permen-naker no 09 th 2016
TRANSCRIPT
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
1/37
MEN T ER IK ~T ENAGAK E R J AANR E PUBLIK I NDONES I A
PERA TU RA N MEN TER ! K ETENAGAKERJAAN
REPUBLIK INDON ESIA
NO MOR 9 TAHU N 2 016
TEN T A NG
KESELAMATAN DAN KESE HATA N KERJA DALAM
PEKERJAAN PADA K ETI NGG IAN
DENGAN RA HM AT TUHAN YANG MAHA ESA
ME NTER ! KETEN AGAKER J AAN REPUB LIK I NDO NES IA,
Menim n"
Men" in "! #
!$ %! &n#&' me (!' )!n !' ! n ' e#en#& n P ) ( 2 * # +2 $&-&.
i / n P ) ( * # +1 $&-&. Un/!n "1Un/!n " N m - 1
T!$& n 1930 #en #!n " K e)e(!m ! #! n Ke-4 5e- (& m en e#! 5 ' n
Pe-!#&-! n M en#e-i Ke#en " ' e-4 n #en# n" K e)e (! m!# n
/ n K e)e $ # n Ke-4 D ( m Pe' e-4 n P / Ke#in " "i ! n
17 Un/!n " Un/ !n " N m - T ! $&n 198 1 #en#!n "Pe-n * # n Be-( '&n* Un/ n " Un/ n" Pen "! %! ) n
Pe- &-&$ n T $&n 19 : N m - 2 D -i Re 5& (i'
In/ ne ) i Un#&' Se(&-&$ In/ ne) i +Lem - n Ne" -
R e 5& (i' In/ n e) i T ! $ &n 198 1N m - 6
27 Un/ n" Un/ n " N m - 1 T $&n 1930 #en#!n "
K e) e( m # n K e-4 +Lem !-! n Ne" - R e 5& (i'
In/ ne) i T $&n 193 0 N m - 1, T ! m !$ !n Lem ! - ! n Ne" - Re 5& (i' In/ ne) i N m - 191: 6
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
2/37
- 2 -
7 Un/ n" Un/ n" N m - 1 T $&n 200 #en# n"
Ke#en " 'e-4 n +Lem - n Ne" - Re5& (i' In/ ne)i
T $&n 200 N m - 9, T m $ n Lem - n Ne" -
Re5& (i' In/ ne)i N m - 239
7 Un/ n" Un/ n" N m - 2 T $&n 201 #en# n"
Peme-in# $ n D e- $ +Lem - n Ne" - Re5& (i'
In/ ne)i T $&n 201 N m - 2 , T m $ n Lem - n
Ne" - Re5& (i' In/ ne)i N m - 88:3 )e " im n
#e( $ e e- 5 ' (i /i& $ #e- '$i- /en" n Un/ n"
Un/ n" N m - 9 T $&n 2018 #en# n" Pe-& $ n Ke/&
A# ) Un/ n" Un/ n" N m - 2 T $&n 201 #en# n"
Peme-in# $ n D e- $ +Lem - n Ne" - Re5& (i'
In/ ne)i T $&n 2018 N m - 8:, T m $ n Lem - n
Ne" - Re5& (i' In/ ne)i N m - 8639
87 Pe- #&- n Peme-in# $ N m - 80 T $&n 2012 #en# n"
Pene- 5 n Si)#em M n 4emen Ke)e( m # n D! n
Ke)e$ # n Ke-4 +Lem - n Ne" - Re5& (i' In/ ne)i
T $&n 2012 N m - 100, T m $ n Lem - n Ne" -
Re5& (i' In/ ne)i N m - 8 09
67 Pe- #&- n Men#e-i Ke#en " 'e-4 n N m - : T $&n
2018 #en# n" T # ; - Mem5e-)i 5' n Pem en#&' n
R n< n" n Un/ n" Un/ n", R n< n" n Pe- #&- n
Peme-in# $, / n R n< n" n Pe- #&- n P-e)i/en Se-#Pem en#&' n R n< n" n Pe- #&- n Men#e-i /i
Kemen#e-i n Ke#en " 'e-4 n +Be-i# Ne" - Re5& (i'
In/ ne)i T $&n 2018 N m - 11
MEMUTUSKAN=
Mene# 5' n PERATURAN MENTER! KETENAGAKERJAANTENTANG
KESELAMATAN DAN KES EH ATAN K ER J A DALAM
PE KERJAANPADAKETINGGIAN7
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
3/37
1 0 1
BAB I
KETENTUANUMUM
P ) ( 1
D ( m Pe- #&- n Men#e-i ini * n" /im ')&/ /en" n=
17 Ke)e( m # n / n Ke)e$ # n Ke-4 * n" )e( n4n*
/i)in"' # K / ( $ )e" ( 'e"i # n &n#&' men4 min
/ n me(in/&n"i 'e)e( m # n / n 'e)e$ # n Ten "
Ke-4 me( (&i &5 * 5en
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
4/37
- 4 -
37 L n# i Ke-4! Te# 5 / ( $ )em& 5e-m&' n * n"
/i n"&n # & #e-)e/i &n#&' /i"&n ' n )e< -
e-&( n" ' (i / ( m /&- )i * n" ( m 7
:7 L n# i Ke-4 Semen# - / ( $ )em& 5e-m&' n
* n" /i n"&n # & #e-)e/i &n#&' /i"&n ' n / ( m
/&- )i * n" #i/ ' ( m , #e- # ) 5 / 4eni) 5e'e-4 n
#e-#en#& # & /'em&n"'in n -&n#&$7
97 An"'&- * n" /i"&n ' n &n#&' e'e-4 5 / 'e#in""i n
* n" )e( n4n* /i)e n"'&- / ( $ #em5 #
men m #' n Pe- n"' # Pe(in/&n" J #&$ * n" #e-/i-i
# ) ) #& #i#i' # m # # & (e i$ * n" / /i( m,
)#-&'#&- n"&n n # & )en" 4 /i & # /en" n
-e' * ) #e'ni' 5 / % '#& # & 5 )< 5em n"&n n
"e/&n"7
107 Ten " K e-4 / ( $ )e#i ! 5 - n" * n" m m5&
me( '&' n 5e'e-4 n "&n men"$ )i(' n - n"
/!n> ! #! & 4 ) i' &n#&' memen&$i 'e &$ ! n
)en/i-i m &5&n &n#&' m )* - ' #7
117 Pen"&) $ / ( $=
! 7 - n" 5 e-)e - n" n, 5e-)e'& #& n, # & / ! n
$&'&m * n" men4 ( n' n )& #& 5e-&) $ n
mi(i' ) en/i-i
7 - n" 5e-)e - n" n, 5e-) e'& n, # & ! / n$&'&m * n" )e< - e-/i-i )en/i-i men4 ( n' n
5e-&) $ n &' n mi(i'n* ! 6
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
5/37
1 8 1
Ne"e-i Si5i( * n" /i n"' # / n /i#&" )' n / ( m
4 # n .&n")i n ( Pen" % ) Ke#en " 'e-4 n )e)& i
/en" n 'e#en#& n 5e- #&- n 5e-&n/ n" &n/ n" n7
1 7 Pen" % ) Ke#en " 'e-4 n S5e)i (i) K Lin"'&n" n
Ke-4 / ( $ Pen" % ) Ke#en " 'e-4 n * n"
mem5&n* i 'e $(i n '$&)&) /i i/ n" K (in"'&n" n
'e-4 * n" e-%en n" &n#&' me( '&' n 'e"i # n
5em in n, 5eme-i') n, / n 5en"&4i n i/ n"
(in"'&n" n 'e-4 )e-# 5en" % ) n, 5em in n, / n
5en"em n" n )i)#em 5en" % ) n 'e#en " 'e-4 n
)e)& i /en" n 5e- #&- n 5e-&n/ n" &n/ n" n7
187 A$(i Ke)e( m # n / n Ke)e$ # n Ke-4 * n"
)e( n4n* /i)e A$(i K / ( $ #en " #e'ni)
e-'e $(i n '$&)&) / -i (& - in)# n)i * n"
mem i/ n"i 'e#en " 'e-4 n * n" /i#&n4&' (e$
Men#e-i7
167 Tem5 # Ke-4 / ( $ #i 5 -& n" n # & ( 5 n" n,
#e-#&5 # & #e- &' , e-"e- ' # & #e# 5/im n
Ten " Ke-4 e'e-4 , # & * n" )e-in" /im )&'i
Ten " Ke-4 &n#&' 'e5e-(& n )& #& &) $ / n
/im n #e-/ 5 # )&m e- )&m e- $ * 7
137 S# n/ - K m5e#en)i Ke-4 N )i n ( In/ ne)i * n"
)e( n4n* /i)in"' # SKKNI / ( $ -&m&) n
'em m5& n 'e-4 * n" men< '&5 )5e'
5en"e# $& n, 'e#e- m5i( n / n> # & 'e $(i n )e-#
)i' 5 'e-4 * n" -e(e? n /en" n 5e( ') n n #&" )
/ n )* - # 4 # n * n" /i#e# 5' n )e)& i /en" n
'e#en#& n 5e- #&- n 5e-&n/!n" 1&n/ ! n" n,
1:7 Di-e'#&- Jen/e- ( / ( $ Di-e'#&- Jen/ e- ( * n"
mem i/ n"i 5em in n 5en" % ) n 'e#en " 'e-4 n/ n ' e)e(! m! # n / n ' e)e$ # n 'e-4 ! 7
197 Men#e-i / ( $ M en#e-i *!n " men *e (en"" - ! ' ! n
&-&) n 5eme-in# $ n /i i/ n" ' e#en !"!' e-4!! n 7
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
6/37
6 1
P ) ( 2
Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&) % 4i mene-!5'!n K
/ ( m Be'e-4 P / Ke#in""i n7
P ) (
Be'e-4 P / Ke#in""i n )e " im n /im ')&/ / ( m
P ) ( 2 % 4i memen&$i 5e-)* - # n K * n" me(i5i=
7 5e-en< n n
7 5- )e/&- 'e-4
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
7/37
- 7 -
5e'e-4 n /im ')&/ #i/ ' / 5 # /i( '&' n /i ( n# i
/ ) -7
+ D ( m $ ( 5e'e-4 n /i( '&' n 5 / 'e#in""i n,
Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&) % 4i me( '&' n
( n"' $ ( n"' $ * n" #e5 # / n mem / i &n#&'
men
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
8/37
:
BAB III
PROSEDURKERJ
A
B "i n Ke) #&
Um &m
P ) ( 6
+1 Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&) % 4i mem5&n* i
5- )e/&- 'e-4 )e " im n /im ')&/ / ( m P ) (
$&-&. )e< - #e-#&(i) &n#&' me( '&' n 5e'e-4 n
5 / 'e#in""i n7
+2 P- )e/&- 'e-4 )e " im n /im ')&/ 5 / * # +1
me(i5i=
7 #e'ni' / n < - 5e-(in/&n" n 4 #&$
7 < - 5en " e( ( n 5e- ! (! # n
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
9/37
9
e-/ ) -' n #in"' # $ * / n / m5 ' #e-$ / 5
'e)e( m # n &m&m / n Ten " Ke-4!7
+ Pem "i n ' #e" -i %i( * $ )e " im n /im ')&/
5 / * # +2 me(i5i=
7 %i( * $ $ * , me-&5 ' n / e- $ 5e-"e- ' n
Ten " Ke-4! / n - n" &n#&' e-"e- ' ?e-#i' (,
e-"e- ' $ -i n# (, / n #i#i' 5en m # n
7 %i( * $ % )5 / , me-&5 ' n / e- $ n# -
%i( * $ $ * / n %i( * $ m n * n" (& )n*
/i5e-$i#&n"' n )e/emi'i n -&5 " - en/ * n"
#e-4 #&$ #i/ ' m )&' 'e %i( * $ m n / n
! #!& P en"&-&) % 4i mem ! )#i' ! n
$% #i/ ' / en/ 4 #&$ * !n " / ! 5 #
men* e ' n
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
10/37
10
- n" * n" (e$ /i % Ten " Ke-4 5 /
#& &$n* /i (& - e- # APD / n ( # 5e(in/&n" 4 #&$
m ')im&m 8 +(im 'i( "- m7
+ D ( m $ ! e- # - n" me(e i$i 8 +(im @ 'i( "- m,
$ -&) /in i'' n # & /i#&-&n' n /en" n
men""&n ' n )i)#em ' #- (7
B "i n Keem5 #
Ke)i 5)i " n / n T n"" 5 D -&- #
P ) ( 9
+1 Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&) % 4i mem & #
-en< n # n"" 5 / -&- # )e< - #e-#&(i)7
+2 C Ren< n # n"" 5 / -&- # )e " im n /im ')&/ 5 /
* # +1 5 (in" )e/i'i# me m& #=
7 / .# - Ten " Ke-4 &n#&'
5e-# ( n" n ' - n 5 / 'e#in "" i n
me( '&' n
7 5e-!(!#!n *!n " % 4i /i)e/i ' n &n#&'
men n" ni ' n/i)i / -&- # * n" 5 (in" m&n"'in
#e-4! /i
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
11/37
11
BAB I
TEKNIK BEKERJA AMAN
B "i n Ke) #&
Um&m
P ) ( 10
+ 1 Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&) % 4i mem )#i' n
/ n me( ') n ' n #e'ni' e'e-4 m n &n#&'
men
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
12/37
12
restraint) #i/ ' me(e i$i 4 - ' n# - #i#i' An"'&-
/en" n #e5i n"&n n * n" e-5 #en)i 4 #&$7
(2) U5 * men"&- n"i / m5 ' 4 #&$ / -i 'e#in""i n
/ 5 # men""&n ' n ( # 5en $ n 4 #&$ ' (e'#i.
e-&5 4 -in" # & n# ( n7
B "i n Ke#i"!
Be'e-4 P / L n# i Ke-4 Semen# -
P ) ( 12
(1) U5 * &n#&' men
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
13/37
1
P - "- . 1
Pe--n&' n R 5&$, Pe- n< $,
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
14/37
1
/im ')&/ 5 / * # +1 , 5e-"e- ' n Ten " Ke-4
/ 5 # /i( '&' n /en" n #e'ni' e-"e- ' )e " i
e-i'=
7 Pe- n"' # Pen $ n J #&$ 5e- - n" n ?e-#i' (
7 Pe- n"' # Pen $ n J #&$ 5e- - n" n $ -i n# (
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
15/37
18
+ Te'ni' e-"e- ' /en" n men""&n ' n ( # 5en $ n
4 #&$ 5e- - n" n /en" n # (i " n/ 5en" i# / n
5e-e/ m 'e4 )e " im n /im ')&/ / ( m P ) ( 13
* # (2) $&-&. < $ -&) /i5 )#i' n=
7 5en" i# $ -&) /i# m #' n (e i$ #in""i /!-i
'e5 ( # & /i# m #' n 5 / 'e#in""i n )e4 4 -
/ / !
7 'e/& 5en" i# #i/ ' /i# m #' n 5 / )#-&'#&-
* n" ) m
)em in im ( m&n"'in #e# 5i m!) i$
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
16/37
16
+8 Te'ni' e-"e- ' /en" n men""&n ' n Pe- n"' #
Pen $ n J #&$ 5e- - n" n /en" n # (i &(&- # -i'
# m #i) )e " im n /im ')&/ / ( m P ) ( 13 * #
(2) $&-&. e $ -&) /i5 )#i' n 4 - ' / n *&n n 4 #&$
* n" m n7
B "i n Ke(im
Be'e-4 P / P )i)i Mi-in"
P ) ( 19
(1) Be'e-4 5 / 5 )i)i mi-in" / 5 # /i( '&' n / ( m $ (
e'e-4 5 / L n# i Ke-4 Te# 5 # & L n# i Ke-4
Semen# - #i/ ' / 5 # /i( '&' n # & 5e'e-4 n
men " $ -&)' n Ten " Ke-4 e' e-4 5 / 5 )i)i
mi-in"7
+2 D ( m $ ( e'e-4 5 / 5 )i)- mmn" #i/ ' / 5 #
/i$in/ -i, Ten " K e-4 % 4i men""&n ' n Pe- n"' #
Pen $ n J #&$ 5e- - n" n )e " im n /im ')&/
/ ( m P ) ( 13 / n ( # 5em )i)i ' e-4 7
+ A( # 5em )i)i 'e-4 )e " im n /im ')&/ 5 / * #
+2 e-&5 ! # (i * n" /!5 !# men!$ ! n e n Ten "
Ke-4 / n 5e- ( # n * n" /i % ! "!- / ! 5 ! # e' e-4
/en" ! n m n / n n* m n7
B "i n Keen m
Be'e-4 D en" n A')e) T (i
P ) ( 20
+1 Be' e-4 /en" n !') e ) # (i / 5 # /i( '&' n / ( m $ (
e'e-4 5 / L n# i Ke-4 Te# ! 5 !# ! & L! n#! i K e-4Semen# - #i/ ' / 5 # / i( '&' n # & 5e' e- 4! ! n
m en " $ ! -&)' !n Ten " Ke-4 e'e - 4! /en " ! n !' )e)
#!( i7
+2 D ( m $ ( e' e- 4 / en" n ! ' )e) #! (i #i/ ! ' / ! 5 #
/ i$ in / !- i, m ' % 4i meme n&$i 5e- )* ! - ! #!n =
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
17/37
13
7 mem5&n* i 2 +/& # (i (line) m )in" m )in"
#e-# m # 5 / minim ( 2 +/& #i#i' # m #
#e-5i) $ e-&5 =
1 # (i 'e)e( m # n, * n" /i(en"' 5i /en" n
5e- n"' # 5e-(in/&n" n 4 #&$ 5e- - n" n
e-"e- ' (mobile personal fall arrester) * n"
mem5&n* i me' ni)me #e-'&n
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
18/37
1:
B "i n Ke/&
Pe- n"' # Pe(in/&n" J #&$
P - "- . 1
Um &m
P ) ( 22
Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&) % 4i mem )#i' n
Pe- n"' # Pe(in/&n" J #&$ memen&$i 5e-)*!-!#!n K 7
P ) ( 2
Pe- n"' # Pe(in/&n" J #&$ #e-/i-i # )=
7 Pe- n"' # Pen
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
19/37
19
P!-!"-!.
Pe- n"' # Pen
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
20/37
20
+2 Pe- n"' # Pen $ n J #&$ 5e- - n" n )e " im n
/im ')&/ 5 / * # +1 #e-/i-i # )=
7 e-"e- ' ?e-#i' (
7 e-"e- ' $ -i n# (
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
21/37
7 An"'&- 5e--n nen / n
7 An"'&- #i/ ' 5e-m nen7
+2 An"'&- $ -&) m m5& men $ n e n minim!( 18
+(im e( ) 'i( ne%# n7
+ D ( m $ ( An"'&- (e i$ / -i 1 +)!#& #i#i' $ -&)
m m5& mem "i e n * n" #im &(7
P ) ( 29
+1 An"'&- 5e--n nen )e " im n /im ')&/ / ( m P ) (
2: * # +1 $&-&. $ -&)=
7 /i( '&' n 5eme-i') n / n 5en"&4i n 5e-# m
7 memi(i'i '#e 5eme-i') n / n 5en"&4i n / n
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
22/37
5e-m nen #i/ ' #e-)e/i / n $ -&) /i5e-i') )e-#
/i5 )#i' n 'e'& # nn* 7
BAB I
TENAGA KERJA
P ) ( 1
Pen"&) $ / n> # &Pen"&-&) % 4i men*e/i ' n Ten "
Ke-4! *!n"=
7 ' m5e#en / n
7 e-%en n" /i i/ n" K
/ ( m 5e'e-4 n 5 / 'e#in""i n7
P ) ( 2
+ 1 Ten " Ke-4 * n" ' m5e#en )e " im n /im ')&/
/ ( m P ) ( 1 $&-&. $ -&) men"
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
23/37
P ) (
Ke#en#& n Ten " Ke-4! i/ n" 5e- n< $, " n/ ( , / n
5e) % # n"' # n"' /i( ') n ' n )e)& i 'e#en#& n
5e- #&- n 5e-&n/ n" &n/ n" n7
P ) ( 8
Ten " Ke-4 )e " im n /im ')&/ / ( m P ) ( 1
me(i5i=
7 Ten " Ke-4! n"&n n #in""i #in"' # 1 +)!#&
7 Ten " Ke-4! n"&n n #in""i #in"' # 2 +/&!
# & L n# iKe-4! Semen# ! - ! 7
+2 Ten " Ke-4 n"&n n #in""i #in"' # 1 +)!#&
)e " im n /im ')&/ 5 / * # +1 mem5&n* i
#&" ) / n 'e%en n" n=
7 e'e-4 5 / L n# i Ke-4! Te# 5 / n> # & 5 /L n# i Ke-4 Semen# - /en" n ( # 5e(in/&n"
4 #&$ e-&5 4 ( , n# ( n, # & # (i 5em # )
"e- ' (work restraint); / n
7 e-"e- ' men&4& / n menin"" (' n L n# i Ke-4!
Te# 5 # & L n# i Ke-4 Semen# - /en" n
men""&n ' n # n"" 7
P ) ( 3
+1 Ten " K e-4 B n"&n n Tin"" i Tin " ' # 2 +/&!
)e " im n /im ') &/ / ( m P ) ( 8 $&-&.
m e-&5! ' ! n Ten " K e-4 * n" e'e-4 5 / L n# i K e-4
Te# 5 / n> # & L n# i K e-4 Semen# - )e-# e'e-4
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
24/37
2
# & e-"e- ' men&4& / n menin"" (' n ( n# i 'e-4
#e# 5 # & )emen# - )e< - $ -i n# ( # & ?e-#i' (
5 / )#-&'#&- n"&n n # & /en" n 5 )i)i # & #em5 #
'e-4 mi-in"7
+2 Ten " Ke-4 B n"&n n Tin""i Tin"' # 2 +/&!
)e " im n /im ')&/ 5 / * # +1 mem5&n* i #&" )
/ n 'e%en n" n=
7 e'e-4 5 / L n# i Ke-4! Te# 5 / n> # & 5 /
L n# i Ke-4 Semen# - /en" n ( # 5e(in/&n" 4 #&$
e-&5 4 ( , n# ( n, # & # (i 5em # ) "e- ' +% -'
-e)#- in#
7 e-"e- ' men&4& / n menin"" (' n L n# i Ke-4!
Te# 5 # & L n# i Ke-4 Semen# - /en" n
men""&n ' n #!n "" 6
# & men i'' n / n m en &-&n' n
! - ! n " / en" n )i)#im ' ! #- ( ! #! & / en" n !n#& !n #en "
me)in, / en" n #&"! ) / n ' e%en ! n" n=
! 7 Ten " K e-4 5 / ' e#in"" i n #in" ' # 1 +)! #&=
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
25/37
- 25 -
1 mem & # An"'&- /i % $ 5en" % ) n Ten "
Ke-4! 5 / 'e#in""i n #in"' # 2 +/& / n> # &
Ten " Ke-4! 5 / 'e#in""i n #in"' # +#i"! / n
2 me( '&' n &5 * 5e-# ( n" n /i-i )en/i-i
7 Ten " Ke-4! 5 / 'e#in""i n #in"' # 2 +/&! =
1 mem & # An"'&- )e< - m n/i-i
2 men" % )i Ten " Ke-4! 5 / 'e#in""i n #in"' #
1 +)!#& / ( m 5em &!#!n An"'&-
men" % )i Ten " Ke-4! 5 / 'e#in""i n #in"' #
1 +) #& / n
me( '&' n &5 * 5e-# ( n" n / ( m 'e / n
/ -&- # 5 / 'e#in""i n &n#&' #im 'e-4 7
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
26/37
- 2 -
P ) ( 0
D ( m $ ( Pen" % ) Ke#en " 'e-4 n menem&' n
5e( n"" - n #e-$ / 5 )* - # )* - # K * n" /i #&- / ( m
Pe- #&- n Men#e-i ini, Pen" % ) Ke#en " 'e-4 n / 5 #
men"$en#i' n )emen# - 'e"i # n ) m5 i /i5en&$in*
)* - # )* - #K (e$ Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&)7
BAB III
SANKSI
P ) ( 1
Pen"&) $ / n> # & Pen"&-&) * n" #i/ ' memen&$i
'e#en#& n / ( m Pe- #&- n Men#e-i ini /i'en ' n ) n')i
)e)& i /en" n Un/ n" Un/ n" N m - 1 T $&n 1930
#en# n" Ke)e( m # n Ke-4 / n Un/!n" Un/!n" N m - 1
T $&n 200 #en# n" K e#en! " 'e-4 n7
BAB IF
KETENTUAPNERALIHAN
P ) ( 2
+1 Li)en)i K * n" #e( $ /i#e- i#' n )e e(&m Pe- ! #&- ! n
Men#e-i ini #e# 5 e-( '& ) m5 i /en" n $ i) m! )
e-(!'&n* ! / n / 5 # /i5e-5 n4 n" /en" n m en"i'i
5e-)* - # n )e " im n /i #&- / ( m Pe- !#&- n
Men# e-i ini7
+2 Li)en)i #e'ni)i ') e) #!(i 1 +)! #& , #e'ni ) i !') e ) #! (i 2
+/& , / n #e'ni)i !') e) # (i +#i"! * n" /i#e- i #' n
)e e(&m Pe- #&- n Men#e-i ini, men4 /i (i)e n)i Ten "
Ke-4 5 / 'e#in""i n #in"' # 1 +) #& , Ten " Ke-4!
5 / 'e#in""i n # in "' # 2 +/&! , / n Ten " Ke- 4
5 / 'e# in"" i n #in"' ! # +#i" ! 7
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
27/37
23
P ) (
+1 S# n/ - K m5e#en)i Ke-4 N )i n ( In/ ne)i +SKKNI
Di Se'# - Ke#en " 'e-4 n Bi/ n" Ke)e( m # n D n
Ke)e$ # n Ke-4 S& Bi/ n" Be'e-4 Di Ke#in""i n
)e " im n /i#e# 5' n / ( m Ke5&) n Men#e-i
Ten " Ke-4 / n T- n)mi"- )i N m -
KEP7 28>MEN>FII>2011 /i e-( '&' n 5 (in" ( m 2
+/& # $&n )e4 'Pe- #&- n Men#e-i ini /i&n/ n"' n7
+2 Se e(&m /i e-( '&' nn* SKKNI )e " im n
/im ')&/ 5 / * # +1 , / 5 # /i#e- i#' n )e-#i.i' #
5em in n K (e$ Di-e'#&- Jen/e- ( /en" n
'e#en#& n #e( $ men"i'i 5em in n K 7
+ Pe/ m n 5em in n K )e " im n /im ')&/ 5 /
* # (2) #e-< n#&m / ( m L m5i- n * n" me-&5 ' n
"i n #i/ ' #e-5i) $' n / -i Pe- #&- n Men#e-i ini7
BABF
KETENTUANPENUTUP
P ) (
P / ) # Pe- #&- n Men#e-i ini m&( i e-( '&, Ke5&) n
Di-e'#&- Jen/e- ( Pem in n Pen" % ) n Ke#en " 'e-4 n
N m - KEP7 8>DJPPK>IF>200: #en# n" Pe/ m nK e)e( m # n / n Ke)e$ # n Ke-4 Be'e-4 P / Ke#in""i n
Den" n Men""&n ' n A')e) T (i (Rope Access), /i<
/ n /in* # ' n #i/ ' e-( '&7
P ) ( 8
Pe- #&- n Men#e-i ini m&( i e-( '& 5 / # n"" (
/i&n/ n"' n7
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
28/37
2:
A" - )e #i! 5
5en "&n / ! n " n
- n" men"e#!$&in * ,
P e-! #&-! n Men#e -i
meme -in#! $' n
mi /e n" ! n
5 ene m5 !#! nn *! / ( m Be-i# Ne" - Re 5& (i' In / ne)i 7
Di#e# 5' n / i J ! ' ! -#
5 / #!n""! ( 10 M -e# 2016
MENT ERIKE TENA GAK ER JAA N
REPUBLIK INDONE SIA,
##/7
M7 HAN I DH AKIRI
Di&n/ n"' n /i J! ' -#
5 / #!n""! ( 10 M - e# 20 16
MAN USIA
DIR EKTUR JEN DERAL
PERATURAN PER UNDANG UN DANGAN
KEMENTE RIAN HUK UM DAN HA K ASASI
REPUBLIK INDONES IA,
##/7
B IDODO EKAT J AHJANA
BERITA NEGARA REPUB LIK I NDONES IA T AH UN 2016 NO MO R :6
NIP7 196 00 2 19:90 1 00 1
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
29/37
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
30/37
2
Un#&' memi(i'i '& (i.i' )i /i # ), Ten " Ke-4 5 / 'e#in""i n $ -&)
memen&$i 5e-)* - # n )e " i e-i'=
17 Ten " Ke-4 n"&n n #in""i #in"' # 1 +) #& =
7 m m5& mem < , #&(i), / n m #em #i' )e/e-$ n
7 )e$ # 4 )m ni / n - $ ni, #i/ ' memi(i'i 'e'&- n" n .&n")i
#& &$ * n" / 5 # men*e ' n $ * ) # e'e-4 /i
'e#in""i n / n
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
31/37
1 0 1
87 Ten " Ke-4! 5 / 'e#in""i n #in"' # +#i"! =
7 minim&m 5en/i/i' n SLTA # & )e/e- 4 #
7 )e$ # 4 )m ni / n - $ ni, #i/ ' memi(i'i 'e'&- n" n .&n")i
#& &$ * n" / 5 # men*e ' n $ * ) # e'e-4 /i
'e#in""i n
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
32/37
/7 Ten " K e- 4 5 ! / ' e#in" " i n / en" n me# / e !' ) e) #!(i
e7
#in" '! # 2 +/&! @6 / ! n
Ten " K e- 4 5! /#in"' # +#i" 7
'e #in"" i n / en" n m e# /e !')e ) #!(i
27 Pe-&) $ n J ) K me(!5 -'!n 5e(!')!n!!n 5em in!!n K
'e5 / Di-e'#&- Jen/e- (, )e' (i"&) men* m5 i' n 5e-m $ n n
5ene- i# n Se-#i.i' # Pem in n K / n Li)en)i K /en" n
/i( m5i-i / '&men 5en/&'&n" * n" (en"' 5 / n en -7
7 Di-e'#&- Jen/e- ( mene- i#' n Se-#i.i' # Pem in n K / n
Li)en)i K * n" e-( '& )e( m 8 +(im! # $&n7
7 Li)en)i Ten " Ke-4! 5 / 'e#in""i n #e-/i-i # )=
7 Ten " Ke-4! !n"&n!n #in""i /en" n me# /e 5en
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
33/37
8
E7 K&-i'&(&m Pem in n Ten " Ke-4 B n"&n n Tin""i
17 Ten " Ke-4 B n"&n n Tin""i Tin"' # 1 +) #&
J&m( $ N 7 M #e-i Pem in n
+JP
I. KELOMPOKDASAR
17 Pe- #&- n Pe-&n/ n" Un/ n" n K / ( m 2
5e'e-4 n 5 / 'e#in""i n
II. KELOMPOKINTI
1. K - '#e-i)#i' L n# i Ke-4 Te# 5 / n L n# i 2
Ke-4 Semen# -
27 A( # 5en
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
34/37
27 Ten " Ke-4 B n"&n n Tin""i Tin"' # 2 +/&
J&m( $ N 7 M #e-i Pem in n +JP
I. KELOMPOK DASAR
17 Pe- #&- n Pe-&n/ n" Un/ n" n K / ( m 2
5e'e-4 n 5 / 'e#in""i n
II7 KELOMPOK INTI17 K - '#e-i)#i' L n# i Ke-4 Te# 5 / n L n# i 1
Ke-4 Semen# -
27 A( # 5en
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
35/37
1 3 1
I7 KELOMPOK DASAR
17 Pe-&n/ n" &n/ n" n
'e#in""i n
K / ( m 5e'e-4 n 5 /
7 K&-i'&(&m Pem in n Ten " Ke-4 P / Ke#in""i n
17 Ten " Ke-4 P / Ke#in""i n Tin"' # 1 +) #&
J&m( $ N 7 M #e-i Pem in n
+JP
2
II7 KELOMPOK INTI
17 I/en#i.i' )i $ * / ( m 'e"i # n ')e) # (i 1
2. Pen"e# $& n ' n/i)i 'e#i/ '# $ n n 1
#e-" n#&n" (suspension intolerance) / n
5en n" n nn*
7 Pene- 5 n 5-in)i5 5-in)i5 . '# - 4 #&$ (fall 1
factor; / ( m ')e) # (i77 Pemi(i$ n, 5eme-i') n, / n 5em ' i n 1
5e- ( # n ')e) # (i * n" )e)& i
87 Sim5&( / n An"'&- / ) - 2
67 Te'ni' m n&?e- 5e-"e- ' n 5 / # (i 10
37 Te'ni' 5em n4 # n 5 / )#-&'#&- 0
III7 KELOMPOK PENUNJANG
17 Te'ni' 5en*e( m # n /i-i )en/i-i / n ' - n 2
men&4& - $ #&-&n /en" n ( ##&-&n
I 7 E ALUASI
17 E? (& )i #e -i 2
2. E? (& )i 5- '#e' 8
J&m( !$ 3 0
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
36/37
I. KELOMPOKDASAR
17 D ) - / ) - K / n 5e- #&- n 5e-&n/ n" n
27 Ten " Ke-4 P / Ke#in""i n Tin"' # 2 +/&
J&m( $ N 7 M #e-i Pem in n +JP
* n" #e-' i# /en" n e'e-4 /i 'e#in""i n7
II7 KELOMPOKINTI17 Te'ni' 5en*e( m # n ' - n 5 / # (i 12
27 Si)#em 4 (&- 5en m # (anchor line) #in"' # 10
( n4 n
7 Te'ni' 5em n4 # n 5 / )#-&'#&- #in"' # 2
( n4 n
III7 KELOMPOKPENUNJANG1 Penen#& n n '$& ) &) #e- ! #!) (exclusion 1
zone) / n 5e-(in/&n" n &n#&' 5i$ ' 'e#i"
I 7 E ALUASI
17 E? (& )i #e -i 2
27 E? (& )i 5-!'# e ' 8
J&m( $ 35
-
8/16/2019 Permen-naker No 09 Th 2016
37/37
- 9
.,
7 Ten " K e-4 P / Ke#in""i n Tin"' # +#i"!
N 7 M #e-i Pem in !! n J&m( ! $ +JP
I7 KELOMPO K DASAR
17 K e i 4!'! n K / n 5 e-! #&- !n 5e -&n/ ! n "! n * n"
#e-' ! i# / en"! n e' e-4 /i ' e#in"" i! n
27 Pe n "e n !(! n SMK 1
II7 K ELOMPOK INTI
17 Me- en
I 7
17
E AL UASI
E? ! (&! ) i #e - i
27 E? ! (&!) i 5- ! '# e' 8
J &m (! $ 35
MEN TERIK ETENA GAK ER J AA N
REP UBLI K I NDO NES IA,
##/7
a m~~ SESUAI DE NGAN ASLI NY A\"'t..:fJt-""" 1 4 h' 0 HU KUM,
M7 HA NI DHA K IRI
* +
H