overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur...
TRANSCRIPT
![Page 1: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/1.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
1
Overwegingenbijdeinrichtingvanburgerparticipatie:eensoortchecklist12januari2018“Weinigaanlokkelijkiseensamenlevingwaarinsteedsmeermensenzichterugtrekkenineeneigenkamer,zonderbesefvanhethuisdatwesamendelen”(deMajesteit,dec2017)1. Datdoetafbreukaandekwaliteitvanonzedemocratischesamenlevingenrechtstaat.Hetgebeurt.Hoekomtdat?Zoudenmensenechtongeïnteresseerdzijnalsheteropaankomt(Kierkegaard)ofhebbenweonsallemaal(te)veelteruggetrokkeninkleinekring(‘Cocooning’,FaithPopcorn,1981)en/ofhebbenwehettedrukomnogtijdte(willen)hebbenvooranderezakendandiedirectvooronsvanbelangzijn,ofbeide?Terwijlhetvrijwilligerswerktochnogsteedsveelmensenaantrekt,vanalleleeftijden:minstens50%eensperjaar(CBS,dec2017)2.Zo‘cocooned’zijnwedanookweerniet.Deterugtrekkendebewegingvanburgersineenkleinecirkelisookmerkbaarindepolitiek.Deafstandtotdeburgersneemttoe.Datiseenrisicovoordegeloofwaardigheidvandedemocratischerechtstaat.Hetisvoelbaarbijdelokalepolitiekbestuurlijkeidee-ontwikkelingenbesluitvorming.Eriseenhogeinzetomdeburgerparticipatie3tebevorderen.Hetpastbijdeveranderendestijlvandeoverheid,proactiefinclusief.
‘Een kenmerkend verschil met de traditionele manier van werken is dat de luisterende overheid luistert gedurende het proces. Men maakt dus niet een plan en luistert dan naar de mening van belanghebbenden, maar definieert eerst het gezamenlijke probleem en maakt vervolgens een plan, samen met de belanghebbenden en op basis van data uit diverse bronnen. Of leunt zelfs achterover en laat belanghebbenden het plan maken. De overheid wordt vaker deelnemer en is niet altijd meer leidend’ UIT:‘Overheidmoetluisterennaarhartslagsamenleving’;201604;https://platformoverheid.nl/artikel/luisterendeoverheid;
Movisieonderscheidtdrievormenvanburgerparticipatie4:1. Meedenkenenmeebeslissen:inwonershebbeneenstemindeaanpakenuitvoering.2. Participatieindeuitvoering:inwonershebbeneenbelangrijkerolenstemindedaadwerkelijke
uitvoeringvanactiviteitenofdienstverlening.3. Burgerinitiatieven:inwonerszijnzelfaanzet.Zijbedenkeninitiatievenenvoerenuit.Scopeartikel:Inditartikelwordtingegaanopdeeerstevormvanburgerparticipatie,‘meedenkenenmeebeslissen’.Deaanpakervanisafhankelijkvanhetdoel,detebereikeninwoners(doelgroep),hetvraagstukenvandemogelijkhedenvandebetrokkenenalsgeïllustreerddoordebeslisboomvandegemeenteAmsterdam5.Erzijnmeerderetypen.Eenéénduidigeburgerparticipatiekenteenvraagmetconcreteantwoordenwaaruitgekozenwordt,bveenenquête.Eenmeerduidigeburgerparticipatiekenteenopenvraagdiegaandewegwordtingevuldlangsalternatieveneneenkeuze,bvbijbeleidsontwikkeling.Inditartikelwordto.a.aangegevendateenhybrideinvullingvandetegebruikencommunicatiekanalenbijburgerparticipatie,fysiek(menselijkcontact,post)envirtueel(online,socialemedia),debesteresultatenbiedt.Burgerparticipatievarieert,vaneenenquête6(Amstelveen)111enhetverzamelenvanideeën7(Rhenen,Hoogeveen,Gageldonk)tothetgebruikvaneenonlinediscussieplatform8eneencentraalplatformvoorburgerparticipatie.DeVNGheefteendatabankmetvoorbeelden9.Recentopende
1‘KersttoespraakvanZijneMajesteitdeKoning’,25december2017;https://www.koninklijkhuis.nl/documenten/toespraken/2017/12/25/kersttoespraak-van-zijne-majesteit-de-koning-25-december-20172https://www.cbf.nl/nieuwsbericht/helft-nederlanders-doet-wel-eens-vrijwilligerswerk?gclid=EAIaIQobChMI07rV-rml2AIVFjwbCh0CqgehEAAYASAAEgJxdPD_BwE3Ookwordtgebruikgemaaktvandeterm‘overheidsparticipatie’inplaatsvan‘burgerparticipatie’.Daarmeewilmenuitdrukkendatdeoverheidparticipeertindemaatschappijvanburgersennietandersom.O.a.‘LoslateninvertrouwenNaareennieuweverhoudingtussenoverheid,markténsamenleving’;Rob;december2012,blz714‘Sameninnoveren’;201710;Movisie,blz225https://www.publicspaceinfo.nl/media/uploads/files/AMSTERDAM_2012_0018.pdfenhttps://www.publicspaceinfo.nl/media/uploads/files/AMSTERDAM_2013_0017.pdf6Gemeenteraadbuitenspelbijfietsbrug’;20171110;JohanBos;http://amstelveen.blog.nl/politiek/2017/11/10/fietsbrug-a9-al-10-000-stemmers.7https://www.ikbuurtmee.nl/home/(Rhenen)enhttp://tippanelhoogeveen.nl/enhttps://www.youtube.com/watch?v=P7CfGgrjAgg(Gageldonk)8www.kialo.com9https://praktijkvoorbeelden.vng.nl/databank/burgerparticipatie.aspx
![Page 2: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/2.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
2
Amsterdam‘openstad’10,waarininstrumentenenaanpakvoorburgerparticipatiegetoondvanuitdiversperspectief.Menhelptookactiefbijhetrealiserenvanpassendeinstrumentenvoorburgerparticipatiebijeenvraagstukofproject.Hetillustreerthetzoekennaareeneffectieveinclusieveaanpak.Hetillustreertookdaternietzoietsisalsééngeneriekeaanpakmettoolsvooreensuccesvolleburgerparticipatie.Dezebijdragebiedtdaaromnieteen‘one-size-fits-all’model.Ditartikelbiedteenaantaloverwegingenbijdeinrichtingvanhetprocesvanburgerparticipatie,eensoortchecklist.Terafsluitingvolgteenaantalconclusies,teweten:
1. Burgerparticipatieis‘veeleisend’maatwerk.2. Burgerparticipatiehoeftnietperségrootaangepaktteworden.3. Burgerparticipatiemoetingebedindewerkwijzevangemeentenomhetgrootstmogelijk
democratischeffecttebereiken.4. Decentralevraagiswatu,depolitiekendeburger,ervooroverheeftomeenzodemocratisch
mogelijkeomgevinginuwgemeentete(helpen)realiserenmeteenevenwichtigerepresentatieveinbrengvooroordeelsvormingenbesluitvormingbijlokalevraagstukken.
Datalleswordttoegelichtinhetvolgende,tebeginnenmetdevoorwaardenvoordeinrichting.VoorwaardenburgerparticipatieDebelangrijkstevoorwaardenvoordeinrichtingvanvormenvanburgerparticipatiezijn:
A. Inzetvandefysiekeendevirtuelewereld.B. Duidelijkerolenverantwoordelijkheidvanbetrokkenenenduidelijkespelregels.C. Zichtbarebetrokkenheidvandepolitiekbijdeburgerparticipatie.D. Representatieve(sub)setburgersbijdeburgerparticipatie.E. Eengoedeprocesregisseurmeteenonlineparticipatie-adviesgroepalstoezichthouderopde
spelregels.F. Gebruikverschillendemedia,oa.onlinetools,voorhetinformerenvanburgersoveronderwerp,
vraagendeelnameenvoorhetaantrekkenvanbijdragen.G. Waarborgdeauthenticiteitendevaliditeitvandebijdrageendeonafhankelijkheidinende
transparantievandeverwerkingvanbijdragen.H. Maakheteffectzichtbaarvandebijdragenopdeideeontwikkeling,hetuiteindelijkevoorstel
en/ofbesluit.InhaaronderzoekonderscheidtRathenau11vijfvoorwaarden.Tenopzichtevandehiervoorgenoemde,concretiseertzijdevoorwaarden:(1)verbindhetprocesaaneenconcreteagendaofbesluit;(2)doemeerdanhandtekeningenverzamelen;(3)herhaalenverbeter.Beidelaatstekomenterugindeinhoudenstrekkingvanditartikel.DeeersteligtinhetverlengdevanvoorwaardeB,GenH.Ervaltimmersgeeneffectzichtbaartemakenalsnietduidelijkisoverwelkeconcreteagendaofbesluithetgaat.AdA<>InzetvandefysiekeendevirtuelewereldDefysiekeendevirtuelewereldhebbenbeidevoor-ennadelen.Hetisnuttigomdietecombinerenineenaanpakbijvraagstukkenwaarhetdebedoelingisomsamentoteenidee,alternatieveideeënofeenbesluittekomen.Meteencombinatievandefysiekewereld,elkaarontmoeten,metdevirtuelewereld,socialemedia,kanjezoveelmogelijkmensenbetrekkenopeenmanierdiehenpast.Decombinatiebiedtcomfortengemakaanburgersominbrengteleverendooractiefmeetedoenen/ofinbrengteleverenendeuitwisselingteblijvenvolgen‘uitdeleunstoelthuis’oftijdensdepauzeophetwerk.Hetbiedtookeenbeterekwaliteit.Immers:à discussiesingrotegroepenwordenregelmatigoverheerstdoorenkelen.Tenzijjeerveeltijdvoor
uittrektzodatergestapeldkanworden:inkleinegroepenstarten,gaandewegnaargroteretoterindehelegroepenkeleideeënplenairbesprokenworden.Weesoverigensspeelsindeopzet12.Stemmenbijeendiscussie?GebruikstemtoolszoalsSocrative,MentimeterofGoSoapBox.
10www.Amsterdam.nl/openstad11Gelezennadatditartikelalgeschrevenwas:Korthagen,I.enI.vanKeulen,Onlinemeebeslissen-LessenuitonderzoeknaardigitaleburgerparticipatievoorhetEuropeesParlement.DenHaag,RathenauInstituut,2017.12Ziebvhttp://www.werkvormen.info/homeenhttp://www.snro-instituut.nl/userfiles/activerende-werkvormen_UMCUtrecht.pdf.
![Page 3: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/3.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
3
à nietveelmensenzijnbereidomregelmatigprodeooverdag(werk)of‘savondsenhetweekeinde(privéleven)ideeënteontwikkelenvoorhetgemeenschappelijkbelang.
à onlinediscussieskunnengevoerdwordenuit‘deleunstoel’oftijdenseenpauze,rijdendindetreinofbus.Hetheeftookbeperkingenomdatcommunicatiemeerisdantekst.
à dedynamiekineenbijeenkomstisniettevergelijkenmetdedynamiekinvirtuelegroep,eenchat.Datlaatsteisvergelijkbaarmeteenlandschapsfoto.Dievangtzeldenalleswatjeziet.Ineengroephoujeoverzichtopeendiverseinbreng.Jebenterbij,vangthetop.Ookalshetwatdoorelkaarheengaatenersomsterugwordtgegrepenopinbrengvanenkeleminutengeleden.Datisveelmoeilijkerineenonlinegroep,zekeralsjedaareentijdjeuitbentgeweest.HétvoorbeeldisdeWhatsApp.Datgeeftberichtenachterelkaar,waarvansommigereagerenopeenberichtdatalweertienberichtenterugstaat.Hetisweinigoverzichtelijk.
Decombinatiefysiek<>virtueelis,kortom,vanbelanginallegevallenvanburgerparticipatie,vaneenéénduidige,wantoverzichtelijkevraagmeteenkleinedoelgroeptoteenmeerduidige,wanteenopenvraagmetveelaspecteneneenbreedbereik(grotedoelgroep).Tweevoorbeelden.IndegemeenteAmstelveenisdeburgersviaeenonlineenquêtehunmeninggevraagdoverdeterealiserenfietsburgbijdeA9.Menkreegviermogelijkhedenvoorgelegd,waaruitmenkonkiezen(meebeslissen):“Deuitslagvandestemmingisbindend,zeiRaat(wethouder)endegemeenteraadspeeltdaargeenrolmeerin<.….>.HijverteldedatinhetbelevingscentrumInzichtaanhetStadspleinveelmeermensenkomendanvoorheen,omdatzijhunmeningkunnengevenoveriets”<<20171110,Amstelveen.blog13>>.Meerdan12000bewonershebbengestemd,77%ophetgekozenalternatief.Bewonerszijnuitgenodigdmeteenuniekecode,waardoorgewaarborgdwasdatdebewonerskiezen.Stemmenkonfysiek(post)envirtueel(onlinemedia).
Inditvoorbeeldiseenontmoetingnietpersénodig,hooguitominformatieteverschaffenoverdealternatieveneneventuelevragentebeantwoorden.InditgevalkondenbewonersnaarhetbelevingscentrumronddeA9endeAmstelveenlijnophetStadspleinomhunvragentestellenIndegemeenteAalsmeerzijnerdiverseontmoetingengeorganiseerdmetburgersomtesprekenoverdenabijetoekomst(‘AalsmeerInzicht’).AalsmeerInzichtmaaktveelgebruikvansocialmedia,bijvoorbeelddoorvoorafgaandaandebijeenkomstenstellingentepostenopFBomzoinputoptehalen.Deontmoetingenzijnvoorafonlinegepubliceerdviadiversekanalenmeteencentraaleenoverzichtelijkewebsite(http://www.aalsmeerinzicht.nl/),waarinalleinformatieronddezeburgerparticipatie.Erisvooralbeeldtaalgebruiktvoordecommunicatieoverhetonderwerp,o.a.filmpjesmeteeninleidingdoorpoliticiendeskundigenenstraatinterviewsmetburgersrondhetonderwerp.Alsjeeenkeeropeenbijeenkomstbentgeweest,wordtjeviamailopdehoogtegehoudenvanderesultatendooreenéén-paginainfographic(ziefiguurvanéénvandeontmoetingen,vorigeblz)eneenleesbaarverslag,envanvolgendeontmoetingen.HetresultaatwordtgebruiktvoordeontwikkelingvaneenvisieopdeverdereontwikkelingvanAalsmeer.Hetiseenraadpleging. Beidevoorbeeldenzijnoverzichtelijketrajecten.Heteersteiséénduidigeburgerparticipatie,leidendtoteenbindendresultaat;hettweedeismeerduidigeburgerparticipatiewaarbijonlinetoolsingezetzijnvoordeéénrichtingscommunicatieoverenals‘magazine’vanbijeenkomstenenresultaten.Beidevereiseneengedegenvoorbereiding,eengoedeuitvoeringenvoldoendedeelnamevanburgersom‘credible’tezijn.
13 ‘Gemeenteraad buiten spel bij fietsbrug’; 2017 11 10; Johan Bos; http://amstelveen.blog.nl/politiek/2017/11/10/fietsbrug-a9-al-10-000-stemmers. Zie ook: Rijkswaterstaat: https://bezoekerscentrum.rijkswaterstaat.nl/SchipholAmsterdamAlmere/news/amstelveners-kiezen-vier-ontwerpen-fietsbrug-a9/#.WkI7MVSdWb8
StemrondefietsbrugA9.InwonersvanAmstelveenkondendeeerstehelftvannovember2017kiezenuitvierschetsontwerpenvoordefietsbrugdieoverhetverkeerspleinterhoogtevandeKeizerKarelwegterhoogtevandewestelijketoe-enafritA9komtteliggen.Stemmenkonviawww.fietsbrugamstelveen.nl,ofdoordecouponuithetAmstelveensNieuwsbladoptesturen,ofdoorlangstekomenbijBelevingscentrumAmstelveenInZicht.Eenteamvandeskundigenbeoordeeldevoorafgaandaandestemrondedeingediendeontwerpen.Zijkekennaarcriteriaalsveiligheid,techniek,kostenenfunctionaliteitUIT:'BrugB'isdewinnaaralsfavorietefietsbrugontwerpinAmstelveen;gemeenteAmstelveen;2017
![Page 4: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/4.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
4
AdB<>DuidelijkerollenenverantwoordelijkheidvanbetrokkenenenduidelijkespelregelsErzijndiversedilemma’sbijdeinvullingvanderolenverantwoordelijkheidvandegemeentebijprocessenburgerparticipatie(ziekader).Burgersorganiserenhetbovendiensteedsvakerzelf.Hoekandedatalleshetbestefaciliteren?
Bijdestartvaneenprocesburgerparticipatiemoetendoelenspelregelsburgerparticipatieduidelijkzijnvoordeinbrengendeuitwisseling.Ookmoetduidelijkzijnwatderollenenverantwoordelijkhedenzijnvanbewonersengemeente.Deinvullingervankansamenmeteenkleinegroepburgersgedaanworden(ziestap‘doelenaanpakburgerparticipatie’,blz8).DeparticipatieladdervandeVNG(rollen)endievananderen,waaronderdievanhetCitizenlab (instrumenten)kandaarbijhelpen.Ziedetabel.DeparticipatietrapvandeWRR(2012)pastookinditplaatje.
Voordelokaleoverheidishetsomslastigtebepaleninwelkemateenopwelkewijzezijinitiatievenvaninwonerskunnensturenenondersteunenzonderdeintrinsiekemotivatievaninwonersteverstoren.Initiatievenvaninwonerskunnenkwetsbaarzijn….maarhoedantehandelen?Het(project)leiderschapvanzulkeinitiatievenkanproblematischzijn:projectleiderstrekkentehardoftezacht,nementeveelofteweinigverantwoordelijkheid.Erkunnenspanningenzijntussenprofessionalseninwoners:professionalsdietesnelhetvoortouwnemenofjuisttesnelteveelloslaten,inwonersdiezichoverruledvoelenofsteunmissenenzichvoelenbungelen.Moetdeoverheiddaningrijpen,ondersteunen,adviserenoftochvooralnietsdoen?UIT:SameninnoverenEindverslagevaluatieonderzoekProgrammaKwaliteitvandeSamenleving,Movisie,2017,blz21
![Page 5: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/5.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
5
VNG14 Citizenlab15 Rolburgers(VNG) Rolgemeente(VNG) Mogelijkeinstrumenten--- informeren --- ---- pers,nieuwsbrief,posters,websites,
socialemedia(Facebook,Instagram,YouTube,twitter…)
Raadplegen(meedenken)
consulteren geeftzijnmeningrondeenbeleidsonderwerp.
vraagtdemeningvanburgerswetenenneemtditmeeindebesluitvorming.
Enquêtes(websites,Facebook,Instagram,post),offlinebuurtbijeenkomsten,focusgroepen
Adviseren(meedenken)
betrekken genereertideeënenoplossingenbinneneenbeleidsthema.
neemthetadviesserieusinoverweging.
Adviesradenenworkshops,evtmetenquêtes.‘Informeren’ofeenonlinediscussie-platform(bvwww.kialo.com)
Coproductie(meedenken)
samenwerken werktintensiefmetdegemeentemeeaanplannenofbeleid.
zietdeburgeralspartnerindeplanvorming.Hetresultaatweegtzwaarinbesluitvorming
adviesradenburgers;onlineparticipatieplatform.Gebruikmedia‘Informeren’en‘Consulteren’
meebeslissen versterken ismedeverantwoordelijkvoorbeslissingen.
laat(deel)beslissingenoveraandeburger.
Burgerjury,referendum,gedelegeer-debeslissingen(bewegingsruimte).Gebruikonlineparticipatieplatformenmedia‘Informeren’,‘Consulteren’
zelforganiseren
--- organiseertenvoertzelfprojectenuit.
ondersteuntenfaciliteert. --
Erkangebruiktgemaaktwordenvaneen‘standaard’onlineparticipatieplatformalsbasisvoordeburgerparticipatietrajecten.Ookdanvraagtelkvraagstukeeneigenvoorbereidingenisdeinzetvanmediaalsafhankelijkvandoel(trede),scopedoelgroepenonderwerp,devraag.Hetvoordeelvaneengoedonlineparticipatieplatformisgewenningeneencentrale,bekende,plekvoorburgersmetinformatieovernieuwe,noglopendeenuitgevoerdeparticipatietrajecten.Inallegevallenmoetenderollenduidelijkzijn.Ookmoetergoedwordengeluisterdnaarelkaar,terwijlookdepolitiekparticipeert.AdC<>ZichtbarebetrokkenheidvandepolitiekbijdeburgerparticipatieRecentonderzoek16suggereertdaterveeleffectwordtbereiktviaburgerfora,waarideeënontwikkeldwordenrondvraagstukkenofwensen,mitspoliticiaanwezigzijn,‘lowprofile’.Hetgaatimmersomdeinbrengvanburgers.Politicihebbendaardooractievekennisvanhetwatenwaaromvandeideeënofvoorstellendieuiteindelijkvoorgelegdworden.Nietzoverrassendisookéénvandebevindingendatvoorstellendieveelgeldkosteneenkleinerekanshebbengerealiseerdtewordendandegoedkopeedities.Tenzijhetkostbarevoorstelookfinancieelgesteundwordtdoor–aldannietlokale–ondernemers.Datvergrootdekansvanrealisatie.Eenmooivoorbeeldvan‘samendoen=samenmeer’.Netzobelangrijkisdatdebijdeparticipatiebetrokkengroepburgerseensamenstellingheeftdierepresentatiefisvoordebijhetvraagstukbetrokkengroep.Danheeftdeburgerparticipatieeenkansomeengoedereflectietezijnvan‘waterleeftindesamenleving’.Maarja,hoekrijgenweeengoede,wantrepresentatieveena-selectesubsetvanburgersactiefbetrokken?En,hoehoudenwediebetrokkenheid?AdD<>RepresentatievesubsetvanactieveburgersbijdeburgerparticipatieOmburgersactieftekrijgenentehoudenkunnendevolgendemaatregelenbehulpzaamzijn:
A. Neemdeinbrengserieus.Laatbijelkeburgerparticipatiezienwatjeermeedoetenwaarom(niet)enpubliceerdat.Geef‘debloemen’aanactieveburgersenondernemerswaardatkan.
Inspraak-enparticipatietrajectenkunnenwordenverbeterddooroogtehebbenvoordegenendieniethunstemlatenhorenendooreenstructuurencultuurteontwerpendiederesponsiviteitvandepolitiek-ambtelijkeorganisatieverbeterendooraandachttebestedenaanhetterugkoppelenvanresultatenenwaarderingteuitenvoordeinbrengvanburgers.
14‘NaarBuiten.Eenspoorboekjeburgerparticipatievoorraadencollege’,blz19;2010;VNG;https://vng.nl/files/vng/vng/Documenten/Extranet/Burgerzaken/bestanden_burgerparticipatie/Naar_buiten.pdf15‘Departicipatieladderinhetdigitaletijdperk’;201606;Citizenlab;https://www.citizenlab.co/blog/burgerparticipatie-nl/participatieladder-digitale-tijdperk/?lang=nl16‘Cherry-pickingparticipation:Explainingthefateofproposalsfromparticipatoryprocesses’;JoanFont,GrahamSmith,CarolGalais,PauAlarcon;201710;http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1475-6765.12248/abstract.Samengevatin:‘Luisterenpoliticinaarburgerparticipatie?’;201712;KristofJacobsEN:‘SameninnoverenEindverslagevaluatieonderzoekProgrammaKwaliteitvandeSamenleving’;201710;Movisie;https://www.movisie.nl/sites/default/files/alfresco_files/Samen-innoveren-eindverslag%20[MOV-13421203-1.0].pdf
![Page 6: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/6.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
6
UIT: Burgerparticipatie en vertrouwen; Jan Schaik; Openbaar Bestuur; 2011
B. Waarborgdekwaliteitvandediscussie(procesregisseurenparticipatie-adviesgroep)engebruikinbreng(duidelijkeafsprakenvooraf).Maximeerdelengtevandeinbrengenbiedthulpaanindevormvanvoorbeeldenvaneffectieveinbreng,wantvooranderenleesbaarenbegrijpelijk.
C. Communiceerregelmatigoverdegangvanzakenviadiversekanalen.Laatbijvoorbeeldeen
inbrengeraanhetwoordineen‘testimonial’overhetmeedoen:waaromdoethijdat,hoeveeltijdkosthetenwatleverthetop.Doekortestraatinterviewsmetburgersenondernemers.EnpubliceerdatopYouTube,Facebook,Instagram,diversewebsite(s)e.d.
D. Zorgvoorgedeeldeigenaarschapvandeburgerparticipatie.
o Zorgvoorafgaandaandestartvanburgerparticipatievooreentijdelijkplatformvanactieveburgersuitdedoelgroep,vanvoorhetvraagstukrelevanteverenigingen(ondernemer,sport)enandererelevantepartijen(vrijwilligersverenigingen)waarmeedoelenaanpakvandeburgerparticipatiewordtafgestemd.Datbevordertactievedeelnameaanhetproceseneeninzetinhetmenselijknetwerk.
o Overweegomdeburgerparticipatiesamenmetandereorganisatiestedoen,bijvoorbeeldeenzorginstellingen/ofsportverenigingalshetgaatomzorg,jeugdenouderen;eenvrijwilligersvereniginge.d.Datkangoedbijéénduidigeburgerparticipatie.§§
E. Voernuendaneenkleinesteekproefuit,bijvoorkeurtelefonisch,onderinbrengersoverhet
gemakominbrengteleveren,dematewaarinzijdieinbrengserieusgenomenvoelttezijnenhunverwachtingenenadviezen.Datvergroothunbetrokkenheidenhetgevoelserieusgenomenteworden.Hetisookeenbehoorlijkeinspanning.Ditisvanbelangvoordemeercomplexeenlangdurigemeerduidigeburgerparticipatie,bijvoorbeelddeonlineburgerplatforms.
AdE<>Procesregisseurentoezichthoudendparticipatie-adviesgroepDemensendienuveelalbetrokkenzijn,de‘usualsuspects’,zijnmeestaleenselectievewantniet-representatievesubsetvandebewoners.Ditiseenwaardevollegroep.Nietalleenomdatmenbereidismeetedoen,maarookomdatheteenbasisisvooreenrepresentatievesubsetvanactievebewoners.Iedervanhenkanbijvoorbeeldgevraagdwordenomenkelemenseninhunomgevingtevragenmeetedoenmeteenspecifiekeburgerparticipatie.Bijeenpersoonlijkeuitnodigingisdekansveelgroterdatiemandeenkeermeedoetenervaartdaterwatmethaarofzijninbrenggebeurt,danviamailingse.d.Ookiservaakeenkleinesubgroepvan‘ultra-actievemeedoeners’,metnameindesocialemedia,diehoogfrequentbetrekkelijkeenzijdigeboodschappenafgeven,meestalweinigonderbouwd.Dezegroepiszeldengevoeligvoorargumenten17.Hetiseengroepdiedediscussiesneloverheerstenanderezienswijzenofinbrengbelemmertenmeerdoordachteparticipatieafschrikt.Heteffectvandeze,vaakkleine,groepiseenredenwaaromdiscussiegroepenenonlineplatformsnietgoedwerkenzondereenbewakingopdekwaliteitvandediscussie,hetproces.Eengoedeprocesregisseurmetslagkrachtophetprocesisnoodzakelijkvooreenprocesmeteenwederzijdsrespectvolle,evenwichtigeinhoudelijkeuitwisselingvanideeënenargumententussenburgersmeteenverantwoordeinbrengalsresultaat.Deprocesregisseur(ook:‘facilitator’genoemd)moetonafhankelijkzijnzodatergeeninvloedwordtuitgeoefendopdeinhoudvandeuitwisseling.Hijmoetin
17Bijv:‘dequerulantendejournalist’;200606;HenkBlanken;http://www.denieuwereporter.nl/2006/01/de-querulant-en-de-journalist/
RealiseerdraagvlakengedeeldeigenaarschapOmdraagvlakengevoelvaneigenaarschaptotstandtebrengen,ishetzaakinwonerstijdigtebetrekkenenmeetenemeninhetproces.Inwonersmoetenzeggenschaphebbenindoeleneninhetplanvanaanpak.Alleendanzullenzijzich(mede)eigenaargaanvoelenvaneentrajectenenthousiastworden.Gedeeldeigenaarschapbeïnvloedtdepersoonlijkebetrokkenheidenhetgevoelvanverantwoordelijkheid.Geefdebetrokkenheidvaninwonerszovormdatdeverantwoordelijkheidnietalleenbijdeprojectleiderofenkeleprofessionalsligtofalleenmaarbijdeinwoners,maardatersprakeisvangedeeldeigenaarschapbijalledeelnemers.UIT:SameninnoverenEindverslagevaluatieonderzoekProgrammaKwaliteitvandeSamenleving;Movisie;2017
![Page 7: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/7.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
7
kunnengrijpenalseeninbrengergaatoverheersenen/ofonfatsoenlijketaalgebruikt.Eersteengesprekmetzonodigeenhelpendehandomeffectiefmeetekunnendoen,daneenwaarschuwing(gelekaart)en,tenslotte,uitsluiting(rodekaart).Datlaatstekanleidentotdebeschuldigingdatbepaaldemeningenuitgeslotenworden.Omdeonafhankelijkheidteonderstrepenisdeinzetvaneentoezichthoudernuttig.Bijvoorbeeldindevormvaneenonlineparticipatie-adviesgroep.Deprocesregisseurtoetstdaarofeenwaarschuwing(gelekaart)ofuitsluiting(rodekaart)passendis.Debemensingbestaatuitburgersenpoliticien,bijvoorkeur,ookeencriticaster,hoelastigook.Datgeefteenlegitimatiedatookdiemeningengehoordworden.Anderzijds,ookdanzullenermensenenpartijenzijndiebijeenvoorhenonwelgevalligeuitkomstzullenbewerendathetprocesvanburgerparticipatiedoorgestokenkaartwas.Jekannietallesvoorkomenofuitsluiten.Dathoeftookniet.Hetdoeliseenparticipatieproceswaareenrepresentatievegroepvanburgersopcomfortabeleengemakkelijkewijzeeeninbrengkanleverenaanlokaleidee-ontwikkelingenbesluitvormingdiehoutsnijdteneffectheeftopwateruiteindelijkgebeurtindegemeente.Deprocesregisseurendeonlineparticipatie-adviesgroepzijninstrumenten.Dedemocratischekwaliteitvandeburgerparticipatiestaatofvaltmeteenrepresentatievea-selectesubsetvanburgersdiemeedoet.Iedereenheefthetdruk,beweegtzichinrelatiefkleinekring.Hoedietebereikenenteactiveren?AdF<>GebruikverschillendemediaBijburgerparticipatieishetgebruikvansocialemediaonmisbaaromvoldoendemensentebereiken,opzijnminstomhenteinformerendatereenraadplegingofadviseringofcoproductieetciswaarzijaanmeekunnendoenalszijdatwillen.En,hetteinformerenoverhetonderwerpzelfzodatzegeïnformeerdmeekunnendoen.Jemoetdemediagebruikenophunsterkepuntenenopdedoelgroep.Bijvoorbeeld:FacebookenInstagramvoorhetinformerenenactiverenopdeelnamevanresp‘(jonge)ouderen’en‘jongeren’,nietvoordefeitelijkediscussie.DevoorafgaandevoorbeeldenuitAalsmeerenAmstelveenenhetoverzichtindetabelillustreertdatallemediaingezetkunnenwordenalsafhankelijkvandoelvanburgerparticipatie.Deverwachtingoverdeimpactvansocialemediaopdekwaliteitvandedemocratiewasgroot.Burgerszoudendaardoordichterbijhetpolitiekeproceskomen,meerdirecteinvloedkunnenhebbene.d.Inmiddelsmagduidelijkzijndatheteffectvansocialemedianietalleenmaarpositiefis.OokdeMajesteitmaaktdaargewagvan:“Twittermaakthetdebatsomsbitter.Steedsmeermensenhoudenhundigitaledeurhetliefstdichtennemenalleennogkennisvanideeëndiehungroepsgevoelenmeningbevestigen”en:“Onzecommunicatieviainternetgeeftfantastischemogelijkheden,maarbiedtnietautomatischeenopenvensteropdewereld.Hetisvaaklastigfeitenenverzinselsvanelkaarteonderscheiden”18.De‘nieuwe,datagedrevenwereld’heeftnietalleenmaarpositieveeffecten.Meerenmeerwordtduidelijkdatonslevenindringendenvaakonbewustbeïnvloedwordtdooronzevoor-enafkeurenafgestemdeboodschappenensuggesties19.OrganisatiesalsFacebookenGooglezijndaarhetmeestinhetoogspringenddebetaan.Nietalleendoordatzijdegrootstetracking-businessterwereldzijn,maarookenvooralvanwegedenietdirectzichtbaretunnelingvanberichtenenselectieswaardoorwijsteedsvakeralleenzienwatalbijonzemeningpastineencirkeldiediemeningookheeftwaardooreenzelfversterkendeffectontstaat:"Eenvandegevarenvaninternetisdatmensentotaalverschillendewerkelijkhedenkunnenhebben.Zezienalleeninformatiediehuneigenvooroordelenbevestigen",aldusObama20.Datstimuleertstandvastigheid,heteigengelijk.Hetstimuleertniethetonderzoek,dereflectieendeuitwisseling.InstagramenSnapchat,veelgebruiktdoorjongeren,enWhatsAppzijnmediawaardeberichtenvluchtigzijnensnelonoverzichtelijk,ookalsjeineenspecifiekegroepzit.Burgerparticipatie,
18‘Kersttoespraak’vanZijneMajesteit,25december2017;https://www.koninklijkhuis.nl/documenten/toespraken/2017/12/25/kersttoespraak-van-zijne-majesteit-de-koning-25-december-201719‘Devrijheidvan(dis)connectiviteit,meningsvormingenbewegen’;https://platformoverheid.nl/artikel/vrijheid-disconnectiviteit-meningsvorming-en-bewegen;201706;TheoVeltman20Trouw;20171228;https://www.topics.nl/obama-ageert-in-gesprek-met-prins-harry-tegen-sociale-media-a9299797trouw/?context=mijn-nieuws/
![Page 8: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/8.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
8
uitsluitendviadezemedia?Ikmoeternietaandenken.Tenzijhetgaatom‘informeren’eneensimpele‘raadpleging’,eenenquêtebijvoorbeeldmeteenkeuzeuitduidelijkealternatieven.Anderzijdsmoetjedezemediaooknietuitsluiten.Jemoetzeophunsterkepuntgebruiken.Ommensentebereikenzijnimmersmeerderecommunicatiekanalennodig.Belangrijkisdatdebronvandeberichtenopdiemediaonverdachtis.Datismakkelijkgezegd,hetislastigterealiseren.WiegelooftimmersnogeentwitteraccountvanprinsesBeatrix,@BeatrixPrinses?Deonzinberichtensluitenhaardirectebetrokkenheiduit,maartoch…….Decognitievedissonantieregeert,aldusBasHeijne21,metnotabeneeenambassadeurvanhetrijkstelandterwereldalsvoorbeeld.Wieenwatkanjedannoggeloven?Enkennelijkkannietiedereendoorde(mogelijke)fake-bronnenprikken,gegevenhetsuccesvansommigepolitici,partijenenbladen.
Kortom:(1)gebruikmeerderemedia,afgestemdopdoel,doelgroepenonderwerpvanburgerparticipatie;(2)zorgvooreenonverdachtebronvanberichtenvangemeenteenburger.Denkbijvoorbeeldaan:
A. Aankondiging(enherinnering)vandeburgerparticipatieviabijvoorbeeldFacebookenInstagramdoorenkelebekendepersonen,lokaalen/ofnationaal,metvoldoendevolgersinhetrelevantegeografischgebiedofderelevantedoelgroep(en),gebruikmakendvanvirtuelemagazinesopeenwebsiteenYouTubewaarhetmateriaaloverzichtelijkwordtgepresenteerd.Ookeenappismogelijk.Alnaargelangdedoelgroepdiejewiltbereikenenhetbereikdatnodigis.
B. Eenjournalistiekartikelen/ofinterview–evteenaankondiging-inhetlokalenieuwsoverhetvraagstuk,fysiekenonline,verspreidviadiverssocialemedia(YouTube,Facebook,Instagram)engoedvindbaar.Waarinnietalleendediscussiegeïntroduceerdwordt,maarookvanuitwelkebrondegemeentedeberichtenstuurt.En,natuurlijk,welkeroldeburgerendegemeentehebben,zodathetdeburgerookduidelijkiswelkeimpacthijkanhebbenopwelkevraagstuk.Tezijnertijdeenvervolgoverdegangvanzakenenhetresultaat.
C. Gebruikvanmenselijkenetwerken.Vraagde‘usualsuspects’meteenrealistischeblikenverenigingenenondernemersomtenminstetienmensenuittenodigenmeetelezeneneventueelmeetedoenENhentevragenom,alszehetdemoeitewaardvinden,vijfandereninhunomgevingactiefuittenodigenEN…….
D. Gebruikdewebsitevanverenigingenenpublieksinstellingenomteinformerenoverdeburgerparticipatie:wat,waaromenhoemeetedoen.En,periodiekoverdestand.
E. Eenopmaatgemaaktevirtuelefaciliteitvooronlineinbreng,zijhetmetgoedevoorafduidelijkgemaakteafsprakenengoedefacilitatorsdie:o bijgeredetwijfeldeidentiteitvanmensenkunnenchecken.o mensenkunnenwijzenopdevoorwaardenen,zonodig,uitsluiten.o regelmatigcheckenofervoldoenderepresentativiteitisindeinbrengers.Dankunnenzijtijdig
aangevenwelkegroepenmissenofonder-aanwezigzijnzodatextraactiekanwordenondernomenomdiegroepenalsnogtebereiken.
Dehiervoorbeschrevenmogelijkhedenzijnnietszondereenproceswaarmeerichtingwordtgegevenaandekwaliteitvandeinbrengendateenwaarborgbiedtvoortransparantievoordeburgerenvooronafhankelijkheidindeverwerkingvandeinbrengnaareenresultaatmetinvloed.AdG<>WaarborgdeauthenticiteitenvaliditeitvandeinbrengEenwaarborgvoordeauthenticiteitenvaliditeitvandeinbrengvandegemeentekanverworvenwordendoortezorgenvoornamenenadressenvoordeberichtgevingendeinbrengvandegemeentedie
21Column‘Leugenaars’;https://www.nrc.nl/nieuws/2017/12/23/leugenaars-a1586115;201712;BasHeijne;NRC
"Peopledemandfreedomofspeechasacompensationforthefreedomofthoughtwhichtheyseldomuse."SorenKierkegaard
![Page 9: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/9.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
9
gecommuniceerdzijn.Alseen‘hack’zichvoordoetdieonzinberichtenplaatst,datmeteenmeldenopdieadressenendeinbrenglangsdieweg(evtvoorlopig)staken.Eenonafhankelijkeprocesregisseureneengoedfunctionerende,zichtbaretoezichthouder(onlineparticipatie-adviesgroep)draagtookbijaandiewaarborg.EenwaarborgvoordeauthenticiteitenvaliditeitvandeinbrengvanburgerskanverworvenwordendoorhentevragengebruiktemakenvanDigiDalszijinloggenominbrengteleveren.Ofweltezorgendatdebewonersvandegemeenteiedereenuitnodigingkrijgenmeteeninlogcode.DigiDheeftdevoorkeuromdatiedereendieheeft.Datzalmensenafschrikken;hetzalookmensenaantrekkenomdatdithetbelangillustreertdatdegemeentehechtaaneengoedegelegitimeerdeinbrengvanburgers.Datmoetaangevuldwordenmeteenprocesregisseur,diebijeendubieuzeinbrengnagaatofdegenediedaarachterzitanderebelangenheeft,daadwerkelijkindegemeentewoonte.d.AdH<>WaarborgdeonafhankelijkheidendezichtbaarheidvanheteffectvandeinbrengDebestewaarborgvooronafhankelijkheidenzichtbaarheidvanheteffectvaninbrengiseengoedingerichtprocesdattransparantisinalleopzichten.Gefaciliteerddooreenonafhankelijkeprocesregisseurmeteentoezichthouderindevormvaneenonlineparticipatie-adviesgroep.Ookeentransparantprocesiseenvereiste:welkestappen,metwelkeresultaatendoorwiebestuurd,onderwelkespelregels?Devolgendestappenkunneninmeerofminderemategebruiktworden.1. Doelenaanpakburgerparticipatie:watishetvraagstuk,welkeparticipatie(raadplegend,adviserend,
meebeslissend)enlangswelkewegdeparticipatievormtegeven?Aanbevolenwordtominditstadiumsamentewerkenmetvertegenwoordigersvanvoorhetvraagstukrelevanteverenigingenvanburgersenondernemers.Workshopstijdenseenbijeenkomstvandeverenigingenkunnengebruiktwordenvooreenverkenningvandetestelleneisenaandoelenaanpakenvooreeneersteverkenningvanhetvraagstuk.Hetleverteengroterebekendheidvandeburgerparticipatiebijbewoners,terwijlhetdeelnamebevordert.Dateffectwordtversterktmetjournalistiekepublicatiesopdiverse(lokale)websitesenindelokalepers,alsdiedatwil.
2. Introductievraagstukvoordeburgerparticipatieendewegwaarlangsgewerktgaatwordenmet
welkeafsprakenoverrol,verantwoordelijkheideninbreng.Gebruikbeelden,infographicsenhumor.Durfzelfkritischenzelfspottendtezijn.Werksamenmetorganisatiesindegemeente,tenzij...
3. Vraagstukhelderkrijgen.Gedurendeeenvoorafafgesprokenperiodeinventariseren:watdevraagisenwelkeaspectendaareenrolbijspelen.Dezefasemagwatchaotischzijndooreenzeerdiverseinbreng.Nuendansamenvattenendiesamenvattingeenkapstokmaarnietbindendlatenzijnvoorverdereinbreng.Ditkanonline;hetkanookviaeenforumofbeide.Dezestaplijktvaakoverbodig.Hetisnodig,alishetalleenmaaromdatiedereenindezestapoveralovermagsprekenenalleskanzeggen,ookalshetideeënzijndiethansnogonhaalbaarzijn(bv‘allevervuilendefabriekenverhuizennaarMars’).Eenalternatiefisdateenonafhankelijkdeskundigbureauviaonderzoekhetvraagstukendebelangrijkeaspectenverhelderdenconcretiseertalskapstokvoordeanalyse.Diedaarnawordtvoorgelegdaanbewoners.Datversnelthetproces,hetverminderthetdemocratischgehalte.
4. Analysenaaralternatievemogelijkheden:Inéénofmeerontmoetingenmetburgers,waaronder
deskundigen,onlineen/offysiek.Hetaantalendeaanpakisafhankelijkvanhetvraagstuk.Voorsommigevraagstukken,bijvoorbeeldhetontwerpvandeopenbareruimterondbesluitendiealgenomenzijn,kunnenmogelijkhedenontworpenwordendoorbureaus(architecten),dievervolgensviaeenenquête(volgendestap)voorgelegdwordenaanbewoners.
Eenvoorbeeldvooreenaanpakomtekomentotalternatievenbijeenmeercomplexvraagstukisdewerkwijzevandeburgertop10000(https://g1000.nu/),waarinstappenideeënontwikkeldengetrechterdwordennaarconcretevoorstellen,gebruikmakendvandefysiekeenvirtuelewereld.“Onzedroomiseensamenlevingwaarinwesamenbepalenwatwebelangrijkvinden.Nietdooréén
![Page 10: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/10.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
10
keerindevierjaarnaardestembustegaan.Maardoorregelmatigsamenhetgesprekaantegaan,totvoorstellentekomenensameneenbesluittenemen.Zonemenwesamenverantwoordelijkheidvooronsland,onzestad,dorpofwijk”.UIT:https://g1000.nu;2017
5. Voorleggenvanconcretealternatievenaanbewoners,zodaniguitgewerktdatereenkeuzemogelijkis
viaeenenquêteofanderszins.Hetspreektvoorzichdatdezestapraadplegendkanzijn,waarnabesprekinginderaaddiedeenquêteresultatenmeeneemt.Dezestapkanechterookmeebeslissendzijn,waarmeehetCollegeendeRaadvoorafakkoordgaanmetdeuitkomstvandeenquête.
6. Afsluitendcommunicerenoverhetproces,dedeelname,detoppers,hetresultaat.Watisergebeurd
met‘mijninbreng’?Wiehebbenermeegedaan?Waarkanikterugvindenlangswelkewegdezekeuzeisgemaakt?Endatsoortvragen.
7. Bloemenblijvengeven.Alszakengerealiseerdzijn,vergeetdannietspecifiekteblijvenrefererenaan
deburgerparticipatiediehiertoeheeftgeleid.Datbevordertparticipatiebijanderevraagstukken.Deinbrengdoeterimmerstoe.
Geenmisverstand:hetkanookallemaalveelkleiner.IndegemeenteLosser(Overijssel,ca22500inwoners)bijvoorbeeldvormdentienburgerseendenktank‘bezuinigingen’.Zijwerkteneenhalfjaarlang,eenavondperweekprodeoaaneenadviesrapport.Vraagisofdezeparticipatievoldoenderepresentatiefis.OfdezeuitZaanstad:‘Eenklankbordgroepvanbewonersenwinkelierswasbetrokkenbijhetopstellenvanrandvoorwaardenvoordeontwerpen.Vervolgenshebbenweeenopenontwerpwedstrijduitgeschreven.Erzijn24voorstelleningediend.Eencommissievanbewonersenambtenarenheeftdaaruitdevijfbestevoorstellengekozen.DiezijnineenreferendumvoorgelegdaanalleinwonersvanRooswijk.’AldusPietKeijzer(wethouder)22.Wespreken2010.Aanhetbeginvan2018kanermeermetdevirtuelewereld.Jekanbijvoorbeeldeenvoorstelontwikkelenmeteengroepmensendiedoorlotingissamengesteldenhetproductviaeenenquêtevoorleggenaanalleinwoners.Hetkanookzonderdigitalemiddelen.InIJslandbijvoorbeeld“..hebben25burgersinviermaandentijdeennieuweGrondwetgeschrevendievervolgensmet70%vandestemmendoordebevolkingisgoedgekeurd”23.Eris,kortom,veeltekiezenenerkanveelominwonerseenmeerdirecteinvloedtegevenopdelokaleoordeelsvormingenbesluitvorming.AanUomhetteproberen,teleren,teproberen,………Concluderend>>1>>Burgerparticipatieis‘veeleisend’maatwerk.Hetmoettransparanteninteger.Hetkostgeldeninzet.Hetvereistsamenwerking,lefenvolhardendheid,vanallebetrokkenen.Hetlevertookinspiratie,kansen,nieuweofverdiepterelatiesen‘fun’.Hetlevertvooraldemocratieinderichtingzoalshetbedoeldis.<<2>>Burgerparticipatiehoeftnietperségrootaangepaktteworden.DevoorbeeldenuitAalsmeerenAmstelveenillustrerendat.Erzijndiversemiddelenomeenonlineburgerplatform(bvCitizenlab)ofeenparticipatieproces(bvOppApp24)optezetten,alnaargelanghetdoelisvanburgerparticipatie.Dekeuzeisondermeerafhankelijkvandoel,doelgroep,vraagstuk(onderwerp,open/gesloten).>>3>>Burgerparticipatiemoetingebedindewerkwijzevangemeentenomhetgrootstmogelijkdemocratischeffecttegaanbereiken.Dantreedtgewenningopinenbuitendegemeentelijkeorganisatieenkanergebouwdwordenaangewenningengeloofwaardigheidvandeburgerparticipatie.Datstimuleertmeedoenvaninwoners:‘mijninbrengdoetertoe’.Daarnaastkunnenerdanstructurele 22‘NaarBuiten.Eenspoorboekjeburgerparticipatievoorraadencollege’,blz19;2010;VNG;https://vng.nl/files/vng/vng/Documenten/Extranet/Burgerzaken/bestanden_burgerparticipatie/Naar_buiten.pdf23https://www.trouw.nl/opinie/-loten-is-democratischer-dan-stemmen-~ab2f91d8/;201610;Welgraven;Trouw24“Natuurlijkbeginnenweeerstmetmensenteonboarden.Deindividueleideeënverzamelenweopeengestructureerdeenveiligemanier.Wecreërencategorieënvanalleindividueleideeën,enkoppelendezealsgroeps-ideeënterug.Zokrijgjealsindividu-dieonderdeelisvandegroep-inzichtinwatdeideeënvanuitdegroepzijn.Wevragendeindividueledeelnemersweermeetedenkenoverdegroeps-ideeëndiezijningebracht.DezecyclusherhalenwewaardoordeLetsOppmethodealseenideeën-generatorwerktendegroepzelfdebesteoplossingenaandraagt”;http://www.letsopp.com/nl/hoe-werkt-letsopp?hsCtaTracking=0948ee9d-fdae-4e05-8771-d9ddd57afe9e%7Cd425c54c-d858-4c2c-9591-1c05a679d853
![Page 11: Overwegingen bij de inrichting van burgerparticipatie: een ... · pagina infographic (zie figuur van één van de ontmoetingen, vorige blz) en een leesbaar verslag, en van volgende](https://reader034.vdocuments.mx/reader034/viewer/2022051917/6008d4b07689382f0d2cd046/html5/thumbnails/11.jpg)
Voorwaarden voor de inrichting van burgerparticipatie: raadplegen en meebeslissen
TheoVeltman,concept,december2017
11
middelengebruiktworden,bijvoorbeeldeenonlineburgerplatform,waarmeediversetypenvraagstukkenondersteundkunnenworden.En,waardeburgeralleinformatiekanvindenoveruitgevoerde,lopendeennoguittevoerentrajectenburgerparticipatie,kleinengroot.Ookdanishetechternoodzakelijkomelkevraagdiedaarmeewordtvoorgelegdaparttepromotenentebegeleidenopdiversemedia.En,omviadezelfdemediapervraagstukterugtegevenwathetresultaatisenhoedithetbeleidendebesluitvormingheeftbeïnvloed.Alsdatstructureelwordtgedaan,wordtheteengewoonteeneenefficiënteactiviteitmeteffectiviteitomdatmenkanziendatparticipatieloont.Burgerskunnendeinformatieimmersmakkelijktoegankelijkvinden,evenalsderesultatenenwatermeeisgedaan.Nuisburgerparticipatienogtevaakteveeleenprojectjehiereneenprojectjedaar,zonderdaterechtwordtgebouwdaanhetontwikkelenvankennisenervaringingemeentenofregionaalvoordegemeenten.Datbetekentdathetzelfdewielvaakopnieuwwordtuitgevondenenkansengemistominwonersactieftebetrekkenwaardatkan,ookmetkleinekortdurendetrajectenvanburgerparticipatie.>>4>>Decentralevraagiswatu,depolitiekendeburger,ervooroverheeftomeenzodemocratischmogelijkeomgevinginuwgemeentete(helpen)realiserenmeteenevenwichtigerepresentatieveinbrengvooroordeelsvormingenbesluitvormingbijlokalevraagstukken.Daarkanjenatuurlijkookeenenquêteoveruitdoenen/ofeenopenvraagoverstellenaanburgers(bijvoorbeeld:watheeftunodigomactiefmeetedoen?)………