oron nutag udirdlaga

39
Орон нутгийн удирдлагад зориулсан үнэлгээний хэрэгсэл Г.Дуламжав

Upload: darkhijav

Post on 27-Jun-2015

499 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: Oron nutag udirdlaga

Орон нутгийн удирдлагад зориулсан

үнэлгээний хэрэгсэл

Г.Дуламжав

Page 2: Oron nutag udirdlaga

Орон нутгийн удирдлагаас авах үнэлгээний хуудас

Санал асуулга 

Орон нутгийн удирдлагад зориулсан үнэлгээний хэрэгсэл

Page 3: Oron nutag udirdlaga

Цэцэрлэгийн манлайлал

Манай орон нутаг, олон нийтийн дэмжлэг,

хамтын ажиллагаа

Миний сэтгэгдэл

Орон нутгийн удирдлагаас авах үнэлгээний хуудас

Page 4: Oron nutag udirdlaga

Агуу их өөрчлөлт бүхэн нэг юмнаас эхэлдэг.

Хэрэв та жижиг сайжруулалтыг хийе гэвэл өөрийн зан төлөв, хандлага дээрээ ажилла.

Хэрэв та чанарын өөрчлөлт хийе гэвэл өөрийн оюуны тогтолцоог өөрчил. Оюуны тогтолцоо гэдэг нь таны орчлонг хүлээн авч байгаа оюуны загвар, ойлголт, газрын зураг юм.

ОЮУНЫ ТОГТОЛЦОО

Page 5: Oron nutag udirdlaga

Манлайлал гэдэг нь дагуулах, удирдах, чиглүүлэх гэсэн утгатай үг юм. Бие хүний үзэл бодлыг илүү өндөр түвшинд тавьж, үйл ажиллагааг үр дүнтэй хөтлөн, өөрийн удирдлагад ажиллаж буй хүмүүсийг хошуучлахыг хэлнэ. Нэгдмэл зорилго бүхий хүмүүсийн дотроос бэрхшээлийг даван туулах, асуудлыг оновчтой шийдвэрлэх, бусдад нөлөөлөх чадвараараа бусдаас илүү хүн манлайлагч байдаг. Манлайлагч хүн хэзээ ч бусдын ард явдаггүй, ямагт тэднийг уриалж, шинэ санаа, бүтээлч үйл ажиллагаанд татан оролцуулж, хүсэл тэмүүлэл, хэрэгцээг анхаарч ажилладаг онцлогтой.

Манлайлал

Page 6: Oron nutag udirdlaga

Манлайлах үйл ажиллагаа

Албан ёсны манлайлал Албан бус манлайлал

Эрх мэдлийн хүрээнд, тодорхой албан тушаал эрхлэн үйл ажиллагааг явуулахдаа удирдлагад ажиллаж буй хүмүүсийг

манлайлахыг албан ёсны манлайлал гэнэ.

Эрхэлсэн албан тушаалгүй боловч бусдыг удирдан чиглүүлэх хувийн

чанар, ажлын арга барилаараа бусдаасаа ялгаран, олон нийтэд

нөлөөлөхийг албан бус манлайлал гэнэ.

Page 7: Oron nutag udirdlaga

Давуу тал: Байгууллагын эрхэм зорилгыг

биелүүлэх үйл ажиллагааг тодорхой төлөвлөгөөний дагуу гүйцэтгэдэг.

Үйл ажиллагааны хариуцлага хүлээдэг. Ажлын байрны тодорхойлолттой

Сул тал Тодорхой дүрэм, журмын хүрээнд

баригдмал үйл ажиллагаа явуулдаг.

Албан ёсны манлайлал

Page 8: Oron nutag udirdlaga

Давуу тал: Сэдэл тэмүүлэл сайтай, эерэг

хандлагатай Сэдэлжүүлэх энгийн аргуудыг хэрэглэнэ.

Сул тал: Үйл ажиллагааг төдийлөн төлөвлөдөггүй Үйл ажиллагааны эцэст хариуцлага

хүлээх албагүй Ажлын байрны тодорхойлолтгүй

Албан бус манлайлал

Page 9: Oron nutag udirdlaga

Манлайлагчийн хэлбэр

Онцлог шинж Эерэг, сөрөг эсэх

Хэдийд үр дүнтэй вэ?

Хараатай манлайлагч

Хүмүүсийг дундын тэмүүлэл рүү хөтөлдөг.

Хамгийн эерэг хүчтэйгээр

Өөрчлөлт шинэ хараа чиглэл шаардахад

Сургагч манлайлагч

Байгууллагын зорилготой хүмүүсийн хэрэгцээг тодорхойлдаг.

Эерэг хүчтэйгээр Ажилчдын чадварыг урт удаан хугацаанд дээшлүүлэхэд

Зохицуулагч манлайлагч

Хүмүүсийн хоорондын харилцааг зохицуулснаар харилцан ойлголцол бий болдог.

Эсрэг Муудсан хэсгийг арилгаж хүнд цаг үед урам өгөх, хэлхээ холбоог бэхжүүлэхэд

Ардчилсан манлайлагч

Хүмүүсийн оролцоог үнэлж өөрөө хамтран оролцдог

Эерэг Олонхийг бий болгоход, дундын шийдвэр гаргахад эсвэл ажилчдаас үнэтэй хувь нэмэр оруулахад

Үзүүлэн манлайлагч

Хувьсан өөрчлөгдөж байгаа өвөрмөц зорилго гаргадаг.

Чанар муутай гүйцэтгэлийн давтамж олон байдаг тул сөрөг

Урдаа зорилготой, ажлаа мэддэг баг өндөр чанартай үр дүнд хүрэхэд

Захирагч манлайлагч

Онц байдалд тодорхой чиглэл өгснөөр айдсыг арилгадаг.

Эрх мэдлээ хэтрүүлдэг учир сөрөг

Хямралын үед, эргэлтийн үед, ажилчдын дунд асуудал гарсан үед

Page 10: Oron nutag udirdlaga

Хүний тархи

Зүүн тархи

Логик хэл ярианых Үг гаргадаг

НарийвчилдагАнализ хийдэг Дараалалтай

ханддаг

Баруун тархи

Мэдрэмж, бүтээлч байдал

Зураг гаргадаг Бүтнээр нь хардаг

Синтез хийдэг Дор нь сэтгэдэг

Тархиа бүрэн ашигла

Page 11: Oron nutag udirdlaga

Манлайлал эхний бүтээгдэхүүн менежмент хоёр дахь бүтээгдэхүүн.

Менежмент бол ажлыг зөв хийх, Манлайлал зөв ажлыг хийх гэсэн үг

МАНЛАЙЛАЛ

Page 12: Oron nutag udirdlaga

1. Сэдэн үйлдэгч 2. Дуустал нь харсны дараа

эхлэгч 3. Гол зүйлийг хамгийн эхэнд нь

тавигч

АМЖИЛТТАЙ ХҮН ЯМАР БАЙХ ЁСТОЙ ВЭ?

Page 13: Oron nutag udirdlaga

Хүмүүс

Автагдан үйлдэгч Хариуцлага үл

даагч /ажил бүтэлгүйтвэл алдааг бусад дээр буюу үл

хамаарах зүйлд тохдог /

Нөхцөл байдалд захирагдан

үйлдэл хийдэг

Сэдэн үйлдэгч

Хариуцлага даагч /ажил бүтэлгүйтвэл алдааг өөрөөсөө

хайдаг/ Нөхцөл байдлаас үл хамааран

үйлдэл хийгч байдаг

Page 14: Oron nutag udirdlaga

Би яах вэ? Би байгаагаараа л байна шүү дээ Тэр миний дургүйг хүргэдэг Тэд өөрчлөгдөхгүй Надад өөр арга байхгүй Би чадахгүй Миний ажлын хуваарьт энэ ороогүй Би хийх ёсгүй Хэрэв тэгвэл . . . ярьдаг бол

Автагдан үйлдэгч

Page 15: Oron nutag udirdlaga

Сэдэн үйлдэгчид асуудалд өөрөөр ханддаг. Өөр хувилбар харъя Би өөр талаас нь харъя Би өөрийнхөө сэтгэлийг хяная Би илүү бүтээлчээр илтгэж чадна Би таарах хариуг нь өгч чадна Би сонгоё Надад сайн сонголт байна Тэгье

Сэдэн үйлдэгч

Page 16: Oron nutag udirdlaga

Бүх зүйлийг хоёр дахин бүтээдэг.

1. Оюун санаандаа бүтээдэг. /бүтээн босгож дуустал нь хардаг/

2. Бодитойгоор бүтээдэг.

ДУУСТАЛ НЬ ХАРСНЫ ДАРАА ЭХЛЭГЧ

Page 17: Oron nutag udirdlaga

Тэмдэглэл, санамж Уулзалтын дэвтэр, хуанли

хөтлөх Цагийн менежмент Хувийн менежмент

Цаг хугацаа менежментийн 4 үе

Page 18: Oron nutag udirdlaga

Яаралтай Яаралтай бус

Чухал 1.Үйл ажиллагаа 2.Үйл ажиллагаа

Чухал бус 3.Үйл ажиллагаа 4.Үйл ажиллагаа

Цагийн менежментийн матриц

Page 19: Oron nutag udirdlaga

ҮГҮЙ гэж хэлж сур.

• Өөрийгөө давах чадвартай байх • Үнэт зүйлс, эрхэм зорилгоос гажиж байвал “үгүй” гэж

хэлж сур

Page 20: Oron nutag udirdlaga

Зорилтондоо хүрэхийн тулд та амжилттай ажилтан байх ёстой.

МАНЛАЙЛАГЧ

Амжилттай ажилтан байхын тулд сүлжигчийн чанарыг эзэмших,

багтаа үнэнч бай.

Page 21: Oron nutag udirdlaga

СҮЛЖИГЧ

Аливаа асуудлыг олон талаас нь задлан шинжилж, нэгтгэн дүгнэж, түүнийг шийдэх талаар арга хэмжээ авахдаа бусад алба

нэгжүүдийг татан оролцуулахыг сүлжих гэнэ.

Яагаад амжилттай ажилтан сүлжигч байх ёстой вэ?

Page 22: Oron nutag udirdlaga

Бужигнасан олныг дага Манлайлагч нар нисдэг болохоос

шавааралддаггүй Анхдагч бай, бусдаас өөр бай

МАНЛАЙЛАГЧ

Page 23: Oron nutag udirdlaga

Тухайн салбарыг ихэнх тохиодолд гадны хүмүүс өөрчилдөг

Шинэ дуу хоолойгоор стратеги, шинэчлэх, хувьсгал хийх тэгтэй тэнцүү

ЗӨВЛӨМЖ

◦ Залуучуудыг /залуу сэтгэлгээг/багтаа оруул◦ Байгууллагынхаа зах хязгаарт байгаа хүмүүсийн дуу хоолойг сонс ◦ Шинэ хүмүүсийг сонс

Дүрэм 1. Шинэ дуу хоолой сонс

Page 24: Oron nutag udirdlaga

Зөвхөн эрс санаа нь байгууллагад болон хувь хүнд баялаг бий болгодог.

АНУ-ын нэг байгууллага жил бүр 5000 хэрэгжээгүй төлөвлөгөөтэй байдаг.

ЗӨВЛӨМЖ Шинэ санаанд үгүй гэж бүү хэл Санаачлагчид хөшиг тат

Дүрэм 2. Шинэ санаанд зах зээл олго

Page 25: Oron nutag udirdlaga

Алдахгүй эрсдэл багатай төсөл санхүүжүүлэх сэтгэлгээнээс шинэлэг, өргөн боломж гаргасан эрс санаатай төсөл рүү хандах нь илүү.

ЗӨВЛӨМЖ Жижиглэ, жижиглэ 5000-аас 10-ийг санхүүжүүл 5 нь алдагдалтай, 3 нь баланслах, 2 нь хөрөнгө оруулалтаа 2 дахин

өсгөх, 1 нь 50 болон 100 дахин өсгөхөөр байдаг. Алдахгүй гэсэн сэтгэлгээнээс том хожигч гэсэн сэтгэлгээ рүү

Дүрэм 3. Хөрөнгөнд зах зээл олго

Page 26: Oron nutag udirdlaga

Авъяастнуудад бие даах боломжийг олго.

Авъяастнуудыг уралдуул

ЗӨВЛӨМЖ Ажлын байрыг дууд

Дүрэм 4. Авъяастнуудад зах зээл олго

Page 27: Oron nutag udirdlaga

Манлайлал нь хүмүүстэй хамтран ажиллах, асуудлаа зөв шийдвэрлэх үндэс мөн.

Зорьсондоо хүрэхийн тулд хүмүүсийг хамтын зорилгод нэгтгэхэд манлайлал чухал нөлөөтэй.

Хүмүүсийн оролцоог хангахад, тэдний мэдлэг, чадварыг хөгжүүлэхэд онцгой ач холбогдолтой.

Манлайлал ямар ач холбогдолтой вэ?

Page 28: Oron nutag udirdlaga

Цэцэрлэгийн манлайлал Х Тайлбар

Манай сум/хороонд бага насны хүүхдийн хөгжлийн чиглэлээр хамтарч ажиллах баг бүрдсэн.

Цэцэрлэг орон нутгийн бага насны хүүхдийн хөгжил, хамгаалал, эрүүл мэндтэй холбоотой асуудлыг шийдвэрлэхэд хошуучилж оролцдог.

Цэцэрлэг хүүхдэд ээлтэй боловсролын үзэл санааг орон нутагтаа түгээн дэлгэрүүлэхэд цэцэрлэг гол үүрэг гүйцэтгэдэг.

Цэцэрлэг сургуулийн өмнөх боловсролын үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, чанарыг сайжруулах чиглэлээр санаачлагатай ажилладаг.

Цэцэрлэгийн манлайлал

Page 29: Oron nutag udirdlaga

Орон нутги

йн боловсролын удирдлагын

түвшин

Аймаг, нийслэлийн удирдлагын түвшин Иргэдийн төлө

өлөгчдийн хурал Засаг

дарга Сум, дүүргийн удирдлагын түвшин

Баг, хорооны удирдлагын тудирдлагын түвшин

Иргэдийн нийтийн хурал

Боловсролын байгууллагын удирдлагын түвшин

Өөрийн удирдлага

Орон нутаг дахь боловсролын удирдлагын субъектүүд

Page 30: Oron nutag udirdlaga

 29 дүгээр зүйл. Аймаг, нийслэл, сум, дүүргийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын бүрэн эрх:

29.1.1.боловсролын асуудлаар тухайн шатны ба доод шатны Засаг даргын тайлан хэлэлцэж, чиглэл өгөх;

29.1.2.орон нутгийн өмчийн боловсролын байгууллагыг хөгжүүлэх төлөвлөгөө батлах, биелэлтэд хяналт тавих;

29.1.4. хуульд заасан бусад бүрэн эрх. 30 дугаар зүйл. Аймаг, нийслэлийн Засаг

даргын бүрэн эрх 30.1.2.иргэнд суурь боловсрол эзэмшүүлэх,

мэргэжилтэй боловсон хүчин бэлтгэх, давтан сургах, мэргэжил эзэмшүүлэх арга хэмжээний хөтөлбөр, төлөвлөгөө гаргаж хэрэгжүүлэх;

Монгол улсын Боловсролын тухай хууль /2002/

Page 31: Oron nutag udirdlaga

30.1.З. орон нутгийн өмчийн боловсролын сургалтын байгууллага байгуулах, өөрчлөх, татан буулгах асуудлыг аймаг, нийслэлийн боловсролын газрын дүгнэлтийг үндэслэн шийдвэрлэх;

30.1.4. өөрийн орлогоо нэмэгдүүлэхэд нь боловсролын байгууллагад дэмжлэг үзүүлэх, тэдгээрийг хичээлийн болон дотуур байр, сургалтын техник хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж, ном, сурах бичгээр хангах ажлыг зохион байгуулах;

30.1.5.төрийн бус өмчийн боловсролын сургалтын байгууллагад хууль тогтоомжид заасан дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэх;

30.1.6.энэ хууль болон Аж ахуйн үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрлийн тухай хуульд заасан журмын дагуу ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэг байгуулахад тусгай зөвшөөрөл, гэрчилгээ олгох, улсын бүртгэлд бүртгэх;

Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын бүрэн эрх МУ-ын Боловсролын тухай хууль /2002/

Page 32: Oron nutag udirdlaga

30.1.11.боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагатай зөвшилцөн аймаг, нийслэлийн боловсролын газрын даргыг томилох, чөлөөлөх;

30.1.12.үндэсний цөөнхийн боловсрол эзэмших, соёл, зан заншлаа өвлөх, сургуулийн орчинд төрөлх хэлээрээ харилцах нөхцөлийг бүрдүүлэх ажлыг зохион байгуулах;

30.1.13.цэцэрлэгийг зориулалтын барилга байгууламжаар, ерөнхий боловсролын сургуулийг хичээлийн болон дотуур байраар хангах, дотуур байрны хүүхдийн хоол хүнсний хангамжийг зохих журмын дагуу шийдвэрлэх;

30.1.14. орон нутгийн өмчийн мэргэжлийн боловсролын сургалтын байгууллагын захирлыг сонгон шалгаруулалтын дүнг үндэслэн томилох, хуульд заасан үндэслэлээр албан тушаалаас нь чөлөөлөх;

Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын бүрэн эрх МУ-ын Боловсролын тухай хууль /2002/

Page 33: Oron nutag udirdlaga

30.1.15.аймаг, нийслэлийн боловсролын газрын сонгон шалгаруулалтын дүнг үндэслэн ерөнхий боловсролын сургуулийн захирал, цэцэрлэгийн эрхлэгчийг томилох, тэдгээрийг үр дүнгийн гэрээний хэрэгжилт болон аймаг, нийслэлийн боловсролын газрын саналыг үндэслэн чөлөөлөх;           

30.1.16. хуульд заасан бусад бүрэн эрх.

Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын бүрэн эрх МУ-ын Боловсролын тухай хууль /2002/

Page 34: Oron nutag udirdlaga

31.1.1.боловсролын тухай хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг зохион байгуулах;

31.1.2.хүүхдэд сургуулийн өмнөх болон бага, суурь, бүрэн дунд боловсрол эзэмшүүлэх, иргэнд суурь боловсрол нөхөн эзэмшүүлэх ажлыг захиргааны удирдлагаар хангах;

31.1.7.өөрийн орлогоо нэмэгдүүлэхэд боловсролын байгууллагад дэмжлэг үзүүлэх;

31.1.9.төрийн бус өмчийн боловсролын сургалтын байгууллагад хууль тогтоомжид заасан дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэх;

31.1.12. хуульд заасан бусад бүрэн эрх.

Сум, дүүргийн Засаг даргын бүрэн эрх МУ-ын Боловсролын тухай хууль /2002/

Page 35: Oron nutag udirdlaga

32.1.1. сургуулийн өмнөх болон суурь боловсрол эзэмшүүлэх сургалтад харьяа айл өрхийн хүүхдийг хамруулах;

32.1.2. иргэдийн боловсрол эзэмшсэн байдалд судалгаа хийж, шаардлагатай асуудлыг холбогдох байгууллагад тавьж шийдвэрлүүлэх;

32.1.3. суурь боловсрол эзэмшээгүй иргэнд нөхөн эзэмшүүлэх ажил зохион байгуулах.

Баг, хорооны Засаг даргын бүрэн эрхМУ-ын Боловсролын тухай хууль /2002/

Page 36: Oron nutag udirdlaga

Орон нутаг дахь боловсролын удирдлагын бүтэц

Аймаг, хотын ИТХ

Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга

Нийгмийн хөгжлийн бодлогын хэлтэс

Сум, дүүргийн ИТХ

Мэргэжлийн хяналтын алба,

боловсролын улсын байцаагч

Аймаг, хотын боловсролын асуудал

эрхэосэн нэгж, БСТ

Сум,дүүргийн Засаг дарга

Нийгмийн асуудал хариуцсан түшмэл

Сургууль, цэцэрлэгийн

зөвлөл

Хүүхдийн цэцэрлэг, ЕБС

Баг, хорооны Засаг дарга

Page 37: Oron nutag udirdlaga

Манай орон нутаг, олон нийтийн дэмжлэг, хамтын ажиллагаа Х Тай

лба

р Цэцэрлэг бага насны хүүхдүүдийг сургуулийн өмнөх боловсролд тэгш хамруулах асуудлаар орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагатай хамтран ажилладаг.

Цэцэрлэг ажлаа олон нийтэд тогтмол тайлагнадаг.

Орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагаас сургуулийн өмнөх боловсролд хамрагдаж чадаагүй хүүхдүүдэд хүрч үйлчлэхэд нь дэмжлэг үзүүлдэг.

Манай нутгийн хувийн хэвшлийн байгууллагууд цэцэрлэгийн санаачлагыг дэмжин ажилладаг.

Манай орон нутаг, олон нийтийн дэмжлэг, хамтын ажиллагаа

Page 38: Oron nutag udirdlaga

Миний сэтгэгдэл Х Тайлбар

Цэцэрлэг бага насны хүүхэд хөгжих ая тухтай орчинг бүрдүүлж чадсан.

Цэцэрлэг хувилбарт сургалтыг оновчтой зохион байгуулдаг.

Цэцэрлэг төсвөө үр ашигтай зарцуулдаг.

Цэцэрлэг хүүхэд бүрийг сургуулийн өмнөх боловсролд тэгш хамрах, хүүхдэд ээлтэй орчин бүрдүүлэхтэй холбоотой эрх зүйн баримт бичгүүдийг үйл ажиллагаандаа сайн хэрэгжүүлдэг.

Цэцэрлэг чадварлаг багш, ажилтнуудтай.

Миний сэтгэгдэл

Page 39: Oron nutag udirdlaga

Анхааралтай сонссонд баярлалаа