pensionet e pleqerise

28
Pergatiti: A. SHTYLLA MES Pergatiti: A. SHTYLLA MES Perfitimet e Perfitimet e pensioneve pensioneve 1.Llojet e pensioneve te 1.Llojet e pensioneve te pleqerise, 2.Kushtet dhe pleqerise, 2.Kushtet dhe masa e perfitimit e masa e perfitimit e pensioneve te pleqerise pensioneve te pleqerise

Upload: aeneidadiene

Post on 18-Nov-2014

4.287 views

Category:

Documents


7 download

TRANSCRIPT

Page 1: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Perfitimet e pensionevePerfitimet e pensioneve

1.Llojet e pensioneve te pleqerise, 1.Llojet e pensioneve te pleqerise, 2.Kushtet dhe masa e perfitimit e 2.Kushtet dhe masa e perfitimit e pensioneve te pleqerise pensioneve te pleqerise

Page 2: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Cfare eshte pensioniCfare eshte pensioni

Pensioni :Pensioni :1. eshte nje shume e caktuar te ardhurash, 1. eshte nje shume e caktuar te ardhurash, 2. perfitohet kur: 2. perfitohet kur: a. personat plotesojne nje moshe te percaktuar a. personat plotesojne nje moshe te percaktuar ne ligj, osene ligj, oseb.personat kane nje gjendje shendetesore e cila b.personat kane nje gjendje shendetesore e cila nuk i lejon qe te jene te afte per te kryer punen nuk i lejon qe te jene te afte per te kryer punen (semuren), ose(semuren), osec.personi ne ngarkim te cilit ishin vdes.c.personi ne ngarkim te cilit ishin vdes.3.terhiqet ne keste mujore perfitimi.3.terhiqet ne keste mujore perfitimi.

Page 3: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Llojet e pensioneveLlojet e pensioneve

Pensionet organizohen dhe funksionojne ne Pensionet organizohen dhe funksionojne ne degen e sigurimit te pensioneve.degen e sigurimit te pensioneve.

Ne degen e sigurimit te pensioneve perfshihen:Ne degen e sigurimit te pensioneve perfshihen:a.pensioni i plote i pleqerise;a.pensioni i plote i pleqerise;b.pensioni i pjesshem i pleqerise; b.pensioni i pjesshem i pleqerise; c.pensioni i reduktuar i pleqerise;c.pensioni i reduktuar i pleqerise;d.pensioni i plote invaliditetit (i perhershem);d.pensioni i plote invaliditetit (i perhershem);e.pensioni i pjesshem i invaliditetit;e.pensioni i pjesshem i invaliditetit;f. Pensionet familjaref. Pensionet familjare

Page 4: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensioni i plote i pleqerisePensioni i plote i pleqerise Pensionet e pleqerise te perfshira ne degen e sigurimit Pensionet e pleqerise te perfshira ne degen e sigurimit

te pensioneve, perfitohen perkundrejt plotesimit te te pensioneve, perfitohen perkundrejt plotesimit te kushteve te percaktuara ne ligjin nr.7703, date kushteve te percaktuara ne ligjin nr.7703, date 11.05.1993 “Per sigurimet shoqerore ne Republiken e 11.05.1993 “Per sigurimet shoqerore ne Republiken e Shqiperise”.Shqiperise”.

Ne nenin 31 te ligjit te mesiperm percaktohet se Ne nenin 31 te ligjit te mesiperm percaktohet se ppersonat e siguruar kanë të drejtën e një pensioni të ersonat e siguruar kanë të drejtën e një pensioni të plotë në moshën 6plotë në moshën 655 vjeç për burrat dhe vjeç për burrat dhe 6060 vjeç për vjeç për gratë, pasi atagratë, pasi ata të kenë plotësuar 35 vjet sigurim dhetë kenë plotësuar 35 vjet sigurim dhe

Për periudhën e tranzicionit Për periudhën e tranzicionit ligji ka percaktuar ligji ka percaktuar përjashtimpërjashtimetet nga rregull nga rregulli i mesiperm, duke referuar ne i i mesiperm, duke referuar ne kushtet e kushtet e neninenitt 92 ligji 92 ligjit 7703.t 7703. (shpjegimet ne slide nr.6)(shpjegimet ne slide nr.6)

Page 5: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensioni i plote i pleqerise-1Pensioni i plote i pleqerise-1 Sipas pikes 2 te ketij nenin nSipas pikes 2 te ketij nenin nënatënat::

a.a.që kanë lindur 6 a më shumë fëmijë, që kanë lindur 6 a më shumë fëmijë, b.b.të cilët janë rritur më shumë se 8 vjeç,të cilët janë rritur më shumë se 8 vjeç,kanë të drejtë të dalin në pension kur mbushin moshën kanë të drejtë të dalin në pension kur mbushin moshën 50 vjeç dhe kanë 30 vjet sigurim.50 vjeç dhe kanë 30 vjet sigurim.

Meqenese plotesimi i kushteve:Meqenese plotesimi i kushteve:a.moshe dhe a.moshe dhe b.periudhe sigurimib.periudhe sigurimiper pensionin e plote te pleqerise, ishte i pamundur te per pensionin e plote te pleqerise, ishte i pamundur te arrihej menjehere pas hyrjes ne fuqi te ligjit i cili ndryshoi arrihej menjehere pas hyrjes ne fuqi te ligjit i cili ndryshoi moshen, nga ligjvenesi u percaktua ne nje dispozite te moshen, nga ligjvenesi u percaktua ne nje dispozite te vecante nje rregull per zgjatjen graduale te moshes dhe vecante nje rregull per zgjatjen graduale te moshes dhe periudhes se sigurimitperiudhes se sigurimit

Page 6: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Zgjatja graduale e moshes dhe periudhes se Zgjatja graduale e moshes dhe periudhes se sigurimitsigurimit

Sipas nenit 92 te ligjit, do te kete nje rritje te moshes se Sipas nenit 92 te ligjit, do te kete nje rritje te moshes se pensionit cdo vit me 6 muaj ne vit:pensionit cdo vit me 6 muaj ne vit:a.deri ne vitin 2023 per punet e kategorise se pare te a.deri ne vitin 2023 per punet e kategorise se pare te veshtiresise;veshtiresise;b.deri ne vitin 2013 per punet e kategorise se dyte te b.deri ne vitin 2013 per punet e kategorise se dyte te veshtiresise;veshtiresise;c.deri ne vitin 2011 per punet e kategorise se trete te c.deri ne vitin 2011 per punet e kategorise se trete te veshtiresise.veshtiresise.

(Shembull: deri ne 1 korrik te vitit 2008 mosha e (Shembull: deri ne 1 korrik te vitit 2008 mosha e pensionit per grate qe kane kryer pune te kategorise se pensionit per grate qe kane kryer pune te kategorise se dyte ose te trete eshte 57 vjec e 6 muaj, nderkohe prej 1 dyte ose te trete eshte 57 vjec e 6 muaj, nderkohe prej 1 korrikut 2008 deri me 1 korrik 2009, mosha e pensionit korrikut 2008 deri me 1 korrik 2009, mosha e pensionit do te jete 58 vjec);do te jete 58 vjec);b.periudhes se sigurimit b.periudhes se sigurimit

Page 7: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Ndarja e punes ne kategori per efekt Ndarja e punes ne kategori per efekt perfitimi pensioniperfitimi pensioni

Ne ligjin e vjeter te sigurimeve shoqerore (te vitit Ne ligjin e vjeter te sigurimeve shoqerore (te vitit 1966) ka patur nje diferencim te kushteve per 1966) ka patur nje diferencim te kushteve per pension, mbeshtetur ne kategorizimin e punes pension, mbeshtetur ne kategorizimin e punes per efekt pensioni. (P.Sh. diferencime ne per efekt pensioni. (P.Sh. diferencime ne moshen e daljes ne pension te plote pleqerie, moshen e daljes ne pension te plote pleqerie, vjetersine e punes qe kerkohej)vjetersine e punes qe kerkohej)

Kategorizimi i puneve per efekt pensioni, eshte Kategorizimi i puneve per efekt pensioni, eshte bere ne Vendimin e Keshillit te Ministrave bere ne Vendimin e Keshillit te Ministrave nr.526, date 20.12.1958, ne te cilin ka nje nr.526, date 20.12.1958, ne te cilin ka nje kategorizim te puneve, sipas degeve dhe kategorizim te puneve, sipas degeve dhe aktiviteteve te ekonomise, duke patur per baze aktiviteteve te ekonomise, duke patur per baze shkallen e veshtiresise qe ka ai pozicion pune.shkallen e veshtiresise qe ka ai pozicion pune.

Page 8: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Ndarja e punes ne kategori per efekt Ndarja e punes ne kategori per efekt perfitimi pensioni-1perfitimi pensioni-1

Pikerisht ky kategorizim i puneve eshte ende ne fuqi dhe Pikerisht ky kategorizim i puneve eshte ende ne fuqi dhe sherben per te percaktuar kushtet qe nje i siguruar duhet sherben per te percaktuar kushtet qe nje i siguruar duhet te plotesoje per te perfituar nje pension.te plotesoje per te perfituar nje pension.

Per te siguruarin vleresohet se ne cfare kategorie Per te siguruarin vleresohet se ne cfare kategorie perfshihet puna qe ai ka kryer gjate historikut te punes perfshihet puna qe ai ka kryer gjate historikut te punes se tij (ose ne nje pjese te tij), duke patur ne konsiderate se tij (ose ne nje pjese te tij), duke patur ne konsiderate percaktimet e VKM se siperpermendur.percaktimet e VKM se siperpermendur.

Sipas nenit 92 te ligjit i siguruari ka te drejte te perfitoje Sipas nenit 92 te ligjit i siguruari ka te drejte te perfitoje nje pension pleqerie ne kushtet e kategorise se pare nje pension pleqerie ne kushtet e kategorise se pare dhe/dhe/ose te dyte, pasi te kete plotesuar ne pune te kesaj ose te dyte, pasi te kete plotesuar ne pune te kesaj kategorie jo me pak se ¾ e viteve te sigurimit. (shembull)kategorie jo me pak se ¾ e viteve te sigurimit. (shembull)

Page 9: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Ndarja e punes ne kategori per efekt Ndarja e punes ne kategori per efekt perfitimi pensioni-2perfitimi pensioni-2

Per te perfituar pension sipas kushteve te kategorise se Per te perfituar pension sipas kushteve te kategorise se pare, i siguruari i cili ka plotesuar vitet e sigurimit te pare, i siguruari i cili ka plotesuar vitet e sigurimit te percaktuara ne vitin qe atij i lind e drejta per te perfituar, percaktuara ne vitin qe atij i lind e drejta per te perfituar, duhet te kete jo me pak se ½ e ketyre viteve ne pune ne duhet te kete jo me pak se ½ e ketyre viteve ne pune ne nentoke.nentoke.

Pra ligjvenesi ka percaktuar nje rregull specifik per Pra ligjvenesi ka percaktuar nje rregull specifik per punonjesit qe kane kryer pune te nje veshtiresie te punonjesit qe kane kryer pune te nje veshtiresie te caktuar nentoke, duke i favorizuar ne drejtim te kushteve caktuar nentoke, duke i favorizuar ne drejtim te kushteve te perfitimit (e drejta per pension ne keto raste lind ne nje te perfitimit (e drejta per pension ne keto raste lind ne nje moshe me te re dhe per nje periudhe sigurimi me te moshe me te re dhe per nje periudhe sigurimi me te vogel)vogel)(Shembull: 1.07.2008: Mosha per burrat 57 vjec, (Shembull: 1.07.2008: Mosha per burrat 57 vjec, periudha e sigurimit 29 vjet, nga te cilat ½ duhen ne periudha e sigurimit 29 vjet, nga te cilat ½ duhen ne nentoke. Kategori e II, mosha 62 v e 6 muaj, periudha 35 nentoke. Kategori e II, mosha 62 v e 6 muaj, periudha 35 vjet) vjet)

Page 10: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Periudhat e sigurimitPeriudhat e sigurimit

Cfare konsiderohen periudha sigurimi per efekt perfitimi Cfare konsiderohen periudha sigurimi per efekt perfitimi nga ligji i ri i sigurimeve shoqerore?nga ligji i ri i sigurimeve shoqerore?

Sipas nenit 91 te ligjit konsiderohen periudha sigurimi Sipas nenit 91 te ligjit konsiderohen periudha sigurimi per efekt perfitimi nga ligji i ri i sigurimeve shoqerore:per efekt perfitimi nga ligji i ri i sigurimeve shoqerore:a. ta. të gjitha periudhat e punësimit para hyrjes në fuqi të ë gjitha periudhat e punësimit para hyrjes në fuqi të këtij ligji, të njohura si vjetërsi pune, të vlefshme për këtij ligji, të njohura si vjetërsi pune, të vlefshme për sistemin e sigurimit shoqëror të kaluarsistemin e sigurimit shoqëror të kaluar;;b.pb.periudhat, në të cilat nuk është punuar, por të njohura eriudhat, në të cilat nuk është punuar, por të njohura si vjetërsi pune për sigurimet shoqërore përpara hyrjes si vjetërsi pune për sigurimet shoqërore përpara hyrjes në fuqi të këtij ligjinë fuqi të këtij ligji;;c.te gjitha periudhatc.te gjitha periudhat pas hyrjes në fuqi të këtij ligji kur pas hyrjes në fuqi të këtij ligji kur është derdhur kontribut sipas ligjiështë derdhur kontribut sipas ligjit te ri;t te ri;

Page 11: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Periudhat e sigurimit-1Periudhat e sigurimit-1

d.pd.periudhaeriudhatt e kryerjes së studimeve në shkollën e lartë, e kryerjes së studimeve në shkollën e lartë, me shkëputje nga puna për gruan, duke filluar nga data me shkëputje nga puna për gruan, duke filluar nga data 1 shtator 2000 e në vazhdim, pavarësisht nga vendi se 1 shtator 2000 e në vazhdim, pavarësisht nga vendi se ku janë kryer studimet dhe për jo më shumë se 6 vjetku janë kryer studimet dhe për jo më shumë se 6 vjet..

Periudha e percaktuar ne germen “d” Periudha e percaktuar ne germen “d” njihet periudhë njihet periudhë sigurimi vetëm për efekt pensioni pleqërie. sigurimi vetëm për efekt pensioni pleqërie. Në kuptim të Në kuptim të rregullit te percaktuar ne germen “d”rregullit te percaktuar ne germen “d”, viti , viti shkollor është me 12 muaj.shkollor është me 12 muaj.PPëërr kët këtoo rast rastee kontributet kontributet per gruan qe do ti njihet per gruan qe do ti njihet periudhe sigurimit vitet e studimit, paguhenperiudhe sigurimit vitet e studimit, paguhen nga Buxheti i nga Buxheti i Shtetit, në kohën kur merret vendim për caktimin e Shtetit, në kohën kur merret vendim për caktimin e pensionitpensionit. (Shembull). (Shembull)

Page 12: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Masa e pensionitMasa e pensionit

Pensioni mujor i pleqërisë përbëhet nga një shumë bazë Pensioni mujor i pleqërisë përbëhet nga një shumë bazë dhe nga një shtesë.dhe nga një shtesë.1.1.Shuma bazë e pensionit që u jepet gjithë personave të Shuma bazë e pensionit që u jepet gjithë personave të siguruarsiguruar, pavaresisht kategorise se veshtiresise se , pavaresisht kategorise se veshtiresise se punes qe ai ka kryerpunes qe ai ka kryer, duhet të sigurojë të paktën një , duhet të sigurojë të paktën një standard minimalstandard minimal jetese jetese, i indeksuar çdo vit në lidhje me , i indeksuar çdo vit në lidhje me indeksin e çmimeve të disa mallrave të zgjedhura, të indeksin e çmimeve të disa mallrave të zgjedhura, të përcaktuara në rregulloren e Institutit të Sigurimeve përcaktuara në rregulloren e Institutit të Sigurimeve Shoqërore.Shoqërore.2.2.Shtesa që u jepet personave të punësuar, Shtesa që u jepet personave të punësuar, eshteeshte 1 për 1 për qind për vit sigurimiqind për vit sigurimi,, shumëzuar me bazën mesatare të shumëzuar me bazën mesatare të vlerësueshme që personat e siguruar kanë arritur vlerësueshme që personat e siguruar kanë arritur nëpërmjet kontributeve. Këshilli i Ministrave indeksonëpërmjet kontributeve. Këshilli i Ministrave indeksonn çdo vit bazën e vlerësimit individual në lidhje me çdo vit bazën e vlerësimit individual në lidhje me zhvillimin e kontributeve mesatare të paguara në këtë vit.zhvillimin e kontributeve mesatare të paguara në këtë vit.

Page 13: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Masa e pensionit-1Masa e pensionit-1

Ne perfundim te llogaritjeve te siperpermendura Ne perfundim te llogaritjeve te siperpermendura sshuma e përgjithshme e pensionit do të jetë jo huma e përgjithshme e pensionit do të jetë jo më shumë se dyfishi i shumës bazë, ose 75 për më shumë se dyfishi i shumës bazë, ose 75 për qind e pagës neto mesatare të 3 vjetëve rresht qind e pagës neto mesatare të 3 vjetëve rresht të 10 vjetëve të fundit të punës të personit të të 10 vjetëve të fundit të punës të personit të siguruarsiguruar, cila te jete me e vogel, cila te jete me e vogel..

Paga neto mesatare e 3 viteve të Paga neto mesatare e 3 viteve të njëpasnjëshme të 10 viteve të fundit të punës së njëpasnjëshme të 10 viteve të fundit të punës së personit të siguruar indeksohet çdo vit, sipas personit të siguruar indeksohet çdo vit, sipas rregullave të indeksimit të bazës së vlerësuarrregullave të indeksimit të bazës së vlerësuar. .

Page 14: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

C’eshte baza e vleresuar?C’eshte baza e vleresuar?

Percaktimi lidhur me bazen e vleresuar jepet ne Percaktimi lidhur me bazen e vleresuar jepet ne nenin 59 te ligjit, ku theksohet se bnenin 59 te ligjit, ku theksohet se baza e aza e vlerësueshme për llogaritjen e pensioneve vlerësueshme për llogaritjen e pensioneve llogaritet si raport i shumës së pagave, për të llogaritet si raport i shumës së pagave, për të cilat janë paguar kontributet, me periudhën që cilat janë paguar kontributet, me periudhën që njihet si periudhë sigurimi.njihet si periudhë sigurimi.

Për periudhën e sigurimit nga data 1.1.1994 e Për periudhën e sigurimit nga data 1.1.1994 e në vazhdim, për llogaritjen e bazës së vlerësuar, në vazhdim, për llogaritjen e bazës së vlerësuar, merretmerret ne konsideat ne konsideat shuma e pagave, për të shuma e pagave, për të cilat janë paguar kontributet nga data 1.1.1994 cilat janë paguar kontributet nga data 1.1.1994 deri në fund të periudhës së sigurimit.deri në fund të periudhës së sigurimit.

Page 15: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

C’eshte baza e vleresuar?-1C’eshte baza e vleresuar?-1

Për periudhën e sigurimit para datës 1.1.1994, Për periudhën e sigurimit para datës 1.1.1994, për llogaritjen e bazës së vlerësuar, merren për llogaritjen e bazës së vlerësuar, merren pagat referuese, të përcaktuara me vendim të pagat referuese, të përcaktuara me vendim të Këshillit të Ministrave.Këshillit të Ministrave.

Në rastet kur personi i siguruar ka periudhë Në rastet kur personi i siguruar ka periudhë sigurimi para dhe pas datës 1.1.1994, baza e sigurimi para dhe pas datës 1.1.1994, baza e vlerësuar llogaritet si mesatare aritmetike e vlerësuar llogaritet si mesatare aritmetike e ponderuar e bazës së vlerësuar të të dyja ponderuar e bazës së vlerësuar të të dyja periudhaveperiudhave..(Shembull per perllogaritjen e pensionit te (Shembull per perllogaritjen e pensionit te pleqerise)pleqerise)

Page 16: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

C’eshte baza e vleresuar?-2C’eshte baza e vleresuar?-2

Sipas ligjit cSipas ligjit cdo vit, duke filluar nga data 1 janar, do vit, duke filluar nga data 1 janar, baza e vlerësuar vjetore individuale indeksohet baza e vlerësuar vjetore individuale indeksohet me koeficientin, që llogaritetme koeficientin, që llogaritet::

““si raport i kontributit mesatar për çdo person të si raport i kontributit mesatar për çdo person të siguruar, të mbledhur në vitin e fundit kalendarik, siguruar, të mbledhur në vitin e fundit kalendarik, kundrejt të njëjtit tregues të vitit pararendëskundrejt të njëjtit tregues të vitit pararendës””..

Ky koeficient caktohet Ky koeficient caktohet cdo vit cdo vit me vendim të me vendim të Këshillit të MinistraveKëshillit të Ministrave

Page 17: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Personat qe nuk kane pagePersonat qe nuk kane page

Perllogaritja e pensionit te pleqerise per Perllogaritja e pensionit te pleqerise per personat qe nuk kane page ose personat qe nuk kane page ose ose që ose që nuk kanë dokumentin, i cili vërteton pagënnuk kanë dokumentin, i cili vërteton pagën, , behet ne baze te pages minimale.behet ne baze te pages minimale.

(Shembull)(Shembull)

Page 18: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Shtesa e pensionitShtesa e pensionit I siguruari, i cili ka plotësuar kushtet për pension të plotëI siguruari, i cili ka plotësuar kushtet për pension të plotë

pleqërie, sipas neneve 31 e 92 të këtij ligji, merr shtesë pleqërie, sipas neneve 31 e 92 të këtij ligji, merr shtesë në masën 0,34 për qind të pensionit të plotë, për çdo në masën 0,34 për qind të pensionit të plotë, për çdo muaj që vazhdon të punojë dhe që paguan kontribute.muaj që vazhdon të punojë dhe që paguan kontribute.(Shembull)(Shembull)

Përfituesi i pensionit të plotë të pleqërisë, që ndërpret Përfituesi i pensionit të plotë të pleqërisë, që ndërpret pensionin, vazhdon të punojë dhe paguan kontribute, pensionin, vazhdon të punojë dhe paguan kontribute, merr shtesë mbi pension në masën 0,34 për qind për merr shtesë mbi pension në masën 0,34 për qind për çdo muaj ndërprerjeje. çdo muaj ndërprerjeje.

SShteshtesa mbi pension sipas paragrafit te mesiperm a mbi pension sipas paragrafit te mesiperm llogaritet mbi atë masë pensioni që rezulton pas rritjeve llogaritet mbi atë masë pensioni që rezulton pas rritjeve dhe indeksimit që ka pësuar pensioni gjatë kohës së dhe indeksimit që ka pësuar pensioni gjatë kohës së ndërprerjes.ndërprerjes. (Shembull)(Shembull)

Page 19: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensioni i reduktuar i pleqerisePensioni i reduktuar i pleqerise

Sipas nenit 31/1 te ligjit, personi i siguruar ka te Sipas nenit 31/1 te ligjit, personi i siguruar ka te drejte te perfitoje pension pleqerie te reduktuar drejte te perfitoje pension pleqerie te reduktuar nese:nese:a.ka plotesuar jo me pak se 35 vjet sigurim,a.ka plotesuar jo me pak se 35 vjet sigurim,b.ka mbushur moshen 62 vjec (burrat) apo 57 b.ka mbushur moshen 62 vjec (burrat) apo 57 vjec (grate), nese mosha e daljes ne pension te vjec (grate), nese mosha e daljes ne pension te plote pleqerie sipas nenit 92 te ligjit eshte me e plote pleqerie sipas nenit 92 te ligjit eshte me e madhe se keto mosha,madhe se keto mosha,c.nuk kryen veprimtari ekonomike si i punesuar, c.nuk kryen veprimtari ekonomike si i punesuar, punedhenes ose i vetepunesuar.punedhenes ose i vetepunesuar.

Page 20: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensioni i reduktuar i pleqerise-1Pensioni i reduktuar i pleqerise-1

Pensioni i reduktuar eshte pjese e pensionit te plote te Pensioni i reduktuar eshte pjese e pensionit te plote te pleqerise qe do te merrte i siguruari, dhe mbetet i pleqerise qe do te merrte i siguruari, dhe mbetet i reduktuar per gjithe kohen e perfitimit.reduktuar per gjithe kohen e perfitimit.

Pensioni i reduktuar llogaritet duke zbritur nga pensioni i Pensioni i reduktuar llogaritet duke zbritur nga pensioni i plote i pleqerise shumen qe del nga shumezimi i numrit plote i pleqerise shumen qe del nga shumezimi i numrit te muajve te perfitimit te pensionit, para mbushjes se te muajve te perfitimit te pensionit, para mbushjes se moshes se percaktuar ne nenin 92 me koeficientin mujor moshes se percaktuar ne nenin 92 me koeficientin mujor te reduktimit.te reduktimit.

Koeficienti i reduktimit te pensionit te plote te pleqerise, Koeficienti i reduktimit te pensionit te plote te pleqerise, per personat qe plotesojne kushtet per kete lloj pensioni per personat qe plotesojne kushtet per kete lloj pensioni eshte 0.6 per qind ne muaj.eshte 0.6 per qind ne muaj.(Shembull)(Shembull)

Page 21: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensioni i pjesshem i pleqerisePensioni i pjesshem i pleqerise

Personi i siguruar për një kohë më pak se 35 Personi i siguruar për një kohë më pak se 35 vjet dhe më shumë se vjet dhe më shumë se 1515 vjet sigurimi, ka të vjet sigurimi, ka të drejtë të përfitojë pension të pjesshëm, kur të drejtë të përfitojë pension të pjesshëm, kur të arrijë arrijë burri burri moshën 6moshën 655 vjeç vjeç dhe gruaja moshen dhe gruaja moshen 60 vjec60 vjec..

Pensioni i pjesshëm caktohet si pjesë e Pensioni i pjesshëm caktohet si pjesë e pensionit të plotë. Ky pension llogaritet duke pensionit të plotë. Ky pension llogaritet duke shumëzuar pensionin e plotë me vitet e sigurimit shumëzuar pensionin e plotë me vitet e sigurimit dhe duke bërë pjesëtimin me 35.dhe duke bërë pjesëtimin me 35.

Pensioni i pjesshem caktohet ne raport me Pensioni i pjesshem caktohet ne raport me vjetersine e punes qe kerkohet ne vitin perkates vjetersine e punes qe kerkohet ne vitin perkates kur i siguruari paraqet kerkesen per perfitim.kur i siguruari paraqet kerkesen per perfitim.

Page 22: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensioni i pjesshem i pleqerise-1Pensioni i pjesshem i pleqerise-1

Ashtu sic eshte percaktuar edhe per pensionin e Ashtu sic eshte percaktuar edhe per pensionin e plote te pleqerise, per arritjen e moshes dhe plote te pleqerise, per arritjen e moshes dhe periudhes se sigurimit per pensionin e pjesshem periudhes se sigurimit per pensionin e pjesshem ne ligj eshte parashikuar nje periudhe e zgjatjes ne ligj eshte parashikuar nje periudhe e zgjatjes graduale te moshes dhe periudhes se sigurimit.graduale te moshes dhe periudhes se sigurimit.

Edhe per kete lloj pensioni, zgjatja e moshes per Edhe per kete lloj pensioni, zgjatja e moshes per pension te pjesshem pleqerie eshte bere me 6 pension te pjesshem pleqerie eshte bere me 6 muaj ne vit deri ne 1.07. 2011, periudhe ne te muaj ne vit deri ne 1.07. 2011, periudhe ne te cilen arrihet mosha 60 vjec per grate dhe 55 vjec cilen arrihet mosha 60 vjec per grate dhe 55 vjec per burrat.per burrat.

Periudha e sigurimit prej 15 vjetesh eshte arritur Periudha e sigurimit prej 15 vjetesh eshte arritur prej vitit 2004 si per burrat dhe per grate. prej vitit 2004 si per burrat dhe per grate.

Page 23: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensionet e pleqerise per nenat me shume Pensionet e pleqerise per nenat me shume femijefemije

Nënat qëNënat që::a.a.kanë lindur 6 ose më shumë fëmijë, të cilët kanë lindur 6 ose më shumë fëmijë, të cilët b.b.janë rritur më shumë se 8 vjeç, janë rritur më shumë se 8 vjeç, marrin pensionin e pleqërisë kur kanë plotësuar marrin pensionin e pleqërisë kur kanë plotësuar moshën 50 vjeç dhe kanë vjetërsi në punë moshën 50 vjeç dhe kanë vjetërsi në punë sipas sipas nje tabele progresive te percaktuar ne nenin 93 nje tabele progresive te percaktuar ne nenin 93 te ligjit.te ligjit.

Sipas kesaj tabele nje nene me shume femije, Sipas kesaj tabele nje nene me shume femije, prej vitit 2004 mund te perfitoje pension ne prej vitit 2004 mund te perfitoje pension ne kushtet e ketij neni dhe me nje periudhe sigurimi kushtet e ketij neni dhe me nje periudhe sigurimi prej 30 vjetesh.prej 30 vjetesh.

Page 24: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensionet e pleqerise per nenat me shume Pensionet e pleqerise per nenat me shume femije-1femije-1

Ne rastet kur per plotesimin e vjetersise se Ne rastet kur per plotesimin e vjetersise se punes prej 30 vjetesh sot, kerkohet te punes prej 30 vjetesh sot, kerkohet te njihet edhe ajo qe ka kryer si nena si ish-njihet edhe ajo qe ka kryer si nena si ish-anetare e kooperatives bujqesore, anetare e kooperatives bujqesore, pensioni caktohet ne baze te ligjit nr.4976, pensioni caktohet ne baze te ligjit nr.4976, date 29.06.1972 “Per pensionet e ish-date 29.06.1972 “Per pensionet e ish-anetareve te kooperativave bujqesore”.anetareve te kooperativave bujqesore”.

(Shembull)(Shembull)

Page 25: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensionet e pleqerise per personat qe kane Pensionet e pleqerise per personat qe kane punuar ne ish-kooperativat bujqesorepunuar ne ish-kooperativat bujqesore

Personat, që krahas periudhës së sigurimit në ish-Personat, që krahas periudhës së sigurimit në ish-kooperativat bujqësore, kanë dhe jo më pak se gjysmën kooperativat bujqësore, kanë dhe jo më pak se gjysmën e periudhës së sigurimit, që kërkohet në vitin përkatës, e periudhës së sigurimit, që kërkohet në vitin përkatës, sipas nenit 92 të ligjisipas nenit 92 të ligjitt, në marrëdhënie pune me shtetin, , në marrëdhënie pune me shtetin, përfitojnë pension pleqërie sipas dispozitave të ligjipërfitojnë pension pleqërie sipas dispozitave të ligjit t nr.7703nr.7703..

Në rastet e tjera, Në rastet e tjera, te ndryshme nga percaktimi i te ndryshme nga percaktimi i mesiperm, mesiperm, pensioni mujor i pleqërisë përbëhet nga një pensioni mujor i pleqërisë përbëhet nga një shumë bazë dhe nga një shtesë. Shuma bazë caktohet shumë bazë dhe nga një shtesë. Shuma bazë caktohet nga Këshilli i Ministrave, ndërsa shtesa, që u jepet këtyre nga Këshilli i Ministrave, ndërsa shtesa, që u jepet këtyre personave, personave, eshteeshte 1 për qind për çdo vit sigurimi, duke 1 për qind për çdo vit sigurimi, duke filluar nga data 1.10.1993 e në vazhdim, shumëzuar me filluar nga data 1.10.1993 e në vazhdim, shumëzuar me bazën mesatare të vlerësuar, që personat e siguruar bazën mesatare të vlerësuar, që personat e siguruar kanë arritur nëpërmjet kontributeve.kanë arritur nëpërmjet kontributeve.

Page 26: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Pensionet e pleqerise per personat qe kane Pensionet e pleqerise per personat qe kane punuar ne ish-kooperativat bujqesore-1punuar ne ish-kooperativat bujqesore-1

Të vetëpunësuarëve në bujqësi, që plotësojnë kushtet Të vetëpunësuarëve në bujqësi, që plotësojnë kushtet për pension, pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, mund t'u për pension, pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, mund t'u njihen periudhat e së kaluarës si periudha sigurimi njihen periudhat e së kaluarës si periudha sigurimi kundrejt pagesës së kontributeve për vitet përkatëse, në kundrejt pagesës së kontributeve për vitet përkatëse, në atë masë që është caktuar nga Këshilli i Ministrave, por atë masë që është caktuar nga Këshilli i Ministrave, por jo për periudhat para datës 1.10. l 993.jo për periudhat para datës 1.10. l 993.

Kushtet për pension Kushtet për pension per keto kategori personash per keto kategori personash janë janë ato të përcaktuara në ato të përcaktuara në nenin 31 dhe 92 te nenin 31 dhe 92 te ligjin nr.7703, ligjin nr.7703, datë 11.5.1993 "Për sigurimet shoqërore në Republikën datë 11.5.1993 "Për sigurimet shoqërore në Republikën e Shqipërisë".e Shqipërisë".

Periudha e sigurimit, për të cilën është derdhur kontribut Periudha e sigurimit, për të cilën është derdhur kontribut pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, njihet vjetërsi pune në pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, njihet vjetërsi pune në marrëdhënie me shtetin, për efekt të zbatimit të këtij marrëdhënie me shtetin, për efekt të zbatimit të këtij neni.neni.

Page 27: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Dispozita te perbashketa per pensionet e Dispozita te perbashketa per pensionet e caktuara me ligjin e vjetercaktuara me ligjin e vjeter

Cilat jane rregullat e percaktuara ne ligj per pensionet Cilat jane rregullat e percaktuara ne ligj per pensionet caktuara me ligjin e vjeter?caktuara me ligjin e vjeter?

Sipas nenit 88 te ligjit pSipas nenit 88 te ligjit pensionet e caktuara në bazë të ligjit ensionet e caktuara në bazë të ligjit nr.4171, datë 13.4.1966 "Për sigurimet shoqërore të nr.4171, datë 13.4.1966 "Për sigurimet shoqërore të RPSH", RPSH", konsiderohenkonsiderohen të mirëqena dhe nuk j të mirëqena dhe nuk jaanë objekt i në objekt i ndonjë ndryshimi, me përjashtim të indeksindonjë ndryshimi, me përjashtim të indeksimimit. t.

Pensionet e caktuara në bazë të ligjit nr.4976, datë Pensionet e caktuara në bazë të ligjit nr.4976, datë 29.6.1972 "Për pensionet e anëtarëve të kooperativave 29.6.1972 "Për pensionet e anëtarëve të kooperativave bujqësore të RPSH", bujqësore të RPSH", gjithashtu konsiderohengjithashtu konsiderohen të mirëqena të mirëqena dhe nuk janë objekt i ndonjë ndryshimi me përjashtim të dhe nuk janë objekt i ndonjë ndryshimi me përjashtim të indeksimit. indeksimit.

Këshilli i Ministrave bën Këshilli i Ministrave bën cdo vit cdo vit indeksimin e pensioneveindeksimin e pensioneve te te mesipermemesiperme në atë masë dhe sa herë indeksohen në atë masë dhe sa herë indeksohen pensionet e caktuara në bazë të ligjitpensionet e caktuara në bazë të ligjit nr.7703 nr.7703..

Page 28: Pensionet e pleqerise

Pergatiti: A. SHTYLLA MESPergatiti: A. SHTYLLA MES

Dispozita te perbashketa per pensionet e Dispozita te perbashketa per pensionet e caktuara me ligjin e vjeter-1caktuara me ligjin e vjeter-1

Personat, të cilët më parë se ligjPersonat, të cilët më parë se ligji 7703i 7703 të hynte në fuqi, të hynte në fuqi, merrninmerrnin::a.a.pension pleqërie, pension pleqërie, b.b.pension të parakohshëm, pension të parakohshëm, c.c.pension familjar, pension familjar, d.d.pension për vjetërsi shërbimi, pension për vjetërsi shërbimi, e.e.pension për vjetërsi shërbimi në raste të veçanta,pension për vjetërsi shërbimi në raste të veçanta,

kane te drejtekane te drejte të vazhdojnë të tërheqin pensionin e tyre të vazhdojnë të tërheqin pensionin e tyre edhe pas hyrjes ne fuqi te ligjit te mesiperm, pra e drejta edhe pas hyrjes ne fuqi te ligjit te mesiperm, pra e drejta e fituar nuk mohohet, por personi vazhdon ta gezoje atee fituar nuk mohohet, por personi vazhdon ta gezoje ate. .