panorama silesia nr6_2010

siles

iaPANORAMANR 6/2010 (grudzień) ukazuje się na terenie Śląska i Zagłębia w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca ISSN 2082-1417 M A G A Z Y N B E Z P Ł A T N Y nakład: 40 000

Opętani sąwśród nasRośnie liczba ludzi, którzy szukająpomocy u egzorcystów

Z Katowic do DakaruZa dwa lata będziemy mieć swoją reprezentacjęw najbardziej wymagającym rajdzie terenowymświata

A niech toSzlAk!Huta Szkła Zawiercie, to jeden z sześciunowych obiektów przyłączonychdo Szlaku Zabytków Techniki

ARC

HU

TA SZKŁA ZAWIER

CIE

Z drugiej strony

grudzień 2010 nr 62

reklama

Bar�tło�miej�Wnuk

Ze sta ty styk biur po dró ży wy ni ka, żeaż 10 tys. Po la ków wy je dzie w tymro ku na jar mar ki ad wen to wedo Wied nia, Bu da pesz tu, Pra gi, Ber -li na, Ko lo nii czy Dre zna. Jak po ka -za ły po przed nie la ta, więk szość tu -ry stów spę dzi w tych mia stach pa rę,a naj wy żej kil ka dni. Mi ni mal -na kwo ta, któ rą trze ba prze zna czyćna ta ki wy jazd to sto kil ka dzie siątzło tych. O tym, że na przed świą tecz -ne za ku py war to wy brać się za gra ni -cę, prze ko nu je Jo la Szym czyk -Prze -woź na, wła ści ciel ka jed nej z ka to -wic kich cze ko la dziar ni.

– Trzy la ta te mu, z mę żem i cór kąwy bra li śmy się na kil ka dni do Wied -nia, w któ rym by ło wów czas kil ka jar -ma krów świą tecz nych. Każ dy skła dałsię z nie zli czo nej ilo ści kra mów i tu ry -stów, któ rych ku si ły za pa chy pra żo -nych kasz ta nów, pie czo nych ja błu szeki grza ne go wi na sprze da wa ne go w ce -ra micz nych kub kach – wspo mi na pa -

ni Jo la. – Ogrom ne wra że nie zro biłna nas wie deń ski ra tusz, w któ rym,ni czym w ka len da rzu ad wen to wym,co dzien nie otwie ra ły się ko lej ne oknain for mu jąc wszyst kich, ile jesz cze dnizo sta ło do Świąt Bo że go Na ro dze nia– do da je.

Na sze ro dzi me jar mar ki nie ste tynie pach ną jak te naj słyn niej szew Eu ro pie. Bra ku je im ma gii, któ raobec na jest tam, gdzie kra my, kasz -ta ny, ja błusz ka i wi no są już w ad -wen cie chle bem po wsze dnim. Or ga -ni zo wa ny od kil ku lat jar mark naul. Sta ro miej skiej w Ka to wi cach pe -łen jest przy pad ko wych sprze daw -ców, a jar mark na by tom skim Ryn -ku świe ci pust ka mi. Pod czas gdyw eu ro pej skich sto li cach ad wen to -wych sprze da je się słyn ne drez deń -skie struc le czy bra ty sław skie lok sze(tra dy cyj ne sło wac kie plac ki ziem -nia cza ne), w kra mach usta wio nychprzy głów nych dep ta kach ślą skichmiast znaj dzie my za trzę sie nie sto iskz dam ski mi majt ka mi ba weł nia ny mi

Ma de in Chi na, go fra mi i nie do pie -czo ną kieł ba są z gril la.

Strza łem w dzie siąt kę oka zał sięza to jar mark, któ ry tuż przed mi ko łaj -ka mi od był się w Ni ki szow cu. W usta -wio nych tyl ko na je den dzień kra machzna la zły się wy ro by rę ko dzie ła, a peł -ne ma gii ulicz ki za ro iły się od ku pu ją -cych, fo to gra fów i tu ry stów (a ci przy -by li na wet z Włoch i Gre cji). Nie za -bra kło tra dy cyj ne go żur ku, klu sekz ro la dą i ślą skie go ko ło cza z po syp -ką. Suk ces Ni ki sza być mo że po wtó -rzy or ga ni zo wa na cy klicz nie Ślą skoWi li jo w Gór no ślą skim Par ku Et no -gra ficz nym, któ rą w tym ro ku za pla -no wa no na 12 grud nia.

Po zo sta je nam ży czyć so bie, abyko lej ne kier ma sze świą tecz ne po -szły w śla dy Ni ki szow ca i abydo świąt na stra jał nas nie za pachsma żo nej kieł ba sy, któ ry do by wasię z jar marcz nych bu dek w cen -trum Ka to wic, a za pach pier ni kówz Bu da pesz tu czy grza ne go wi -na z Wied nia.

Czas jarmarkówświątecznychNie jest dobrze. Święta Bożego Narodzenia są zbyt krótkie, czekamy na nie za długo,a na dodatek w tym roku wypadają w weekend. Dlatego, aby wydłużyć i zintensyfikować czasświątecznej sielanki, warto wybrać się na któryś z jarmarków świątecznych. Tych prawdziwychtrzeba poszukać zagranicą. Mniej wymagający mogą spróbować na rodzimych podwórkachJuż niebawem, składając sobie życzenia świąteczne

i noworoczne, ponownie przywdziejemy szamańskieszaty i spróbujemy trudnej sztuki zaklinania przyszłości.Niezależnie od efektu, to ważne, aby przy okazji ŚwiątBożego Narodzenia i Nowego Roku wypowiedziećintencje wobec tego, co nas czeka.Do tradycyjnie składanych życzeń wesołychi spokojnych Świąt Bożego Narodzenia oraz spełnieniatych marzeń, na których realizację zabrakło czasuw kończącym się roku, dołączamy nasze – przyjemnejlektury tego oraz kolejnych numerów „PanoramySilesia”. Tak się szczęśliwie złożyło, że grudzień łączysię z naszym skromnym jubileuszem – jesteśmy zPaństwem już pół roku. Pokrzepieni napływającymisłowami sympatii ponownie zapraszamy do spędzeniakilku chwil nad stronami najnowszego numeru naszegomagazynu.

Bartłomiej WnukRedaktor Naczelny

P. S. Kolejny numer „Panoramy Silesia” ukaże się 10 stycznia 2011 roku.

www.panoramasilesia.pl

grudzień 2010 nr 6 3

Redaktor naczelnyBartłomiej [email protected]ółMonika Pacukiewicz, Maciej Rzońca,Tomasz Adamiec, Paweł Przygoda,Sandra Adiak, ewelina Ładziak, MonikaPięciak, Marta Janik. Fotoreporter: Adrian Larisz

Skład/KorektaemildesignWydawcaPanorama Silesia Sp. z o.o. ul. Szpitalna 341-250 CzeladźPrezes Zarządu Bartłomiej Wnuk

ReklamaDagmara [email protected], tel. 668 355 071 Kolportażerwin SławikDrukPolskapresse Sp. z o.o. Oddział Poligrafiaul. Baczyńskiego 25a, 41-203 Sosnowiec

PAnORAMA SILeSIAAdres redakcji: ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowice, [email protected]

Altus, Katowice, ul. Uniwersytecka 13Energomontaż-Południe,Katowice, ul. Mickiewicza 15Centrum Biurowe Katowice, ul. Mickiewicza 29 Rektorat UniwersytetuŚląskiego, Katowice, ul. Bankowa 12Rektorat AkademiiEkonomicznej, Katowice, ul. 1 Maja 5Silesia City Center, Chocofee,Katowice, ul. Chorzowska 107Cogitatur, Katowice,ul. Gliwicka 9aJazz Club Hipnoza, Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 2MG Centrum, Katowice, ul. Kolejowa 54Hotel Arsenal Palace,Katowice/Chorzów, ul. Paderewskiego 35Centrum Informacji Turystycznej, Katowice ul. Rynek 13Lorneta z Meduzą,

Katowice, ul. Mariacka 5Flow Club,Katowice, ul. 3 Maja 23Kato Bar, Katowice, ul. Gliwicka 3Centrum Urody,Katowice, ul. Warszawska 21Salon Berendowicz & Kublin,Katowice, ul. 3-go Maja 12Salon Berendowicz & Kublin,Katowice, ul. Wawelska 3Biuro ESK 2016, Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 2Quality Hotel Katowice, ul.Szybowa 1AWSZMOiJO Gallus, Katowice, ul.Gallusa 12Centrum Działalności Podwodnej„Nurek-Bytom”, Bytom, ul.Chorzowska 28AJazz Club Fantom, Bytom, ul. Żeromskiego 27Agora Bytom, pl. KościuszkiJarmark Świąteczny, Bytom, RynekUrząd Miejski, Będzin, ul. 11 Listopada 20

Zamek, Będzin, ul. Zamkowa 1Centrum Handlowe Pogoria,Dąbrowa Górnicza, ul. Jana III Sobieskiego 6Siłownia Dublet, Gliwice, ul.Warszawska 35Squash Ball Club, Gliwice, ul.Robotniczan 2Biurowiec GZUT, Gliwice, ul.Kościuszki 1CAutostrada A4, Punkt ObsługiKlienta, Mysłowice, ul. Piaskowa 20Śląski Klub Golfowy,Siemianowice Śląskie,ul. SowiaHotel Vacanza, SiemianowiceŚląskie, ul. Olimpijska 4Centrum Informacji Miejskiej,Sosnowiec, pl. StuleciaSalon Berendowicz & Kublin,Sosnowiec, ul. Warneńczyka 2 Urząd Miasta Sosnowiec,al. Zwycięstwa 20EXPO SILESIA, Sosnowiec, ul. Braci Mieroszewskich 124

„Panoramę Silesia” znajdą Państwo na głównych deptakach Katowic,Sosnowca, Gliwic, Bytomia i Dąbrowy Górniczej oraz w takich miejscach jak:

reklama

Zamiast samodzielnieprzygotować potrawywigilijne, coraz częściejdecydujemy sięna skorzystanie z usług firmcateringowych, a niektóredomy imponują świątecznymiiluminacjami tak bardzo, żezastanawiam się czy niechodzi tutaj o rywalizacjęsąsiedzką – mówi prof. MarekS. Szczepański, socjologz Uniwersytetu Śląskiego,którego poprosiliśmy o kilkaświątecznych refleksji

Świę ta Bo że go Na ro dze nia w ca łymwo je wódz twie ślą skim, we wszyst kichje go czę ściach, są naj bar dziej ra do sny -mi świę ta mi ro dzin ny mi. Ze wzglę duna ro sną cą za moż ność wie lu – choćoczy wi ście nie wszyst kich – ro dzin, sąświę ta mi bar dziej do stat ni mi. Niezmie nia to jed nak fak tu, że wciąż wie -lu miesz kań ców ko rzy sta z wie cze rzywi gi lij nych przy go to wy wa nych dlanaj uboż szych.

Na dal śpie wa się ko lę dy, skła da ży -cze nia i ser wu je te sa me tra dy cyj nepo tra wy wi gi lij ne (czę ściej niżprzed kil ko ma la ty, przy go to wa ne rów -

nież przez fir my ca te rin go we...). Częśćmiesz kań ców re zy gnu je z tra dy cyj ne -go drzew ka i za stę pu je go drzew kiemsztucz nym. Nie któ re do my im po nu jąświą tecz ny mi ilu mi na cja mi tak bar -dzo, że za sta na wiam się czy nie cho -dzi tu taj o ry wa li za cję są siedz ką.

Tech no lo gie i sie ci wkro czy ływ na sze świą tecz ne ży cie. Nie rzad kowi gi lij ne ży cze nia prze ka zy wa ne sąw po sta ci smsów, ma ili lub roz mówsky pe'owych. Co cie ka we nad cho dzą -ce świę ta są tak sa mo waż ne dla głę -bo ko wie rzą cych, jak też i nie wie rzą -cych, agno sty ków czy na wet zde kla ro -wa nych ate istów. Wszy scy oni, nieba cząc na re li gij ny kon tekst Bo że goNa ro dze nia, za sią dą w Wi gi lię za sto -ła mi, za śpie wa ją ko lę dy i prze ła miąsię opłat kiem.

not.�Mo�ni�ka�Pię�ciak

Wszyscy przełamiemysię opłatkiem

Monika Pacukiew

icz

arc UŚ

Panorama wyborcza

4 grudzień 2010 nr 6

reklama

Wy bo ry 2010: Sta wia my na sta bi li za cję


Lu bi my sta bi li za cję – ta ki wnio -sek pły nie z wy ni ków te go rocz -nych wy bo rów sa mo rzą do wych.Jesz cze przed gło so wa nia mi21 li sto pa da i 5 grud nia prze ko -ny wa li nas o tym so cjo lo go wie,po li to lo go wie i eks per ci ds. mar -

ke tin gu po li tycz ne go. Wy glą dana to, że po słu cha li ich urzę du -ją cy pre zy den ci Cho rzo wa, Bę -dzi na i Ru dy Ślą skiej – sta rzywy ja da cze, któ rzy wy raź nie od -pu ści li kam pa nię wy bor cząw pierw szej fa zie, prze gry wa jącosta tecz nie w dru giej tu rze wy -bo rów ze swo imi kontr kan dy da -ta mi.

PO�RAż�ki�fA�WO�Ry�tóW

Naj więk szą sen sa cją te go rocz -nych wy bo rów na Ślą sku jest de -tro ni za cja An drze ja Ko pe la, któ -ry rzą dził Cho rzo wem od 1991ro ku. An drzej Ko ta la, szef miej -sco wej Plat for my Oby wa tel skieji pre zes Wo je wódz kie go Par kuKul tu ry i Wy po czyn ku po ko nałgo za le d wie 291 gło sa mi.

304 gło sy zde cy do wa ły z ko -lei o po raż ce An drze ja Sta ni,pre zy den ta Ru dy Ślą skiej z 10-let nim sta żem. Te raz, kon -ser wa tyw ną Ru dą bę dzie rzą dzi -ła ko bie ta – Gra ży na Dzie dzic,by ła dy rek tor ka Miej skie goOśrod ka Po mo cy Spo łecz nej.

ZA�głę�Bie�NA�dAl�cZeR�WO�Ne

Za ska ku ją ca by ła tak że klę skaRa do sła wa Ba ra na w Bę dzi nie.

Kan dy dat Plat for my Oby wa tel -skiej uległ za le d wie 30-let nie mury wa lo wi – Łu ka szo wi Ko mo -niew skie mu z So ju szu Le wi cyDe mo kra tycz nej. Tym sa mym,le wi ca umoc ni ła swo ją po zy cjęw Za głę biu. W dru gich tu rachzwy cię ży li: w Dą bro wie Gór ni -czej Zbi gniew Pod ra za, a w So -snow cu Ka zi mierz Gór ski.

Re�gu�łA�się�sPRAW�dZi�łA

Ge ne ral nie gło so wa li śmy jed nakna tych, któ rych zna my, i któ rzyspraw dzi li się w pra cy na naj -waż niej szych sta no wi skach

w na szych mia stach. W cu glachwy gra li Ga briel To bor – bur -mistrz Ra dzion ko wa, PiotrUszok – pre zy dent Ka to wic, Ja -cek Gu zy – pre zy dent Sie mia no -wic Ślą skich, Sta ni sław Kor fan -ty – pre zy dent Pie kar Ślą skichoraz Mał go rza ta Mań ska -Szu lik– pre zy dent Za brza, któ ra w ar -cy pre stri żo wej po tycz ce z po -wszech nie zna nym po słem PO– Mi ro sła wem Se ku łą, trium fo -wa ła prze wa gą nie przy zwo itą– już w pierw szej tu rze wy bo -rów gło so wa ło na nią 75,68 proc.za brzan. Zwy cię stwa Mał go rza -ty Mań ski -Szu lik, Pio tra Uszo -

ka, Ga brie la To bo ra, Sta ni sła waKor fan te go po twier dza ją tak żete zę, że na wła snych po dwór -kach nie to le ru je my wiel kiej po -li ty ki, wo li my bez par tyj nych.– Sto wa rzy sze nia, któ re sta jąw szran ki z par tia mi po li tycz ny -mi w wal ce o wła dzę, mu sząprzede wszyst kim kie ro wać sięin te re sem miesz kań ców, po trze -bą da nej spo łecz no ści lo kal nej.Je śli tak nie bę dzie się dzia ło,sto wa rzy sze nie cze ka śmierć.Ina czej jest w przy pad ku par tiipo li tycz nych. Ich człon ko wie,kie dy chcą uzy skać wła dzę, za -rów no na szcze blu lo kal nym, jak

i cen tral nym, mu szą być lo jal niwzglę dem swo jej par tii. Ichdzia ła nie od zwier cie dla li niępar tii po li tycz nej. Du ża par tiapo li tycz na, mo że so bie po zwo lićna pod po rząd ko wa nie ce lów lo -kal nych ce lom ogól nym – ko -men to wał na na szych ła mach drMar cin Ga cek, so cjo log po li ty kiz Uni wer sy te tu Ślą skie go.

eMO�cje�dO kOń�cA

Naj bar dziej emo cjo nu ją ce by łyz ko lei po tycz ki w nie prze wi dy -wal nych w tym ro ku My sło wi -cach, By to miu i Gli wi cach.Osta tecz nie, w mie ście rzą dzo -nym do tych czas przez kon tro -wer syj ne go Grze go rza Osy ręwy grał bez par tyj ny Edward La -sok, w By to miu nad po pie ra nymprzez PiS Da mia nem Bar ty lątrium fo wał rzą dzą cy mia stemod czte rech lat Piotr Koj,a w Gli wi cach zwy cię stwo świę -to wał Zyg munt Fran kie wicz,któ re mu wła dzę pró bo wał wy -rwać Zbi gniew Wy go da z PO.Osta tecz nie oka za ło się, żei w tych mia stach miesz kań cywy bra li sta bi li za cję – gło so wa lina do brze so bie zna nych – Ko jai Fran kie wi cza oraz prze ciw kodo sko na le zna ne mu Osy rze.

Tegoroczne wyborysamorządowe są jużza nami. Nie ma jużpewniaków i wojowników,zostali tylko zwycięzcyi przegrani. Do tychpierwszych należą m.in.prezydenci Katowic,Zabrza i SiemianowicŚląskich, którzy zwyciężylijuż w pierwszej turze.Niepocieszeni mogą byćz kolei niemalstuprocentowi faworyci,którzy polegliw grudniowej dogrywce– m.in. dotychczasowiprezydenci Chorzowa,Będzina i Rudy Śląskiej

Fot. Bartłomiej W

nuk



reklama

Wy bo ry 2010: Sta wia my na sta bi li za cjęka�to�wi�cePiotr Uszok 51,61%

Pie�ka�ry�Ślą�skieStanisław Korfanty 54,19%

Ra�dzion�kówGa briel To bor – 76,58%

sie�mia�no�wi�ce�Ślą�skieJa cek Gu zy 52,12%

Za�brzeMałgorzata Mańska-Szulik 75,68%

WyNiki�dOgRyWek�(5�gRudNiA�2010�R.)

BytomPiotr Koj 52,93%Damian Bartyla 47,07%

BędzinŁukasz Komoniewski 56,60%Radosław Baran 43,40%

gliwiceZygmunt Frankiewicz 67,44%Zbigniew Wygoda 32,56%

chorzówAndrzej Kotala 50,59%Marek Kopel 49,41%

dąbrowa�górniczaZbigniew Podraza 63,60%Krzysztof Stachowicz 36,40%

MysłowiceEdward Lasok 82,45%Grzegorz Osyra 17,55%

Ruda�ŚląskaAndrzej Stania 49,55%Grażyna Dziedzic 50,45%

sosnowiecKazimierz Górski 53,31%Jarosław Pięta 46,69%

tarnowskie�góryArkadiusz Czech 69,33%Kazimierz Szczerba 30,67%

Naj więK Si wy gRa Ni (21 li STO pa Da 2010 R.)

A niech toSzlAk!

Temat numeru


Mo�ni�ka�Pa�cu�kie�wicz

Adam Haj du ga, za stęp ca dy rek to -ra wy dzia łu pro mo cji i współ pra -cy mię dzy na ro do wej Urzę duMar szał kow skie go Wo je wódz twaŚlą skie go pod kre śla, że przy łą -cze nie do Szla ku za czy na świad -czyć o pre sti żu obiek tu. Sta ło siętak mię dzy in ny mi dzię ki In du -stria dzie, im pre zie pro mu ją cejSzlak. I choć w tym ro ku od by łasię po raz pierw szy, przy cią gnę -ła 29 tys. lu dzi! W im pre zie wzię -ło udział po nad 20 miast i 40 znajdujących się w nich za -byt ków, czę sto do pie ro „apli ku ją -cych” o włą cze nie do szla ku.Pierw sze ba da nia po ka za ły, żepo ło wa go ści im prez zwią za nychz In du stria dą zwie dza ła obiek typo prze my sło we po raz pierw szyw ży ciu. To świad czy o ogrom -nym po ten cja le, ja ki kry je sięw Szla ku Za byt ków Tech ni -ki. I mo że wy ja śniać za in te re so -wa nie nim za rząd ców ko lej nychobiek tów po prze my sło wych.

tech�Ni�kA,�sZtu�kA,�BOks

Haj du ga wy ja śnia, że każ dy z no -wo przy łą czo nych za byt ków jestwy jąt ko wy. Na przy kład Elek tro -cie płow nia Szom bier ki oka za łasię do sko na łym miej scem nie tyl -ko dla wy stę pów ar ty stów, alei dla or ga ni za cji… ga li bok ser -skiej. Za kład, mi mo że wciąż pro -du ku je cie pło dla oko licz nychmiesz kań ców, nie ustan nie jestuatrak cyj nia ny dla tu ry stów.W ostat nich dniach od re mon to -wa no i pod świe tlo no ze gar wie żo -wy. Go dzi nę moż na od czy tać na -wet z od da lo nej o kil ka set me trówuli cy Za brzań skiej w cen trum

Szom bie rek, dziel ni cy By to mia.Oka zjo nal nie bu dy nek Elek tro -cie płow ni jest pod świe tla ny.Świa tło dzia ła jak lep na fo to gra -fów i zwie dza ją cych. I nie by wa leuatrak cyj nia każ dy za by tek. Dla -te go też i Szyb Pre zy dent w Cho -rzo wie jest pod świe tlo ny (ina czejniż by tom ska Elek tro cie płow nia– każ de go dnia). Za fa cho wy re -mont mo der ni stycz ne go żel be to -no we go szy bu od po wia da mia sto,na to miast ilu mi na cja jest dzie łemfir my Vat ten fall.

WAż�NAWsPół�PRA�cA

I wła śnie ta ką ści słą współ pra cęmiast, sto wa rzy szeń czy pry wat -nych in sty tu cji do ce nia ją pra cow -ni cy Urzę du Mar szał kow skie goWo je wódz twa Ślą skie go, któ rzyza rzą dza ją Szla kiem. Co dzie jesię z obiek tem po zba wio nym do -zo ru wła ści cie la, po ka za ły lo sydwor ca ko le jo we go w Cheb ziu,dziel ni cy Ru dy Ślą skiej. Kil ka latte mu od no wio ny, tak że dzię ki sta -ra niom mia sta, po wy co fa niuz nie go kas bi le to wych, zo stał zu -peł nie zde wa sto wa ny. I w efek cie,w tym ro ku, wy kre ślo ny z li styobiek tów Szla ku. Po dob nie jakPor ce la na Ślą ska, któ rej za kładjest obec nie nie do stęp ny dla zwie -dza ją cych z po wo du upa dło ści.

kO�lej�kA�dA�lej�stOi

Obec nie szlak two rzy 36 obiek -tów. Wy star czy? Ależ skąd. Wciążwie le osób ma rzy o wpi sa niu ko -lej nych. – Ma rzył bym o wpi sa niuwarsz ta tów tram wa jo wychw Cho rzo wie Ba to rym. Gdy bytyl ko ze stro ny Tram wa jów Ślą -skich by ła wo la, moż na by by ło

po ka zać hi sto rię ko mu ni ka cjina Ślą sku – mó wi Hen ryk Mer cik.Gdy Szlak po wsta wał, był kon ser -wa to rem miej skim w Ru dzie Ślą -skiej i wpi sy wał tam tej sze obiek -ty na li stę. Te raz opie ku je się cho -rzow ski mi za byt ka mi, do pil no wałre mon tu Szy bu Pre zy dent i do pi -sa no go do szla ku.

WOcZe�ki�WA�Niu�NAgWiAZ�dy

Co da lej bę dzie dziać się ze Szla -kiem, bę dzie się tyl ko roz ra stał,czy tak że zmie niał? Haj du ga pla -nu je stwo rze nie li sty dzie się ciu,dwu na stu „Gwiazd Szla ku”, czy linaj pręż niej dzia ła ją cych obiek tów,dzię ki któ rym tu ry ści tra fią teżdo mniej zna nych za byt ków. Naj -pew niej tra fią na tę li stę obiek ty,któ re już te raz przy cią ga ją naj wię -cej zwie dza ją cych. Na szczy cie tejli sty jest Mu zeum Bro wa ru Ży -wiec, któ re rocz nie przy cią ga oko -ło 100 tys. zwie dza ją cych. Na dru -gim miej scu jest Za byt ko wa Ko -pal nia Wę gla Ka mien ne go Gu idow Za brzu, któ ra ma oko ło 66 ty -się cy go ści rocz nie. Trze ciei czwar te miej sce zaj mu ją tar no -gór skie za byt ki: Za byt ko wą Ko -pal nię Sre bra od wie dza rocz nie60 ty się cy lu dzi, a Sztol nię Czar -ne go Pstrą ga – 40 ty się cy lu dzi.

Rocz nie wszyst kie obiek tySzlaku Za byt ków Tech ni ki od -wie dza oko ło 500 ty się cy osób.Kto chce oglą dać stu let nie ma szy -ny pa ro we, zjeż dżać pod zie mięlub zgłę biać taj ni ki pro duk cji za -pa łek? Ba da nia po ka za ły, że tenie ty po we za byt ki od wie dza ją niesza le ni tu ry ści, ale bar dzo po rząd -ni lu dzie, któ rych chęt nie mie li by -śmy za są sia dów. Wśród go ści In -du stria dy do mi no wa li lu dzie

Aż 26 obiektów starałosię o przyłączeniedo Szlaku ZabytkówTechniki WojewództwaŚląskiego. Udało się tylkoszóstce.Od niedawna do szlakunależą: cieszyńskieMuzeum Drukarstwa,Wieża Wyciągowa SzybuPrezydent w Chorzowie,Galeria SztukiWspółczesnej Elektrowniaw Czeladzi, KopalniaĆwiczebna MuzeumMiejskiego Sztygarkaw Dąbrowie Górniczej,Huta Szkła Zawieciew Zawierciu orazElektrociepłowniaSzombierki w Bytomiu



1. elek tro cie płow nia Szom bier ki w la -tach 30. XX wie ku by ła naj więk szą elek -trow nią w eu ro pie. Bu dy nek jed nym

przy po mi na twier dzę, in nym ko ściół. Znaw cywy so ko ce nią ar chi tek tu rę z okre su wcze sne -go mo der ni zmu, au tor stwa nie miec kich ar chi -tek tów emi la i Geo r ga Zil l man nów. War to zo -ba czyć wie że: ze ga ro wą i wę glo wą oraz ha lęma szy now ni z uni ka to wym mo drze wio wymskle pie niem i em po rą, a tak że naj wyż szew eu ro pie ce gla ne ko mi ny. na dzie dziń cupod dru gim co do wiel ko ści pol skim ze ga remwie żo wym z tar czą na czte ry stro ny świa ta– moż na po czuć kli mat pru skich zam ków.Wnę trza elek tro cie płow ni przy cią ga ją nie tyl koama to rów in du strial nych wy cie czek oraz twór -ców i uczest ni ków wy da rzeń ar ty stycz nychi spor to wych. Elek tro cie płow nia Szom bier ki, By tom, ul. Ko sy nie rów 30, www.ec szom bier ki.pl

2. Hu ta Szkła w Za wier ciu pro wa dzi pro -duk cję szkła nie prze rwal nie od 1884 ro -ku. Zwie dza jąc za kład moż na zgłę bić taj -

ni ki to pie nia i for mo wa nia szkła oraz zdo bie niai po le ro wa nia – na da ją ce go wy ro bom nie po -wta rzal ny kształt i blask. Przyj rzeć moż na sięrów nież pro ce so wi ręcz ne go zdo bie nia wy ro -bów krysz ta ło wych, pra cy au to ma tu zdob ni -cze go, a tak że zo ba czyć na rzę dzia, ja kie sto -so wa ne są przy ręcz nym for mo wa niu (dmu -cha niu) wy ro bów. Ca ły pro ces zwie dza nia od -by wa się pod czas nor mal nej pra cy za kła dui bie żą cej pro duk cji wy ro bów krysz ta ło wych.na za koń cze nie moż na tak że od wie dzić eks -po zy cję mu ze al ną przed sta wia ją cą wzor nic -two z mi nio nych lat i zro bić za ku py w skle pieprzy za kła do wym.

Hu ta Szkła, Za wier cie, ul. To wa ro wa 18,www.hsg.pl

3. Mu zeum Dru kar stwa w Cie szy nie toma gicz ne miej sce, w któ rym za cho wałsię kli mat daw nej dru kar ni. Zwie dza ją -

cy (za wsze z prze wod ni kiem) jest świad kiempo wsta wa nia dru ku ar cha icz ną me to dą ty po -gra ficz ną. To je dy ne ta kie mu zeum w kra ju,gdzie ca ły zgro ma dzo ny sprzęt i ma szy ny sąspraw ne. Oprócz lek cji hi sto rycz nych, pro po -nu je my warsz ta ty gra ficz ne, gdzie uczest nikwła sno ręcz nie wy ko nu je for mę, z któ rejpo wy dru ko wa niu uzy sku je od bit kę swe godzie ła. Mu zeum Dru kar stwa w Cie szy nie, ul. Głę bo ka 50, Cie szyn, www.mu zeum dru kar stwa.eu

4. Ga le ria Sztu ki Współ cze snej elek trow -nia, to je den z nie licz nych obiek tów, bę -dą cy świad kiem „zło te go wie ku” ko pal ni

„Sa turn”, zbu do wa nej w XIX wie ku przez księ -cia Hu go von Ho hen lo he, a do pro wa dzo nejdo świet no ści przez łódz kich fa bry kan tów,„kró lów ba weł ny”: Ka ro la von Sche ible ra i Al -fre da Bie der man na, twór ców To wa rzy stwaGór ni czo -Prze my sło we go „Sa turn”. Dziśw daw nej elek trow ni pul su je no we ży cie – mi -ja ją ce dni i mie sią ce wy zna cza ją da ty ko lej -nych ar ty stycz nych spo tkań. Wśród no szą cychimio na swych wła ści cie li kół za ma cho wychi pul pi tów ste row ni czych na no wo ży je pra ca– to ener gia czer pa na z nie prze bra nych źró dełsztu ki. Ga le ria Sztu ki Współ cze snej Elek trow nia,Cze ladź ul. Deh ne lów (te ren ko pal ni Sa -turn), www.ga le ria -elek trow nia.pl

5. Ko pal nia Ćwi czeb na Mu zeum Miej skie gow Dą bro wie Gór ni czej po wsta ła w 1927 r.,ja ko obiekt szko le nio wy Pań stwo wej Szko -

ły Gór ni czej i Hut ni czej im. Sta ni sła wa Sta szi ca.W za byt ko wych wy ro bi skach o łącz nej dłu go -ści 800 me trów, za pre zen to wa no ma szy ny i urzą -dze nia gór ni cze uży wa ne w gór nic twie w dru giejpo ło wie XX wie ku. Ko pal nia skła da się z wy ro -bisk zlo ka li zo wa nych na trzech po zio mach po łą -czo nych po chyl nia mi. na naj niż szym po zio mieudo stęp nio na jest ścia na wę glo wa w po kła dzieo nu me ra cji 401. Ze wzglę du na pa nu ją ce w Ko -pal ni Ćwi czeb nej wa run ki gór ni cze (tem pe ra tu -ra 11-12 stop ni Cel sju sza, wil got ność po wie -trza 80-90 proc.) za le ca ne jest sto so wa nie wy -god ne go (peł ne go) obu wia i cie plej sze go okry -cia. Zwie dza ją cy otrzy mu ją do dat ko wo kurt kiochron ne i heł my oraz oświe tle nie oso bi ste. Ko pal nia Ćwi czeb na Mu zeum Miej skie goSzty gar ka, Dą bro wa Gór ni cza, ul. Gór ni -cza, www.mu zeum -da bro wa.pl

6. Przy gra ni cy Cho rzo wa Sta re go i by łejKró lew skiej Hu ty, na te re nie po mię dzy uli -ca mi Pio tra Skar gi i Ta de usza Ko ściusz ki

stoi za byt ko wa wie ża wy cią go wa daw ne go szy -bu,, Pre zy dent” nie ist nie ją cej już ko pal ni. To uni -kal na w ska li eu ro py żel be to no wa kon struk cja– wy bu do wa na zgod nie z wy mo ga mi mo der ni -zmu. Wie czo ra mi jej uro dę pod kre śla ko lo ro wailu mi na cja. na te re nie ko pal ni funk cjo nu je kom -pleks Szty gar ka obej mu ją cy m.in: re stau ra cję,pen sjo nat, SPA, ga le rię „Straż Po żar na” oraz ka -wiar nię Pod Wie żą. La tem na sce nie pod wie żąor ga ni zo wa ne są m.in. spek ta kle „Cho rzow skie -go Te atru Ogro do we go”. Szty gar ka, Cho rzów, ul. Pio tra Skar gi 34,www.szty gar ka.pl szty gar ka@szty gar ka.pl

Nowe atrakcje na Szlaku Zabytków Techniki(na podstawie informacji Śląskiej Organizacji Turystycznej):

StwórzmyprogramzwiedzaniaMó wi Edward wy żgoł,prze wod nik, wła ści cielbiu ra tu ry stycz ne go

Szla ki ta kie jak Szlak Za byt ków Tech ni kido pie ro za ist nia ły. I na przy kład do mniedo cie ra ją sy gna ły, że bar dzo moc no za -in te re so wa ły Fran cu zów. Zwłasz czastar sze oso by – te, któ re daw no pro du -ko wa ły urzą dze nia, ja kie do dziś w na -szych za byt kach sto ją. Ja sam po szla kuob wo zi łem tyl ko po je dyn czych za pa leń -ców. Wy ma ga ło to wie le przy go to wań,bo jak się oka zu je, do wie lu obiek tówmoż na wejść tyl ko wte dy, gdy za ła twisię po zwo le nie w „cen tra li”, a ta jestw Ka to wi cach. Za bra ło mi to ja kieś dwadni! Czy to du żo? To są dwa dni pra cy,za któ re nikt nie pła ci. Przy or ga ni za cjiSzla ku Za byt ków Tu ry sty ki do strze gamje den po waż ny błąd. Je go or ga ni za to rzynie po da ją in for ma cji, ile zaj mu je prze -jazd z jed ne go obiek tu do na stęp ne go.My tu na miej scu je ste śmy so bie w sta -nie wy obra zić tra sę prze jaz du, ale ta kama ła grup ka Fran cu zów? A prze cieżprze jazd z Cie szy na do Za wier cia zaj -mu je trzy go dzi ny. Dla te go le piej, mo imzda niem, by ło by ofe ro wać pe wien pro -gram zwie dza nia, a nie sa me obiek ty.na przy kład: za trzy mu jesz się w ho te luw By to miu i mo żesz zo ba czyć ta ki, ta kii ta ki obiekt, tu zjesz obiad, a tam śpisz.Być mo że na swo jej stro nie or ga ni za to -rzy szla ku po win ni wska zy wać biu ra tu -ry stycz ne, któ re ta ki pro gram zor ga ni -zu ją. Po za tym, jak już je ste śmy w Cie -szy nie to oprócz Mu zeum Dru kar stwawar to prze cież zo ba czyć Stud nięTrzech Bra ci, We ne cję Cie szyń ską czyRo tun dę.

reklamaz wy kształ ce niem śred nim, śred -ni mi do cho da mi oraz dzieć -mi. I pew nie dla te go ad mi ni stra -to rzy za byt ków po wo li wie trząbiz nes. – Co raz wię cej pod mio -tów zwra ca się do nas z pro po zy -cją, by ko ope ro wać przy szla ku.Ry nek za czy na ko mer cyj nie do -strze gać pro dukt – mó wi za do wo -lo ny Adam Haj du ga. I dla te goprzy stro nie Szla ku po wsta ła za -kład ka: „Szlak po le ca”.

PRO�MO�cjA�Re�giO�Nu�kOsZ�tu�je

Być mo że moż li wość za ra bia niana Szla ku spra wi, że kil ka dzie siątróż nych in sty tu cji współ two rzą -cych go, do ga da się i stwo rzywspól ną ofer tę. Jak do tej po ry zapro wa dze nie i pro mo cję Szla kuoraz or ga ni za cję na przy kład In -du stria dy jest od po wie dzial nyurząd mar szał kow ski. – Ozna ko -wa nie tyl ko jed ne go obiek tu wpi -sa ne go wła śnie na Szlak to kosztoko ło 10 ty się cy zło tych. Na Szlakwy da li śmy już 2,8 mi lio na zło -tych od 2006 ro ku do 1 stycz nia2010 i 2,5 mi lio na zło tych odstycz nia te go ro ku – pod su mo wu -je Haj du ga.

Szlak w za mie rze niu urzęd ni -ków ma wy pro mo wać nasz re gion,a tak że przy po mi nać o je go hi sto -rii. Jest uni kal ny w ska li kra ju, a na -wet Eu ro py. Na po cząt ku te go ro -ku, ja ko je dy ny z Eu ro py Środ ko -wej i Wschod niej, zo stał włą czo nydo Eu ro pej skie go Szla ku Dzie -dzic twa Prze my sło we go (Eu ro pe -an Ro ute of In du strial He ri ta ge).

Czy tel ni ków z pew no ściąucie szy in for ma cja, że jest już wy -zna czo na da ta ko lej nej In du stria -dy. Od bę dzie się ona 11 czerw ca2011 ro ku.

ZDJĘC

IA: ARC

ŚŁĄSKIEJ OR

GAN

IZACJI TU

RYSTYCZN

EJ

Panorama inwestycji

8 grudzień 2010 nr 6


Ago ra ru szy ła nie daw no, 15 li -sto pa da. Mi nie spo ro cza su za -nim się opa trzy i stra ci urok no -wo ści. – By łam już dru gie godnia. I po do ba mi się. Uwa żam,że pa su je do oto cze nia. Oko licz -ne ka mie ni ce od bi ja ją sięw szkla nych ścia nach, frag men -ty wy ło żo ne pia sko wy mi pły ta -mi pa su ją do se ce syj nych ka mie -nic By to mia – mó wi 25-let niaSa bi na. Wcze śniej krę ci ła no -sem, że ga le ria za sło ni ła ko ściółśw. Trój cy (świą ty nia z koń -ca XIX wie ku na ro gu pl. Ko -ściusz ki i ul. Kwiet niew skie go).– Wie żę ko ścio ła świet nie wi daćz re stau ra cji na pię trze. To bar -dzo nie ty po wy wi dok – ucie szy -ła się Sa bi na po pierw szych za -ku pach. Zmar twi ła się tyl ko jed -nym – otwar to tyl ko częśćskle pów. Pla no wa ła wiel kie po -lo wa nie, a ku pi ła tyl ko czap kę.– W za sa dzie wszyst kie skle pyprzy cią ga ły klien tów, a skle pyz branż zwią za nych z mo dą prze -ży wa ły ob lę że nie. – Sto li kina po zio mie re stau ra cyj nym by łysta le peł ne – przy zna je Ka ta rzy -na Skal ska, mar ke ting me na gerAgo ry.

Nie wszy scy na jem cy zdą żąotwo rzyć skle py – Jan Olav Bra -aten z fir my Bra aten+Pe der senplus Part ners, któ ra wy bu do wa łaAgo rę, przy znał to jesz czeprzed otwar ciem ga le rii. Na nie -któ re skle py przyj dzie nam po -cze kać na wet do na stęp ne go ro -ku. Jed nak… bu do wa Ago ry By -tom przy pa dła na czas szczy tukry zy su i w Pol sce od czu li śmyje go mię dzy na ro do we skut ki.Mi mo to dziś Ago ra By tom jestmiej scem, w któ rym jest wie luna jem ców i ma rek. Głów niedzię ki te mu, że ga le ria to je dy -na te go ty pu in we sty cja o bar dzoatrak cyj nej lo ka li za cji w cen trumBy to mia.

Nie�ty�PO�We�PAR�kO�WA�Nie

Ago ra jest wy jąt ko wa nie tyl kodla te go, że stoi na pla cu, któ rywie lu lu dzi my li ło z ryn kiem.Wy jąt ko wa jest też z in nych po -wo dów. Ja ko je dy na w oko li cyga le ria ma par king nie przy wej -ściu, ale przy in nej uli cy. Ga le riaznaj du je się na pla cu Ko ściusz ki,

a jej par king na 820 miejsc po ło -żo ny jest w po mię dzy uli ca miKwiet niew skie go, Ja in ty, Dzie ciLwow skich i We be ra. Przy bu do -wie par kin gu wy ko rzy sta no nie -do koń czo ne bu dyn ki tak zwa ne -go Kwar ta łu. To by ła jed na z naj -bar dziej wsty dli wych czę ścicen trum By to mia – po ni gdy nie -zre ali zo wa nych pla nach uno wo -cze śnie nia mia sta przy ul. Kwiet -niew skie go sta ły tyl ko szkie le tydo mów.

Po sta wie nie par kin gu w pew -nej od le gło ści od Ago ry kom pli -ku je jej dzia łal ność. Czy bo wiempar kin gi ma ją być bez płat ne?By tom nie od sta je od in nychmiast aglo me ra cji i w środ ku ty -go dnia każ de miej sce par kin go -we jest tu na wa gę zło ta, a za dar -mo par ko wać moż na tyl ko wie -czo ra mi i w wol ne dni. Jest więcbar dzo praw do po dob ne, że za -miast pła cić za po stój w cen trum,by to mia nie zo sta wią au to na par -kin gu Ago ry. Zaś wpro wa dze nieopła ty za skle po wy par king mo -że znie chę cić klien tów do ga le -rii. Pró bą po go dze nia wo dyz ogniem jest za po wiedź, że„przez pierw sze ty go dnie” par -king bę dzie za dar mo. Jan OlavBra aten nie zdra dził jak dłu gopo trwa ta pro mo cja.

efekt�AgO�Ry

Za bu do wa znisz czo ne go Kwar -ta łu i wie lo po zio mo wy par kingto nie je dy ne „po ago ro we” zmia -ny w By to miu. – Wy star czyprzejść uli ca mi przy le ga ją cy mido Ago ry, by za uwa żyć, że oko -li ca się zmie nia. Do ty czy to sta -nu bu dyn ków, ulic i chod ni ków– mó wi Piotr Koj, pre zy dent By -to mia. – Od no to wa li śmy wy raź -ne oży wie nie na ryn ku nie ru cho -mo ści. W cią gu dwóch lat mia stosprze da ło wszyst kie ka mie ni ceznaj du ją ce się w po bli żu Ago ry.Od na wia ne są nie tyl ko te bu -dyn ki, któ re na le ża ły do mia sta,ale i te, któ re wcze śniej na le ża łydo pry wat nych wła ści cie li.

Ka ta rzy na Krze miń ska– Kru czek, rzecz nik pra so wyUrzę du Miej skie go w By to miu,pre cy zu je: – Spo śród ka mie nicznaj du ją cych się w są siedz twieAgo ry, wszyst kie, któ re na le ża łydo mia sta zo sta ły sprze da ne, a sąto bu dyn ki przy uli cach Gli wic -

kiej 16, 18, 23, 25, Kwiet niew -skie go 3, 5 oraz Pił sud skie -go 18, 39. Te ka mie ni ce zo sta łysprze da ne w la tach 2008-2010,łącz nie za 3 mi lio ny 763 ty siącezło tych. Z po bież nych na wet wy -li czeń wy ni ka, że sta ty stycz -na za byt ko wa ka mie ni ca w są -siedz twie Ago ry kosz to wa ła nie -ca łe pół mi lio na zło tych. Tota nio, zwłasz cza w świe tle in for -ma cji, że Ago ra kosz to wa ła oko -ło 90 mi lio nów eu ro!

– Przy ję to za sa dy, że to niece na przy sprze da ży za byt ko -wych ka mie nic jest naj waż niej -sza. In we stor ma przed sta wićpro jekt wy ko rzy sta nia bu dyn kui w cią gu dwóch lat zre ali zo -wać 30 pro cent in we sty cji – wy -ja śnia Kru czek – Krze miń ska.Rzecz nicz ka przy po mi na tak że,że wła ści cie le ka mie nic przy stę -pu jąc do ich re mon tu mo gą li -czyć na zwol nie nie z po dat kuod nie ru cho mo ści oraz, że Ra daMiej ska w By to miu w tym ro kupo zwo li ła na zwol nie nie od po -dat ku od nie ru cho mo ści bu dyn -ków lub ich czę ści, w któ rych od -no wio no ele wa cje.

W wy ni ku sta rań ka mie nicz -ni ków i mia sta w są siedz twiepla cu Ko ściusz ki oczy cie szą od -no wio ne fron ty za byt ko wych bu -dyn ków: moż na je zo ba czyćna Ja in ty, Ka to wic kiej, Gli wic -kiej, Pie kar skiej…

Przy bu do wie ga le rii han dlo -wej wy re mon to wa no mię dzy in -ny mi to ro wi sko mię dzy tram wa -jo wy mi przy stan ka mi na pl. Si -kor skie go i na Są do wej. PlacSi kor skie go dzie lą od Ago ry ja -kieś czte ry mi nu ty spa ce ru, dla -te go tram waj jest jed nym z naj -wy god niej szych spo so bów do tar -cia do ga le rii. Tym bar dziej, żepo od świe że niu skwe rów na pla -cu i pod świe tle niu fan ta stycz ne -go bu dyn ku li ceum im. Si kor -skie go, stał się jed nym z naj efek -tow niej szych za kąt ków By to mia.An na Ko te ras z KZK GOP po -twier dza, że nie któ re cen tra han -dlo we w na szym re gio nie pła cąza na przy kład więk szą ilość po -łą czeń. Wte dy mo gą li czyć, żenaj bliż szy przy sta nek bę dzie na -zy wał się tak sa mo jak sklep.Czy Ślą za cy chęt nie ko rzy sta jąz ko mu ni ka cji pu blicz nej wy bie -ra jąc się do mar ke tu? – Nie pro -wa dzi my ta kich ba dań – mó wi

Ko te ras. – Ale do wie lu cen trówhan dlo wych ła twiej do je chać ko -mu ni ka cją pu blicz ną niż sa mo -cho dem, zwłasz cza gdy idzie mytyl ko do ki na, czy nie ro bi my du -żych za ku pów.

gA�le�RiA�kul�tu�Ry

Ago ra ma am bi cje stać się ko lej -ną in sty tu cją kul tu ral ną w By to -miu. Dla te go trze cie pię tro po -świę ci ła na prze strze nie wy sta -wo we i kon cer to we. Zresz tą jużkil ka lat te mu, gdy tyl ko za czę łasię bu do wa Ago ry, jej in we sto rzypo sta no wi li współ or ga ni zo waćwy da rze nia kul tu ral ne. W tymro ku już po raz trze ci mło de gru -py stre et dan ce’u ry wa li zo wa łyo na gro dę Ago ry w ogól no pol -skim tur nie ju or ga ni zo wa nymw ra mach Mię dzy na ro do wejKon fe ren cji Tań ca Współ cze sne -go, jed ne go z naj waż niej szychwy da rzeń te go ty pu w Eu ro pie.Przed otwar ciem ga le ria pro mo -wa ła się tak że po przez dzia ła niapa ra kul tu ral ne: przy szli klien ciukła da li li me ry ki, pro jek to wa listro je, wy szu ki wa li sta re pocz -tów ki z By to mia, ma lo wa li świa -tłem…

Zda niem Ma cie ja Bor sy z ka -to wic kie go od dzia łu To wa rzy -stwa Urba ni stów Pol skich za an -ga żo wa nie w kul tu rę jest dla in -we sto rów ga le rii han dlo wejko niecz no ścią. – Ży je my w ta -kich cza sach, że nie trze ba wy -cho dzić z do mu. Mo że my zro bićza ku py przez In ter net, za mó wićpiz zę, za ła twić spra wy w urzę -dzie. Mu si być ja kiś pre tekst, by -śmy wy szli, na przy kład kon certz mu zy ką in ną niż z pły ty, mu zy -ka na ży wo w re stau ra cji, w któ -rej je my obiad – mó wi Ma ciejBor sa. Je go zda niem nie trze badłu go cze kać, by oce nić wpływAgo ry na By tom. – Bar dzo do -brze się sta ło, że ga le ria po wsta -ła w cen trum. Skle py na obrze -żach za bi ja ją mia sto, wy cią ga jąz nie go han del; tak się sta łow przy pad ku Si le sii w Ka to wi -cach. Po za tym ta kie cen tra han -dlo we na ogół roz wią zu ją pew nepro ble my mia sta, na przy kładz par kin ga mi. Oczy wi ście po wo -du ją pro ble my – są na przy kładkor ki. Ale chy ba le piej mieć mia -sto z kor ka mi, niż ta kie, do któ re -go nikt nie chce przy je chać.

Uwaga,tu zmienia się miastoChcesz zobaczyć jak zmienia się miasto? przyjedź do Bytomia. Był senny plac Kościuszki z ławkami i klombami,a jest agora, czyli galeria handlowa. Zmieniły się widoki z Dworcowej czy Sądowej – kilka lat temu uliceotwierały się na plac, tak jak rzeki wpadają do jeziora. Teraz też te ulice przypominają rzeki, tyle że ludzi,którzy koniecznie chcą zobaczyć centrum handlowe, sprawdzić czy podają tam dobrą kawę, zobaczyć filmw pierwszym w mieście wielosalowym kinie. w pierwszym tygodniu agora miała 225 tys. klientów (w Bytomiumieszka około 180 tys. osób)

W cią�gu�dwóch�lat�mia�sto�sprze�da�ło�wszyst�kie�ka�mie�ni�ce�znaj�du�ją�ce�sięw po�bli�żu�Ago�ry.�Od�na�wia�ne�są�nie�tyl�ko�te�bu�dyn�ki,�któ�re�na�le�ża�łydo mia�sta,�ale�i te,�któ�re�wcze�śniej�na�le�ża�ły�do pry�wat�nych�wła�ści�cie�li

Mo ni ka Pa cu kie w

iczM

o ni ka Pa cu kie wicz


– Mam dwa krzy że świę te go Be -ne dyk ta. Je den z nich po bło go -sła wił słu ga Bo ży pa pież Jan Pa -weł II i je go wła śnie uży wampod czas eg zor cy zmów. Kie dyś,kie dy się po my li łem, Sza tanmnie wy śmiał. Usta mi opę ta ne -go wy szy dził mnie i wy kpił war -tość krzy ża – za czy na swo jąopo wieść ksiądz Ja nusz Czen -czek, eg zor cy sta z die ce zji gli -wic kiej, do da jąc, że oso ba opę -ta na, nad któ rą się mo dlił, niewie dzia ła, że ma dwa krzy że.

Z ro ku na rok ro śnie licz balu dzi, któ rzy szu ka ją po mo cyu eg zor cy stów. – Dla osób, któ resą nę ka ne przez Złe go to hor ror,ale Pan Bóg ni gdy nie od ma wiami ło ści – mó wi ksiądz Ja nusz,któ ry w po ło wie li sto pa da za -mel do wał się w pod war szaw -skim Nie po ka la no wie na dru gimw tym ro ku zjeź dzie pol skicheg zor cy stów. Przy by ło na nie gopo nad stu księ ży! To im po nu ją -ca licz ba zwa żyw szy na fakt, żejesz cze kil ka na ście lat te mu eg -zor cy ści by li mia no wa ni tyl kodo kon kret nych przy pad ków.

Eg zor cy ści ob cu ją ze zja wi -ska mi, któ re trud no lo gicz niewy tłu ma czyć, dla te go bar dzorzad ko opo wia da ją o swo jej pra -cy. – Tak że z po wo du po pa da nialu dzi w dwie skraj no ści. Jed nąjest nie wia ra w Sza ta na i ośmie -sza nie go po przez przy pi na niemu ro gów i ogo na. Dru gą– przed sta wia nie Sza ta na ja koal ter na ty wę dla Bo ga – wy ja śniaksiądz Czen czek przy po mi na jąc,że chrze ści jań ska wi zja świa tanie dzie li go na dwie rów no rzęd -ne po ło wy – do brą i złą.

„Gdy Kościół publiczniei na mocy swojej władzyprosi w imię JezusaChrystusa, by jakaśosoba lub przedmiot byłystrzeżone od napaściZłego i wolne od jegopanowania, mówimyo egzorcyzmach”

Ka te chizm Ko ścio ła Ka to lic kie goo eg zor cy zmach

– Czło wiek nie sta no wi żad -nej war to ści dla Sza ta na, jest je -dy nie środ kiem do osią gnię ciace lu, któ rym jest zro bie nie jaknaj więk szej przy kro ści Bo gu– mó wi ksiądz Czen czek i wy li -cza pod sta wo we me to dy, któ resto su je Zły. To przede wszyst kimroz bu dza nie cie ka wo ści orazprze war to ścio wa nie po jęć.– Bar dzo czę sto zda rza się, żepod czas spo wie dzi mło dzi lu -

dzie mó wią: „Spa łem z mo jądziew czy ną”, „Ko cha łam sięz mo im chło pa kiem”. Od po wia -dam im na to: „Świet nie! Ktośpi, ten nie grze szy!” – żar tu jeksiądz Ja nusz, wy ja śnia jąc, żenie cho dzi o „spa nie” czy „ko -cha nie”, a o grzech cu dzo łó stwa.

Jed nak tyl ko nie wie le osóbszu ka ją cych po mo cy u eg zor cy -sty moż na tak na praw dę na zwaćmia nem opę ta nych. Opę ta nie jestro zu mia ne ja ko akt wo li czło wie -ka, któ ry przyj mu je Sza ta na ja koswo je go pa na. To naj trud niej szeprzy pad ki, bo wte dy czło wiekmu si chcieć wy rzu cić złe go du -cha. Oka zu je się, że pod sta wo wąprzy czy ną po krew nej opę ta niuob se sji de mo nicz nej jest prze -kleń stwo. – W swo jej po słu dzespo tka łem się z wie lo ma przy -pad ka mi, przy któ rych fil mo wehor ro ry to nie win ne baj ki – mó -wi ta jem ni czo eg zor cy sta z Gli -wic i do da je, że skut ki prze -kleństw nie mu szą być od czu wal -ne od ra zu. Mo gą się po ja wićpo kil ku, kil ku na stu, a na wet kil -ku dzie się ciu la tach. – Ma gia,wróż by, ho ro sko py, cza ry, ta li -zma ny, amu le ty, róż ne go ro dza jusen ni ki, czę sto no szą zna mio -na za ba wy. Tak na praw dę sągrze cha mi prze ciw I przy ka za niuBo że mu, a przez to za pro sze niemSza ta na do swo je go ży cia. A onnie ma po czu cia hu mo ru – kon -ty nu uje.

Jak bro nić się przed Sza ta -nem? Od po wiedź jest pro sta:mo dli twą, re gu lar nym uczest ni -cze niem w mszach świę tychi czę stą spo wie dzią. – W świe ciema te rial nym nie ma próż ni. Niema jej też w świe cie du cho wym– je śli wy rzu cisz Bo ga ze swo je -go ży cia, to w je go miej sce wej -dzie Sza tan. Wal ka du cho waroz gry wa się tu i te raz – pod su -mo wu je ksiądz Czen czek.



Opę ta ni są wśród nasRośnie liczba ludzi, którzy szukają pomocy u egzorcystów. Kolejki do księży pełniących ten rodzaj posługi przypominają te do obleganych lekarzy specjalistów.Na spotkanie z księdzem januszem Czenczkiem, jedynym egzorcystą w diecezji gliwickiej trzeba czekać około trzech tygodni, mimo że od sierpnia ubiegłego rokuzajmuje się tylko opętanymi i jak sam przyznaje: problem jest palący

jak wy glą da opę ta ny?

Opę ta ni wpa da ją w fu rię, rzu ca ją prze -kleń stwa mi, mó wią ob cy mi ję zy ka mi,któ rych nie zna ją, a to co świę te, bu -dzi w nich nie na wiść. Zda rza się, żewie dzą o czymś, o czym wie dzieć niemo gą dzię ki ludz kie mu po zna niu i sązdol ni do nie zwy kłych za cho wań.na przy kład wi ją się na pod ło dze jakwę że i za ci ska ją dło nie tak moc no, żenikt nie jest w sta nie roz pro sto wać ichpal ców

Opętanie a chorobapsychiczna

By łem kie dyś z od wie dzi na mi w szpi ta -lu psy chia trycz nym. nie mia łem na so -bie su tan ny i ko lo rat ki, po pro stu po -sze dłem na od dział „na cy wi la”, że byod wie dzić zna jo me go stu den ta. na ko -ry ta rzu sta nął przede mną ja kiś cho rymęż czy zna i na gle za czął krzy czećw mo ją stro nę: „Idź so bie stąd, kle choje den! Pil nuj Bo ga gdzie in dziej, a namdaj spo kój!”. Bar dzo się wte dy prze ra zi -łem. Po pierw sze – ten czło wiek nie malna tych miast wy czuł, że je stem księ -

dzem, a po dru gie – pa trzył na mniez ol brzy mim lę kiem. Czu łem wte dy, żeje go pro blem to nie tyl ko pro blem cho -ro by psy chicz nej, ale cze goś głęb sze goi jesz cze po waż niej sze go. Py tasz mnie o róż ni cę mię dzy cho ro -bą psy chicz ną a opę ta niem. Oczy wi -ście, są sy tu acje, w któ rych ła two tęróż ni cę wy czuć. Oso ba za cho wu ją casię zu peł nie nor mal nie na gle czu jew so bie obec ność ko goś dru gie go,na kła nia ją ce go ją do bluź nierstwprze ciw Bo gu i sprze nie wie rza nia sięwie rze. Sa ma treść i kie ru nek za cho -wa nia (prze ciw Bo gu, Ko ścio ło wi, mo -dli twie) już su ge ru ją opę ta nie. I od -wrot nie: ktoś, kto cier pi na schi zo fre -nię, mo że od czuć róż ne gło sy i sta ny,ale nie są one wprost i za wsze skie ro -wa ne prze ciw ko oso bom i rze czomświę tym. Spra wa nie jest jed nak ta kapro sta. Opę ta nie i cho ro ba psy chicz -na mo gą wy stę po wać w „czy stych”po sta ciach, ale za zwy czaj mie sza jąsię ze so bą. Dla te go ide ałem jest, gdypsy chia tra i ka płan mo gą współ pra co -wać ze so bą i wza jem nie się uzu peł -niać.

Ks. dr Andrzej Przybylski („niedziela.Tygodnik Katolicki”; www.niedziela.pl)

wy zna nia eg zor cy sty

„Wy zna nia eg zor cy sty” księ dza Ga brie leAmor tha to ty tuł pod sta wo wej lek tu rydla każ de go, ko go in te re su ją za gad nie -nia złych du chów na świe cie. W swo jejksiąż ce, au tor wy od ręb nił m.in. czte ryprzy czy ny nad zwy czaj ne go dzia ła niaSza ta na. Są to:Ini cja ty wa wła sna de mo na. Bóg, na mo -cy wol no ści da nej stwo rze niom to le ru jezło wy rzą dza ne przez Sza ta na, mi mo żenie jest ono zgod ne z Je go wo lą. Wie luświę tych by ło ofia ra mi drę cze nia przezSza ta na, np. oj ciec Pio i Jan Vian ney.Kon tak ty z róż ny mi ma ga mi, wróż ka mi,gru pa mi sa ta ni stycz ny mi, udział w se an -sach spi ry ty stycz nych.Dłu go trwa łe ży cie w sta nie grze chucięż kie go.Klą twy – do ty czy 90 proc. przy pad kówopę ta nia. Jest to zło wy rzą dzo ne z po -mo cą de mo na przez ma gów, któ rzy rze -czy wi ście ob cu ją z dia błem.

temat�egzorcyzmów�często�podejmują�filmowcy�(na zdjęciu�kadr�z filmu„egzorcyzmy�emily�Rose”)

Ma te ria ły pra so w

e

reklama

Panorama górnicza


Barbórka – najbardziejzapracowany dzień w roku

JÓ ZEF SŁOD CZYK jest ka pel mi -strzem Gór ni czej Or kie stry Dę tej By -tom. Ten rok jest ro kiem ju bi le uszów:or kie stra ob cho dzi dzie więć dzie się cio -le cie, a pan Jó zef świę tu je 55-le cie pra -cy w niej. W tym ro ku ka pel mistrzskoń czył osiem dzie siąt lat.

Bar bór kę Jó zef Słod czyk pla nu jeod daw na. Dla mu zy ków ten dzień jestlo gi stycz nym wy zwa niem, wszy scy bo -wiem chcą za pro sić na swo ją uro czy -stość gór ni czą or kie strę. Świę tu ją nietyl ko pra cow ni cy ko pal ni, ale tak że za -kła dów pra cu ją cych na rzecz gór nic twai eme ry ci. Po nad to: – Świę ta Bar ba rato świę to wszyst kich gór ni ków, i tychz ko pal ni wę gla ka mien ne go, i tychz ko pal ni wę gla bru nat ne go – mó wi Jó -zef Słod czyk. W efek cie on sam te go -rocz ną Bar bór kę spę dził w Niem czech

na spo tka niu by łych gór ni ków ślą skichko palń.

– Tak, naj wię cej ro bo ty ma myw bar bór ki – przy zna je pan Jó zef. I wy -li cza: – O pią tej ra no spo ty ka my sięna szyb kim śnia da niu. Raz dwa i idzie -my. O szó stej jest pierw sze gra nie,po ósmej skła da nie kwia tów na gro biegór ni ków, któ rzy zgi nę li w ko pal niach.Po tem prze marsz na ko pal nię, gdzie sągłów ne uro czy sto ści – tak wy glą daplan pra wie każ de go ro ku.

Mi ni kon cer ty o szó stej to po bud ki– zwy cza jo we kon cer ty pod do ma mimiesz kań ców dziel ni cy i gór ni ków;daw niej po bud ki gra no dla dy rek to rówko palń. Gór ni cza Or kie stra Dę ta By -tom pierw szą po bud kę gra na uli cachMie cho wic, jed nej z by tom skich dziel -nic. To wła śnie przy ko pal ni „Mie cho -wi ce” or kie stra roz wi nę ła skrzy dła. Ko -pal nię za mknię to i zrów na no z zie mią,ale or kie stra prze trwa ła. Po po łą cze niu

z or kie strą z ko pal ni w By to miu -Bo br -ku jest je dy ną or kie strą gór ni cząw mie ście. I dla te go zmie ni ła na zwęz Mie cho wi ce na By tom.

Znik nę ły ko pal nie, zmie nił się sys -tem i zmie nił się spo sób świę to wa niaBar bór ki. – Kie dyś by ło tak, że my śmyw ko ścio łach nie gra li, tyl ko na spo tka -niach, aka de miach… A te raz gra mygłów nie w ko ścio łach – mó wi Jó zefSłod czyk. Za pro sze nia mu zy cy do sta jąz oko ło dzie się ciu ko ścio łów. Tym spo -so bem hi sto ria po raz ko lej ny udo wod -ni ła, że ko łem się to czy. Wszak or kie -stra po wsta ła przy mie cho wic kiej pa ra -fii pod we zwa niem Świę te go Krzy ża.

Za mó wień na bar bór ko we kon cer tyjest spo ro, dla te go ob cho dy gór ni cze goświę ta za czy na ją się na wet dzie sięć dniwcze śniej. – Nas w or kie strze jest oko -ło set ka. Dla te go mo gę or kie strę po -dzie lić na lek ko dwa, trzy ze spo ły– mó wi Słod czyk.

Bar bór ka dla mu zy ków sta ła się do -brym spo so bem na do ro bie nieprzed nad cho dzą cy mi Świę ta mi Bo że -go Na ro dze nia. I zi mo wą od sło ną DniaKo biet. – W Bar bór kę wszyst kim pa -niom z or kie stry wrę cza my po kwiat ku–mó wi Słod czyk.


pod zie mią czar ne jest czar ne,bia łe zna czy bia łe

IRE NE USZ KO COŃ pra cu je ja koprze wod nik w Za byt ko wej Ko pal niWę gla Ka mien ne go Gu ido w Za brzu.Wcze śniej, przez 28 lat pra co wał w ko -pal ni „Sta szic” w Za brzu. – Po -nad 4200 dnió wek w wy ro bi skachz IV ka te go rią za gro że nia me ta no we -go, a o za gro że niu wod nym, py ło wymi tom pa nio wym nie wspo mi na jąc – mó -

wi. Czwar ta ka te go ria za gro że nia me -ta nem to ta naj wyż sza. Dla te go o swejobec nej pra cy mó wi: – To przed szko le.

Ale swo je przed szko le pan Ire ne uszbar dzo lu bi. – Ja ko gór nik trze ba nie -ustan nie po sze rzać swo je ho ry zon ty.Nie ustan nie się uczyć, choć by o geo lo -gii. Te raz tę wie dzę wy ko rzy stu ję, gdypo ko pal ni opro wa dzam gru py – mó wi.A lu dzie do ko pal ni przy cho dzą prze róż -ni. Są wy ciecz ki szkol ne. Są też gru pyz re ak ty wo wa nych szkół gór ni czych. Co -raz chęt niej Ślą za cy przy wo żą do Za brzaswo ich krew nych i przy ja ciół, a czę stozda rza się, że lu dzie spo za Ślą ska sa mide cy du ją się na przy jazd do Gu ido. Prze -wod ni cy wśród zwie dza ją cych do strze -ga ją na uczy ciel ki, któ re do Gu ido przy -wo żą ko lej nych uczniów.– Ja to po rów -nu ję do ka mie nia rzu co ne go do wo dy.Naj pierw wi dać po je dyn czą drob ną fa lę,ale po tem roz cho dzi się ona co raz da lej– mó wi pan Ire ne usz.

Mimo że w górnictwie pracujejeszcze 115 tys. osób, Śląsk nie

idzie już na co dzień rytmemwyznaczanym przez kopalnie.

wyjątkiem jest 4 grudnia,Barbórka, z okazji której o swoichszychtach opowiedzieli nam trzej

wyjątkowi przedstawicielegórniczej braci: kapelmistrzorkiestry dętej, przewodnikpo kopalni guido i ratownik

z bytomskiej CSRg

Zniknęły�kopalnie,�zmienił�się�system�i zmienił�się�sposóbświętowania�Barbórki.�–�kiedyś�było�tak,�że�myśmyw kościołach�nie�grali,�tylko�na spotkaniach,�akademiach…A teraz�gramy�głównie�w kościołach�–�mówi�józef�słodczyk

jako�górnik�trzeba�nieustannieposzerzać�swoje�horyzonty.Nieustannie�się�uczyć,�choćbyo geologii.�teraz�tę�wiedzęwykorzystuję,�gdy�po kopalnioprowadzam�grupy�–�mówiireneusz�kocoń

Zdjęcia: Ad rian La risz

dla�jacka�Wichra�–�ratownika�górniczego,takie�dni�jak�Barbórka�są�czasem,�kiedywspomina słowa�podziękowań,�któreusłyszał�w ciągu�ostatnich 24�lat.�A byłyone�nietypowe,�bo�dla�wielu�pierwszepo wyjściu�z matni

Trzech na szychcie

reklama



Więk szość osób do pie ro po zej ściupod zie mię, jest w sta nie wy obra zić so -bie pra cę gór ni ka. – Czę sto me dia po da -ją, że gór ni ka przy gniótł blok wę gla. Coto ta kie go blok wę gla? Tłu ma czę, że mawiel kość trzy drzwio wej sza fy – mó wiprze wod nik. – Aby opo wia dać lu dziom,jak to wy glą da na praw dę, prze pra co wa -łem la ta. Przez ca łe ży cie by łem pra cow -ni kiem fi zycz nym i znam gór nic twood stro ny, że tak po wiem, nie me da lo wej.

Do pra cy po szedł za raz po szko le za -wo do wej, miał wte dy 17 lat. Wciąż do -sko na le pa mię ta, na któ rą wy cho dziłdo pra cy. Pierw sze czte ry la ta cho dziłna szó stą ra no, na stęp ne trzy na zmia nęod pół no cy, przez osiem lat pra co wałna róż ne zmia ny: za czy nał o 6, o 12,o 18 lub o 24, a przez 10 cho dził tyl kona 24 lub na 1.30. Od kąd prze szedłna eme ry tu rę, ma jak w przed szko lu– po wta rza. Gru py za czy na opro wa dzaćo godz. 9 lub 11.

Ra zem z nim pra cę w Sta szi cu za -czę ło 1500 in nych chło pa ków, tak jakon, ab sol wen tów szko ły gór ni czej. Te razna wet trud no so bie wy obra zić, że takwie lu lu dzi jed ne go dnia za czy na ro bo -tę w jed nym tyl ko za kła dzie. – Jed nakw tej sa mej ko pal ni do eme ry tu ry do -trwa ło nas pię ciu. Pię ciu z 1500 – mó wipan Ire ne usz. – Wie lu pra ca w ko pal ninie od po wia da ła. Ko mu od po wia da ła?Naj mniej przy sto so wa nym do ży ciana po wierzch ni? Na do le są bar dzo pro -ste re gu ły, na gó rze one nie obo wią zu ją.W ko pal ni czar ne jest czar ne, bia łe jestbia łe, przód jest przód, a za dek to za dek.

Wśród zwie dza ją cych czę sto są gór -ni cy. Czę sto chcą po ka zać naj bliż szym,jak wy glą da czy wy glą da ła ich pra ca.Ale pan Ire ne usz ma też swo je wy tłu ma -cze nie tych gór ni czych wi zyt. – Sen ty -ment lub no stal gia za mło do ścią… Aleto też pra ca, któ ra nie sie ad re na li nę,a prze cież pa ni wie, że ad re na li na uza -

leż nia. To ta kie ży cie na kra wę dzi. Nobo co in ne go skła nia ro we rzy stówdo jaz dy na zła ma nie kar ku? Co pro wa -dzi kie row ców raj do wych na tor wy ści -go wy? A nas gór ni ków na szych tę?


jak wi cher wy cią ga z mat ni

JA CEK WI CHER jest ra tow ni kiemgór ni czym. Od 1986 ro ku pra cu jew Cen tral nej Sta cji Ra tow nic twa Gór -ni cze go w By to miu. To on wraz z 95pra cow ni ka mi CSRG ru sza pod zie mię,gdy pod bra ma mi ko pal ni par ku ją wo zytrans mi syj ne, a w re la cjach na ży wo, ca -ła Pol ska li czy gór ni ków wy jeż dża ją -cych na po wierzch nię.

– Ra tow nik to też gór nik. W ko pal -ni każ dy z nas mó wi „Szczęść Bo że”,a w mo men cie zjaz du na dół wie lu wy -

ko nu je znak krzy ża. Czę sto spo ty kamsię z tym, że ko le dzy prze cho dząc ko łofi gu ry św. Bar ba ry, uchy la ją czap kę czykask. Choć być mo że dla wie lu to tyl kood ru cho wy gest, to za wsze ta Bar bór kaczy Pan Bo czek jest przez nas przy wo -ły wa ny – opo wia da Wi cher.

A do tej Bar bór ki nie je den gór nikza no sił już swo je proś by. Zwłasz czawte dy, kie dy sy tu acja wy da wa ła siębez na dziej na. Tak by ło pod ko nieclat 80-tych w KWK Bo brek w By to miui la tach 90-tych w KWK Ka zi mierz Ju -liusz w So snow cu. Bez po mo cy z „gó -ry” nie uda ło by się tak że w 1995 ro kuw ko pal ni No wy Wi rek w Ru dzie Ślą -skiej. – To by ła naj trud niej sza ak cja ra -tun ko wa, w któ rej bra łem udział. Tąp -nię cie spo wo do wa ło za wał, któ ry od ciąłdzie wię ciu gór ni kom dro gę uciecz ki.Nie mie li śmy kon tak tu z po szko do wa -ny mi, a wie dzie li śmy ja kie skut ki wy -wo ła ło tąp nię cie. Z jed nej stro ny wier -

ci li śmy po zio my otwór o dłu go -ści 170 m, by mieć kon takt z za sy pa ny -mi i do star czyć im po ży wie nie, a z dru -giej pró bo wa li śmy się do ko pać do po -szko do wa nych – wspo mi na Ja cekWi cher. Ak cja za koń czy ła się suk ce -sem. Nie ste ty tyl ko po ło wicz nym.Wów czas Bar bór ka za bra ła do sie biepię ciu gór ni ków.

Na py ta nie, czy pod czas ak cji ra tun -ko wych po raż ki się zda rza ły, Ja cek Wi -cher bez za sta no wie nia od po wia da, żetak. – Kie dyś kil ka na ście go dzin uwal -nia li śmy czło wie ka z za wa łu. Gdy jużpra wie się uda ło, gdy trans por to wa li śmypo szko do wa ne go na gó rę, ten w cza sietrans por tu zmarł. Le ka rze tłu ma czy linam po tem, że te go gór ni ka przy ży ciutrzy ma ła je dy nie na dzie ja na to, że udamu się prze żyć. Mi mo wszyst ko, by li -śmy zre zy gno wa ni – mó wi Wi cher.

Mar�ta�ja�nik

Trzech na szychcie

Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych GZUT S.A.ul. Robotnicza 2, 44-100 Gliwicetel:32 3381501, 32 2304880e-mail: [email protected] , www.gzut.pl

Oferują usługi wynajmu własnych nieruchomości o charakterze biur i hal produkcyjnych położonychw centrum Gliwic;• przy ul Robotniczej 2 – Park przemysłowy 12 hektarów • przy ul Sw Małgorzaty 1 w kompleksie hal o powierzchni 10 tys m2• przy ul Kościuszki 1C w 7 piętrowym biurowcu

Panorama targowa


reklama

Mar�ta�ja�nik

Ho do wa nie go łę bi to nud ne hob -by dla in tro wer ty ków, ale tyl kopo zor nie. – Zaj mu je my sięgłów nie ry wa li za cją spor to wą.Wy sy ła my na sze go łę bie kil ka -na ście ra zy w ro ku na lo ty,za któ re zdo by wa ją punk ty– mó wi Edward Po lak. Lo ty od -

by wa ją się w dwóch ka te go -riach: go łę bi sta rych i mło dych.Star sze osob ni ki od by wa ją rocz -nie na wet 16 lo tów, na to miastmło de od 4 do 6. Po szcze gól nelo ty w ra mach za wo dów okrę go -wych są eta pem do Ge ne ral nychMi strzostw Pol ski, w któ rychho dow cy wal czą o laur pierw -szeń stwa. Każ dy chce mieć

w swo im go łęb ni ku pta ka, któ ryprzy le ci ja ko pierw szy z 17 tys.star tu ją cych.

gOłęBiARstWO�–�tRAdycjAROdZiNNA

Mam 150 sta rych go łę bi. Do te -go do cho dzą jesz cze mło de– wy li cza Cze sław Przy wa ra,

któ ry po świę ca swo je mu przy -chów ko wi po nad czte ry go dzi nydzien nie. Je go pa sja roz po czę łasię po nad pół wie ku te mu, kie dyob ser wo wał ho dow le swo ichkrew nych. W ro dzi nie pa na Cze -sła wa go łę biar stwo to tra dy cja,któ ra prze cho dzi z oj ca na sy -na i z mat ki na cór kę. – Brat bab -ci miał go łę bie, brat oj ca też. Po -tem przy szła ko lej na mnie– wspo mni na.

MłO�dych�dO gO�łę�Bi�Nie�cią�gNie

W ostat nich la tach co raz mniejlu dzi in te re su je się ho dow lą go -łę bi, bo – jak twier dzą sta rzy go -

łę bia rze – bra ku je miej sca i do -brej wo li są sia dów. Mło dzi lu -dzie nie do strze ga ją uro ku, któ rytkwi w go łę biar stwie. – Wśródho dow ców prze wa ża ją męż czyź -ni star si i w śred nim wie ku.

Dwu dzie sto - i trzy dzie sto lat ko -wie to za le d wie 10 proc. – przy -zna je Sta ni sław Płasz czyk, pre -zes by tom skie go od dzia łu Pol -skie go Związ ku Ho dow cówGo łę bi Pocz to wych.

Go łę bie po ślą skuNa Ślą sku i w Za głę biu miesz ka po nad sześć ty się cy ho dow ców go łę bi pocz to wych. Nie ba wem roz pocz nie się ich świę to, czy li czas do rocz nych tar gów, któ re 11 i 12 grud nia od bę dą się w ha li Mię dzy na ro do wych Tar gów Ka to wic kich, a 7, 8 i 9 stycz nia w so sno wiec kiej Expo Si le sii

Trud ne chwi le go łę bia rzy

Los nie oszczę dza go łę bia rzy, a opi nia pu blicz na przy po mi na so bie o tej nie ma łejspo łecz no ści hob by stów nie mal wy łącz nie przy oka zji do ty ka ją cych ich nie -szczęść. O ślą skich ho dow cach go łę bi w na szym kra ju sze rzej usły sza no, kie dypięć la t te mu do szło do tra ge dii pod czas wy sta wy go łę bi pocz to wych na te re nieMię dzy na ro do wych Tar gów Ka to wic kich. W jed nej z naj więk szych ka ta strof bu -dow la nych zgi nę ło 65 osób, 170 zo sta ło ran nych, a ty sią ce go łę bi zo sta ło bez wła -ści cie li. Głośno było również pod czas na wał nic, któ re prze szły nad po łu dnio wą Pol -ską w ro ku ubie głym, w po ło wie czerw ca zgi nę ło na wet 30 tys. naj lep szych go łę bipocz to wych z wo je wódz twa ślą skie go. Pta kom nie uda ło się wró cić z nie miec kie -go Sche nin gen. Po ko na nie 600 ki lo me tro wej tra sy w trak cie trwa ją cych burz i gra -do bić by ło dla nich nie wy ko nal ne – go łę bie pa dły z wy czer pa nia.

Świę to go łę bia rzy w Ka to wi cach i So snow cu

11-12 GRUD NIA 2010 R: XI Mię dzy na ro do we Tar gi Go łę bi Pocz to wych GO -ŁĄB 2010 oraz IX Ślą ska Wy sta wa Go łę bi Ra so wych, Dro biu Ozdob ne go i Kró li -ków. Mię dzy na ro do we Tar gi Ka to wic kie, Ka to wi ce, ul. Byt kow ska 1B 7-9 STyCZ NIA 2011 R.: 4. Mię dzy na ro do we Tar gi Go łę bi Pocz to wych eXPO Go -łę bie oraz Ogól no pol ska Wy sta wa Go łę bi Pocz to wych. expo Si le sia, So sno wiec,ul. Bra ci Mie ro szew skich 124

Wśród�ho�dow�ców�prze�wa�ża�ją�męż�czyź�ni�star�si�i w śred�nim�wie�ku

star�sze�osob�ni�ki�od�by�wa�ją�rocz�niena�wet 16�lo�tów,�na�to�miast�mło�deod 4�do 6

Są chwile, gdy wszystko emanuje pozytywną energią i wyjątkowością, ma w sobie

urok, ciepło i wielką wspaniałą ciszę. Takie są Święta Bożego Narodzenia, z okazji których życzymy Państwu dużo

zdrowia, spokoju i serdeczności, a w Nowym Roku 2011 pomyślności, sukcesów i wielu wspaniałych

osiągnięć w pracy zawodowej

Zarząd Biura Centrum Sp. z o.o.,



�

reklama


W pierw szy dzień No we go Ro kuwy star tu je ko lej na od sło na kul to -we go Raj du Da kar. Li sta zgło -szeń do im pre zy, któ ra od 2009ro ku od by wa się w Ame ry ce Po -łu dnio wej, obej mu je 430 po jaz -dów, w tym eki pę Or len Te amz Krzysz to fem Ho łow czy cemi Ja ku bem Przy goń skim na cze le.Praw do po dob nie do Po la kówstar tu ją cych w Raj dzie już za dwala ta do łą czą re pre zen tan ci te amuTo yo ta Ka to wi ce – Do mi nik Bu -gaj ski i Ka mil No wak.

NO�WA�kON�stRuk�cjA�ZAdWA�lA�tA

Choć per spek ty wa 2013 ro kuwy da je się być od le głą, to tak niejest. Po czą tek 2011 ro ku to wła -ści wie ostat ni dzwo nek na to, bystwo rzyć pro fe sjo nal ny ze spółraj do wy, wy bu do wać no wy sa -mo chód i prze te sto wać go w naj -trud niej szych wa run kach. – Ak -tu al nie, sa mo chód, któ ry star tu jew raj dach pod szyl dem sa lo nu

To yo ta Ka to wi ce, jest wła ści wiepo li go nem do świad czal nym – te -sto wa ne są w nim róż ne roz wią -za nia tech nicz ne i co za tymidzie, zo stał zbu do wa ny z te go,co w po szcze gól nych land cru ise -rach naj lep sze – mó wi Woj ciechSzo ta z To yo ty Ka to wi ce. I tak,na raj do we go land cru ise -ra 150 CC, oprócz ele men tówze 150-tki skła da ją się m.in.skrzy nia, mo sty i re duk tor z kul -to wej 80-tki, a na wet nie co zmo -dy fi ko wa na ra ma z... hi luk sa.Na tę twór czą ra dość, in ży nie romTo yo ty po zwa la ją za sa dy bu do wyaut kla sy T1, któ ra do pusz czaprak tycz nie nie ogra ni czo ną licz -bę prze ró bek.

ZA�AtA�ku�ją�PO�diuM

Obec na kon struk cja wy da je siębyć wy ma rzo ną ba zą dla sa mo -cho du, któ ry sta nie w szran ki wnaj trud niej szym te re no wymraj dzie świa ta. Naj po waż niej -szy spraw dzian au to prze szłopod czas te go rocz nej edy cji naj -

dłuż sze go raj du te re no we gow Eu ro pie – Dre zno -Wro cław.Za ło ga To yo ta Ka to wi ce do je -

cha ła do me ty bez a wa ryj nie,zaj mu jąc do sko na łą, siód mą lo -ka tę! – W nadchodzącym

sezonie zaatakujemy podiumw tym rajdzie – zapowiadaWojciech Szota.

z ka to wic do Da ka ruKie dy za py ta się afry ka nów z naj bar dziej za pa dłych dziur Czar ne go Kon ty nen tu co to jest sa mo chód i po ka że im się ga raż jed ne go z moż nych te go świa ta, ci bez wa ha niawska żą na land cru ise ra. w 2011 ro ku kul to wy mo del To yo ty bę dzie ob cho dził 60. uro dzi ny. w pol sce, jed ną z wizy tó wek uro czy sto ści, w któ rych bę dą kró lo wać stro mepod jaz dy i błot ne roz le wi ska, bę dzie raj do wy land cru iser To yo ty Ka to wi ce, któ ra wraz z To yo tą Mo tor po land po wo li przy mie rza się do star tu w naj bar dziej wy ma ga ją cymraj dzie te re no wym świa ta – Raj dzie Da kar

Samochód należącydo katowickiego dilera Toyotynapędza silnik V8 o pojemności4 litrów i mocy około 300 KM.Podstawą konstrukcji jestzmodyfikowana rama z hiluksa.Zawieszenie zastąpiono o wielemocniejszymi mostami sztywnyminiż w fabrycznym LC 150.Połączono je z ramą wahaczamipchanymi (przód) i wleczonymi(tył). Dołożono też dodatkowypodzespół zawieszenia, czyli tzw.„sierżanta”. Głównym elementemresorującym są czteryamortyzatory marki Fox Racing,każdy o skoku 400 mmz możliwością dowolnej regulacji

do star�tu�w Raj�dzie�da�kar�trze�babę�dzie�skon�stru�ować�zu�peł�nie�no�-wy�sa�mo�chód.�Obec�ny�mo�del�tosa�mo�chód�„te�sto�wy”�–�zbiór�te�go,co�w land�cru�ise�rach�naj�lep�sze

Mi ko łaj U

rbań ski

P. S.


Barszcz zakwaszonyw samą porę

ZA KWAS BU RA CZA Ny1 kg czer wo nych bu ra ków, 3 l wo dy, 1ły żecz ka kmin ku, ka wa łek ko rze niachrza nu (ok. 30 g), 1 głów ka czosn ku, 3 ły żecz ki so li, szczyp ta cu kru, 1 krom -ka ra zo we go chle baPo kro jo ne bu ra ki za lać let niąwo dą, dać kmi nek, chrzan,czo snek, sól, cu kier i krom kęra zo we go chle ba. Od sta wićpod przy kry ciem na 3-6 dni(naj le piej w ka mion ko wymna czy niu).

Wi gi lij ny barszcz100 g suszonych grzybów,włoszczyzna jak do rosołu (bezkapusty), 2 liście laurowe, 5-6 ziarenziela angielskiego,5-6 ziaren pieprzu, 1-2 ząbki czosnku,natka pietruszki, zakwas z buraków,cukier, sól, cytrynyPrzy go to wać wy war z su -szo nych grzy bów i wa rzyw(grzy by uprzed nio na mo -czyć). Przy pra wić li ść milau ro wy mi, ziar na mi pie -przu i zie lem an giel skim.Ugo to wać. Prze ce dzić. Czo -snek prze ci snąć przez pra -skę na ga zę, za wią zać, wy ci -snąć sok do skla ro wa ne gowy wa ru (pod ko niec moż -na też za nu rzyć w bu lio nieca łe za wi niąt ko). Do dać za -ki szo ny barszcz. Do pra wićso lą, cu krem i so kiem z cy -try ny – zu pa po win na byćsłod ko -kwa śna. Pod grzać,ale nie do pu ścić do wrze nia,bo barszcz stra ci ko lor. Po -da wać z po sie ka ną na tkąpie trusz ki.

Ewa pod po wia da

Za kwas bu ra cza ny przy go to wu jęwcze śniej – za la ny odro bi ną oli wy mo -że stać w lo dów ce lub piw ni cy na wetpa rę mie się cy. Por cję z prze pi su(ok. 1/2 l go to we go za kwa su) zu ży -wam znacz nie szyb ciej.

UszkaCia sto1/2 kg mą ki, 1 jaj ko, szczyp ta so li,ok. 1 szklan ki go rą cej wo dyFarsz100 g su szo nych le śnych grzy bów, 1ce bu la, ma sło do sma że niaMą kę za pa rzyć go rą cą wo dą.Do dać jaj ko i sól. Wy ro bić.Roz wał ko wać bar dzo cien ko(du żo cie niej niż na pie ro gi).Wy ciąć nie wiel kie kwa dra ci -ki, na ło żyć farsz, skle ić.

Ewa pod po wia da:

W wer sji oszczęd nej do far szu moż -na do dać pie czar ki – pół na pół z le śny -mi grzy ba mi.

Karp1-2 kar pie, mą ka, oli wa i ma słodo sma że nia, ce bu la do prze ło że nia ry -bySpra wio ne go kar pia po dzie lićna dzwon ka. Wło żyć do mi -ski, prze ło żyć ce bu lą, od sta -wić na noc w chłod ne miej -sce. W Wi gi lię ry bę wy jąćz ce bu li, po so lić, ob to czyćw mą ce. Usma żyć z obu stronw oli wie z do dat kiem ma sła.

Ka pu sta z grzy ba mi1 kg kiszonej kapusty, 100 gsuszonych grzybów, 3 liścielaurowe, 1 łyżka ziela angielskiegoGrzy by na mo czyć w wo dzie(naj le piej przez ca łą noc). Ka -pu stę ki szo ną od ce dzić. Prze -sie kać. Wło żyć do szyb ko wa -ru. Do dać grzy by, li ście lau ro -we i zie le an giel skie, za laćwo dą spod grzy bów. Go to -wać 15 mi nut.

Ewa pod po wia da:

Ka pu sty nie za sma żam, gdyż po świę -tach czę sto ro bię na niej bi gos. Mą kaz za smaż ki po wo du je, że ka pu sta szyb -ciej się psu je – po pro stu za czy na fer -men to wać.

Ziemniaczki a’la młodeziem nia ki, mle ko, wo da do go to wa nia,1-2 ząb ki czosn kuZiem nia ki obrać, po kro ićna ćwiart ki. Z każ dej ćwiart -ki wy ciąć ma łe go ziem niacz -ka. Ugo to wać w wo dziez mle kiem (pół na pół)i czosn kiem. Po so lić do sma -ku.

Ka sza z grzy ba mi1/2� kg kaszy jęczmiennej mazurskiej,10-15 dag suszonych grzybów, 2-3łyżki masła, sólGrzy by za lać wrząt kiem i od sta -wić na noc. Na mo czo ne wy ło -wić i wło żyć do ka szy. De li kat -nie zlać wo dę spod grzy bów(tak, by ca ły osad po zo stałw garn ku) i za lać nią ka szę. Do -dać ma sło. Uzu peł nić wo dądo po zio mu 2 cm po wy żej ka -szy. Po so lić do sma ku. Go to waćna ma łym ogniu aż ka szawchło nie ca ły płyn (ok. 20 mi -nut). Po da wać z wiór ka michłod ne go ma sła.

reklama

Wigilia zEwą wachowicz

Więcej przepisów ewy Wachowicz znajdziecie w książce „ewa gotuje”

Uwielbiam świąteczną krzątaninę, a ze świąt najbardziej lubięWigilię. I to bynajmniej nie dlatego, że mam w tym dniuimieniny! Dawanie jest dla mnie dużo przyjemniejsze niżprzyjmowanie, a moich bliskich obdarowuję w tym dniuwyśmienitą strawą. Przygotowanie do tej szczególnej

wieczerzy zawsze zaczynam od grzybów, bo bez nich niewyobrażam sobie Świąt Bożego Narodzenia. Suszone leśnegrzyby dodaję do niemal wszystkich potraw wigilijnych: robięz nimi nie tylko uszka czy pierogi, ale także kapustę i kaszę,a prawdziwki dorzucam nawet do czerwonego barszczu

KATOWICE C.H. AUCHAN, ul. Reńców 30tel. 32/ 780 89 50

SOSNOWIECC.H. AUCHAN ul. Zuzanny 20tel. 32/ 730 60 80

GLIWICEC.H. AUCHAN tel. 0 600 388 129

ZABRZEC.H. PLATAN. Plac Teatralny tel. 32/ 278 33 89 ; 0 606 348 304C.H. M1, ul. Szkubaczkatel. 0 664 323 737

RUDA ŚLĄSKAUL. Czarnoleska 7tel. 32/ 771 47 72

Reklama


panorama silesia nr6_2010

Documents