paydaŞ analİzİ ve polİtİka raporu - nirengi dernegi · Çocuk ihmal ve istismarı toplumsal...

PAYDAŞ ANALİZİ ve POLİTİKA RAPORU

Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbulMart 2018 İstanbul

32

Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul - Paydaş Analizi ve Politika Raporu 2018 Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul - Paydaş Analizi ve Politika Raporu 2018

İCcedilİNDEKİLERYoumlnetici OumlzetiA GirişB AmaccedilC YoumlntemD PaydaşAnaliziE BulgularF SonuccedilveOumlneriler

EKLEREk 1 Ccedilalıştay programıEk 2 KaynaklarEk 3 Kurumsal goumlruumlşmeler iccedilin yarı yapılandırılmış accedilık uccedillu soru setiEk 4 Goumlruumlşuumllen kurum ve kuruluşların listesi

47

1010122234

Bu rapor Sivil Duumlşuumln AB Programı kapsamında Avrupa Birliği desteği ile hazırlanmıştır Bu rapor iccedileriğinin sorumluluğu tamamıyla Nirengi Derneğine aittir ve ABnin goumlruumlşlerini yansıtmamaktadır

PAYDAŞANALİZİvePOLİTİKARAPORU

CcedilokGeccedilOlmadanCcedilocukİstismarınaDurDeİstanbulMartİstanbul2018

RaportoumlrZeynepMSanduvacSosyalHizmetUzmanı

TasarımİdilTuumlrkmen

54


KISALTMALAR

AB Avrupa BirliğiAlo 183 Sosyal Destek HattıASP Aile ve Sosyal PolitikalarASPB Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı BSRM Bakım Sosyal Rehabilitasyon Merkezi CB Cumhuriyet BaşsavcılığıCMK Ceza Muhakemesi KanunuCcedilBA Ccedilocuk Buumlro Amirliği CcedilHM Ccedilocuk Hakları MerkeziCcedilİM Ccedilocuk İzleme MerkeziCcedilKK Ccedilocuk Koruma KanunuCcedilKM Ccedilocuk Koruma Merkezi CcedilKUAM Ccedilocuk Koruma Uygulama ve Araştırma MerkeziCcedilM Ccedilocuk MerkeziİB CHM İstanbul Barosu Ccedilocuk Hakları MerkeziMEM Milli Eğitim MuumlduumlrluumlğuumlRAM Rehberlik Araştırma Merkezi SB Sağlık BakanlığıSDM Sosyal Destek MerkeziSHM Sosyal Hizmet MerkezleriSİR Sosyal İnceleme RaporuSOP Standart Operasyon ProseduumlrleriSTK Sivil Toplum KuruluşuTC Tuumlrkiye CumhuriyetiTCK Tuumlrk Ceza KanunuTUİK Tuumlrkiye İstatistik KurumuYOumlK Yuumlksekoumlğretim Kurumu

YOumlNETİCİ OumlZETİNirengi Derneği ekibi olarak ccedilocuk istismarının sadece vuumlcuttaki morluklar kırılmış kemiklerden ibaret olmadığına inanıyoruz Her ne kadar fiziksel istismar ccedilocuk istismarının en goumlruumllen ve goumlzlenebilen şekli olsa da cinsel duygusal sosyal ve zihinsel istismarın da ccedilocuk uumlzerinde ccedilok derin yaralar ve zararlar oluşturması kuvvetle muumlmkuumlnduumlr

Ccedilocuk istismarı sorunu bir buzdağı formundadır Fark edilen kamuoyuna yansıyan adli makamlara gelen vakalar sadece buzdağının goumlruumlnen kısmını oluştururken buzdağının altındaki durum bilinmezliğini korumaktadır

Ccedilocuk ihmal ve istismarı toplumsal bir sorundur Hiccedilbir sektoumlr ya da kurumun tek başına ccedilocuk ihmal ve istismarını oumlnleme konusunda kaynakları yetki ve otoritesi yeterli olmayacaktır Bununla birlikte Nirengi Derneği olarak Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De ccedilalışmalarımızda oumlnemli bir sorun alanı olarak goumlrduumlğuumlmuumlz konu ilgili kurum ve kuruluşların rol ve sorumlulukları Ccedilocuk Koruma Kanunu (CcedilKK)rsquonda ayrıntılı şekilde belirtilmekle birlikte kurumlar arası iş birliği ve koordinasyon alanındaki zafiyet

(boşluk) olgunun ccedilocuğun yuumlksek yararına buumltuumlncuumll şekilde ele alınmasını kaliteli ve hesap verebilir (accountable) bir hizmet sunulmasını engellemektedir

Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul Paydaş Analizi ve Politika Dokuumlmanı Sivil Duumlşuumln AB Programı desteği kapsamında hazırlanmıştır Rapor ccedilocuk ihmal ve istismarı ile ilgili konuya iki accedilıdan katkı sağlamayı hedeflemektedir

bull Birincisi Paydaş AnaliziMatrisi ccedilıkarmak Ccedilocuk ihmal ve istismarı alanında ccedilalışan kurum ve kuruluşlarla ilgili kim neyi nasıl yapıyor matrisi de dahil olmak uumlzere bir paydaş analizi (haritası) ccedilıkarmak ve dijital ortamda raporlamak

bull İkincisi ise Bilgi ve Farkındalığın Arttırılmasına Muumldahalenin ve Baş etmeninSağaltımın desteklenmesine katkıda bulunmak uumlzere mevcut durum bulgularını paylaşmak ve oumlneriler getirmek

Bu ccedilerccedilevede ccedilocuk ihmal ve istismarı ya da

şuumlphesi soumlz konusu olduğunda a bildirimi (ihbarı) almak b muumldahale etmek ve c sağaltım- iyileştirme iccedilin rol ve sorumluluğu olan kurum ve kuruluşlara odaklanıldı

Ccedilocuk ihmal ve istismarında bildirim almak muumldahale etmek ve sağaltım- iyileştirme ile doğrudan ilgili kurum ve kuruluşlar iccedilin bir paydaş analiz tablosu hazırlandı Soumlz konusu paydaş analizi ccedilerccedilevesinde ccedilocuk ihmal ve istismarı durum analizi bulguları ise şu başlıklar altında paylaşıldı Yasal duumlzenlemeler ve koordinasyon Vaka youmlnetimi ve standart operasyon proseduumlrleri (SoP) Fark etme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ve bildirim yuumlkuumlmluumlluumlğuuml Mağdur ccedilocuk-muumldahaleden sorumlu kuruluşlar mağdur ccedilocuk- sağaltım ve iyileştirmeden sorumlu kuruluşlar Eğitim ve bilgilendirme

Ardından Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul Politika Dokuumlmanı Sonuccedil ve Oumlnerileri de 7 temel başlıkta ele alındı Ccedilocuk ihmal ve istismarı toplumsal bir sorundur Yasal duumlzenleme Oumlzel ihtisas kurumları ve hizmetleri Koordineli ccedilalışma ve takip Standart Operasyon Proseduumlrleri (SOP) Ortak tutum bilgi beceriler

ve uygulamalar Hizmet kalitesi ve hesap verebilirlik

Bitirirken Ccedilocuk ihmal ve istismarı uumllkemizde yaygın ciddiye alınması gereken ama oumlnlenebilir bir toplumsal sorundur Bu konuda herkesin yapabileceği birtakım aktiviteler olmakla beraber kamu kurum ve kuruluşları bağlamında atılması gereken ccedilok oumlnemli adımlar bulunmaktadır Bu adımların atılmasında karar vericilerin ve kamu goumlrevlilerinin goumlrevi ve sorumluluğu bulunurken STKrsquolar uumlniversiteler donoumlr kuruluşların vb kuruluşların da somut ve uumllkemize uyarlanabilir oumlneriler ile karar vericileri desteklemesi oumlnemlidir Vatandaşların ve ailelerin de ccedilocuk ihmal ve istismarı konusunda oumlncelikle kendi tutum davranışlarının sonuccedillarının farkında olması oumlnemlidir Ek olarak vatandaşların ccedilocuk ihmal ve istismarı konusunda karar vericilerin ve kamu goumlrevlilerinin adım atılmasını talep etmek ve izlemek hakkı ve sorumluluğu bulunmaktadır

76


98


10

2015yılınagoumlre2016yılındaguumlvenlikbirimlerine

gelenveyagetirilenccedilocuksayısındakiartış

Nirengi Derneği ekibi olarak ccedilocuk istismarının sadece vuumlcuttaki morluklar kırılmış kemiklerden ibaret olmadığına inanıyoruz Her ne kadar fiziksel istismar ccedilocuk istismarının en goumlruumllen ve goumlzlenebilen şekli olsa da cinsel duygusal sosyal ve zihinsel istismarın da ccedilocuk uumlzerinde ccedilok derin yaralar ve zararlar oluşturması kuvvetle muumlmkuumlnduumlr

Son yıllarda uumllkemizde ccedilocuk istismarı olaylarındaki artış ilgili kamu youmlneticileri hukukccedilular sağlık ccedilalışanları akademisyenler ve Sivil Toplum Kuruluşları (STK) ccedilalışanları tarafından accedilıkccedila ifade edilmektedir Ccedileşitli medya kanalları aracılığı ile ccedilocuk istismar vakaları farklı formlarda sıklıkla kamuoyuna yansımaktadır

Tuumlrkiye İstatistik Kurumursquonun (TUİK) resmi verilerine goumlre1 ldquoGuumlvenlik birimlerine gelen veya getirilen succedil mağduru ccedilocuk2 sayısı 2016 yılında 2015 yılına goumlre 10 oranında artarak 333 bin 435 oldu (654rsquouuml erkek ccedilocuk 346rsquosı ise kız ccedilocuk)2016 yılında guumlvenlik birimlerine mağdur olarak gelen veya getirilen 158343 ccedilocuğun mağduriyetine neden olan 22 succedil tuumlruuml arasında

cinsel succedillar 16877 (2202 erkek ccedilocuk 14671 kız ccedilocuk) vaka ile 1065rsquolik bir dilime sahiptir

Tuumlrkiye İstatistik Kurumursquonun (TUumlİK) Guumlvenlik birimlerine gelen veya getirilen ccedilocuklara3 ait verilerine goumlre 2014 yılında 1377si (22) erkek 9 bin 718i (191) kız ccedilocuğu olmak uumlzere 11 bin 95 ccedilocuk cinsel succedila maruz kaldı Cinsel succedila maruz kalan ccedilocukların 576sını 15-17 yaş grubu 239unu 12-14 yaş grubu 185ini ise 11 yaş ve altındakiler oluşturdu

TUİK 2014 yılı verilerine goumlre ldquocinsel succedila maruz kalan ccedilocukların illere goumlre dağılımındardquo İstanbul 1234 vaka ile ilk sırada yer alırken İzmir 786 vaka ile ikinci Adana 528 vaka ile uumlccediluumlncuuml sırada yer aldı

Bir diğer ccedilarpıcı veri konusu TUumlİKrsquoin Adli istatistiklerinden gelmektedir Adli istatistiklere goumlre 2010 yılında ceza mahkemelerinde ccedilocuklara karşı işlenen cinsel succedillar kapsamında accedilılan dava sayısı 16 bin 135 iken 2015 yılında bu sayı 509 artış ile 16 bin 957rsquoye yuumlkselmiştirAccedilılan bu davalardan ccedilıkan dava sayısı ise 2010 yılında 10 bin 41 iken 2015 yılında 8748 yuumlkselerek 18 bin 825 olmuştur

TUİK ldquoCcedilocuğun cinsel istismarı succedil ve karar sayılarırdquo ilgili yaptığı araştırmadan ceza mahkemelerinde ccedilocuklara karşı işlenen cinsel succedillar kapsamında succedil ve karar sayılarında 2002rsquode 7 bin 258 olan sayı 2012rsquode 20 bin 663rsquoe ccedilıkmıştır4

GİRİŞ

1 Tuumlrkiye İstatistik Kurumu (TUumlİK) Guumlvenlik birimlerine gelen veya getirilen ccedilocuklara ait veriler httpwwwtuikgovtrPreHaberBultenleridoid=24680 (2016) httpwwwtuikgovtrPreHaberBultenleridoid=21544 (2015)2 Succedil mağduru ccedilocuk Succedil mağduru ccedilocuk bir succediltan doğrudan zarar goumlren ccedilocuktur Yani succedilun mağ- duru olan ccedilocuk succedilun konusu olan davranışın etkisini doğrudan kendisinde hisseden ccedilocuktur httpwwwmagduradaletgovtrimagessuc-magduru-cocuk-ne-demektirpdf3 TUİKhttpwwwtuikgovtrPreHaberBultenleridojsessionid=zqz9h0pcQbN27wscgg9rhTnY1syvprVnVph7h3lJFN2gqf36fh-PQ-1519630318id=18525 (2014)4 Adana Barosu Ccedilocuk Hakları Komisyonu Bşk Avukat Veysel Tuncil Ccedilocuk adalet sistemi Paneli Adana 2014

1110


Goumlruumllduumlğuuml uumlzere ccedilocuk istismarı sorunu bir buzdağı formundadır Fark edilen kamuoyuna yansıyan adli makamlara gelen vakalar sadece buzdağının goumlruumlnen kısmını oluştururken buzdağının altında ki durum bilinmezliğini korumaktadır

Ccedilocuk ihmal ve istismarı toplumsal bir sorundur Hiccedilbir sektoumlr ya da kurumun tek başına ccedilocuk ihmal ve istismarını oumlnleme konusunda kaynakları yetki ve otoritesi yeterli olmayacaktır Bu nedenle aile okul ve ilgili tuumlm kurum ve kuruluşların da dahil olduğu etkin koruma ve muumldahale programlarının geliştirilmesine ihtiyaccedil vardır Oumlzellikle okul temelli ccedilocuk ihmal ve istismarını tanıma değerlendirme ve youmlnlendirme sistemlerinin oumlnemli işlevleri vardır

Ccedilocuk haklarının yaygınlaştırılması genel bağlamında ccedilocukları ihmal ve istismara karşı korumaya youmlnelik tuumlm programların ve girişimlerin bir dizi farklı disiplin ve sektoumlrle etkileşimli olarak gerccedilekleştirilmesi ihmal ve istismarın oumlnlenmesi iccedilin sektoumlrler arası iş birliği ve koordinasyonun sağlanması zorunludur5

İstismara uğramış ccedilocuklara ne kadar erken yardım edilirse kendilerini onarmak ve şiddet doumlnguumlsuumlnuuml kırmak iccedilin o kadar yuumlksek şansları olur Erken muumldahale ile şiddetin kendini tekrar eden yapısı oumlnlenebilir Ccedilocuk istismarının genel işaretlerini ve muumldahale etmek iccedilin neler yapılması gerektiğini bilerek bir ccedilocuğun hayatında ccedilok buumlyuumlk bir fark yaratmak muumlmkuumlnduumlr Bunlara ek olarak ccedilocuk istismarının oumlnlenmesi ve sonuccedillarıyla baş edilmesi iccedilin daha sistematik ccediloklu disiplinlerinin yer aldığı buumltuumlncuumll ve birleştirici bir anlayışa ihtiyaccedil olduğunun farkındayız

Nirengi Derneği olarak Mersin Valiliği ve Mersin İl MEM Mdluumlğuuml iş birliği ile Mersinrsquode 2016 ve 2017 yıllarında iki doumlnem Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De Mersin Ccedilocuk İstismarına

Karşı Okul Temelli Standart Operasyon Proseduumlruuml geliştirilmesi projesi gerccedilekleştirdik

Bu ccedilalışmada da ccedilocuk ihmal ve istismarı konusunda kurumlar arası iş birliği ve koordinasyon zayıflığı (yokluğu) kurumlar arası lsquovaka youmlnetimirsquo anlayışı ile ccedilalışılmaması bilinen ancak yine de ccedilarpıcı şekilde yuumlzleşilen oumlnemli bir sorun alanı olarak karşımıza ccedilıktı Bu konudaki bir diğer tespitimiz de ccedilocuk istismarı konusundaki koruyucu- oumlnleyici muumldahale iyileştirme- sağaltım ccedilalışmaları her ilde farklı şekillerde ele alınmaktadır İlgili kurum ve kuruluşların rol ve sorumlulukları Ccedilocuk Koruma Kanunu (CcedilKK)rsquonda ayrıntılı şekilde belirtilmekle birlikte kurumlar arası iş birliği ve koordinasyon alanındaki zafiyet (boşluk) olgunun ccedilocuğun yuumlksek yararına buumltuumlncuumll şekilde ele alınmasını kaliteli ve hesap verebilir (accountable) bir hizmet sunulmasını engellemektedir Daha fazla bilgi iccedilin web link wwwnirengiderneğiorg

Bu nedenle ccedilocuk ihmal ve istismarı alanında ccedilalışan buumltuumln kuruluşların lsquoccedilocuğun yuumlksek yararınarsquo stratejik bir anlayış ile iş birliği yapması ccedilok oumlnemlidir

Bu kapsamda Nirengi Derneği olarak 10 Mart 2018 tarihinde İstanbulrsquoda Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul Atoumllye Ccedilalışmasını Sivil Duumlşuumln AB Programı desteği ile gerccedilekleştirdikSoumlz konusu atoumllye ccedilalışmasında ilgili kamu kuruluşları ve STK temsilcileri ile uumlniversite ve oumlzel sektoumlr katılımcıları ile ccedilocuk istismarı konusunu kurumlar arası ve disiplinler arası bir yaklaşım ile derinlemesine ele aldık Bilgi iccedilin Ek 1 Ccedilalıştay programı

Ccedilocuk İstismarı alanında Paydaş Analizi ve Politika dokuumlmanı niteliğindeki bu rapor Sivil Duumlşuumln AB Programı proje desteğinde kapsamında hazırlanmıştır

5 httppaneluniceforgtrveraappvarfilesngngo-guidebook-trpdf

1312


AMACcedilBu rapor ccedilocuk ihmal ve istismarı ile ilgili konuya iki accedilıdan katkı sağlamak amacı ile hazırlanmıştır bull Birincisi Paydaş AnaliziMatrisi ccedilıkarmak Ccedilocuk ihmal ve istismarı alanında ccedilalışan kurum ve

kuruluşlarla ilgili kim neyi nasıl yapıyor matrisi de dahil olmak uumlzere bir paydaş analizi (haritası) ccedilıkarmak ve dijital ortamda raporlamak


YOumlNTEMCcedilocuk İstismarı alanında Paydaş Analizi ve Politika dokuumlmanı hazırlanırken veri toplama accedilısından ccedileşitli youmlntemler kullanıldı bull Literatuumlr taraması ccedilocuk ihmal ve istismarı konusunda var olan kaynaklar detaylı biccedilimde

araştırıldı Bu konuda bir referans listesi hazırlandı Ek 2 Kaynaklarbull Kurumsal ziyaretler (ikili goumlruumlşmeler) Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De Mersin

Projesi kapsamında ilgili kurum ve kuruluş temsilcileri ile yapılan goumlruumlşme notları kullanıldı Goumlruumlşme notları goumlruumlşmelerde kullanılan yarı yapılandırılmış accedilık uccedillu sorulardan oluşan bir soru seti aracılığıyla toplanan verilerin analizi ile oluşturdu Ek 3 Kurumsal goumlruumlşmeler iccedilin Yarı yapılandırılmış accedilık uccedillu soru seti Ek 4 Goumlruumlşuumllen kurum ve kuruluşların listesi

bull Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul Atoumllye Ccedilalışmasında elde edilen veriler kullanıldı

a Panel boumlluumlmuumlnde panelistlerinin konuşmalarından derlenen notlar kullanıldıb Atoumllye Ccedilalışması kapsamındaki Grup Ccedilalışmalarında hazırlanan poster sunumlardan derlenen notlar kullanıldı

10MartCcedilokGeccedilOlmadanCcedilocukİstismarınaDurDeİstanbulAtoumllyeCcedilalışmasıGrupCcedilalışmaKonuları

-Grup1CcedilocukistismarındamevcutdurumModeratoumlrSolmazHavuzNirengiDerneği-Grup2YasalccedilerccedilevevemevzuatModeratoumlrAyşeGuumlrTuraboğluNirengiDerneği-Grup3KurumvekuruluşlararasıişbirliğiModeratoumlrİdilTuumlrkmenNirengiDerneği

10 Mart Ccedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul Atoumllye Ccedilalışması Panelistler ve Konuşma Konuları

ModeratoumlrZeynepMSanduvaccedilNirengiDerneği

ProfDrOğuz Polat-Acıbadem Uumlniversitesi Succedil ve Şiddeti Araştırma MerkeziOlgularda disiplinler arası suumlreccedil

Ali Ergen- Cumhuriyet SavcısıCcedilocuk istismarında yargıya intikal eden olaylar yargılama suumlrecinde yaşanan zorluklar

Ayşenur Demirkale- İstanbul Barosu Ccedilocuk Hakları Merkezi Başkan YrdYasal duumlzenlemelerde ccedilocuk istismarı ve uygulama sorunları

DrBuumllent İlik-Başkent Uumlniversitesi OumlğrGoumlr-Sosyal Hizmetler Eski GenMdTuumlrkiyersquode ccedilocuk istismarı ve ccedilocuk koruma sosyal hizmet sistemine genel bakış

Mehmet Hilmi Eren- UzmPsikDan Zeytinburnu RAM MdCcedilocuk istismarında RAM destek uygulamaları

Suzan Birel-UzmPsikDan- Esranur Oumlzer-SHUOumlğrGoumlr-Şişli Ccedilocuk İzlem Merkezi- Şişli Hamidiye Etfal Eğt Araş Hast CcedilİM Modeli- ccedilocuk istismarında disiplinler arası bir bakış accedilısı

1514


KURUMSAL PAYDAŞ ANALİZİPaydaş analizinde ccedilocuk ihmali ve istismarı sorunundan doğrudan veya dolaylı şekilde etkilenen veveya sorunun ele alınmasında etkili- sorumlu olan kurum ve kuruluşların belirlenmesi uumlzerinde duruldu Bu ccedilalışmada anahtar kuruluşların soumlz konusu sorun ya da program iccedilin muhtemel etki dereceleri belirlendi

Bu ccedilerccedilevede ccedilocuk ihmal ve istismarı ya da şuumlphesi soumlz konusu olduğunda a bildirimi (ihbarı) almak b muumldahale etmek ve c sağaltım- iyileştirme iccedilin rol ve sorumluluğu olan kurum ve kuruluşlara odaklanıldı

Ccedilocuk ihmal ve istismarında bildirim almak muumldahale etmek ve sağaltım- iyileştirme ile doğrudan ilgili kurum ve kuruluşlar aşağıdaki paydaş analiz tablosunda yer almaktadır

BildirimAlma

Ccedilocuk ihmal ve istismarı ya da şuumlphesi soumlz konusu olduğunda ccedilocuğun derhal koruma altına alınması iccedilin yasal olarak lsquobildirimde bulunma ve bildirimi alma zorunluluğursquo vardır TC devleti bu konuda ilgili kurum ve kuruşları belirlemiş ve sorumluluk vermiştir Aynı şekilde ccedilocukla ccedilalışan ve bağlantıda olan kişilere de bildirimde bulunma goumlrevi vermiştir

Bildirim alan kurum ve kuruluşlarbull Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB) İl

Muumlduumlrluumlkleri Sosyal Hizmet Merkezleri (SHM)bull ASPB Alo 183 Sosyal Destek Hattı-ASP Boumllge

İletişim Merkezibull Cumhuriyet Başsavcılıkları (CB)bull Barolarbull Kolluk

Muumldahale

Ccedilocuk ihmal ve istismarı ya da şuumlphesi soumlz konusu olduğunda TC devleti buna muumldahale etmek ve ccedilocuğun korunmasını sağlamak iccedilin ilgili kurum ve kuruşları belirlemiş ve sorumluluk vermiştirMuumldahaleden sorumlu kurum ve kuruluşlar (ifade alma adli muayene ve diğer soruşturma işlemleri iccedilin)bull Sağlık Bakanlığı (SB) Ccedilocuk İzlem Merkezleri

(CcedilİM) ve Hastanelerbull Uumlniversite Tıp Fakuumlltesi Ccedilocuk Koruma

Uygulama ve Araştırma Merkezleri (CcedilKUAM)bull Adli Tıp Kurumubull Ccedilocuk Mahkemesi(CcedilM) ccedilocuğun korunması

boyutu

Bu ccedilerccedilevede bu succedilu isleyen kişilerin kovuşturulmasından sorumlu kurum ve kuruşları da belirlemiştirbull Ceza Mahkemesi bull Aile Mahkemesi

Sağaltım-İyileştirme

Ccedilocuk ihmal ve istismarı ya da şuumlphesi soumlz konusu olduğunda mağdur ccedilocuğun sağaltımı ve iyileştirilmesi (topluma entegrasyonu) iccedilin TC devleti ilgili kurum ve kuruşları belirlemiş ve sorumluluk vermiştirbull ASPB İl Muumlduumlrluumlkleri Sosyal Hizmet

Merkezleri Muumldahale kapasitesi ayni veveya nakdi yardım CcedilİMrsquodeki succedil mağduru ccedilocuk iccedilin sosyal inceleme raporu ilgili tedbir kararlarının yerine getirilmesi kurum koruması Bakım Sosyal Rehabilitasyon Merkezi (BSRM) yurt veya yuva koruyucu aile

bull İl Sağlık Muumlduumlrluumlkleri Muumldahale kapasitesi CcedilİM hastane

bull İl Milli Eğitim Muumlduumlrluumlkleri Muumldahale kapasitesi okul ve Rehberlik Araştırma Merkezi (RAM)

1716


PAYDAŞANALİZİCcedilOCUKİSTISMARIBİLDİRİMALMAKMUumlDAHALEETMEKSAĞALTIM-İYİLEŞTİRMESAĞLAMAKTANSORUMLUKURUMVEKURULUŞLAR

İccedilişleri Bakanlığı bull Emniyet Gen Mdluumlğuumlbull İl Emniyet Mdluumlğuuml

Goumlrev ve Ccedilalışma YoumlnetmeliğiEmniyet GenMdluumlğuumlBuumlro Amirliği Kuruluş Goumlrev ve Ccedilalışma Youmlnetmeliği 13042001 guumln ve 24372 sayılı Resmi Gazatehttpwwwresmigazetegovtr eskiler20010420010413htm5

Yuumlksek- ccedilocuk İstismar vakaların birinci aşamada dahil olur Polis tarafından yuumlruumltuumllecek hizmetleri duumlzenler- vakaları CcedilİMrsquoe youmlnlendirmek durumundadır

PAYDAŞ PAYDAŞINSORUNLAİLİŞKİSİ

PAYDAŞINSORUNDANETKİLENMEDERECESİ

bull Ccedilocuk Şube Md bull - Ccedilocuk Buumlro Amirliği(CcedilBA)

Sağlık BakanlığıCcedilocuk İzlem Merkezi (CcedilİM)2018 yılı itibari ile 27 ilde CcedilİM bulunmaktadır

Ekim 2012 tarih ve 20 sayılı Başbakanlık Genelgesihttpwwwresmigazetegovtrmainaspxhome=httpwwwresmigazetegovtreskiler20121020121004htmampmain=httpwwwresmigazetegovtreskiler20121020121004htm

Yuumlksek- ccedilocuk İstismar vakaların birinci aşamada dahil olur Vakaya ilişkin ifade alma adli muayene ve diğer her tuumlrluuml soruşturma işlemleri tek merkezde (CcedilİM) yapılır

Soruşturma sonrası İl ASP Md lsquone sosyal İnceleme iccedilin youmlnlendirilir

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB)bull Ccedilocuk Hizmetleri Gen Mdbull İl ASP Mdluumlğuumlbull Ccedilocuk Hizmetleri Sosyal

Hizmetler Şube Mdluumlğuuml

5395- Ccedilocuk Koruma Kanunu httpwwwmevzuatgovtrMevzuatMetin155395pdf

Yuumlksek- Ccedilocuk İstismar vakalarına birinci aşamada dahil olur

Sosyal inceleme iccedilin CcedilİM lsquoden gelen vakaların sosyal incelemesini yapar ve sosyal inceleme iccedilin goumlrevlendiren makama raporu sunar

bull Ccedilocuk Buumlro Amirlikleri İstanbulrsquoda 31 ilccedilede Ccedilocuk Buumlro Amirliği vardır httpwwwistanbulpoltrSayfalarBirimleraspx

Destekleyici

PAYDAŞINZORLUVEGUumlCcedilLUumlYOumlNLERİplusmn

PAYDAŞINİLGİSİİSTANBUL

İSTANBULrsquoDAPAYDAŞINKONUMUDURUMU

bull Yasal konum bull İnsan guumlcuumlbull Eğitimbull Accedilık Proseduumlr

+

bull Eğitimli insan guumlcuuml sayısı bull Bilinirlikbull Fiziksel ortam duumlzenlemesi


bull Eğitimli insan guumlcuuml sayısı bull Uluslararası standartlarbull İzleme-sonraki aşamalarbull Bilinirlik

Destekleyici bull İstanbulrsquoda 3 adet CcedilİM faaliyet goumlstermektedir

- Şişli Ccedilocuk İzlem MerkeziŞişli Hamidiye Etfal Eğt Araş Hast - Kuumlccediluumlkccedilekmece Ccedilocuk İzlem Merkezi Kanuni Sultan Suumlleyman Eğt Araş Hast - Bakırkoumly Ccedilocuk İzlem Merkezi Bakırkoumly Prof DrMazhar Osman ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğt Araş Hast


bull Eğitimli insan guumlcuumlbull Suumlre- sosyal inceleme bull Uluslararası standartlarbull İzleme-sonraki aşamalarbull Bilinirlik

Destekleyici bull Sosyal Hizmet Merkezleri (SHM) İstanbulrsquoda

- Anadolu yakasında 6 SHM 14 ilccedileye hizmet vermektedir- Avrupa yakasında 11 SHM 25 ilccedileye hizmet vermektedirhttpsistanbulailegovtrduyurularsosyal-hizmet-merkezlerimiz-iletisim-bilgileribull Sosyal İnceleme Raporu (SİR)

hazırlanmaktadırbull Kurum koruması gereken kız ve

erkek ccedilocuklar Ccedilocuk Destek Merkezlerinde (CcedilDM) koruma altına alınmaktadır

bull İstanbulrsquoda 14 adet CcedilDM bulunmaktadır

httpsistanbulailegovtriletisimresmi-kuruluslarcocuk-destek-merkezlerimiz

+

+

1918


PAYDAŞANALİZİCcedilOCUKİSTISMARIBİLDİRİMALMAKMUumlDAHALEETMEKSAĞALTIM-İYİLEŞTİRMESAĞLAMAKTANSORUMLUKURUMVEKURULUŞLAR(devam)

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)İl MEM Mdluumlğuumlbull Rehberlik Araştırma Merkezi

(RAM)

TCK Maddeler 278-279- 280Succedilun veya succedil şuumlphesinin bildirim zorunluluğuhttpswwwtbmmgovtrkanunlark5237htmlMEB 200626 sayılı Genelge ldquoOkullarda Şiddetin Oumlnlenmesi

Yuumlksek- MEB personeli tarafından duygusal fiziksel ve cinsel istismar durumları karşısında ASPBKolluk kuvvetleriCumhuriyet Savcılığına bildirim yapılması gerekmektedir



Uumlniversiteler- Ccedilocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezleri

9 uumlniversite buumlnyesinde YOumlKrsquoten onay alarak kurulmuş merkezler vardır Gazi Uumlniversitesi Marmara Uumlniversitesi Erciyes Uumlniversitesi Kocaeli Uumlniversitesi Cumhuriyet Uumlniversitesi Ccedilukurova Uumlniversitesi Mersin Uumlniversitesi Karadeniz Teknik Uumlniversitesi ve Muğla Sıtkı Koccedilman Uumlniversitesi

2547 sayılı YOumlK yasasıhttpwwwyokgovtrdocuments10279298162547+sayC4B1lC4B120YC3BCksekC3B6C49Fretim+Kanunuf439f90b-7786-464a-a48f-9d9299ba8895

Marmara Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Ccedilocuk Koruma MerkezihttpdosyamarmaraedutrmacokYASAL20DUZENLEMEmacok_yeni_yonetmelikpdf

Yuumlksek- Orta (goumlrev verilirse)Cumhuriyet Savcısının youmlnlendirmesi ile istismara uğrayan ccedilocukların ihmal ve istismardan korunması iccedilin ccedilalışmak bu ccedilocukları değerlendirmek tanı tedavi korunma ve izlenmelerini gerccedilekleştirmek

Baro - Ccedilocuk Hakları Komisyonu İstanbul Barosu Ccedilocuk Hakları MerkezihttpwwwistanbulbarosuorgtrFooterContentaspxID=59ampDesc=

Yuumlksek- OrtaCcedilKK 31 Maddesi uyarınca mağdur ccedilocuğun durumunun Cumhuriyet savcısına baroya aileye ve ASPB ililccedile muumlduumlrluumlğuumlne haber verilmesi gereklidirVekili bulunmaması halinde cinsel saldırı succedilu ile alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren succedillarda baro tarafından mağdura avukat (vekil) atanır (CMK m2343)

bull İstanbulrsquoda 27 adet RAM bulunmaktadır

httptercihozelegitimcomindexphpoption=com_contentampview=articleampid=66stanbulda-bulunan-rehberlk-aratirma-merkezlerampcatid=43onemlitelefonlarampItemid=89bull RAMrsquolar ccedilocuk ihmal ve

istismarı ile ilgili eğitimler duumlzenlemektedir

bull İstismar mağduru ccedilocukların okul bağlantılarını guumlccedillendirmek youmlnuumlnde ccedilalışmaktadır

Destekleyici




bull Yasal konum bull İnsan guumlcuumlbull Eğitimbull Bilinirlik

bull Eğitimli insan guumlcuuml sayısıbull Accedilık proseduumlrbull Uluslararası standartlarbull Farkına varma- Bildirme ve

izleme-sonraki aşamalar

bull Eğitimli personelbull Uluslararası standartlarbull Accedilık proseduumlr dokuumlmanları

ndashstandart operasyon proseduumlruuml(SoP)

bull Yasal konumbull Politikalarıkarar vericileri etkileme guumlcuumlbull İnsan guumlcuuml bull Bilinirlik

Destekleyici Marmara Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Hastanesi Ccedilocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi

bull İstanbul Barosu Ccedilocuk Hakları Merkezi 1989 yılından beri faaliyettedir

bull İstanbulrsquoda ccedilocuk istismarı vakalarını hukuki accedilıdan takip etmektedir

bull Kamuoyunu bilgilendirme- savunuculuk ccedilalışmaları yapmaktadır

Destekleyicibull Yasal konum bull Eğitimli insan guumlcuuml bull Politikalarıkarar vericileri

etkileme guumlcuuml bull Bilinirlik

bull Yasal konum bull Eğitimli insan guumlcuuml bull Politikalarıkarar vericileri


+

+

+

2120


KURUMSAL PAYDAŞ ANALİZİİccedilişleriBakanlığıEmniyetGenMdluumlğuumlİlEmniyetMdluumlğuumlCcedilocukŞubeMdCcedilocukBuumlroAmirliği(CcedilBA)

Ccedilocuklara youmlnelik Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml tarafından sağlanan hizmetleri yuumlruumlten ve ayrıca 0-18 yaş grubu ccedilocukların gelişim oumlzellikleri davranış bilimleri soumlz konusu yaş grubuna oumlzel muumllakat teknikleri ve iletişim becerisi gibi konularda oumlzel eğitim almış bir polis birimidir6

Başta Birleşmiş Milletler Ccedilocuk Haklarına dair soumlzleşme olmak uumlzere yuumlruumlrluumlkteki mevzuat esas alınarak emniyet teşkilatının ccedilocuklara youmlnelik hizmetlerinin iyileştirilmesi amacıyla ldquoEmniyet Genel Muumlduumlrluumlğuuml Ccedilocuk Şube Muumlduumlrluumlğuuml Buumlro Amirliği Kuruluş Goumlrev ve Ccedilalışma Youmlnetmeliğirdquo 13042001 guumln ve 24372 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Yeni yapılanma ile Kuumlccediluumlkleri Koruma Şube Muumlduumlrluumlkleri Ccedilocuk Şube Muumlduumlrluumlklerine Kuumlccediluumlkleri Koruma Buumlro Amirlikleri ise Ccedilocuk Buumlro Amirliğine doumlnuumlştuumlruumllmuumlştuumlr Bu guumlne değin Kuumlccediluumlkleri Koruma Şube Muumlduumlrluumlkleri tarafından yuumlruumltuumllen korunmaya yardıma muhtaccedil buluntu kimliği tespit edilemeyen sokakta yaşayan başıboş terk edilmiş muumllteci refakatsiz ve benzeri ccedilocuklara youmlnelik hizmetlerin yanı sıra succedil işlediği şuumlphesi altında bulunan ccedilocukların adli-idari tuumlm succedil soruşturmaları da Ccedilocuk Şube Muumlduumlrluumlkleri Buumlro Amirlikleri tarafından yuumlruumltuumllmektedir7

SağlıkBakanlığıCcedilocukİzlemMerkezi(CcedilİM)

Her il iccedilin ayrı olmak uumlzere Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler kurumlar buumlnyesinde kurulması planlanan cinsel istismara uğramış olma şuumlphesi altındaki mağdur ccedilocukların ifade alma adli muayene ve diğer her tuumlrluuml soruşturma işlemlerinin tek merkezde yapıldığı yerlerdir CcedilİMrsquode mağdur ccedilocukla ilgili oumln goumlruumlşme aile goumlruumlşmesi adli goumlruumlşme adli- fiziki muayene psikolojik sağlığının değerlendirilmesi işlemleri yapılır8

CcedilİM ekibi iccedilerisinde ccedilocuk hekimi psikolog psikolojik danışman sosyal hizmet uzmanı ccedilocuk gelişim uzmanı adli tıp uzmanı ccedilocuk psikiyatrist ve hemşire bulunur

2018 yılı itibari 27 ilde CcedilİM accedilılmıştır Bu merkezlerin uumllke genelinde yaygınlaştırılması ve etkinliğinin arttırılması iccedilin ccedilalışmalar halen devam etmektedir İstanbulrsquoda 3 adet CcedilİM hizmet vermektedir

6 Emniyet Genel Muumlduumlrluumlğuuml Ccedilocuk Şube Muumlduumlrluumlğuuml Buumlro Amirliği Kuruluş Goumlrev ve Ccedilalışma Youmlnetmeliği Ccedilevrimiccedili Erişim Sitesi wwwresmigazetegovtreskil- er20010420010413htm Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 100320187 age8 ASPB (2013) Ulusal Ccedilocuk Hakları Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2013-2017 Ccedilevrimiccedili Erişim Sitesihttpcocukhizmetleriailegovtrdata54ad4cd6369dc5dac028bda2ulusalcocukhaklaristratejibelgesiveeylemplanipdf Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 10032018

AileveSosyalPolitikalarBakanlığı(ASPB)CcedilocukHizmetleriGenMdİlASPMdluumlğuumlCcedilocukHizmetleriSosyalHizmetlerŞubeMdluumlğuuml

Ccedilocuk Hizmetleri Şubelerinin goumlrevleri şoumlyle belirlenmiştir9 Ccedilocukların her tuumlrluuml ihmal ve istismardan korunması ve sağlıklı gelişimi iccedilin gerekli oumlnleyici ve telafi edici mekanizmaları oluşturmak ve uygulamaya koymakGerektiğinde tedbir kararı verilmeden oumlnce ccedilocuk hakkında sosyal inceleme yapmak ve sosyal inceleme raporunu (SİR) yetkili mercilere goumlndermek Gerektiğinde verilebilecek tedbir kararları bakım tedbiri danışmanlık tedbiri sağlık tedbiri eğitim tedbiri adli kontrol tedbiri denetim tedbiri

CcedilİMrsquode goumlrevli ASPB temsilcisi ccedilocuğun adli goumlruumlşmesinde izleyici olarak bulunur verilecek tedbir kararları hakkında goumlruumlş bildirir Ccedilocuğun derhal kurum bakımına alınması gereken durumlarda ccedilocuğun uygun kurum ya da kuruluşa yerleştirilmesini ve takibini gerccedilekleştirir Kuruma yerleşecek ccedilocukların nakli iccedilin ilgili kuruluşlarla bağlantıya geccedililerek teslimini sağlar ASPB ile ilgili tuumlm yazışma ve evrak işlemlerinin gerccedilekleştirilmesini sağlar gerekli goumlrduumlğuuml ya da Cumhuriyet savcısı tarafından gerekli goumlruumllen ccedilocuklar hakkında sosyal inceleme yapar ve SİR duumlzenleyerek ilgili kurumlara goumlnderir10

9 ASPB (2011) Teşkilat ve goumlrevleri Hakkında KHK Ccedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpeyhailegovtrmevzuatulusal-mevzuatkanun-hukmunde-kararnameleraile-ve-sosyal-politikalar-bakanliginin-teskilat-ve-gorevleri-hakkinda-kanun-hukmunde-kararnameCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 1503201810 UNICEF(2013) Tuumlrkiyersquode Ccedilocuklar iccedilin Adalet Ccedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwuniceforgtrfilesbilgimerkezidoc720VAKA20TEMELLC4B020EC49EC4B0TC4B0M20KC4B0TABIpdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032018

İlCcedilocukKorumaKoordinasyon

sorumluluğuAileveSosyalPolitikalarBakanlığırsquondadırMultidisipliner

yaklaşımyanifarklımeslekgruplarınınfarklıişkollarınınbiraradaccedilalışaraksorununccediloumlzuumlmuuml

noktasındaadımatmasıCcedilocukistismarıalandakienciddieksikliklerdenbirisidirBu

anlamdadaenbuumlyuumlksorumlulukAileveSosyalPolitikalar

Bakanlığındadır

ldquoAvAysenurDemirkaleİstBarosuCcedilHMBşkYrd

ldquo

2322


İstismar mağduru olan ve hakkında bakım tedbiri alınan ccedilocuklara youmlnelik Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezleri (BSRM) hizmet vermekte olup mevcut durumda 36 BSRM bulunmaktadır

İstanbulrsquoda 16 adet Sosyal Hizmet Merkezi bulunmaktadır Kurum koruması gereken kız ve erkek ccedilocuklar iccedilin İstanbulrsquoda 14 adet Ccedilocuk Destek Merkezi bulunmaktadır

2011 yılında yapılan duumlzenleme ile il duumlzeyinde Ccedilocuk Koruma Koordinasyon sorumluluğu Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığırsquona verilmiştir Bu kapsamda İstanbulrsquoda de ilgili vali yardımcısı başkanlığında İstanbul İl Ccedilocuk Koruma Koordinasyon Kurulu mevcuttur ve ccedilalışmalarını suumlrduumlrmektedir

UumlniversiteTıpFakuumlltesiCcedilocukKorumaUygulamaveAraştırmaMerkezi(CcedilKUAM)

CcedilKUAMrsquoin temel goumlrevlerinden birisi korunma ihtiyacı olan ccedilocukların tanı tedavi korunma ve izlenmelerine dair uygulama ve araştırmaların yapılacağı ortamı sağlamaktır11 9 uumlniversite buumlnyesinde YOumlKrsquoten onay alarak kurulmuş CcedilKUAM vardır Gazi Uumlniversitesi Marmara Uumlniversitesi Erciyes Uumlniversitesi Kocaeli Uumlniversitesi Cumhuriyet Uumlniversitesi Ccedilukurova Uumlniversitesi Mersin Uumlniversitesi Karadeniz Teknik Uumlniversitesi ve Muğla Sıtkı Koccedilman Uumlniversitesi

İstismar mağduru olan ya da olma şuumlphesi olan ccedilocuklar Cumhuriyet Savcılığı ya da mahkeme sevki ile adli tıbbi muayene amacıyla CcedilKUAMrsquoa goumlnderilmektedir Ccedilocuğun merkeze gelişi şikacircyet ihbar ya da adli yetkilinin kendi kaynaklarına bağlı olarak istismarı oumlğrenmesi şeklinde olabilir

11 UNICEF (2011) Hastane Temelli Ccedilocuk Koruma Merkezleri İccedilin Başvuru Kitabı İhmal ve İstismara Uğrayan Ccedilocuğa Buumltuumlncuumll Yaklaşım Ccedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpcokmedorg_ekursuploads1_koruma_merkezipdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032018

CcedilKUAM ekibince adli tıbbi değerlendirme yapılır Adli tıbbi değerlendirme yapılırken ccedileşitli kurum ve kuruluşlar ile bilgi ve danışmanlık iccedilin iş birliği yapılabilir Oumlrneğin Baro Ccedilocuk Hakları Komisyonu (CcedilHM) İl RAM veya sosyal inceleme raporu iccedilin il ASP ile iş birliği yapılabilir Son aşamada ekip toplantısı ile tanı konur ve ccedilocuk hakkında adli rapor duumlzenlenerek raporu talep eden adli yetkiliye ulaştırılır

İstanbulrsquoda Marmara Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi CcedilKUAM bulunmaktadır İstanbulrsquoda CcedilİMrsquolerin kurulması ile istismar vakaları adli tıbbi muayene iccedilin ağırlıklı olarak CcedilİMrsquolere goumlnderilmektedir Bazı istismar vakaları adli tıbbi muayene iccedilin İstanbul Cumhuriyet Savcılığı ya da mahkeme tarafından CcedilKUAMrsquoa goumlnderilebilir

BaroCcedilocukHaklarıMerkezi

CKK 31 maddesi v3 CMK 2343 maddesi uyarınca mağdur ccedilocuğun durumunun Cumhuriyet savcısına baroya aileye ve ASPB ililccedile md luumlğuumlne haber verilmesi gerektiğinden Baro CHK ilk aşamadan olaya dahil olmaktadır Sonraki aşamada da mağdur ccedilocuğun vekilinin bulunmaması halinde cinsel saldırı succedilu ile alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektirensuccedillarda mağdura avukat (vekil) atanması konusu da Barorsquonun sorumluluk alanındadır

İstanbul Barosu Ccedilocuk Hakları Merkezi (İB CHM) 1989 yılından beri faaliyette bulunmaktadır Goumlnuumllluuml avukatlardan oluşan İB CcedilHMrsquonin ccedilalışma alanlarından bazı oumlrnekler Meslek iccedili eğitim ccedilalışması yapmak yasa tuumlzuumlk youmlnetmelik ccedilalışmalarına katılmak goumlruumlş bildirmek seminer panel sempozyum duumlzenlemek veya katılmak İstanbul Valiliği ve ilccedilelerde ccedilocuk koruma kanunu uyarınca verilen tedbirlerle ilgili toplantılara katılmak Başta okullar ve rehber oumlğretmenler olmak uumlzere bilgilendirici toplantılara katılmak afiş broşuumlr dergi ccedilalışmaları ile bilgilendirici ve eğitici faaliyetlerde bulunmak Diğer illerin Baro

CcedilHMrsquoleri ile ortak faaliyette bulunmak İstanbul ve diğer illerde ccedilocuklarla ilgili davaları takip etmek ve katılmak TV programlarına katılmak ccedilocuk hakları konusunda bilgilendirici eğitici toplantılar yapmak Farklı meslek gruplarıyla ortaklaşa eğitici bilgilendirici toplantılar yapmak

2524


Durum analizi bulguları şu başlıklar altında paylaşılmıştır yasal duumlzenlemeler ve koordinasyon vaka youmlnetimi ve standart operasyon proseduumlrleri (SoP) fark etme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ve bildirim yuumlkuumlmluumlluumlğuuml mağdur ccedilocuk-muumldahaleden sorumlu kuruluşlar mağdur ccedilocuk- sağaltım ve iyileştirmeden sorumlu kuruluşlar kurumlar arası ortak kullanıma accedilık veri tabanı eğitim ve bilgilendirme

Yasalduumlzenlemelervekoordinasyon

Ccedilocuk hakları accedilısından uumllkemizdeki hukuk sistemindeki duumlzenlemelere bakıldığında uluslararası soumlzleşmeleri onaylayan ve bunu iccedil hukuktaki duumlzenlemelere yansıtan bir hukuk sistemimizin olduğu goumlruumllmektedir12 Oumlzellikle 372005 tarih ve 5395 sayılı Ccedilocuk Koruma Kanunu korunma ihtiyacı olan ccedilocukların korunmasına haklarının ve esenliklerinin guumlvence altına alınmasına ilişkin usul ve esasları duumlzenlemesi bakımından oumlnemli bir yasal gelişmedir

5395 sayılı CcedilKKrsquonda mevcut kurumlar arası iş birliği ve koordinasyonun tek elden yapılması iccedilin yasal duumlzenleme getirilmiştir Yasal olarak en temel gelişme 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Goumlrevleri Hakkında Kanun Huumlkmuumlnde Kararnamersquonin 08062011 tarih ve 27958 Muumlkerrer sayılı Resmi Gazete lsquode yayımlanarak yuumlruumlrluumlğe giren 2c ve 8i maddesi ile 5395 sayılı Ccedilocuk Koruma Kanunursquonda belirlenen tedbirlerin yuumlruumltuumllmesi ve koordinasyonunun sağlanmasının ASPBrsquonin goumlrevleri arasında sayılması olarak verilmektedir

Ancak uygulamada ccedilocuğun yararı accedilısından koordinasyon hala bir sorun olarak dikkat ccedilekmektedir Vakalar bazında işleyişle ilgili olarak bazı sorunlar veya ihtiyaccedillar da saptanmıştır oumlrneğin kurumlar arası ve disiplinler arası iş birliği ve iletişimle ilgili proseduumlrlerin hazırlanması kurumsal bilgi beceri kapasitesinin geliştirilmesi konu ile ilgili profesyonel meslek elemanlarının sayısının ve kalitesinin ciddi şekilde arttırılması mevcut kadronun bilgi beceri kapasitesinin desteklenmesi- rehberlik ve denetim sağlanması vb konulardaki boşluklar dikkat ccedileken sorun alanlarıdır

12 Uğurlu Zve Gulsen İ (2014) Ccedilocuk Hakları ve Hukuki Bağlamda Ccedilocuğun İhmal ve İstismardan KorunmasıCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpdergiparkulakbimgovtrijosesarticleview5000121617Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032018

BULGULAR

multidisiplinerccedilalışmabirmodelolarakoturmakzorundaCcediluumlnkuumlbununetekbaşınasağlıkccedilılarnepsikologlarne

hukukccedilularnesosyalhizmetuzmanları

ccediloumlzemiyorancakbirlikteveberaberccedilalışırlarsasonuccedilalmakmuumlmkuumlnvebunamutlakabaşkabilimdallarınıbaşka

profesyonellerieklemeklazımiletişimcilersosyologlarrehber

oumlğretmenler

ProfDrOğuzPolatAcıbademUumlniversitesiSuccedilveŞiddetiAraştırmaMerkezi

2726


TuumlrkiyedekibirccedilokbarotarafındantakipedilenVanrsquoda15aylıkbebeğintecavuumlzuumldavadosyasındaanneuyuşturucugeccedilmişiolanbir

anne20rsquoliyaşlardahamileykencezaevinegiriyordoğumyapmasıiccedilincezaevindentahliyeediliyor

AnneyeilişkinkurumsalbirtakipyokDoğumyaptıktansonraerkekarkadaşlarıylaguumlnluumlkkiralananevlerdekalıyorve15aylıkbebekcinselistismarsonucundaoumlluumlyorAnneveerkekarkadaşlarıyargılanıyor

BizBaroCcedilHMolarakbudavayakatılmatalebimiziifadeederkenşunusoumlyledik

Evet sanıklar ceza almalıdır Bununla birlikte asli olarak devletin durduğu yeri de tartışmak gerekir

Annebiroumlncekiccedilocuğunuda14-15yaşlarında

doğumyapmışveoccedilocuğudaSosyalHizmetlerdebarınıyor

Buradaosuumlreceneredemuumldahaleedilmiştirkibuguumlnartıkbiz15aylıkbirccedilocuğuntecavuumlzuumldavasındakisanıklarınyargılanmasındaindirimnedenleriartırmanedenlerivbtartışırnoktaya

geldik

ldquo

ldquoAvAyşenurDemirkaleİstBarosuCcedilHMBşkYrd

VakayoumlnetimiveStandartOperasyonProseduumlrleri(SoP) 13

İhmal ve istismar vakalarında uzmanlık alanları ccedilerccedilevesinde pek ccedilok kurum ve kuruluş devreye girmektedir Bu konudaki rol ve sorumluluklar yasalar ile belirlenmiştir

Bununla birlikte tek ihmal ve istismar vakası oumlzelinde bildirimi alma- muumldahale- sağaltım iyileştirme aşamalarında dahil olan buumltuumln kurum ve kuruluşların uumlzerinde anlaştığı ortak yaklaşım ve aksiyon ccedilerccedilevesini belirleyen ve vakayı takip eden bir vaka youmlnetimi sisteminin olmadığı belirlenmiştir

Buna bağlı olarak kurum ve kuruluşların hem kendi iccedilinde hem de vaka youmlnetimi accedilısından izleyecekleri Standart Operasyon Proseduumlrleri (SoP)rsquonin de olmadığı belirlenmiştir

Bir kuruluş vakayı bir diğer kuruluşa devrettikten sonra vaka ile bağlantısı ccedilok buumlyuumlk oumllccediluumlde (bazı kurumlarda tuumlmuumlyle) kalmamaktadır Oumlrneğin ccedilocuk CcedilİMrsquoden ccedilıktıktan sonra CcedilİM ekibinin o ccedilocuğun lsquoakıbetirsquo konusunda bilgisi olmamaktadır

Farketmeyuumlkuumlmluumlluumlğuumlvebildirimyuumlkuumlmluumlluumlğuuml

Bu iki yuumlkuumlmluumlluumlkten bildirim yuumlkuumlmluumlluumlğuuml daha ccedilok bilinmekte ve uumlzerinde konuşulmaktadır Fark etme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml hemen hemen hiccedil konu olmamaktadır Ccedilocukla bağlantıda olan sağlık sosyal hizmetler ve eğitim kurumları vb ccedilalışanları iccedilin yasal olarak bağlayıcı nitelikte lsquofark etmersquo yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuumln uygulanması youmlnuumlnde bir mekanizma oluşturulmamıştır

Oysa lsquobildirimrsquo yuumlkuumlmluumlluumlğuuml iccedilin mevzuat ccedilok accedilıktır Ccedilocuğun şiddete maruz kalması ya da şuumlphesi halinde bunun ccedilocuğun korunmasından sorumlu kurumlara bildirmesini sağlamak uumlzere Devlet lsquobildirim yuumlkuumlmluumlğuumlrsquo getirmiştir

Ccedilocukla ccedilalışanlar ve bireysel olarak herkes iccedilin bildirim goumlrevi yasalar ile zorunlu hale gelmiştir aksi davranışlar TCKrsquoda bir succedil olarak yer almaktadır

Buna rağmen bildirim yuumlkuumlmluumlluumlğuuml konusunda uygulamada vakalar bazında bazı sorunlar veya ihtiyaccedillar da saptanmıştır oumlrneğin

bull bildirimde bulunan kişinin kimliği genellikle deşifre olmaktadır Kişiler bu nedenle bildirimde bulunmaktan ccedilekinmektedir

bull oumlzel hayatın gizliliği ve korunma ihtiyacını goumlzetir biccedilimde hangi durumların nasıl bildirileceğine ilişkin bir duumlzenleme bulunmamaktadır

bull ccedilocuk şube- ccedilocuk buumlro yapılanması ve yaklaşımı kamuoyunda yeterince bilinmediğinden istismar vakalarının adli kolluğa bildirilmesi ve adli kolluğun muumldahalesi fikri caydırıcı- (ccedilekince) neden olabilmektedir

Adli kolluk Tuumlrkiyede Emniyet Genel Muumlduumlrluumlğuuml Jandarma Genel Komutanlığı Sahil Guumlvenlik komutanlığı ve Guumlmruumlkler Muhafaza Genel Muumlduumlrluumlğuuml adli kolluk goumlrevini yuumlruumltmektedirler

13 Standart Operasyon Proseduumlrleri (SOP) olayın niteliğine goumlre nasıl harekete geccedilileceğinin hangi zamanlama ve sırayla nelerin yapılacağının oumlnceden planlanmış halini ifade eder(raportoumlr notu)

2928


Mağdurccedilocuk-muumldahaledensorumlukuruluşlar

Ccedilocuk istismarı ile ilgili bildirimler (ihbarlar) farklı kurumlara yapılabilmektedir İhbarları alarak mağdur ccedilocuğun durumunu değerlendirecek ccedilok disiplinli bir değerlendirme ve izleme sisteminin olmayışı dikkat ccedilekmektedir İhbarı alan kolluk birimler adli goumlruumlşmeyi yapan CcedilİM ve il ASP Md luumlğuuml arasında doğrudan bağlantılı bir ccedilalışmanın olmadığı belirlenmiştir

SB CcedilİM ve Uumlniversite CcedilKUAM gibi ccedilok disiplinli ccedilalışma esasına goumlre ccedilalışan bir yapının kurulmuş olması buumltuumln paydaşlarca olumlu değerlendirilmektedirBununla birlikte CcedilİMrsquoler sadece cinsel istismar mağdurlarına youmlneliktir ve pilot uygulama ile kısıtlı sayıda ilde hizmet vermektedir - Mevcut durumda Ccedilocuk İzlem Merkezleri (CcedilİM) ve uumlniversite hastanelerine bağlı CcedilocukKoruma Merkezleri (CcedilKM) birbirinden bağımsız ccedilalışmaktadır Oumlrneğin CcedilİMrsquolerin olduğu illerdeki uumlniversitelerin CcedilKMrsquonden adli muayene konusunda destek alınmamaktadır Adli muayene iccedilin ildeki kamu hastanelerinden adli muayene uzmanlığı olmayan doktorlardan muayene talep edilebilmektedir - Kolluk birimleri ile il ASP Mdluumlğuuml arasında mağdur ccedilocuğa ilişkin bildirim ve teslim etme konularında doğrudan bir bağlantı olmadığı goumlruumllmuumlştuumlr - Cumhuriyet Başsavcılıkları buumlnyesinde sorun alanlarına goumlre ccedileşitli uzmanlık buumlroları bulunmaktadır Bunlardan bir tanesi de Ccedilocuk Buumlrosudur Oumlrneğin İstanbulrsquodaki Ccedilocuk Buumlroları mağdur ccedilocuklarla ilgili bildirimden başlayarak olaya ilk aşamada dahil olmaktadır Genel olarak uumllke ccedilapında mevcut Ccedilocuk Buumlrolarının yeterli personel ve ccedilocuklar iccedilin uygun fiziksel koşullar accedilısından desteklenmesi gerektiği konusu goumlruumlşmelerde ifade edilmiştir

CinselistismargerccedilektenağırBizbunubirebiryaşadığımıziccedilinccedilokdahanetgoumlrebiliyoruzHerccedilocukfarklıetkileniyorcinselistismardanAileyapısınagoumlredeğişebiliyor

istismarınniteliğinegoumlredeğişebiliyorvesuumlresinegoumlredeğişebiliyor

hellipCcedilİMrsquodebizccedilocuğutamdamerkezeoturtuyoruzCcediluumlnkuumlikiyoumlnccedilokoumlnemlibizimiccedilinhemadli

youmlnuumlhemsağlıkyoumlnuumlCcedilocuğuAdaletBakanlığınaaktarırkenbilgilerverilerkaybolmasınistiyoruz

Bunuyaparkendeccedilocuk(lar)oumlrselenmesinistiyoruzOnauygunbirşekildeonunihtiyaccedillarına

cevapverecekşekildeonunoumlnemliolduğunuhissettirecekşekildeyaşadığıtravmatikolayın

ayrıntılarınıalıyoruzaynızamandaonukorumayaccedilalışıyoruz

ldquo

ldquoEsranurOumlzer-SHUOumlğrGoumlr

ŞişliCcedilocukİzlemMerkezi-ŞişliHamidiyeEtfalEğtAraşHast

Benimdeğinmekistediğim3taneodakvarİlkievetbizmultidisiplinerbiralanda

ccedilalışıyoruzamabualanaynızamandamultisektoumlrelbiralanhellip

DiğeribizlsquoccedilocukhaklarırsquoeksenliccedilalışıyoruzCcedilocukİzlemMerkezinegirdiğiandanccedilıktığızaman

periyodunakadarherbiraşamadaccedilocuğungelişimdoumlnemlerinedavranışsalboyutuna

algılamapotansiyelineiccedilindebulunduğudurumatravmanınoumlzelliklerinegoumlreccedilocukiccedilindeğil

ccedilocukileberaberbusuumlrecienazhasargoumlrebilecekşekildeatlatabilmesineyoumlnelikccedilalışıyoruz

Uumlccediluumlncuumlsuumldebizccedilocukhaklarıekseninderaporlamave

adlikanıtlaruumlzerindeccedilalışıyoruz

ldquo

ldquo

SuzanBirel-UzmPsikDanŞişliCcedilocukİzlemMerkezi-ŞişliHamidiyeEtfalEğtAraşHast

3130


AccedilıkriskaltındakiccedilocuklarsuccedilmağduruccedilocukndashoumlnlemesağaltımveiyileştirmedensorumlukuruluşlarCcedilocukların korunmasına youmlnelik tedbirlerin uygulanmasında kurumlar arasında sistematik bir koordinasyonun olmadığı saptanmıştır Oumlrneğin tedbirlerin belirlenmesi ile ccedilocuğun sağaltım- iyileştirme suumlrecinden yararlanabilmesinde ailenin ilgisi belirleyici olmaktadır Tedbirlerin uygulanması konusunda ilgisiz- bilgisiz aileler iccedilin kurumlar arası koordinasyon olmadığından ccedilocuğun yararını goumlzeten bir sistem de işlememektedir

Yargıyaintikaledencinselistismarmağduruccedilocuklarlailgilibirgoumlzlemkorumasız-parccedilalanmışaileccedilocuklarıengelliccedilocuklarekonomikyoksulluk

iccedilindekikırsalkesimccedilocuklarıuyuşturucuveuyarıcımaddebağımlısıccedilocuklarlailgilivakalaryargıyadahaccedilok

intikaletmektedir

ldquo

ldquoAliErgenCumhuriyetSavcısı

Mağdur ccedilocukla karşılaşan profesyonel meslek elemanları iccedilin temel ve ortak psiko-sosyal destek - muumldahale eğitimlerinin sağlanmadığı belirlenmiştir Verilen eğitimlerin bir standardının olmadığı saptanmıştır

Vakanın oumlzelliğine goumlre gereken psiko-sosyal muumldahalenin uygulanması ve psiko-sosyal muumldahalenin vaka youmlnetimi iccedilinde ele alınması oumlnemlidir

3332


hellipbiryoksullukdoumlnguumlsuumlsoumlzkonusuAzoumlncekioumlrnekvakadamevsimliktarımdakikadınonunbuumlyuumlkleridemevsimliktarımişccedilisiydiYaniyoksulailededoumlnuumlyoryeniyoksulaileyi

oluşturuyor

YaşamkoşullarıeğitimduumlzeyimarjinalişlervebenzeriAmabenimısrarlauumlzerindedurduğumkonubirinci

oturumdaSayınsavcınınsoumlylediklerideonudoğruluyorYoksulailedoumlnuumlpyeniyoksulaileoluştuğundaeskisindenfarklıolarakdahasorunlubiryeni

yoksulaileylekarşılaşıyoruzccediluumlnkuumlogelenekseldayanışmanınccediloumlzuumllduumlğuumlisteklerinarttığıbirtablodansoumlz

ediyoruz

ldquo

DrBuumllentİlik-BaşkentUumlniversitesiOumlğrGoumlr-SosyalHizmetlerEskiGenMd

ldquo

Eğitimvebilgilendirme

Oumlzellikle ccedilocuk ihmal ve istismarında koruyucu oumlnleyici olması accedilısından oumlnemli bir adım olabilecek lsquoiyi ve kaliteli anne babalıkrsquo konusunda eğitimler mevcut değildir

Ccedilocuk ihmal ve istismarı konusunda ccedileşitli kurumlar hem kendi hizmet iccedili eğitim programlarında hem de kamuoyu (ağırlıklı olarak oumlğrenciler) iccedilin ccedileşitli projeler ve eğitim ccedilalışmaları yapmaktadır Ancak bu eğitimlerin sistematik-standart bir uygulama ve yaklaşım ile ve hedef odaklı yapılmadığı belirlenmiştir Fark etme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml ccedilerccedilevesinde ilgili kurumların sistematik proaktif bir ccedilalışmasının olmadığı belirlenmiştir Oumlrneğin gerek eğitim kurumlarındaki gerekse kurum bakımı altındaki ccedilocuklar iccedilin ccedilocukların korunması ve iyilik hallerinin sağlanması youmlnuumlnde sistematik hedef odaklı genel taramaların olmadığı saptanmıştır

Kurumlararasıortakkullanımaaccedilıkveritabanı

Succedil mağduru ccedilocukla ilgili olarak bildirimin alındığı andan başlayarak adım adım muumldahale ve youmlnlendirme yapılan ilgili kurum ve kuruluşlar arasında ortak kullanıma accedilık online bir veri tabanı mevcut değildir Oysa etkili bir risk analizi ve vaka youmlnetimi accedilısından adli mekanizma iccedilinde bu tuumlr bir veri tabanı ile ilgili duumlzenleme yapılmasına ihtiyaccedil bulunmaktadır

hellip aile eğitimi olmazsa olmaz Anne-babanın

bilinccedillendirilmesi doğru kanallarla ve doğru

bilgilerle donatılması oumlnemli Ccedilocuk ihmal ve istismarına karşı bilgi tutum ve davranışların

ebeveynlerde ya da ccedilocuğun bakımından

sorumlu kişilerde iccedilselleştirilmesi oumlnemli

Ccedilocuğun doumlvuumlluumlyor olmasının ya da bir tarafını goumlster diye

ccedilocuğun aile ortamında akrabalar ortamında

konuşuluyor olmasının normalleşmesi durumu

olabiliyor Bir kamu goumlrevlisi olarak bu

durumun olumsuzluğuna işaret etmeniz ailede toplumda ccedilok abartılı

olarak algılanabiliyorsa burada bir sorun var

demektir

ldquo

ldquoHilmiErenUzmPsikDanBahccedilelievlerRAMMd

3534


Bir-iki ay kadar oumlnce Gazianteprsquoten basına bir haber yansıdı Suriyeli bir babanınkucağındakiccedilocuğunoumlluumlolduğuanlaşıldıbabatutuklandıOrtayaccedilıktıkiyaklaşık3ayoumlnceaynıbabaoccedilocuğuyineağırbirbiccedilimdedoumlvmuumlştuumlPoliskameralardantespitetmişsavcılığaintikalettirmiştiSavcılıkoccedilocuğugeriaynıannevebabayavermişti3aysonraccedilocuğuncenazesiylekarşılaştık

AcabaccedilocuğunoumlluumlmuumlndensadeceobabamısorumluyoksaoccedilocuğunoumlluumlmuumlndehepimizinfarklısorumluluklarıvarmıOumlrneğinkimseşusoruyusormadıSTKrsquolarmeselaşusoruyusormadıAcabasavcımızGazianteprsquotebuolaydaCcedilocukKorumaKanunuccedilerccedilevesindeAileveSosyalPolitikalarBakanlığınıhaberdaretmişmiydi

HaberdaretmeninoumltesindebildirimzorunluluğuvarBildirmişmiydiBildirmişseAileveSosyalPolitikalarBakanlığıbunungereğiniyapmışmıydıyapmamışmıydıBunlarıortayaccedilıkartmadıkccedila sorgulamadıkccedila suumlrekli biccedilimde kendini uumlreterek ve daha ağırlaşarakuumlreterekyolalmayadevamediyor

O zaman ccedilocuk istismarını konuştuğumuz her noktada kamusal hizmetlerin varlığıve yokluğunu sivil toplumun varlığını ve yokluğunu hatta yurttaş sorumluluğunu dasorgulamalıyız

ldquo

ldquohellipBizBahccedilelievlerrsquode72binccedilocuğu

taramadangeccedilirdik600rsquoeyakındaRAMrsquoagoumlnderilmemişoumlğrenmeguumlccedilluumlğuumlotizmzihinselyetersizlikvbdurumdaolanccedilocuktespitettikHalbukibuccedilocuklarzatenvardılarsıralardaoturuyorlardıoumlğretmenbunlarlabuluşuyordufakatgeneltaramayaptığınızdabunlarortaya

ccedilıkıyor

Geneltaramabuccedilocuklarıortayaccedilıkarıyorsaokullardaihmalveistismaramaruzccedilocuklarınsaptanmasıiccedilingeneltaramalarınyapılmasıdaccedilocuklarınkendiistekleriylerehberlikservisine

yapılanmuumlracaatındışındadurumlarıdaortayaccedilıkaracaktır

ldquo



3736


SONUCcedil ve OumlNERİLERSonuccedil ve Oumlneriler sekiz başlık altında paylaşılmıştır Sonuccedil 1 Toplumsal sorun Sonuccedil 2 Yasal duumlzenleme Sonuccedil 3 Oumlzel ihtisas kurumları ve hizmetleri Sonuccedil 4 Koordineli ccedilalışma ve takip Sonuccedil 5 Standart Operasyon Proseduumlrleri (SOP) Sonuccedil 6 Ortak tutum bilgi beceriler ve uygulamalar Sonuccedil 7 Kurumlar arası ortak kullanıma accedilık veri tabanı Sonuccedil 8 Hizmet kalitesi ve hesap verebilirlik

SONUCcedil1TOPLUMSALSORUN

Ccedilocuklara youmlnelik ihmal ve istismar toplumsal bir sorundur

OumlnerileraUumllkeccedilapındabuumltuumlnkurumvekuruluşlarınkararvericilerinkişilerinailelerinfarkına varma bildirme muumldahale ve sağaltım- iyileştirme suumlreccedillerine ciddi vebilinccedillişekildekatkıvermesiileilgiliduumlzenlemelerinyapılmasıoumlnemlidir

b Ccedilocuk ihmal ve istismarı konusunda farkına varma bildirme muumldahale vesağaltım-iyileştirmesuumlreccedillerineilişkiniyioumlrneklerinpaylaşılmasıvekamuoyundayer alması iccedilin lsquobilinccedilli duyarlı- ccedilocuk dostursquo medyanın katkısını almak uumlzereccedilalışılmasıoumlnerilir

SONUCcedil2YASALDUumlZENLEME

Yasal accedilıdan gerek Tuumlrk hukuk sisteminde gerekse soumlzleşmeler (uluslararası soumlzleşmelerin de kabul edilmesi ile) ve yasalarla ccedilocuğun korunma altına alınması yolunda ciddi duumlzenlemeler yapıldığı goumlruumllmektedir Mevcut yasalar rehber nitelikte uygulama ile ilgili adımları da tarif etmektedir Ancak uygulamada sorunlar ile karşılaşılmaktadır Sorun alanları a Ccedilocukların korunmasına dair duumlzenlemeler dağınık ve ccedileşitlidir hukuk sistemimizde tek bir ccedilatı altında toplanmamıştır Bu kapsamda sorumluluk da farklı kurumlar arasında dağıtılmıştır b Yasaların uygulanması ve veya kurumların kapasitesi ile ilgili olarak sorunlar yaşanmaktadır

Oumlnerilera İhmal ve istismara uğramış ccedilocukların izlenmesi ve başvurabilecekleri desteksistemlerinin arttırılmasına youmlnelik eksikliklerin giderilmesi ve ccedilok disiplinli elealınmasıgerekenbirsorundurUygulamadatuumlmtoplumsalkesimleri iccedilinealacakşekilde yasal duumlzenlemeler ile desteklenmiş uumllke politikası haline getirecekccedilalışmalaryapılmasıgerekmektedir

b Succedil mağduru ccedilocuğun geleceğini ve buumltuumln yaşamını etkileyecek olan kararaşamasındaadli goumlrevliler (uzmanlarhakimvesavcılar)oumlnemlibir role sahiptir

1

2

Hem uzmanlar hem de karar mekanizmasında yer alan savcı ve hakimler iccedilinstandardize edilmiş tekrar edilebilir rehber niteliğinde bir hizmet iccedili eğitimprogramı hazırlanarak uumllke ccedilapında duumlzenli aralıklarla ve tuumlm kurumlarda bueğitimlerinverilmesioumlnerilir

SONUCcedil3OumlZELİHTİSASKURUMLARIve HİZMETLERİ

Ccedilocuk ihmal ve istismarı ile doğrudan ilgili gelişmiş oumlzel ihtisas kurumları ve hizmetleri (gelişmiş AB uumllkelerinde olduğu gibi) pilot uygulama olarak uumllkemizde de yer almaktadır (Oumlrneğin CcedilİMrsquoler)

OumlnerileraBukuruluşlarınuumllkeccedilapındayaygınlaştırılmasıileilgiliccedilalışmalarahızverilmesiveyeterlieğitimlipersonelistihdamınaağırlıkverilmesioumlnemlidir

bPilotuygulamasuumlrecindebukurumlardakihizmetinmercekaltınaalınmasıpilotillerkurumlar arası bilgi ve deneyim ve paylaşımına dayalı lsquooumlğrenilen derslerinrsquorapor edilmesi ve uumllke ccedilapında yaygınlaştırma oumlncesi gerekli iyileştirmelerinyapılmasıyoumlnuumlndeccedilalışılmasıoumlnerilir

SONUCcedil4KOORDİNELİCcedilALIŞMA ve TAKİP

Hiccedilbir sektoumlr ya da kurumun tek başına ccedilocuk ihmal ve istismarını oumlnleme konusunda kaynakları yetki ve otoritesi yeterli değildir

OumlnerileraFarkınavarmabildirmemuumldahalevesağaltımndashiyileştirmetakipsuumlreccedillerindeccedilocuklara erken muumldahale ve etkin rehabilitasyon desteği sağlayabilmek iccedilinkurumlararasıkoordineliccedilalışmaileilgilisistemlerinişletilmesioumlnerilir

bCcedilKKrsquondayeralanİlİlccedileKoordinasyonKurullarıyerindebirfikirdiryasaldayanağıdaolduğu iccedilinsistemdeguumlccedilluumlşekildeyeralabilirAncakuygulamadayeterince-aktif şekilde goumlrev yapamadığı goumlruumllmektedir Bunun nedenlerinin iller arası birkomisyonilearaştırılmasıvekurullarınccedilalışmasıileilgiliSoPrsquolerininhazırlanmasıoumlnerilir

3

4

3938


SONUCcedil5STANDARTOPERASYONPROSEDUumlRLERİ(SOP)

Ccedilocuk ihmal ve istismarı ile ilgili kurumlararası işbirliği-koordinasyon accedilısından SoPrsquoler belirlenmemiştir Ayrıca her kurumda mağdur ccedilocukla karşılaşıldığı andan itibaren gereken SoPrsquoler de belirlenmemiştir

Oumlnerilera İhmalve istismarolayı ilekarşılaşıldığında ihmalve istismarınniteliğinegoumlrekurumdaokuldaailedemahalledenasılhareketegeccedilileceğininhangizamanlamavesıraylanelerinyapılacağınailişkindokuumlmanlarınhazırlanmasıoumlnemlidirOlayanedenolantehdidintuumlruumlnegoumlrefarklımuumldahaleişlemlerinidikkatealanalternatifliplanlamayapılmasıbukapsamdadır

bOkulTemelliSoPrsquolerininbelirlenmesiOkullarınveoumlğretmenlerinccedilocukihmalveistismarıilebaşetmekonusundaoumlnemlikatkılarıolabilirBununiccedilinokultemelliccedilocukihmalveistismarınıtanımadeğerlendirmeveyoumlnlendirmesitemineilişkinSoPrsquolerininhazırlanmasıvevakayoumlnetimisistemininivediliklegeliştirilmesibuumlyuumlkoumlnemtaşımaktadır

SONUCcedil6ORTAKTUTUMBİLGİBECERİLERveUYGULAMALAR

Adalet (hukuk) emniyet (kolluk) adli tıp sağlık eğitim psiko-sosyal alanlardaki profesyonel meslek elemanlarının ihmal ve istismar mağduru ccedilocuklarla ccedilalışmak iccedilin- ortak tutum ve yaklaşım iccedilinde olmalarının sağlanması- temel bilgi beceri ve uygulama sistemlerinin geliştirilmesi

OumlnerileraVaka Youmlnetimi Mağdur ccedilocuklar iccedilin lsquovaka youmlnetimirsquo sisteminin kurumlar arasıkatılımcıbiryaklaşımileuumllkemizeuyarlanmasıPilotillerdetestccedilalışmayapılarakuumllke ccedilapında yaygınlaştırılması Vaka Youmlnetimi Tanışma-Taahhuumlt GoumlruumlşmeVaka Eylem Planlaması Planın Uygulanması Vaka Takibi Youmlnetimi VakanınSonlandırılmasıHizmetinDeğerlendirilmesiaşamalarındanoluşur

bStandartOperasyonProseduumlrleriihmalveistismarolayıilekarşılaşıldığındaihmalveistismarınniteliğinegoumlreokuldaailedemahalledenasılhareketegeccedilileceğininhangizamanlamavesıraylanelerinyapılacağınınoumlncedenplanlanmışhaliniifadeederOlayanedenolantehdidintuumlruumlnegoumlre farklımuumldahale işlemlerinidikkatealanalternatifliplanlamayapılmasıbukapsamdadır

cPsiko-sosyal muumldahale (psikolojik ilk yardım) Buumltuumln kurum ve kuruluşlardamağdur ccedilocukla karşılaşan meslek elemanlarına psikolojik ilk yardım eğitimleriverilmesi Boumlylecemağdur ccedilocuk iccedilin psiko-sosyal destek ndashmuumldahalesinin ilkaşamadabaşlatılmasıEkolarakpsikolojikilkyardımeğitimleriiccedilinkurumlararası

5

6

4140


birstandartsağlanmasıVakanınoumlzelliğinegoumlregerekenpsiko-sosyalmuumldahaleninuygulanmasıiccedilinPsiko-sosyalmuumldahaleninvakayoumlnetimiiccedilindeelealınmasıVakanınoumlzelliğinegoumlregerekenpsiko-sosyalmuumldahaleninuygulanmasıPsiko-sosyalmuumldahaleninvakayoumlnetimiiccedilindeelealınması

SONUCcedil7KURUMLARARASIORTAKKULLANIMAACcedilIKVERİTABANI

Succedil mağduru ccedilocuklara ilişkin bilgilerin yer aldığı ve ancak muumldahale (yargı suumlreci de dahil) ve sağaltım- iyileştirme suumlreccedillerinde ccedilocuğun yuumlksek yararına kullanılmak uumlzere bir veri tabanının eksikliği soumlz konusudur

Oumlnerilera Succedilmağduru ccedilocuklarla ilgili kurumlar arası ortak kullanıma accedilık veri tabanıoluşturulması halinde- ccedilocuğun yuumlksek yararının goumlz oumlnuumlnde bulundurulmasıve lsquozarar vermemersquo konusunda gerekli oumlnlemlerin alınması yaşamsaldır Kişiselbilgi guumlvenliğinin en uumlst duumlzeyde sağlanması sadece yuumlksek yetki seviyesindebu veri tabanına ulaşılabilir olunması vb oumlnlemler hassasiyetle goumlz oumlnuumlndebulundurulmalıdır

bVeritabanınınlsquoveriyedayalırsquoriskharitalamasıyapmakpolitikaraporlarınaverisağlamakulusalccedilocukkorumapolitikalarının-stratejilerininveriyedayalıolarakoluşturulmakamacıiledekullanılabilirşekildeyapılandırılmasıoumlnerilir

SONUCcedil8HİZMETKALİTESİve HESAPVEREBİLİRLİK

Bu alandaki kurum ve kuruluşların hizmet kalitesi ve faaliyetlerinin sorumluluğu almaları ile ilgili blr sistem geliştirilmemiştir

OumlnerileraSektoumlrler arası koordineli ccedilalışmanın ve sunulan hizmet kalitesinindeğerlendirilebilmesiiccedilingoumlstergelergeliştirilmesi

bKalitevehesapverebilirlikgoumlstergelerininkurumlararasıkatılımcıbiryaklaşımileuumllkemizeuygunşekildegeliştirilmesi

7

8

Bitirirken

Ccedilocukihmalveistismarıuumllkemizdeyaygınciddiyealınması

gereken ama oumlnlenebilir bir toplumsal sorundur Bu

konudaherkesinyapabileceğibirtakımaktivitelerolmakla

beraber kamukurumvekuruluşları bağlamındaatılması

gerekenccedilokoumlnemliadımlarbulunmaktadırBuadımların

atılmasında karar vericilerin ve kamu goumlrevlilerinin

goumlrevivesorumluluğubulunurkenSTKrsquolaruumlniversiteler

donoumlrkuruluşlarınvbkuruluşlarındasomutveuumllkemize

uyarlanabilir oumlneriler ile karar vericileri desteklemesi

oumlnemlidir Vatandaşların ve ailelerin de ccedilocuk ihmal ve

istismarıkonusundaoumlnceliklekenditutumdavranışlarının

sonuccedillarının farkında olması oumlnemlidir Ek olarak

vatandaşlarınccedilocuk ihmalve istismarıkonusundakarar

vericilerin ve kamu goumlrevlilerinin adım atılmasını talep

etmekveizlemekhakkıvesorumluluğubulunmaktadır

4342


4544


EKLEREk1CcedilalıştayprogramıEk2KaynaklarEk3KurumsalgoumlruumlşmelericcedilinyarıyapılandırılmışaccedilıkuccedillusorusetiEk4Goumlruumlşuumllenkurumvekuruluşlarınlistesi

EK1CcedilALIŞTAYPROGRAMI

4746


EK2KAYNAKLARASPB(2011)TeşkilatvegoumlrevleriHakkındaKHKCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpeyhailegovtrmevzuatulusal-mevzuatkanun-hukmunde-kararnameleraile-ve-sosyal-politikalar-bakanliginin-teskilat-ve-gorevleri-hakkinda-kanun-hukmunde-kararnameCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 01032017

ASPB(2013)UlusalCcedilocukHaklarıStratejiBelgesiveEylemPlanı2013-2017Ccedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpcocukhizmetleriailegovtrdata54ad4cd6369dc5dac028bda2ulusalcocukhaklaristratejibelgesiveeylemplanipdf Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 01032017

CrownProsecutionService(CPS)(2013)GuidelinesonProsecutingCasesofChildSexualAbuseCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwcpsgovuklegala_to_cchild_sexual_abuseCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 01032017

EmniyetGenelMuumlduumlrluumlğuumlCcedilocukŞubeMuumlduumlrluumlğuumlBuumlroAmirliğiKuruluşGoumlrevVeCcedilalişmaYoumlnetmeliği Ccedilevrimiccedili Erişim Sitesi wwwresmigazetegovtreskiler20010420010413htmCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 01032017

GlobalChildProtectionWorkingGroup(2014)TheRoleofCaseManagementintheProtectionofChildrenAGuideforPolicyampProgrammeManagersandCaseworkersCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwcpcnetworkorgwp-contentuploads201408CM_guidelines_ENG_pdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 01032017

FortsonBLKlevensJMerrickMTGilbertLKampAlexanderSP(2016)PreventingchildabuseandneglectAtechnicalpackageforpolicynormandprogrammaticactivitiesAtlantaGANationalCenterforInjuryPreventionandControlCentersforDiseaseControlandPreventionCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpswwwcdcgovviolencepreventionpdfCAN-Prevention-Technical-Packagepdf Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 01032017

ŞiddetiOumlnlemeveRehabilitasyonDerneği(İMDAT)veAcıbademUumlniversitesiSuccedilveŞiddetleMuumlcadeleUygulamaveAraştırmaMerkezi(ASUMA)(2016)CcedilocukİstismarınaYoumlnelikRaporCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpimdatorgwpcontentuploads201605C387OCUK-C4B0STC4B0SMARINA-YC396NELC4B0K-RAPORpdf Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

ProvinceofBritishColumbia(2017)TheBCHandbookforActiononChildAbuseandNeglectforServiceProvidersCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpswww2govbccaassetsgovpublic-safety-and-emergency-servicespublic-safetyprotecting-childrenchildabusepreventionhandbook_serviceproviderpdf Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

TCMEBveAB(2015)CcedilocuğaYoumlnelikŞiddetinOumlnlenmesiTeknikDestekProjesiEğitimOrtamlarindaŞiddetinOumlnlenmesiStratejiVeEylemPlanıCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpsiddetinonlenmesimebgovtrmeb_iys_dosyalar2015_0917120747_1112_strateji_raporupdf Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

TuumlrkiyeİstatistikKurumu(TUumlİK)(2014)GuumlvenlikbirimlerinegelenveyagetirilenccedilocuklaraaitverilerCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwtuikgovtrPreHaberBultenleridoid=21544Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017 TuumlrkmenSanduvacZvediğerleri(2016)CcedilokGeccedilOlmadanCcedilocukİstismarınaDurDeCcedilalıştayRaporuCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwnirengidernegiorgwp-contentuploads201607NICC87RENGICC87-DERNEGICC87-MERSICC87N-CCCA7ALISCCA7TAY-KICC87TAP-FORMATIpdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

UğurluZveGulsenİ(2014)CcedilocukHaklarıveHukukiBağlamdaCcedilocuğunİhmalveİstismardanKorunmasıCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpdergiparkulakbimgovtrijosesarticleview5000121617Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

UNICEF(2011)HastaneTemelliCcedilocukKorumaMerkezleriİccedilinBaşvuruKitabıİhmalveİstismaraUğrayanCcedilocuğaBuumltuumlncuumllYaklaşımCcedilevrimiccedili Erişim Sitesihttpcokmedorg_ekursuploads1_koruma_merkezipdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

UNICEF(2013)TuumlrkiyersquodeCcedilocuklariccedilinAdaletCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwuniceforgtrfilesbilgimerkezidoc720VAKA20TEMELLC4B020EC49EC4B0TC4B0M20KC4B0TABIpdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

UNICEF(2013)TuumlrkiyersquodeCcedilocuklariccedilinAdaletHukukccedilulariccedilinElKitabiCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwuniceforgtrfilesbilgimerkezidoc520HUKUKC387ULAR20C4B0C387C4B0N20EC49EC4B0TC4B0M20KC4B0TABIpdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

UNICEF(2013)TuumlrkiyersquodeCcedilocuklariccedilinAdaletSosyalCcedilalışmaGoumlrevlileriiccedilinEğitimKitabıCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwuniceforgtrveraappvarfilessososyal-calisma-gorevlileri-icin-egitim-kitabipdf Ccedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

UNICEF(2014)EngagingStakeholdersOnChildrenrsquosRightsCcedilevrimiccedili Erişim Sitesi httpwwwuniceforgcsrcssStakeholder_Engagement_on_Childrens_Rights_021014pdfCcedilevrimiccedili Erişim Tarihi 15032017

4948


EK3KURUMSALGOumlRUumlŞMELERİCcedilİNYARIYAPILANDIRILMIŞACcedilIKUCcedilLUSORUSETİ

Kurum

Goumlruumlşuumllen kişi-goumlrevi

Goumlruumlşme tarihi

Goumlruumlşmeyi yapan

SORULAR

a İhmal ve istismar vakaları size (kurumunuza) nasıl ulaşıyor

b Kurumunuzun succedil mağduru ccedilocuğun yuumlksek yararına ccedilalışabilmesi iccedilin vakanın size nasıl gelmesi- youmlnlendirilmesi uygundur

c Succedil mağduru ccedilocuğun yuumlksek yararı iccedilin kurumlar arası iş birliğini mevcut durumda nasıl değerlendirirsiniz

d Succedil mağduru ccedilocuğun yuumlksek yararı iccedilin kurumlar arası etkili iş birliği oumlnuumlndeki engeller nelerdir Bunları aşmak iccedilin neler oumlnerirsiniz

e Sizin eklemek istedikleriniz Mesajlarınız Dikkatinizi ccedileken noktalar

EK4GOumlRUumlŞALINANKURUMveKURULUŞLAR (alfabetiksıraile)

İkiligoumlruumlşmeiccedilinyapılankurumziyaretleri10MartCcedilocukİstismarınaDurDeİstanbulpanelikatılımcılarınınkurumlarıveatoumllyeccedilalışmasıgrupccedilalışmalarıkatılımcılarınınkurumları

NotPolitikaRaporuiccedileriğituumlmuumlyleNirengiDerneğiningoumlruumlşveyorumlarınıyansıtmaktadırAşağıdakikurumvekuruluşlarınresmigoumlruumlşleriniyansıtmaz

bull Acıbadem Uumlniversitesi Succedil ve Şiddeti Araştırma Merkezi

bull Başkent Uumlniversitesi Sağlık Bilimleri Fakuumlltesi

bull İstanbul Barosu Ccedilocuk Hakları Merkezi

bull İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı

bull İccedilişleri Bakanlığı Emniyet Gen Mdluumlğuuml İl Emniyet Mdluumlğuuml Ccedilocuk Şube Md

bull Ccedilocuk Buumlro Amirliği (CcedilBA)

bull İl ASP Mdluumlğuuml Ccedilocuk Hizmetleri-Sosyal Hizmetler Şube Md luumlğuuml

bull Zeytinburnu İlccedile MEM RAM

bull İl Sağlık Mdluumlğuuml Ccedilocuk İzlem Merkezi (CcedilİM)

bull Mersin Uumlniversitesi Tip Fakuumlltesi Ccedilocuk Koruma Uygulama ve Araştırma

Merkezi(CcedilKUAM)

POLİTİKA RAPORU ve PAYDAŞ ANALİZİCcedilok Geccedil Olmadan Ccedilocuk İstismarına Dur De İstanbul

Mart 2018 İstanbul

wwwnirengidernegiorg

32


İCcedilİNDEKİLERYoumlnetici OumlzetiA GirişB AmaccedilC YoumlntemD PaydaşAnaliziE BulgularF SonuccedilveOumlneriler

EKLEREk 1 Ccedilalıştay programıEk 2 KaynaklarEk 3 Kurumsal goumlruumlşmeler iccedilin yarı yapılandırılmış accedilık uccedillu soru setiEk 4 Goumlruumlşuumllen kurum ve kuruluşların listesi

47

1010122234

Bu rapor Sivil Duumlşuumln AB Programı kapsamında Avrupa Birliği desteği ile hazırlanmıştır Bu rapor iccedileriğinin sorumluluğu tamamıyla Nirengi Derneğine aittir ve ABnin goumlruumlşlerini yansıtmamaktadır

PAYDAŞANALİZİvePOLİTİKARAPORU

CcedilokGeccedilOlmadanCcedilocukİstismarınaDurDeİstanbulMartİstanbul2018

RaportoumlrZeynepMSanduvacSosyalHizmetUzmanı

TasarımİdilTuumlrkmen

54


KISALTMALAR















76


98


10











GİRİŞ


1110













1312




















1514





BildirimAlma





Muumldahale




boyutu







1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


54


KISALTMALAR















76


98


10











GİRİŞ


1110













1312




















1514





BildirimAlma





Muumldahale




boyutu







1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul















76


98


10











GİRİŞ


1110













1312




















1514





BildirimAlma





Muumldahale




boyutu







1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


98


10











GİRİŞ


1110













1312




















1514





BildirimAlma





Muumldahale




boyutu







1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


1110













1312




















1514





BildirimAlma





Muumldahale




boyutu







1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


1312




















1514





BildirimAlma





Muumldahale




boyutu







1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


1514





BildirimAlma





Muumldahale




boyutu







1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


1716



















Destekleyici





+














+

+

1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


1918




(RAM)
















Destekleyici


















+

+

+

2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


2120




















Bakanlığındadır


ldquo

2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


2322















2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


2524








BULGULAR





oumlğretmenler


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


2726










geldik

ldquo

















2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


2928












ldquo











ldquo

ldquo


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


3130





intikaletmektedir

ldquo




3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


3332



oluşturuyor




ediyoruz

ldquo


ldquo

















demektir

ldquo


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


3534






ldquo



ccedilıkıyor



ldquo



3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


3736











1

2










3

4

3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


3938











5

6

4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


4140











7

8

Bitirirken
















4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


4342


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


4544




4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


4746


















4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul


4948



Kurum




SORULAR



















Merkezi(CcedilKUAM)


Mart 2018 İstanbul



Mart 2018 İstanbul


paydaŞ analİzİ ve polİtİka raporu - nirengi dernegi · Çocuk ihmal ve istismarı toplumsal...

Documents