Dary, Mollem, weeke klay, veen

P. CleveringaHet Veengenootschap

P. CleveringaHet Veengenootschap

Dary, Mollem, weeke klay, veen:

what’s in a name?

Inzicht in de ontwikkeling van de vegetatie na de laatste IJstijd

Inzicht in de ontwikkeling van de vegetatie na de laatste IJstijd • het stuifmeelonderzoek• veen als conserverend medium• de archeologie bevestigt hoofdlijnen van de vegetatieontwikkeling• de C-14 brengt verfijning aan

Het klimaat bepaalt de veenontwikkeling Een voor Nederland algemeen geldend model?

1:50.000 Geologische kartering van Nederland

Naast geologische ontwikkelingen en autonome processen zijn ook de omstandigheden waaronder de planten en bomen groeien bepalend voor de eigenschappen van het veen.

Kennis van de plantengroei

Cruciaal voor de eigenschappen van veen: afbraak en conservering van de verschillende soorten planten en bomen die het materiaal voor het veen leveren.

Cruciaal voor de eigenschappen van veen: afbraak en conservering van de verschillende soorten planten en bomen die het materiaal voor het veen leveren. • open water (riet- / lisdoddevegetatie)• verlandend open water (plomp, waterlelie, krabbescheer)• verland water: overgangsveen (waterdrieblad,

veenbloembies)• grondwater: broekveen (els, berk)• regenwater: veenmos- / heideveen (hei, mos, veenmos)

Variabele geologische factoren zorgen voor veranderingen van de eigenschappen van veen in de opbouwfase.

Variabele geologische factoren die zorgen voor veranderingen van de eigenschappen van veen in de opbouwfase.

Variabele geologische factoren die zorgen voor veranderingen van de eigenschappen van veen in de opbouwfase.

• Ligging van de rivierlopen• Het ontstaan van een gesloten kust ( West-Nederland)• Een gesloten kust• De blijvende open kust (Noord-Nederland)• De uitwisseling van zoet en zout water (eb-vloed)• Afzetting van klei (stormvloed?)• De ingrepen van de mens

Processen die leiden tot afbraak van het (hoog)veen (kustgebied) en zorgen voor verandering van de eigenschappen

Processen die leiden tot afbraak van het (hoog)veen (kustgebied) en zorgen voor verandering van de eigenschappen

• retentie van rivierwater (slib)• veraarding onder invloed van grondgebruik• aangepaste vegetatie ( o.a. gagel)• ontwatering en daling van het maaiveld• menselijke ingrepen: slootbagger, stadsvuil

Het historische landschap

Het historische landschap

• landbouw / veeteelt• wijziging in het grondgebruik• turf = energie• investeren in ‘goede gronden’• ‘woeste gronden’ Terreinbeheer

Dijken?

Dijken?

• Zeedijken• Rivierdijken• Meer- of ringdijken, boezem- en polderkaden

P. CleveringaHet Veengenootschap

What’s in a name?