PartnerraadbijeenkomstKennisCentrum Natuur en

Leefomgeving

6 juni 2017

Welkom door gastheer van deze middag

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Jan Lourensdirecteur Waterschap Rijn en IJssel

Opening en welkom

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Peter van Dongenvoorzitter Stuurgroep KCNL en

voorzitter CvB Van Hall Larenstein

Ontwikkelpad KCNL tot midterm review

•Reviewcommissie geeft bij beoordeling van december 2016 een viertal aandachtspunten voor mid-term review

waarvan vervolgsubsidie afhankelijk is. Punten 1 en 2 vragen extra aandacht om tijdig te realiseren:

1. Toegevoegde waarde KCNL duidelijker maken

2. Verduurzaming van het business model van het KCNL

3. Doelstellingen KCNL concretiseren middels effectindicatoren

4. Vertegenwoordiging werkveld in stuurgroep versterken

4

Okt.

2016

Voortgangs

-rapportage

ingediend

Dec.

2016

Beoordeling

voortgangs-

rapportage

+

toekenning

vervolg

subsidie

Aug.

2015

Business-

plan

ingediend

Okt.

2017

Indienen

mid-term

review

Dec.

2017

Beoordeling

mid-term

review +

besluit

vervolg

subsidie

Dec.

2015

Toekenning

subsidie

met

toetsing na

één jaar

I

2015

I

2016

I

2017

I

2018

Inle

idin

g

Programma

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

14:00 uur OntvangstJan Lourens, directeur Waterschap Rijn en IJssel

Deel I Ontwikkelingen KCNL

14:05 u Welkom en update vanuit de stuurgroep, Peter van Dongen, vz Stuurgroep en CvB Van Hall Larenstein

14:15 u Stand van zaken en aangescherpt business model, Evelyne van Dongen, programmamanager KCNL

Vragen en discussie over doorontwikkeling KCNL

Programma

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Deel II Casuïstiek15:00 u Dr. ing. Paul van Eijk, lector Duurzame Watersystemen VHL 15:10 u Ir. Rob Immink, programmamanager innovatie Ws RIJ IJssel

Vragen en discussie over ingebrachte casuïstiek

15:40 u Ir. Edwin van der Strate, manager Klimaatadaptatie Tauw15:50 u Egbert Roozen, directeur VHG

Vragen en discussie over ingebrachte casuïstiek

16:30 uur Sluiting bijeenkomst door Peter van Dongen

Realisatie businessplan Stand van Zaken KCNL

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Evelyne van Dongenprogrammamanager KCNL

Inleiding

Realisatie tot en met periode 1, 2017

Aanscherping business model KCNL

Toegevoegde waarde

Propositie

Financiering

Ontwikkelingen KCNL 2016 In

leid

ing

8

1. Programmamanagement• Programmamanager• Ondersteuning• Communicatie• Administratie• Subsidie

2. Business Developers

Organiserend vermogen

1. Private partijen2. Overheden

1. Bos en natuur eigenaren

2. Waterschappen3. Provincies4. Gemeenten5. Economische zaken

3. NGO’s4. Onderwijs

1. HBO2. MBO

5. Branche verenigingen6. Woningbouw verenigingen

Doelgroepen

Toegevoegde waarde

OG

Toegevoegde waardeKCNL

1. Private partijen2. Overheden

1. Bos en natuur eigenaren

2. Waterschappen3. Provincies4. Gemeenten5. Economische zaken

3. NGO’s4. Onderwijs

1. HBO2. MBO

5. Branche verenigingen6. Woningbouw verenigingen

Partners

Toegevoegde waarde partners

Organiserend vermogen en partners voegen waarde toe aan KCNL (waardoor KCNL waarde kan toevoegen

aan haar doelgroep).

9

Regionaal en

landelijk

multidisciplinaire

netwerk rondom

natuur en

leefomgeving

Oplossen van complexe

en praktijkgerichte

innovatie-vraagstukken

op de thema’s:

• Ontw. naar

maatschappelijk

natuurbeheer

• Ontw. naar een

duurzame stad

Innovatief onderwijs

Realisatie

Human Capital Agenda

Concrete innovatieve

oplossingen

(valorisatie)

Innovatieve kennis

Paradigm Shift

Het veranderen van het

denken en gedrag van

ondernemers,

overheden, onderwijs

en burgers, binnen het

domein natuur en

leefomgeving, richting

een groene en gezonde

leefomgeving en een

veerkrachtig landschap

Input Motor Concrete

resultaten

Lange termijn

resultaat

Visie en doelen

Resultaten: Critical points of Interest

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

CPI ultimo 2016 t/m april 2017

Strategische partners werkveld 15 15

Strategische partners Onderwijs 9 9

Project partijen/partners werkveld ≥ 100 ≥ 100

Cash bijdrage werkveldpartijen € 350 K € 359 K

Aandeel organisatiekosten 22% 24%

Projecten 29 30 (+1)

Projectvolume lopend € 3,429 K € 3,345 K (+469 K)

Gerealiseerd € 1,189 K € 1,592 K

Afgesloten projecten 4 4

Re

alis

atie

Resultaten: Key performance indicators projecten

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

KPI heden Doelstelling per jaar

Medewerkers en experts werkveld

≥ 200

Studenten Mbo ≥ 25 100

Studenten Hbo ≥ 227 75

Docenten Mbo ≥ 42 25

Docenten Hbo ≥ 75 25

Lectoren ≥ 14

Publicaties ≥ 24 12

Kennisdeelbijeenkomsten

≥ 75 1 themadag/ netwerk5 kennisdeelbijeenkomsten3 onderwijs innovaties

Eerste analyse

12

• Het programma is aangescherpt

• 6 business developers zijn actief in de regio’s

• Er is groei in multidisciplinariteit van het strategisch netwerk en in de

projecten

• We hebben een goed gevulde projecten portefeuille met daarin 9 %

cash bijdrage

• We hebben een hoge kwaliteitsstandaard ontwikkeld en een vaste

manier van werken

• De naamsbekendheid is groeiende

• We halen al mooie resultaten uit de projecten

• Maar…, er moet nog veel inspanning worden geleverd om tot een

toekomstbestendige business case te komen.

Aanscherping business model KCNL Toege

voegd

e w

aard

e

1. Programmamanagement• Programmamanager• Ondersteuning• Communicatie• Administratie• Subsidie

2. Business Developers

Organiserend vermogen

1. Private partijen2. Overheden

1. Bos en natuur eigenaren

2. Waterschappen3. Provincies4. Gemeenten5. Economische zaken

3. NGO’s4. Onderwijs

1. HBO2. MBO

5. Branche verenigingen6. Woningbouw verenigingen

Doelgroepen

Toegevoegde waarde

OG

Toegevoegde waardeKCNL

1. Private partijen2. Overheden

1. Bos en natuur eigenaren

2. Waterschappen3. Provincies4. Gemeenten5. Economische zaken

3. NGO’s4. Onderwijs

1. HBO2. MBO

5. Branche verenigingen6. Woningbouw verenigingen

Partners

Toegevoegde waarde partners

KCNL voegt waarde toe aan haar doelgroep.

De Waardepropositie 4 archetypenToege

voegd

e w

aard

e

• De

KCNL heeft haar waarde proposities geherformuleerd in termen van toegevoegde waard voor haar

doelgroepen

KCNL Archetype waardeproposities

2. Innovatieve oplossingen

Antwoorden op complexe en praktijkgerichte

innovatievraagstukken

1. Multidisciplinair netwerk

Toegang tot een multidisciplinair en landelijk

& regionaal netwerk

3. Innovatieve kennis

Toegang tot en ontsluiten van state-of-the-art

kennis

4. Relatie onderwijs / arbeidsmarkt

Versterken onderwijsinnovatie en Human

Capital Agenda

Toege

voegd

e w

aard

e

15

KCNL aan Overheden

2. Leefbaarheid vergroten

door antwoorden op

complexe en

praktijkgerichte

innovatievraagstukken

1. Toegang tot onderzoek en een multidisciplinaire- en landelijk & regionaal netwerk

3. Toegang tot en ontsluiten van state-of-the-art kennis

4. Vergroten aantrekkelijk-heid regio (welzijn en welvaart) door versterken HCA (werkgelegenheid en bedrijvigheid)

KCNL aan Onderwijs

2. Onderwijs en onderzoek in de context van real–life complexe en praktijkgerichte innovatievraagstukken

1. Verbinding met het multidisciplinaire- en landelijk & regionaal werkveld en binnen groene onderwijskolom

3. Versterken docenten en onderwijs (les & curriculum) met state-of-the-art kennis

4. Goede aansluiting op het werkveld met dito baankansen

KCNL aan Bedrijfsleven en NGO’s

2. Commerciële kansen door antwoorden op complexe

en praktijkgerichte

innovatievraagstukken

1. Toegang tot onderzoek en een multidisciplinaire-(crossovers) en landelijk & regionaal netwerk

3. Toegang tot state-of-the-art kennis

4. Meer en beter opgeleid huidig en toekomstig personeel (groene HCA)

KCN

L

Be

dri

jfsl

even

en

NG

O’s

Ove

rhed

enO

nd

erw

ijs

De Waardepropositie verbijzonderd naar doelgroep

Onderzoekshuis, opleidingshuis, brokerP

rofile

rin

g

Focus activiteiten van KCNL innovatievraagstukken en onderwijsinnovatie gekoppeld aan een

ondernemende houding gericht op alternatieve financieringskansen

1. Organiseren en oplossen van innovatievraagstukken =

onderzoekshuis, strategisch belang

2. Bijdragen en vorm geven aan onderwijsinnovatie = opleidingshuis,

onderzoekshuis, strategisch belang

Een derde richting die mogelijk in een later stadium aantrekkelijk kan

zijn:

3. Koppelingen maken op diverse terreinen = broker,

loket/kenniscentrum, netwerkorganisatie, kennisdatabank,

marktplaats, integrale samenwerking

20

Scenario’s verdienmodellen F

ina

ncie

rin

g

17

Top-down (geld stroomt

van bovenaf)

Bottom-up(geld stroomt van onderuit)

Multi-level

Ge

ldst

rom

en

Toegevoegde waarde

Terugbrengen Aanscherpen Uitbreiden

★★★

★★

★★X

X X X

★X

Multi-level aanscherp scenario’ lijkt meest kansrijk maar vergt validatie met partners en

experimenten

Doelstelling: 201850% kostendekking via partners en projecten

Fin

ancie

ring

18

Bedragen x € 1.000 Scenario

A

Scenario

B

Totaal kosten organisatie: 454 454

Financiering:

Bijdrage EZ subsidie 50% 227 227

Vaste bijdrage partners 50%

van programma kosten

115

Vaste bijdrage partners 25%

van programma kosten

57

Cash bijdrage uit projecten en

meeting points

112 170

Totaal dekking: 454 454

1.Het KCNL is operationeel goed op weg, maar heeft nog stappen te

maken

2.Op de onderwerpen eigenaarschap, toegevoegde waarde,

profilering en financiering moeten stappen worden gezet om te

komen tot volledige verduurzaming.

3.De komende maanden zijn cruciaal, zodat zichtbare voortgang kan

worden gerapporteerd in de mid-term review einde 2017

19

Conclusie

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Gevraagde ondersteuning partnerraad en discussie

1. Wanneer is voor jou het KCNL een succes?

2. Welke aansprekende zaken heb je gehoord?

Op weg naar een duurzaam KCNL (1)

rose

geel

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Dr. ing. Paul van Eijk lector Duurzame Watersystemen Van Hall Larenstein

“Innovatieve klimaat kanalen”

w w w. h o g e s c h o o l v h l . n l

Lectoraat Sustainable Water Systems Betekenis KCNL? Paul van Eijk, 6 juni 2017

Lectoraat:Water &• Built

environment• Klimaat• Health• Culture• Tools

Betekenis KCNL- Kennis- Onderwijs

Paul van Eijk, 7 september 2015

portfolio SWS KAR-onderzoeksprogramma, 5 KCNL-projecten

Evaluaties klimaatinnovaties (stedelijke) watersystemen (oa KCNL WRIJ)Innovatief afkoppelen Waterklaar KCNLParticipatieve monitoring iv

Better Wetter RAAK Publiek

AchteroeverconceptWieringermeer

LIVING WATER LABS:

Climate Canals KCNLGuiding model Event Storage

Water in het DNA van onze cultuur!!SIDE-Event Stormruiter

Climate Impact Assessment KCNL

KCNL

WATERSYSTEEM

WATERSYSTEEM

NEDERLANDDELTALAND

SCHELDEMAASRIJNEEMS

Oppervlakte(in km

2)

Lengte (in km)

Brakke en overgangswateren 800

Grote rivieren 330 650

Vaarten en kanalen 6500

Meren (> 50 ha) 2500

Kleine stromende wateren (o.a. beken)

6200

Sloten 330.000

Vennen 2.4

Riolering 120.000

Drinkwater 120.000

Bron: compendiumvoordeleefomgeving.nl, vewin.nl

NEDERLANDDENEDERLANDDELTALAND

SCHELDEMAASRIJNEEMS

Canals over the last 2000 years

50 ad 1000 ad 2000 ad

6500 km

200 km

100 km

600 km

6500 km

600 km

200 km

100 km

DEFINITIE KANAAL

Bron: kanaleninnederland.nl

“”een kanaal is een

kunstmatige, gegraven

waterweg met of zonder

technische kunstwerken ten

behoeve van transport, met als

doel het op bovenlokaal niveau

verbinden van plaatsen of

gebieden”. Bron: Roger Raat, 2015

FUNCTIONS CANALS?

Doel

• Transport water (supply/discharge)

• Agriculture (irrigation, distribution fresh water)

• Economic (nautical transport of goods)

• Recreation (fishing, ice-skating, cycling, hiking,

swimming)

• Ecological (fish migration, connecting nature

areas)

• Landscape (connecting urban with rural areas,

aesthetic)

• Living (floating houses, waterfront houses)

• Culture and historicy (narratives, story-telling)

• Education/research (living water lab)

Bron: kanaleninnederland.nl

Klimaat kanalene

KCNL-project Innovatieve Klimaatkanalen:• 6500 km kanaal in NL• 40% niet bevaarbaar• Opvang piekberging?• Adaptatie in ruimte en tijd?Wetterskip/VHL/KCNL/CAS

HOEVEEL KANALEN IN NL?

Bron: compendiumvoordeleefomgeving.nl, vewin.nl

Nummer Top 5 Kanalen in Drenthe Lengte (in km.)

1 Oranjekanaal 48,5

2 Drentsche Hoofdvaart 44,6

3 Verlengde Hoogeveensche Vaart 40,5

4 Hoogeveensche Vaart 23,1

5 Noord-Willemskanaal 19,5

KCNL-project Innovatieve Klimaat Kanalen

Op naar een IJK-Klimaatkanaal!

• Verkenning Oranjekanaal Drenthe 2016• Concept animatie gidsmodel Piekberging 2016• PSU 2017• Presentatie RA-landelijke netwerkdag maart 2017• 3 Publicaties: (Friesch Dagblad, UvW Land- en Waterschappen, -

Van Eijk, P.J., Fliervoet, J.M. (2017) Climate Canals by using Event Storage guiding models. Symposium Water and Sanitation Safety Planning and Extreme Weather Events Aril 6-7th 2017)

• Contact RUG- prof Theo Spek, Kenniscentrum Landschap 2017• Samenwerking stichting Climate Adaptation Services, Dr. Hasse

Goosen 2016• Contact MKB-ROM3D, directeur Rik Olde-Loohuis 2016• 2 transdisciplinaire ontwerpsessies gepland juli-okt 2017• 1 major stagiair, 6 afstudeerders 2017

5 Selection criteria:

• Non navigable, low dynamic• Not directly part main water system• Sense of climate urgency• Sufficient (experimenting) space, peat dikes• Shared ambitions keyplayers

Photo: Canal ‘De Zwemmer’

PLAN

Technisch: brongericht rekenen

Ruimte: gebiedsgerichttekenenMaatschappelijk:

actorgericht besprekenBron: oa Tjallingii (ECS, 1996)

Inter- en transdisciplinair leren

Kennisontwikkeling:- Disseminatie en circulatie 4 O’s,

(beleidsbeïnvloeding, etc.)- KAR-onderzoeksprogramma SWS- Deskundigheidsbevordering;

Masterclasses, transitiekunde, RUG/Tauw/MKB

Onderwijsontwikkeling:- Casuïstiek werkveld direct in curricula- Gastcolleges, EPO- Afstudeerplekken, stages HCA- Verbinding MBO

Bron: oa Tjallingii (ECS, 1996)

Betekenis KCNL voor SWS

https://www.facebook.com/Lectoraat-Sustainable-Water-Systems

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Ir. Rob Imminkprogrammamanager innovatie Waterschap Rijn en IJssel

“Leren van Klimaatinnovaties”

Kennis Stroomt KCNL by Rob Immink on

Prezi

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Vragen en discussie n.a.v. Ronde 1 Casuïstiek

1. Door welke zaken uit de presentaties ben je geïnspireerd?

2. In het verlengde hiervan, wat zijn 2 interessante onderwerpen waar

het KCNL iets mee zou moeten doen?

Op weg naar een Duurzaam KCNL (2)

geel

rose

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Ir. Edwin van der Strate, manager Klimaatadaptatie Tauw

“Innovatieve Klimaatstress test, Klimaatbestendigheid getoetst,Limburg WaterKlaar ”

KCNL en Tauw

• Edwin van der Strate : manager klimaatadaptatie

Willen

Ambitie/strategie/

beleid

Werken

Toepassen in

Ontwerp,

Realisatie/beheer

Weten

Analyse van gebied,

Kwetsbaarheid,

Kansen/stresstesten

Blauw / groen / grijs

Overheid/burger/bedrijf

Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie

• in 2020 klimaatrobuust in beleid en

handelen

• in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust

Projecten Tauw en KCNL

• Weten: Innovatieve klimaatstresstest Fryslân

• ontwikkelen van een klimaatstresstest (simulatie-model) voor

Friesland

• Willen: klimaatbestendigheid getoetst

• een klimaattoets 1.0 ontwikkelen

• Werken: Water klaar

• Ervaring opdoen met afkoppelen en vergroenen bij burgers

Meerwaarde KCNL voor Tauw

• Netwerk én kennis ontsluiten in triple helix

• Samen pionieren en ontwikkelen

• Extra capaciteit en onderzoekskracht

• Buiten concurrentie met partijen werken aan

ontwikkeling van nieuwe tools en competenties

• Extra financiële middelen

Wat kan beter?

• Duidelijker vastleggen een ieders belang: wat breng ik

en wat wil ik halen

• Meer inzetten op samenwerken en onderzoeken van

samenwerkingsmogelijkheden (met opleidingen)

• Dynamiek van projecten en curriculum van

opleidingen beter op elkaar aansluiten

• Uitwisseling over projecten

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Egbert Roozen

directeur Branchevereniging Hoveniers en

Groenvoorzieners

“Dakbegroening in de 21ste Eeuw”

Egbert Roozen, directeur Branchevereniging VHG

Werken aan een leefbare wereld…

Extensieve groene daken…

Intensieve groene daken…

Groene daken met maatschappelijke baten…

KCNL: kennisontwikkeling + verankering in onderwijs…

Hartelijk dank voor uw aandacht!

Naar verdere innovatie en nieuwe business cases…

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Vragen en discussie n.a.v. Ronde 2 Casuïstiek

1. Door welke zaken uit de presentaties ben je geïnspireerd?

2. In het verlengde hiervan, wat zijn 2 interessante onderwerpen waar

het KCNL iets mee zou moeten doen?

Op weg naar een Duurzaam KCNL (3)

rose

geel

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Uitwisseling en reflectie

Partnerraadbijeenkomst 6 juni 2017

Peter van Dongen

Samenvatting opbrengsten en sluiting