papaver somniferum l
DESCRIPTION
Papaver somniferum L. Papaver somniferum L. Slaapbol, papaver, maankop Papaveraceae. Papaver somniferum L. Voorkomen: Geteeld voor de productie van opium: Indië, Afganistan, China… Geteeld voor de zaden en de extractie van alkaloïden, zonder de tussenstap van opium: Europa, VS. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Papaver somniferum L.• Papaver somniferum L.
Slaapbol, papaver, maankopPapaveraceae
Papaver somniferum L.• Voorkomen:
– Geteeld voor de productie van opium: Indië, Afganistan, China…
– Geteeld voor de zaden en de extractie van alkaloïden, zonder de tussenstap van opium: Europa, VS.
• Inhoudsstoffen:– Opium: de gedroogde latex die verkregen wordt
door insnijding in de onrijpe vruchtddoos. Deze bevat op zijn minst 10% morfine en 2% codeïne wanneer de stof gedroogd wordt bij 100 à 105°C.
Papaver somniferum L.• Inhoudsstoffen:
– De actieve bestanddelen zijn alkaloiden:• Morfinan alkaloiden:
– morfine (10-20% in opium) 5 assymetrische centra, enkel natuurlijk voorkomend enantiomeer 5R, 6S, 9R, 13S, 14R is actief
– C-3 en C-6 OH kunnen veresterd of veretherd worden: natuurlijke derivaten codeine (2.5 - 5%) en thebaine (< 1%)
Papaver somniferum L.• Morfinan alkaloiden (vervolg):
– verestering of verethering van C-3 vermindert analgetische act
– C-6 OH is niet strict noodzklk– N-substituent vervagen door klein alkylradikaal (ipv methyl)
=> volledige of partiele antagonist– OH op C-14 => sterker analgetisch
Papaver somniferum L.• Andere alkaloiden:
– noscapine = narcotine (2-10 %)
Farmacologische eign• Opium:
– voor extractie van alkaloiden– galenisch: opium poeder en opium extract voor bereiding
opiumtinctuur (Sydenham’s laudanum, diacodesiroop) = paregoricum, symptomatische behandeling van diarree
• Morfine– door sterke reversiebele binding aan specifieke
receptoren– act thv CZS
• analgetisch effect: verminderd de pijntransmissie (nociceptie) en verhoogt pijndrempel
Farmacologische eign• Morfine
– act thv CZS (vervolg)• analgetisch effect (vervolg): onverschillig voor pijn
– is een agonist die de activiteit van endorfines op de presynaptsche receptoren nabootst => neurotransmitter substantie P wordt geïnhibeerd
– afhankelijkheid doordat aantal receptoren verhoogt = tolerantie, bij stoppen abstinentieverschijnselen: rhinorrhoea (lopende neus), zweten, traanvloed, agitatie, pijn, angst, diarree, naussea
• respiratoire effecten: depressie van de respiratoire centra = bradypnoe en onregelmatig ademhalingsritme
• andere centrale effecten: onderdrukt hoestcentrum; veroorzaakt miosis; stimuleerd braakcentrum
Farmacologische eign• Morfine (vervolg)
– perifere act: braken, en door invloed op gladde spiercellen (daling tonus longitudonale vezels, stijging tonus sfinktervezels) aanslepende constipatie, urineretentie
• Gebruik:– slechts klein deel geextraheerde morfine als dusdanig,
rest voor semisynthese • als sterk analgeticum bij acute persisterende pijnen en
kankerpijnen, indien andere analgetica falen. Ook bij posttraumatische en postoperatieve pijn, bij nier en galkolieken
• oraal via elixirs of parenteraal (morfinepompjes)
Farmacologische eign• Morfine (vervolg)
– Contra-indicaties:• respiratoire insufficientie, abdominale symptomen,
hepatocellulaire insufficientie, alcoholintoxicatie, behandeling met MOA inhibitoren, niet bij kinderen, lever- en nierinsufficientie, ouderen en zwangere vrouwen
• bijwerkingen: constipatie, naussea en overgeven, neurologische en psychische storingen
Farmacologische eign• Codeine
– analgeticum met zelfde werkingsmechanisme als morfine maar minder potent, meestal in combinatie met acetylsalicylzuur of paracetamol (nu voorschriftplichtig !), klein risico op afhankelijkheid
– antitussivum, met lichte depressie vh ademhalingscentrum, lichte bronchoconstrictie, daling in secreties, vrijstelling van histamine
• gebruikt voor niet productieve hoest• misbruikt door heroine verslaafden• contra-indicatie: astma, zwangerschap• bijwerkingen: duizeligheid, constipatie, allergische reacties
Farmacologische eign• Noscapine
– niet afgeleid van morfinan en veroorzaakt geen verslaving
– specifiek antitussivum zonder analgetisch effect en veroorzaakt ook geen respiratoire depressie
– vb Nosca Mereprine, Noscaflex, Noscaflex expectorans, Rosils (pastilles)
Semi-synthetische derivaten• Ethylmorfine (=Codethyline)= 3-ethylether
van morfine: antitussivum, zie codeine
Semi-synthetische derivaten• Folcodine = 3-morfolinylethyl-morfine:
hoestremmer zoals codeine en ethylmorfine. Verlengde werking, innduceerd geen afhankelijkheid
• Dihydrocodeine: symptomatische behandeling van pijn en antitussivum
• Nalorfine: opiaatantagonist, morfine kan niet meer binden op receptor => gaat respiratoire depressie tegen
Semi-synthetische derivaten• Naltrexone= zuivere agonist met zeer hoge
affiniteit => andere opiaten kunnen niet meer binden = gebruikt als substitutiemiddel bij verslaafden
Semi-synthetische derivaten• Naloxone = zuivere antagonist, doet effect
van heroine teniet, gaat respiratoire depressie bij intoxicatie– wordt ook toegevoegd aan pentazocine tabletten
(verhinderd misbruik door injectie)• Buprenorfine = agonist-antagonist, bindt
reversiebel op de receptoren waardoor verlangen naar drug geminimaliseerd wordt
Farmaceutische specialiteiten• Antitussiva
– Acetylcodone (acetyldigydrocodeine)– Actifed, Bromophar, Bronchodine, Bronchosedal
codeine, Eulyptan, Glottyl, Toularynx (alle codeine)– Paracodine (dihydrocodeine)– Codethyline (ethylmorfine)– Biocodone (hydrocodon)– Acedicon (Thebbacon)– Broncal, Bronchalene, Broncho-Pectoralis, Clarix,
Folcodex (folcodine)
Farmaceutische specialiteiten• Narcotische analgetica
– Codicontin (dihydrocodeine)– Kapanol, Morphine HCL, Morphiphar, MS
Contin, MS Direct, Skenan, Stellorphinad, Stellorphine (alle morfine)