက

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 24

အေဖသညး ကၽျနးေတား ဘာေလပ ေကာကး ေပာ ေပာ အေသအမႊာ အလကာဟ

ဘယးေတာမြ ယဆေလမရြသညးအခကး ဖစးသညး။

ပထမဆ သက ကၽျနးေတားေပာလကးသညး ကစၥက ကမာၻႏြငးခ၍ အေရႀက

သညးပမာ အေလအနကး စဥးစာဟနးပမညး။

„နေပါပညးရ႔ လဥေရ၊ အငး ဟတးၿပ ‟

သညးေနာကး သက စာပျ တစးဖကးစျနးမြာ ထငးေနသညး အေမဆသ႓

လြမးၾကညးကာ „အေမႀကေရ၊ မငးသသလာကျာ၊ နေပါပညးမြာ လဥေရ ဘယးေလာကး

ရြသလ‟ ဟ ေမလကးမညး။

အေမထမြ တ႓ပနးစကာမာကလညး သပးေကာငးသညး။ တညးၾကညး

ေလနကးလျနး ေနေသာ ကၽျနးေတားတ႓ ေဆျ ေႏျ ဝငးက ေပါပါသျကးလကးသျာေအာငး

အေမ လပးေပစၿမ ဖစးသညး။

„နေပါပညးတလာ၊ ဟငးအငး။ လဥေရ သဖ႓ ေဝလ႓ အဒတငးပညး

ဘယးနာရြမြနးေတာငး မသဘ ‟

ေဟာ အေမအေဖလညး ေနာကးဆေတာ အေဖချငးထပ ဝငးသျာသညး။

„က ဖလစးေရ၊ မငးတ႓အေမက နေပါပညး ဘယးနာမြာ ရြလ ပရေအာငး

ကမာၻ႓ေမပစာအပးႀက သျာယစမးပါဥကျာ ‟

အသညးေနာကး မသာတစးစလ ေမပစာအပးထမြာ နေပါပညးက လကးရြာ

ၾကမညး။

သညးလပ တစးေယာကးၿပတစးေယာကး ကယး မြတးသာလာခတာက အလြညးက

ေပာသျာရသညး။ သညးအေပၐမြာ ေဆျ ေႏျ ၾက မြတးသာၾကရသညး။ အနညးဆ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 25

ဗဟသတ အခကးအလကးသစး ေခာကးခေလာကး မရဘႏြငးေတာ ကၽျနးေတားတ႓

ညစာထမငးဝငး သမးေလ မရြ။

သညးေန႓စဥး ပညာဝငး၏ အဖျယးတနးဖက ထစဥးက ကၽျနးေတားတ႓ မသခပါ။

ကေလမာ သဘာဝ ကၽျနးေတားတ႓သညး ဝငးက စတးမရြညးႏငးၾက။ ကၽျနးေတားတ႓ေလာကး

ပညာရညးမဝသညး အမးနခငးသငယးခငးမာႏြငး ေဆာကစာခငးလြၿပဖစး၍ ဖငးတကျကျ။

သညးကေန႓ ပနးေပာငး စဥးစာမသညး အခနးကမြ ကၽျနးေတားတ႓တစးေတျ

အသပညာ ဖျ႓ၿဖေအာငး သငးၾကာေပခသညး အေဖ၏ နညးစနစး တနးဖရြလြပက

ကၽျနးေတား မငးမသညး။ အေဖစနစးေၾကာငး ကၽျနးေတားတ႓ ညအစးက ေမာငးႏြမေတျ

အတတကျ ႀကပငးရငးကကးချငး ရခၾကသညး။ တစးဥ၏ ပညာေရတျငး တစးဥက

ပပကညချငး အပနးအလြနးခစာချငးမာ ရခၾကသညး။

အေဖကာ ကၽျနးေတားတ႓ ဘဝတစးေလြာကး ၾသဇာသကးေရာကးမႈ အႀကမာဆ

ဆရာတစးေယာကး ဖစးခသညး။ ကၽျနးေတားတ႓ အမအရာက ေစာငးၾကညးခငး၊ ကၽျနးေတားတ႓

စကာက နာစျငးခငး၊ ကၽျနးေတားတ႓ ေလလာမြတးသာမႈမာက ဂ႐ထာခငး၊

ကၽျနးေတားတ႓၏ တနးဖက အသအမြတးပခငးမာအာဖငး ကၽျနးေတားတ႓ရငး၌

မမကယးကမမ ေလစာယၾကညးစတးမာ ကနးေအာငးေစခသညး။

ေကာလပးတကးစ ေစာေစာပငးကာလမြာပငး ပညာေရဘကးသ႓ လကးရနး

ကၽျနးေတားဆဖတးခသညး။ ေနာကးပငးတျငး သငးၾကာမႈ အတတးပညာ၌ တငးပညးတျငး

အထခၽျနး အထငးရြာဆဆေသာ ပဂၓလးႀကမာထ ကၽျနးေတား နညးခချငး ရခသညး။

သငးၾကာေရဆငးရာ အတတးပညာက သေဘာတရာေရာ လကးေတျ႓ ပါ ဆညးပ

တတးေမာကးခၿပ ဆသညးအခါတျငးမြ ေကာငးက ကၽျနးေတားပါေမာကၒမာသညး

ကၽျနးေတားတ႓ ငယးစဥးကတညးက အေဖနာလညးသရြခသညး စဥးဆကးမပတး ဆညးပ

ေလကကးမႈ၏ တနးဖ ဟသညးက ကၽျနးေတားတ႓ ေခါငးထ ထညးသျငး ေပေနခငးပါတကာ

ဟ၍ ကၽျနးေတား သေဘာေပါကးကာ မာစျာ ႏြစးေထာငးအာရ ဖစးမရပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 26

လသာအတျကး သငးယႏငးမႈစျမးရညး ႀကမာလြပက အေဖ သေဘာေပါကး

ခသညး။ အသပညာ ဗဟသတ ဟသညး အဘယးမြ ေသမႊာသညးဖစးေစ၊ လသာအာ

နဂအေနထကးေတာ ပ၍တတကးေကာငးမျနးေအာငး ေဆာငးရျကး ေပႏငးစျမးရြသညးသာ

ဖစးေၾကာငး သနာလညးခသညး။

„လမြာ သကးတမးသာ အကနး႓အသတး ရြတယး။ သငးယႏငးမႈစျမးရညးကေတာ

အကနး႓အသတးမရြဘ။ လတစးေယာကး ဘာေတျ ဘယးေလာကး သငးယ တတးေမာကးခ

သလ ဆတ အခကးေပၐ မတညးၿပ သဘယးသဘယး ဝါ ဆတာ ဖစးလာရတာ ‟ ဟ၍

အေဖေပာခသညး။

အေဖ၏ ပညာရြာေဖျပ နညးစနစးက ကၽျနးေတားထ၌ တစးသကးတာလပငး

စျၿမခသညး။ သညးကေန႓အထ ညဘကး အပးရာထ လြေတာမညးပတငး „ဖလစး၊ ဒေန႓

ဘာေတျ သလာသလ ေပာစမးပါဥ ‟ ဆေသာ အေဖစကာသက ကၽျနးေတား

ပနးၾကာေယာငးစၿမ ဖစးသညး။

တစးခါတေလ သညးေန႓ ဘာေလလာမြတးသာမခသညး ဟ၍ ေပာစရာတစးခမြ

ပနးစဥးစာမရသညးအခါမတျငး ကၽျနးေတားမအပးႏငး။ တစးေန႓လ ဘယးေလာကး

ပငးပနးခသညးဖစးေစ အပးရာထမြ လလထကာ စာအပးစငးဆ ေပသျာၿပ တစးခခ

ရြာဖတးသညး။ မသေသတာ တစးခခ ရြာေဖျေတျ႓ရြ မြတးသာမၿပဆေတာမြ သညး

တစးေန႓တာ ကနးဆခငးသညး အခညးႏြ အလဟ မဟတးၿပ ဟေသာ အသဖငး

ကၽျနးေတားေရာ ကၽျနးေတားအသစတးအာ႐ထက အေဖပါ စတးခလကးခ အပးစကး

အနာယႏငးၾကေတာသညး။

ဟတးသညးေလ။ တစးေန႓ေသာအခါ နေပါပညး၏ လဥေရအေၾကာငး

ေလလာထာခငးမမြ အကေကဇ တစးစတစးရာ ရရြမလာဟ မညးသမြ မေပာႏငးဘ

မဟတးလာ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 27

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 28

ၿပခသညး ခရစၥမတး အာလပးရကးမြာ ကၽျနးေတားသာ ႏြစးေယာကးစလ

မအာလပးၾက။ ၁၅ႏြစးအရျယး သာအငယး ေဂ(Jay)က သ႓ကယးပငးစေဆာငးေငျႏြငး

ရကးသတႏြစးပတး စကစ ခရထျကးသညး။ သ႓ထကး အသကးႏြစးႏြစးႀကသညး သာႀက

ေကာဒး(Kord)က အာလပးရကးမြာ ဝငးေငျရေအာငး ကနးတကးတစးခတျငး ေခတအလပး

ဝငးလပးသညး။ ၿပ ညေနေစာငးတငးလညး ရညးစာႏြငး ေလြာကးလညးသညး။

သ႓ေသား သညးၾကာထကပငး ေဂက စကစသညး စခနးမြာ ေခတ

အနာယသညး အခနးပငးမာအတျငး ေတားစတျငး၏ စစးႏြငး ၿငမးခမးေရဝတႀက

တစးအပးလ ၿပေအာငး ဖတးခသညး။ ေကာဒးကလညး အလပးသျာ အလပးပနး

ရထာေပၐမြာပငး မလတနး၏ နဗၺာနးဘေပာကးဆခငး ေမားကျနးလကၤာႀကက ဖတးၿပခ

သညး။

„ဒအတငးဆေတာ ကၽျနးမတ႓ အစအစဥး ေအာငးမငးတယး ဆရမြာေပါ ‟

အလပးမအာလပးသညးၾကာကပငး သာတ႓ စာဖတးမပကးၾကေၾကာငး သရသညးအခါ

ဇနသညးက ဝမးေမာကးစျာ ဆသညး။ ကေလေတျမြာ စာဖတးဝါသနာ ပေထာငး

ေပႏငးရနးအတျကး လျနးခေသာ ဆယးႏြစးေလာကးက စတငး၍ ကၽျနးေတားတ႓

အေကာငးအထညး ေဖားခၾကသညး အစအစဥးကေလက သ ရညးညႊနးေပာဆခငး

ဖစးသညး။

ကၽျနးေတားတ႓က ေမျ ေသာ ကေလမာ ကၽျနးေတားတ႓နညးတ စာအပးစာေပက

အရသာခတတး၊ တနးဖထာတတးၾကေစလေသာ ေစတနာအရငးခဖငး သညးအစအစဥးက

စတငးခခငး ဖစး၏။ ႐ပးရြငးေတျ၊ ႐ပးမငးသၾကာ အစအစဥးေတျ၊ အာကစာေတျ၊

ေကာငးစာေတျ မညးမြ လႊမးမေနပါေစ။ ကၽျနးေတားတ႓ ကေလမာမြာ စာေပခစးစတး၊

စာအပးစာေပ၌ ေမျ႓ေလားသညးစတးမာ ကနးေအာငးသျာေစရမညး။ သတ႓ဘဝ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 29

တစးေလြာကး အဘယးမြေလာကး အလပးမာသညး ကာလမ ႀကရသညးဖစးပါေစ၊

စာဖတးခနး မရ ဆတာမ မရြေစရဟ၍ ကၽျနးေတားတ႓ ပငးဖတးထာခၾကသညး။

မဘအေတားမာမာပငး ကေလမာက ေကာငးမေနမ အရျယး၌ ပပငးတ

ကေလမာ ဖတးပဖခၾကသညး။ သ႓ေသား ကေလေတျ စာဖတးတတးၿပ ဆသညးအခါ၌မ

သတ႓ဘာသာ ဖတးေပေစေတာဟ သေဘာထာလကးတတးၾကသညး။ ကၽျနးေတားတ႓

ကေတာ ကေလေတျ အေတား စာတတးလာသညးအထ တခ႔စာအပးမာက ဖတးၿမ ဖတးပ

ခၾကသညး။ တစးခါတစးရလညး သတ႓တစးေတျ စာဖတးဘယးေလာကး သျကးလာၿပလ၊

ဖတးသညးစာက ဘယးေလာကး နာလညးသေဘာေပါကးသလ အကခတးႏငးရနး

တမငးတကာ သတ႓က ဖတးပခငးတာမ လပးတတးသညး။ သညးအခါမတျငး သတ႓

ကလညး စတးပါလကးပါပငး။

ဆပါေတာ။

ကၽျနးေတားဇနသညး ဘကးဇက „သာတ႓ေရ ေမေမ ေဒါကးတာ ဒလစးတလး ဝတ

ဖတးလ႓ မၿပေသဘကျာ၊ ဘယးလအဆသတးသလ သခငးေနတယး၊ ေမေမ ပနးကနး

ေဆေနတနး သာတစးေယာကးက ေနာကးဆအခနးေလ ဖတးပေပပါလာကျာ ‟ ဟ

ေပာလြငး ေကာာဒးေရာ ေဂပါ မဆငးမတျ စာအပးေပယက ဖတးပတတးသညး။

ကၽျနးေတားတ႓ကလညး စာဖတးသညးအလပးက ႏြစးသကးစရာ ေပားေမျ႓စရာ

ဖစးေအာငး အၿမ ဂ႐ပ စစဥးေပေလ ရြခသညး။

တစးေန႓ သာႀကေကာဒးက စတငးကာ သ႓ဆႏၵအတငး အပးရာခတငးေဘမြာ

စာပျတစးလ စာၾကညးမတစးလႏြငး သ႓အႀကကးဆ လကးေရျ စငး စာအပးတစးတနး စစဥး

ေနရာခထာ ေပသညး။ စာက စာပျမြာ ထငး၍ဖတး၊ အပးရာထ ဝငးၿပလြငးေတာ

ဆယးငါမနစးပ ဖတးချငးရမညး၊ ၿပလြငး မမြတးရမညးဟ၍ စညးကမးသတးမြတးေပသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 30

ေနာကးတျငး ေဂကပါ ေတာငးဆသဖငး သ႓အတျကးလညး အလာတပငး

အပးရာေဘမြာ စာအပးစငး၊ စာအပးစာပျ ပငးဆငးေပရသညး။

ယခဆလြငး ညအစးက ႏြစးေယာကးစလမြာ ကယးပငးစာအပးေတျ အပးခနးနရ

တစးခမးစာေလာကးစ ရြေနၾကၿပ။ ၿပ အပးရာဝငးခနး စာဖတးသညးအကငးႏြငး အခနးအာ

နညးနညးရတငး စာအပးေကာကးကငးတတးသညး အေလအထမာလညး စျ မေနခၿပ။

တခ႔ကေလေတျက စာအပးမြနးသမြက ေကာငးစာအပးႏြငး အတတလ မငးကာ

ေကာကးကငးရမြာ ေၾကာကးေနတတးၾကသညး။ သညးကေလမေတျမြာ စာဖတးဝါသနာ

ရရြလာရနး မလျယးကေတာ။

ကၽျနးေတားတ႓ကမ သာတ႓အတျကး စာအပးႏြငး လကးေတျ႓ဘဝအၾကာ

စတးဝငးစာဖျယး စပးဟပးဆကးသျယးမႈေလမာ လပးေပႏငးရနး အၿမဂ႐ထာခၾကသညး။

သတ႓ စာဖတးတတးစ ခပးေစာေစာ ကာလကတညးကပငး မရထာအေၾကာငး ဖတးၿပလြငး

မရထာဝငးထသျာကာ ရထာတ႓ လႈပးရြာသျာလာပ သဘာဝက လကးေတျ႓ပသသညး။

„ကေလမာအတျကး ေရြေဟာငးသေတသန ‟ ဆေသာ ဘာသာရပး မတးဆကး

စာအပးကေလမာ ဖတးၿပသညးေနာကးတျငး ေကာကးကငးေဟာငးတစးခထ ဆငးကာ

ေကာကးေခတးလသာေတျ သစျခသညး ေကာကးလကးနကးမာလလ ဘာလလ

ေကာကးသာအပအစမာက လကးလရြာေဖျၾကညး႐ႈၾက၊ ေဝဖနးသသပးၾကသညး။ တစးဖနး

ငြကးအေၾကာငး စာအပးမာ ဖတးၿပလြငး ကၽျနးေတားတ႓ သာအဖတစးေတျ ငြကးတ႓၏

သဘာဝက ေစာငးၾကညးေလလာေသာ အလပး လပးၾကညးၾကပနးသညး။ သညးလပ

စာအပးေတျ ဖတးကာ ကေလမာက ကၽျနးေတားတ႓ ေလဆပး၊ တရစၧာနး႐၊ ပတကး

စသညးမာသ႓ လကးလ ပသခၾကသညး။

စာဖတးခငးသညး လကးေတျ႓ အသဝငးမႈအတျကးလညး ဖစးေစရမညး ဟေသာ

အခကး ထငးရြာေအာငး ပသႏငးရနး ကၽျနးေတားတ႓ တတးႏငးသမြ ႀကစာခၾကခငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 31

ဖစးသညး။ သ႓ႏြငး အေတားငယးရျယးစဥးမြာပငး စာအပးက သတ႓ထထေရာကးေရာကး

အသပတတးခၾကသညး။

ဥပမာ၊ အာကစာကစၥတျငး သတ႓က ကၽျနးေတားကယးတငး ဖေအႏြငး သာမာ

အတကစာၿပ လကးေတျ႓ သငးေပတာေတျ ရြသညး။ တစးဖကးကလညး ကစာနညး

စာအပးေတျ ရြာေဖျေပသညး။ သညးစာအပးေတျ ဖတးကာ သတ႓ႏြစးေယာကး ကၽျနးေတား

ကယးတငး သငးးတာထကး ပ၍ တတကးမႈ ရခၾကသညး။

တစးႏြစးေႏျမြာ ကၽျနးေတားတ႓ ေလြကေလတစးစငး ဝယးသညး။ ရျကးမပါ တကးႏြငး

ေလြားရေသာ ေလြကေလ ဖစးသညး။ ထႏြစး ေဆာငးတျငးတစးေလြာကးလ ေကာဒးက

ရျကးေလြအေၾကာငး၊ ရျကးတကးခငး အေၾကာငး စာအပးစာတမးေတျ ရြာေဖျဖတး႐ႈသညး။

ထအခနးက သ႓အသကး ဆယးႏြစးပ ရြေသသညး။ ေနာကးႏြစးတျငး ေလြကေလက

ေရခသညးအခါ သက ေလြမြာ ရျကးတပးကာ ကနးတျငး လလာ ေခါကးတ႓ ရျကးလႊငးသညး။

သညးေနာကး ရျကးလႊငးခငးအတတး၊ ေရေၾကာငးအတတးဆငးရာ စာအပးစာတမးေတျ

ဆကးဖတးကာ ေနာကးတစးႏြစး ေႏျေရာကးေသာအခါ၌ သက ကယးပငးေလြက

ရျကးလႊငး႐မက အခာအခာေသာ လႀကမာကပါ ေလြေလြားရျကးတကးနညးပညာမာ

သငးၾကာေပခငးဖငး ဝငးေငျ ရြာႏငးခသညး။

စာအပးမာက ရသညး ဗဟသတက လကးငငး လကးေတျ ႓ အသခႏငးခငးထကး

ပ၍ အေရႀကသညး စာအပးေကဇတစးခက လ႓စတးဓာတး လ႓စ႐ကး အမမႏြငး

လ႓ဘဝ၏ သေဘာသဘာ ဝတ႓က သမငးကာ အေကာငးႏြငးအဆ၊ ေဆာငးစရာႏြငး

ေရြာငးစရာ ချ ခာနာလညးတတးခငးဖစးသညး။ သညးအသအမငးေတျက မတးတျနးတ႓၊

ေရြာငး အ ကာေဆတ႓လ စာေရဆရာႀကမာ၏ ေလနကးေသာ စာေပေတျ

ဖတးလာသညးအခါမြ ပ၍ ရလာႏငးသညး။

လငယးမာ ႀကရတတးသညး စာဖတးခငး ဆငးရာ အသျငး ကေပာငးမႈ အဆငး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 32

အခ႔လငယးမာသညး ကေလဘဝက ဖတးခသညး ပပငးမာ၊ လျယးလျယးေပါေပါ

ဝတမာမြ တစးဆငး တကးကာ လႀကအဆငး ရငးကကးေသာ စာေပမာ ဖတးရမညး

အခနး၌ ပနးလနးသျာတတးၾကသညး။ စာရငးမာက သတ႓အတျကး ေလလျနး

ခကးလျနးေနၿပ စာႏမာကလညး ဖနးတစးရာေတကာ ပငးရၿငေငျ႓စရာ ေကာငးလာသညး

အခါ ၎လငယးမာအဖ႓ ဖတးစရာ စာမရြ ဖစးလာတတးသညး။

ကၽျနးေတားတ႓ ကေလမာက သညးအကအေပာငးအဆငးမြာ ထပးေလာငး

အာဖညးေပႏငးရနးအတျကး ကၽျနးေတားႏြငး ဘကးဇက ညစာစာအၿပမြာ စာဖတး

အစအစဥးတစးခ တစးဆကးတညး ပလပးမညးဖစးေၾကာငး ေၾကညာသညး။

အစပငးတျငး သာႏြစးေယာကး သေဘာမတခငး။ သတ႓မြာက ညစာ

စာၿပသညးႏြငး တစးၿပငးနကး တနးေပရမညး အေရကစၥေတျ အၿမ ရြေနတတးသညး။

လကးလျတး မခခငးသညး တဗျအစအစဥး တစးခခေသားလညးေကာငး၊ အမးစာ

လပးစရာေသား လညးေကာငး၊ ဒါမြမဟတး သငယးခငးဆ သျာရနးေသားလညးေကာငး

သတ႓ အေရႀကေနတတးသညး။

သတ႓ ကနး႓ကျကးသညးအခါ ကၽျနးေတားတ႓ဘကးက နညးနညးေတာ ေလြာရသညး။

„စာဖတးအစအစဥးက ဆယးမနစးထကး မပေစရပါဘကျာ ‟ ကၽျနးေတားက ညႇသညး။

သညးေလာကးဆေတာ သတ႓လညး မငငးသာေတာ။

သ႓ေသား တကယးဖတးၾကသညးအခါ၌ စာဖတးခနးက မနစးႏြစးဆယးထကး

ဘယးေတာမြ မေလာ။ စတဗငးဆငး၏ ရတနာကၽျနး၊ ဒငးနယယးဒဖ၏ ေရားဘငးဆငး

က႐ဆတ႓လ ဆျေဆာငးအာေကာငးေသာ ဝတမေတျ ဖတးၾကသညးအခါမတျငးကာ

ႏြစးေယာကးသာ ေငေမာနာေထာငးကာ စာဖတးခနးက တစးနာရ တစးနာရေကားမြပငး

ၾကာသျာတတးသညး။

သတ႓ စတးဝငးစာေနသညးအခါ ရြညးရြညးၾကာၾကာ ဖတးေသားလညး၊

အေတားအတနး ဖတးၾကညး၍ သတ႓ စတးဝငးစာပ မေပၐသညး စာအပးမကမ ခပးမနးမနးပငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 33

ရပးထာလကးတတးသညး။ „ဆယးမနစး‟ ဟ အမညးေပထာသညး ထမငးဝငးအၿပ

စာဖတးပျကေလက စာဖတးေပားေစမႈ အဓကဟ ကၽျနးေတားတ႓ သတးမြတးထာခသညး။

သ႓ေသား ကၽျနးေတားတ႓ သညးဝငးမြာ ဆျအာေကာငးသညး ဝတေတျခညး

ေရျ ဖတးခၾက သညးေတာ မဟတး။ ခာလးစးဒါဝငး၊ ဂၽျနးဘနးညနး၊ ရပးဖးေဝၐလဒ

အမာဆငးတ႓လ ပဂၓလးႀကမာ၏ ေလနကးရငးကကးေသာ စာအပးစာတမးမာကပါ

ဖတး႐ႈခၾကသညး။ သ႓ေသား ကမးရငးႀကမာက အစအဆ ေကာကးဖတးေနၾကသညးေတာ

မဟတး။ ဒါဝငးဆလြငး ပထဝေဒသႏ ရႏြငး သဘာဝ ေလလာေရဆငးရာ „ဘဂလး

သေဘၤာခရစဥး ‟ မြ စတးဝငးစာဖျယး အခနးမာ၊ ဘနးညနးဆလြငး Pilgram‟s Progress

ခရစးယာနးဘာသာေရ ဝတထမြ အခ႔အစတးအပငးမာ၊ အမာဆငးဆလြငး သ၏

နာမညးေကားၾကာၿပ လငယးမာအတျကး အေရပါလြသညး „ကယးအာကယးက ‟၊

„မတဗလ‟ စသညး အကးေဆေကာငးမာက ေရျ ႏတးၿပ ဖတး႐ႈၾကခငး ဖစးသညး။

တစးခါ၌ ဂဇကးကျနးရကးဒး၏ Heart of Darkness ဝတက ကၽျနးေတား

ဖတးပသညး။ သေလမကးႏြာ ဖတးၿပသညးေနာကး ခဏရပးကာ ဘယးလလ

လကးႏငးရ႔လာ၊ ခစာလ႓ ရရ႔လာဟ ကၽျနးေတားေမၾကညးသညးအခါ ေကာဒးက

„သပးေတာ မရဘ၊ ဒါေပမ မရပးပါန႓၊ ဆကးဖတးပါ ‟ ဟ ဆသညး။

ကေလေတျသညး တခ႔ကစၥမာတျငး ကယးတငး လေစပတးေစ ပနးမရြငးပတတး

ေသားလညး ရတနးသေရျ႔ရေသာ သေဘာ၊ နာလညးတနးသေရျ႔ နာလညးေသာ

သေဘာကာ ရြပါသညး။ ထ႓အပငး စာအပးသစးမာ ရြာေဖျ ဖတး႐ႈခငး ဆသညးကလညး

လသစး မတးေဆျသစးမာ ေတျ႔ဆဆကးဆရခငးႏြငး သေဘာခငး ဆငးတသညး။

လတစးေယာကးႏြငး ပထမဆ စေတျ႓ရခနးမြာ သ႓အေၾကာငး ဘယးေလာကးမြ

မာမာစာသလကးရမညး မဟတး။ သ႓ေသား သ႓အေၾကာငး ေကာငးေကာငး

မသရ႐ႏြငးကာ သ႓အေပၐ စတးဝငးစာမႈ ေလာပါမသျာ၊ လြ႔ဝြကး နကးန ခငး၊

ေနာကးကျယး၌ ပနးခေနေသာ အဖစးအပကး အေၾကာငးခငးတမာ ရြလမးမညးဟ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 34

မြနးဆႏငးခငးမာေၾကာငးပငး မမေသေသခာခာမသရေသေသာ ထသသညး ပ၍

စတးဝငးစာစရာ ဖစးလာႏငးသညး။ စာအပးမာသညးလညး ထနညးလညးေကာငးပငး။

ထ႓ပငး ေသေသခာခာ ပတးပတးနပးနပး မဖတးႏငးေသေသားလညး စာအပး

တစးအပးက အတနးအသငး စတးဝငးစာစျာ ေတျ႓သထာလကးခငးသညးပငး အနညးႏြငး

အမာေတာ အကရြတတးသညး။ ေနာငးတစးႀကမး ေကာငးမြာ ဆရာကဖစးေစ၊

တခာစာဖတးသ မတးေဆျ တစးေယာကးေယာကးက ဖစးေစ သညးစာအပးအမညး သ႓မဟတး

စာေရသအမညးက ေဖားထတးညႊနးဆလာသညး အခါမတျငး တခာသေတျလညး

သညးစာအပးက စတးဝငးစာၾက တနးဖထာၾကပါကလာဟ သတပမကာ ေနာကးတစးႀကမး

စတးဝငးစာမႈအသစးႏြငး ပနးရြာဖတးၾကညးမၿပ သညးအခနးကမြ စာအပးက ေပသညး

ရသႏြငး အေတျ အမငးမာက ပညးပညး ဝဝ ခစာရႏငးတာမလညး ႀကရတတးသညး။

တစးခါတစးရ၌မ „ဆယးမနစး စာဖတးပျ‟ အတျကး ေရျ ခယးထာသညး စာအပးက

ခပးလျယးလျယး ခပးရြငးရြငး ဖစးေနတတးသညး။ သညးအခါမတျငး ကၽျနးေတားတ ႓ လႀကေတျ

မဖတးေတာဘ သာတ႓အထက တစးေယာကးေယာကးက ဖတးၾကညးခငးတတးသညး။

အခ႔စာမာ၊ အထသဖငး လကၤာသျာဖငး ေရထာသညး စာမာမြာ အသထျကး၍ ဖတးရနး

အထသငးေလားေသာ စာမာ ဖစးသညး။ သ႓ေသား ကေလေတားေတားမာမာမြာ

လကၤာဖတးရမြာက ပ၍ပငး ေၾကာကးတတးၾကသညး။ ကၽျနးေတားတ႓ကေတာ သာတ႓အာ

စတဖငးဗငးဆငးဘေန၏ John Brown‟s Body က ဖတးခငးခငးဖငး လကၤာက

ႏြစးသကးကၽျမးဝငးေစခသညး။ John Brown‟s Body မြာ အေမရကနး ပညးတျငးစစး၏

သ႐ပးက ေဖားကသညး အထလကးရာေမာကးေသာ လကၤာသျာဝတတစးပဒးဖစးရာ

သာတ႓ မာစျာ ႏြစးသကးစျလမးခၾကသညး။

တစးႀကမးတျငးမ ကၽျနးေတားက ရြတးစပယာ၏ အေသာပဇာတးမာ (အဖပါ

ေစခေကားပ) ေလအပးတတ ဝယးလာခၿပ စာဖတးပျတျငး တစးေယာကးတစးအပးစ

ကငးကာ A Midsummer Night‟s Dream ပဇာတးက ေရဒယအသလႊငးဇာတးလမးမာ

ဖတးသလ ဝငးဖျ႓၍ ဖတးၾကသညး။ ဘာနဒးေရြာ၏ Saint Joan ပဇာတးကလညး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 35

အလာတပငး ဇာတးေဆာငးတစးေယာကးေနရာမြာ ဖတးသ တစးေယာကးစ တာဝနးယ၍

ဖတးၾကသညး။ သညးဝငးတျငးမ အဓက ဇာတးေဆာငးဖစးသ သရေကာငး အမသမ

ဂေအာဖးအာခးအဖစး ဘကးဇက ပပပငးပငး အသသ႐ပးေဆာငးသျာခသညး။

တစးေန႓တျငး ကၽျနးေတားက စာၾကညးတကးမြ ကၽျနးေတားအတျကး ငြာရမးလာေသာ

စာအပးတစးထပးက ဧညးခနးစာပျေပၐ တငးထာမသညး။ စာအပးအသစးေတျ မငးလြငး

ေကာဒးေရာ ေဂပါ မေနႏငး။ တစးအပးခငး ေကာကးကငးကာ လြနးေလြာၾကညး႐ႈၾကသညး။

သညးတျငး ကၽျနးေတား စတးကတစးခ ရသျာသညး။ တစးပတးတစးခါ စာၾကညးတကးသျာကာ

စာအပး တစးေပျ႓တစးပကးစ ငြာယလာၿပ စာပျေပၐမြာ ပထာေပသညး။ တခ႔စာအပးေတျ

သတ႓ ကငး႐ ကငးၾကညးၿပ ပနးခထာၾကသညး။ သ႓ေသား သတ႓ အရမးသေဘာ

ကသျာသညး စာအပးမလညး တစးအပးစ ႏြစးအပးစ ပါလာတတးသညး။ သတ႓

ေသခာေပါကး အႀကကးေတျ႓ႏငးမညး စာအပးမလညး တစးအပးတေလေတာ ပါေအာငး

ကၽျနးေတား တမငးတကာ ေရျ ထညးလာတတးတာလညး ရြပါသညး။

ကၽျနးေတားတ႓ စာဖတးပျ၏ အဓက ၿပငးဘကးဖစးေသာ ရပးမငးသၾကာစကး

အနမြာလညး မဂၓဇငးမာႏြငး အခာစာအပးစာတမးအခ႔ ကၽျနးေတား တမငးထာေပသညး။

တစးေန႓ ကၽျနးေတားသာ ေဂက ဖျငးထာေသာ တဗျ နေဘမြာ ထငးကာ တဗျဖနးသာပငးမြ

အလငးေရာငးဖငး အေလစာ ဝတႀကတစးပဒးက သသမမ ဖတးေနတာ မငးရသညးအခါ

ကၽျနးေတား အႀကအကယး ဝမးေမာကးသျာသညး။ တခာအမးမာမြာ တဗျက စာအပးစငးက

အႏငးယေနေသားလညး ကၽျနးေတားတ႓ အမးမြာေတာ စာအပးက အသာရေနဆဆတာ

သညးမငးကျငးႏြငးပငး ထငးရြာေနၿပ မဟတးလာ။

သတ႓ ေကာငးသျာတကးၾကသညးအခါမြာလညး ေကာငးမြာ သတ႓ ဖတး႐ႈသညး

စာအပးေတျက စာရငး ေရမြတးထာရနး ကၽျနးေတားတ႓ မြာၾကာလကးသညး။ သညးအေလ

အကငးက ေနာကးပငးလညး သတ႓ ဆကးလကး ေဆာငးရျကးဆဖစးရာ သတ႓ စာရငးမာက

သသပးၾကညး႐ႈခငးဖငး သတ႓၏ စတးဝငးစာမႈေတျ ေပာငးလလာပ၊ ဘဝ၌ သတ႓ အဓက

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 36

စတးအဝငးစာဆအရာက ေတျ႓ရြေရျ ခယးမသျာၾကပ အဆငးဆငးတ႓က ရြငးလငး

ထငးရြာစျာပငး ကၽျနးေတားတ႓ ေတျ႓မငးၾကရသညး။

တစးႀကမးတျငး ေကာဒးက ေရငပးသေဘၤာမာ၊ စစးသေဘၤာမာ၊ စစးေလယာဥးပ

မာ အေၾကာငးေတျခညး အခနး အေတားၾကာရြညးစျာ သသမမ လကးဖတးေနခရာ

ကၽျနးေတားတ႓ ဇနေမာငးႏြမြာ „အငး သညးအတငးသာဆရငး တ႓သာ ဘယးေတာမာမြ

စစးပျ ပငးပ တခာကစၥေတျဆ ေပာငးၿပ စတးဝငးစာလာပါ႓မလ‟ ဟ၍သာ အခငးခငး

သကးပငးတခခ ေပာေနၾကရသညး။

သညးေနာကးမြာေတာ သက စာၾကညးတကးမြ ခာခ၏ ဒတယကမာ ၻစစး၊

ဆစးဒနေဖ၏ ကမာၻစစး၏ မလဘတ စသညး စာအပးမာ ငြာယလာတာ ေတျ႓ရသညး။

စစးလကးနကး ပစၥညးမာႏြငး စစးပျမာအေၾကာငး လကးဖတးရငးက သမငးက

သေတျ႓ရြလာသညး။ သ စတးဝငးစာမႈက စစးေရ စစးရာမာမြေန၍ သမငးဘကးသ႓

ေပာငးေရႊ႔လာသညး။ ယခေတာ တကၑသလးမြာ သသမငးက အဓကပ ေလလာလကး

ရြေနၿပ။

ေဂကလညး အစပထမတျငး စေထာကးဝတေတျ အငမးမရ ဖတးသညး။

သပၸပညာေကား အတပၸတေတျ အထစတးဝငးစာသညး။ နကၒတေဗဒပညာ စာအပးမာ

ရြာေဖျစျနး႓စာ သျာလာသမာ၏ စျမးေဆာငးေအာငးမငးမႈမာအေၾကာငး စာအပးမာက

သသမမ ဖတး႐ႈသညး။ ေနာကးေတာမြ တဖညးဖညး သ႓စတးဝငးစာမႈမာက သပၸႏြငး

သခၤ ာဘကးတျငး စစကးသျာသညး။

စာဖတးသညးေနရာ၌ လငယးေလမာအေနႏြငး လတးတေလာ ႏြစးသကးရာ

အစာက အငမးမရ စာသညးသေဘာမ ရြတတးသညး။ သ႓ေသား အဖတးအနာ

မာလာလြငးကာ မမအတျကး ေကာငးရာ သငးရာက သတတး ေရျ ခယးတတးလာေသာ

သေဘာ ရြပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 37

„လသညး မမႏြစးသကးရာ စတးဝငးစာစရာ စာမကသာ ဖတး႐ႈသငးသညး ‟ ဟ၍

ဆငးမရယးဂၽျနးဆငးကလညး ေပာဖသညး။ „ဒစာအပးက ဖတးသငးတယး ‟၊ „ေဟာဒဟာလ

အကပစာအပး၊ မဖစးဖစးေအာငး ဖတး‟ စသညးဖငး အတငးတကးတျနးသညး သေဘာမ

လပးပါက ဖတးခငးေလ မဖတးခငးေလ ဆတာမ ဖစးလာၿပ ေနာငးတျငး စာအပးပငး

မနးသျာႏငးသညး။

ေကာဒးႏြငး ေဂတ႓ တစးေယာကးၿပတစးေယာကး ေရြ႔ဆငးေနာကးဆငး ဆသလ

မႈခငးကစၥ လငးကစၥ အသာေပ စာအပးမေတျခညး ေဇာကးခဖတးေနၾကသညး တစးခနးက

ကၽျနးေတား အေတားေနမထထငးမသာ ဖစးခရသညးက သတရသညး။ ဘကးဇကေတာ

ကၽျနးေတားထကး စတးေအေအ ထာႏငးသညး။ „ေနာကးကေတာလညး ကယးန႓

တကယးဆငးတာကပ ေရျ သျာပါလမးမယး၊ မဆငးတာေတျက ေဘဖယးထာခမြာပါ ‟

ဟဆကာ ကၽျနးေတား အတငးဝငး၍ ပတးပငးသညး သေဘာမ မေပာဆဖစးေအာငး

သတာသညး။

တကယးလညး ဟတးသညး။ စာက လျတးလျတးလပးလပး ကယးကယးပနး႓ပနး႓

ဖတး႐ႈချငးရေသာ ကေလမာသညး လမႈဘဝ ပနာေပါငးစက ကယးေတျ႓ႀကစရာမလဘ

စာမြတစးဆငး သမငးကာ သငးခနးစာ ရရြႏငးရာ ကယးတငးေတျ႓ဖ မြာဖမြ

ငါမြာခေပတာကဟ သငးခနးစာ ယႏငးသညး စာမဖတးသ ကေလမာထကး မာစျာ

တစးပနးသာေပသညး။

စာဖတးခငးကာ ကေလမာအာ လ႓ေလာကတျငး ကငးလညးရမညး ကာလ

တစးေလြာကး ေကာငးေသာ မြနးေသာ အကရြေသာ အလပးမာက ေရျ ခယး လပးကငး

ဖစးေအာငး လမးဖျငးေပသညး တကယးတနးဖရြေသာ အကငးေကာငး တစးခ ဖစးေပသညး။

စာဖတးဝါသနာသညး ကေလမာအာ ကၽျနးေတားတ႓ ေပအပးႏငးသညး အေကာငးဆ

အေမျအႏြစး ဖစးသညးဟလညး ဆခငးသညး။

သ႓ေသား သတပစရာတစးခေတာ ရြသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 38

ကေလမာသညး ေနာငးတစးေန႓ မငးတ႓ဘဝအတျကး အကရြလမးမယးဆေသာ

တကးတျနးစကာသကးသကးဖငးကာ စာဖတးလာၾကလမးမညးမဟတး။ စာဖတးခငးတျငး

အရသာေတျ႓ ေပားေမျ႓၍သာ စာက ဖတးၾကလမးမညး။ သတ႓ ယငးကသ႓ စာေပ၌

ေမျ႓ေလားလာေအာငး ေဆာငးရျကးေပႏငးသညး အေကာငးဆနညးကာ လႀကမာ

ကယးတငး သတ႓ႏြငးအတပါ ဝငးကာ စာဖတးဝငးဖျ႓ေသာနညးသာ ဖစးသညးဟ၍။

(မရငး။ ။ John Kord Lagemann ၏ We Made Books a Family Affair)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 39

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 40

ကၽျနးေတားသာႀက ေကာဒးက စာအပးမြနးသမြ သသမမ ဖတးတတးသညး စာဖတး

ဝါသနာအတစးေယာကး ဖစးသညး။ သ႓ေသား တစးညမြာေတာ စာတစးအပးက သ ဘယးလမြ

ဖတးမရႏငးဖစးေနတာ ေတျ႓ရသညး။ ေရြ႔ဆက စာသေလမကးႏြာက သ တ၍မရ။

စာအပးက ကၽျနးေတား အလျနးႏြစးသကးသညး စာေရဆရာႀက ဝလေဖာကနာ၏

The Sound and the Fury ဖစးေနသညး။ ကၽျနးေတား ခကးခငး သလကးသညး။

ေရြ႔ဆအခနးမြာ ေဖာကနာက ေဂါကးသ႐ကးပျတစးခအေၾကာငး ေဖားပထာသညး။

သ႓ေသား ေဖားပပက ႐႐မဟတး၊ ေဂါကးသကစာခငးက ဘာမြ နာမလညးသညး

ဥာဏးရညးခ႔တေသာ လငယးေလတစးေယာကး၏ အမငးဖငး ေရဖျ႓ေဖားပထာခငး

ဖစးသညး။ အသညးေတာ နာလညးႏငးရနး ခယဥးသညး။

လျနးခေသာ ႏြစးေပါငးမာစျာက ကၽျနးေတားကယးတငး ေဒါ႓စတ ယကးစက၏ The

Brothers Karamazov က စတငးဖတး႐ႈရသညးအခါ အဖျငးစာမကးႏြာမြာပငး အေတားဒကၒ

ေရာကးခဖတာ ပနးသတရၿပ အဒတနးက ကၽျနးေတားကငးသခသညး နညးလမးတစးခက

ေကာဒးအာ ေပာပလကးရသညး။

„ေရြ႔ဆအခနးက ေကားလကးကျာ၊ ဇာတးလမးသေအာငး အေတားအတနး

ဆကးဖတးလကး၊ ေနာကးေတာမြ ေရြ႔ဆအခနး ပနးဖတး‟

ေဂါကးသ႐ကးခနးက ေကားလကးၿပ ဝတထ တကယးေရာကးသျာၿပဆေတာ သ

လကးက မခႏငးေတာ။ ထမငးစာဖ႓ပငး မနညးေခၐယရသညး။

ဝါရငးစာဖတးသမာေတျမြာ သညးလနညးကေလေတျ ရြသညး။ မာေသာ

အာဖငးေတာ စာဖတးပနညးလမးဟ၍ သေဘာမထာ အမြတးမ ကငးသေနမသညး

အေလအထမာ ဖစးသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 41

တစးခါက ကလဘယာတကၑသလး စာနယးဇငးပညာေကာငးမြ မဟာဌာနမြႀက

အကးဒဝပးဘာရကး သ႓ထသ႓ ေရာကးလာသညး စာအပးအသစးတစးပက လြနးေလြာ

ၾကညး႐ႈေနတာ ကၽျနးေတား အကခတးၾကညးဖသညး။

စာအပးတစးအပးက ေကာကးယကာ ေရြ႔က အမြာစာက တစးခကးၾကညးသညး။

ထ႓ေနာကး မာတကာက ခပးသျကးသျကး ဖတးလကးၿပ ေနာကးဘကးပငးရြ အကၒရာစဥး

အညႊနးက ကကာစာအပးစာရငးက ေလြာကးၾကညးသညး။ ထ႓ေနာကး စာအပးအတျငး

ပငးက လြနးေလြာကာ အဓက ကပရသညး ကကာစာပဒးအခ႔က ဖတးသညး။ ထ႓ေနာကး

စာေရသအေၾကာငး အကဥးခပးေဖားပခကးက ဖတးၾကညးသညး။

သညးလဖငး ဆယးေလငါမနစးခနး႓မြာပငး စာအပးဆယးအပးေလာကးက

သအကခတးၿပကာ ဆကးလကးဖတး႐ႈရနးအတျကး စာအပး သအပး ေရျ ခယးဖစးလကးသညး။

„စာအပးတစးအပးက လြပးဖတးၾကညးတာဟာ ေရနသမာေတျ ေရြ႔ေပေလလာမႈ

လပးသလပကျ၊ သသငး သထကးတာေလေတျ ပညးပညးစစသထာၿပေတာမြ ေနရာေရျ

တတ အခါ ဗလာတျငးေတျ သပးမတမဘေပါ႓ကျာ ‟ ဟ သက မြတးခကးခသညး။

လအမာတ႓ စတးတျငး စာအပးဆသညးမြာ စာမကးႏြာတစးမြ စ၍ ေတာကးေလြာကး

ဖတး႐ႈသျာရနးဖစးသညးဟ မြတးယတတးၾကသညး။

သညးအယအဆ လဝမြာသညးဟ၍ေတာ မဆလပါ။

ဟာဗတးတကၑသလးမြ စာေပေလလာေရဆငးရာဗ႐ ညႊနးၾကာေရမြခပး

ဝလပယးရကလညး တကယးဆရာႀကမာ၏ အေရႀကေသာ စာအပးစာတမးမာကမ

ယငးသ႓ စာမကးႏြာ (၁) မြ စတငးကာ မေကားမလႊာ ဖတး႐ႈခငးဖငးသာ ပညးပညး ဝဝ

နာလညးသရြႏငးမညးဟ ဆေပသညး။ သ႓ေသား ဤနညးမြာ အလျနးအခနးကနး

လပနးခရေသာ နညးဖစးရာ စာအပးတငးအတျကးကာ ၎အတငး ကငးသရနးမလဟ

အႀကေပပါသညး။ စာဖတးခနး ေဖာေဖာသသ မရြသညး စာသမာတစးေယာကးအေနႏြငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 42

စာအပးတစးအပး၌ စာေရသ၏ အဓက ဆလခကးသညး ဘာလ၊ သဘယးအခကးက

ဥတညးတငးပေနခငးဖစးသလဆတာ သေဘာေပါကးလြငးပငး လေလာကးၿပဟ သက

ဆသညး။

ကၽျနးေတားအေနႏြငးမ ဝတမဟတးေသာ စာအပးမာ ဖတးသညးအခါ၌ မာေသာ

အာဖငး နဂမြ စတငး၍ ဖတး႐ႈၾကညးေလရြသညး။ ဤသညးမြာ သပၸသမာမာ၏

နညးလညး ဖစးသညး။ သပၸသမာတငးလလပငး သပၸဆငးရာ စာအပးမာ၊ သေတသန

စာတမးမာ၊ သပၸဆငးရာေဆာငးပါမာ ဖတးၾကသညးအခါ၌ နဂ သ႓မဟတး ေနာကးဆ

ပငးတျငး ပါသညး အကဥးခပးက အရငးဖတးစၿမ ဖစးသညး။ သ ဘာဆလသလ၊ ဘာက

တငးေနသလ၊ အယအဆ အသစးကလာ၊ ထခာတ ေတျ႓ရြခကးလာဆသညးက

အကခတးၾကညးၿပ စတးဝငးစာေလာကးသညး ထငးမြ ေရြ႔ပငးသ႓ လြနးကာ အဆပါ

နဂေကာကးခကးသ႓ ေရာကးရြေစသညး သ၏ ေတျ႓ရြခကး၊ ေလလာမြတးသာခကး၊

စစညးတငးပခကးမာက လကးလဖတး႐ႈေလရြသညး။

ဤသညးမြာ တတးႏငးသမြ အခနးအနညးငယးအတျငး စာတစးခမြ အႏြစးသာရက

အမာဆ ရယခငး ဖစးသညး။

တစးခါတစးရ၌မ စာတစးအပးက အစမြ စဖတးသညးဖစးေစ၊ အဆမြ စဖတးသညး

ဖစးေစ ဘယးလမြ တမေပါကးႏငးဘ ရြတတးသညး။ သညးအေနအထာမႏြငး ပတးသကး၍

ကၽျနးေတားတ႓ ဒနကေဗဒ ပါေမာကၒ ဂမးစးပရကး ေပာေလရြေသာ စကာတစးချနး

ရြသညး။

„စာအပးတစးအပးက အတငးအဓမၼဖတးဖ႓ မႀကစာၾကန႓ကျ၊ စာအပးတစးအပးက

ႀကစာဖတးၾကညးၿပ ဘာမြဖမးလ႓ ဆပးလ႓ မရဖစးေနရငး ဆကးမဖတးဘ အသာ

သမးထာလကး။ ေနာကး ေတားေတားၾကာေတာမြ တစးခါပနးဖတးၾကညး။ မရေသရငး

သမးထာလကး။ ၿပေတာမြ တစးခါဖတး၊ တဖညးဖညးန႓ ပငးပငးႏငးႏငး ဖတးလ႓

ရလာလမးမယး ‟ ဟ၍ သအႀကေပတတးသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 43

ကလဘယာ တကၑသလး အေထျေထျပညာေကာငးမြ စာဖတးမႈတတကးဖျ႓ၿဖေရ

ဘာသာရပး တာဝနးခ ယဂငး အာလစးခးကမ ပညာရပးတစးခက ေလလာသညးအခါ၌

တစးအပးတညးက မေသ စစကးမဖတးဘ သေလအပး ထာရြကာ တစးအပးၿပ တစးအပး

လလြယး ကေပာငးဖတး႐ႈၾကညးရနး အႀကေပသညး။ ထသ႓ဖတးခငးဖငး တစးအပးက

တစးအပးက အလငးေရာငးေပကာ စာအပးအာလ သ႓မဟတး ပညာရပးတစးခလက

ႏြ႓စပးနာလညးေစသညးဟ ဆပါသညး။

တကယးတနးဖရြသညး စာအပးေကာငးမာသညး ေလလခကးခသညး။ ၎တ႓က

ေတား႐လ မဖတးႏငး ဟ၍ လအမာ အထငးရြတတးၾကသညး။ ဤသညးမြာ လအမာ၏

စာဖတးႏငးမႈ စျမးရညးက ေလြာတျကးခငး ဖစးသညး။

ခပးတမးတမး ခပးေပါေပါ စာအပးေတျ ခပးညည စာေရဆရာေတျရ႔ စာအပးေတျသာ

ဖတးရလျယးတယး၊ ဖတးေပားတယးဟ၍ ယဆၾကခငးမြာ မြာယျငးေၾကာငး အကးေဆ

ဆရာလညးဖစး၊ ေဝဖနးေရသမာလညး ဖစးသ ဝဒးခရပးခးက ဆသညး။

„အသမကတ စာအပးေတျထကး ဖတးရခကးတာ ဘယးရြမလ။ ခပးညညစာအပးမ

ဖတးရလ႓ေတာ ဘယးေတာမြ မေပားဘ။ အတမးစာ၊ အေပါ႓စာ စာအပးေလာကး

လကးထေလတာလ မရြဘ‟ ဟ၍ သက အပတးေပာခသညး။

မြနးသညး။ စာအပးဖတးသညး အေလအထ ကကနန ရြလာၿပဆသညးအခါ ၌

စာေလေပေလ ဆသညးမြာ အၾသစရာ ေကာငးေလာကးေအာငး ဖတးရလျယးလာ

ဖတးေပားလာသညးက ေတျ႓ရေပမညး။

ဝါရငး စာဖတးသမာ တစးေယာကး၏ လကးထ၌ ခတတစးေခာငးသညး

စာအပးထက အႏြစးသာရေတျက တဆျေဖားယေပသညး လကးနကး ကရယာတစးခ

ဖစးလာသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 44

နယေယာကးၿမ႔ေတား ေကာလပးမြ စာေပပါေမာကၒ ေဒါကးတာ ဂၽျနးသာလးေဝါလး

က သ႓စာဖတးပ စာဖတးနညးက ဤသ႓ ေပာပသညး။

„ကၽျနးေတားစာဖတးတနညးက စာအပးထက အဓကကတ စာပဒးေတျက

မဥးသာတယး။ အဒစာပဒးေဘမြာ နပါတးစဥး ထတယး။ ၿပေတာ စာအပးေနာကးဆပငးက

စာမကးႏြာလျတးမြာ နပါတးစဥးရယး၊ အဒစာပဒးက ေပာတ အဓက အေၾကာငး

အခကးရယးက အညႊနး (index) ပစမ ေရထာလကးတယး။ ကကာစရာကစၥ

ရြလာတအခါ ဥပမာ အခစး၊ ေသခငးတရာ၊ အချနးအတပး စသညးဖငး အေၾကာငးရပး

တစးခခန႓ ပတးသကးလ႓ ဘယးစာေရသက ဘယးလေပာခတယးဆတာမ ပနးညႊနးစရာ

ရြလာတအခါ ကၽျနးေတား ေစာေစာက ေပာခသလ စာအပးဖတးရငး တစးခါတညး

ေရမြတးထာခတ အညႊနးေတျထ လကးရြာရငး အလျယးတက ပနးရတယး။ စာအပးတစးအပး

ဖတးထာၿပ ႏြစးေပါငးမာစျာ ၾကာေပမယး ကယးထတးထာတ အညႊနးေတျ

ပနးၾကညးလကးရငး အခပ ဖတးၿပသေလာကးနပါ ပညးပညးဝဝ ပနးရတယး။ သမာစာအပး၊

စာၾကညးတကးက ငြာဖတးတ စာအပးေတျကလ အညႊနးထတးလကးတာပ။ ဒါေပမ

စာအပးေပၐမြာေတာ ေရလ႓ မဖစးဘေပါ႓။ သသနး႓ စာရျကးလျတးတစးခမြာ

အေၾကာငးအရာန႓ စာမကးႏြာနပါတး၊ စာပဒးနပါတးေတျ စနစးတကေရၿပ သမးထာ

လကးတယး။ ေနာကးပငး ကယးလကးထမြာ စာအပး ရြမေနေပမယး အဒစာအပးထမြာ

ဘာေတျပါတယးဆတာ အညႊနးစာရျကးၾကညး႐န႓ သေနႏငးတယး။ တကယးလ႓ တတကက

ကကာဖ႓ လတယးဆရငးေတာ စာအပးပနးရြာေပါ႓ ‟

စာတစးအပးက ဖတးကာ အခနးလကး အကဥးခပးမာ ေရမြတးေသာ နညးကာ

ထစာအပးက ေကာငးစျာ နာလညးေစမႈ၊ စာအပးပါ အႏြစးသာရမာက စျၿမစျာ

မြတးသာမေစမႈအတျကး အလျနး ထထေရာကးေရာကး အေထာကးအကပေသာ

နညးဖစးသညး။

နယေယာကးတငးမးစး သတငးစာမြ ဖနးစဝပးေဖာငးလးသညး ဖတးသမြစာက

အကဥးခပး ေရေလရြသဖစးသညး။ သက သညးအလပးက မပကးမကျကး လပးဖစးရနး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 45

အတျကး အကဥးခပး ေရသညးအခါတငးပငး သ ယခ ေရသာေနေသာ စာမာသညး

သတငးစာတကးမြ စာတစးလ တစးေဒၐလာႏႈနးဖငး ဝယးယမညးစာမာ ဖစးသညးဟ

ကယးကကယး လြညးဖာခငးေစေလရြသညးဟ ဆပါသညး။

သ႓ေသား သညးလအကဥးခပးေတျ အညႊနးေတျ ထတးႏတးေရသာေနခငးသညး

စာဖတးေသာ အလပးက ေႏြေကျ မသျာေစႏငးဘလာဟ ေမစရာရြသညး။

စာဖတးခငးဆငးရာ ကၽျမးကငးသ ပညာရြငးႀက ေမားတမာ အကးဒလာကေတာ ယငးသ႓

အရြနးေႏြသျာေအာငးပငး တမငး လပးရသညးဟ ဆသညး။ သာမနးအာဖငးမ

စာဖတးမနးခငးက ဥာဏးရႊငးခငး၏ လကၒဏာတစးရပးအဖစး မြတးယတတးၾကသညး။

ဤသညးမြာ လျမြာေသာ အယအဆဖစးသညး။ တခ႔စာအပးမာမြာ မနးမနးဖတးသငးသညး

မြနးေသားလညး တခ႔ကမ ဖညးဖညးပငး ဖတးရမညး ဖစးသညး။ တခ႔ဆလြငးမ

အထစတးရြညးဇျရြစျာဖငး အခနးယကာ ဖတး႐ႈမြ ရေပသညး။

စာအပးအသသက သ၏ တနးဖရြသညးအာေလားစျာ ဖတးသငးသညး

ပစအသသဖငး ဖတးတတးမြသာလြငး တကယးစာဖတးတတးသ ဖစးေပသညး။

စာအပးေကာငးမာႏြငး ပတးသကး၍ ဘယးေလာကးမာမာ ဖတးၿပသလ ဆေသာ

အခကးထကး ဘယးေလာကးမာမာ ေခါငးထ ဝငးသျာသလဟသညးက ပ၍

အေရႀကေပသညး။

အေပာကယးလြသညး စာအပး သမဒးပငးဝယး သတမရြ၊ ဥတညးခကးမရြေသာ

စာဖတးသတ႓ မကးစလညးလမးေပာကးကာ ဘယးခရမြ မေရာကး ဘယးေသာငးကမးမြ

မဆကးကပးႏငးဘ တဝလညးလညး ဖစးေနႏငးေပသညး။

စပျာေရပညာရြငး စတဝပးေခ႔စးကေတာ သညးပနာမက ေဖရြငးႏငးရနး

နညးလမးတစးခ ေပထာသညး။ သက သသငးသထကးေသာ အရာမာဟေသာ

ေခါငးစဥးဖငး စာရငးတစးခ ပစသညး။ (ေနာငးတျငး သညးေခါငးစဥးဖငး သ စာအပးတစးအပး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 46

ေရသာခသညး။ စာအပး သမဒးပငးတျငး ကငးလညးခသညး သ၏ ေလလာေရ

ခရစဥးမာ၏ ရလဒးမာအေၾကာငး ေဖားပထာခငး ဖစးသညး။ )

သ႓ စာဖတးခရစဥးက ငါဘာေတျ သခငးသလဟ ကယးကကယး ေမမနးခငးဖငး

စတငးသညး။ ထ႓ေနာကးတျငး သခငးသညးအရာက ရြာ၍ ဖတးသညး။

ေရြဥစျာ စၾကဝဠာႀကအေၾကာငး စစမးရာမြ စတငးသညး။ ထ႓ေနာကး

စၾကဝဠာအနႏထမြ ေနစၾကဝဠာအေၾကာငး။ ထ႓ေနာကး ကမာၻသ႓ ဆငးလာသညး။

ကမာၻေပၐရြ သကးရြတ႓၏ မလအစ။ လသာ ဖစးေပၐလာပ။ သညးေနာကးတျငးေတာ

လသာ၏ လႈပးရြာမႈအေထျေထျက စစမးေလလာရငး ေဘာဂေဗဒ၊ စတးပညာ၊

မႏေဗဒႏြငး ဘာသာေရစာေပ စသညးမာထ ေရာကးရြသျာသညး။ နယးပယးက

မေသငယး။ အေရအတျကးကလညး မနညးလြ၊ သ႓ေသား ထကးထကးတနးတနးပငး

အကခစာရသညး။

သစေတဂတဝငးေခါငးေဆာငး ဂငးဟယးရဆငးကေတာ စာဖတးဒငးယာရ မြနးမြနး

ေရလာခသညးမြာ ႏြစးေပါငးမာစျာ ၾကာၿပဟ ဆသညး။

„ကၽျနးေတား ဖတးတစာအပးန႓ စာေရသရ႔ နာမညးက မြတးတမးတငးတယး။

ၿပေတာ ဒစာအပးအေၾကာငးက စာတစးေၾကာငးဖစးဖစး ေရတယး။ ၿပေတာ

ဒစာအပးအေပၐ ကၽျနးေတားအမငး၊ ဒစာအပးဖတးၿပ ကၽျနးေတား ခစာရတ အခကး၊

မငးလကးတ အခကး အဒါလ ေရထာလကးတယး။ စာအပးတစးအပးက ဖတးေနရငးမြာပ

ဒစာအပးန႓ ပတးသကးၿပ ကၽျနးေတား ဘယးလေပာမလဆတာ စဥးစာသျာတယး။

ဒလစဥးစာတအခါ ဒစာအပးရ႔ အဓက ဆလခကးဟာ ဘာလဆတာ ေပၐလာတယး။

ဖတးၿပတအခနးမြာ စာဖတးမြတးတမး စာအပးထ အဒအခကးက ေရခလကးေတာ

ေခါငးထမြာ ပၿပ တတကက စျစျၿမၿမ ဖစးသျာတယး။ ေနာကးပငး အေတားႀက

ၾကာၿပတအခါမြာလ ကၽျနးေတား မြတးတမးစာအပး ေကာကးလြနးလကးရငး စာတစးအပးန႓

ပတးသကးလ႓ ဘယးေလာကးတတေလပ ေရထာတာ ဖစးပါေစ အဒါေလန႓တငးပ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 47

စာအပးရ႔ အေငျ႓အသကး၊ သ႓ရ႔ အႏြစးသာရ၊ သ႓အထမြာ ပါတ အဓအခကးေတျ

အာလဟာ ေခါငးထ ပနးေပၐလာတယး။ ဒလသာ ေရမြတးထာတာ မရြဘဆရငး ဖတးၿပ

ဘာမြ ကနးမြာ မဟတးဘ။ အာလ အစေပာကးသျာမယး ‟ ဟ၍ သက ေပာပခသညး။

စာဖတးခငးသညး အခာေသာ ဘဝအရသာမာကလညး ပ၍ ပပပငးပငး

ခစာရေအာငး မႇငးတငးေပတတးသညး။ မၾကာမက ကၽျနးေတား ဘထဗငး၏ ဆနာတာ

ေတသျာ ဓာတးပာတျတစးတျႏြငးအတ ဘထဗငး၏ ေပစာမာ စာအပး တစးအပးပါ

ဝယးယခသညး။ ေပစာမာက ဖတးၿပ သညးေနာကးတျငး ေတဂတဆရာႀက ဘထဗငးႏြငး

ပ၍ ရငးႏြကၽျမးဝငးသျာကာ သ႓ေတသမာ နာဆငးရသညးမြာ ပ၍ ေလနကး ပ၍ အရသာ

ရြလာေပသညး။

စာဖတးခငးက လတစးဥႏြငးတစးဥ နစပးေအာငးလညး ဆကးသျယးစညး႐

ေပတတးသညး။ မတးေဆျတစးေယာကးက သ မရထာ စာေသာကးတျမြာ ထငးကာ

စနငးလကးပါရငး ဂမးစးအဂၓ၏ A Death in the Family ဝတက ဖတး႐ႈရာမြ ရရြခသညး

အေတျ႔အႀကကေလတစးခက ေပာပဖသညး။

“ကၽျနးေတားက ေတာကးေလြာကး ထငးဖတးလာတာဗ၊ အစာအေသာကးလ

တစးစကးကေလမြေတာငး မညးမၾကညးမဘ၊ ေဘဘလ လြညးမၾကညးမဘ၊

စာအပးအလယးပငးေလာကးေရာကးေတာ မကးရညးေတျ ပါေပၐ စကလာတယး။

အဒေတာမြ မကးရညးေတျသတး၊ ငါ မကးရညးကတာ ဘယးသမြ မမငးပါေစန႓လ႓

ႀကတးဆေတာငးေနတနး မကးႏြာခငးဆငးမြာ ထငးေနတ လစမးတစးေယာကးက

ကယးခငးစာတ ေလသန႓ ေပာတယး၊ “ကၽျနးေတားလ ဒစာအပးက ဖတးတနးက ဖစးတာပဗ ”

တ။ ကၽျနးေတားစတးထမြာ ဒလ႓က တစးသကးလ သကၽျမးလာခတ လတစးေယာကး လ

ရငးႏြသျာတယး၊ အဒေန႓ ညေနပငး တစးေလြာကးလ တစးေယာကးန႓ တစးေယာကး

စကာေပာလ႓ သပးေကာငးသျာတယး၊ အဒကတညးက အဒလန႓ တကယး

မတးေဆျအရငးအခာ ဖစးသျာတယး ”

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 48

အငး၊ ဟတးေတာ ဟတးပါတယး၊ ဒါေပမ ကၽျနးေတားက စာဖတးခနးမရဘဗာဟ

သငးဆခငး ဆပါမညး။

စာဖတးခနးဆသညးက ယတတးလြငး ရစၿမ ဖစးသညး။

ၿပခသညး ေဆာငးရာသက အသကး ဆယးခနစးႏြစးအရျယးရြ ကၽျနးေတားသာ ေဂ

စကစရာမြ ပနးေရာကးသညးအခါ သ႓ပစၥညးေတျ ကည သမးဆညးရငး ဘျတးဖနပးမာထမြ

စာရျကးေတျ အထပးလကး ေတျ႓ရသဖငး ဆျထတးၾကညးမသညး။ ဖနပးတစးဖကးထမြာ

ဗာဂလး၏ Aeneid ေမားကျနးလကၤာႀက၏ ေရြ႔ပငးစာမကးႏြာ ၁ဝဝ ေတျ႓ရၿပ ေနာကးဖနပး

တစးဖကးထမြာ ေပါလးဂေရ႔ဖး၏ Golden Treasury ကဗာ ေပါငးခပးစာအပးမြ စာမကးႏြာ

အေတားမာမာ ထျကးလာသညး။

“စကစဖ႓အတျကး ေတာငးထပးက စကးႀကကလာထငးန႓ တကးတအခါ

ကလာထငးစရငး စာဖတးခနး ရတယး။ တစးရကးမြာ ေခာကးေခါကးဆေတာ စာဖတးခနး

စစေပါငး သနာရေလာကး ရြတယး။ အကႌထ စာတစးအပးလ ထညးယဖ႓ မလျယးေတာ

စာမကးႏြာ နညးနညးစ ဖတးၿပ ထညးသျာရတယး ” ဟ ေဂက ရြငးပသညး။

စာအပးမာအေပၐ အၾကငးနာကငးရာ ေရာကးတာေတာ အမြနးပငး။ သ႓ေသား

အဖပါ ေစခစာအပးမာ ဖစး၍ သညးလ သမညးဆလြငးလညး သႏငးပါသညး။

အေရႀကသညးက စာဖတးဖစးဖ႓ မဟတးလာ။ သညးလ အေနအထာမမြာပငး သ စာက

ဖတးဖစးေအာငး ဖတးေနတာ သရသညးအတျကး ကၽျနးေတား ဝမးေမာကးမသညး။

ကၽျနးေတားတ႓အမးမြာ ဟေနရာလညး စာအပး ၊ သညးေနရာလညး စာအပး၊

ေနရာတကာ စာအပးေတျခညး ဖစးေနသဖငး ကၽျနးေတားဇနက မၾကာခဏ

ဆပတတးသညး။ တကယးေတာ သ႓ကလညး အပစးမဆသာ။ စာအပးေတျက ေကားဖ

စာပျခ၊ အပးရာေဘက စာပျခေတျေပၐမြာသာမက ပတငးေပါကး ေဘာငးေပၐ မြာေရာ၊

ေရခခနးထ မဖေခာငးထပါမကနး ေရာကးေနတတးသညး။ (မဖေခာငး ေရာကးေနသညး

စာအပးမာကေတာ အမးရြငးမႏြငးပ ဆငးပါလမးမညး။ ) ကၽျနးေတားသာ ေဂ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 49

စာဖတးဝါသနာအဖစးလာတာ အမးမြာ သညးလ စာအပးေတျ အႏြ႓အပာ ရြေနခငး၏

အကဆကးတစးခပဟ ကၽျနးေတားေတာ ယဆသညး။

အမးဖေတားသ႓ အလညးေရာကးခသတစးေ ယာကးက သမၼတ ကေနဒသညး

ဧညးသညးမာ လကးခေတျ႓ဆရနး သကးမြတးထာသညး အခနးပငးအတျငး သ႓အခနးမြ

ဧညးသညးတစးေယာကး ထျကး၍ ေနာကးတစးေယာကး ဝငးမလာမစပးၾကာ ရသမြ

အခနးကေလတျငး မဂၓဇငးထမြ ဖတးလကးစ စာက မရအရ ေကာကးဖတးေနတတးေၾကာငး

ေပာပဖသညး။

“သမၼတႀက ရဇဗကေတာ စတးကအေတားမာမာက လေတျန႓ စကာေပာရငး

ရေလရြတယး။ ကၽျနးေတားကေတာ စာထက အမာဆ ရတာပ” ဟ၍ ကေနဒက ဆသညး။

မြနးသညး။ အေကာငးဆ စာဖတးသမာဖစးရနး စာမြ အကေကဇအမာဆ

ခစာရရြရနးအတျကး အေရအႀကဆ သတပရနးအခကးကာ ရသမြအခနးမြာ စာဖတးပါ

ဟ၍သာ။

[မရငး။ ။ J.K.Lagemann ၏ Getting the Best Out of Books]

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 50

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 51

„ေကာလပးေကာငး မတကးႏငးတ ကေလတစးေယာကးဟာ သမာထကး

တစးပနး႐ႈသျာၿပေပါ။ ေကာလပးကေပတ ပညာမ အပငးမြာ ဘယးရႏငးပါမလ ‟

ဒါက သာသမပညာေရအတျကး အခကးအခေတျ႓ေ နသညး မဘအသငးအဝငး

မာအၾကာ ညညးတျာေပာဆေလ ရြၾကသညး စကာတစးချနး ဖစးသညး။

ကၽျနးေတား လကးမခပါ။ တကၑသလး ေကာလပးႀကမာသညး တငးပညး၏

ပညာမ႑ငးမာဖစးတာ မြနးပါသညး။ သ႓ေသား သတ႓ဆမြာ သငးၾကာေပေနသညး

အခ႔ေသာ ပညာရပးေတျသညး မမဘာသာ အအမးမကျာ ေလလာဆညးပ၍လညး

ရႏငးပါသညး။

ဘာေၾကာငး သညးလ ေပာႏငးရသနညး။

ကၽျနးေတားကယးတငး အမးမြာ ေကာလပးေကာငးတစးေကာငး ေအာငးမငးစျာ

ဖျငးလြစးထာႏငးခေသာေၾကာငး ဖစးသညး။

ေကာလပးက ကၽျနးေတားသမႀက ဂနးအတျကး ဖျငးလြစးခခငး ဖစးသညး။ ထစဥးက

သမအသကး ဆယးေခာကးႏြစး။

အသညးတနးက ကၽျနးေတားတ႓ မသာစ နယးမြာ ေနၾကသညး။ ကၽျနးေတားတ႓

အမးႏြငး အနဆ အထကးတနးေကာငးသညး ဆယးမငးေကား ေဝသညး။ သမခမာ

မနကးေခာကးနာရချ အပးရာမြ ထကာ ေကာငးကာမေအာငး ဒေရာေသာပါ ေပရသညး။

ညေန သပနးေရာကးလာေတာ ေနဝငးဖဖ ရြေနၿပ။ ေနဝငးေစာသညး ေဆာငးတျငးဘကး

ဆလြငး မလျယး။ ညစာက မနးမနးစာေသာကးၿပေနာကး သနးေခါငးသနးလျအထ

စာကကးရသညး။ ၿပလြငး အပးခငးငကးမဥးေနေသာ မကးလက အတငးၿဖကာ နာရႏႈစကး

ေပၿပ အပးရာထ ေလဖကးတျာ ဝငးရသညး။ မနကးတျငး ႏႈစကးသဖငး အထတးတလနး႓

ႏကာ အပးရာမြ ထၿပ တစးေန႓တာ ပညာေရဘဝ စရပနးသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 52

ကနးမာေရအတျကး ကစာခနးစာ လပးခနး မရ။ အမးနအမးနာ သျာလာ

လညးပတးခနး မရ၊ ၿခဝငးၿခပငး ေခဆနး႓လကးဆနး႓ပငး ေလြာကးခနးမရ။

ၾကာေတာ မခငးက စရမးလာသညး။

„သမေတာ သညးအတငး ဆကးသျာေနရငး မၾကာခငး ေဆ႐တငးရလမးမယး။

သ႓က ရြငး အမးမြာ စာသငးေပလ႓ မရႏငးဘလာ ‟

ဖစးႏငးသညးဟ ကၽျနးေတား ယဆသညး။

သ႓ႏြငး တစးေန႓မြာ ဂနးအာ နနကး ကနာရတတတျငး ကၽျနးေတား

စာၾကညးခနးထဝငး ေန႓လယးတစးနာရထမြ ပနးထျကးဟေသာ အစအစဥးဖငး ပညာေရ

စတငးဖစးသညး။

ေကာငးစဖျငးသညး ေန႓မြာ သ႓စာပျေပၐသ႓ ပထမဆ စာအပးသအပး

တငးေပလကးသညး။ မေကာေလ၏ အကးေဆမာ (Macaulay's Essays)၊ တာတာရနးဒ

တာရပးစကျနး (Tartarin de Tarascon) ႏြငး ဟပးကယး ဗယးရဖငး (Huckleberry Finn)။

မေကာေလမြာ အဂၤလပးစာေရဆရာႀက သမငးကမးပ ပဂၓလးႀကဖစး၍ သ၏

အကးေဆမာမြာ အဂၤလပးစကာေပ အေရအသာအရာ၌လညးေကာငး၊ မမ အယအဆ

စာဖတးသထ စဝငးေအာငး စစဥးတငးပပ၌လညးေကာငး စနမနာယေလာကးေသာ စာမာ

ဖစးသညး။ တာတာရနး ဒတာရပးစကျနးမြာ ပငးသစး စာေရဆရာႀက အယးလဖျနး႓ေစ

ေဒၐေဒ (Alphonse Daudet) ၏ အထငးရြာဆ ဝတတစးပဒးဖစးသညး။ ေဒၐေဒ၏

စာမာမြာ ေဒသဓေလ အေငျ႓အသကး၊ လမႈေရ ေဝဖနးခကးႏြငး သေရားခကးမာေၾကာငး

ဆျေဆာငးမႈ ရြလြသညး။ ဟပးကယး ဗယးရဖငးကာ အေမရကနး စာေရဆရာႀက

မတးတျနး၏ ေကားၾကာလြေသာ လငယးဝတတစးပဒးဖစး၍ အေမရကနး လငယးတငး

အတျကး မဖတးမဖစး ဝတ၊ ႏငးငတကာ လငယးမာအတျကးလညး အထႏြစးသကးစရာ

ဝတတစးပဒး ဖစးသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 53

ေကာငးခနး ေလနာရအတျငး စာ တကယးဖတးခနးက သနာရသာ သတးမြတး

ေပထာသညး။ သနာရက နာရဝကး ေခာကးႀကမးချၿပ တစးႀကမးႏြငး တစးႀကမးအၾကာတျငး

ဟေငသညးေင ေငရနး ေရာကးတတးရာရာ ေတျ ရနး အခနး ဆယးမနစးစ၊ အလယးပငး

တစးခနးတျငးမ အေညာငးအညာ ဆနး႓ရနးအတျကး ဆယးမနစးပကာ နာခနး မနစးႏြစးဆယး

ဟ၍ သတးမြတးေပထာသညး။

ေငခနး ေတျ ခနး ဆယးမနစးဆသညးမြာ ဂနးအာ မကးစ အေညာငးေပေအာငး

ဟ၍ ေပထာခငး ဖစးေသားလညး တကယးရညးရျယးခကးက သညးထကးပသညး။

ဖတးၿပသညးစာက ပနးလြနးစဥးစာသသပးမေစရနး ဟေသာ ရညးရျယးခကး ဖစးသညး။

စာဖတးသအာ အစအဆ ဆျေခၐသျာႏငးခငးသညး ဝတေကာငးတစးပဒး၏

အရညးအခငး တစးရပး ဖစးသညးမြနးသကသ႓ ဖတးေနရငးက ခဏခဏခကာ စာအပးက

ေပေသာ အေတျ လမးစမာအတငး လကးပါစဥးစာမရခငးသညးလညး စာအပးေကာငး

တစးအပး၏ လကၒဏာတစးရပးဖစးသညး မဟတးလာ။

ကၽျနးေတားကေတာ ဂနးအာ „သမ၊ သညးၾကာ ဆယးမနစးေတျမြာ သမသေဘာ၊

ႏႈတးခမးဆေဆ အေၾကာငးဖစးေစ၊ ဇာခနးဆအေၾကာငးဖစးဖစး ႀကကးရာေတျ ၊

လျတးလျတးလပးလပး ေအေအေဆေဆေန ‟ ဟ ေပာထာသညး။ သ႓ေသား ကၽျနးေတား

သသညး။ စာဖတးသတစးေယာကးသညး စာထက အေတျ ၊ စာထက အေၾကာငးအရာ၊

ထခာသညး စာအေရအသာတ႓က မေတျ မဘ မေနႏငး။ စာနာရဝကး ဖတးၿပလြငး

ဖတးၿပသမြ အေၾကာငးက ဆယးမနစး ပနးေတျ ဟဆလြငး အလပးသေဘာ ဆနးသျာမညး။

သညးအတငး လျတးလျတးလပးလပး ေနခငးလကးသညးအခါ၌မ အလပးဟ သေဘာမထာဘ

စာဖတးစဥးက စတးဝငးစာခမႈဖငးပငး အရြနးမပကး ဆကးလကးစဥးစာ ေတျ ေတာမသညး

အေလအထ ရလာေပသညး။

စာေပေလလာမႈႏြငး ပတးသကး၍ သ႓အာ ကၽျနးေတား ညႊနးၾကာခကးတစးခေတာ

ေရေပခတာ ရြသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 54

„စာအပး အသစးတစးအပး စဖတးခါနတငးမြာ စာေရသအေၾကာငးက

စျယးစကမးထ လကးရြာၿပ ဖတးပါ။ သေမျ တေန႓ ေသတေန႓ဆတာေတျက အတအက

မြတးသာစရာ မလဘ။ ဒါေပမ ဘယးေခတးေလာကးက ေမျ တယး၊ ဥပမာ ပညးတျငးစစး

ကာလကလာ၊ လျတးလပးေရ မတငးမလာ၊ လျတးလပးေရ ရၿပစလာ စသဖငး

အသေလာကးေတာ မြတးသာဖ႓ လတယး။ ၿပေတာ စာအပးမာမာ ဖတးမလာၿပဆတအခါ

အခ အသစးဖတးမယး စာအပးေရသဟာ အရငးဖတးၿပတ ဘယးစာအပးေရသန႓

တစးေခတးတညး တစးၿပငးတညး ဖစးတယး၊ ဒါေပမ ဘယးသကေတာ ဘယးတငးပညးမြာ၊

သတ႓ တငးပညးႏြစးပညးက အေခအေန ဘယးလကျာခာတယး စသဖငး ဆကးစပး

မြတးသာတ အေလအကငးေလ လပးေပရမယး။ သမငးအခကးအလကး ေတျန႓

ပတးသကးရငးလညး ထနညးလညးေကာငးပ။ အဖစးအပကးတစးခအေၾကာငး ဖတးရရငး

အရငး ကယးမြတးသာဖတ အလာတဖစးရပးမ ဒါမြမဟတး ဆနး႓ကငးဘကးဖစးရပးမန႓

ႏႈငးယြဥးဆကးစပးၾကညးရငး ပၿပ မြတးသာမတယး။ ပၿပလ သေဘာေပါကးတယး။ အဒခါ

သငးခနးစာရမယး၊ ဥာဏးအေမားအမငး ပရြလာမယး။ ဝတမဟတးတ စာအပးမကလညး

ဝတဖတးသလပ ေတာကးေလြာကးသာ ဖတးသျာပါ။ ဒါေပမ အဓပၸာယးနာလညးသလလန႓

တကယးတတကကလညး နာမလညးလကးဘဆတ စာပဒးမ စာေၾကာငးမ

ႀကလာရငးေတာ သညးအတငး ေကားမသျာန႓၊ ေနာကးတစးေခါကး ပနးဖတး။ စာေရသ

ဘာကဆလတယးဆတာ သေဘာေပါကးပါေစ။ စာထမြာ လပဂၓလး အမညး၊ အေရအခငး

အဖစးအပကး အမညးတစးခခ ေတျ႓ရတယးဆပါစ႓။ အဒ ပဂၓလးဟာ ဘယးသဘယးဝါ အဒ

အဖစးအပကးဟာ ဘယးလဘာညာ ကယးမသဘ ဆပါစ႓။ ေလာေလာဆယး နာမညးကပ

မြတးထာၿပ ဆကးဖတးၾကညး။ စာအပးထမြာ အဒလ အဒအဖစးအပကးအေၾကာငး ပၿပ

႐ပးလေပၐေအာငး ထငးထငးရြာရြာ မာမာစာစာ ေရထာတာမ ေတျ႓ခငး ေတျ႓လာ

ရလမးမယး။ တစးႀကမးသာ ေတျ႓ခၿပ ေနာကးထပး မေတျ႓ရေတာဘဆရငးေတာ သညးလ

သညးအဖစးအပကးအေၾကာငးက တစးေန႓တာ စာဖတးခနးအဆမြာ စျယးစကမးတ႓ တခာ

သကးဆငးရာ ရညးညႊနးစာအပးတ႓ထမြာ လကးရြာ ဖတးၾကညးပါ။ အဒါေတျဟာ သဖ

ၾကာဖသငးတဟာေတျ ဖစးလမးမယး ‟

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 55

ဤသညးကာ ကၽျနးေတားတ႓ သာအဖ၏ „ကာတစး(စး)ေကာလပး ‟ မြာ တရာဝငး

စာႏြငးေပႏြငး ထတးပနးခဖသညး တစးခတညးေသာ ညႊနးၾကာခကး ဖစးသညး။

တစးေန႓ ေလနာရ အစအစဥးက ဂနး မေကမနပး မဖစးပါ။ သညးအတျကး

သတစးခါမြ မညညးညခပါ။ စာဖတးရခငးက သ တဖညးဖညး ပ၍ ႏြစးသကးလာခသညး။

ေနမေကာငးသညး ေန႓မာမြာပငး အပးရာထမြာ သ ဖတးသညး။ အလြပငးဆငးမြာ

ဆပငးေကာကးေနရငး ရြလာ အတပၸတလ စာအပးမက သ ဖတးသညး။

အမးတျငးေကာလပး သကးတမးတစးေလြာကးလမြာပငး ကၽျနးေတား သ႓အတျကး

မေသစာအပးစာရငး ေရဆျခငး မရြပါ။ ေယဘယ သေဘာထာေလ တစးခေတာ

ကၽျနးေတား ခမြတးထာတာ ရြသညး။ ၎မြာ ဖတးရနး စာအပးမာ ေရျ သညးအခါ၌

အေၾကာငးအရာထကး စာေရသအမညးက ဥစာေပ ေရျ မညးဟေသာ သေဘာထာ

ဖစးသညး။ ကၽျနးေတား၏ ရညးရျယးခကးမြာ သမအာ တကယး ဥေႏြာကးေကာငးသ၊

စတးစျမးအာ ႀကမာသမာႏြငး တစးေန႓လြငး ေလနာရမြ ဆကးဆေတျ႓သေစလေသာ

သေဘာ ဖစးသညး။

သညးလေတျႏြငး အကၽျမးဝငးေစလသညး။ သတ႓ စကာေတျက သေဘာေပါကး

နာလညးကာ သတ႓ ပတးဝနးကငးမြာ ႏြစးသကးေမျ႓ေလားတတးသ၊ သတ႓ ဉာဏးရညး

အဆငးအတနးမမြာ ကငးလညးလႈပးရြာႏငးစျမးရြသတစးဥ ဖစးလာေစလသညး။

သမအတျကး ကၽျနးေတား ေနာကးတစးသတး ေရျ ဖစးခေသာ စာအပးမာမြာ

ဟတးဇလစး (William Hazlitt)၏ သပၸနညးက စဥးစာေတျ ေတာခငး သ႓မဟတး

စဥးစာခငး အတတးပညာ (Thinking As a Science)၊ အမာဆငး(R.W.Emerson)၏

အကးေဆမာ(Essays)၊ ေသာ႐(H.D.Thoreau)၏ ေဝၐလဒငး(Walden)၊ ဂမးစး ရပးဆ

လဝယး(James Russell Lowell)၏ သသပးေဝဖနးစာမာ၊ ဝလ ဂမးစး(William

James)၏ ေဟာေပာပ႓ခခကးအခ႔၊ ေသာမတးစး ကာလငးလး (Thomas Carlyle)၏ ရြလာ

အတပၸတ(Life of Schiller)၊ ဟာဗတး စပငးဆာ(Herbert Spencer)၏ ေဆာငးပါအခ႔၊

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 56

မကးေခလး(Mackail)၏ လကးတငးစာေပ (Latin Literature)ႏြငး အကးဒဆငး(Joseph

Addison)၏ အကးေဆမာ(Essays) ဖစးသညး။

သမ ေလလာဖတး႐ႈဖစးသမြ စာအပးမာကမ မြတးတမးတငး စာရငးပစခခငး

မရြပါ။ အေၾကာငးက စာဖတးရာတျငး အေရအတျကးက ဥစာမေပမေစလေသာေၾကာငး

ဖစးသညး။ စာဖတးသမာ တစးေယာကးသညး ဘယးစာအပးထက ဘာရသညး၊ ဘယးသ႓

အေတျ အေခၐ အယအဆမာက ဘယးလရြသညး ဟေသာ အခကးမာတျငး အာ႐မဝငးဘ၊

ဘယးစာအပး ဖတးၿပၿပ၊ ဘယးသ႓စာအပးေတျေတာ အာလပတးသျာၿပဟ၍ စာအပးစာရငး

ထမြာ နပာခတႏြငး ေရခစးမြတးတမးတငးေသာ အလပးက ပ၍ ႏြစးသကးသျာလြငး လျေပၿပ။

ဂနးအာ စာေမပျစစးသလ စစးေဆေမမနးခငးမလညး ကၽျနးေတားတစးခါမြ

ပလပးေလ မရြပါ။ အလျနးဆ သ႓သေဘာ သ႓အယအဆက တေခါကးၾကညးတာေလာကးပ

ရြသညး။ ဥပမာ „ဂေထ (Goethe) က သမ ဘယးလမငးသလ ‟ ဆတာမ တစးခါတေလ

ကၽျနးေတား ေမတတးသညး။ သကလညး သမငးသညးအတငး ပျငးပျငးလငးလငး လရငးက

ေဖသညး။ „အလကာ လႀကပါ ေဖေဖရာ‟ ဆတာမ။ ဂာမနး စာေပပါရမရြငးႀက

ဂေထအာ ငယးရျယးစဥးက အခစးေရကစၥမာက အေၾကာငးပကာ သ မေကနပးႏငး

ဖစးေနခသညး။

စာေပ ေလလာဆညးပရာ၌ ကၽျနးေတားတ႓ ထာရြခသညး သေဘာထာတစးခ

ရြေသသညး။ ၎မြာ စာဖတးခငးသညး ႏြစးသကး ေပားေမျ႓စရာ အလပးတစးခ ဖစးရမညး

ဟေသာ အခကး ဖစးသညး။

စာအပးသညး ဝနးထပးဝနးပ ဖစးသျာမြာ၊ စာအပးက ေၾကာကးသျာ မနးသျာမြာ

ကၽျနးေတား မလလာ။

ကၽျနးေတားသမ ဂနးသညး ေကာငးတျငး ပငးသစးစာ ႏြစးႏြစးသငးဖသညးက

အေၾကာငးပ၍ သ႓အာ ပငးသစးဝတမရငး ဖတးရနး ကၽျနးေတား ေပခသညး။ သ႓ေသား

သလေလာကး စမးၾကညးၿပသညးေနာကးတျငး သ မလကးႏငးမြနး ကၽျနးေတား သသျာသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 57

ဆကးဖတးခငးေနလြငး သ႓အာ ႏြပးစကးရာ ေရာကးေတာမညး။ ထ႓ေၾကာငး ပငးသစးစာ

ဖတးရနး သတးမြတးထာသညး အခနးတစးနာရ၌ „ေဒသႏရ ဗဟသတႏြငး လမႈေရရာ‟

ဘာသာရပးက အစာထေပလကးသညး။ တစးေခတးတစးခါက လမာႏြငး ရပးေဝေမခာ

ေဒသမာ အေၾကာငး တ႓က ဖတး႐ႈကာ လတ႓၏ မတေသာ ဓေလထစႏြငး လမႈဘဝ

အေခအေနမာအေၾကာငး ဗဟသတ ရရြေစလေသာေၾကာငး ဖစး၏။ သညးအတျကး

ေရျ ခယးေပခေသာ စာအပးမာထတျငးမ စတဗငးဆငး (R.L. Stevenson) ၏ ေဝလမာ

ေပစာမာ (Wailima Letters)၊ ေလာဒး ဖရကးဒရစး ဟငးမလးတနး (Lord Frederick

Hamilton) ၏ ေပာကးကျယးေလသညး ပကာသနမာ (Vanished Pomps of

Yesterday) ႏြငး အနးဒေရ ေမားရျာ (Andre Maurois) အကးဒျပးဘရငးေခတး (Edwardian

Era) စသညးတ႓ ပါဝငးသညး။

မာေသာအာဖငး ကၽျနးေတား ေရျ ေပေသာ စာအပးမာမြာ သကးတမးရငး

စာအပးေတျ ဖစးသညး။ ေခတးေပၐ စာအပးမာမြာ တစးေန႓မဟတး တစးေန႓ သမဘာသာ

ဖတး႐ႈမမညးသာ ဖစးသညးဟ၍ ယဆကာ ကၽျနးေတား ခနးလြပးထာခသညး။ ထ႓ေၾကာငး

ခပး၍ေပာရလြငး ကၽျနးေတားေကာလပးေကာငးမြာ ပညာသငးရခငးသညး ေရြဆနးဆနး

စာၾကညးတကးတစးခအတျငး ေရာကးရြေနခငးႏြငး ပမာတသညးဟ ေပာလသညး။

ဆႏြငး မနးတငး က၍ အပငးေလာကထ ထျကးမလညးႏငးသညး ကာလမမြာ

သညးလ စာၾကညးတကးတစးခထ တခါပတးၿပ ေနရသညးအခါ မညးမြ အရသာ

ရြပါသနညး။ အပငးေပသညး။ ဗဟသတေတျ တစးေန႓တခာ တပျာေနသညး။

ပကးလကးကလာထငးမြာ ထငးရငး ကမာၻအႏြ႓ ေရာကးေနမညး။ တစးကမာၻလက လေတျႏြငး

ေတျ႓ေနဆေန စကာေပာေနရမညး။

အသညး အေနအထာမေလက ကၽျနးေတား ႀကတးၿပ သေဘာကေနတာ

ၾကာၿပ။ စငးစစး ကၽျနးေတားသာမဟတး လအေတားမာမာပငး ေတျ႓ဖသတပဖၾကတာ

တစးခ ရြသညး။ ၁၈၆ဝ-၇ဝ ဝနးကငးက လလာေမာကးခရသညး တခ႔ပဂၓလးမာႏြငး

ပတးသကး၍ ဖစးသညး ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 58

သညးပဂၓလးေတျထမြာ အလျနးဉာဏးထကးမကးသ ပညာဗဟသတ ႀကမာသေတျ

ကၽျနးေတားတ႓ ေတျ႓ရဖသညး။ သတ႓က ေမမနးေလလာၾကညးသညးအခါ ေကာငးပညာ

ေကာငးေကာငး မသငးဖၾက။ ငယးစဥးက ေပားမႈပါမႈဖငး အခနးကနးႏငးသညး

အေခအေနမလညး မရြၾကပ မဘ သ႓မဟတး ဥေလ ဘႀက စသတ႓၏ ေနအမး

စာၾကညးခနးထရြ စာအပးေဟာငးမာၾကာမြာ ေမျ႓ေလားခၾကသေတျ ဖစးေၾကာငး

မြတးသာရေလရြသညး။

တကယး စစစးၾကညးမညးဆလြငး ကမာၻတျငး ႀကကယးထငးရြာသညး ပဂၓလးႀက

အမာအပာပငး စာအပးပမာၾကာမြာ ပညာက မမဘာသာ တဆျရြာေဖျရငး ပညာဉာဏး

ႀကမာသ ဥစေခါငးေဆာငးႏငးသမာ ဖစးလာခၾကေၾကာငး ေတျ႓ရြရမညး ဖစးသညး။

ကၽျနးေတားတ႓၏ တစးဥသငး ေကာလပးေကာငးသညး ထပဂၓလးႀကမာ ဖတးသနး

ခရသညး အေနအထာမႏြငး ဆငးတေအာငး တမငး ဖနးတတညးေဆာကး ယထာခငး

ဖစးသညးဟ ဆခငးသညး။

ဇနသညးကမ သမအတျကး တကယးတမး အကသကးေရာကးမႈ ရြပါမလာဟ

စရမးမကငး ဖစးေသသညး။

„ေခာကးလေလာကးန႓ေတာ သသာထငးရြာတ အကသကးေရာကးမႈ ေတျ႓ရမြာ

မဟတးဘ။ သညးေနာကးပငးမြာေတာ မငးလာရပါလမးမယး။ တကယးေရရြညး ထကးထကး

တနးတနး အကေကဇက ေနာကး ဆယးေလငါႏြစးမြာမြ ထငးထငးရြာရြာ ခစာလာရမြာ။

အဒအခနးကေတာ သမဟာ သလငါလ ႀကပငးခသေတျန႓ သသသာသာ ကျာခာေနတာ

ေတျ႓ရလမးမယး။ ‟

အမးတျငးပညာေရ စတငးသညး ရကးပငးက ကၽျနးေတား အသလ ေပာခသညး။

ႀကမာေသာ အကရလဒးမာက အခနးယ ေစာငးဆငးရမညးဖစးေသားလညး

အာနသငး အစအနေလမာေတာ မာမၾကာမမြာပငး မငးေတျ႓လာရသညး။ သမ၏

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 59

စကာအေပာအဆ အသအႏႈနးမာ တတကးလာသညး။ „အလေလ၊ သတယး

မဟတးလာ၊ သ႓ဟာက ဘာမြနးလမသဘ၊ မကးေတာမကးတယး၊ ဒါေပမ ဘာေခၐမလ ‟

စသညး အေပာအဆမေတျ ေလာပါကာ သ႓စတးထ ရြသညးအရာက အတက

အမြနးကနးဆ စကာလမာဖငး သႏႈနးေပာဆရနး အာထတးစ ပလာသညးက

ေတျ႓ရသညး။

သ႓စဥးစာ ေတျ ေတာပမာလညး ပ၍ ရငးကကးလာသညး။ ယခငးကထကး ပ၍

ေၾကာငးကဆကးစပး စဥးစာတတးလာသညး။ သညးကာလအတျငး သ၏ လမႈဆကးဆေရ

ဘဝမြာလညး ဖျ႓ၿဖတတကးလကး ရြေနသညး။ သငယးခငးမာႏြငး စကစထျကးသညး။

ဧညးခပျေတျ သျာသညး။ ေကာငးမြာ ပလပးသညး ကပျမာသ႓လညး မြနးမြနးေရာကးသညး။

အမးမြာလညး သ႓သငယးခငး အေပါငးအသငးေတျ မပတး ဝငးထျကးေနၾကသညး။

ၿခေပာရလြငးေတာ အဘကးဘကးက အဆငးေပလကး ရြသညးဟ ဆရမညး

ဖစးသညး။

မညးသ႓ပငးဖစးေစ ကၽျနးေတားတ႓အမး ပညာေရအစအစဥးမြာ အာနညးခကး

ကေလေတျ၊ အကနး႓အသတးကေလေတျ ရြေနတာေတာ အမြနးပ ဖစးသညး။ သပၸ၊ သခၤ ာ

စတ ဘာသာရပးေတျ ခငးဗာ သငးေပႏငးမလာဟ ေမလြငး မသငးၾကာႏငးပါဟ၍

ကၽျနးေတား ေဖရပါမညး။

သ႓ေသား ကၽျနးေတားတ႓အတျကးက သညးကစၥသညး ပနာမဖစးပါ။ သမက

သညးဘာသာရပးေတျက စတးဝငးစာသညး မဟတး။ သညးဟာေတျႏြငး ပတးသကးလြငး

သ႓အဖ႓ ေကာငးမြာ ယခငးသငးၾကာခသမြႏြငး လေလာကးၿပ ဖစးသညး။ သ႓ေသား အကယး၍

ကၽျနးေတားမြာ သာတစးေယာကး ရြမညး။ သကလညး သပၸဘကး စကးမႈပညာဘကးမြာ

စတးဝငးစာသ ဖစးေနမညးဆလြငး မ သ႓က အမးမြာခညး ထာ၍ မဖစးေတာ။ သ႓အတျကး

အသငးေတားဆေနရာသညး သပၸ သ႓မဟတး စကးမႈအငးဂငးနယာ ေကာငးေကာငးေကာငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 60

တစးခသာ ဖစးသညး။ သ႓က တကယး ပညးပညးဝဝ ဖျ႓ၿဖတတကးေစလလြငး

ထေကာငးမသ႓ ပ႓ႏငးေအာငး ကၽျနးေတား ႀကစာရေပမညး။

သ႓တငးေအာငး ကၽျနးေတား တစးခ ေပာခငးေသသညး။ သပၸေကာငး

စကးမႈေကာငးမာတျငး ရႏငးသညး တကယးလကးေတျ႓နညးနာမာ ကၽျနးေတား သငးၾကာ

မေပႏငးေသားလညး သ႓က သပၸအေတျ ၊ သပၸစတးဓာတးႏြငး သပၸသမာ၏ စစမးေလလာမႈ

အေလအထမာ ရသျာေအာငးကာ ကၽျနးေတားစာၾကညးခနးထက စာအပး စာတမးမာ

ႏြငးပငး ပေထာငးေပလကးႏငးပါေသသညး ဟ၍။

ဤသညးမြာ အတငးကပး၍ေပာခငး မဟတး။ စာၾကညးခနးတစးခအတျငး

တစးကယးတညး ရြာေသာ ပညာ သ႓မဟတး ပမတတးကၽျမးသတစးဥ၏ အကအညဖငး

ရြာေသာ ပညာသညး တနးဖမနညးေၾကာငး သေစခငး၍ ေပာဆခငး ဖစးပါသညး။

သမ ဂနးအေနႏြငး ေကာငးမေနရသဖငး ေကာငးေနဘကး အေပါငးအသငး

ဆတာမ (ေနာငး ႀကပငးလာသညးအခါ၌လညး ) ေကာငးမြာ ရငးႏြကၽျမးဝငးခသညး

ငယးသငယးခငးဆတာမ မရြဖစးလမးမညးဟ၍လညး ေထာကးပစရာအေၾကာငး ရြပါသညး။

ေကာငးသျာေဖား စာသငးေဖားဆတာမ သ႓မြာ မရြဖစးသျာတာေတာ အမြနးပငး

ဖစးပါသညး။ သ႓ေသား သငယးခငး အေပါငးအသငးေတာ ခ႔တမေနပါ။ ၿပ

လမႈဆကးဆေရ ဆသညးမြာ တစးဥခငး၏ စ႐ကးသဘာဝႏြငး မမကယးက သတပ

ပေထာငးႏငးမႈ ေပၐတျငး မတညးပါသညး။ တခ႔ လငယး လမငယးမာမြာ တကၑသလး

ေကာလပး၌ ဘျ႓ရသညးအထသာ ေနလာခသညး။ သငယးခငး အေပါငးအသငး ဟ၍

မညးမညးရရမရြခ။ ရငးႏြေဖားေရျသ ေပါငးတတးသငး တတးသမာကာ လတစးေယာကးႏြငး

ေလႏြစးေနလာစရာမလ၊ ေလရကး၊ ေလနာရႏြငးပငး ငယးေပါငး ႀကေဖားပမာ

ရငးႏြသျာႏငးသညး။

ထ႓ပငးလညး တခ႔မဘမာ အေရတႀက တျကးခကးတတးသညး အရာတစးခ

ရြေသသညး။ ကယး သာသမက ေယလးတ႓၊ ဟာဗတးတ႓လ တကၑသလးႀကမ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 61

ပ႓လကးလြငး ဟမြာရြသညး ဘဏးသေဌသာ၊ သမၼတသာ၊ ဝနးႀကသာေတျႏြငး

ရငးႏြကၽျမးဝငးကာ ေနာငးတစးေန႓ အလပးႀက အကငးႀက ရမညး။ ေကာငးတနးက

အဆကးအသျယးေကာငးေတျက အာကပကာ ေအာငးမငးႀကပျာသျာႏငးသညးဟေသာ

ေမြားလငးခကး ဖစးသညး။

ကၽျနးေတား လကးမခပါ။ ေကာငးေနဘကး သငယးခငး၏ အေထာကးအပက

ေမြားကေသာ စတးဓာတးသညး လငယးတစးေယာကးအာ တတကးမႈမဖစးေစဘ အညျနး႓သာ

ကသျာေစႏငးသညးဟ ကၽျနးေတား မငးပါသညး။

ကၽျနးေတား တစးဥသငးေကာလပး အစအစဥးႏြငးပတးသကး၍ အမာဆ

ကနး႓ကျကးႏငးသညး အခကးတစးခ ရြပါေသသညး။

„ခငးဗာက ခငးဗာသမက ပညာဗဟသတ ပညးဝတ မနးမတစးေယာကး

ဖစးေအာငး သငးေပႏငးတာေတာ ဟတးပါၿပ။ ဒါေပမ ကပးတ႓မြာက ကပးတ႓သမက

ပညာတတးေအာငး သငးၿပ အမးမြာ အလြၾကညး႐သကးသကး ထာႏငးတာ မဟတးဘ။

သ႓အတျကး အသကးေမျ ဝမးေကာငးႏငးမယး အလပးတစးခ ရေအာငးလ ရြာေပရဥမြာ။

အဒအတျကး သငးေတားတ သငးတနးမ တကးရမြ ဖစးမြာ ‟ စသဖငး ေပာႏငးပါသညး။

သညးအတျကး ကၽျနးေတားဘကးကလညး ေပာစရာ ရြပါသညး။ ဘယးသငးတနးဟာ

သ႓အတျကး သငးေတားတသငးတနးလ႓ ဆမလ။ ကၽျနးေတား ေမခငးပါသညး။ ကၽျနးေတားတ႓

ဆမြာ သငးတနးေတျက ေပါလြသညး။ လေတျကလညး သငးတနးတစးခ တကးလကးလြငး

အလပးအကငးတစးခ ေသခာသျာမညးဟ ထငးေနၾကသညး။ တကယးလကးေတျ႓ မြာ

အသညးအတငး မဖစးၾကတာက မသကကၽျနး ပေနၾကသညး။

ပတးဝနးကငးမြာ လကးၾကညးပါ။ အေကာငးဆ ေကာလပးေကာငး၊ နာမညးႀက

သငးတနးေကာငးမာက ဆငးလာၿပ သ ယခေသာဘျ႓ သ တကးခေသာ သငးတနးႏြငး

ဘာမြမဆငးသညး အလပးမေတျ ဝငးလပးေနၾကသညး လငယး လရျယးေတျ

ဘယးေလာကးမာပါသနညး။ သညးေကာလပးေတျ သညးသငးတနးေတျ မတကးဘလညး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 62

သတ႓ သညးအလပးေတျမြာ ဝငးလပး၍ ရႏငးၾကသညးပငး။ ၿပ တခ႔လမာဆလြငး ကယး

သငးလာသညးပညာႏြငး မဆငးသညး လပးငနးနယးပယးမြာ ၎လပးငနးႏြငး ဆငးသညး

သငးတနးေကာငးမာက ဆငးလာခသမာက ေကားလႊာကာ ဥေဆာငးဥရျကး

ပေနႏငးၾကတာလညး ေနရာအႏြ ႓ မငးေတျ႓ေနရသညး။

သညးကစၥသညး ေကာလပးမာ သငးတနးေကာငးမာ၏ အပစး မဟတးသလ၊

၎ေကာငးမာသ႓ တကးေရာကးခသမာ၏ အပစးလညး မဟတးပါ။ ပနာအရငးခကာ

ေကာငးသငးပညာ၏ အစျမးသတက တကယး အရြအမြနးထကး ပတျကးမတတးၾကခငးပငး

ဖစးသညး။ ေကာငးသငးပညာသညး သ႓တနးဖႏြငးသ ရြပါသညး။ သ႓ေသား သခညး

သကးသကးဖငးကာ တခါမြနးသမြ ပျငးသျာမညးေတာ မဟတးပါ။

ပျငးပျငးလငးလငး ေပာရလြငး ကၽျနးေတားသမက ကယးတငး ပညာသငးၾကာ

ေပစဥးက သမႀကလာသညးအခါ မညးသညးအလပးက လပးမညး။ အမးမြာ သငးေပေသာ

ပညာသညး အလပးအတျကး မညးသ႓ အေထာကးအက ပေစရမညး ဟ၍ တျကးခကး

ထာခခငး မရြပါ။ အသပညာ ဗဟသတဘကးတျငး တတးႏငးသမြ ကယးဝနးဖျ႓ၿဖမႈ

ရြေအာငး ပစပေထာငးႏငးရနးသာ ရညးရျယးခသညး။

အကယး၍ တစးေန႓ေသာအခါ သမဖစးသက 'ေဖေဖ ဘာလ႓ သမက

ဆရာဝနးဖစးေအာငး သငးမေပတာလ ' ဒါမြမဟတး 'သပၸပညာရြငးဖစးေအာငး ဘာလ႓

သငးမေပခသလ ' ဆတာမ ေမလာမညးဆလြငးေတာ ကၽျနးေတား စတးမေကာငး

ဖစးရမညးမြာ အမြနးပငး။ သ႓ေသား အသညးအလပးမေတျက သ ေရားရမးတမးတ မေနဘ၊

အကသငး အေၾကာငးသငး စဥးစာတတးမႈ၊ ပါရညးနပးရညး ရြမႈ၊ အမာ၏ သေဘာက

သနာလညးမႈ စသညး အရညးအခငးမာဖငးပငး ေအာကးေခမြ ထပးဆအထ တကးလြမး

ႏငးသညး လပးငနးဌာနမာစျာတ႓ထမြ တစးခခတျငး လပးကငးရနးသာ သမ ေရျ ခယးမညး

ဆပါက အမးေကာလပးမြာ ေလလာဆညးပခေသာ ပညာသညး သမအတျကး အမာႀက

အေထာကးအက ပသျာလမးမညးဟ ကၽျနးေတား ယၾကညးပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 63

စာၾကညးတကးမာ စာအပးစငးမာမြာ ပညာက ကယးတငး တဆျရြာေဖျခေသာ

သသညး ဘျ႓လကးမြတး တစးစတစးရာ၏ ကာကနးေပမႈက မခရေသားလညး လရညးလေသျ

အရာ၌ ဇျနးႏြငးချ႓ေကၽျ ခခရသမာထကး ညလမးမညး မဟတးပါ။

လကးေတျ႔ေလာက၌ ေအာငးမငးမႈ ရ မရ ဆသညးမြာလညး ဘျ႓လကးမြတးထကး

ပညာဉာဏး ဗဟသတႏြငး လရညးလေသျ တ႓အေပၐတျငးသာ ပ၍ မတညးေနသညး

မဟတးပါလာ။

(မရငး။ ။ Philip Curtis ၏ A College for One)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 64

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 65

ဥစျာပထမ ေပာလသညးက စာဖတးရခငး၏ အရသာ ဖစးသညး။ စာ၏

အရသာဟသညးက လတငး ခစာတတးသညး မဟတး။ စာအပးေကာငးတစးအပး

ဖတး႐ႈရစဥးအခါ ရငးမြာ ဖစးေပၐလာေသာ ႏြစးသကးခငး ပတဆသညးမက တစးခါမြ

မခစာဖရြာသညး အလျနးကဆေသာ ပဂၓလးေတျလညး ေလာကႀကမြာ ရြပါသညး။

သတ႓ခမာေတျအေနႏြငး ငယးစဥးအခါက စာေၾကာကးေအာငး ေခာကးသညး ဆရာ

တစးေယာကးေယာကးႏြငး ႀကခရဖတာ ဖစးခငး ဖစးႏငးသညး။ ဒါမြမဟတး သတ႓

ကယးတငးက မမတ႓၏ ဉာဏးရညး အစျမးအစက ေလြာတျကးကာ စာအပး စာတမးႀကမာ

ဆတာ ငါ႓ထကး အဆမတနး အဆငးအတနးမငးေသာ အရာေတျ ဟ၍ သေဘာထာ

ေရြာငးရြာမခခငးေၾကာငးလညး ဖစးႏငးေပသညး။

အကယး၍ သတ႓အေနႏြငး ဇျကေလ နညးနညး တငးမညး။ ေထာကးထာစာနာမႈ

ရြေသာ သငယးခငး တစးေယာကးေယာကး၊ စာၾကညးတကးမြ တစးဥဥ သ႓မဟတး

လႀကမဘ စသညးတ႓၏ လမးညႊနးကမမႈက ရရြမညးဆက စာ၏ အရသာဆသညးက

ခစာတတးလာကာ ေစာေစာစစ မခစာခရခငးအတျကးပငး ႏြေမာတသမၾကမညး

ဖစးသညး။

ပဝတ နာေထာငးရခငးက ကေလမာ ႏြစးသကးစျလမးၾကတာ အာလ

အသဖစး၏ စာပႏြပးစကး မေပၐေသမကာလ၊ စာအပးဆတာေတျ ရြာလညး ရြာပါ၊

ေစလညး အလျနးႀကလြသညးအခါကမ လႀကမာလညး ယေန႓ေခတး ကေလမာကသ႓

ပပငးဆရာ သ႓မဟတး စာေပာဆရာအန ဝငးရကာ ဇာတးနပတး ပပငးမာ နာေထာငးေလ

ရြခၾကဖ၏။

ေရြဂရတ႓သညး လကၤာပပငးဆရာတ႓၏ စာေပာကျကးစပးပျမာတျငး နာဆငးကာ

မမတ႓ ေဘဘမာ စျနး႓စာ တကးခကးခၾကသညး ထရဂနး စစးပျႀကအေၾကာငး

အၾသဝငးစာစျာ မြတးသာၾကရ၏။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 66

အလယးေခတး ဥေရာပတျငးလညး အရပးတကာလညး၍ လကၤာပပငးမာ ရျတးဆ

ေပာၾကာတတးသညး စာေပာဆရာမာ ေခတးစာခ၏ ။ တစးရပးတစးေကသ႓ မသျာႏငး၊

မလညးႏငး၊ ကယးတငး မေရာကးႏငးၾကသမာမြာ ထေခတးက အေရပါလြသညး က႐ဆတး

စစးပျႀကႏြငး စစးခရာ စစးတကးရာ နယးေမေဒသမာေၾကာငး စာေပာ ကျကးစပးမာ

အာဖငးသာ ၾကာနာၾကရေပသညး။

ယေန႓ေခတး လကၤာဆရာ ပပငးဆရာကာ သ႓ဖနးတခကးက ႏႈတးဖငး

လကးဆငးမကမးေတာၿပ။ သ႓မြာ သလသ တစးဥခငးထ အသကးသာ အဆငးေပဆ

နညးဖငး ပ႓ေဆာငးေပႏငးမညး ကရယာတစးခ ရြေနၿပ။

ေသသပးစျာ ခပးလပးထာသညး ပႏြပးစာအပး။

သ႓ေသား စာအပးဖစးသျာသဖငး အေပာႏြငး မဆငးေတာၿပဟ မယဆပါႏြငး။ ကဗာ

လကၤာဖစးေစ၊ ဝတဖစးေစ၊ ဝတမဟတးသညး အခာ စာအပးစာတမးမာဖစးေစ

စာေရသက စာဖတးသအာ စကာေပာေနခငးသာ ဖစးသညး။ သငးအတျကး စတးဝငးစာ

စရာ တစးခခ ေပာပရနး သ ႀကစာေနခငးသာ ဖစးမညး။

သငး ဘာက စတးဝငးစာသလ၊ သငး စတးဝငးစာတာေတျ အာလ စာထမြာ

ရြေနသညး။

ဥပမာ ဆပါစ႓။ ကၽျနးေတားက လေတျက စတးဝငးစာသညး။ လေတျႏြငး ေတျ႓ခငး

ဆခငး စကာေပာခငးသညး။ လေတျ အေၾကာငး သခငးသညး။

စာအပးမာ ဖတးလကးသညးအခါ ကၽျနးေတား လအငးဆႏၵေတျ အာလ

ပညးဝရေလသညး။

ကၽျနးေတား ေတျ႓ဖသညး အလျနး မြတးသာေလာကးေသာ ပဂၓလးအခ႔သညး

စာအပးမာထမြာသာ ရြၾကသမာ ဖစး၏။ သတ႓သညး စာေရသတ႓၏ စတးကေလာက

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 67

ထမြေန၍ စာမကးႏြာမာေပၐသ႓ ကေပာငးလာၾက၏ ။ ထမြတစးဖနး ကၽျနးေတား၏

စတးအာ႐ကမာၻထ ေရာကးရြၾကေပသညး။

စာအပးမာမြေန၍ မတးေဆျသစးေတျ ကၽျနးေတား ရသညး။ အသငးအဝငး

သစးေတျထမြာ ကၽျနးေတား ကငးလညးရသညး။ စကာလသစးေတျ ကၽျနးေတား ၾကာရသညး။

တစးနညးေပာရလြငး စာအပးေတျသညး ကၽျနးေတားအတျကး အေဖားသဟာ အသစးေတျ

ေပသညး။ သညးအေဖားေတျက သဘာေကာငး၊ ငါဘာေကာငး ဆၿပ လကးမ မေထာငး။

မတမတနးသလ သေဘာမထာ။ ၿပ သက တစးရပးမြာ ကယးက တစးရျာမြာ ဟ၍လညး

ေဝလကျကျာေနစရာအေၾကာငး မရြသေတျ ဖစးသညး။

ကၽျနးေတားက လေတျအေပၐ စတးဝငးစာေသားလညး အခာလမာကေတာ

ကၽျနးေတားေလာကး စတးဝငးစာခငးမြ ဝငးစာလမးမညး။ အခ႔က „ဘယးသ ဘယးဝါ‟ ဆေသာ

အေၾကာငးထကး „ဘာေတျ ဘယးလဖစးသလ ‟ ဆတာမက ပ၍ စတးဝငးစာသညး။

„ဘယးသ ဘယးဝါ‟ ဆသညးက သမငးဥေခတး လသာမြသညး သပၸစျနး႓စာခနး

ဝတမာထမြာ ပါသညး စပါမငးမာအထ စာအပးမာထက လသာအာလက ညႊနးလခငး

ဖစး၍၊ „ဘာေတျ ဘယးလ ‟ ဆသညးကမ စေထာကးေမာငးစရြာ ဝတမာထမြ စေထာကးႀက

ဥစရြာ၏ အမႈအခငးအေၾကာငး ရြငးပခကးမမြသညး သပၸဆငးရာ ေတျ႓ရြခကးမာ

အေၾကာငး၊ ကေလမာက ပညးသ႓နတဆငးရာ သငးၾကာေပမႈမာအေၾကာငး

စသညးတ႓အထ အဖဖေသာ အေၾကာငးကစၥမာ ပါဝငးႏငးေလသညး။

စာဖတးခငးကာ စတး၏ ကစာရႊငးမမႈတစးခဖစး၍ သ႓မြာ ကာယအာ ကစာ

အလပးမာႏြငး ဆငးတေသာ အပငးမာ ရြ၏။ အာကစာကစၥမြာလပငး စာဖတးခငး၌လညး

စတးအာထကးသနးမႈ အေတျ႓အႀက ရြမႈ ကၽျမးကငးလမၼာမႈတ႓က မာစျာ စကာေပာတတး၏။

စာဖတးခငးအရသာဟသညး သမာေပာတာ တစးခခ ၾကာသရခငးသကးသကးတျငး

မတညးသညး မဟတး။ အာကစာကစၥ၌ ကာယစျမးအာစကးထတးလႈပးရြာရခငးသညးပငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 68

အရသာတစးခ ဖစးသကသ႓ စာဖတးခငးတျငးလညး ဥေႏြာကးစျမးအာ သ႓မဟတး

စတးအငးအာ စကးထတးလႈပးရြာေနရခငးသညးပငး အရသာ ဖစးေပသညး။

စာဖတးေနစဥး၌ သငး၏ စတးကဉာဏးသညး စာေရသ၏ အေတျ အာ႐မာႏြငး

အတတျဖကး ကျနး႓မမညး။ တစးခါတစးရ၌ သ႓ထကးပငး သငးအေတျ မာက သာလျနး

ကယးဝနး သျာႏငးေသသညး။ သငးအေတျ ႓အႀကမာကလညး စာေရသ၏ အေတျ႓အႀက

မာႏြငး ႏႈငးယြဥး သသပးကာ သႏြငး အလာတ ေကာကးခကးမ၊ သ႓မဟတး ကျပာေသာ

ေကာကးခကးမ သငး ခမႏငးသညး။ ထ႓ပငး သ႓စတးက သ႓အေတျ႓အႀကမာက

နာလညးသေဘာေပါကးလာသညးႏြငးအမြ သငးစတးက သငးအေတျ အႀကမာ ပ၍

ဖျ႓ၿဖရငးသနးလာမညး ဖစးသညး။

စာဖတးခငးဆသညးမြာ ေမပေလြား ဝါရတာႏြငးလညး သေဘာခငး ဆငးတသညး။

ေမပတစးေစ စဝါမလြငး ရပး၍ မရခငး။ တစးေစၿပ တစးေစ ဆကးဝါခငးေနတတးသညး။

သာမနးအာဖငး ၾကညးလြငးမ စာအပးဟသညး တစးအပးခငး သခာစ တညးေနသညး

အရာမာ ဖစးၾကသညး။ စာအပးတငးပငး သ႓ကယးပငး အေၾကာငးအရာႏြငး သသနး ႓

ရပးတညးေနၾကသညး။ မသာစတစးစစ ေနထငးၾကသညး ကယးပငးလခငး အမးကေလမာ

ပမာပငး။

သ႓ေသား ၿမ႔တစးၿမ႔တညး သ႓မဟတး လမး တစးလမးတညးမြာ တညးရြေနသညး

အမးကေလမာက သ႓ဘာသာ သခာေနသမာဟ ဆ၍ရပါမညးေလာ။ သခာ

ေနသညးအပငးမြာ ဆကးစပးပတးသကးေနတာေတျလညး ရြေနေသသညး။ သတ႓ထမြာ

တရာတရာေတျ ရြေနသညး။ ၿပ သတ႓တစးေတျ စေပါငးၿပ ရပးကျကး ဖစးေနသညး။ ၿမ႔ပ

ဖစးေနသညး။

စာအပးမာထမြာ လကးၾကညးလြငးလညး သညးသေဘာ ေတျ႓ရလမးမညး။ စာက

တစးအပးခငး သသနး႓ ဖတး၍ ရသညး။ သခာ စဥးစာ၍လညး ရသညး။ သ႓ေသား

ဟစာအပး သညးစာအပးေတျ အႏြ႓ဖတးလာရငး သညးစာအပးထက အေတျ တစးခ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 69

ေနာကးတစးအပးမြာ တစးထပးတညး တညစျာ ေတျ႓လာရႏငးသညး။ သ႓မဟတး

သညးစာအပးက အေတျ ႏြငး ဟစာအပးက အေတျ အေတားနစပးတာ ဒါမြမဟတး လဝ

ဆနး႓ကငးေနတာ သျာေတျ႓ႏငးသညး။

သညးအခါ စာအပးတစးအပးႏြငး တစးအပး ဆကးစပး ပတးသကးလာၿပ။

စာအပးဆတာ လ႓ပနာ လ႓အေၾကာငးကစၥေတျကသာ အဓက ေရၾကတာ

ဖစးသညး။ လ႓ကစၥ၊ လ႓ပနာဆတာေတျ က ဆငးတယမြာေတျသာ ထပးတလလ

ဖစးတတးၾကသညး ဖစးရာ သညးအေၾကာငးအရာေတျက စာေရသအသသက စာအပး

အသသ ထမြာ ေရၾကသညးအခါ တညတာ ထပးေနတာေတျ ေတျ႓ရႏငးသလ၊ ကစၥ

တစးရပးတညးကပငး မတညေသာ ေခတးကာလမာအတျငး အမငးမတေသာ စာေရ

သမာက ႐ႈေထာငးအမမမြ ကျပာခာနာစျာ သသပးတငးပသျာၾကတာေတျ ကလညး

ႏႈငးယြဥး ဖတး႐ႈရႏငးသညး။

သညးအခါမတျငး သညးစာအပးေၾကာငး ဟစာအပးက ေနာကးတစးႀကမး ပနးလညး

လြနးေလြာမရတာ၊ မဖတးရေသသညး အခာစာအပး တစးအပးကလညး ေမမနး ရြာေဖျ

ဖတး႐ႈၾကညးရတာေတျ ရြလာသညး။

စာအပးတစးအပးအေပၐ တစးအပး ဆကးစပး လႊမးမသျာသညး သေဘာ။

စာအပးေတျသညး အတတး ပစၥပၸနးႏြငး အနာဂတးက ဆကးစပး ေပါငးက

ေပတတးသညး။ ၿပ သ႓မြာ မ႐စဥးဆကးသဖျယး တစးအပးမြတစးအပး ဆငးကေပါကးဖျာ

ဖစးေပၐတတးေသာ သေဘာလညး ရြသညး။ ဘယးေခတး ဘယးအေခအေနမြာ

ဘယးပဂၓလးႀက ေရသာသျာခသညး ဘယးစာအပးက အေခပကာ သညးေခတးကာလ

အလာတ အေနအထာမြာ သညးပဂၓလး၏ သညးစာအပး ထျကးေပၐလာရသညး ဆတာမ။

ဒါေၾကာငးလညး ဘယးစာအပးဖစးေစ၊ တစးအပးအပးေကာကးဖတးမကာ အသညး

စာအပးထက အေတျ စတစးခမြာ သငးၿငတျယးမၿပဆလြငးပငး သညးအေတျ စႏြငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 70

ႏြႏျယးဆကးစပးေသာ အေတျ မသာစႀက တစးခထသ႓ ဆငးက ဆငးကေသာ စာအပး

မာဖငး သငး ေရာကးရြကငးလညးကာ ထအေတျ ဆရာတ႓ ေဖားပသညး ေလာက

အေၾကာငး၊ လ႓အေၾကာငးေတျ သ႐မက ေနာကးဆ သငးကယးသငးပါ သေဘာေပါကးမ

ရြာေဖျေတျ႓ရြမမညး ဖစးသညး။

စာအပးဆသညးက စာဖတးသထမြ အာစကးထတးမႈက ေတာငးဆတတးေသာ

သေဘာလညး ရြသညး။ သ႓ေသား အခါခပးသမး ေတာငးဆသညးေတာ မဟတး။ ထ႓ပငး သ

ေတာငးဆတငးလညး သငး ခယစရာ မလ။ သ႓ေတာငးဆခကးက သငး လကးေလာမညး

မလကးေလာမညး၊ သ႓မဟတး ဘယးအတငးအတာထပ လကးေလာမညးဟသညးမြာ

သငးသေဘာအတငးသာ ဖစးမညး။

ေကာကးဖတးလကးသညးႏြငး တစးၿပငးနကး ႏြစးသကးမရသညး စာအပးမ၊ ပထမ

စာမကးႏြာမြာပငး ရယးစရာ ေမာစရာေတျ ပါေနသညး စာအပးမေတျကခညး သငး

ဖတးမညးဆလြငးလညး ဖစး၏။ ဒါမြမဟတး သမာတကာက အလျနး ဖတးရခကးေသာ

စာအပး၊ အေတျ အေခၐ အသစးအဆနးေတျခညးပမ႓ သပးနကးနရႈပးေထျ ေသာ စာအပးဟ

လကးေရြာငးထာတာကမြ သငး ေရျ ခယးကာ အေတျ ဝကၤပါထမြာ ဥေႏြာကးအာ

စကးထတးရငး ကငးလညးကကးစာရသညးက ႏြစးသကးစျာ အရသာခမညးဆလြငးလညး

ဖစးႏငး၏။

ေနာကးတစးခက စာဖတးသညးကစၥသညး ဘာမြ ေဝယာဝစၥ မမာခငး ဖစး၏။

ခရသျာတနး ေဆာငးသျာလြငးလညး ရသညး။ ရာသဥတ မေကာငး၍ အပငး

မထျကးႏငးသညး အခါ အမးမြာ သ႓က အေဖားပေန၍လညး ရသညး။ ထ႓ပငး စာဖတးရငးက

ရပးခငးသညးေနရာမြာ ရပးကာ သငး ေတျ ခငးသေလာကး ေတျ ေတာေနမညး ဆလြငးလညး

ဖစး၏။ အေတျ ပတးမြ ပနးဖတး႐သာပငး။ ဒါမြမဟတး သညးေနရာ သညးစာမကးႏြာေတျက

သပးစတးမဝငးစာေတာလြငးလညး ေရြ႔စာမကးႏြာဆ ေကားလႊာ ဖတး႐ႈ၍ ရ၏။

႐ပးပးမငးသၾကာ ၾကညးသညးအခါမြာလ ဇာတးကာေကာငးတနး ေၾကားငာေတျ ၾကာဖတး

ဝငးလာသဖငး မေကမနပး ဖစးရတာမလညး ႀကစရာ မရြ။ ၿပ စာအပးဟသညး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 71

တစးေယာကးတညး ထငးဖတးေနလြငးလညး ရသညး။ ေကာငးကျကး ကေလမာ ေတျ႓လြငး

အနအနာမြာ ရြသေတျက အသထျကး ဖတးပကာ ေဝမြ၍လညး ရသညး။ ဒါမြမဟတး

နာေထာငးရနး ဝါသနာပါသမာႏြငး ေတျ႓ပါက စာအပး အစအဆကပငး အသေန

အသထာႏြငးတကျ အာရပါရ ဖတးပႏငးေပေသသညး။

သ႓ေသား တစးခေတာ သတထာရလမးမညး။ စာအပးဆသညးက သ႓က

တကယးအရသာခဖတးမြ အရသာ ေတျ႓တတးေသာ သေဘာ ရြသညး။

အခ႔လမာမြာ ပညာဗဟသတ တပျာရနးအတျကး တစးေန႓ စာဘယးႏြစးမကးႏြာ

အၿပ ဖတးမညးဟ သႏၷဌာနး ခမြတးကာ ေန႓စဥး လာထာခကး ပညးမေအာငး

အသညးအသနး ကမနးကတနး ဖတးၾက၏။ အခ႔မြာလညး လႀကတစးေယာကးေယာကးက

ဖတးၾကညးစမးပါ၊ သပးေကာငးတယး၊ သပးဖတးသငးတယးဟ ညႊနးထာေသာ စာအပးမ

ဆလြငး အတငးအာခၿပ ဖတးတတးၾကရာ စာ၏ အရသာကကာ မခစာရဘ ရြေန

တတးၾကသညး။

သ႓ေသား သညးကစၥအတျကး စာအပးမြာ အပစးမရြ။ အပစးရြသကာ စာဖတးပ

ဖတးနညး ေနရာမကေသာ ၎ လမာကယးတငးသာ ဖစး၏။ သတ႓၏ အဖစးမြာ

ပငးလယးကမးေခသ႓ အပနးေဖခရ ထျကးလာသညးဆၿပ ပငးလယးလႈငးမာႏြငး

ေငျေသာငးယဖလျလျမြ ခရချကေလမာက အာ႐မ ဝငးစာႏငးဘ၊ တနးလနးထာခရသညး

အလပးကစၥမာ အတျကးသာ တေၾကာငးၾကၾက ဖစးေနသမႏြငး တေန၏။ သညးလမ

အေနႏြငး ေပားစရာမေကာငးေသာ သ၏ အပနးေဖခရအတျကး ပငးလယးကမးေခက

အပစးတငးေနပါက တရာမညး မဟတးေပ။

စာဖတးသမာအေနႏြငးလညး အဆပါပဂၓလးမ၏ အဖစးက သငးခနးစာယရနး

လ၏။

စာအပးတစးအပးက ဖတးပါ။ သ႓ေသား မႀကကးလြငး ဆကးမဖတးပါႏြငး။ ပနးသာ

ခထာလကးပါ။ ၿပလြငး ေနာကးတစးအပး စမးၾကညးပါ။ သငးအတျကး အဓပၸာယး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 72

တစးစတစးရာရြေသာ သ႓မဟတး စတးဝငးစာစရာေကာငးေသာ စာအပးမေတျ႓မြသာ

ယငးစာအပးႏြငး သကးေသာငးသကးသာ ေနလကးပါ။ ယငးစာအပးက ဖတး႐ႈေနရေသာ

အခနးကာလသညး သငးအတျကး ေကနပးႏြစးသကးဖျယး အခနးကာလတစးခ ဖစးေန

ေပလမးမညး။

ထ႓ပငး ထသ႓ လကးထတျငး စာအပးတစးအပး ကငးကာ ႏြစးသကးဖျယး

အခနးကာလေလမာက တစးခၿပတစးခ ဖတးသနးရငး သငးႏႈကး အသဥာဏးပညာ

တပျာလာမညး။ စတးေကာငး၊ ႏြလေကာငး၊ အမအကငးေကာငးေတျ တတကး

ကနးေအာငးကာ ပ၍ ပ၍ ရငးကကးပညးဝလာမညးဆက သငးသညး စာဖတးခငးေၾကာငး

အကေကဇ ခစာခရသတစးဥ ဖစးေခၿပ။

(မရငး။ ။ Bennett Cerf ၏ It‟s Fun to Read)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 73

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 74

စာဖတးဝါသနာ အေခတညးစ လငယးတစးဥ၏ စာအပးစငးငယးတစးခက

မၾကာမက ၾကညး႐ႈခရ၏။

လငယးမြာ ၁၉၉၁ - ၁၉၉၂ ပညာသငးႏြစးက အေခခပညာ အထကးတနး

ေအာငးခသ ဖစး၍ အသကး ၁၇ႏြစးအရျယး ရြ၏။

ေကာငးစာက မြနးမြနးကကးမြတးသတစးဥ ဖစးၿပ အေခခပညာ အထကးတနးတျငး

အဂၤလပးစာ အပါအဝငး ဘာသာအခ႔၌ ဂဏးထရခ၏။

အထကးတနး ေကာငးသာဘဝ တစးေလြာကး ေကာငးစာမြအပ ပငးပ

စာအပးစာတမးမာက ဖတး႐ႈေလ မရြခ။ မဂၓဇငးမာ၊ ႐ပးပစာအပး စာေစာငးငယးမာကပငး

သမာစျာ စတးမဝငးစာခ။ သ႓ေသား စာေမပျအၿပ ေကာငးပတးရကးရြညးရေသာ

ကာလတျငးမ အခနးက တနးဖရြစျာ အသခလေသာစတးဖငး အဂၤလပးစာႏြငး အခာ

ဗဟသတစာေပမာက ေလလာဖတး႐ႈရနး သ ဆဖတးခသညး။

ကအာေလားစျာ သ႓၌ စာဖတးဝါသနာပါေသာ ဖခငး၊ စာအပး အစအေဆာငး

ေကာငးေသာ ဥေလတစးေယာကးႏြငး သ႓အာ အဂၤလပးစာ သငးၾကာေပခသညး

စာေပသမာ ဆရာတစးေယာကးလညး ရြေနသညး။

သဥစလပငး သ႓အာ စာဖတးရနး မၾကာခဏ တကးတျနးေလရြၾက၍ သ

စာအပးက စတးဝငးစာေၾကာငး ပသလာသညးအခါ သ႓အာ သႏြငး သငးေလားမညး

စာအပးစာတမးမာ ရြာေဖျေပခငး လမးညႊနးခငး အႀကေပခငးမာ ပလပးၾကသညး။

ဘယးစာအပးက မဖစးဖစးေအာငးဖတး ဟ၍ကာ အတငး တကးတျနးခငး

မပၾကဘ သ စတးဝငးစာရာ သ ဝါသနာပါရာ လမးေၾကာငးအတငး သ႓ဘာသာ

ဖျ႓ၿဖသျာပါေစ ဟ၍သာ ၎တ႓ သေဘာထာခၾကသညးဟ ဆသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 75

လငယး၏ စာအပးစငးက ကၽျနးေတား ၾကညး႐ႈရသညးအခနး၌ သ၏

စာဖတးသကးတမးမြာ တစးႏြစးခနး႓ရြၿပ ဖစးသညး။

သ႓ေသား အစပငးတျငး ခပးကက ဖစး၍ ေသေသခာခာ ဖတးသညးက

သေလလသာ ရြေသသညးဟလညး ဆသညး။

သ႓စာအပးစငးကေလမြာ ေသေသေလ ဖစးသညး။ စာအပးမာက

သပးသပးရပးရပး စတငးထာသညး။ စာအပးေတျက ေသေသပါပါေတျ မာသညး။ အပးေရ

စစေပါငး တစးရာနပါေလာကးပ ရြသညး။

စာအပးမာက အကခတးၾကညးလကးသညး အခါ၌မ ထခာခကးတစးခ

သျာေတျ႓ရသညး။ သ႓စာအပးစငးတျငး မနးမာဘာသာ စာအပးမာ မေတျ႓ရေပ။

„မနးမာစာ မဖတးဘလာ ‟ ေမသညးအခါ

„ဖတးပါတယး၊ ဒါေပမ ကယးပငးေတာ မရြဘ၊ အေဖစာအပးစငးက ယၾကညးတအခါ

ယၾကညးတယး၊ ဥေလဆက ငြာဖတးတာလ ရြတယး‟

„ဘာေတျ ဖတးလ‟

„သပးေတာ မာမာ မဖတးပါဘ၊ ဆရာႀက ေရႊဥေါငး တစးေယာကးေလာကးပ

ေသေသခာခာ ႀကကးၿပ ဖတးဖတာ ရြတယး‟

„ဟတးလာ၊ ဘယးစာအပးေတျပါ လမး ‟

„တစးသကးတာမြတးတမးန႓ စေထာကး ေမာငးစရြာ ဝတေတျ ဖတးပါတယး၊

စေထာကး ေမာငးစရြာကေတာ သေဘာကလ႓ မၾကာခဏ ထပးဖတးဖစးတယး ‟

„တစးသကးတာမြတးတမးေကာ ႀကကးရ႔လာ ‟

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 76

„ႀကကးပါတယး၊ ဖတးရတာ အရသာရြတယး၊ ဆရာႀကက အေရအသာ

အရမးေကာငးတာပ၊ ေရလကးရငး အပငးခညးပ၊ မမရရ အသာပါပါ ေရတယး၊

ထထခာခာ မြတးသာစရာေတျလ အမာႀက ပါတယး။ ကၽျနးေတားဥေလဆရငး

ဒစာအပးႀကထက တခ႔အပဒးေတျက အေၾကာငးတကးဆငးတငး အလျတး ရျတးရျတး

ပတတးတယး ‟

ဆရာႀက ေရႊဥေဒါငးမြာ သ၏ ဥေလ၊ ဘႀကမာ အပါအဝငး သတ႓မသာစ

အစဥးအဆကး ႀကကးႏြစးသကးခေသာ စာေရဆရာႀကဖစးရာ လႀကမာ ႀကကးၾက

ကကာၾကလျနးသဖငး သ ဖတးဖစးကာ သေဘာကသျာခငး ဖစးသညး။ ယေန႓ေခတး

ဆရာတ႓၏ စာအပးစာတမးမာႏြငးကာ သ နစပးခငး မရြခ။

သ႓စာအပးမာက အေသစတး ၾကညးး႐ႈမသညးအခါ၌မ ကၽျနးေတား အေတားပငး

စတးဝငးစာသျာမသညး။

စာအပးေတျကေတာ စာအပးေကာငးေလေတျ ဖစးသညး။ သတ ရသ မြမြတတ

ရြသညး။

အဓက ကေတာ

Ladder Edition, Stories Retold, Shorter Classics, Special Student

Edition. စသညး စာစဥး အမညးမာတပး၍ ထတးေဝၾကသညး အဂၤလပးစာ လျယးလျယးဖငး

ပနးေရထာေသာ ဂႏဝငး ဝတငယးမာ၊ သတ ကမးငယးမာ ဖစးသညး။

Sir Walter Scott ၏ Ivanhoe;

Charles Dickens ၏ David Copperfield;

Alexander Dumas ၏ The Count of Monte Cristo;

Jonathan Swift ၏ Gulliver's Travels;

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 77

H.G.Wells ၏ The War of the Worlds;

Jack London ၏ The Sea-Wolf;

Conrad Richter ၏ The Light in the Forest စသညး ဝတမာ။

M. Cousins ၏ Thomas Alva Edison;

N.R. Campion ၏ Patrick Henry;

Carl Sandburg ၏ Prarie Town Boy;

E.F. Dodd ၏ Sir Ronald Ross;

Sterfan Lorant ၏ The Life of Abraham Lincoln;

L. Barnett ၏ The Universe and Dr.Einstein စသညး ဂႏဝငး အတပၸတ

စာအပးမာ။

A. Mandelbaum ၏ Electricity: The Story of Power;

M.J. Adler ႏြငး C.V. Doren တ႓၏ How to Read a Book;

David Le Roi ၏ The Scottie Book of Inventions;

W. Lotspeich ၏ Discoveries in Science: How They Are Made;

John Scott ၏ Hunger: Man's Struggle to Feed Himself;

Henry David Thoreau ၏ Walden;

L. Fermi ၏ The Story of Atomic Energy;

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 78

V. & N. Kovalik တ႓၏ The Ocean World စသညး သပၸႏြငး သတ အေထျေထျ

စာအပးမာ။

„စာအပးေတျ အေတားစတာပ၊ စာအပးေကာငးေတျခညးပ၊ ဘယးက ရြာၿပ

စထာတာလ ‟

„အေဖစာအပးစငးထက ေလြာကးေမႊထာတာေတျ ပါတယး၊ တခ႔လ

ဆရာေပတာ ကၽျနးေတား ဥေလေပတာေတျ ရြတယး၊ ကၽျနးေတားဘာသာ လမးေဘ

စာအပးတနး ေတျမြာ လကးၾကညးၿပ ေရျ ဝယးထာတာေတျလ ပါတယး၊ ကယး

ဖတးႏငးေလာကးတ အဆငးေတျေပါ၊ တခ႔စာအပးေတျက မရငးေတျဆေတာ ဖတးရတာ

ခကးတယး၊ ကၽျနးေတား သပးဖတးလ႓ မရဘ။ အေၾကာငးအရာ ႀကကးလ႓ ဝယးထာတာ၊

ေနာကး တဖညးဖညး အဂၤလပးစာ ပဖတးႏငးတအခါ ဖတးမလ႓ ‟

„ေကာငးပါတယးကျာ၊ ဒလပ ႀကစာဖတးရငး တစးဆငးၿပ တစးဆငး

တတကးလာမြာေပါ။ ဒါန႓ ဒစာအပးအပါေတျ၊ အလျယးေရ စာအပးေတျထက ဘယးႏြစးအပး

ေလာကး ဖတးၿပၿပလ‟

„တစးဝကးေကားေလာကးေတာ ဖတးၿပပါၿပ၊ တခ႔လ တစးပငးတစးစ ဖတးၾကညးၿပ

ဆကးမဖတးဖစးတာေတျလ ရြပါတယး။‟

„ဒါန႓ ဝတေတျထမြာ ဘယးဟာေတျ အႀကကးဆလ ‟

„ကၽျနးေတားက ပငးလယးထက ဝတေတျ ပသေဘာကတယး၊ ထရရြာ

အငးလငးတ႓၊ ေကာရလး အငးလငးတ႓၊ ေရားဘငးဆနး က႐ဆတ႓ ဖတးလ႓

သပးေကာငးတယး၊ ဆဝလးဖးလ ႀကကးပါတယး။ ဒါေပမ သကေတာ တစးမေပါေလ‟

„ဘယးလတစးမလ ‟

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 79

„သက ဝတဇာတးလမးထကး ဝလးဖးလာဆငး ဆတ သေဘၤာကကးပတနး

အေၾကာငး သ႓စတးသေဘာထာေတျ သ႓စကာေတျက စတးဝငးစာစရာေကာငးေအာငး

ေရတယး‟

„ထရရြာ အငးလငးထမြာလ စတးဝငးစာစရာေကာငးတ ဇာတးေကာငးေတျ

ပါတာပ မဟတးလာ ‟

„ဟတးေတာ ဟတးပါတယး၊ ဒါေပမ သတ႓က ဘယးလေပာမလ၊ နညးနညး

ရြငးတယး ေခၐမြာေပါ၊ နာလညးလျယးတယး၊ လာဆငးကေတာ ပစတစးမပ၊ ဒလက လဆ

လၾကမးႀက။ ဒါေပမ ဒါဝငးရ႔ အေဗားလရြငး သအရလဟာမေတျလ သ သတယး‟

„မဆပါဘ၊ မငးဝတေတျရ႔ ကျပာတ သေဘာေလေတျ သတပမသာပ၊

မာမာ ဖတးလာတအခါ ပသလာလမးမယး။ ဝတေတျထမြာ တခ႔က ဇာတးလမးက

အာပၿပ ေရတယး၊ တခ႔က ဇာတးေကာငးက အာပၿပ ေရတာ ရြတယး၊

ဇာတးလမးအာပတ ဝတေတျမြာ ဇာတးေကာငးေတျက မာေသာအာဖငး မေသစ႐ကးေတျ၊

သပး႐ပးလမကျဘ၊ တကယးလအစစးန႓ သပးမတဘ။ ဇာတးေကာငးအာပတ

ဝတေတျကေတာ ဇာတးေကာငးေတျက ပၿပ လႈပးတယး၊ လအစစးန႓ ပတတယး၊ ဥပမာ

ေစာေစာက ေပာတ ထရရြာ အငးလငး ဆပါေတာ၊ သ႓အထမြာပါတ ခငးေထာကးန႓

လဆႀက ေလာငး ဂၽျနး ဆစးလဗာဆရငးလ အေတားက ထခာတ ဇာတးေကာငးပ၊

စာေရဆရာက သ႓စတးဓာတးစ႐ကးကလ အေတားေလ ေဖားပတာပါပ။ ဒါေပမ ဝတက

သ႓ခညး အသာေပထာတာ မဟတးဘ။ ဝတထမြာ သ႓အပငး တခာအေရပါတ

ဇာတးေကာငးေတျ အေတားမာမာ ပါေသတယး။ ၿပေတာ ဆစးလဗာ အပါအဝငး

ဒဇာတးေကာငးေတျ အာလဟာ စာေရဆရာ ဆငးထာတ ရတနာသကးဇာတးလမးထမြာ

မငးက လေကာငးေနရာ ေန၊ မငးက လဆလပး စသဖငး ေနရာခေပတအတငး

လႈပးရြာကပရတ သေဘာ ရြတယး။ စာေရဆရာ ေတားလျနးလ႓သာ ဒဝတဖတးၿပတ

အခါမြာ ဒဇာတးေကာငးေတျက မေမႏငးဖစးၾကရတာ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 80

„တကယးေတာ ထရရြာ အငးလငးက ဇာတးလမးက အာပတ ဝတ၊ သ႓အထက

ဇာတးေကာငးေတျကလ အဓကအာဖငးေတာ မေသ ဇာတးေကာငးေတျ၊ ဥပမာ

အာဖငးေတာ မေသဇာတးေကာငးေတျ၊ ဥပမာအာဖငး ဆရာဝနးႀက လဗေဆဆရငး

စတးေကာငး ရြမယး၊ အေမားအမငး ရြမယး၊ ကပၸတနး စေမာလကးက တညးၿငမးမယး၊ သတ

ရြမယး၊ ဟတးတယး မဟတးလာ၊ ဝတအစအဆ ဒတငး သျာမယး၊ မေသ သေဘာေတျ၊

ဒဝတထမြာ အဓက ဆျသျာတာ ဇာတးလမးပ၊ ရငးတမမ ရငးတမမန႓၊ အဓက

ဇာတးေကာငးဖစးတ လငယးေလ ဂငးမးက လဆႀကေတျ ပငးလယးဓာပ

လၾကမးႀကေတျၾကာထမြာ လႈပးရြာခငးထာတာဆေတာ တစးေလြာကးလ တထတးထတး

ဖစးစရာေတျခညးပ။ အဒ တထတးထတးက စာဖတးသက ဆျေဆာငးသျာတာ။

„ဆဝလးဖးလ ဟာမကေတာ ဇာတးလမးလ ပါေတာ ပါတာေပါ႓။ ဒါေပမ

ကကေလပ ပါတယး၊ သက ဇာတးကျကး အလြညးအေပာငးေတျန႓ ဆျေဆာငးတာ

မဟတးဘ၊ ဇာတးေကာငးရ႔ ထခာတ စ႐ကးသဘာဝန႓ ဆျေဆာငးတာ၊ ဇာတးလမးက

သ႓စ႐ကးေတျ ပပငးေအာငး ပညးစေအာငး ေဖားႏငးဖ႓အတျကးသာ အေထာကးအက

ပေပရတာ၊ ဆဝလးဖးထမြာ ေစာေစာက မငးေပာတ လာဆငး၊ လာဆငးဟာ

ဘယးလလစာလ ေပာမယးဆရငး ေစာေစာက ဆရာဝနးႀကတ႓၊ ကပၸတနးတ႓လ တစးချနး

ႏြစးချနးန႓ အၿပ မေပာႏငးဘ၊ တစးအပးလ ဖတးရငးန႓မြ တဖညးဖညး သ႓အေၾကာငးေတျ

သ႓ရ႔ ထခာတ စတးဓာတးေတျက သလာရမြာ။ လာဆငးက ၾကညးလကးရငး

တကယးလထလဆနး နာလညးရခကးတ လစာမလ႓ ထငးရမယး၊ ဒါေပမ

အပငးေလာကမြာ အဒလ နာလညးရခကးတလေတျ ထခာဆနးၾကယးတလေတျ

အမာႀက ရြတယး။ တစးခါတစးရ ႐စငးတယး ထငးရတလက ဆနးေနတတးတယး။

ဇာတးေကာငးစ႐ကး အာပတ ဝတဆတာ အဒလ နာလညးရခကးတ

လထခာေတျအေၾကာငး၊ ဒါမြမဟတး သာမနးလ႓ ထငးရတ လေတျကယးတငး

တကယးတမး ကေတာ နာလညးရခကးပ၊ ထခာဆနးၾကယးပအေၾကာငးက ေဖားပတ

ဝတေတျ၊ ဇာတးလမးႀကကးတလေတျကေတာ ဒလဝတမေတျက သပးအရသာ

မေတျ႓တတးၾကဘ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 81

„ဒါေပမ လ႓စ႐ကးသဘာ ဝက စတးဝငးစာတတးၾကသေတျအတျကးကေတာ

ဒဝတမ ဖတးရတာလ လြ႔ဝြကးသညးဖဝတမာ ဖတးရသလ ရငးတမမန႓ လကးက

မခႏငးဘ၊ စာဖတးသကးရငးလာ ဘဝအေတျ႓အႀကရြလာ လေတျအေပၐ စတးဝငးစာမႈ

ပမာလာတ အခါ ဒဝတမက ပအရသာခမလာမယး၊ ပလ တနးဖထာမလာမယး၊ ဒါေပမ

ဇာတးေကာငးစ႐ကးေတျက မရငးဝတေတျမြာမြ ပပပငးတယး။ အလျယးပနးေရတ

စာအပးေတျကေတာ အေတားေလ ေလာသျာတယး ။ ဒါေပမ ရသေလာကးေတာ

ရတာေပါ႓ေလ၊ ၿပ မရငးဝတေတျက ဖတးရတာ ခကးဥမယး၊ သပးခကးတာေတျ ပငးပနးခၿပ

မဖတးန႓၊ စာဖတးတယးဆတာ ဥေႏြာကးရငးသနးေအာငး ေလကငးခနးလပးတာဖစးသလ

စတးၾကညးႏမႈ စတးေကနပးမႈလ ရြေစရမယး။ သပးခကးခ ပငးပနးလျနးရငး

စာေၾကာကးသျာႏငးတယး ၊ ေဟာဒမြာ မငးမြာလ ရြတာပ၊ Pleasure and Purpose

ဖတးၿပၿပလာ ‟

„ဟတးက၊ သေလပဒးေလာကးေတာ ဖတးၿပပါၿပ၊ စအကးတေမာငး ေဖာကးတ

ဖာဒနနး ဒလကးဆကးအေၾကာငး၊ မဒမးကရ၊ အငးဒ႐ ကာနကးဂ၊ ေနာကးလ တစးပဒး

ႏြစးပဒးေလာကး ဖတးဖစးတယး‟

„ဘယးလလ ဖတးရတာ လျယးသလာ၊ ခကးသလာ ‟

„Ladder ေတျေလာကးေတာ မလျယးဘ။ ဒါေပမ သပးအခကးႀကေတာ

မဟတးပါဘ၊ ဖတးလ႓ရပါတယး ‟

„အဒါဆ ကနးတအပဒးေတျလ ဖတးၾကညးပါဥ၊ သ႓အထမြာ ဝတတေလေတျလ

ပါတယး၊ သက သတ ရသ မြေအာငး စထာတယး၊ စာအပးနာမညးက သ႓စာအပးရ႔

ရညးရျယးခကးက ေဖားပထာတာ၊ Pleasure and Purpose တ၊ စာဖတးတယးဆတာ

စတးၾကညးႏမႈ စတးေကနပးမႈ (Pleasure) ဖစးေစရမယး၊ ကယးအတျကး အကဖစးထျနးဖ႓

ဆတ ရညးရျယးခကး (Purpose)လ ပါေစရမယးဆတ သေဘာ။ ဝတေတျ ဖတးတအခါမြာ

Pleasure ဘကးက ပမယး၊ ဒါေပမ လ႓ဘဝ လ႓ေလာကအေၾကာငးလ သချငးရမယး၊

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 82

ဝတမဟတးတ စာမေတျက ဝတေတျေလာကး ဖတးရတာ အရသာရြမြာ မဟတးဘ၊

သ႓ေသား သတ႓လပ အေၾကာငးအရာ အခကးအလကးရ႔ ဆျေဆာငးမႈန႓ ဖတးေပားႏငးတယး၊

စတးဝငးစာစရာ ဖစးႏငးတယး၊ သ႓ဆက အေၾကာငးအရာ အခကးအလကး ဗဟသတေတျ

ရတအတျကး တနးဖရြတယး၊ မငးက ဘယးဟာမေတျ ပစတးဝငးစာသလ‟

„ကၽျနးေတားက ဝတေတျလ ႀကကးေတာ ႀကကးပါတယး၊ ဒါေပမ သပၸန႓

အေထျေထျ ဗဟသတ စာအပးေတျ ပစတးဝငးစာတယးလ႓ ေပာရမယး ထငးတာပ၊ တခ႔

ကၽျနးေတားသငယးခငးေတျက စာအေရအသာလြတာေတျ သေဘာကတယး၊ အဒါမ

ေတျ႓ရငး ကၿပ ကကးထာၾကတယး၊ ကၽျနးေတားကေတာ အဒါမ ဝါသနာမပါဘ၊

အဖစးအပကးေတျ အခကးအလကးေတျ ပစတးဝငးစာတယး၊ ၿပေတာ လေတျအေၾကာငးလ

ဖတးရတာ ေပားတယး၊ အတပၸတေတျေပါ။ အကးဒဆငးအတပၸတဆရငး တစးေန႓ကမြ

ဝယးလာတာ၊ အဒေန႓ပ ကၽျနးေတားၿပေအာငး ဖတးပစးလကးတယး။ ကၽျနးေတားက သ႓က

သပၸတထျငးမႈေတျန႓ ပတးသကးၿပေတာလ စတးဝငးစာတယး၊ ၿပေတာ သ႓ဘဝ

အေတျ႓အႀကေ တျ သ႓စတးဓာတးန႓ သ႓လပးပကငးပ ထခာတာေလေတျကကလ

စတးဝငးစာစရာ ေကာငးတယး၊ ရယးရတာေလေတျလ ပါတယး၊ သ႓နာမညး

သေမေနတာလဟာမ ‟

„ေအ၊ ေကာငးပါတယးကျာ၊ အတပၸတေတျ စတးဝငးစာတာ ေကာငးတယး၊

အတပၸတဖတးတယးဆတာ ကမာၻမြာ အထခာဆ ပဂၓလးေတျန႓ သကၽျမးချငးရတာန႓

တတယး၊ နညးနညးပါပါ သရတာ မဟတးဘ။ တရငးတႏြ သရတာ၊ ဒလေတျ

ဘာေၾကာငး လတကာထကး ထခၽျနးထငးရြာလာရသလ၊ ထခၽျနးေအာငး ဘယးလ

ႀကစာခၾကသလ၊ ဘဝ အခကးအခေတျက ဘယးလ ရငးဆငးခၾကသလ၊ သတ႓

နညးလမးေတျ ကယး သရမယး၊ သတ႓ စတးဓာတးေတျ ကယး ေလစာမရမယး၊ သတ႓က

အာကအတယၿပ ကယးတငးလ ထခၽျနးတလတစးေယာကး ဖစးလာေအာငး ႀကစာခငး

စတးေတျ ထကးသနးလာႏငးတယး။ တကယး ထကးသနးၿပ ႀကစာရငး ကယးလ

အတငးအတာတစးခအထေတာ ဖစးလာႏငးတာပ။ ‟

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 83

„ၿပေတာ အတပၸတေတျ ဖတးတအခါ အဒအတပၸတရြငးရ႔ အႀကမာဆ

အရညးအခငးဟာ ဘာလ၊ သတလာ၊ ဇျလ႓လလာ၊ ဉာဏးအေမားအမငးလာ၊ စတးေကာငး

ႏြလေကာငး ရြမႈလာ၊ သ႓ရ႔ အာနညးခကးကေကာ ဘာလ၊ ေဒါသႀကတာလာ၊

ေပါငးသငးဆကးဆေရ ညဖငးတာလာ ၊ ဝရယနညးတာလာ၊ အဒအာနညးခကးေၾကာငး

သ႓ဘဝမြာ ဘယးလထခကးခရသလ၊ ဒါေလေတျ စစမးဆငးခငးတ စတးန႓ဖတး၊ အဒက

ရတ အသတရာက ကယးတငး လကးေတျ႓ဘဝမြာ အသခ၊ အဒါဆရငး

အတပၸတဖတးတအလပးကေန အကေကဇ ေကာငးေကာငး ခစာရမယး။ က၊ ဒါန႓

ဒါေလေတျကေကာ ဘယးလလ၊ အစပါပလာ၊ general knowledge ေတျ၊ အမယး

Rachel Carson ရ႔ The Sea Around Us, ဒါက original ပ၊ မငးဖတးလ႓ရရ႔လာ‟

„သပးမရဘ၊ ကၽျနးေတားက The Ocean World ဖတးၿပ သေဘာကလ႓

ဒစာအပးလ အေၾကာငးအရာခငး ဆကးစပးတယးဆၿပ အေဖဆက ယထာတာ ‟

„ဒ Nuclear Weapons ေကာ ဖတးၿပၿပလာ‟

„ဟတးက၊ ကၽျနးေတားက Physics လ ဝါသနာပါတာဆေတာ ဒစာအပးမ

ဖတးရတာ လျယးတယး၊ စတးလ ဝငးစာတယး၊ သခငးတာေတျလ ပါတာက၊

အဏမဗလပးနညးေတျ၊ အဏမလကးနကးရ႔ စျမးအာေတျ ပါတယး၊ ဒါန႓ ဆကးစပးၿပ

ကၽျနးေတားဆမြာ The Story of Atomic Energy ရြတယး၊ ေလားရာ ဖာမ ေရတာ၊

အဏမသပၸပညာရြငးႀက အငးနရကဖာမရ႔ ဇန၊ သက အဏမသပၸ သမငးေၾကာငးက

ေရထာတာ၊ အေတားေကာငးတယး။ ေနာကးတစးအပးက The Nuclear Years၊ ေဟာဒမြာ၊

ဒါကေတာ အဏမလကးနကး မပနး႓ပျာေရ ေဆျ ေႏျ ၾကတာ၊ စာခပးစာတမး

ခပးၾကတာေတျ အေၾကာငးပါ၊ SALT တ႓ ဘာတ႓၊ ကၽျနးေတား သေဘာေလာကးပ

ဖတးၾကညးပါတယး ‟

„ေအ၊ ေကာငးပါတယးကျာ၊ မငး ဖတးတာေတျ အေတား ကယးကယးပနး႓ပနး႓

စစလငးလငး ရြပါတယး၊ ဒါေပမ တစးခေတာ အႀကေပခငးတယး၊ မနးမာစာအပးလ ဖတးဖ႓၊

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 84

အခလပေပါ႓၊ ဝတေရာ မနးမာမႈ မနးမာသတေတျ မနးမာ အတပၸတေတျပါ မြမြတတ တျၿပ

ဖတး။ ဘယးစာအပး ေကာငးသလ၊ သငးေတားသလ ဆတာေတာ လႀကေတျန႓ အေသစတး

ေဆျ ေႏျ ေမမနးၾကညးေပါ႓။ အဒါဆ အမြတဆ အာဟာရ ရသျာမယး၊ စတးက

ကနးမာႀကခငးေစတ အာဟာရ။ စာဖတးတယးဆတာက ကယးကကယး ပစပေထာငး

တာပ၊ ပစတေနရာမြာ ဘကးစ မြမြတတ ဖျ႓ၿဖေအာငး ပစရတယး၊ အစဖတးရမယး၊

တခ႔က ဝတဖတးတာ သပးမႀကကးဘ၊ သပးအကမရြဘ ထငးၾကတယး။

ဘယးဟတးမလ၊ ဝတဆတာ လေတျအေၾကာငး ေရထာတာ။ လ႓ေလာကအေၾကာငး၊

လေတျရ႔ ဘဝ၊ လေတျရ႔ ကၾကမၼာ၊ လေတျရ႔ စတးဓာတး၊ အဒါေတျ ေရထာတာ။

ဝတေကာငးတစးပဒး ဖတးရငး အရသာခစာရသလ လ႓သေဘာ လ႓သဘာဝေတျလ ပၿပ

မငးတတး သတတးလာတယး။

„လဆတာ လ႓အေၾကာငး သဖ႓လတယး၊ ပသတ လဟာ ပညာရြပ၊ လ႓သေဘာက

သတအခါ ကယးန႓ ဆကးဆရသေတျအေပၐ ပၿပ နာလညးႏငးတယး၊ ချငးလႊတးႏငးတယး၊

အေမားအမငးရြရြ ဆကးဆႏငးတယး။ အဒေတာ ဝတဆတာလ သ႓တနးဖန႓သ ရြပါတယး။

သ႓ကလ ဖတးပါ၊ ဒါေပမ ေစာေစာက ေပာသလ ဝတမဟတးတ တခာစာေတျလ

ပညးပညးစစ မြမြတတ ဖတးေပါ႓။ လဆတာ အလစေတာလ မသႏငးဘ၊ ကမာၻေပၐမြာ

ရြသမြ စာအပးေတျလ မငး မဖတးႏငးဘ၊ ဒါေပမ အေခခအာဖငးေတာ ဘာမဆ

နညးနညးစ သတယးဆတာမ၊ အ ဘာမဆ နညးနညးစ ဆတာလ မာေသတယး၊

အေတားမာမာ ကစၥေတျမြာ နညးနညးစ သတယး၊ အၾကမးဖငး idea ရြတယး

ဆတာမဖစးရငး ကယးဘဝမြာ ႀကေတျ႓လာရတ ပနာေတျ ကစၥဝစၥေတျက

ႏႈငးႏႈငးခနးခနး အေမားအမငးရြရြန႓ ရငးဆငးေဖရြငးသျာႏငးလမးမယး၊ ပညာရြတယးဆတာ

အဒါပ။ Knowledge ဆတ သတအသ မာလာတအခါ Wisdom ဆတ ပညာဉာဏး

အေမားအမငး ဖစးလာတယး၊ စာသမာအတျကး အဓက ဆလာဘးဟာ အဒ Wisdom ပ‟

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 85

„ကၽျနးေတားလ အဒ ဆလာဘးမ ရခငးပါတယး။ ေလာေလာဆယး ကၽျနးေတား

ဖတးေနတာဟာ အၾကမးဖငးအာဖငးေတာ နညးမြနးလမးမြနးေပါေနား၊ မနးမာစာအပး

စာတမးေတျပါ ထပးဖညးဖတးသျာပါ မယး‟

„ေကာငးတယး၊ အခအတငးကပ တဖညးဖညး ထပးဆငး ခ႔ထျငးၿပ ဖတးသျာ၊

အဂၤလပးစာမြာ မရငးစာအပးေတျ တဖညးဖညး တကးဖတးႏငးေအာငး ႀကစာ၊

အလငးေတာ မလန႓။ မနးမာစာအပးစာတမးလ လႀကေတျ ေမမနးၿပ ဖတး၊ အသလ

သျာရမယး။ ဒါေပမ ေရရြညးအတျကး ေပာခငးတာတစးခ ရြေသတယး။ အဂၤလပးစာမြာ Jack

of all trades and master of none ဆတ စကာတစးခ ရြတယး၊ ဟစပးစပး သညးစပးစပး

အစသသလ တတးသလန႓ တကယးတမးကေတာ ဘယးဟာမြ မကၽျမးကငးဘ

ဆတစကာ၊ စျယးစဆတာ မႀကကးတသေဘာန႓ ေပာတာ။

„မြနးတယး၊ စျယးစပါရဂဆတာ မဖစးႏငးဘ၊ ေလာကႀကမြာ လဆတာ ဟစပးစပး

သညးစပးစပးန႓ ရပးတညးလ႓လ မရဘ။ တစးခခမြာ ပါရဂေမာကးမြ လရာဝငးမယး၊

တနးဖထာခရမယး၊ ေအာငးမငးမယး။ ဒါေပမ တစးခခမြာ ပါရဂေမာကးေနတယး၊

ကနးတာေတျ ဘာမြမသဘဆရငးလ ခပးေၾကာငးေၾကာငး လတစးေယာကးဖစးလာႏငးတယး၊

ဒါေၾကာငး အေကာငးဆက လဟာ အေခခအာဖငးေတာ ကစၥအေတားမာမာမြာ

နညးနညးစ သထာ နာလညးထာသငးတယး။ ဒအေခခအေပၐမြာမြ ထပးဆငးၿပ

ဘယးကစၥမြာေတာ တကယးကၽျမးကငးသ ပါရဂဖစးတယး ဆတအဆငးထ ေရာကးေအာငး

ႀကစာသငးတယးလ႓ ေပာခငးတယး ‟

„စာဖတးတေနရာမြာလ ဒသေဘာမ ထာသငးတယး၊ ဘဝတစးခလန႓

ပတးသကးလ႓လ ဒသေဘာအတငး ရြသငးတယး၊ မငးဘဝမြာ ဘယးနယးပယး ဘယးကစၥမြာ

ထထခၽျနးခၽျနး ဖစးရမယးလ႓ ရညးမြနးထာသလ၊ အဒ ရညးမြနးခကးအတငး ဖစးေအာငး

ႀကစာ၊ အငးဂငးနယာ ဖစးခငးသလာ၊ ဆရာဝနး ဖစးခငးသလာ၊ ေရြ႔ေန ဖစးခငးသလာ၊

ထခၽျနးတ အငးဂငးနယာ၊ ထခၽျနးတ ဆရာဝနး၊ ထခၽျနးတ ေရြ႔ေနဖစးခငးရငး

အငးဂငးနယာပညာ၊ ေဆပညာ၊ ဥပေဒပညာေတျမြာ တစးဖကးကမးခတးေအာငး ႀကစာ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 86

ရမယး။ ဒါ အဓက၊ ဒါေပမ ဒါန႓ၿပသလာဆတာ မၿပဘ၊ တတာေဆာကးမယး

အငးဂငးနယာဟာ သအေၾကာငး၊ သစးအေၾကာငး၊ တတာနညးပညာအေၾကာငး သ႐န႓

မၿပဘ၊ အလပးသမာအေၾကာငး သရဥမယး၊ စမအပးခပးတတးရဥမယး၊ အလပးသမာ

ေတျရ႔ စတးဓာတးက သၿပ သတ႓အသသရ႔ ရငးထမြာ ဒတတာႀကက အေကာငးဆ

ဖစးေအာငး တညးေဆာကးမယးဆတ စတးဓာတးမေတျ ကနးေအာငး လာေအာငး

အာေပတာ၊ စညး႐တာ၊ လႈ႔ေဆားတာ၊ သတ႓ အခကးအခ သတ႓ ပနာေတျကလ

နာလညး သတတးစျာန႓ ေဖရြငးေပတာ၊ အဒလ အရညးအခငးမေတျပါ ရြမြ ခကးခတ

လပးငနးႀကတစးရပး ၿပေမာကးေအာငး ဥစေဆာငးရျကးႏငးတ ထခၽျနးေအာငးမငးေသာ

အငးဂငးနယာဖစးမြာ။ ဆရာဝနးအလပး၊ ေရြ႔ေနအလပးလ ဒအတငးပ၊ လ႓အသငးအဝငး

တစးခလန႓ စပးလဥးတ ဉာဏးအေမားအမငး (Wisdom) ရြရမယး၊ သကးဆငးရာ

ဘာသာရပးမြာ Expert ဖစးရမယး၊ Jack of all trades and master of one ဒါမြမဟတး

တခ႔ပထခၽျနးတ လမာကေတာ master of some အသလ ဖစးရမယး။ ဒါဆရငး

ေအာငးမငးတ လတစးေယာကး ဖစးမယး၊ ေအာငးမငးတ ဘဝတစးခ တညးေဆာကးႏငးမယး။

„အဒေတာ စာဖတးတေနရာမြာ ကယးဘဝ လမးေၾကာငးန႓ ဆကးစပးၿပ ဖတး၊

အေခခအာဖငးေတာ ကယးပနး႓တ ဗဟသတ ဉာဏးအေမားအမငး ရြေအာငး ဖညးဆညး၊

ၿပရငးေတာ ကယးဘဝန႓ တကး႐ကးသကးဆငးတအပငးမြာ တကယးကၽျမးကငး

တတးသေအာငး ဖတး၊ ေရြ႔ေနလပးမယးသဆရငး ဥပေဒေရရာ၊ တရာစရငးေရဆငးရာ

စာမက အဓကထာၿပ ဖတး၊ ႏငးငေရသမာ လပးမယးသဆရငး ႏငးငေရ သေဘာ

တရာေတျ ႏငးငသမငးတ႓ ႏငးငေရ အတပၸတတ႓ ႏငးငေရမနး႓ချနးတ႓လ ဟာမေတျက

ေဇာကးခၿပ ဖတး။ အဒါ စာက အကအရြဆ ဖတးတနညးပ‟

စာဖတးသညးအလပးက ထကးသနးတကးကျ စျာ ေဆာငးရျကးေနေသာ စာအပးစငးႏြငး

လငယးက မငးရသညးမြာ ၾကညးႏစရာ အာရစရာ ေကာငးလြသညး။

သ႓မြာ အကနး႓အသတးမရြေသာ အနာဂတး အလာအလာေတျ ရြေနသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 87

သသညး လမၼာယဥးေကသ၊ စတးေကာငး ႏြလေကာငးရြသတစးဥ ဖစးလာႏငး

သကသ႓ ပညာဉာဏးပညးဝကာ ထခၽျနးထကးမကးသ တစးဥလညး ဖစးလာႏငးသညး။

ပညာဉာဏး အေမားအမငးဟသညး လတစးေယာကး၏ ဘဝ၌ အဖတနးဆ

အရငးအႏြ ဖစးသကသ႓ ပညာဉာဏးရြေသာ ပဂၓလးမာဟသညးလညး တငးပညး

တစးပညး၏ ဂဏးသေရႏြငး ဖျ႓ၿဖစညးပငးမႈက ေဆာငးသညး တနးဖအရြဆ အရငးအႏြမာ

ဖစးသညး။

ပညာဉာဏးႀကမာေသာ ပဂၓလးေတျမာေလ တငးပညးတစးပညး ထျနးကာ

စညးပငးေလပငး။

ကၽျနးေတားရငးထတျငးကာ စာအပးစငးႏြငး လငယးေလေတျ ႏငးငတစးလႊာမြာ

ေပၐေပါကးလာၾကပါေစ၊ သတ႓တစးေတျ လျတးလပးစျာ ဖျ႓ၿဖရြငးသနးချငးရေအာငး အာေပ

ေထာကးကမညး ဥေလ ဘႀကမာလညး တပျာလာပါေစ။ သတ႓အတျကး စာအပး

စာတမးေကာငးမာလညး ေပါေပါမာမာ ေပၐထျကးလာပါေစ ဟ၍သာ လႈကးလြစျာ

ဆေတာငးေနမပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 88

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 89

“မႏြစးက ဒေန႓မမြာ ဘာဖစးသလ သလာ”

နနကးစာ စာပျတျငး ခငးပျနးသညးအာ ကၽျနးမ ေမမသညး။

“ဟငးအငး၊ ဘာဖစးတ ”

သက ေကားဖက င႓ေသာကးလကးၿပ ေမသညး။

ကၽျနးမက ေပါငးေပၐမြာ တငးထာသညး ငါႏြစး ဒငးယာရေလက ဖျငးကာ

ပနးေဖသညး။

“မႏြစးက ဒေန႓မမြာ ႏျာစာကကး ဝငးတခါနာက ဆႏြငးပငးအစပးမြာ

အဝါေရာငး က႐ကပးစး ပနးကေလႏြစးပျငး ကၽျနးမတ႓ ေတျ႓ရတယးေလ”

ခငးပျနးသညး၏ မကးႏြာ လငးသျာသညး။

“ဟာ ဟတးသာပ၊ ကယး ေမေနတယး၊ ဘာေၾကာငး အသေလာကး အေစာႀက

ပျငးသလမသဘေနား၊ ကယးတ႓ စဥးစာလ႓ မရၾကဘ”

က႐ကပးစးေတျက ဧၿပလဆလြငးေတာ ကၽျနးမတ႓ ၿခထမြာ ေဝေနေအာငး

ပျငးစၿမ ဖစးသညး။ သတ႓က ေႏျဥရာသ၏ အလြက ေဖားကသညး ပနးေတျ။ သ႓ေသား

ဧၿပေရာကးဖ႓ အမာႀက လေသသညးအခနး မေမြားလငးဘ က႐ကပးစး ႏြစးပျငး ေတျ႓ေ တာ

ေႏျဥရာသ၏ သတက ကၽျနးမတ႓ တကယးပ အၾသခကမခရသညး။

ခဏၾကာေတာ ကၽျနးမက ဆသညး။

“ဒေန႓ ဆႏြငးေတျ စၿပ အရညးေပားၿပ ေမာငးရ႔၊ ၿခထ သျာၾကညးၾကရငး

မေကာငးဘလာ၊ က႐ကပးစးေလေတျ ေတျ႓လေတျ႓ငာေပါ၊ လကးမလာဟငး ”

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 90

သညးလဖငး ကၽျနးမဒငးယာရေလက တစးခနးက ဝမးေမာကး ၾကညးႏမခသညး

အဖစးအပကးကေလတစးခက ပနး၍ အစေဖားေပခပနးသညး။ ဒငးယာရေလသာ

မရြခလြငး ထေန႓က အဖစးအပကးက အမြတးရလမးမညး မဟတး။

ကၽျနးမက သညးဒငးယာရစာအပး လကးေဆာငးေပသက ကၽျနးမေယာကးမ

ဖစးသညး။ တစးေန႓ သ႓ေရြ႔မြာ ကၽျနးမ ညညးမသညး။

“ဥေႏြာကးကလ ဆနးခါေပါကး ကေနတာပ၊ ဘာမြ အဖတးမတငးဘ၊ ေန႓တငး

ေန႓တငးမြာ သ႓ဟာန႓သ အမြတးတရေလေတျ ရြတာေပါ႓၊ အခေတာ ေခါငးထ ဘာမြက

မကနးဘ၊ ဒကေန႓ ၾကာသပေတေန႓ပ ရြေသတယး မဟတးလာ၊ ဒါေပမ

အဂၤါေန႓အေၾကာငး ကၽျနးမ လာမေမန႓ ဘာမြ မမြတးမေတာဘ ”

အသညးစကာ ေပာၿပသညးေနာကးမြာ သ႓ဆက ဒငးယာရတစးအပး ရသညး။

ဒငးယာရႏြငးအတ စာကေလတစးေစာငးပါ ပတျပါလာသညး။

“မငးေပာတ အမြတးတရေလေတျက သမးဆညးထာေပမယး စာအပး၊ ေန႓စဥး

ေရပါ၊ မငးအတျကး အေရႀကတာေတျပ ေရပါ၊ ေနာကးဆစာေၾကာငးဟာ

ခစးစရာအေကာငးဆ၊ အမြတးရစရာ အေကာငးဆ စာေၾကာငး ဖစးပါေစ ” ဟ၍ သ

ေရလကးသညး။

ကၽျနးမ စာအပးကေလက မယမရစတးႏြငး ၾကညးေနမသညး။ အေၾကာငးကလညး

ရြသညး။ လအေတားမာမာနညးတ ကၽျနးမလညး ဒႏြစးေတာ ေန႓စဥးမြတးတမး

ေရဖစးေအာငး ေရမညးဟ အႀကအကယး ဆဖတးခကး ခကာ သေလရကး ေရၿပ

သညးေနာကး ဆကးမေရဖစးေတာဘ သမးဆညးထာလကးမတာမေတျ ႀကခဖၿပ

ဖစးေသာ ေၾကာငးတညး။

သ႓ေသား ဒတစးႀကမးေတာ ကၽျနးမ ႀကစာၾကညးဥမညးဟ ဆဖတးလကးမသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 91

ဤသညးက လျနးခေသာ ေလႏြစးက ဖစးသညး။ သညးတစးခါေတာ ကၽျနးမ

ဆဖတးခကးက တကယးပငး အေကာငးအထညးေဖားဖစးခသညး။ ေလႏြစးအတျငး ကၽျနးမ

တစးရကးမြ ဒငးယာရ အေရမပကးခ။

ေယာကးမဖစးသ၏ အႀကပခကးအပငး ကၽျနးမဘာသာ ကၽျနးမခမြတးခသညး

ဒငးယာရေရခငးဆငးရာ စညးကမးခကးတစးခ ရြေသသညး။

ပထမအခကး က ထနးထနးသမးသမး သသသပးသပး ေရသာေရ။ ဒငးယာရက

အခာလ တစးစတစးေယာကး မေတားတဆ ေကာကးဖတးမလြငး ကၽျနးမမကးႏြာ ပမရသညး

အေရအသာမ ပါမသျာေအာငး ကၽျနးမ အၿမသတပသညး။

ဒတယအခကး က ကယးလကးေရကယး ေကာငးေကာငး ဖတးႏငးေအာငး

ရြငးလငးပသစျာ ေရသာေရ။

တတယအခကး၊ ေနရာကဥးကဥးထမြာ တတးႏငးသမြ အခကးအလကးမာမာ

ေရႏငးေအာငး လရငးတရြငး ေရသာေရ။

မာေသာအာဖငး ေၾကနနးစာလ တတပတးပတးပ ေရသာသညး။ ဥပမာ

က႐ကပးစးပနးမာႏြငး ပတးသကး၍ ေရမြတးထာပက “အဝါေရာငး က႐ကပးစးႏြစးပျငး၊

ဆႏြငး၊ စာကကးဝငးတခါ” ဟ၍။

ဒါေလာကးဆလြငး လေလာကးၿပ။ သညးစကာလမာႏြငးပငး မြတးဉာဏးက

ပနးလညးႏထကာ ယမနးႏြစး မတးလ အသညးေန႓က အေတျ႓အႀကႏြငး ခစာမႈေတျ အာလ

ပနးေပၐလာသညး။

ယခေတာ သညးဒငးယာရေလက ကၽျနးမအတျကး အဖမဖတးႏငးေသာ

အေဖားေကာငး တစးေယာကး ဖစးေနၿပ။ ဘဝက ပ၍ ပ၍ ပညးဝေအာငး ဘကးေပါငးစမြ

ဖညးဆညးေပေနသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 92

သ႓အကပခကးမာစျာထမြ တခ႔က ေဖားပပါမညး။ စဥးစာဖတး႐ႈၾကညးပါ။

သငးလညး ဒငးယာရ ေရၾကညးမညးဆက အလာတအကေကဇမာ ခစာရမြာ မခဟ

ဆခငးပါသညး။

ဒငးယာရသညး အလျယးတက ရညးညႊနးကကာႏငးေသာ စာအပး ဖစးသညး

ၿပခသညး ဘရာသခငး ေကဇေတားပျေန႓က အမးမြာ အတတကျ ညစာစာသသ

ဆယးေယာကးရြခတာ၊ ဆယးငါေပါငး ၾကကးဆငးက သပးေသလျနးေနတာေတျက

ဒငးယာရေလက ပနးၿပ သတေဖားေပသညး။ ကမာၻေခကနး ႀကကယးသညး

ကစၥေတျေတာ မဟတး။ သ႓ေသား ကၽျနးမအတျကးေတာ အမာႀက တနးဖရြသညး။

သညးႏြစးအတျကး ပငးဆငးသညးအခါ ခနးဆ၍ ရသညး။

အလာတပငး ေနာကးဆ ေသျ ခနးတနးက ကၽျနးမတ႓ ေသျ ေပါငးခနး

ဘယးေလာကးစ ရြၾကသညးဆတာ ဒငးယာရထမြာ အလျယးတက လြနးၾကညး၍ ရသညး။

စပါကႀက ေခါငးမအသစးလတာ ဘယးေန႓ကလ သခငးလြငးလညး ထနညးတပငး။

ကၽျနးမဒငးယာရက ငါႏြစးစာ တစးေပါငးတညးဆေတာ သညးလ ေနာကးေၾကာငး

ပနးၾကညးရသညး အခါမမြာ ပ၍ အဆငးေပသညး။ ဒငးယာရေဟာငးေတျ ပနးဆျထတးၿပ

လကးလြနးၾကညးေနစရာ မလေတာ။

ဒငးယာရက မမကယးက ပ၍ သနာလညးေစသညး ။

ကၽျနးမဒငးယာရထမြာ ေပားစရာ ရႊငးစရာ စတးခမးသာစရာ အဖစးအပကးကေလ

မာကသာ အဓကထာ မြတးသာေလ ရြခသညး။ သ႓ေသား တစးခါတစးရမ ေၾကာကးစတး၊

ေဒါသစတး၊ မနာလစတးတ႓လ အပကးစတးမာကလညး မြတးတမးတငးလကးမတတးသညး။

သညးဟာေတျ ခေရမသဖငး ခစာရသညး အကေကဇတစးခကေတာ ရငးထ

ေပါသျာခငးပ ဖစးသညး။ ဒငးယာရထ ေရခလကးၿပသညးအခါ အပကးစတး ခစာမႈေတျ

ၿငမးသကးေလာပါသျာေလရြသညး။ ေနာကးပငး သညးဟာေတျ ပနးဖတးမသညးအခါ၌မ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 93

ဘာမဟတးတ အေသအဖျကစၥေလေတျအတျကး ငါ ဒေလာကးထ ခစာခ၊ စတးလႈပးရြာ

မခပါ ကလာဟ သမငးကာ မမကယးက အအာသငးမရသညး။ သ႓ေသား ေနာငးတျငး ငါ

သညးေလာကး အလျယးတက စတးမလႈပးရြာမေအာငး ထနးသမးမညးဟ ဆငးခငးႏငးချငး

ရသဖငးလညး တစးဖကးတစးလမး အကရြပနးပါသညး။

မာေသာအာဖငးကာ ကၽျနးမတ႓သညး မမတ႓ကယးက ပနးလြနးစစးေၾကာခငး မရြ၊

အမြတးမပငး ေနမတတးၾကသညး။ သ႓ေသား ရကးသတပတး အေတားမာမာ ၾကာေအာငး

ေန႓စဥး ဒငးယာရေရလာၿပ၊ အခါအာေလားစျာ ပနးလြနးဖတး႐ႈမသညးအခါ၌မ မမ

တစးစတစးစ သမငးလာမညး ဖစးသညး ။ ဘယးလအေခအေနမေတျက ငါ ႏြစးသကးတယး၊

ဘယးလအေခအေနမေတျမြာ ငါ စတးခမးသာတယး ေပားရႊငးတယး၊ ဘယးလ

အေနအထာမကေတာ ငါ႓အတျကး စတးမခမးေမစရာ ဖစးရတတးတယး စသညးဖငး

သတပမလာေပမညး။

ဒငးယာရ ေရသညး အေလအကငး မရြမတနးက ကၽျနးမ စတးထငးမႈငးခငး၊

စတးဓာတးကခငးမာ ဖစးသညးအခါတငး ကယးကကယး မေကမနပးဖစးကာ ပနးတငး

ၿငငငးေနမတတးသညး။ ေနာကးပငးေတာ ဒငးယာရက ပနးလြနးဖတး႐ႈရငး စတးဓာတးကခငး၊

စတးတကးကျ ခငးမာသညး လ၌ တစးလြညးစဆသလ ဖစးေပၐေနတတးေသာ အရာမာပါ

တကာ၊ အထသဖငး အ႓ဆငးထငးမႈငးေသာ ရာသမာတျငး ကၽျနးမ စတးဓာတး ကတတး၍

ေနခညးေတာကးပေသာ ေန႓မာတျငး တကးကျရႊငးလနး တတးပါကလာ ဆသညးမာက

ကၽျနးမ သေဘာေပါကးလာခသညး။ စတးဓာတးကခငး အတျကး မမကယးက အပစးမတငး

ေတာ။ စတးဓာတးကေသာ ကာလသညးလညး တစးႀကမးမြာ သရကး ထကးေတာ မပဆတာ

သကာ ကၽျနးမ စတးသကးသာစျာ ေနႏငးလာသညး။

ဒငးယာရက မမကယးက ယၾကညးစတးမာ ေလာပါမသျာေအာငး ထနးသမး

ေပမညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 94

လျနးခေသာ ႏြစးႏြစးခနး႓က သငး ဘယးကစၥအတျကး အႀကအကယး စရမး

ေၾကာငးၾက ေနခသလ မြတးမပါသလာ။ ႏြစးႏြစး မမြတးမလြငး တစးႏြစးတနးကေကာ။

သငးေမသျာၿပ။ ဒငးယာရကေတာ မေမ။ ပနးဖတးၾကညးလြငး အဒတနးက သငးဘာေတျ

ေတျ ၿပ စတးညစးခသလဆတာေတျ ပနးေတျ႓ရလမးမညး။ အဒါေတျသညး တကယးတမး

ပနးစဥးစာၾကညးေတာ ပပနးေလာကးစရာ တစးခမြ မဟတးဆတာလညး သေဘာေပါကးကာ

ငါ အေၾကာငးမ စတးေသာက ေရာကးခရတာပ၊ မခယတတး စတးမထာတတးလ႓

စတးခမးသာမႈ နညးပါခရတာပဟ သတပ ဆငးခငးမလာလမးမညး။

ကၽျနးမတ႓ ပပနးမခေသာ အရာမာစျာသညး တကယးလကးေတျ႓ ၌ ဖစးပကးလာခငး

မရြခ။

တစးခါတစးရ ကၽျနးမတ႓ဘဝ၌ ဝမးနညးစရာ ေၾကကျစရာမာ ႀကရတတးသညး

မြနးပါ၏။ သ႓ေသား ေၾကကျစရာ တစးခအတျကး ကၽျနးမတ႓ ထာဝရ ေၾကကျမေန။ ေပားစရာ

ရႊငးစရာ ၾကညးႏစရာေလမာသညးလညး သ႓အလြညးႏြငးသ ေပၐလာစၿမ ဖစးသညး။

၁၂ႏြစးလလ ကၽျနးမေနာကးက အရပးပမာ လကးပါေနခေသာ သေစာငးေချ ေလ

ကစး(ပ) ေသဆသျာေတာ ဒငးယာရထမြာ “ဒေန႓ ကစး(ပ)က သၿဂဟးသညး၊ ေတားၿပ၊

ေနာကးထပး ေချ မေမျ ေတာ၊ သတ႓ေသလြငး အသညးကျရသညး ” ဟ၍ ေရသာခသညး။

သညးေရသာခကးက ပနးဖတးရသညးအခါ တကယးပငး ပနး၍ ေၾကကျရပါသညး။ သ႓ေသား

သညးလေရၿပ တစးႏြစးခနး႓အၾကာမြာေတာ “ဒေန႓ ကာလး(ကၽျနးမ ခငးပျနး)က အမးက

သေစာငးေချ ေပါကးေလတစးေကာငး ယလာခသညး၊ ငါ ခစးလကးတာ၊ သဘာေၾကာငး

အစာပနးမဖညးဘ ဒေလာကးႀက ၾကာေအာငး ဆငးေနခပါလမး” ဟ၍ ေရထထာတာ

ေတျ႓ရပါသညး။

ဒငးယာရက ေလာကဝနးကငးက ပ၍ ႏၾကာသမငးေစသညး။

ေလာကဝနးကငးက မသကကၽျနးပကာ အေနၾကာေသား ကၽျနးမတ႓ စတး

အာ႐ေတျ ထထငးလာတတးသညး။ လတငးလပငး ေန႓စဥးဘဝ၌ ႀကေတျ႓ရႏငးသညး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 95

တစးဒဂၤအလြေလမာ၊ သာယာၾကညးႏဖျယး အခကးအတနး႓ကေလမာက ဖမးယ၍

ခစာတတးဖ႓ လသညး။ ဒါေတျသညး စတးပငးပနးခငး၊ ၿငေငျ႔ညစးညခငးဒဏးက

ေဖေဖာကး ေပမညး စတးအပနးေဖစရာ အေအစစးကေလမာသဖျယး ဖစးသညး။

ဂ႐စကး ၾကညး႐ႈမြတးသာသညး အေလအထ နညးပါလာသညးအခါ သညး

ဟာေလေတျက ကၽျနးမတ႓ သတမမမေတာ။ အေလထာရေကာငးမြနး မသေတာ။

ဒငးယာရ မြနးမြနးေရေနသညးအခါ၌မ သညးတစးေန႓တာအတျကး အမြတးတရ ဖစးစရာ

ဘာေလေတျ ရြသလဆသညးက စစမးေဖားထတးသညး အေလအထ ႏၾကာလကး ရြရာ

အခာသမာအဖ႓တျငး အမြတးမထငး ရြေနႏငးသညး ေနပၿပစ မရျာခသဖငး

ေမန႓သငးပ႔ခငး၊ လမးေဘတစးေလြာကးမြာ အဝါေရာငး လပးပာေလေတျ လလာပသနး

ေနခငး၊ ငြကးပာေလတစးေကာငး လျမးေတဆေနခငး စသညး စတးႏြလထတျငး လႈကးခန

ဖခန ခစာမရမညး ဝနးကငးသဘာဝ အလြကျကးကေလ မာသညးလညး အမြတးထငးထငး

ဖစးလာကာ တစးေန႓တာအတျကး စတးၾကညးႏစရာေတျ ဖစးလာေပသညး။

ဒငးယာရက ႀကတငးမငးေယာငး ေမြားမြနးတတးသညး စတးမာ ထကးသနး

ႏၾကာေစသညး။

ေနာကးဖစးမညးအရာမာက ႀကတငးမငးေယာငး ေမြားမြနးရခငး၏ အရသာက

ကၽျနးမ ယခငးက မခစာဖခ။ ယခေတာ မနကးေကားဖေသာကးခနးေရာကးတငး

ကၽျနးမဒငးယာရထ ေရမြတးခတာေတျက ပနးလြနးၾကညးကာ သညးကေန႓ ဘာေတျ

ေတျ႓ရမလ မငးေယာငးမြနးဆၿပ စတးၾကညးႏတကးကျရသညး အရသာက ကၽျနးမ

ေန႓စဥးခစာေနရၿပ ဖစးသညး။ ကၽျနးမ မြတးသာထာခတာေလေတျက မႀကကယး။ မႏြစးက

ဒေန႓မမြာ ေတျ႔ႀကခရသညး စတးဝငးစာမတာေလမာ။ ဥပမာ ဆႏြငးေပါကးေတျ

တျရျခေနသညး ပငးကအမးငယး၊ ဒါမြမဟတး ေဆာငးညဆညးဆာမြာ ၾကာရသညး

ဇကျကးေအားသ၊ စသညးဖငး။ အေသအဖျဟ ထငးရေပမယး သညးဟာေလေတျက

ဟစဥးတနးကလ ထပးေတျ႓ရေလမလာ ေမြားလငးမြနးဆရခငးက အရသာ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 96

ဓာတးႀကတနးေပၐက ငြကးပတေတျ စမးည႔ေရာငးကေန ဘယးအခနးမြာ

ေရႊဝါေရာငး ေပာငးသျာသလ။ ကျငးပငးကယးထမြာ တစးေဆာငးတျငးလ တတးဆတး

ေနခရာက မတးလ ဘယးေန႓ညေနေစာငးက စၿပ ငြကးေပါကးကေလေတျရ႔ ေႏျဥအႀက

ေတဆသေတျန႓ စစညလာမလ။ ဒငးယာရသာ ေရမထာမခလြငး သညးအရသာေတျက

ခစာႏငးချငး ရြလမးမညး မဟတး။

ညဘကး ေရာကးလာၿပ အလပးတာဝနးေတျ ၿပစၿပဆလြငး သညးတစးေန႓တာ

အတျကး အမြတးရစရာကေလေတျ စတးပကးစရာကေလေတျ စတးမကးစထမြာ တနးစ၍

ေပၐလာၾကသညး။ တစးေန႓တာမြတးတမးရ႔ ေနာကးဆစာေ ၾကာငးမြာ ခစးစရာအေကာငးဆ

အမြတးရစရာအဖစး ဘာက ေရတ႓ မြတးတမးတငးမညးလ၊ စဥးစာရၿပ။ ၿခဝငးထက

ကျနးကရလမးက ထချထျကးလာတ ပနးပျငးလာ၊ ကၽျနးမတ႓ ေၾကာငးအႀက

လေရာငးေအာကးမြာ ပဖလေတျ လကးဖမးေနပလာ၊ မရပးမေရာငး မမငးရဘ

ေကာငးကငးမြာ သကးတႏြစးစငး ၿပငးတထျကးေနတာကလာ။ စဥးစာရသညး ကပငး

ေပားစရာ။

ယခေတာ ကၽျနးမ အမြတးတရ သမးဆညးခငးသညး အရာကေလေတျသညး

ကၽျနးမဆက ကျယးေပာကးမသျာႏငးေတာၿပ။ ကၽျနးမ ဒငးယာရေလက ကၽျနးမ၏

ေန႓ရကးမာက စစညးသမးဆညးေပထာၿပ သသညးပငးလြငး ကၽျနးမ အသကးရြငး

ေနထငးခငး၏ သကးေသ အေထာကးအထာတစးခလညး ဖစးခၿပ။ သ႓ရ႔ စာမကးႏြာတငး

သညးပငး ကၽျနးမအတျကး ခစးစရာ ႏြစးသကးစရာ အမြတးတရ ပစၥညးေလေတျ ဖစးေနၿပ။

ဘယးအခနးကာလ ဘယးေနရာဌာနမြာဖစးေစ သညးအမြတးတရေလေတျက ပနးလညး

ခစာခငးသညး၊ သညးတစးဒဂၤေလေတျမြာ ပနးလညးေနၾကညး ခငးသညးဆလြငး ခကးခငးပငး

ပနးလညးေနထငး ခစာႏငးချငး ကၽျနးမမြာ ရြခေခၿပ။

(မရငး။ ။ Aletha Jane Lindstrom ၏ A Diary for Living)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 97

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 98

လ႓ဘဝ၏ ေပားရႊငးၾကညးႏစရာမာထတျငး ႏြစးသကးဖျယး အေကာငးဆတစးခက

စတးဝငးစာစရာ ပဂၓလးမာႏြငး ဆေတျ႓ရခငး ဖစးသညး။

ဤကမာၻ၌ ေလစာမြတးသာဖျယး ပဂၓလးေတျ မာလြသညး။

သပၸပညာေကားမာ၊ တထျငးသမာ၊ ပနးခပနးပ အႏပညာရြငးမာ၊

စစးသရေကာငးမာ၊ ႏငးငပ သခမနးမာ၊ ေတျ ေခၐရြငး၊ စာေပပညာရြငးမာ စသညးဖငး။

အကယး၍ ကၽျနးေတားတ႓မြာ အခနးအာလညး ရြမညး၊ ကမာၻအႏြ႓ ေလြာကးသျာ

ႏငးေအာငး ယာဥးရထာ စစဥးႏငးမညး၊ စရတးစကလညး ရြမညး၊ သာေရေသတာ

ထမြာလညး မတးဆကးစာေတျ တစးထပးႀက ပါေနမညးဆလြငးပငး ကၽျနးေတားတ႓

ေလစာေသာ ပဂၓလး၊ ကၽျနးေတားတ႓ ေတျ႓ခငးသခငးေနေသာ ပဂၓလးေတျက စေစေအာငး

လကးလ ေတျ႓ဆရနး မဖစးႏငး။ အနညးအကဥးမြႏြငး ေတျ႓ဆႏငးဖ႓ပငး မနညးႀက

ႀကစာရလမးမညး။

သ႓ေသား သညးလေတျအာလႏြငး ရငးႏြသကၽျမးႏငးမညး နညးလမးတစးခေတာ

ရြသညး။ ယငးကာ သတ႓အေၾကာငး ေရသာထာသညး အတပၸတစာအပးမာက

ဖတး႐ႈခငးေပတညး။

အတပၸတဟသညး တကယးရြေသာ လပဂၓလးတစးဥ၏ ဘဝဇာတးေၾကာငး

ဖစးသညး။ အကယး၍ အတပၸတေကာငးသာ မြနးပါက အဆပါပဂၓလးအာ အခနး

တစးခနးတညးအတျငး အတေတျ႓ဆေနရဘသကသ႓ ထငးထငးရြာရြာ ပပပငးပငး မငးရမညး

ဖစးသညး။

တစးဖနး အပငး၌ လခငး တကယးဆေတျ႓ရမညးဆလြငးလညး အလျနးဆ လကးဆျ

ႏႈတးဆကးချငး ရ႐၊ ေနေကာငးရ႔လာ ဘာညာစသညးဖငး ပဋသႏၶာရစကာ ဆ႐မြသာ

ရြမညး၊ သညးထကးပ၍ကာ ရငးႏြႏငးခလမးမညး မဟတး။ အတပၸတက ဖတးရသညးအခါ၌မ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 99

သ ငယးငယးတနးက ဘယးလ၊ အလပးချငးထေရာကးေတာ ဘယးပ၊ သ႓မတးေဆျ

အေပါငးအသငးမာက ဘယးသဘယး ဝါေတျဆတာအပငး သႀကကးသညး အဝတးအထညး

အေရာငးအေသျ ကအစ သႏြငး ပတးသကးတာမြနးသမြ အကနးလ သကၽျမးချငးရမညး

ဖစးသညး။

တစးနညးေပာရလြငး အတပၸတဟသညး လတစးေယာကး၏ဘ ဝက ေသခာစျာ

စစကးၾကညး႐ႈချငးရသညး ပတငးေပါကး တစးခဖစးသညးဟ ဆႏငး၏။ အေရအသာ

ေကာငးေသာ အတပၸတ ဆရာတ႓၏ လကးရာမာကာ ပ၍ ႀကမာကယးဝနးၿပ

မငးကျငးလညး ရြငးလြေသာ ပတငးတခါမာ ဖစးေပသညး။

ထ႓ေၾကာငးလညး လအမာအပာပငး အတပၸတစာေပမာက ႏြစးသကးၾကခငး

ဖစး၏။

အတပၸတ ဖတးေသာသသညး ယေန႓သကးရြထငးရြာပဂၓလးမာကသာ ေတျ႓ဆချငး

ရႏငးသညး မဟတး။ ယခငး ယခငး ရာစႏြစးမာက သကးရြငးေနထငးခသညး ပဂၓလးမာ

ႏြငးလညး ရငးႏြသကၽျမးချငး ရႏငး၏။ သသငး သထကးေသာ လေယာကးာ၊ လမနးမတ႓၏

ဘဝဇာတးေၾကာငးမာကာ ကမာၻ႓သမငးတညးဟေသာ အခနးကာလပငးႀက တစးေလြာကး

ဧရာမ လပေဒသာပပျႀကတစးခ စတနးလြညးလညးလာသညးပမာ တစးေမြား တစးေခၐ

ပ႔ႏြ႓ဖနး႓ကကးလကး ရြ၏။ အတပၸတမာသာ မဖတး႐ႈရပါက သညးပဂၓလးမာႏြငး

သကၽျမးမႏငးစရာအေၾကာငး မရြေတာေပ။

အတပၸတပစသ တစးေယာကးအေနႏြငး သ ေရသာမညး အတပၸတရြငးသညး

သကးရြငးေနထငးဆ ပဂၓလးတစးဥဖစးက သ႓အတျကး ေရသာပစရပလျယးေသာ သေဘာ

ရြ၏။ ဥပမာ ဂမးစးေဘာဇဝလး ဆပါစ႓။ (သ၏ ဆငးမရယး ဂၽျနးဆငး အတပၸတစာအပးသညး

အတပၸတစာေပသမငး၌ အထငးရြာဆလကးရာမာတျငး တစးခအပါအဝငး ဖစး၏။)

ေဘာဇဝလးသညး သ ေရသာပစမညး အတပၸတရြငး ေဒါကးတာဂၽျနးဆငးႏြငး တရငးတႏြ

ေနထငးချငး ရ၏။ ဂၽျနးဆငး၏ အပအမ၊ ဂၽျနးဆငး၏ အေပာအဆမာက

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 100

သတငးေထာကးေကာငး တစးေယာကးပမာ မကးစဖျငး နာစျငးကာ အာပါတရ

မြတးသာႏငးခ၏။ ထ႓ေၾကာငး အတပၸတပစၿပ ဆေသာအခါ၌ ဂၽျနးဆငး၏ ပဂၓလးရြနးဝါ၊

အေပၐစ ဆကးဆတတးသညး ဂၽျနးဆငး၏ ဟနးပနးမရာႏြငး သ႓စကာ သ႓ေလသက အစ

ပပငးထငးရြာစျာ အကၒရာ တငးႏငးခ၏။

အကယး၍ အတပၸတရြငးသညး ေလာေလာဆယး မရြေတာၿပဆက သ႓

အေၾကာငးက ယခငးရြႏြငးၿပသညး အေထာကးအထာ မြတးတမးမြတးရာမာမြ ေကာကးယ

ဆကးစပး၍သာ ပနးလညးပေဖားရမညးဖစးရာ အတပၸတပစသအတျကး သကးရြ ထငးရြာ

ပဂၓလးတစးဥအေၾကာငး ေရသာရသညးထကး ပ၍ ခကးခသျာေပသညး။ သ႓ေသား

မညးသညးပဂၓလးမဆ မမ၏ ရာဇဝငးကကာ သကငးလညးရာ ဝနးကငးတ႓၌ အနညးႏြငး

အမာ ႁချငးခနးထာခၿမဖစးရာ အတပၸတဆရာ၏ တာဝနးမြာ ထပနး႓ကကနးရစးသညး

ရာဇဝငး အစအနမာက စစညးကာ လ႓ဘဝတစးခအဖစး ပနးလညးအသကး ဝငး

လႈပးရြာလာႏငးေအာငး ဖနးတတညးေဆာကးရနးပငး ဖစးသညး။

ယငးသ႓ အသကးဝငးေအာငး ဖနးတႏငးခငး (ဝါ) ေရြက ရြခသညး ဧရာမ

ပဂၓလးႀကမာအာ အရြ ပကတ လသာမာအဖစးသ႓ ပနးလညး ေခၐယ ေပႏငးခငး

သညးလညး အတပၸတေကာငးတ႓၏ အရညးအခငးတစးရပး ဖစးသညး။

ဥပမာ ေဂာဝါရြငးတနး ဆပါစ႓။ ေဒၐလာေငျစကၑက ဖနး႓ၾကညးလြငးလညး

သ႓႐ပးသျငးကေတာ မငးႏငး၏။ ေငျစကၑေပၐ၌ ဝါရြငးတနးသညး တငးတငးေစေသာ ႏႈတးခမး၊

တညးၿငမးစစကးေသာ အၾကညးတ႓ဖငး စတးဓာတးႀကခငးသ တစးဥအသျငး မငးေတျ႓ ရ၏။

သ႓ေသား သ၏ ႐ပးသျငးသညး ပမြနးသဘာဝထကး လျနးကစျာ ထညးဝါခနး႓ညာလျနးေနသညး။

အပငးမြာ တကယး သကးရြထငးရြာ ေနထငးဖသတစးဥႏြငး မတ၊ မလႈပးမယြကး

႐ပးပတစးခသကးသကးမြ ဖစးေနသညး။

ဝါရြငးတနးအေၾကာငး ေရထာသညး အတပၸတေကာငးတစးအပးက ဖတးလြငးမ

သ႓အာ ပပသသ လႏြငးတစျာ မငးလာရမညး ဖစး၏။ တငးပညးလျတးလပးေရအတျကး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 101

သကးစျနး႓ႀကပမးေဆာငးရျကးခသအဖစး မငးရမညး။ မေအာငးမငးလြငး ပနးကနးမႈဖငး

ႀကေပခရမညးဖစးေၾကာငး သရြလကး လပးသငးလပးထကးသညးက လပးဖစးေအာငး

လပးခသအဖစးလညး သချငးရမညး။ ထ႓ပငး သသညး လသာမနးတ႓ထကး အလအေလာကး

ႀကကယးမငးမာေနသ မဟတး၊ သ႓မြာလညး ခ႔ယျငးအာနညးခကးေတျ ရြသညး၊ ေဝချမရ

ဆဖတးခကး မခႏငးတာမ ရြသညး၊ စတးဓာတးကဆငးတာ၊ အေရနမးေလၿပလာ

စရမးပပနးတာေတျ ရြသညးဆသညးမာလညး သချငးရလမးမညး။ တစးဖနး သသညး ယငးသ႓

နမးကသျာေသာ စတးေတျေအာကးမြာ အညခ ဒေထာကးမသျာဘ သညးစတးေတျက

ဆနး႓ကငး တျနးလြနးႏငးခ သဖငးသာ အမာထကး ႀကကယးမငးမာလာခရခငး

ဖစးေၾကာငးလညး ကၽျနးေတားတ႓ ေတျ႓ရြသမငးချငးရမညး ဖစးသညး။

တစးခါတစးရ ဓာတးပ သ႓မဟတး ပတပနးခကာ တစးခပးသညးလညး

လတစးေယာကးအာ ပနးလညး အသကးဝငးလာေစႏငးေလာကးေသာ အစျမးသတ

ရြတတးပါသညး။ သ႓ေသား ႐ပးပက ပနးေဖားေပႏငးသညး အသကးသညး ထ႐ပးပ

႐ကးကေသာ သ႓မဟတး ထပနးခကာ ေရဆျေသာ သကးတမး အပငးအခာ

တစးခအတျကးမြသာ ဖစးသညး။

ဥပမာ ကဗာေကား ေလာငးဖ လ၏ ႐ပးပမာက ၾကညးလြငး မတးဆတး

ဖာဖာႏြငးသာ ေတျ႔ရၿမ ဖစးရာ သညးပက ၾကညး႐ဖငး သ၏ ကေလဘဝကလညးေကာငး၊

ကဗာလကၤာ ေရဖျ႓စ လငယးဘဝကလညးေကာငး၊ မငးေယာငးမစရာ အေၾကာငးမရြေခ။

ဆစာ႐၏ ေကာကးသာ႐ပးတက ၾကညးလြငးလညး ကယးေပၐရြ ဝတး႐ေၾကာငးသာ

ေရြေရာမ ပဂၓလးေကားတစးဥဖစးေၾကာငး သရြရႏငးမညး။ သ႓စတး၊ သ႓စ႐ကး၊ သ႓ပညာ၊

သ႓အယအဆမာကကာ ဘာတစးခမြ သချငးရလမးမညး မဟတးေပ။ အတပၸတက

ဖတးလကးေသာအခါ၌မ စာသငးခနးထ၊ ပခနးထက ဆစာ႐၏ ကယးတစးပငး႐ပးတသညး

အသကးဝငး ရြငးသနးလာကာ သ႓အာ ေရြေခတးက သ႓မတးေဆျ ေရာမပညာရြမာ

ေရာမႏငးငေရသမာမာ သခၾကသလ တရငးတႏြ သချငးရလာေပမညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 102

အတပၸတေကာငးတ႓သညး စာဖတးသအာ ေရြလမာႏြငး ပတးသကး၍ “ဝတးစက

ခညးေႏြာငးေပထာေသာ” အစျမာကလညး ရြငးလငးဖယးရြာေပတတးေလသညး။

ဥပမာ နပလယနးဆလြငး ေဘာငးဘကပးႏြငး၊ အနာလြနး ဥထပးႏြငး။

ရစးခတးဘရငးဆလြငး ခပးဝတးတနးဆာႏြငး။ သညးလပ ေခါငးထမြာ စျေနမတတးသညး။

သတ႓သညး ေရြေခတးက လမာ၊ ကၽျနးေတားတ႓ေခတးႏြငး မတ၊ ကၽျနးေတားတ႓

ပတးဝနးကငးက လမာႏြငး ႏႈငးယြဥး စဥးစာ၍ မရႏငးသညး သခာတစးဘာသာ ပဂၓလးမာ

အဖစး မငးေနမတတးသညး။

ဒါက မြာသညး။ မတညေသာ အဝတးအစာမာေၾကာငး သတ႓ႏြငး

ကၽျနးေတားတ႓အၾကာ တတငးခာသလ ဖစးသျာသညး။ သတ႓က ကၽျနးေတားတ႓နညးတ

ေသျ ႏြငးသာႏြငး လမာအဖစးပငး မမငးမခငးေတာ။

အဝတးအစာကျာခာမႈ၏ အာနသငးက ႀကသညး။ လျနးခသညး ႏြစးတစးရာ

တစးေထာငးမြ မဟတး။ ဆယးေလငါႏြစးက ႐ကးထာသညး ကယးမတးေဆျ သငယးခငးမာ

ဓာတးပက ၾကညးလြငးပငး ကယး ေမေလာေနၿပ ဖစးသညး ထႏြစးပငးက အဝတးအစာ

ဖကးရြငးမာႏြငးမ႓ စမးသလ ဆနးသလ ရယးခငးစရာလ ဖစးသျာတတးသညး မဟတးလာ။

အခနးကာလသညး အဝတးအစာမာက ေရြဝတးစအဖစးသ႓ ေပာငးလ

ပစးတတးသညး မြနး၏။ သ႓ေသား အတပၸတေကာငးမာကလညး အခနးကာလ၏

စမးကာေစမႈက ပနးလညး ေခဖကးႏငးစျမး ရြေပသညး။

အတပၸတ ဖတးေနသအတျကး ေအဗရာဟမး လငးကျနးတ႓၊ ဂေအာဖးအာခးတ႓

အေၾကာငးေတျသညး ေရြက မဟတး၊ ယခလကးငငး မမမကးစေအာကးမြာ ဖစးပကးေန

သလ ပပငးထငးရြာလာစၿမ ဖစးသညး။ လယနာဒ ဒါဗငးခ အတပၸတ ဖတးသအတျကးလညး

ရေနဆျနးေခတး အတလသညး က႐ကာရာ ဝတးစမာ ဝတးထာသညး သစမးတစးရဆ

တ႓၏ ေနရာမဟတးေတာ။ ကယးပတးဝနးကငး၊ ကယး ေန႓စဥးမငးးေတျ႓ေနရသ တ႓၏ ေနရာ

ဖစးလာသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 103

အတပၸတေကာငးသညး လပဂၓလးမာကသာ ပနး၍ အသကးသျငးေပသညး

မဟတး၊ ေခတးကာလမာကပါ ရြငးသနးလႈပးရြာ လာေစႏငးစျမး ရြသညး။ သတ႓ေၾကာငးပငး

ကမာၻေလာကသညး ပ၍ ႀကမာကယးေပာလာရသညး။ စတးဝငးစာဖျယး သကးရြငး

ေနထငးခငးစဖျယး ေနရာတစးခ ဖစးလာရသညး။

အတပၸတေတျ ဖတး႐ႈခငးေၾကာငး ရရြလာႏငးသညး အကေကဇတစးခက

ေလာကဝနးကငးရြ အခငးအရာ အေၾကာငးကစၥအမာအပာပငး မမအတျကး ပ၍

အဓပၸာယး ကယးဝနးလာခငး ဖစးသညး။ လစပါစတာ အတပၸတ ဖတးထာမသညးအခါ

ႏျာႏ႓က ကခကးခငးအေၾကာငးသညးပငး စတးဝငးစာဖျယး ဖစးလာသညး။ ခရစၥတဖာ

ကလဘတးစးအေၾကာငး ဖတးဖေသာ လငယးမာအတျကး ပထဝဘာသာ ကမာၻလေၾကာငး

သငးခနးစာသညး ၿငေငျ႔ဖျယးရာ မဟတးေတာ။ ထ႓အတ ေဆာခရတအေၾကာငး

ဖတးထာဖသအတျကးလညး ဂရပညးသညး သျာေရာကးလညးပတးခငးစရာ ေနရာတစးခ

ဖစးလာသညး။

အတပၸတေတျက အတယစရာ စနမနာမာ ေပသလ ဘဝအခကးအခမာက

ရငးဆငးႏငးေစမညး စတးဓာတးမႇငးတငးမႈမာလညး ပေပသညး။

သညးကေန႓ ထပးဆမြာ ထာေနသညးအရာ အေတားမာမာပငး တစးခနးက

အငငးပယးခ အႏြမးခခရသညးဆတာမလညး အတပၸတေတျေၾကာငး သချငးရသညး။

ဥပမာ ယေန႓ ကမာၻေကား ေဟာေပာခကးမာ စာရငးတျငး ထပးတနးက ပါဝငးေနသညး

လငးကျနး၏ ဂကးတစဘတးမနး႓ချနးသညး ထစဥးက လကးခပးၾသဘာ နညးပါခတာ၊

မေအာငးမငးေသာ မနး႓ချနးတစးခအဖစး အမာမငးခၾကသညး ဆတာမ။ ယေန႓ထ

ကမာၻေကားၾကာဆ ဖစးသညး ကဗာဆရာ ဂၽျနးကခမာ ကျယးလျနးခနးအထ ေလစာ

သမြတးခငး မခခရရြာ ဆတာမ။ (ဂၽျနးကသညး အသကး ၂၅ ႏြစးအရျယးမြာပငး တဘ

ေရာဂါဖငး ကျယးလျနးသညး။ ကျယးလျနးခါနႏြစးတျငး ထတးေဝသညး ကဗာစာအပးပါ

တမးခငးကဗာမာေၾကာငး ကျယးလျနးၿပေနာကး အႀကအကယး ေကားၾကာခသညး ။)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 104

ၿပ ဂတဆရာႀက ဘထဗငး လဝနာမၾကာသညး အခနးတျငးမြ သ၏

အေကာငးဆ သစဥးေတသျာမာ သကႏငးခတာ။ ကမာၻေကား မလတနး မကးစ

ကျယးသျာ ခနးတျငးမြ သ၏ အေပာငးေမာကးဆ လကၤာႀကက ေရဖျ႓ႏငးခတာ။

သညးလပငး အတပၸတေကာငးတငးမြာ အတပၸတရြငးေတျ၏ သတစျမးအာ

ေတျက မငးရစၿမ ဖစးသညး။

မမထကးသနး ယၾကညးသညး အရာက ဇျနပႀကစျာ ေဆာငးရျကးတတးသမာ၊

အေႏြာငးအယြကး အခကးအခမာေၾကာငး ဒေထာကး ေနာကးဆတးေလ မရြသမာ၊

ေလစာ မြတးသာဖျယး ပဂၓလးမာ။

အတပၸတေရသာခရသ ပဂၓလး အမာအပာပငး ၎တ႓ႏြငး နစပးသ

ရငးႏြခငးမငးသမာ အမငး၌ သလ ငါလပါပဟ ထငးမငးမတတးၾကသညး။ သလ

ကယးလဖစးသညး အပငးေတျမြာ သလကယးလ ဖစးတာလညး အမြနးပ ဖစးသညး။ သ႓ေသား

နစပးသေတျ သတမမမၾကသညး ထခာခကးကေလေတျေတာ သတ႓မြာ ရြစၿမ ဖစးသညး။

ဒါေၾကာငးလညး သတ႓က နစပးသ မတးေဆျမာထကး ထခာထငးရြာလာရခငး ဖစးသညး။

အတပၸတေကာငးေတျက ထထခာခကးမာက မေမာငး ထေပတတးသညး။

အတပၸတက သထာသညးအခါ လတစးေယာကး၏ လပးရပးမာက ပ၍

ေၾကာငးကဆကးစပး သသပး႐ႈမငးလာႏငးေသာ သေဘာတစးခလညး ရြေသ၏။

ဥပမာ ရြတးစပယာ ဆပါစ႓။ ရြတးစပယာ၏ ပဇာတးမာက ဖတး႐ႈသ၊

သ႓ပဇာတးမာ တငးဆကးကပသညးက ၾကညးရသတစးဥအေနႏြငး ရြတးစပယာဆေသာ

လပဂၓလးအေၾကာငး တစးလတစးပါဒမြ မသလြငးလညး ထပဇာတးမာအေပၐ ႏြစးသကး

ခစာႏငးမႈ ေလာပါသျာလမးမညး မဟတး။ သ႓ေသား သ႓ပဇာတးမာက စျစျၿမၿမ

ေလလာလကးစာသ၊ စနစးတက သသပးေဝဖနးမညးသမာအတျကးမ ရြတးစပယာ

ဆေသာ ပဂၓလးသညး ပဇာတးေရသ သကးသကး မဟတး၊ ဇာတး႐အလပးက တစးသကးလ

လပးလာသ၊ ကယးတငးလညး ဇာတးထတျငး ပါဝငး သ႐ပးေဆာငးတတးသဖစးေၾကာငး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 105

သရြရပါက ေလလာေသာအလပး၊ ေဝဖနးသသပးေသာ အလပးသညး ပ၍ စတးဝငးစာစရာ

ေကာငးလာေပသညး။

ထေခတးက ပဇာတးေရသတ႓မြာ ဇာတးဆရာမာ၊ ဇာတးပျသျငးသမာႏြငး

ေဆျ ေႏျ ညႇႏႈငးရနး အတျကးေလာကးသာ ဇာတး႐သ႓ ေရာကးတတးၾကေသားလညး

ရြတးစပယာကမ ဇာတး႐အသစး ေဆာကးလပးသညးေနရာမ ၌ပငး ပါဝငးခ၏။ ထေခတးက

လနးဒနးတျငး အေကာငးဆဟ ဆရသညး ဇာတး႐ႀကတစး႐က ကယးတငး ကမကထပ

တညးေဆာကးၿပ တစးစတးတစးပငးလညး ပငးဆငးခ၏။ သသညး ပရသတး၏ သေဘာ၊

ဇာတးခ၏ သေဘာတ႓က သကာ ဇာတးခက ဇာတးကျကးႏြငး လကးဖကးေအာငးလညး

ပပငးဖနးတတတးသဖငး သ႓ပဇာတးမာ ပမေအာငးမငးခရခငး ဖစး၏။

သ႓ေခတးက ဇာတးသဘငးေဝဖနးသမာမြာ ရြတးစပယာက ပဇာတး

ေရသမာေကာငးအဖစး မယဆခၾက။ အဓက အေၾကာငးက သ႓အာ လႀကကး

မာလျနးခငးေၾကာငး ဖစး၏။ တကယးအဆငးမငးေသာ ဇာတးမြနးလြငး ပရသတး

နညးရမညး။ ပညာသညး လနညးစသာ ႀကကးၾကမညးဟေသာ အယအဆအရ လႀကကး

မာေသာ ရြတးစပယာ ပဇာတးမာမြာ အေပါစာ လၿပနးႀကကးမာအဖစး သတးမြတး

ခခရသညး။

သ႓ေသား လႀကကးမာတငး အေပါစာမဟတးေၾကာငး ကမာၻ႓ဂႏဝငးတျငး ယေန႓ထ

ထငးရြာတျငးကနးေနခငးဖငး ရြတးစပယာက သကးေသထခၿပ ။

ပဇာတးကသာ လႀကကးမာသညး မဟတး၊ ရြတးစပယာ ကယးတငးအာလညး

ရငးႏြခငးမငးသမာလြသညး။ သ႓မတးေဆျ ဇာတးသဘငး သ႐ပးေဆာငးႏြစးဥဆလြငး သ႓က

ေလစာ ခစးခငးလျနးသဖငး သေရသညး ဇာတးစာမြနးသမြက တ႐တေသ

သမးဆညးခၾကရာ သတ႓ေကဇေၾကာငးပငး ယခအခါ ထငးရြာသညး ရြတးစပယာ၏

ပထမဆ ပဇာတးေပါငးခပးစာအပး (First Folio Edition) ထျကးေပၐခရခငး ဖစးသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 106

အတပၸတေကာငးမာသညး ေဝလေသာ အတတးက အနသ႓ ေခၐေဆာငးေပ၏ ။

ပကတ မကးေမြာကးႏြငး တေစ၏။ ကၽျနးေတားတ႓ ေနထငးကကးစာရာ ကမာၻႀကကလညး

ကာလေရာ ေဒသပါ ဆျဆနး႓ကာ ပ၍ ႀကမာကယးဝနးေစ၏။ ထ႓ပငး သာမနးအာဖငး

အနကပး ပတးဝနးကငးရြ ေခတးၿပငးလမာႏြငးသာ သကၽျမးႏငးစရာ ရြသညး

ကၽျနးေတားတ႓အာ သမငးေခတး အဆကးဆကးမြ ေလစာမြတးသာဖျယး လသာမာႏြငးပါ

ရငးႏြခငးမငးချငးရေအာငး စျမးေဆာငး ဖနးတေပေပသညး။

(မရငး။ ။ Marchette Chute ၏ Biographies Bring New Companions)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 107

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 108

ကၽျနးေတားတ႓ ေၾကားငာလပးငနးဆသညးက အႀကတးအနယး အၿပငးအဆငး

လပးငနးမ ဖစးသညး။ အပတပငး အသညးအသနးဆသညးမြာ ကၽျနးေတားတ႓အတျကး

႐ေနေသာကစၥဟပငး ဆရလမးမညး။ သ႓ေသား တစးခါတစးရမ ခါတငး ႀက႐ႀကစဥးထကးပငး

ပ၍ စတးပငးပနးစရာ ေန႓မ ႀကရတတးပါသညး။

ဆပါစ႓။ တစးေန႓ကဆလြငးလညး အလပးတကးမြ အမးအပနး ကၽျနးေတား

သာေရအတးထမြာ ပနာေတျ အပညးအသပး ပါလာခသညး။ ရရနး ေသခာထာၿပသာ

ကနးထ႐ကးအလပးႀကတစးခက ေနာကးဆအဆငးကမြ ပကးေတာမလ ဖစးေနသညး။

ကမၸဏတစးခမြ အႀကအကႏြစးေယာကးကလညး တကယး စာခပးခပးရမညး အခနးတျငး

ေရြာငးေတာငးေတာငး လပးေနသညး။ သညးၾကာထ အလပးသမာသပတးတစးခ ေပၐေပါကး

သဖငး ကၽျနးေတား စစဥးထာသညး လပးငနးတစးခ မစတငးႏငး ဖစးေနရသညး။

သညးလပးငနးထမြာ ကၽျနးေတား ေငျရငး အေတားမာမာ ထညးထာၿပသာဖစး၍

ကၽျနးေတားအနာဂတးသညးပငး အသညးလပးငနးအေပၐမြာ မတညးေနသလ ဖစးေနသညး။

အေဖရြာမရသညး ပနာေပါငးစက ကၽျနးေတားဥေႏြာကးက ဝငးအတကးခကး

ေနစဥးး သဘာဝ ပတးဝနးကငး အေနအထာကလညး လက သကးသာမႈ မေပ။

ကၽျနးေတားတ႓ ဆစးဒန (ၾသစေတလ) ေႏျညခမးက မေအခမး၊ ပေလာငးအကးစပး၍

ေနသညး။

ကၽျနးေတား စာအပးတစးအပး ေကာကးယကာ သကးေတာငးသကးသာရြေသာ

ကလာထငး တစးလမြာ ဝငးထငးသညး။ ၿပလြငး သညးလ လပငးပနး စတးပငးပနး

ဖစးခနးမမြာ ကၽျနးေတား မြဝေလရြသညး အေကာငးဆေဆဝါက ကၽျနးေတား စာသခငး

ပသညး။ ေဆက စာက ေအေအေဆေဆ အေႏြေကျ ဆ ဖတး႐ႈခငး။

စာအပးစငးမြာ ကၽျနးေတားယခသညးက ႏငးငတကာ သတငးေထာကး

ဗငးဆငးရြအနး (Vincent Sheean) ၏ ကယးေတျ႓သမငး (Personal History) အမညးရြ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 109

စာအပး။ သညးစာအပးထက အခနးတႏြစးခနးက ကၽျနးေတား သနာရတတ အခနးယ၍

ဖတးလကးသညး။ စာတစးပဒးခငးက အရသာ ခသညး။ စာတစးေၾကာငးခငး၊ အေရအဖျ႓

အသအႏႈနး တစးခခငး၊ စာတစးလခငးက စဥးစာသညး။ မငးေယာငးသညး။ အဓပၸာယး

ဖျငးသညး။ ရြအနး ေရခယးပေသာ မငးကျငးေတျ တစးခခငးသညး ကၽျနးေတား

သစတးအာ႐ထတျငး ပပငးထငးရြာလာသညး။ ပအကးလြေသာ ဆစးဒနညထမြာ ကၽျနးေတား

မရြေတာ။ စကာတစးလခငးက အပညးအဝ ရသခစာ သေဆာငးရငး ကၽျနးေတားက

သတငးေထာကး ရြအနးႏြငးအတ တ႐တးပညးသ႓ တစးေခါကး၊ ထ႓ေနာကး ႐ရြာသ႓တစးႀကမး

လကးပါချငး ရခသညး။ စာေရဆရာ ရြအနး၏ ကမာၻထတျငး ကၽျနးေတား

နစးေမာပါသျာခသညး။ တစးနညးေပာရလြငး သ႓စာအပးထမြာ ကၽျနးေတား သနာရၾကာမြ

သျာေရာကးေနထငးခခငး ဖစးသညး။

စာအပးက ခထာလကးသညးအခနး၌ ကၽျနးေတားေခါငးက လဝ လနးဆနး

ၾကညးလငးေနခၿပ။ ေနာကးတစးေန႓နနကး၌ ကၽျနးေတားေခါငးထတျငး ရြအနးစာအပးထက

ေရရြညးက ေတျ ပါ ဟေသာ အယအဆတစးရပး ႏၾကာလကး ရြေနခသညး။ ဟတးသညး။

လတးတေလာကစၥ၊ ယာယကစၥေတျကခညး သပးေတျ ေတာေန၊ ခစာပပနးေန၍ မဖစး။

ကၽျနးေတား အလပးစာပျမြာ ထငးကာ ကၽျနးေတားပနာေတျက ေရရြညးလပးငနးအမငးႏြငး

စဥးစာ ဆငးခငးသညး။

သပတးကစၥသညး ေႏြတာႏြငး မနးတာပ ရြမညး။ တစးခနးမြာ ၿပရမညး

ကစၥဖစးသညး။ အသညးေတာ ၿပသျာသညးအခါ ဘာလပးမလ ဆတာပ စဥးစာစရာ

ရြသညး။ ဒါက စဥးစာၿပ လပးသငးလပးထကးသညး အစအစဥးမာ ကၽျနးေတား ႀကတငး

ခမြတးထာလကးသညး။ ဟကမၸဏမြ အႀကအကႏြစးေယာကးသညးလညး ၾကာၾကာေတာ

ေရြာငးေနၾကလမးမညး မထငး။ သတးမြတးသညးအခနး ေရာကးလြငးေတာ ကၽျနးေတားႏြငး

ေတျ႓ၾကဖ႓ပ မာသညး။ အကယး၍ မေတျ႓ၾကဘဆလြငးလညး ကၽျနးေတား ဘာတတးႏငး

မညးလ။ တခာေဖာကးသညးမာ လကးရြာ႐ပေပါ႓။ အသညးေတာ အေရႀကဆ

အလပးတစးခတညးမြာပ ကၽျနးေတား အာ႐စကးဖ႓ ရြေတာသညး။ ကနးထ႐ကးအလပး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 110

လကးလျတးဆ႐ႈမသျာေရ။ သညးအတျကး စဥးစာ၊ လပးသငးလပးထကးတာေတျ

မနးမနးဆဖတး၊ မနးမနးလပး။

ေအေဆေႏြေကျ စာဖတးခငးေဆက သညးတစးခါတျငးလညး ကၽျနးေတားအာ

စတးဖစမႈဒဏးမြ လျတးေမာကးသကးသာေစမႈ၊ ရသခစာရမႈ၊ အသအမငး ကယးေစမႈတ႓

အပငး ေန႓စဥး ဘဝပနာမာ ေဖရြငးရာ၌ပါ ကညမႈ ပခပနးပါၿပ။

တနးဖရြလြေသာ သညးစာဖတးနညးက ကၽျနးေတား စတငးေတျ႓ရြခသညးက

စကၤာပရြ ခနးဂ သ႓ပနးစခနးမြာတနးက ဖစး၏။

၁၉၄၂ ခႏြစး ေဖေဖားဝါရလ ၁၅ ရကးမြာ စကၤာပၿမ႔ႀက ဂပနးလကးေအာကး

ကေရာကးသျာခသညး။ အသညးတနးက ကၽျနးေတားအသကး ၁၉ ႏြစး၊ ရာထတာဝနးက

ၾသစေၾတလယနး အေမာကးတပးမြာ တပးၾကပးႀက။ သ႓ပနးစခနးသ႓ တနးစမခတကးမ

ကၽျနးေတားတ႓ အထပးအပပငးဆငးရနး အခနးရသညး။ ကၽျနးေတားတ႓က တစးေယာကးလြငး

ေကာပအတး တစးအတးစာစ ကယးပငးပစၥညးမာ ယေဆာငးချငး ပထာသညးဖစးရာ

သညးအတးထမြာ ဘာေတျ ထညးယသျာမလ စဥးစာၾကရသညး။ ခနးဂအေရာကး

၁၇မငးတတ လမးေလြာကးရမညးဆတာလညး ထညးတျကးရသညးဖစးရာ မရြမဖစးတာက

လျလြငး အခာ ေလေလလလေတျ ထညးေန၍ မဖစး။ ကၽျနးေတားတ႓ အရာရြကေတာ

စဥးစဥးစာစာ အႀကဉာဏးတစးခ ေပသညး။ “စာအပးတစးေယာကး တစးအပးစေတာ

ထညးယခၾကကျာ ” ဟ၍။

သ႓ႏြငး ကၽျနးေတားလညး ေကာပအတးထ စာတစးအပး ထညးယဖစးခသညး။

ကၽျနးေတားယခသညး စာအပးက လငးယတနး (Lin Yutang) ၏ ဘဝေနနညး အေရႀကပ

သ႓မဟတး အသကးရြငးေနေရ အေလထာအပးပ (The Importance of Living) ဟေသာ

စာအပး။ စာအပးအမညးကေတာ ကၽျနးေတားတ႓ လကးငငးရငးဆငးေတျ႓ႀက ရေတာမညး

စစးအကဥးသာဘဝႏြငး ေၾကာကးစရာေကာငးေလာကးေအာငးပငး တကးဆငးေနပါေခသညး။

ထ႓ပငး သညးစာအပးသညးပငး ကၽျနးေတားအာ သႏြစးချမြေသာ အကဥးသာ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 111

ဘဝတစးေလြာကး စတးမေဖာကးမပနး မြနးကနးစျာ ရပးတညးရြငးသနးႏငးေရအတျကး

အေထာကးအကေပမညး စာအေႏြဖတးခငး အေလအထက အစပေပခသညး

စာအပးလညး ဖစးေပသညး။

ယခငးတနးကမ ကၽျနးေတား တကယးစတး ဝငးစာသညး စာအပးမဆလြငး

ေရြ႔ဘာဆကးလာမလ သခငးေဇာႏြငး တစးမကးႏြာၿပ တစးမကးႏြာ တရၾကမး

လြနးဖတးသျာမစၿမ ဖစးသညး။ ယခေတာ ကၽျနးေတား ကပးေစႏြရေတာမညး။ ေနာကးဆ

ကျငးကနးသညး ဒဂၤါတစးပာက သစျရေတာမညးသပမာ စာတစးေၾကာငးခငး

စာတစးလခငးက ေတား႐ႏြငး မကနးေအာငး ဆျဆနး႓ရေတာမညး။ တစမးစမး အရသာခ၊

ညကးညကးေၾကေအာငး ဝါ၊ ဖညးဖညးခငး မခ၊ တစးဖနးပနး၍ စာၿမ႔ပနးဟေသာ

နညးမဖငး မြဝစာသရေတာမညး။

ခနးဂ သ႓ပနးစခနးသ႓ ေရာကးစ ရကးမာအတျငး ကၽျနးေတား လငးယတနးစာအပးက

ေကာပအတးထမြ သေလႀကမး ထတးဖစးခသညး။ စာအပးအဖက ၾကညးသညး။

အေႏြာငးက ၾကညးသညး။ ခပးပခပးသာက ၾကညးသညး။ အတျငးဖ သ႐ပးေဖားပက

ၾကညးသညး။ ၿပ ပနးထညးထာလကးသညး။ တစးေန႓ကေတာမြ ေနဝငးစ အခနးေလာကးမြာ

ကၽျနးေတား အကဥးစခနး ၿခဝငးထက ထငးပတစးပမြာ ထငးကာ မေရာငးထနးထနးေအာကး၌

စာအပးက စတငး လြနးေလြာမသညး။ သ႓ေသား စာအပးအမညးပါ စာမကးႏြာႏြငး သ႓ေနာကး

ကပးလကးပါသညး အဖျငးစာမကးႏြာထကး မပ။ သညးေနာကး၊ အမြာစာခညး စာဖတးခနး

သခနး။ ၿပလြငး မာတကာက ႏြစးညေန။ မာတကာကလညး ရြညးေတာ အရြညးသာ။

စာသမကးႏြာချ ရြသညး။ အခနးေခါငးစဥး တစးခစေအာကးမြာ စတးဝငးစာဖျယး

ေခါငးစဥးချအမညးမာပါ ေရထေပထာသညး။ သညးဟာေတျ ၿပေတာမြသာ

စာကယးထက စာမကးႏြာတစးသ႓ ေရာကးေလသညး။

ညစဥးညတငး သညးရတနာ စာအပးက ကငးကာ ကၽျနးေတား ထငးဖစးသညး။

မတးေဆျသငယးခငး အခာအကဥးသာမာကေတာ ငငးၾက ခၾက၊ ဖကစာၾက၊

ကၽျနးေတားအနမြာပ လလာေခါကးတ႓ ေလြာကးသေလြာကးၾကႏြငး ရြေနသညး။ သ႓ေသား

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 112

ကၽျနးေတား သတ႓က ဂ႐မမမ။ တစးခါတေလ စာအပးကမာၻထ လလလာလာ

နစးမပးေပာကးကျယးေနတတးသညး ကၽျနးေတားက ၾကညးကာ ႐မာ ႐သျာေလၿပလာဟ၍

နစပးခငးမငးသ သငယးခငးမာ စရမးမကငး ဖစးမတတးၾကသညး။

အစကမ သညးစာအပး ကနးမသျာေအာငး၊ ၾကာၾကာခေအာငး ဟေသာ

ရညးရျယးခကးသကးသကးဖငးသာ အခနးဆျ ဖတးေနမခခငး ဖစးသညး။ သ႓ေသား ႏြစးပတးမြ

ၾကာသညးအခနး၊ စာမကးႏြာ တစးဆယးေလာကး ေရာကးသညးအခနး၌မ စာအေႏြဖတးခငး

က ေပသညး အကေကဇမာက ကၽျနးေတား စတငး၍ သမငးခစာလာရသညး။

တစးခါတစးရ ဝါကတစးခသညးေသားလညးေကာငး၊ တစးခါတစးရ၌ စကာလစ

တစးခသညးေသား လညးေကာငး၊ ကၽျနးေတားအတျကး အထစတးဝငးစာဖျယး ဖစးသျာ

တတးသညး။ သညးအခါ ထဝါက သ႓မဟတး စကာလစက ဖညးဖညးဖတး၊ ပငးခာ

စစစးၾကညး၊ ၿပလြငး ပနးဖတး၊ အသလ လပးေနမတတးသညး။ တစးခါတေလ

အသေလာကးပ မကေတာဘ စာဖတးတာက အရြနးသတးထာလကးကာ သညးစကာစ၊

သညးဝါကတ႓ႏြငး စပးလဥးသညးမာက မနစးႏြစးဆယးေလာကးထ ၾကာေအာငးပငး စဥးစာ

ေတျ ေတာ ေနမတတးေသသညး။ သညးအခါမတျငး ကၽျနးေတားက ဂတပညာရြငးႀက

တစးဥ၏ ေတသျာတစးကျကးက အႀကမးႀကမး အထပးထပး စမးသပးခစာကာ

မလဆရာႀက၏ အာ႐ထက ဂတသမာအတငး ထပးတထပးမြ ပနးလညး ေဖားထတး

တခတးေပႏငးရနး အာထတးလကး ရြသညး စႏၵရာဆရာတစးဥႏြငး ပမာတေနတတး၏ ။

လကးဖကးရညးပျ တစးခအတျကး ပငးဆငးပမာအေၾကာငး လငးယတနး

ေရသာပက ဖတး႐ႈရသညးအခါ ကၽျနးေတားမကးစထတျငး မေသျ မဖမြ မေရာငးညညက

မငး၏။ လကးဖကးရညးချကးငယးမာ တစးခႏြငးတစးခ ထခတးမကာ တခၽျငးခၽျငးမညးသက

ၾကာရ၏။ လကးဖကးရညး၏ ခမေသာ အရသာႏြငး အန႓အသကးကပါ တကယး

ေသာကးေနရသေလာကး နပါ ခစာရ၏။ ကၽျနးေတားစာဖတးပက ေသေသခာခာ

ပညးပညးဝဝႀက ဆျကပးစပးယ ခစာခငးမဖစးရာ စာအပးတစးအပးသညး စကာလ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 113

အစအေဝႀက တစးခမြသာ မဟတးေတာဘ တကယး ကယးေတျ႓ ခစာရသညး

အေတျ႓အႀကတစးရပးသဖျယး ဖစးလာေပသညး။

လငးယတနး၏ စာအပးက ကၽျနးေတား ႏြစးလမြ ဖတးခပါသညး။ သညးစာအပး

ဖတး႐ႈၿပသညးအခနး၌မ သ၏ လကးဖကးရညး ဒနသညး ကၽျနးေတားအတျကး

စာဖတးဒန ဖစးလာခပါသညး။ လကးဖကးရညးက အလငးအမနး ေဖားေသာကး၍လညး

ရသညး။ သ႓ေသား ေသေသခာခာ ႏြပး၊ စတးတငးက ေဖားစပးကာ စနစးကေသာ

အခငးအကငး အပငးအဆငးမာဖငး ေအေအေဆေဆ အရသာခ ေသာကးသခငး က

မာစျာပ၍ တနးဖရြသညး ဟေသာ ဒန။

ေနာကးပငး၌ ဂပနးမာက ေဆျ ေႏျ စညး႐ႏငးသဖငး စကၤာပရြ နာမညးေကား

ရကးဖလးစးစာၾကညးတကးမြ စာအပးရာေပါငးမာစျာ ကၽျနးေတားတ႓ ရရြခသညး။ သ႓ေသား

ကၽျနးေတားကေတာ လငးယတနး၏ လကးဖကးရညးေသာကးနညး လမးညႊနးအတငးပငး

စာဖတးရာ၌ ဆကးလကးကငးသေနခသညး။

သညး စာဖတးနညးေၾကာငး ကၽျနးေတားသညး ခႏၶာကယးကသာ အခပးအေႏြာငး

ဘဝမြ မလျတးေသားလညး စတးကမ ကမာၻအႏြ႓အပာသ႓ လျတးလပးေပါပါစျာ လြညးလညး

ကကးစာေနႏငးခသညး။

ဝလ အယးလဘတး ေရားဘငးဆငး (William Albert Robinson) ၏

ေရနကးပငးႏြငး စညးေသာငးတမး( Deep Water and Shoal) စာအပးႏြငးအတ ကၽျနးေတား

ခနးဂမြ ရျကးလႊငးခသညး။ ညအခနး လေတျ ႁပျတးသပးေနသညး ကၽျနးေတားတ႓ အကဥးခနး

သမတလငးမြာ လြေလာငးရငး တဖညးဖညး ငကးမဥးလာကာ လႈငးပတးသဖငး

ကျခညးကခညး ဖစးေနေသာ ကၽျနးေတားသေဘၤာရြ ေႏျ ေထျ ေသာ ကယးဗငးခနးထမြာ

တၿငမးၿငမး အပးေပားသျာရတတးသညး။ ေနာကးေန႓ကေတာ မနးတငးတကးေနသညးၾကာထ

ကၽျနးေတား ကနးဘတးေပၐ တကးလာမညး။ ပပပငးပငး ေရထာသညး စာတစးပဒး ႏြစးပဒး

ဖတးၿပသညးအခါ ကၽျနးေတားကယးတငး ပငးပငးႏငးႏငး ပကငးေတာသညး။ နာမြာ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 114

ေလတသေတျ တဝြဝြ တရႊရႊ မညးဟညးေနမညး။ ေခါငးက ဆပငးေတျက

ပငးလယးဆာငနးရညးႏြငး မပတး ထေတျ႓ေနရသဖငး ၾကမးတမးထပစးေနမညး။

ေနာကးအခနးသစး စခနး ပ၍ ၿငမးသကးေသာ ပငးလယးပငးသ႓ ေရာကးလာခနးကမြသာ

တငးတငးဆပးထာေသာ ပထနးဘက ကၽျနးေတားလကးက လႊတးေတာမညး။

ပငးလယးခရစဥးက ရကးသတပတး ရြစးပတးနပါမြ ၾကာခပါသညး။ ယခငးက

စာဖတးသညး နညးမႏြငးဆက ဘယးေလာကးမြ ရလကးလမးမညး မဟတး။ ယခငးႏြငး

ယခက ဆစးဒနဆပးကမးက စပဘတးစ၍ ၾကညးခငးႏြငး ကယးပငး ရျကးသေဘၤာေပၐမြ

တၿငမးၿငမး ခစာၾကညး႐ႈခငးမာလပငး သသသာသာ ကျာခာလြသညး။ အေႏြဖတးခငး

ေၾကာငး ေရားဘငးဆငး၏ အေတျ႓အႀက က ကၽျနးေတားကယးတငး၏ အေတျ႓အႀကပမာ

စရြပပငးလာရသညး။

အကဥးစခနးထက ထငးပတစးခခမြာ ဖစးေစ၊ လသ ရြငးသညး

မညးသညးအခနးေထာငး တစးေနရာရာမြာ ဖစးေစ၊ ကၽျနးေတား ၿငမးသကးစျာ ထငးကာ

အတပၸတမာ၊ ဒနကမးမာ၊ စျယးစကမးမာသာမကာ ေအာကးစဖ႓ဒး အဘဓာနး

အကဥးစာအပးကပငး ကၽျနးေတား အေႏြဖတးနညးဖငး ဖတးဖစးခသညး။

ကၽျနးေတား ဖတးခသညးမာထတျငး အႏြစးသကးဆတစးအပးက ဒဗလဆမးမာ

ဆကးမျနး(W. Somerset Maugham) ၏ အႏြစးခပး (The Summing Up ) ဖစးသညး။

ကၽျနးေတားက အကဥးစခနး ထငးပေပၐမြာ မဟတးေတာ။ အစာေရစာ မဝသဖငး

ႏျမးလပနးခေနသ တစးေယာကး မဟတးေတာ။ ပငးသစး ရဗယာရာရြ အလျနး

သာနာသညး ဧညးခနးေဆာငးတစးခထ ေရာကးရြသျာၿပ။ ႏြစးခ႔ဝငး အေကာငးစာက

အရသာခလကး။ ဧရာမ စာေရဆရာႀကတစးေယာကးက ကၽျနးေတား တစးဥတညးအတျကး

သသနး႓ေပာၾကာသညး သ႓ဘဝအေတျ႓အႀက မာ၊ သညး အေတျ႓အႀက မာမြ သ ရခသညး

ဘဝအသမာ၊ ဉာဏးအမငးမာအေၾကာငးက ၾကာနာလကး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 115

ပမြနး အမနးနႈနးဖငး စာဖတးသတစးေယာကးသညး “အႏြစးခပး” က

နာရအနညးငယးမြႏြငး အၿပဖတးသျာပါလမးမညး။ သ႓ေသား သသညး ထစာအပးက

ေရသာသႏြငး အတတကျ ေနထငးဖတးသနးချငး ရလမးမညး မဟတး။ ထစာအပးပါ စာ ၃၇၉

မကးႏြာက ရကးသတပတး ကပတးၾကာေအာငး ဖတးခသညး ကၽျနးေတား၏ အေတျ႓အႀကႏြငး

အကေကဇမ သ ခစာရလမးမညး မဟတး။ စကၤာပေန၏ အပဒဏး၊ ကၽျနးေတား

မပတးကငးခ လြနးေလြာခသညး ဒဏးတ႓ေၾကာငး “အႏြစးခပး” က စာရျကးေတျ ပရျ႔ကသညး။

ဖ႐ဖရ ပတးပကးထျကးကနးသညး။ ေနာကးပငး အေခအေန အေတားဆလာသညးအခါ

ကၽျနးေတားက ငြကးေပာရျကးေခာကးမာ၊ ရာဘာေစမာ အသပကာ စာအပးက ပနး၍

ခပးသညး။ ယခတငး ကၽျနးေတားဆမြာ သညးစာအပး ရြေနဆ ဖစးသညး။ ကၽျနးေတား

စာအပးစငးရြ ကၽျနးေတား တနးဖအထာဆ စာအပး။

ခနးဂမြာ ေနရစဥးအတျငး ကၽျနးေတားက စာအပးမာထမြ ကၽျနးေတား

ႏြစးသကးမသညး စာပဒးမာက ေရကမြတးသာသညး အေလအကငးတစးခလညး ရရြခ

သညး။

ဥပမာ ေအားလဒပးစး ဟပးစေလ (Aldous Huxley) ၏ နညးလမးမာႏြငး

ရလဒးမာ (Ends and Means) ထတျငး ပါသညး “မညးသညးအရာကမဆ ပညးပညး ဝဝ

ခစာႏငးရနးအတျကး ေလကငးသငးၾကာမႈ လသညး” ဆေသာ အယအဆက တငးပသညး

ေအာကးပါစာပဒးမ။

“ဝစကေသာကးစတျငး ပ႔ခငး အနးခငးသညး။ အဘယးမြ ကနးမာႀကခငးေသာ

ေကာငးေလ ဖစးပေစ၊ ေဆတေသာကးစတျငး ဗကးထ ေအားဂလဆနးလာစၿမ ဖစးသညး။

ရြတးစပယာ၏ ဆျနးနကးမာသညး ဖတးစတျငး အဓပၸာယး မရြ။ ဘတး(ခ)၏

ေတသျာမာသညးလညး ကနဥ နာေထာငးသအတျကး ပငးစရာ။ ထ႓အတ

သခၤ ာညမြခငးမာသညးလညး မေလကကးဖေသသအတျကး ဧရာမ ေၾကာကးစရာ။

သ႓ေသား အခနးတနးေသာအခါ၌မ လြ႔ဝြကးနကးနသေလာကး လြပဆနးၾကယးေသာ

ကဗာတစးပဒးက ဖတး႐ႈရခငးသညး လညးေကာငး၊ ေသခာစျာ ေပာကးမျမး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 116

ခယးသထာသညး ဂတသစဥး သထပးတစးကျကးက နာဆငးရခငးသညး လညးေကာငး၊

ဂဏနးသခၤ ာဆငးရာ ပညာသာပါေသာ ကေၾကာငးဆကးစပး စဥးစာဆငးခငးပတစးရပးက

ေတျ႓မငးသရြရခငးသညး လညးေကာငး၊ ကၽျနးေတားတ႓အတျကး အလြတရာမာ၊

ေလာကအႏြစးသာရမာက ႐တးတရကး ထထျငးသမငးလကးရသညး အေတျ႓အႀကထမာ

ဖစးလာေပသညး ” ဟ၍ ဟပးစေလ ေရခသညး။

စာက တကးသတး႐ကး ဖတး႐ႈသတစးေယာကးအေနႏြငး သညးလ တနးဖရြသညး

စာပဒးမ ေတျ႓မငး မြတးသာမလကးစရာ အေၾကာငးမရြ။

တစးႀကမးမြာေတာ ကၽျနးေတား ေရကထာခမသညး စာပဒးတစးခက စခနးမြာ

လကးငငးအသဝငးသျာခသညး။

တစးေန႓ ကၽျနးေတားတ႓ တပးမြကယးတငးက အမနး႓တစးခ ေပလာသညး။

ကၽျနးေတားတ႓၏ အထကးအရာရြမာ ဂပနးတ႓ႏြငး ဆကးဆရသညးအခါ သပးသပးရပးရပး

ကကနန ရြေစရနးအတျကး ကၽျနးေတားတ႓မြာ ရြသညး ဝတးစအပမြနးသမြက ၎တ႓ထ

ေပအပးရနးဟ၍ ဖစးသညး။ အဓပၸာယး မရြသညး သ႓အမနး႓ေၾကာငး အာလ

ေဒါသထျကးကနးၾကသညး။

သညးအခနး ကၽျနးေတားက ကၽျနးေတားအပးစငးထကးမြာ စာတစးရျကး ခတးဆျ

ထာလကးသညး။ စာရျကးေပၐ၌မ တအ ေလာရငးစး (T.E. Lawrence) ေရသညး ဉာဏး

အေမားအမငး၏ မ႑ငးခႏြစးရပး (Seven Pillars of Wisdom) စာအပးထမြ ကၽျနးေတား

ေကာကးႏတးထာသညး စာတစးပဒး။

ေလာရငးစးက

“အာရပးေလာက၌ ယခငး စျမးေဆာငးေအာငးမငးမႈမာ၏ အရြနးအေစားေၾကာငး

အလအေလာကး တနးခအာဏာ စျကပးခၿပဖစးသညး အႀကအကမာက လျလြငး

အခာသမာအတျငး မ႐စဥးလာ အရေသား လညးေကာငး၊ ပငးကမလ သဘာဝမာ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 117

အရေသား လညးေကာငး ဂဏးအဆငးအတနး ချ ခာထာခငး မရြ။ သတ႓ အလအရမ

ေခါငးေဆာငးဟသညး လကးေအာကးငယးသာ အမာနညးတ စာေသာကးမညး၊ သတ႓

နညးတ ဝတးကာ သတ႓ႏြငး တနးတေနထငးလကးႏြငးပငး ထက သာလျနးေသာ

အသျငးသဏၭာနး ေပၐလျငးေနမညး ဆမြသာ တကယးေခါငးေဆာငး အစစး ဖစးေပသညး ”

ဟ၍ ေရသာခသညး။

ညတျငးခငးပငး ခနးဂစခနးတစးခလမြာ သညးစာရျကးကေလေတျ ပလပသျာ

ခသညး။ သညးေနာကးတျငးမ အႀကအကယး ပဋပကၒေတျ ဖစးလာႏငးစရာရြသညး

ပနာသညး တစးဖကးမြ သေဘာေပါကးသျာခငးေၾကာငး အလျယးတက ၿပၿငမးသျာ

ခသညး။

စာအေႏြဖတးခငးက ကၽျနးေတားအာ ခနးဂစခနးဒဏးက ႀကႀကခႏငးေစမညး

စတးဓာတးအငးအာမာ ေပခသလ ယေန႓တငးလညး ကၽျနးေတားအတျကး ကညေနဆ

ဖစးသညး။

စာအေႏြဖတးခငးနညးသညး လကးဆျသာေရအတးထမြာ အပညးအသပး

ပါလာသညး ႐က ပနာစာရျကးစာတမးမာက ဖတး႐ႈေဖရြငးရာ၌ အေထာကးအက

မပႏငးသညးေတာ အမြနးပငး ဖစးသညး။ ႏငးယာဂရာေရတချနးက သျနးဖာကသလ

အလပးစာပျေပၐ ဒလေဟာ ဆငးလာသညး ႐စာ ေမာကးမာစျာက မညးသမြ

သညးနညးႏြငး ဖတး႐ႈမေနႏငးပါ။ ကၽျနးေတားကယးတငးသညးလညး သညးစာရျကးစာတမးမ

ကေတာ သမာထကး မေႏြေအာငး အလငးအမနး ရြပးဖတး ေကားဖတးတတးစၿမ ဖစးသညး။

သ႓ေသား တကယး ပနာႀကႀကမာမာ ႀကရသညးအခါမ၌မ ေခါငးထမြာ

႐ႈပးပျေနသညး ေန႓တစးဓ ဝ ပနာအတအစမာက ရြငးလငး ဖယးရြာထာႏငးရနးအလ႓ငြာ

အမးမြာ တတးဆတးၿငမးသကးစျာ ထငးကာ စာအေႏြဖတးခငး ေဆက စာၿပ

တခာကမာၻသ႓ တစးဒဂၤ ေရႊ႔ေပာငးနာခၿမ ဖစးသညး။

လငးယတနးက ဤသ႓ ေရခ၏။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 118

“စာဖတးခငးဟသညး ႏြစးမ ရြ၏။ လပးငနးလအပးခကးအရ ဖတးရခငးႏြငး

ဇမးခဖတး႐ႈခငး။ ဒတယ အမအစာကာ ေဖားေဖမႈသေဘာ၊ ခမးသာသခ ခစာခငး

သေဘာ သကးဝငး၏။ ေစသ႓သျာခငးႏြငး မတ၊ ေတာထေတာငးထ လညးပတး

လမးေလြာကးရခငးႏြငး တ၏။ အမးပနးလာသညးအခါ စညးသျတးဘမာ ပါမလာ၊

ေတာကးပရႊငးလနးေသာ မကးႏြာသာ ပါလာ၏။ အဆတးမာထတျငးလညး သနး႓ရြငး

လတးဆတးေသာ ေလေတျ အပညးပါလာ၏ ။” ဟ၍။

ဤကာ စာက အေႏြဖတးခငး၏ အႏြစးသာရဖစးသညး။ စမးသပးၾကညးပါကနး။

ခစာၾကညးၾကပါကနး။

(မရငး။ ။ Sydney Piddington ၏ The Special Joys of Super-Slow

Reading)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 119

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 120

သညးကေန႓ လေတျသညး စာက အေလအနကး ဖတး႐ႈေလလာေနၾကေၾကာငး

တငးပညးအႏြ႓အပာ ခရသျာရငး ကၽျနးေတား ေတျ႓ရြခရသညး။ သပၸ၊ ဒန၊ ဘာသာေရ၊

ေဘာဂေဗဒ၊ ႏငးငေရ သေဘာတရာ စသညး ခကးခေသာ ဘာသာရပးမာက

ေလလာဖတး႐ႈၾကသေတျ တစးေန႓တခာ တပျာလာေနသညး။ ယငး စာေလေပေလႀက

မာက ေစႏႈနးခသာေသာ အဖပါစာအပးမာအသျငးဖငး ေနရာအႏြ႓အပာတျငး

ေတျ႔မငးေနရခငးကပငး ယငးတ႓က လဖတးမာလာေနေၾကာငး ထငးရြာေသာ သာဓက

တစးခ ဖစးသညး။

လမာစတ႓အေနဖငး ကၽျမးကငးသ ပညာရြငးမာႏြငး သကးဆငးရာ ဘာသာရပး

အသသက အထပ လကးစာသမာအတျကးသာဟ တစးခနးက မြတးယခၾကသညး

စာအပးစာတမးမာ၊ ဘာသာရပးအေၾကာငးမာက တကယး ႏႈကးႏႈကးႏြႏြ စစမးလစတး

ထကးသနးေနၾကေၾကာငး ထငးရြာေနေပသညး။

သ႓ေသား ထထကးသနးစတးတ႓သညး မာေသာအာဖငး တာရြညးမခ၊ မၾကာမတငး

မြာပငး ညႇေရားေခာကးခနးသျာစၿမ ဖစးေၾကာငးလညး ေတျ႓ရြရသညး။ အေၾကာငးကာ

မမ၏ ဉာဏးမကးစက ဖျငးေပလမးမညးဟ ႀကမာေသာ ေမြားလငးခကးဖငး ဖျငးဖတး

လကးေသာ စာအပးသညး တကယး လကးေတျ႓တျငး မမနာမလညးႏငးေသာ၊ မမႏြငး

အလြမးေဝလြေသာ စာအပးတစးအပး ဖစးေနသညးဟ ေတျ႓ထ ခစာရေသာေၾကာငး

ဖစးသညး။

ဖတးၾကညးမသ၏ စတးတျငး သညးဘာသာရပးကာ အလျယးတက နာလညး

ႏငးမညး ဘာသာရပးမဟတး။ သညးကမးက မဖတးမ ယငးဘာသာရပးဆငးရာ အေခခ

ဗဟသတ အေတားမာမာ ဖညးဆညးထာဖ႓ လအပးဥမညးဟေသာ အေတျ မာ

ဝငးလာကာ စာအပးက ခထာလကးမတတးေပသညး။

စငးစစး မညးသညးဘာသာရပးႏြငး ပတးသကး၍ ဖစးေစ၊ အမာဖတးရနး

ရညးရျယးေရသာခသညး စာအပး စာတမးမာသညး မာေသာအာဖငး သာမနးဉာဏးရညး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 121

ရြသညး စာဖတးသတစးေယာကး ဖတး႐ႈ၍ နာလညးႏငးစၿမ ဖစး၏။ အေရႀကသညးမြာ

ဖတး႐ႈပနညးစနစး မြနးကနးေရသာ ဖစးသညး။ ဘယးလ ဖတး႐ႈနညးမလ။

“စာအပးတစး အပးက ေၾကညကးေအာငး မဖတး႐ႈမ ေရြဥစျာ အေပၐယရြပး၍

တစးေခါကးဖတးလကးပါ ” ဆေသာနညး ဖစးေပသညး။ ဤသညးမြာ စာဖတးခငးႏြငး

ပတးသကး၍ တကယးအေရႀကသေလာကး အငငးပျာစရာလညးဖစးေသာ ဥပေဒသ

တစးရပး ဖစးပါသညး။

ကၽျနးေတားတ႓ ငယးစဥးကာလ မာေသာအာဖငး သငးၾကာ သမြတးခသညးက

စာအပးတစးအပး ဖတး၍ အထမြာ အဓပၸာယး မသေသာ စကာတစးလပါလြငး

အဘဓာနးလြနး၊ ဘာသာရပးဆငးရာႏြငး ပတးသကး၍ သ႓မဟတး အခကးအလကးႏြငး

ပတးသကး၍ မေသခာလြငး စျယးစကမးက ဖျငး၊ သေဘာမေပါကးသညး စာပဒးမာ ရြလြငး

အဖျငးကမး အေဖကမးမာမြာ ရြာဖတး စသဖငး ဖစး၏။

ထ႓ေၾကာငး ေကာငးသာ မဟတးေတာသညးအခနး စာႀကေပႀကမာက

ဗဟသတအလ႓ငြာ၊ လြနးေလြာ ဖတး႐ႈသညးအခါ၌လညး ထအသ ထအစျေလေၾကာငး

စာမကးႏြာတစးမြ စကာ ကာကတးကာခ အေလအနကး ဖတးမတတးၾကသညး။

လကးေတျ႓ သေဘာအရမ ထဖတးနညးမြာ လဝ မြာေလသညး။ ခကးခေသာ

စာအပးတစးအပးက ဖတး႐ႈ နာလညးႏငးရနးအတျကး ယငးႏြငး လဝဆနး႓ကငးေသာ နညးက

သရ၏။

စာအပးက ေလြာကးလြနးၿပ သငး နာလညးႏငးပေပၐသညး အစတးအပငးမာက

အလငးေရျ ဖတးပါ။ ခကးခေသာ စာပဒးမာက ဒကၒခ၍ ဖတးမေနပါႏြငး။ ရႊ႔ႏျမြာ နစးသညး

ကာလ ေရြ႔မတႏငး ဖစးေနလမးမညး။ နာမလညးေသာ စာေၾကာငးမာ ပ၍ခကးသညး

ကမးႀကကမးခငးမာမြ ေကာကးႏတးကကာခကးမာက ေကားလႊာ ထာခပါ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 122

သငး နာလညးသေဘာေပါကးမေသာ ေရသာခကးမာကသာ ေရျ ၍ ေရျ ၍

ဖတးသျာရငး တဖညးဖညး စာအပး၏ အာေဘားႏြငး ပတးသကး၍ တစးစတစးရာ

ခငးခငးမာမာ ဆပးမကငးမ ရြလာပါမညး။ ထအခါ ေခကပးတစးခ ရသလ ဖစးလာၿပ ေရြ႔သ႓

ဆကးတကးရနး လျယးကလာမညး။ ေစာေစာပငးက နာမလညး၍ ေကားလႊာခရသညး

စာပဒးအခ႔ႏြငး ပတးသကး၍လညး အလငးေရာငးကေလေတျ ေပၐလာကာ နညးနညးခငး

ရပးစာမလာႏငးသညး။ အကယး၍ တစးႀကမးပနးလြနးဖတးၾကညးမပါက သေဘာေပါကးခငး

ေပါကးသျာမညး ဖစးသညး။

ရြတးစပယာ၏ ပဇာတးမာက နာလညးပါလညး ဖတး႐ႈရသညးအခါ အရသာ

အလျနးထလြေၾကာငး အမာ သၾကပါသညး။ သ႓ေသား ထသ႓ ရသေမာကးလြသညး

ရြတးစပယာ၏ ဂလယကးဆဇာ၊ ဟငးမလကး၊ မကၑဘကး စသညး ပဇာတးမာကပငး အစ

အဆ ဇာတးရညးလညးေအာငး အၾကမးဖငး တစးေခါကး မဖတးရဘ အခနး(၁)၊ ပကျကး (၁)

မြ စတငးကာ တစးခနးခငး၊ တစးကျကးခငး သဒၵါ ဝါက ရြငးလငးခကးမာ၊

ခကးဆစးအဓပၸာယး ကကးမြတးစရာမာအာဖငး ပငးပနးႀကစျာ သငးၾကာရေသာအခါ

ေကာငးသာကေလမာမြာ ရြတးစပယာ၏ ရသဆသညးက ေပာသသာ ၾကာရၿပ

တကယးတမးကာ ခစာႏငးခငး မရြေတာေပ။ သတ႓ခမာ အခနးကနးခ၍သာ ဖတးေနရ

ေသားလညး ရြတးစပယာ ပဇာတးသညး သတ႓ ေခါငးထသ႓ မေရာကး။ တစးအပးလသာ

ကနးသျာသညး၊ ဇာတးတစးခလက ၿခင၍ မသၾက။ အဆသ႓ ေရာကးလြငး အစက

ေမသျာၾကေတာသညး။

စာသငးေကာငးမာတျငး ထသ႓ အေလအနကး ႐ကးသငးခၾကခငးေၾကာငး

ေခတးအဆကးဆကး စာသငးသာ အမာအပာတ႓မြာ ရြတးစပယာႏြငး ေတျ႓ခၾကပါလကး

“ပဇာတး” က မဖတးမဘ စာသကးသကးမြကသာ ဖတးခၾကရေလသညး။

၎တ႓အာ ဇာတးရညးလညးေအာငး အလငးဆ တစးေခါကး ခပးသျကးသျကး

ဖတးခငးလကးၿပေနာကး ပဇာတးႏြငး ပတးသကး၍ ေယဘယ သေဘာေပါကးေအာငး

ရြငးလငး ေဆျ ေႏျ သငးသညး။ အေခခရြသျာၿပဆလြငး သတ႓အေနႏြငး ပဇာတးက

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 123

အေသစတး ဆကးလကးေလလာရငး ရြတးစပယာ၏ စာလကၤာရသက ခစာႏငးၾကမညး

ဖစးသညး။

စာေလေပေလႀက တစးအပးက နာလညးခစာႏငးရနးအတျကး အလငးဆ

အေပၐယရြပး တစးေခါကး ဖတးသငးသညးဆေသာ အခကးက လကးမခႏငးေသပါက ၎ႏြငး

ဆနး႓ကငးဘကးနညးက ကယးတငး စမးၾကညးပါ။

အကယး၍ သငးသညး ေဘာဂေဗဒပညာရြငး တစးေယာကးမဟတးဘ ဆပါစ႓။

ေဘာဂေဗဒဆငးရာ ကမးတစးအပးဖစးသညး အာဒမးစမစး (Adam Smith) ၏ “ႏငးငတ႓၏

ဓန (Wealth of Nations) ကမး” က ဖတးၾကညးပါ။ စာမကးႏြာ တစးက စ၍ တစးေၾကာငး

တစးပါဒ မကနး နာလညးေအာငး ဖတးပါ။ တစးမကးႏြာလ ကနးစငးေအာငး နာလညးမြ

ေနာကးတစးမကးႏြာ ဆကးဖတးပါ။ စာမကးႏြာအနညးငယးမြ ေရာကးေအာငးပငး အေတားႀက

အခနးကနး လပနးခ၍ ဖတးရေၾကာငး ေတျ႓ရြရပါလမးမညး။ ထသ႓ ဖတးသဖငး အေသစတး

ေရသာခကးအခ႔က သငး ေတျ႓ခငး ေတျ႓လကးရပါမညး။ သ႓ေသား အဓက အခကးႀက

မာကကာ သငး နာလညးသေဘာေပါကးလကးမညး မဟတးပါ။

ေယဘယ ၿခငမေအာငး ခပးသျကးသျကး တစးေခါကး ဖတးၾကညးသကာ

ဤကမးႀကတျငး အာဒမးစမစးသညး ကနးပစၥညးတ႓၏ ေစႏႈနးမာက ဆဖတးပဌာနးရာ၌

ေစကျကး၏ အေရပါပ၊ လကးဝါႀကအပး ခပးကငးေသာစနစး၏ ဆရျာပမာႏြငး

လျတးလပးေသာ ကနးသျယးမႈ ရြရနး လအပးပ စသညး ေဘာဂေဗဒဆငးရာ သ႓အယအဆ

မာက အခငးအမာ တငးပထာေၾကာငး မာတကာ ေခါငးစဥးမာ အခ႔စာပဒးမာရြ

ရြငးလငးပတးသာေသာ အေရအသာမာအာဖငးပငး ရပးစာမႏငးမညး ဖစးသညး။

အကယး၍ ႏငးငေရ အေတျ အေခၐ ဘာသာရပးထက၊ ဥပမာအာဖငး

ဂၽျနးစတဝပးမလး (John Stuart Mill) ၏ ပညးသ႓ကယးစာလြယးမာဖငး ဖျ႓စညးထာေသာ

အစရ (Representative Government) ကမးက ဖတးမညးဆလြငးလညး “ႏငးငတ႓၏

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 124

ဓန” က ဖတးသကသ႓ ခပးသျကးသျကး ေလြာကးလြနးဖတးေသာနညးဖငး ပငး စာအပးပါ

ဆလခကးမာက အၾကမးဖငး သေဘာေပါကးႏငးမညးမြာ အမြနးပငး ဖစးသညး။

အခနးမကနး လ မပငးပနးဘ စာအပးႏြငး ပတးသကးသညး ေယဘယအမငး

ရထာၿပဆလြငး ၎စာအပးက ေၾကာကးစရာ၊ စတးပကးစရာ မလေတာ႐မက မမ

အတနးအသငး သေဘာေပါကးလကးမခငးေၾကာငးပငး ပ၍ စတးဝငးတစာ ဖစးလာၿပ

ႏႈကးႏႈကးႏြႏြ ေလလာဖတး႐ႈသညး အဆငးသ႓ တမႇငးလာႏငးမညး ဖစးသညး။

ထ႓ေၾကာငး မြနးကနးစျာ ခဥးကပးႏငးပါက ၎စာအပးမာသညး သာမနးစာဖတး

ပရသတး အလြမးမေသာ ေနရာမြာပငး ရြသညးဟ ဆႏငးေပသညး။

ဝလဂမး၊ ဇဂမျနး႓ဖရျကး၊ ဂၽျနးဂဝ၊ ဘာထရနး ရပးဆယးတ႓၏ စတးပညာႏြငး

ဒနကမးမာ၊ ဂယးလလယ၊ နယတနး၊ ဒါဝငး၊ အငးစတငးတ႓၏ သပၸပညာ

ကမးမာကလညး အထကးေဖားပခသညး နညးဖငးပငး ဖတး႐ႈ၍ ရႏငး၏။

၎ပညာေကားတ႓၏ ကမးမာမြာ အေထျေထျ စာဖတးသမာမာအဖ႓

လေစပတးေစ နာလညးရနး မဖစးႏငးပါ။ သ႓ေသား ထမြေလာကးလညး နာလညးရနး

မလအပးပါ။ အေသစတးကစၥမြာ သကးဆငးရာ နယးပယးက ေဇာကးခ လကးစာၾကသတ႓၏

အလပးဖစးသညး။ အသ အမငးကျယးဝေစရနးႏြငး အေတျ အေခၐ ရငးသနးေစရနးအတျကး

စာဖတးၾကသညး အေထျေထျ စာသမာတ႓အေနဖငး ယငးပဂၓလးႀကမာ၏ အဓက

ဆလခကးမာ၊ ၎တ႓၏ နယမာႏြငး ရညးရျယးခကးမာက ေယဘယနာလညး

သေဘာေပါကးေအာငး ဖတးႏငးရနး လေလာကးေပၿပ။

စာအပးသညး မတးေဆျေကာငး ဖစးသညးဟ ဆေလ ရြၾကပါသညး။ သ႓ေသား

စာအပးတငးက အၿမေပါငးရသညး မတးေဆျေကာငးအဖစးခညးသာ သေဘာမထာဘ

အခ႔က တစးခါတစးရ လမးႀကရငး ႏႈတးဆကးသကၽျမးရသမာ အဖစးလညး မငးတတးရနး

လ၏။ အခ႔ေသာ သမာ (စာအပးမာ ) မြာ လမၼာစျာ ခဥးကပးတတးမညးဆက

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 125

တစးႀကမးတညး တစးထငးတညးႏြငးပငး သေပာခငးသမြ အရာအာလ သ႓မဟတး သ႓ထမြ

ကၽျႏးပးတ႓ သလသမြ အရာအာလက သရႏငးေပသညး။

ေလနကးခကးခေသာ စာအပးႀကတစးအပးက အေပၐယရြပး၍ ဖတးခငးဖငး

ေယဘယအမငး ရႏငးေၾကာငး ဆခသညး။ သ႓ေသား ယငးနညးကာ စာအပးတစးအပး

ဖတး႐ႈရာ၌ ပထမအဆငးအေနႏြငး လပးေဆာငးရနး ညႊနးခငးသာ ဖစး၍ ယငးနညး

သကးသကးဖငးကာ စာအပး၏ ဆလရငး အခကးမာက ေခေခမစးမစး ခငးခငးမာမာ

သႏငးမညး မဟတးေၾကာငး ေပာလသညး။

ဤေဆာငးပါ၌ ဤစာဖတးနညးက ညႊနးေနရခငးမြာ သငး ထေတျ႓ေနရမညး

စာအပးစာတမး ကမးႀကေပါငးမာစျာက ကငးတျယးရနးအတျကး အေကာငးဆ (လကးေတျ႓

အကဆ ) နညးဖစးေသာေၾကာငး ဖစးသညး။

ေခတးအဆကးဆကး ဆရာဆရာတ႓ ေရခသညး စာေပကမးဂနးမာအနကး

နညးနညးေလာကးဖစးေစ ဖတးၾကညးသငးေသာ စာအပးတ႓မြာ မာလြသညးဖစးရာ

စာအပးပႀကက ၾကညးကာ ဖတးရနး အခနးမရ၊ တစးအပးခငးကပငး အေတား ခကးခကးခခ

ဖတးရမညးဟ စတးပကးေနပါက ဘာစာအပးမြ ဖတးဖစးမညး မဟတးေပ။

အထကးတျငး ဆခသညး ေလြာကးလြနး ရြပးဖတးနညးဖငး ဖတးထာေသာအခါ

ဘယးကမးထမြာ ဘာပါသညး၊ ဘာအေၾကာငးေတျ ေရထာသညး ဟ၍ ေခါငးထတျငး

မြတးသာမေနကာ တစးစတစးရာ တတကက ေပာဆရနး လအပးလာသညးအခါ

ဘယးစာအပးႀကက ေပလြနးၿပ အေသစတး အေလအနကး ဖတး႐ႈကကာရမညးက သငး

သေနမညး ဖစးသညး။

ထ႓ပငး စာအပးတစးအပးစ၏ အသဝငးမႈ တနးဖသညး လတစးဥခငး၏

လတးတေလာ အသခလမႈေပၐ၌ မတညးသညး။ တစးစတစးေယာကးအတျကး

အလျနးအဖတနး အသဝငးသညး စာအပးသညး သငးအတျကး ဘာမြ တနးဖမရြ ဖစးေန

ႏငးသညး။ တစးခါတစးရ စာအပးႀက တစးအပးလမြ သငးအတျကး အသဝငးသညး

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 126

အရာအာလက ေလြာကးလြနး ရြပးဖတးေသာ နညးဖငးပငး သငး ေတျ႓ခငး

ေတျ႓လကးရႏငးသညး။ ထစာအပးမက အစအဆ လေစ ပတးေစ ဖတး႐ႈေနပါက

အခနးကနးခ လပငးပနးခရကနပးမညး မဟတးေပ။

စာအပးႀက တစးအပးက ရြပးဖတးခငး သ႓မဟတး ကာကတးကာခ ဖတးရနး

ဟနးပငးခငး မပလပးမ ပဏာမ ေလလာမႈကေလ တစးခ ပလပးသငးပါေသသညး။

ယငးသ႓ ေလလာရာ၌ အခနးနညးနညးႏြငး အကမာမာ ရေစရနး ေသာခကးနညးအခ႔

ေပလပါသညး။

(၁) အဖျငး စာမကးႏြာက ေသေသခာခာ ဖတးပါ။ စကာခႏြငး နဒါနးတ႓က

ခပးသျကးသျကး ဖတးၾကညးပါ။ စာအပးအမညးက အကယးဖျငးဆသညး အမညးချမာႏြငးအခ

နဒါနးမာအရ ဤစာအပးသညး ဘာက အဓက ေဇာငးေပေရသာထာေသာ

စာအပးဖစးေၾကာငး ရပးစာမႏငး၏။

(၂) မာတကာ ေခါငးစဥးမာက ဖတး႐ႈၾကညးပါ။ မာတကာသညး စာအပး၏

ဖျ႓စညးပက ပသသညး အညႊနးေမပ ဖစးသညး။ ၎က ၾကညးခငးဖငး ဤစာအပး၌

ဘယးအပငးက ဘယးမြ အကယးဖျငးသညး စသညးဖငး သႏငး၏။

(၃) စာအပးေနာကးပငးရြ အကၒရာစဥး အညႊနးက ခပးသျကးသျကး

ေလြာကးၾကညးလကးပါ။ စာအပးတျငး ပါဝငးသညး အေၾကာငးအရာ နယးပယးအကယး

အဝနးက လညးေကာငး၊ မညးသညးစာေရသမာ ပညာရြငးမာက ကကာထာသညးက

လညးေကာငး ေတျ႓ရမညးဖစးၿပ ယငးအကၒရာစဥးအညႊနးထမြ သငး အတနးအသငး သထာ၊

စတးဝငးစာထာသညး ေခါငးစဥးတစးခခက ညႊနးထာသညး စာမကးႏြာ၌ လြနးေလြာ

ဖတးၾကညးမလြငး ယငးက႑ႏြငး စပးလဥးသညး စာေရသ၏ ရပးတညးခကးက သငး

သရမညး ဖစးသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 127

သညးေလာကး ၾကညးလကးလြငး ယငးစာအပးသညး သငးအတျကး ႏႈကးႏႈကးႏြႏြ

ဖတးသငးေသာ စာအပးလာ၊ ေလြာကးလြနး ရြပးဖတးလပးသငးေသာ စာအပးလာ ချ ခာ၍

ရေလာကးေပၿပ။

ရြပးဖတးၾကညးရနး ဆဖတးသညး ဆက

ေရြဥစျာ အေရႀကပရသညး အခနးမာက လြနးပါ။ အခနးတစးခ၏ အဓက

ဆလခကးသညး အဖျငး စာပဒး (မာ) ၌ ေသားလညးေကာငး၊ နဂ စာပဒး (မာ) ၌

ေသားလညးေကာငး ပါရြတတးသညး။ ယငးေနရာမာက ဥစာေပ၍ ဖတးပါ။

ထသ႓ဖတးရငး စတးဝငးစာစရာ ၾကာစာမကးႏြာအခ႔ ေတျ ႓လာရတတးသညး။

တကယး စတးဝငးစာသညးေနရာ၌ ဝငးစာသေလာကး ဆကးဖတးေနလကးမညး၊ တစးခါတစးရ

လအပးသညးထငးလြငး အကၒရာစဥးအညႊနးက ၾကညးကာ လကးရြာဖတး႐ႈဖစးမညးဆလြငး

သငးႏြငး ထစာအပးသညး အေတားသဟဇာတ ဖစးေနၿပ။ စာအပးမြ တစးစတစးခ

ဆပးမကငးမၿပ သညးစာအပး ဖတးမသညးအတျကး သငး၌ တစးစတစးရာေသာ

အတငးအတာအထ အကေကဇဖစးၿပဟ ဆရေတာမညး။

ထ႓ပငး ပ၍ အေရႀကသညးက သငးသညး ထစာအပးႀကအတျကး ပငးပနးဆငးရ

မခလကးရဘ ေပါပါလျယးကစျာပငး ဖတးဖစးခသညးဆေသာအခကး ဖစးသညး။ စာအပးႀက

တစးအပးက သကးသကးသာသာ ဖတးဖစးၿပ နာလညးလညး အရသာလညး ေတျ႓သညးအခါ

စာအပးႀကေၾကာကးစတး ေလာပါသျာၿပ အခာေသာ ကမးႀကကမးခငး ဆသညးမာ

ကလညး ကငးရဖတးရ ဖစးလာေပေတာမညး။

(မရငး။ ။ Dr. Mortimer J. Adler ၏ Hard Reading Made Easy)

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 128

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 129

တရစၧာနးမာမြာ သကးရြငးေနထငးမႈအတျကး အထတလညး ေလကငး

သငးၾကာစရာ မလပါ။

အပသငးခငး၊ အစာရြာေဖျမႈအတျကး နညးယ မြတးသာရခငး စသညးမာကာ

ရြပါ၏။ သ႓ေသား အနာဂတးအတျကး ေမြားေတျ လပးေဆာငးခငးမ မဟတး။ ရညးရျယးခကး

ပါေသာ သငးၾကာမႈမ မဟတး။ သဘာဝဗဇသေဘာအရ အလအေလာကး လပးကငး

မၾကခငး မသာ ဖစး၏။

လမြာကာ မမေရာကးရြ ရပးတညးရာ အရပးေဒသႏြငး ေခတးကာလတ႓၏

ေတာငးဆခကးႏြငး ေလားညစျာ သငးၾကာမႈအလပးက တမငးတကာ စဥးစာစစဥး၍

လပးရေပသညး။ တစးနညးေပာလြငး သ၏ သငးၾကာမႈမြာ ရညးရျယးခကးပါေသာ

သငးၾကာမႈမ ဖစးသညး။

“လမြနးလြငး အသကးေမျ ဝမးေကာငး အတတးပညာေလ တစးခေတာ

တတးထာမြ”

“လယးယာကငးကၽျနးလပးသ ဆေပမယး ေသစာရြငးစာေလေတာ တတးထာမြ”

“ဘျ႔ကေလတစးခေလာကးေတာ ရထာမြ လရာဝငးမယး”

“ကျနးပတာ သငးမထာရငး ေခတးေနာကးကမယး ”

စသညး ေတျ ေတာမႈမ၊ စရမးပပနးမႈမ၊ အလဆႏၵမတ႓မြတစးဆငး

ပညာသငးၾကာ လသညး ရညးရျယးခကးမာ ဖစးေပၐလာရသညး။

ရညးရျယးခကးသညး မမကယးတငး၏ ဥေခါငးမြ ဖစးေပၐခငး ဖစးေပၐမညး။

သ႓တညးမဟတး မမက လႊမးမေသာ မမမြခေနရေသာ မဘ၊ အပးထနးသ၊

ဆရာသမာတ႓၏ ဥေခါငး၌ ဖစးေပၐမညး။ မညးသ႓ထမြ စသညးဖစးေစ လဟသညးကာ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 130

ေပၐဥစမြသညး ယေန႓ထတငး ရညးရျယးခကး ရြစျာ ပညာသငးရေသာ သတဝါတစးဥ

ဖစးခေပသညး။

ကနဥေခတးက လသာ သငးၾကာရသညး အတတးပညာသညး ပမာဏအာဖငး

ေသငယးလြသညး။ ထ႓ေၾကာငးလညး အသကး ၁၆ ႏြစးပညးလြငး လလာေမာကးၿပဟ

ေရြက ဆၾကခငး ဖစးသညး။ အမအဘက အာက မြခစရာ မလ။ မမဘာသာ

ရပးတညးႏငးၿပ။ မမကယးက ကာကျယးႏငးၿပ။ မမအမအႏျယးမာ ဆကးလကးပနး႓ပျာ

ေအာငး ေဆာငးရျကးႏငးၿပ။ မမမြ ေပါကးဖျာမညး လမမယးကေလမာက ပစေစာငးေရြာကး

ႏငးၿပ။

အသကး ၁၆ ႏြစး ပညးေမာကးလြငး လတစးေယာကး တတးသငး တတးအပးသညး

အေခခပညာမာ အာလ ပညးစၿပ။ သညးအေခခေပၐတျငး ဘဝအေတျ႓အႀက သာ

ထပးဆငး ဖညးဆညးေတာ။

ယေန႓ေခတးတျငးကာ အလျနး႐စငးေသာ ေရြလေနမႈစနစးမ ရြေသသညး

အရပးေဒသ မာက လျလြငး မညးသညးေနရာတျငးမြ ၁၆ ႏြစးႏြငး လလာမေမာကး

ႏငးၾကေတာ။ ၿမ႔ပေနလသာတစးေယာကးသညး လတနးေစ ဘဝရပးတညးေရအတျကး

လအပးသညး ပညာအစစက အသကး ၁၆ ႏြစးမြႏြငး မရႏငးေတာ။

သတေဗဒအရ လလာေမာကးသညး။ အသပညာ အတတးပညာအရ

လလာမေမာကး။

လ႓အသငးအဝငး၏ ဥပေဒစညးကမး ထဓေလမာကလညး သ႓က လလာ

ေမာကးသ အဖစး လကးမခ။ မဆႏၵေပချငး မပ၊ ရာထဌာနႏရမာတျငး ဝငးေရာကး

အေရျ ခယးခချငး မရြ။ အမးေထာငးပလြငး သာသမ ေမျ ႏငးေသားလညး သ႓အာ

အမးေထာငးပေလာကးသ ဟ၍ မယဆ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 131

လ႓ယဥးေကမႈစနစး တတကးလာသညးႏြငးအမြ လသညး လတနးေစ

ဘဝရပးတညးမႈ အတျကးပငး ပညာက တ၍ တ၍ သငးၾကာလာရသညး။ လတနးေစထကး

ေခါငးတစးလသာလသကာ ေခါငးတစးလစာ ပ၍ ေလလာဆညးပရသညး။

ကၾကမၼာႏြငး ပတးဝနးကငး အေထာကးအပခငးသာ မကျာက ဘဝအနမးအမငးက

ပညာေပၐတျငး လဝ မတညးလာသညး။

ထ႓ေၾကာငး မမဘဝက မမတနးဖထာသ၊ အမာၾကာတျငး အေအာငးမငး

အမငးမာဆ ဖစးလသမာသညး ပညာက သသမမ ဆညးပေလကကးလာသညး။

တစးနညးေပာရေသား ဥေခါငးထတျငး ပေအာ ရငးႏြမႇပးႏြလာၾကခငး ဖစးသညး။

ပညာက ေကာငးမြာ ရြာသညး။ ပငးပမြ ရႏငးသမြလညး ေလလာသမြသညး။

တကၑသလးမြ ဘျ႓ရခငးသညး ပညာသငးမႈ၏ နဂ မဟတးေတာ။ ကယးတငး ဆကးလကး

ဆညးပေလလာရနး အေခခသာ ဖစးလာသညး။

သမငးပညာရြငးႀက အကးဒျပးဂစးဘျနးက “လတငးမြာ ပညာေရႏြစးခ ရြသညး။

တစးခက အခာသမာထမြ ရေသာ ပညာေရဖစး၍ ပအေရပါေသာ ေနာကးတစးခက

ကယးကကယး ေပေသာ ပညာေရ ဖစးသညး ” ဟ ဆခသညး။ တစးနညးေပာရလြငး

ေကာငးသငးပညာႏြငး ကယးတငးရြာပညာ။

အခ႔လမာမြာ အေၾကာငးအမမေၾကာငး ေကာငးသငးပညာ ခ႔တခ

ေသားလညး ကယးတငးရြာပညာ အာေကာငးသဖငး တကၑသလး ပညာတတးမာႏြငး

ပခခငး ယြဥးႏငးၾကသညး။ ေအာငးမငးသမာ ဖစးခၾကသညး။

ေအဗရာဟမး လငးကျနးသညး ေကာငးမညးမညးရရ မေနဖေသားလညး

မမဘာသာ ေလလာသငးၾကာရငး ဥပေဒပညာရြငးတစးဥ ဖစးခသညး။ သ႓တငးပညး၌

ထပးဆ အဆငးဖစးသညး သမၼတရာထက သ ရခသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 132

ေကာငးပညာ သလသာ သငးဖေသာ ေသာမတး (စ) အကးဒဆငးသညး

ပစၥညးကရယာ အမေပါငး ၁ဝဝဝ ေကား တထျငးႏငးသညး သပၸပညာရြငးႀက ဖစးခသညး။

လသာထအေပၐ သ႓တထျငးမႈမာ၏ အကေကဇ ႀကမာလျနးသဖငး သ

အသကးရြငးေနထငးခသညး ေခတးက “အကးဒဆငးေခတး ” ဟ၍ ဂဏးပ ခက

ေပာဆခၾကသညး။

မမဘာသာ ပညာရြာရာဤ ထခၽျနးလျနးသညး ပညာရြငးႀက အကးဒဆငးက

သ႓အရညးအခငးက ဤသ႓ ႏြမးႏြမးခခ ေပာဆခသညး။

“ကၽျနးေတားက တထျငးသ အစစးမဟတးဘဗ၊ လလလာလာ ကၽျနးေတား

လကးရာ စစးစစးလ႓ ေပာႏငးတာ ဓာတးစက (Phonograph) တစးခပ ရြတယး။ ကၽျနးေတားက

ေရမႇပးဗ၊ သပးအာေကာငးတ ေရမႇပး၊ ဘယးေနရာက ထျကးလာတ စတးကဖစးဖစး

ကၽျနးေတားကယးထ စပးယလကးတာပ ”

အကးဒဆငးကာ ပညာ၌ ဝငးစာလျနးသညး ရာသကးပနး စာသငးသာႀကတစးဥ

ဖစးေခသညး။

ဥေႏြာကးတျငး ရငးႏြမႇပးႏြခသဖငး အကအမတး ႀကမာစျာ ရရြခသမာ

အေၾကာငး သာဓကေဆာငးစရာ မာစျာ ရြသညး။ သတ႓ ကငးသခၾကသညး မမကယးက

ပစပေထာငးပ နညးလမးမာမြာလညး စတးဝငးစာစရာ အလျနးေကာငး သေလာကး

အတယနညးမြသမာအတျကး အကေကဇ ႀကမာမြာ ေသခာသညး။

နမနာအဖစး ပဂၓလးတစးဥအေၾကာငး ေပာပါမညး။

ပဂၓလးအမညးက ဘငးဂမငး ဖရနးကလငး။

ဘငးဂမငး ဖရနးကလငး (Benjamin Franklin) (၁၇ဝ၆ - ၁၇၉ဝ) က

စျယးစပါရမရြငး (multiple genius) ဟ ေခၐေလရြၾကသညး။ သညးလ ေခၐရ

ေလာကးေအာငးလညး သ ကၽျမးကငးေသာ ဘာသာရပးေတျက မာလြသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 133

ဘယးအေၾကာငးရပး မဆ အနညးအကဥးစေတာ သ သသညးဟ ဆႏငး

ေလာကးေအာငးလညး ႏြ႓စပးသ ဖစးသညး။ သ စတးဝငးစာေသာ အေၾကာငးအရာေတျက

အကနး႓အသတးမရြဟပငး ဆႏငးသညး။

သသညး ဆပးပာခကးခငး၊ စာပႏြပးခငး၊ ေဂၐဖထပးစကးပခငး စသညးတ႓တျငး

စတးဝငးစာသကသ႓ ႏငးငေရ လမႈေရဘကးတျငးလညး ထကးသနးခသညး။ အေမရကနး

ပညးေထာငးစႀကက စတငးတညးေဆာကးခၾကသမာတျငး သ ေရြ႔တနးက ပါဝငးသညး။

အေမရကနး လျတးလပးေရ ေၾကညာစာတမးႏြငး အေမရကနးပညးေထာငးစ ဖျ႔စညး

အပးခပးပ အေခခဥပေဒတ႓ အပါအဝငး သ႓ႏငးငသမငး၌ အေရႀကဆ စာခပးစာတမးႀက

ေလခတျငး သ လကးမြတးေရထခသညး။

လြပးစစးဓာတးမာအေၾကာငး အေစာဆ စစမးေလလာ ေဖားထတးခၾကသမာ

ထတျငး သ ပါဝငးသညး။ မႀကလႊ၊ ဖရနးကလငး မဖ၊ အနအေဝၾကညး မကးမြနး စသညးတ႓

အပါအဝငး ပစၥညးကရယာအမာအပာကလညး တထျငးခရာ အေမရကနးပညး၌

ေသာမတး (စ) အကးဒဆငး မတငးမ ေခတးတစးေလြာကးလတျငး ၿပငးဘကးကငးေသာ

တထျငးသ ပညာရြငးအဖစး သတးမြတးခငးခရသညး။ ဘကးစ ထခၽျနးလျနးသဖစး၍ သ႓အာ

သ႓ေခတးကာလ အေမရကနးပညး၏ အႀကကယးဆ လသာ၊ ပညးကကးသေရေဆာငး

ပဂၓလး စသညးဖငးလညး ခကဂဏးပ ေပာဆခၾကသညး။

အသညး ဖရနးကလငးက ၁၇ဝ၆ ခႏြစးတျငး မကးဆာခဆကးပညးနယး

ေဘားစတျနးၿမ႔၌ ေမျ သညး။ ညအစးက ေမာငးႏြမ ၁၇ ေယာကးထမြာ သက နပါတး ၁၅

ဖစးသညး။ မဘမာက ႐သာႀကစာၾကသမာ ဖစးသညး။ ဆပးပာခကးသညး၊

ဖေယာငးတငး လပးသညး၊ ၿပ ကယးပငးဆငးမြာ တငးေရာငးသညး။ သ႓ေသား သာသမေတျ

မာလျနးေတာ အာလ ပညးပညး ဝဝ ေကၽျ ေမျ သတးသငး ပညာသငးရနး မတတးႏငး။

ဘငးဂမငး ဖရနးကလငးက ေကာငးမြာ ႏြစးႏြစးပ ထာႏငးသညး။ ေကာငးတျငး

ဖရနးကလငးက စာအဖတးမြာ အလျနးေတားသညး၊ အေရမြာ သငးသညး။၊ အတျကးမြာေတာ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 134

ညသညးဟ ဆသညး။ ၿခၾကညးလြငးေတာ မဆ။ ေကာငးဆကးထာရနး သငးေသာ

ကေလမ။ သ႓ေသား စပျာေရ အေခအေန မေပသဖငး ဖခငးက သ႓အာ အသကး ၁ဝ

ႏြစးသာမြာပငး ေကာငးထတးလကးရသညး။ သညးအရျယးမြ စကာ အမးမြာ ဖေယာငးတငး

အလပး ဆပးပာခကးသညးအလပးမာ ဝငးကရသညး။

သ႓ေသား ဖရနးကလငး စတးအာမငယး။ ေကာငးသာ မတကးရေသားလညး

သ႓ပညာေရက ဆခနးမတငးခ။ ေကာငးတခါသာ သ႓အတျကး မဖျငးဟခငး ဖစးသညး၊

အသပညာတခါကေတာ ဘယးေတာမြ ပတးမသျာဟ သ စျၿမ ယၾကညးခသညး။

အမးအလပးက ကလပးရငး ရသမြ စာက သ ဖတးသညး။ အေရအသာ

ေကာငးေစရနးအတျကး သ႓ေခတးက ထငးရြာေသာ သတငးစာတစးေစာငးက စထာၿပ

အေရကငးသညး။ အကၒရာ သခၤ ာ၊ ဂၾသေမႀတ၊ ေရေၾကာငး အတတးပညာ၊ သဒၵါ၊

ယတေဗဒ၊ သဘာဝသပၸ၊ ႐ပးပငးသပၸ စသညး ပညာရပးမာက မမဘာသာ ေလလာသညး။

ပငးသစး၊ ဂာမနး၊ အတာလ၊ စပနးႏြငး လကးတငးဘာသာမာကလညး ကယးတငး

ဆညးပေလလာရငး ကၽျမးကငးတတးေမာကးခသညး။ ပညာရြာမြသညးအလပး၊ လကးေတျ႔

စမးသပးအသခသညး အလပးတ႓က တစးသကးပတးလ လပးခရာ ေနာငးတျငး သ႓တငးပညး၌

ပညာဗဟသတ အႀကမာဆ ပဂၓလးတစးေယာကး ဖစးလာခသညး။

သသညး မဘအလပးက ကလပးေနရာမြ အသကး ၁၂ ႏြစးသာတျငး အစးကႀက

တစးဥဖစးသ ဂမး(စး)၏ စာပႏြပးစကး၌ အလပးသငးအဖစး ဝငးေရာကးလပးကငးသညး။

ပႏြပးသမာလပးရငး သတငးစာမာတျငး ေဆာငးပါမာ ဝငးေရရာ သ႓စာမာက

လႀကကးမာခသညး။ အသကး ၂၄ ႏြစးတျငး ပငးဆလးေဗနယာပညးနယး ဖလဒလးဖယာ

ၿမ႔၌ ကယးပငးသတငးစာ ထတးသညး။ Poor Richard‟s Almanac အမညးဖငး

အလျနးထငးရြာေသာ ပကၒဒနးနတစာအပးမာက သ႓အသကး ၁၆ ႏြစးမြ ၅၂ ႏြစးအရျယးအထ

ႏြစးစဥး ထတးေဝသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 135

ဖရနးကလငးသညး လမႈေရ ႏငးငေရမာတျငး လျနးစျာ စတးဝငးစာခေသားလညး

ရာထအာဏာ ရရြေအာငးကာ ႀကစာေလ မရြခ။ သ႓တငးပညး အကရြေရ၊ သ

အေခခရာ ဖလဒလးဖယာၿမ႔ႀက တတကးစညးပငးေရတ႓အတျကးသာ မပတးအာထတး

သညး။

အသငးဝငးေၾက လစဥးေၾကတ႓ဖငး ရပးတညးသညး ကမၻာ ပထမဆေသာ

စာၾကညးတကးက ၁၇၃၁ ခႏြစးတျငး ဖလဒလးဖယာ၌ သ ထေထာငးခသညး။ ပညးနယး၏

ပထမဆေသာ ပညးသ႓ေဆ႐ႏြငး ပထမဆတကၑသလးတ႓ကလညး သပငး ဥေဆာငး

အေကာငးအထညး ေဖားခသညး။ မေဘႀက မၾကာခဏ သငးခသညး ဖလဒလးဖယာ

အတျကး မသတးတပးဖျ႓တစးခ ဖျ႓စညးသညး။ ရာဇဝတးမႈမာ ထေရာကးစျာ ႏြမးနငးကာကျယး

ႏငးရနး အတျကး ရတပးဖျ႓က ပပငးဖျ႓စညးသညး။ ၿမ႔ေတား စညးပငးေရလပးငနး မာစျာ

ကလညး ႀကစညးႀကပမး ေဆာငးရျကးခရာ ဖလဒလးဖယာ သညး ထစဥးက ရြသညး

အေမရကနးပညးနယး ၁၃ ခ အတျငး ေခတးမတတကးဆၿမ႔ ဖစးခသညး။

မာပာလြစျာေသာ လပးငနးနယးပယးတ႓တျငး သ တထျငးေဆာငးရျကးခသညး

လပးငနးငယးေပါငး ေမာကးမာစျာ ရြသညးအနကး ဥေႏြာကးဖညးတငးေရသမာတ႓အတျကး

ပ၍ စတးဝငးစာဖျယးဖစးမညး အရာတစးခက ေရျ ထတး ေဖားပလသညး။

၁၇၂၈ ခႏြစး၊ သ႓အသကး ၂၂ ႏြစးတျငး ဖရနးကလငးသညး သ႓အသ

မတးေဆျမာထမြ ဉာဏးအထကးမကးဆ ပဂၓလးအခ႔က စ႐ကာ ဂနးတ (Junto)

အမညးရြ အသငးတစးခက ဖျ႓စညးသညး။ ရညးရျယးခကးမြာ အသငးသာအာလ

ဖျ႓ၿဖတတကးမႈ အတျကး စေပါငးေဆာငးရျကးၾကရနးဖစးၿပ Junto ၏ အဓပၸာယးမြာလညး

အကတလစ ဟ၍ပငး ဖစးသညး။

ဂနးတအသငးသာမာ တစးပတးတစးႀကမး ေသာၾကာေန႓တငး ေတျ႓ဆၾကကာ

ကယးကငးတရာ၊ ႏငးငေရ၊ သဘာဝသပၸ၊ စသညး ဘာသာရပးမာႏြငး စပးလဥးသညး

ႏြစးသကးရာ ေခါငးစဥးတစးခစက အသငးသာတစးဥခငးက အလြညးက တငးကာ ၎က

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 136

ဝငးဝနးေဆျ ေႏျ ၾကသညး။ သလတစးႀကမး အသငးသာတစးဥစသညး မမႏြစးသကးရာ

အေၾကာငးရပးတစးခခႏြငး ပတးသကးသညး စာတမး တစးေစာငးစ ေရတငးရသညး။

စညးေဝပျမာတျငး အသငးသာမာ အႀကတးအနယး ေဆျ ေႏျ ၾက ငငးခေဝဖနးၾကသညး။

သ႓ေသား ငငးခမႈသညး အႏငးရလမႈသကးသကး သ႓မဟတး ငငးရလြငးၿပေရာ ဟေသာ

သေဘာသကးသကးဖငး မဟတးဘ၊ စစမးရြာေဖျလေသာ ဆႏၵ၊ အမြနးတရာက

ေဖားထတးသမငး လေသာ ရညးရျယးခကးတ႓ဖငး ငငးခခငးမသာ ဖစးရမညးဟ၍ စညးကမး

သတးမြတးထာကာ ၎အတငး ဖစးေအာငးလညး ဝငးဝနး ထနးသမးခၾကသညး။

ေဆျ ေႏျ ငငးခၾကရာ၌ ကမးဂနး အေထာကးအထာမာလညး အၿမ ကကာ

တငးပရေလရြရာ ေနာကးတျငး ယငးကစၥ ပ၍ အဆငးေပေစရနးအတျကး ၎တ႓ အၿမ

စညးေဝရာအခနးတျငး ၎တ႓တစးဥခငးပငး စာအပးစာတမးမာက စေဝထာရြခငးဖငး

စာၾကညးတကးတစးခ စတငးမခသညး။ ၎စာၾကညးတကးသညး ေနာငးဖစးလာမညး

ဖလဒလးဖယာ စာၾကညးတကးႀက၏ ေရြ႔ေပ ဖစးခသညး။

ဂနးတအသငးသာမာ စေပါငးေလလာၾက၊ ညႇႏႈငးေဆျ ေႏျ ၾကသညး

အေၾကာငးအရာ မာကာ အမေပါငး စခသညး။ အသငးသာမာအတျကး ဖရနးကလငး

ေရသာဖနး႓ေဝခေသာ ေမချနး ၂၄ ခပါ ေဆျ ေႏျ ရနး အေၾကာငးအခကး လမးညႊနးစာက

ၾကညးလြငး သတ႓ စတးဝငးစာခသညး ဘာသာရပး နယးပယးကယးဝနးလြပက သမငး

ႏငးသညး။

ေမချနးနမနာတခ႔က ေကာကးႏတးေဖားပရလြငး

သငးေနာကးဆဖတးခသညး စာအပး (အထသဖငး သမငး၊ ကငးဝတး၊

ကဗာ၊ ေဆဝါ၊ ခရသျာ၊ စကးမႈႏြငး အခာဗဟသတဆငးရာ ) မာထမြ

ထထခာခာ မြတးသာ ေလာကးစရာ သ႓မဟတး ဂနးတ အသငးသာ

မာ အတျကး စတးဝငးစာစရာ ဘာေတျ ရြပါသနညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 137

သငး သကၽျမးသမာထတျငး မာမၾကာမက စပျာေရလပးငနး မေအာငး

မမငး ဖစးသျာသ တစးစတစးေယာကး ရြပါသလာ။ အဘယးအေၾကာငး

ေၾကာငး လပးငနးပကးရသညးဟ သငး ၾကာသပါ သနညး။

မညးသညးပဂၓလး တစးစတစးေယာကး လပးငနး ေအာငးမငးႀကပျာသညး

အေၾကာငး သငး ၾကာသပါသနညး။ အဘယးေၾကာငး ေအာငးမငး

သညးဟ သရပါသနညး။

ေလစာခကဖျယး၊ အတယဖျယး လပးရပးတစးခ မၾကာမက

ေဆာငးရျကးခသညး ပဂၓလးတစးဥတစးေယာကးအေၾကာငး သငး ၾကာသ

ထာပါသလာ။ သ႓မဟတး ကၽျႏးပးတ႓ သတပစရာ သငးခနးစာ ယစရာ

အမြာတစးခခ မၾကာမက ကလျနးခသ တစးဥဥအေၾကာငး သငး

ၾကာသထာပါသလာ။

အေသာကးအစာ မဆငးခငးခငး၊ အလဆႏၵက ထနးခပးမႈ မပခငး၊

စသညး မေကာငးေသာ အမအကငးမာ၊ အသဉာဏးအဆငးခငး နညးမႈ

မာေၾကာငး ဖစးသညး စတးမခမးေမဖျယး ဖစးရပးတစးစတစးရာ သငး

ေတျ႓မ ၾကာမပါသလာ။

သငးအသအကၽျမးထမြ မၾကာမက မကနးမာသ ထခကး ဒဏးရာရသမာ

ရြပါသလာ။ ရြပါက မညးသ႓ကသေၾကာငး၊ မညးသညးေဆဝါမာ

သစျေၾကာငးႏြငး ယငးေဆဝါကသမႈတ႓၏ အကအပစးမာအေၾကာငး

သငး ၾကာသခရပါသလာ။

ဂနးတအေနႏြငး လသာတစးရပးလအတျကး ဖစးေစ၊ တငးပညးအတျကး

ဖစးေစ၊ မတးေဆျမာအတျကး ဖစးေစ၊ မမတ႓ အသငးသာမာ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 138

ကယးတငး အတျကး ဖစးေစ၊ အကပႏငးမညး မညးသညးလပးရပးတစးခ

ေလာေလာဆယး သငး စဥးစာမပါသလ။

ၿပခသညး အစညးအေဝ ေနာကးပငးရကးမာအတျငး ၿမ႔သ႓

အသစးေရာကးရြလာသညး ပဂၓလးမာအနကး အာေပကညထကးသ

တစးဥတစးေယာကး သငး သရြထာပါသလာ။ သ၏ စတးဓာတးစ႐ကး၊

သ၏ ေကာငးကျကး ဆကျကးမာႏြငး ပတးသကး၍ သငး အကခတးမ

ၾကာသမသညးမာ ရြပါသလာ။ ဂနးတအေနႏြငး ထသ႓အတျကး

အကေဆာငးႏငး အာေပႏငးသညး အေနအထာရြသညးဟ သငး

ထငးမငးပါသလာ။

သငးတငးပညး၏ ဥပေဒမာထတျငး ဥပေဒပလႊတးေတားသ႓ ပနးလညး

ပငးဆငးရနး တငးပသငးသညး ခ႔ယျငးခကး တစးစတစးရာ သငး

ေတျ႓ရြထာပါသလာ။ ရြသငး ရြထကးသညး အခာ မညးသညးဥပေဒမ

လအပးေနသညးဟ သငး ထငးမငးပါသနညး။

မၾကာမ ကာလအတျငး တစးစတစးေယာကးေသာ သက သငးဂဏးသကၒာ

က ထပါခငးမ ရြခပါသလာ။ ဂနးတအေနႏြငး မညးသ႓ ကာကျယး

ေဆာငးရျကးေပႏငးပါသနညး။

တစးစတစးေယာကးေသာသႏြငး ရငးႏြသကၽျမးချငး ရရနးအတျကး ဂနးတ

အေနႏြငးဖစးေစ၊ အသငးသာတစးဥဥက ဖစးေစ ကညေဆာငးရျကး

ေပမႈမ သငး အလရြပါသလာ။

သငး ရငးဆငးေနရသညး အေရကစၥတစးခခအတျကး ဂနးတ၏

အႀကဉာဏးက လလာေနပါသလာ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 139

လမးညႊနးေမချနးမာက အကခတးၾကညးလြငး ဂနးတသညး စာအပးထက အသက

လကးေတျ႓ဘဝထ၌ အထေရာကးဆ အသခသမာ၏ အသငးအဖျ႓တစးခ ဖစးေၾကာငး

ေတျ႓ရြရမညး ဖစး၏။ ဘငးဂမငး ဖရနးကလငးေရာ သ႓မတးေဆျမာပါ ဂနးတမြ အက

ေကဇႀကစျာ ရရြခၾကသညး။ ဒန၊ ကငးဝတးေဗဒႏြငး ႏငးငေရဘာသာရပးတ႓ႏြငး

ပတးသကးလြငး ဂနးတသညး သတ႓နယးပယးတစးချငး၌ အေကာငးဆ ေကာငးတစးေကာငး

ဖစးသညးဟ ဖရနးကလငးက ဆခသညး။

ဥေႏြာကးတျငး ရငးႏြမႇပးႏြရနး စတးအာထကးသနးသ ကနဥအဖျ႔ဝငး ၁၂ ဥႏြငး

စတငးခသညး ဂနးတသညး အသငးသာမာကယးတငး နညးတ တစးစထကး တစးစ

ႀကထျာတတကးခရာ စဖျ႔သညးမြ ႏြစးေပါငး ၄ဝ ေကားအၾကာ ၁၇၆၉ ခႏြစး

ေရာကးေသာအခါ၌ အေမရကနး ေတျ ေခၐေမားမငးေရ အသငးႀက (American

Philosophical Society) ဟ၍ ဖစးလာၿပ ထအခနး၌ တငးပညးတျငး အလျနးထငးရြာ

ေကားၾကာ ေနၿပဖစးေသာ ဘငးဂမငး ဖရနးကလငးကယးတငးပငး အသငးႀက၏ ပထမဆ

ဥကၑဌ အဖစး ေဆာငးရျကးခရေပသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 140

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 141

“ေကျ မစးေပၐက တတာ” ႐ပးရြငးကာက တဗျမြ ပတာ မၾကာမက

ၾကညးလကးရ၏။ ဇာတးကာထတျငး စစးအကဥးသာမာဆငးရာ ဂနဗာ သေဘာတညခကး

အေၾကာငး၊ ယငးသေဘာတညခကးအရ အခာအဆငး စစးသညးမာက အလပးခငး၍

ရေသားလညး အရာရြမာကမ ခငးချငး မရြေၾကာငး ၿဗတသြသ႓ပနး စစးဗလးႀကက

ဂပနးတပးမြထ တငးပေတာငးဆေနသညးမာက နာေထာငးရငး ကၽျနးေတားထမြာ

ေရာကးရြေနသညး စာအပးကေလတစးအပးက သျာသတရသညး။

စာအပးက ကၽျနးေတားမတးေဆျ ကညျနး႓ေဝ (မ) က ဖတးရနး ေပထာခငး

ဖစးသညး။ ကၽျနးေတားတ႓ အငးစနးမြာ စာဖတးဝါသနာပါသေလာကး စာအပးအစအေဆာငး

လညး ေကာငးလြသညး စာသမာႏြစးေယာကး ရြသညး။ စာေရဆရာ အယးဒတာ

ကညျနး႓ေဝမႏြငး ေရြ႔ေန ကခငးေမာငးမငး။ သတ႓စာအပးစငးမာမြာ ကၽျနးေတား ေမႊေႏြာကး

ေနက ရတနာသကးမာ ဖစးသညး။

တစးေန႓ေတာ ကညျနး႓ေဝက “ဆရာေဖ ဖတးၾကညးပါ” ဆၿပ စာအပးကေလ

တစးအပး ေပသညး။

စာအပးအမညးက Reading for Profit အကရြေအာငး စာဖတးနညး။

စာေရသအမညးက ေမာငးဂမာရ ဘယးလဂယျနး (Montgomery Belgion)။

႐တးတရကးေတာ ေတျ႓ဖေနက “စာဖတးနညး” စာအပးမ တစးအပးပဟ

ေအာကးေမလကးသညး။ သ႓ေသား title page (စာေရသအမညး၊ စာအပးအမညး၊

ထတးေဝေရတကး စသညးမာက အပညးအစ ေဖားပသညး ပထမ စာမကးႏြာက )

လြနးၾကညးမသညး အခါတျငးေတာ ကၽျနးေတား တအတၾသဖစးသျာသညး။

“အကရြေအာငး စာဖတးနညး” ဟေသာ စာအပးအမညး ေခါငးစဥးႀကေအာကး၌

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 142

၁၉၄၁ - ၁၉၄၂ ႏြငး ၁၉၄၃ ခႏြစးမာအတျငး ဂာမနရြ ၿဗတသြအရာရြ

စစးသ႓ပနးမာအာ ေပာၾကာခသညး အဂၤလပးစာေပဆငးရာ ပ႓ခခကးမာ၊

ဟ၍ ေရထထာၿပ စာေရသ ေမာငးဂမာရ ဘယးလဂယျနး၏ အမညးေအာကး၌

“ယခငး ၿဗတသြစစးအကဥးသာ အမြတး ၁၈၂” ဟ၍ ေဖားပထာတာ သျာေတျ႓ရသညး။

႐တးတရကး ကၽျနးေတား နာမလညးႏငး။ ကၽျနးေတားမကးစထတျငး ဂာမနး

စစးအကဥးစခနး ဆလကးသညးႏြငး ဂေတျက သတးသညး ေအာကးဇ ဝစး၊ ဗခငးဗာလး

စသညး ငရခနးႀကမာက ေပမငး၏။ ယခ ဘယးလဖစးသညးလ။

စာေရသ ေမာငးဂမာရ၏ အမြာက ကၽျနးေတား အေပအလႊာ ဖတးၾကညးသညး။

အမြာစာမြာ ပါရြသညးမာက အႏြစးခပး၍ ေဖားပရလြငး၊

ဤစာအပး၌ ဂာမနးအကဥးစခနးႏြစးခအတျငး စာေရသ ေမာငးဂမာရ ေဟာေပာ

ခသညး စာေပေရရာ ပ႓ခခကး ၉ ပဒး ပါဝငးသညး။ ပထမစခနးတျငး ၁၉၄၁ - ၁၉၄၂

အကအေပာငး ကာလအတျငး လညးေကာငး၊ ဒတယစခနးတျငး ၁၉၄၃ ေမ၊ ဇျနး၊

ဇလငးလမာအတျငး လညးေကာငး သ ေဟာေပာခခငး ဖစးသညး။

ေမာငးဂမာရ ေရာကးရြသျာခသညး ေနရာမာမြာ စစးသ႓ပနးဆငးရာ သေဘာ

တညခကး မာက အေတား ေလစာလကးနာေသာ ေနရာမာ ဖစးဟနးတ၏။ ႐႐

စစးသညးမာအာ ဂာမနးတ႓က အလပးစခနးမာတျငး ခငးေစေသားလညး အရာရြမာကမ

လဝမခငးဘ ထာရာ အခနးပညး အာေနြၾက၏။ စာအပးေတျလညး သတ႓ထတျငး

ေပါေပါမာမာ ရြေနရာ အာအာယာယာႏြငး စာေတျ ဖဖတးၾကသညး။ သညးအထတျငး

ယခငးက စာဖတးခငးလကး အခနးမရ၍ ေကာငးေကာငး မဖတးႏငးခသေတျ ပါသလ

စာဆတာက (ေကာငးစာက လျ၍) မညးမညးရရ မဖတးခဖသေတျလညး အမာအပာ

ပါဝငး၏။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 143

ကာလအတနးၾကာေအာငး စာအပးေတျက ႀကရာကပနး ေလြာကးဖတးၾကၿပသညး

ေနာကးတျငး စာအပးေတျအေၾကာငး ေပာၾကဆၾကရငး စာက အခနးကနး႐ အပငးေပ

သကးသကး မဟတးဘ ယခ ဖတးဖစးၾကသညးလကးစႏြငး ကယးအတျကး ေကဇ

တစးစတစးရာဖစးေအာငး စနစးတက ဖတးၾကရငး မေကာငးဘလာဟေသာ အေတျ မ

ဝငးလာၾကသညး။

ဤတျငး မလကတညးက စာသမာတစးဥဖစးသ ဗလးႀက ေမာငးဂမာရ

ဘယးလဂယျနး၏ စာေပေရရာ ေဟာေပာခကးမာ ေပၐထျကးလာရခငး ဖစးသညး။

အကဥးသာ စစးဗလးမာက ေဟာေပာခငး ဖစးေသားလညး ေနာငးတစးေန႓

စာအပးအဖစး စစညးရနးလညး ႀကတငး ရညးမြနးခသညးဖစးရာ သ၏ ပ႓ခခကးမာက

အေထျေထျ စာဖတးပရသတးအတျကး ဥတညးပစခသညး။

ဤစာအပး ဖစးေမာကးေရ အေထာကးအကေပခသဖငး ေကဇတငးရြရသမာ

စာရငးတျငး ၿဗတသြ ၾကကးေခနတပးဖျ႓ စာအပးဌာနချႏြငး အဂၤလနးမြာ စာအပးစာတမး

လကးေဆာငး ေပပ႓ၾကသညး မတးေဆျမာဟ၍လညး ေတျ႓ရြရရာ အကဥးသာ

တစးဥအေနႏြငး အေတား အဆငးေပေပတာပဟ ေအာကးေမရသညး။

ဤပ႓ခခကး စာမတစးစတးတစးပငးက အကဥးစခနးမြာပငး လကးႏြပးစကး

႐ကးချငးရၿပ စာမတစးခလက အဂၤလနးသ႓ ေပပ႓ချငး ရရြခခငးအတျကး သကးဆငးရာ

ဂာမနးစစးအရာရြမာက ေကဇတငးရြေၾကာငးလညး အမြာစာ၌ ေဖားပထာသညး ။

အမြာစာေအာကး၌ ေရထထာသညး ေန႓စျမြာ ၁၉၄၄ ခႏြစး ဇနးနဝါရလဖစးရာ

စစးၿပရနး တစးႏြစးချမြ လေသသညးအခနး ဖစးသညး။

စာအပးက စစးၿပစ ၁၉၄၅ ခႏြစးမြာပငး ပငးဂျငး စာအပးတကးက ပႏြပးခ၍

ကၽျနးေတား ဖတးရေသာ စာအပးမြာ ၎ပထမႏြပးခငးမပငး ဖစးသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 144

စာေရသ ေမာငးဂမာရ၏ ပ႓ခခကးမာအေၾကာငး အကဥးမြသာ ကၽျနးေတား

ေပာပါမညး။

ပထမေပာလသညးက ကမာၻ႓ဂႏဝငး စာအပးစာတမးမာအေၾကာငးက ကမး

မေလေစဘ ဆစးပငးေဝဖနး ေပာဆႏငးပါေပသညးဟေသာအခကး ဖစးသညး။

စာမကးႏြာ ၂၈၈ မကးႏြာ ရြေသာ ဤစာအပးတျငး အခနး ၉ ခနး (ပ႓ခခကး ၉ ခ)

ပါသညး။

The Capital Investment (မတညးရငးႏြမႇပးႏြမႈ) ဟ အမညးေပထာေသာ

ပထမအခနးတျငး စာက အကရြစျာ ဖတး႐ႈခငးဆငးရာ စာေရသ၏ အယအဆက

အကယးတဝငး ရြငးလငးေဖားပထာေၾကာငး ေတျ႓ရြရသညး။

Profit ဆေသာ စာအပးအမညးပါ စကာ၊ Capital Investment ဟေသာ

အခနးေခါငးစဥး စကာတ႓မြာ တမငးတကာ ေဘာဂေဗဒ ေဝါဟာရမာ သစျထာခငး

ဖစးေသားလညး သေပာခငးသညး စာမြ ရရြမညး အကအမတး ဟသညး ေငျေၾက မဟတး။

ဘဝအသသာ ဖစးေၾကာငး၊ အကေကဇ ရြေစေသာ စာဟသညး ဘဝ၌ ဘာေတျ

အေရပါသညး ဘာေတျတနးဖထာအပးသညးက ပေသာ စာ၊ ဘဝ၏ ေလနကးမႈက သၿပ

ဘဝအေပၐ၌ ေလနကးမႈ ရြေစေသာ စာမက ဆလေၾကာငး သ ဖျငးဆသညး။

စာမဖတးသ၌ တစးကယးေရ အေတျ႓အႀကသာ ရြသညး။ ထအေတျ႓အႀက ကပငး

ေကာငးစျာ မဆငးခငး မခယတတး။ စာဖတးသ၌မ ေခတးအဆကးဆကး လအမမတ႓၏

ဘဝအဖဖ အေတျ႓အႀကစက ရႏငးသညး။ ဉာဏးအမငးမစဖငး သသပးဆငးခငးႏငးသညး။

ယငးေၾကာငး သ၏ စ႐ကးလကၒဏာႏြငး အပအမ အကငးအႀကတ႓ တတကး

ေကာငးမျနးႏငးသညး။ ဘဝ၌ သငးေတားမြနးကနးစျာ ေနထငးတတးမညး။ အနာဂတးက

ေမားမငးတတး၍ မမဘဝ တတကးမငးမာေအာငး စျမးေဆာငးႏငးေစမညး စသဖငး ေငျႏြငး

တနးဖဖတးမရေသာ စာ၏ အကေကဇမာက သ ေဖားပသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 145

သ႓ေသား စာက အကရြစျာ ဖတးရနးမြာ စာအပးစာေပမာအေၾကာငး ေကာငးစျာ

နာလညးမြ ဖစးႏငးေၾကာငး ေပာဆ၍ ယငးအတျကး အဓက လအပးခကး ငါရပးက သ

ထတးေဖားသညး။

ပထမအခကး

စာအပးစာေပအေၾကာငး၊ ယငးတ႓၏ အႏြစးသာရႏြငး ယငးတ႓က ေပသညး

အကေကဇမာအေၾကာငး သလလြငး စာေပသမငးကမးမာ၊ စာေပအညႊနးစာအပးမာ၊

ေကာကးႏတးခကး စာစမာသကးသကး ဖတး႐ႈ႐ဖငး မလေလာကး။ စာေရသတ႓၏ လကးရာ

မရငးမာက ကယးတငး တကး႐ကးဖတးၾကညးရငးသာ တကယးတမး သလာႏငးမညး။ (စာ၏

တနးဖက သတစးပါေပာဖငး မသႏငး၊ ကယးေတျ႓ဖငးသာ ေရေရရာရာ သႏငးမညး။ )

ဒတယ

ယငးစာမာက ဖတး႐ႈရာ၌ သလၾကာလစတး၊ ခယလစတး၊ သငးတငး

ေလာကးပတးေသာ ေလစာစတးတ႓ဖငး ဖတးရနး လ၏။ (သ႓မြသာ သေပသမြ ပညးပညး ဝဝ

ရရြႏငးမညး။)

တတယ

စာေကာငး ေပေကာငးဟ မညးသက ညႊနးေသားလညး မမဖတး႐ႈ၍

ပငးရၿငေငျ႓ဖျယး ဖစးေနလြငး မဖတးသငး။ (စာ ဟသညး ႏြစးသကးေကနပးမႈလညး

ေပႏငးရမညး။)

စတတ

စာက ေရာကးတတးရာရာ မဖတး၊ ဥတညးခကး တစးစတစးရာအာဖငး စနစးတက

စ႐ဆကးစပး ဖတးရလမးမညး။ (ဥပမာ၊ ပထမအခကးတျငး ဆခသညးအတငး ဂႏဝငးတျငး

ထငးရြာသညး မရငးလကးရာ တစးခက ဖတးသညးအခါ၊ ယငးက ပမနာလညးသရြ

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 146

ခစာမေစရနးအတျကး ယငးႏြငး ႏြႏျယးဆကးစပးသညး အခာ ဂႏဝငးေမာကး မရငးလကးရာ

အခ႔ကလညးေကာငး၊ ၎စာအပးဆငးရာ ေခတးကာလ ေနာကးခအေၾကာငး ေရသာ

ေဖားပသညး အခာ စာအပးစာတမးမာကလညးေကာငး ဖတး႐ႈမညး။)

ဤသ႓ ဖတး႐ႈခငးဖငး ပဥၥမအခကးက ေဆာငးရျကးႏငးေစမညး အရညးအခငးမာ

တတကး ဖစးေပၐလာမညး။

ပဥၥမ

တကယးတမး စာေပအရာဝငးေသာ စာအပးႏြငး သာမနး(သ႓မဟတး) အနမးစာ

စာအပးမက ချ ခာတတးရမညး ဟ၍။ ယငးအဂၤါငါရပးသညး စာမြ အကေကဇ ခစာရရြႏငးေရအတျကး လတငး

ေပရမညး အေခခ ရငးႏြမႇပးႏြမႈမာဖစးေၾကာငး ေဖားပၿပ ယငးတ႓ႏြငး ေလားညစျာ စာက

ေရျ ခယး ဖတး႐ႈတတးေအာငး နညးေပလမးညႊနးမႈမာ သ ပလပးသညး။

ေနာကးပငး အခနး ရြစးခနးကာ အေသစတး လမးညႊနးခကးမာ ဖစးသညး။

အခနးေခါငးစဥးမာမြာ (၂) ဝတရြညး (novels)၊ (၃) တထျငးဖနးတမႈစာ (ဝါ) ဝတ

(fiction) ႏြငး အစစးအမြနး (truth)၊ (၄) စာေလေပေလႀကမာ၊ (၅) ေကာငးေသာ

သာ၍ေကာငးေသာ အေရအသာမာ၊ (၆) ပဇာတး စာေပ၊ (၇) လကၤာ ပဇာတး၊ (၈)

ကဗာ၊ (၉) ကဗာ “သစး” ဟ၍ ဖစးသညး။ ဝတရြညးအခနးတျငး စာဖတးသအာ ဘဝႏြငး ပတးသကး၍ စတးလႈပးရြာခစာမႈႏြငး

ယြဥးသညး နကး႐ႈငးေသာ အသတရာမာ ေပစျမးႏငးသညး ဝတေကာငးတ႓၏ သေဘာက

ဥပမာ သာဓကမာႏြငးတကျ ရြငးပသညး။ နာမညးေကား လႀကကးမာ ဝတႀက သပဒး

(James Hilton ၏ Random Harvest; E.M. Forster ၏ A Passage to India; ႏြငး

Charles Dickens ၏ Bleak House) တ႓က အေသစတး ႏႈငးယြဥးသသပးကာ

ဘယးဝတက ဘာေၾကာငး သာမနးမြ ဖစးသျာရၿပ၊ ဘယးဝတက လမးခလတးမြဖစးကာ၊

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 147

မညးသညးဝတက ဂႏဝငးေမာကးအဆငးထ ေရာကးရေၾကာငး ထငးရြာပပငးစျာ ဖျငးဆ

ပသညး။ ထ႓ေနာကး အခနးနဂတျငး ဖတးသငးေသာ ဝတအပဒး ၉ဝ ႏြငး ဝတ

သေဘာတရာစာအပး ႏြစးအပးက ညႊနးေပထာသညး။ ေနာကးအခနးမာတျငးလညး အလာတပငး။

အတပၸတေကာငးတ႓၏ သေဘာ။ (အေကာငးအည ချ ခာတတးေအာငး။ ) အတပၸတသေဘာ သကးဝငးသညး ဝတ၊ ဝတဟနး အတပၸတ၊ ဘဝမြတးတမး

(memoirs)၊ ေန႓စဥးမြတးတမး (diary)၊ ဖစးရပးမြတးတမး (journal)၊ လပဂၓလးအေၾကာငး

ေခတးကာလအေၾကာငးတ႓ပါ ထငးဟပးသညး စာေပအရာဝငး ေပစာမာ (letters)

စသညးတ႓၏ သေဘာ။ သမငးကမးေကာငးတ႓၏ သေဘာ။ သပၸ၊ ႏငးငေရ၊ လမႈေရ၊ ဘာသာေရကမးတ႓၏ သေဘာ။

ပဇာတးတ႓၏ သေဘာ။ ကဗာလကၤာ အေဟာငးအသစးတ႓၏ သေဘာ။ စသဖငး ရြငးလငး ဖျငးဆကာ

အခနးအသသ၏ နဂ၌ ဖတးသငးဖတးထကးသညး အဂၤလပးဘာသာ ကမာၻ႓စာေပမာက

ညႊနးေပထာသညး။

သ႓ပနးစခနးတျငး စာဖတးချငး ရသမာမြာ ကထလြပါသညး။ အထသဖငး

စာအပးစာေပ ကစၥတျငး ႏြ႓စပးကၽျမးကငးသတစးဥ၏ အမငးကယးကယး အယအစျ

နညးပါစျာ နညးေပလမးညႊနးမႈေအာကး၌ စာက စနစးတက ဖတးချငးရၾကခငးကာ

အထသဖငး ကထခငး ဖစးပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 148

သ႓ေသား ဤေဆာငးပါ၌ ကၽျနးေတား အဓက ေပာလသညးမြာ ၎ပဂၓလးမာ၏

ကသလးကအေၾကာငး မဟတး။ ကမာၻ႓သမငးတစးေလြာကး အႀကကယး အၾကမးၾကတးဆ စစးႀကအတျငး

သ႓ပနးဘဝ ကေရာကးေနခနး၊ ရနးသေတျ အေရနမးလာလြငး မမတ႓က အၿငႏြငး

စမႏငးသညး အႏရာယး၊ ရနးသေတျ အႏငးရလြငး ကၽျနးဘဝေရာကးရမညး ကၾကမၼာ စသဖငး

အေကာငးဘကး ေမြားလငးစရာလမး မရြသညး အခနးမတျငး ၎ပဂၓလးမာ စာဖတးၾကခငး

အေၾကာငး ဖစးသညး။

စတးေပလကးေပာကး ဖတးခငးမ မဟတး။ ဘဝအတျကး ေရရြညးအသ ဝငး

အကရြေအာငး စနစးတက ဖတး႐ႈခငး။ ၎တ႓၏ စတးဓာတးကာ ခကစရာ စတးဓာတးမ ဖစး၏။ လအမာၾကာ

ႀကႀကကယးကယး ေပါကးေမာကး ေအာငးမငးသျာၾကသတ႓ ၌ ရြတတးသညး ဘယးေသာ

အခါမြ အေလြာမေပေသာ စတးဓာတး၊ ဘဝတတကးမႈအတျကး အစဥးမြနးေမြား အာထတး

ေနတတးသညး စတးဓာတးမ ဖစး၏။

ထအထတျငး တစးခပပါေသသညး။ ယငးကာ စာအပးစာေပက ေလစာတနးဖထာသညး စတး။ စာက ခငးတျယးသညး

စတး။ တစးနညးဆေသား စာခစးစတး။

စာခစးသအတျကး စာအပးသညး အသကးရြငးစဥးကာလတစးေလြာကး အေထာကး

အကပ႐မက ဘဝနဂခပးခနး၌ပငး အေဖားအဖစး လကးပါဥမညးဖစးသညး။ စာအပးခစးသမာ တစးဥဖစးသ ဟယးရဝကးဒငးနာ (Harry Elkins Widener) က

ကၽျနးေတား မငးေယာငးမသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 149

၁၉၁၂ ခႏြစး တငးတနးနစးသေဘၤာႀက ေရခေတာငးႏြငး တကးမ၍ နစးမပးသညး

အခါ အသကးကယးေလြ လေလာကးစျာ မပါသဖငး အမသမမာႏြငး ကေလမာက

ဥစာေပလကးရၿပ အမသာႀကမာမြာမ ဂဏးသကၒာရြစျာ အသကးေသ

ခသျာခၾကရသညး။ ဖညးဖညးခငး နစးမပးေနသညး သေဘၤာႀကႏြငးအတ ေရေအာကးကမာၻသ႓

မပနးတမး လကးပါသျာခသမာထတျငး ရြာပါစာအပး စေဆာငးသ ဟယးရဝကးဒငးနာ

လညး တစးေယာကးအပါအ ဝငး ဖစးခသညး။ ဝကးဒငးနာသညး တမလျနးခရ ထျကးချာ

ခါနတျငး သ အႏြစးသကးဆပစၥညးတစးခက ကယးႏြငးမကျာ ေဆာငးယသျာခသညး။

ဂႏဝငးမြာ ထငးရြာသညး ဖရနးစစးေဘကျနး၏ အကးေဆ စာအပးကေလ။ ကၽျနးေတားတ႓မြာ လအပးေနတ စာအပးတစးအပး

စာေပသမာ အမာစတ႓ နညးတပငး ကေလဘဝက စ၍ ကၽျနးေတား

စာဖတးဝါသနာပါခပါ၏။ စာဖတးခငး၌ အရသာေတျ႓ကာ မမပတးဝနးကငးတျငး ေတျ႓မငးရသမြ စာအပး

စာတမးမာ ထမြ မမအသကးအရျယး အသဉာဏးႏြငး နစပးအဝငးသညး စာအပး မြနးသမြက

ဖတး႐ႈရငး တဖညးဖညး စာေပေမျ႓ေလားသတစးေယာကး ဖစးလာ၏။ ထ႓ပငး စာေပသညး

ဉာဏးအေမားအမငးက ေပသညးအရာအဖစးလညး တစးေန႓တခာ ပ၍ ပ၍ တနးဖထာမ

ေလစာလာခမပါ၏။

သညးကာလေလာကးမြာပငး ဖရနးစစး ေဘကျနး၏ “အခ႔စာအပးမာသညး

မညးစမးရနးအတျကး ဖစး၏။ အခ႔မြာ မခရနးအတျကးဖစးၿပ မမာလြသညး အခ႔ေသာ

စာအပးတ႓ကာ ညကးညကးဝါကာ အစာေခရနးအတျကး ဖစးေပသညး ” ဟေသာ

စကာမက စတငး ၾကာဖလာ၏။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 150

“ကမာၻေပၐမြာ စာအပးေကာငးေတျ အေမာကးအမာရြသညးဖစးရာ အေကာငးဆ

ေတျခညး ေရျ ဖတးလြငးပငး တစးသကးတာ ဖတး၍ မကနးႏငး။ ထ႓ေၾကာငး မမ၏

မမာလြေသာ စာဖတးခနးမာက အေပါစာ အညစာေတျ ဖတးခငးဖငး ဖနးတ မပစးသငး”

ဟေသာ အယအဆမလညး ေခါငးထ စတငးဝငးလာ၏။ စာအပးက ေရျ ခယး၍ ဖတးရမညးဟ သလာသညးအခါ ဘယးလေရျ မလဟေသာ

ပနာ ေပၐလာသညး။

ဘယးစာအပးေတျသညး အေကာငးဆစာအပးေတျလ၊ ဘယးဟာေတျက မညးၿပ

ဘယးဟာေတျက ဝါစာရမညးလ။ သညးလ စဥးစာသညးအခါတျငးမြ ပ၍ အေခခကလြသညး ပနာတစးရပးက

ထပးဆငး ေပၐလာပနးသညး။

ယငးကာ ကၽျနးေတားတ႓တျငး ဘာစာအပးေတျ ရြသလ ဆသညးအခကး။ ကၽျနးေတားတ႓စာေပသညး ဘယးေလာကး ကယးဝနးပညးစသလ။ ကဗာဖတးခငးသ အတျကး ကၽျနးေတားတ႓မြာ ဘာကဗာေတျ ရြသလ၊

ဝတဖတးခငးသ အတျကးေကာ ဘာဝတေတျ ရြသလ၊ ဝတကဗာ စသညး ရသစာေပ

မဟတးဘ စတးပညာ၊ ဒန၊ သမငး၊ အတပၸတ စသညး ဘာသာရပးေတျက

ေလလာလကးစာလသအတျကး ကၽျနးေတားတ႓မြာ ဘာစာအပးစာတမးေတျ ရြသလ။ ကၽျနးေတားတ႓ မသၾကပါ။ ေကာငးတာေရျ ဖ႓ ေဝစျ၊ ဘာေတျရြမြနးပငး

ေသေသခာခာ မသၾကပါ။

စာေပ ဝါသနာပါစ ကၽျနးေတားတ႓လငယးမာ အခငးခငး ေဆျ ေႏျ ၾက၊ တငးပငးၾက၊

ညႇႏႈငးၾက၊ ငငးခၾကသညး။ နာစျနးနာဖာ ဗဟသတႏြငး စစမးေလလာၾကသညး။ သ႓ေသား

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 151

ကၽျနးေတားတ႓ အာကေလာကးသညး စာအပးလမးညႊနးကမး တစးေစာငးတစးဖျ႔ မရြသဖငး

ခရမတျငးခ။

ဆရာေဇယ အစရြေသာ စာေရဆရာႀကမာ၏ ေဆာငးပါမာတျငး အခ႔ေသာ

စာအပးအမညးမာ၊ စာအပးအေၾကာငးမာပါသညးအခါ ၎စာအပးမာက ကၽျနးေတားတ႓

စတးဝငးစာမၾကသညး။ ၾကညးခငး ဖတးခငးစတး ဖစးၾကသညး။ ေငျတာရမဂၓဇငးတျငး

မနးမာစာေရဆရာတ႓၏ အႀကကးဆ စာအပးမာစာရငးက လစဥးပမြနး ေဖားပသညးအခါ

၎စာအပးမာက လကးလြမးမသေလာကး ရြာၾကေဖျၾက ဖတး႐ႈၾကညးၾကသညး။ မမႏြငး

သငးေလားသညးက နညး၍ အလြမးမမသညးတ႓သာ မာခသညး။

ကၽျနးေတားတ႓သညး ေတာတစးခထသ႓ ေမပအညႊနးမပါဘ သျာၾကရသညးပမာ

စမးတဝါဝါ။ အခနးကနး လပနးသေလာကး ခရမတျငး အရာမေရာကး။ ကၽျနးေတားတ႓

စာေပ၏ ေယဘယ႐ႈခငးက ရပးစာမဖ႓ (ဝါ) မနးမာစာေပ ေတာအပး၏ ပသဏၭာနးက

ၿခငအကခတးမဖ႓ ႏြစးေပါငးမာစျာၾကာေအာငး ေလလာစစမးခရသညး။ သညးလ ပငးပနးခရသညးမြာ ကၽျနးေတားတ႓ခညး မဟတး။ ကၽျနးေတားတ႓အရငးက

ရြႏြငးသညး ကၽျနးေတားတ႓၏ ဆရာမာလညး ထနညးလညးေကာငး၊ ကၽျနးေတားတ႓ထကး

ဆယးႏြစး အႏြစးႏြစးဆယး ေနာကးကၿပမြ စာ စဖတးၾကသမာလညး ထနညးလညးေကာငး၊

ရြသမြ ေခာငးႀကေခာငးၾကာက စမးတဝါဝါသျာၿပမြ မနးမာစာေပ ေတာအပးက

ပဖမးမၾကသညး။ သညးေတာအပးထတျငး သစးေကာငး ဝါေကာငး မညးမြရြသညး၊

သစးညဝါည မညးမြ ရြသညး၊ ဘယးေနရာတျငး ကၽျနးပငးေတျ အၿပငးအ႐ငး၊ ဘယးအရပး

မြာေတာ ခေစပစးတ႓သာ ထထပးလကးဆသညးက သၾကမညး။ ဆယးႏြစးၾကာမြ ရမညးအသက တစးႏြစးႏြငး ရေအာငး မလပးႏငးဘလာ။

စမးတဝါဝါ တစးႏြစးသျာရမညး ခရက တစးလႏြငး ေရာကးေအာငး မကညႏငးၾကဘလာ။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 152

စဥးစာၾကညးပါ။ ခကးသညးအလပးေတာ မဟတး။ ေတာကၽျမးၿပ ပဂၓလး

တစးေယာကး သ႓မဟတး ပဂၓလးမာက သညးေတာအပးအေၾကာငး ပညးစသညး

အညႊနးစာအပးတစးအပး ပစေပ႐ပ ဖစးသညး။ သညးလ အညႊနးစာအပးေတျ ဖတးချငးရလာလြငး ကၽျနးေတားတ႓ ေနာကးကလာမညး

လေတျသညး အခနးတအတျငးမြာပငး အရြနးအဟနးႏြငး တကးလာႏငးၾကလမးမညး။

မနးမာစာေပ တတကးဖျ႔ၿဖေရ ကစၥရပးမာက သတ႓ အရငးလမာထကး ပ၍ ထထ

ေရာကးေရာကး လပးေဆာငးႏငးချငး ရလာၾကလမးမညး။

ကေကာငးေသာ အခာလမမာမြာ သညးလအချငးအေရေတျ ခစာေနရတာ

ၾကာၿပဖစးသညး။ သာဓကအေနဖငး ကၽျနးေတား လကးလြမးတစးမမြာ ေတျ႓ရြရသညး

စာအပးကေလ သအပးက ပပါမညး။

ေရြဥစျာ

နယေယာကးၿမ႔၊ ဝါရြငးတနး စကျယာ ပႏြပးတကးမြ ထတးေဝသညး Books For

You အမညးရြ စာအပးငယးတစးအပး။

ဤစာအပးမြာ အထကးတနးေကာငးသာ (ကတနးမြ ဆယးႏြစးတနး) အဆငး

လငယးမာအတျကး စာေပ ေမျ႓ေလားမႈႏြငး စာေပမြ အသဉာဏး အေမားအမငး

ရရြေစမႈအတျကး အေထာကးအကပရနး ရညးရျယးၿပ ပစထတးေဝလကးေသာ

စာအပးတစးအပး ဖစးသညး။ ၎စာအပးက အေမရကနးပညးေထာငးစ အဂၤလပးစာပ

ဆရာမာ ေကာငးစမြ ေရျ ခယးခနး႓အပးသညး စာေပပညာရြငးမာ၊ ေကာငးဆရာမာ၊

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 153

စာၾကညးတကးမြမာ ပါဝငးေသာ ကၽျမးကငးသအဖျ႓က ပစ၍ ဟာဝငးအတကၑသလးမြ

ရစးခတးအမးက တညးဖတး သတးသငးေပထာသညး။

စာဖတးစ လငယးမာအာ အဂၤလပးဘာသာ ဖငး ဖတး႐ႈ၍ ရႏငးသညး ကမာၻ႓သတ

ရသစာေပမာက ကယးကယးပနး႓ပနး႓ လမးညႊနးမတးဆကးေပထာသညး ၎စာအပး၌

အသကးႏြစးဆယးေအာကး လငယးမာ ဖတး႐ႈနာလညးႏငး၊ အရသာေတျ႓ႏငး၊ အသပညာ

ရေစႏငးမညး စာအပးစာတမးေပါငး ၂ဝဝဝ ေကားက က႑ေပါငး ၄၅ ခ ချလကး

တစးအပးစအတျကး အညႊနးမြတးခကးတမာႏြငးတကျ ေဖားပထာသညး။

စာအပးမာက အမအစာ က႑မာ ချ ခာရာ၌ သမာ႐ကနညးအတငး

ဝတတ၊ ဝတရြညး၊ အတပၸတ၊ သမငး၊ ႏငးငေရ စသဖငး မချ ခာဘ စာဖတးစ

လငယးမာႏြငး ပ၍ ကကးညေအာငး အေၾကာငးအရာအလကး အထပ စစဥးထာသညးက

ေတျ႓ရသညး။

ဥပမာ “စျနး႓စာခနးမာ” ဟ၍ ေခါငးစဥးတပးထာသညး က႑တစးတျငး

ဂလးစးဗနး၏ ကမာၻပတးလညး ရကးရြစးဆယး၊ ဒငးနယယးဒဖ၏ ေရားဗငးဆငးက႐ဆ၊

အလကးဇႏၵာဒမာ၏ သရေကာငးသေယာကး စသညး စျနး႓စာခနးဝတမာအပငး

ဧဝရကးေတာငးတကးသ၊ အာဖရက ေတာနကးႀကအတျငး စျနး႓စာရြာေဖျသ စသညး

ပဂၓလးမာ၏ ကယးေတျ႓မြတးတမးမာႏြငး အခကးအခအမမက ရငးဆငးေကားလႊာ

ခၾကသညး လစျမးေကာငးတ႓၏ အတပၸတမာက ညႊနးေပထာသညး။

၎ေနာကး ဆကး၍လာသညး ပငးလယးပငး၊ မေကာငးကငး၊ စတးဝငးစာဖျယး

ပဂၓလးမာ၊ အခစး၊ မသာစဘဝ၊ အသကးႏြစးဆယးေအာကး၊ အာကစာ၊ ဟာသ၊ ဘာေတျ

အေရႀကသလ၊ လႏြငး လ႓အဖျ႔အစညး၊ စစး၊ ဝတတ၊ အေမရက၊ အာရြ စသညး

က႑အသသတျငးလညး သကးဆငးရာအေၾကာငးရပးႏြငး စပးလဥးသညး ဝတမစ၊

ကမးမစက သတ ရသ မြေအာငး ထညးသျငးေပထာသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 154

စာအပးပစသတ႓၏ ရညးရျယးခကးမြာ စာဖတးသ လငယးတ႓အာ ပညးစမြတသညး

စာေပအေခခ ရသျာေစရနးအတျကးဖစးရာ ထသ႓ ေခါငးစဥးတစးခေအာကးတျငး ဝတေရာ

ကမးပါ ေရာထညးေပထာသညးအခါ ဥပမာအာဖငး ပငးလယးပငးအေၾကာငး

စတးဝငးစာသ လငယးသညး ဂကးလနးဒနး၏ The Sea-Wolf၊ ဂဇကးကျနးရကး၏

Typhoon၊ ဟာမငးမလဗ၏ Moby Dick စသညး ဝတႀကမာ ဖတးရာက

ပငးလယးပငးအေပၐ ပ၍ စတးဝငးစာလာကာ Thor Heyerdahl ၏ Kon-Tiki စစမး

ရြာေဖျေရ ခရစဥးအေၾကာငးကလညးေကာငး၊ Rachel Carson ၏ The Sea Around Us

ေခၐ အဏၰဝါေဗဒ သတကမးကလညးေကာငး ဖတး႐ႈလစတး ထကးသနးလာၿပ

စာအေပားဖတးသအဆငးမြ ေလလာလကးစာသအဆငးသ႓ တကးလြမးလာႏငးမညး

ဖစးသညး။

စာဖတးရနး စတးဝငးစာစ အထကးတနးေကာငးသာ ဘဝေလာကးတျငး

ယငးစာအပးမ၏ လမးညႊနးခကးဖငး ဘာသာရပးမစက စစမးမခသညး လငယး

တစးေယာကးသညး တကၑသလးေကာလပးမြ ဘျ႓ရစ အသကးႏြစးဆယးေကား ကာလ

ေလာကးတျငးပငး အေတား ခငးမာေသာ စာေပအေခခ ရရြၿပဖစးမြာ ေသခာေပသညး။

ေနာကးစာအပး ႏြစးအပးမြာ Mentor Books စာစဥးအတျကး The New American

Library တကးမြ ထတးေဝသညး Good Reading အမညးရြ စာအပးႏြငး Penguin

တကးထတး The Reader‟s Guide အမညးရြ စာအပးတ႓ ဖစးသညး။

ပစထာပခငး ခပးဆငးဆငးဖစးရာ ယငးတ႓အနကး ကၽျနးေတားစတးတျငး ပ၍

ကငးတျယးၾကညး႐ႈ အဆငးေပသညး ထငးမေသာ Good Reading စာအပးကသာ အကယး

ေပာသျာပါမညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 155

Good Reading က အေမရကနးပညး တကၑသလး ေကာလပးမာမြ

ပညာေရဆငးရာ ပဂၓလးမာ၊ စာၾကညးတကးမြမာႏြငး ပငးပကၽျမးကငးသမာ ပါဝငးသညး

The Committee on College Reading အဖျ႓က ပစသညး။ ယငးေကားမတက

အႀကပရနးအတျကး ပငးပပဂၓလးႀကမာ အဖျ႓တစးဖျ႓ရြရာ ယငးအႀကပအဖျ႓တျငး အယးလဒပး

ဟပးစလ၊ လငးယတနး၊ ေသာမတးမနး၊ ကာလး ဆငးဘတး စသညး ပညာရြ

စာေရဆရာႀကမာ ပါဝငးသညး။

အႀကပအဖျ႓ ဥကၑဌ ကာလးကာမာက စာဖတးခငးဆငးရာ ကယးေတျ႓ကေလ

မာႏြငး မတးဆကးအမြာစကာ ေပာၾကာေပထာသညး။

စာအပးက အပငးသပငးချ၍ စစဥးထာရာ ပထမပငး သ႓မဟတး အဖျငးပငးတျငး

စာအပးပစေရေကားမတ ဥကၑဌဖစးသ နယေယာကးတကၑသလးမြ Atwood H.

Townsend ၏ How to Use Good Reading အမညးရြ အညႊနးေဆာငးပါ၊ Norman

Lewis ၏ Reading Better and Faster အမညးရြ စာဖတးနညးလမးညႊနး

ေဆာငးပါတ႓အပငး၊ ပမာဏ စာအပးအညႊနးအဖစး 100 Significant Books

ေခါငးစဥးတပးလကး စာအပးအမညးစာရငးတစးခက ေဖားပထာသညး ။ ၎စာအပး

စာရငးတျငး ေရြဂရေခတးမြသညး ယေန႓ႏြစးဆယးရာစႏြစးအထ ရြညးလာေသာ ကမာၻ႓စာေပ

သမငး တစးေလြာကး အထငးရြာဆႏြငး အေရပါဆ စာအပး ၁ဝဝ က ေရျ ခယး

မြတးတမးတငးထာေပသညး။

အပငး (၂) မြာ အဓက စာအပးအညႊနးပငး ဖစး၏။

အပငး (၂) က (က) သမငးေခတးမာ ၊ (ခ) စာေပ ပသဏၭာနးမာ၊ (ဂ) သပၸႏြငး

လသာဆငးရာ ဘာသာရပးမာ (Humanities) ဟ၍ ထပးဆငး ချ ခာထာသညး။

အပငးချ (က) တျငး ဂရ၊ ေရာမ၊ အလယးေခတး၊ ရေနဆျနးေခတး၊ ကဒါေခတး

အဂၤလနး၊ ၁၇ ရာစ၊ ၁၈ ရာစ စသဖငး က႑ခနစးခ ချထာသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 156

အပငးချ (ခ) တျငး ၁၉ ရာစ အေမရကနးဝတ၊ ၁၉ ရာစ ၿဗတသြဝတ၊ ၁၉ ရာစ

ဥေရာပဝတ၊ ၂ဝ ရာစ အေမရကနးဝတ၊ ၂ဝ ရာစ ၿဗတသြဝတ၊ ၂ဝ ရာစ ဥေရာပဝတ၊

အေရြ႔တငးစာေပ၊ အေမရကတကးလဆငးရာစာေပ၊ ဝတတ၊ ပဇာတး၊ ကဗာ၊ အကးေဆ

ေပစာႏြငး ေဝဖနးစာမာ၊ အတပၸတ စသညး ေခါငးစဥးမာ တပးလကး က႑ ၁၃ ခ

ပါဝငးၿပ။

အပငးချ (ဂ) တျငးမ ဘာသာေရ၊ ဒန၊ ဟာသႏြငး သေရားစာ၊ အႏသခမ

ပညာရပးမာ၊ လမႈပထဝဝငး၊ သမငး၊ သပၸဝတ၊ ႐ပးပငးသပၸပညာရပးမာ (Physical

Sciences)၊ ဇဝသပၸပညာရပးမာ၊ စတးပညာ၊ မႏေဗဒႏြငး လမႈေရသပၸ၊ ေဘာဂေဗဒ၊

ႏငးငေရ၊ ရညးညႊနးစာအပးမာႏြငး မၾကာမက ထျကးရြသညး စာအပးမာအမညးရြ က႑ ၁၅

ခ ပါဝငးသညးက ေတျ႓ရသညး။

အပငး (၂) တစးခလ စစဥးထာပမြာ သကးဆငးရာ က႑အသသ (စစေပါငး ၃၅

ခ) တ႓က သကးဆငးရာ ကၽျမးကငးသ အသသတ႓က မတးဆကးနဒါနးငယးတစးပဒးစ

ေရကာ ယငးဘာသာရပး နယးပယးအသသ၏ အကယးအဝနး၊ အေရပါမႈ၊

ထခာမႈမာႏြငး ယငးနယးပယးရြ စာအပးစာတမးမာအေၾကာငးက ေယဘယ

ညႊနးပေပသညး။

ထ႓ေနာကးတျငး ယငးသကးဆငးရာ ဘာသာရပး နယးပယးရြ ဖတးသငး

ဖတးထကးေသာ စာအပးမာက စာေရသအမညး အကၒရာစဥးလကး တနးစလကး

(တစးခါတစးရ အခနးငယးမာ ထပးချလကး ) တစးအပးခငးႏြငးဆငးေသာ မြတးခကးတ

ကေလမာႏြငး အတ ေဖားပေပထာသညး။

ဥပမာ ဒန (Philosophy) က႑က ၾကညးလြငး

ေရြဥစျာ ေဟာငးဝပးတကၑသလးမြ Alain Locke က ဒနစာေပ၏ ေယဘယ

သေဘာသဘာ ဝမာက လညးေကာငး၊ ဒနစာေပ ေလလာသမာအေနႏြငး မညးသညး

စာအပးမမာမြ စတငးသငးသညးအေၾကာငး ထ႓ေနာကး ေလလာမႈက မညးသ႓ တခ႔

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 157

သျာသငးသညးအေၾကာငးတ႓ကလညးေကာငး၊ ေဆာငးပါတကေလ ေရကာ ေဆာငးရနး

ေရြာငးရနးႏြငးတကျ ညႊနးပေပထာၿပ ၎ေနာကးတျငး စာအပးမာက အခနးငယး ေလခနး

ချကာ ေဖားပသညး။

အခနးငယး (၁) စာစမာႏြငး သမငးမာ (Anthologies and Histories) အခနး၌၊

ဥပမာ Thomas Smith ၏ Philosophers Speak for Themselves အမညးရြ

လကးေရျ စငး ဒနစာစ။ Will Durant ၏ The Story Of Philosophy ႏြငး Bertrand

Russell ၏ A History Of Western Philosophy စသညး ဒနကမးမာအပါအဝငး

ဒနစာေပ စတငးေလလာသတ႓ အေခပႏငးမညး ကမးအခ႔က ထညးသျငး

ညႊနးဆေပထာသညး။

အခနးငယး (၂) က ေရြေခတးႏြငး အလယးေခတး ဂႏဝငးေမာကး ဒနကမးမာ

(Ancient and Medieval Classics) ဟ အမညးတပးလကး ပေလတ၊ အရစၥတတယး၊

စနး႓ၾသဂတးစတငး၊ ကျနးဖရြပးစး အစရြသညး ပဂၓလးႀကမာ ေရသညး မရငးကမးႀက

မာက ညႊနးထာသညး။

ထနညးတ အခနးငယး (၃) ေခတးသစး ဒန ဂႏဝငး (Modern Classics)

အခနး၌ ေဟဂယးလး၊ ကနး႓၊ လကးဘနစး၊ ေဒကတး၊ ေဟာဗး၊ ေလာခး၊ နစးေရြ၊ ေသာ႐၊

ေဗားလတယာ၊ ႐ႈပငးေဟာဝါ၊ စပငးႏဇာ စသညး ေတျ ေခၐရြငးႀကမာ၏ ကမးမာက

လညးေကာငး၊

အခနး (၄) မကးေမြာကးေခတး အေတျ အေခၐ (Contemporary Thought)

အခနးတျငး ဖရျကး၊ ဝလ ဂမးစး၊ ဘာဂးဆနး၊ ဂၽျနးဂဝ၊ ဝႈကးဟကး၊ ဘာထရနးရပးဆယး

စသညးတ႓၏ ကမးမာကလညးေကာငး ညႊနးေပထာသညး။

အညႊနးမြတးခကး ကေလမာက စာတစးေၾကာငး ႏြစးေၾကာငးခနး႓ဖငး ေရသာ

ေဖားပထာသညးက ေတျ႓ရသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 158

ဥပမာ Will Durant ၏ The Story Of Philosophy စာအပးႏြငး ပတးသကး၍၊

“အေနာကးတငး ေတျ ေခၐရြငးမာႏြငး ၎တ႓၏ အေတျ အေခၐမာအေၾကာငး မတးဆကး

လမးညႊနးေပထာသညး စာအပး။ ေကားၾကာသေလာကး တကယးလညး

ထကးထကးတနးတနး ေကာငးမျနးလြသညး ” ဟ၍ လညးေကာငး၊

R. Mckeon တညးဖတးသညး The Basic Works of Aristotle စာအပးႏြငး

ပတးသကး၍၊ “ပေသယတေဗဒပညာက တထျငးသ၊ ဒနပညာက ပထမဆ စနစးတက

ေလလာပစသ ေတျ ေခၐရြငးႀက အရစၥတတယး၏ လကးရာမာ၊ ဂရအေတျ အေခၐက

အပပငး အကယးပနး႓ဆ ေတျ႓မငးရမညး ” ဟ၍လညးေကာငး အညႊနးမြတးခကးမာ

ေပထာသညး။

အပငး (၂) တစးခလတျငး ညႊနးေပထာသညး စာအပးအေရအတျကးမြာ ၁၂ဝဝ

မြသာ ဖစးပါသညး။ (Reader‟s Guide စာအပးကမ စာအပး ၁၈ဝဝ မြက

ညႊနးထာပါသညး။ )

ညႊနးထာသညး စာအပးအေရအတျကးမြာ မမာလြဟ ဆႏငးေသားလညး

ဘာသာရပးအသသအတျကး အေခပေလလာရနး အသငးေတားဆ စာအပးမာက

ေရျ ခယးစစဥး ေပထာခငးဖစးရာ ၎အေခခမာ ရၿပသညးေနာကးတျငးကာ ေရြ႔ဆကး

ကကးစာ ရမညး နယးပယးက သတနးသေလာကး သရြၿပ ဖစးေပမညး။

နဂပငးဖစးသညး အပငး (၃) က Some Personal Slants (သတ႓အမငး

သတ႓အႀကကး ) ဟ အမညးေပထာၿပ ၎တျငး Irwin Edman ၏ (Unrequired

Reading) (ဖတးရနး တာဝနးမရြသညးစာအပးမာက ဖတး႐ႈခငး)၊ John Erskine ၏ The

Good Reader; Dorothy Fisher ၏ To Keep Alive, One Must Read အမညးရြ

စာဖတးခငးဆငးရာ ေဆာငးပါသပဒးအပငး Basic Books အမညးရြ က႑တစးရပး

ပါရြသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 159

ယငး Basic Books က႑တျငး Carl Sandburg, Thomas Mann, Aldous

Huxley ႏြငး Lin Yutang တ႓ အပါအဝငး စာေပပညာရြငးႀက ကဥတ႓က အကယး၍

မမတ႓၏ ကယးပငးစာၾကညးတကးမာ အေၾကာငးေၾကာငးေၾကာငး ပကးစဆ႐ႈသျာခလြငး

အမနးဆ ပနးလညးဝယးယဖညးတငးမညး (မမတ႓အတျကး မရြမဖစး) စာအပးအမညးစာရငး

တစးခစ ပစေပထာသညးက စတးဝငးစာဖျယး ေတျ႓ရြရသညး။

ဤသ႓ သတစးပါတ႓တျငး စာေပေလလာစ လမာ လျယးကေစရနးႏြငး

အေတားႏြ႓စပးၿပသမာ အတျကးလညး အခါအာေလားစျာ သသပးဆနးစစးရနး

အေထာကးအကပ စာအပးေကာငးမာ ရြေနေၾကာငး၊ ယငးတ႓ေၾကာငး စာေပ

ေလလာမႈတျငး ကၽျနးေတားတ႓ထကး မာစျာ တစးပနးသာၾကေၾကာငးက မသေသသညး

လငယးမာ သရြၾကရနးႏြငး သထာၾကသညး လႀကမာအာလညး ယငးကစၥက

အေလအနကး စဥးစာကာ တတးႏငးပါက ပစေပၾကရနး တကးတျနးလေသာ ဆႏၵဖငး

ဤစာအပးကေလမာအေၾကာငး ကၽျနးေတား ေဖားပခခငး ဖစးပါသညး။

ကၽျနးေတားတ႓တျငး ဆရာ မလခ၏ မနးမာဝတအညႊနး၊ မနးမာစာေပ

အဘဓာနးစေသာ စာအပးအခ႔ရြရာ ၎စာအပးမာသညးလညး စာေပေလလာေရတျငး

အလျနး အေထာကးအကပသညး အဖတနးစာအပးမာ ဖစးပါသညး။ သ႓ေသား မနးမာစာေပ

တစးခလက ၿခငလမးညႊနးမႈပသညး စာအပးတစးအပးကာ လအပးလကး ရြေနပါေသသညး။

ကၽျနးေတားတ႓ မနးမာစာေပက ေခတးကာလအလကးလညးေကာငး၊ စာေပ

အမအစာ အလကးလညးေကာငး က႑မာ ချ ခာ၍ ေယဘယ အညႊနးနဒါနးမာ၊

တစးအပးခငး အညႊနးမာဖငး ဖျငးပေပမညးဆလြငး စာေပက ပငးပငးပပ ေလလာ

လကးစာ ေနၾကသညး ယေန႓ လငယးမာႏြငး အလြမးမေဝသငးဘ ေဝေနၾကသညး မနးမာ

စာအပးေကာငးမာ ပနး၍ ထငးရြာေပၐလျငးလာၾကပါမညး။ လငယးမာအေနႏြငးလညး

ပမကယးပန႓းနကး႐ႈငးေသာ စာေပအေခခက အခနးတအတျငး ရႏငးၾကလမးမညး ဟ၍

ေမြားလငးမပါသညး။

http://mmteashop.com

Typing - အလလ 160

ထ႓ပငး ကၽျနးေတားတ႓ မနးမာဘာသာပနး ဆရာႀကမာသညး ႏငးငတကာ

စာေကာငးေပေကာငးမာစျာက မနးမာဘာသာ ပနးဆခၾကၿပဖစးရာ အညႊနးစာအပးထ၌

မနးမာဘာသာဖငး ဖတး႐ႈႏငးေသာ ႐ရြစာေပ၊ မနးမာဘာသာဖ ငး ဖတး႐ႈႏငးေသာ

အဂၤလပးစာေပ စသဖငး က႑ငယးမာ ချၿပ ေဖားပေပမညးဆက ၎စာအပးကေလသညး

မနးမာစာေပကသာမက ႏငးငတကာစာေပမာကပါ အေတား ကယးကယးပနး႓ပနး႓

ညႊနးေပႏငးသညး စာဖတးသလမးညႊနး စာအပးတစးအပးအဖစး အလျနးတနးဖရြလမးမညးဟ

ေမြားလငးမေပသညး။

ေဖမငး