overlap sendromu

48
OVERLAP SENDROMU PROF. DR.MEHMET KARADAĞ

Upload: willow

Post on 19-Mar-2016

275 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

OVERLAP SENDROMU. PROF. DR.MEHMET KARADAĞ. OVERLAP SENDROMU. Değişik klinik durumların biraraya gelmesiyle, farklı özellik oluşturması overlap terimi ile açıklanmıştır. OVERLAP SENDROMU. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMU

PROF. DR.MEHMET KARADAĞ

Page 2: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMU

• Değişik klinik durumların biraraya gelmesiyle, farklı özellik oluşturması overlap terimi ile açıklanmıştır.

Page 3: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMU

• Toplumda sık görülen, KOAH, astım, interstisyel fibrozis gibi solunum sistemi hastalıklarının, obstrüktif uyku apnesi (OSAS) ile birlikte görülmesi, ayrı ayrı görüldüklerinden farklı özellikler göstermesi nedeniyle dikkati çekmiştir.

Page 4: OVERLAP SENDROMU

• 1985 yılında ilk kez FLENLEY tarafından OSAS ile birlikte, KOAH, astım, kistik fibrozis, interstisyel pulmoner fibrozis gibi solunum sistemi hastalıklarının beraber seyretmesi “OVERLAP SENDROMU” (OVS) olarak isimlendirildi.

Page 5: OVERLAP SENDROMU

OSAOSASSKistik Kistik

fibrozisfibrozis OVSOVS

KOAHKOAH

İnterstisyel İnterstisyel Akciğer Akciğer

HastalıklarıHastalıkları

AstımAstım

Günümüzde OVS = OSAS+KOAH

Page 6: OVERLAP SENDROMU

• Bu iki tablonun birarada bulunması ise hem uykuda, hem uyanıklıkta solunum sıkıntısının daha fazla hissedilmesine neden olmaktadır.

Page 7: OVERLAP SENDROMU

KOAH, dünyada ölüm nedenleri arasında dördüncü sıradadır ve son 30 yılda % 163 artış göstermiştir.

Page 8: OVERLAP SENDROMU

• Uyku apne sendromu, en az astım bronşiale ve diabet kadar sık görülüyor.

• 2095 kadın ve erkek• Uyku Apne Prevalansı % 6.1

– Obstructive sleep apnea syndrome is associated with metabolic syndrome rather than insulin resistance, Altan Onat et al. Sleep and Breathing (2007) 11:23–30

Page 9: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMU PREVALANSI

• OSAS’lı hastalarda KOAH prevalansını % 11 bulmuşlar,(Chaouatve ark.).

• KOAH’lı hastalarda OSAS sıklığı %45.8 (Calderon-Osuna ve ark.)

• KOAH’lı hastalarda OSAS sıklığı %6,1 (Köktürk O.)

• KOAH’lı hastalarda OSAS sıklığı %69.7 (İtil Oya ve ark.)

ChaouatA, WeitzenblumE, KriegerJ, et al. Association of chronic obstructive pulmoner disease and sleep apnea syndrome. AmJ Respir Crit Care Med 1995; 151:82-86

Page 10: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMUNDA KLİNİK VE PROGNOZ

• OSAS ve KOAH her ikiside ayrı ayrı kronik hipoksemi yapan hastalıklar olması nedeniyle birbirlerine sinerji yaparak mevcut hipoksemiyi daha da derinleştirirler

• OVS’da her iki hastalıkta da ayrı ayrı var olan pulmoner hipertansiyon ve kor pulmonale gelişme riski sadece KOAH yada sadece OSAS olan olgulardan daha fazladır ve prognozları daha kötüdür

Page 11: OVERLAP SENDROMU

UYKUDA SOLUNUM

• Solunum sisteminde rezistansın arttığı,• Solunum hızı ve ritminin bozulduğu,• Kimyasal ve mekanik reseptörlerin

duyarlılığının ve ventilasyonun azaldığı,• Kan gazlarında olumsuz değişikliklerin

yaşandığı bir dönemdir

Page 12: OVERLAP SENDROMU

UYKU

KORTİKAL UYARI

KEMORESEPTÖRDUYARLILIĞI

SOLUNUM MOTOR NÖRON

SOLUNUM KASLARI

AKCİĞER MEKANİKLERİ , HAVAYOLU DİRENCİ , FRC, V/Q, İLİŞKİSİ

HİPOVENTİLASYON HİPOKSEMİ HİPERKAPNİ

Page 13: OVERLAP SENDROMU

METABOLİZMA

• Uyku sırasında azalan metabolizma hızına bağlı olarak, ventilasyon azalır.

Page 14: OVERLAP SENDROMU

VENTİLASYONDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

• Uykuda belirgin olarak hipoventilasyon vardır

• NREM uykusunda dakika ventilasyonu % 5-10 oranında azalır

• Fazik REM uykusunda dakika ventilasyonu % 40 oranında azalır

Page 15: OVERLAP SENDROMU

KAN GAZLARINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

•PCO2 2-8 mmHg kadar yükselir

•PO2 3-10 mmHg kadar azalır

•SaO2 %1-2 kadar azalır

Page 16: OVERLAP SENDROMU

SOLUNUM HIZI VE RİTMİNREM evre 1-2 de solunum düzensizdir, Cheyne-Stokes solunumuna benzer

NREM evre 3 de solunum otonom sinir sisteminin kontrolündedir ve düzenlidir

REM de özellikle fazik evresinde tekrar düzensizleşir Total Ventilasyon azalır, solunum hızlı ve yüzeyeldir

Page 17: OVERLAP SENDROMU

KEMOSENSİTİVİTE

•Uykuda hipoksik ve hiperkapnik ventilatuar cevaplar azalır

•Hiperkapnik ventilatuar cevapta NREM döneminde % 20-50’lere varan azalma REM döneminde daha da kötüleşir

Page 18: OVERLAP SENDROMU

• OSAS hastalarında uyanıkken hiperkarbiye cevap normal bulunmuşken,

• Overlap sendromlu hastalarda uyanıkken CO2‘ye cevabın azaldığı gösterilmiştir

Radwan L, et al: Eur Respir J., 1995, 8, 542–545.

Page 19: OVERLAP SENDROMU

AROUSAL CEVABI• Uykuda arousal

oluşumunda hiperkapni hipoksemiden daha önemlidir!

• PCO2’de 6-15 mmHg’lık artış arousala neden olurken, SaO2’nin nomal erişkinde % 75’e kadar düşmesi gerekir!

Page 20: OVERLAP SENDROMU

FONKSİYONEL REZİDÜEL KAPASİTE

• REM döneminde solunum kasları hipotonisi nedeni ile FRK azalır.

• Supin pozisyonundaki uykuda FRK en düşük değerindedir

Page 21: OVERLAP SENDROMU

KOAH'ta Uykuyu Bozan Faktörler

– İlaçlar– Depresyon– Sedanter hayat tarzı– Kötü uyku hijyeni– Yaşlılığa bağlı etkiler– Hipoksemi– Öksürük

Page 22: OVERLAP SENDROMU

KOAH ve UYKU

• KOAH'ta gece ortaya çıkan dasatürasyon dışında uyku latansı uzar, uyku etkinliği ve toplam uyku süresi azalır

Page 23: OVERLAP SENDROMU

KOAH ve UYKU

• KOAH da Noktürnal Oksijen Desatürasyonu Sonuçları– PulmonerHipertansiyon– Sekonder polisitemi– Kardiyak disritmiler– Uykuda ölüm gözlenir

Page 24: OVERLAP SENDROMU

KOAH’DA POLİSOMNOGRAFİ ENDİKASYONLARI

• AASM ÖNERİLERİ• Noktürnal hipoksemisi olan kronik obstrüktif,

restriktif veya reaktif akciğer hastalıklarının PSG endikasyonu yoktur. Evde pulseoksimetre ile SaO2 takibi yeterlidir.

• Bununla beraber bu hastalarda OSAS, PLMS düşündüren semptomlar varsa kronik akciğer hastalığı olmayan olgular gibi PSG endikasyonları uygulanır.

Page 25: OVERLAP SENDROMU

KOAH’DA POLİSOMNOGRAFİ ENDİKASYONLARI

• OSAS, PLMS semptomlarıolan KOAH olguları dışında,

• Gündüz PaO2 değeri ≥60mmHg olan hastalarda polisitemi ya da Pulmoner Hipertansiyon varlığında,

• Uykuda O2 tedavisi alan KOAH’lılarda sabahları başağrısı varlığında,

• CPAP/BiPAP tedavisi uygulanacak overlap sendromlu olgularda optimal basıncın belirlenmesinde PSG endikasyonu vardır.

Page 26: OVERLAP SENDROMU

NOKTÜRNAL OKSİJEN DESATÜRASYONU (NOD) -1

• Gündüz hipoksemisi olmayan veya gündüz hipoksemisi PO2≥60 mmHg olan KOAH’lılarda, kayıt süresinin %30’dan fazlasında, SaO2’nin% 90’ın altına düşmesi noktürnal oksijen desatürasyonu (NOD) olarak tanımlanmıştır.

•WeitzenblumE, ChaouatA, CharpentierC, et al. Sleep-relatedhypoxemiain chronicobstructivepulmonarydisease: causesconsequencesandtreatment. Respiration1997; 64 (3): 187-193•Levi-ValensiP, WeitzenblumE, RidaZ. Sleep-relatedoxygendesaturationanddaytimepulmonaryhaemodynamicsin COPD patients. EurRespirJ 1992; 5: 301-307

Page 27: OVERLAP SENDROMU

NOD NEDENLERİ• Alveoler hipoventilasyon• Ventilasyon/perfüzyon(V/Q) dengesizliği• FRC’de azalma• Sekresyonlar• Havayoludirencindeartış• Ölüboşlukartışı• OVS

Page 28: OVERLAP SENDROMU

• Normal erişkinlerde uykudaki oksijen desatürasyonu % 1-2 kadardır

• NOD özellikle KOAH da önemli!• SaO2, KOAH’da uykunun NREM

döneminde % 3-5 ve REM döneminde % 10-50’ye varan derin düşüşler (spikepatern) gösterir

Page 29: OVERLAP SENDROMU

KOAH’DA REM UYKUSUNDA SPIKE DESATÜRASYONLAR

Page 30: OVERLAP SENDROMU

• Uyanıkken belirgin hipoksemisi olanlarda uyku sırasında hipoksemi daha da derinleşecektir

• NOD’lar belirgin gündüz hipoksemisi (PO2≤60 mmHg) olan hiperkapnik tip KOAH’lılar (bluebloater) için karakteristiktir!

Page 31: OVERLAP SENDROMU

• FEV1/FVC oranı%65'in altında olanlarda gece desatürasyonlarının görülme riski yüksektir

Page 32: OVERLAP SENDROMU

KOAH + OSAS da NOD

• Gündüz hipoksemisinin hafif dereceli olduğu KOAH olgularında bile OVS var ise bu durum ciddi kardiyopulmoner fonksiyon bozukluğuna yol açacaktır

Page 33: OVERLAP SENDROMU

• OSAS’da noktürnal oksijen desatürasyonları özellikle REM döneminde derinleşen “testere dişi”(saw-tooth) paterni şeklinde görülürken, overlap sendromunda daha geniş oksijen desatürasyonları saptanır

Page 34: OVERLAP SENDROMU

OSAS’da “testere dişi”(saw-tooth) paterni şeklinde noktürnal oksijen desatürasyonları

Page 35: OVERLAP SENDROMU

OSAS + Astım

Bronkospazm, Sekresyon , Mukoza ödemi

Hava Hapsi

Hava Yolu Direncinde Artış

Oto PEEP

Solunum işinde etkilenme

Page 36: OVERLAP SENDROMU

Astımda Uyku• Hastanın uyuduğu ortamdaki (oda,

yatak, yorgan, yastık vs) alerjenlerin varlığı,

• Gündüz verilen bronkodilatör ilaçların gece verilememesi,

• Supin pozisyonunda yatış,• Sabahın erken saatlerinde parasempatik

bronkokonstrüksiyon artışı,

Page 37: OVERLAP SENDROMU

Astımda Uyku• Gece boyunca düşen sıcaklık nedeniyle

soğuk havanın bronşlar üzerindeki etkisi,

• Uykuda oluşan gastroözofageal reflünün kimyasal irritatif özelliği,

• Bozulan mukosiliyer klirens uykuda astımı negatif yönde etkiler.

Page 38: OVERLAP SENDROMU

OSAS + Astım• Horlama, astımlılarda genel

popülasyona göre daha sık rastlanır. • OSAS ile birlikte astım varlığında astım

sık atak yapmaktadır• CPAP tedavisi ile OSAS kontrol altına

alındığı taktirde astımın atak sıklığı azalmaktadır.

Page 39: OVERLAP SENDROMU

OSAS + İNTERSTİSYEL AKCİĞER HASTALIĞI

• Hızlı ve yüzeyel solunum• Hipokapni• Çok sayıda arousal • Uyku fragmantasyonu• hafif uykuda artış(REM azalır)

Page 40: OVERLAP SENDROMU

• Arousalların nedeni öksürük veya kimyasal uyarıdır.

• SaO2 ‘nin% 90’ın altında seyretmesi de uyku fragmantasyonuna neden olur.

• Santral solunum kontrolü normal hatta artmış olduğu için apne görülme sıklığı düşüktür

Page 41: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMU TEDAVİSİ

AMAÇ;

• Uyku kalitesinin düzeltilmesi

• Oksijenizasyonun sağlanması

Page 42: OVERLAP SENDROMU

KOAH da Oksijen Tedavisi

• Az sayıda KOAH olgusunda uyku kalitesini düzeltebilir!

• Nokturnal O2 PAP max’ı düşürür

• PH gelişimini önler!

Page 43: OVERLAP SENDROMU

OVS da Oksijen Tedavisi

• Oksijen tek başına kullanılırsa; Apnelerin süreleri uzar!

• CO2 seviyesi tehlikeli boyutlara çıkabilir!

Page 44: OVERLAP SENDROMU

BiPAP TEDAVİSİ• CPAP uygulanması OVS için ideal

değildir, ÜSY’daki kollapsı çözmek için yüksek basınç değerleri gerektiğinden genellikle hastalar tolere edemezler

• Overlap sendromunun tedavisinde BiPAP (Bilevel Positive Airway Pressure) kullanılır

Page 45: OVERLAP SENDROMU

BiPAPTEDAVİSİ

• BiPAP da EPAP ve IPAP basınçları ayrı ayrı hastaya göre düzenlenebilir ve trigering hassasiyeti ayarlanabilir!

Page 46: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMU TEDAVİSİ

• İlaçtedavisi– Almitrin– Progestojenler– Asetazolamid, Amonyum klorid– Protriptilin– Teofilin

Page 47: OVERLAP SENDROMU

OVERLAP SENDROMU TEDAVİSİ

BiPAP + O2

Page 48: OVERLAP SENDROMU

İLGİ VE DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER