ORGAN VE DOKU NAKLİ

ORGAN NAKLİORGAN NAKLİ Vücutta görev Vücutta görev yapamayacak derecede yapamayacak derecede hasar gören organların hasar gören organların yerine, canlı veya ölüden yerine, canlı veya ölüden alınan yeni, sağlam alınan yeni, sağlam organın cerrahi yöntemle organın cerrahi yöntemle nakledilmesi işlemine nakledilmesi işlemine organ nakliorgan nakli denir. denir.

Organ NakliOrgan Nakli ileri bir tedavi ileri bir tedavi yöntemidir.yöntemidir.

ORGAN NAKLİNİN AMACI

• -Tek umudu organ nakli hastalarımızın hayata bağlanması,

• -Ülkenin ekonomisine ek katkı sağlamak,

• -Toplumun huzurlu ve mutlu yaşamasına katkıda bulunmak.

ÜLKEMİZDE HANGİ ORGANLARIN ÜLKEMİZDE HANGİ ORGANLARIN ve DOKULARIN NAKLİ ve DOKULARIN NAKLİ

YAPILMAKTADIR ?YAPILMAKTADIR ?• Nakil yapılan Nakil yapılan

organlar:organlar:

-Böbrek-Böbrek

-Karaciğer-Karaciğer

-Kalp-Kalp

-Akciğer-Akciğer

-Pankreas -Pankreas

-İnce barsak-İnce barsak

• Nakil yapılan Nakil yapılan dokular:dokular:

-Kalp kapağı-Kalp kapağı-Kornea-Kornea-Kemik-Kemik-Kemik iliği-Kemik iliği

-Tendon-Tendon-Deri-Deri

ORGAN NAKLİ KİMDEN ORGAN NAKLİ KİMDEN YAPILIR?YAPILIR?

• CanlıCanlı

• Kadavra Kadavra ((Beyin Ölümü Beyin Ölümü gerçekleşmiş kişi)gerçekleşmiş kişi)

CANLI DONÖR (VERİCİ)CANLI DONÖR (VERİCİ)

• İhtiyacı olan hastaya organını veren İhtiyacı olan hastaya organını veren yaşayan kişiyaşayan kişi

• BöbrekBöbrek ve ve KaraciğerKaraciğer canlıdan nakil canlıdan nakil yapılabilen organlardıryapılabilen organlardır

• Kemik İliği Kemik İliği canlıdan nakil yapılabilen canlıdan nakil yapılabilen

dokudurdokudur

CANLIDAN ORGAN NAKLİ

• Alıcının dördüncü dereceye kadar • (4. derece dahil) akrabalarından

yapılabilmektedir.

• Akraba dışı organ nakilleri:

• Organ nakli merkezindeki Yerel Etik Kurul değerlendirilmesi sonucunda yapılmaktadır.

ORGAN KAYNAKLARI

• 2- KADAVRA DONÖR

Trafik kazası, kurşunlanma, beyin kanaması vs. gibi nedenlerle yoğun bakımda tedavisi devam ederken beyin ölümü gerçekleşen kişilerden alınan organlarla yapılır (Böbrek, karaciğer, pankreas, kalp, kalp kapakları, ince barsak, kornea, vs).

•Kadavra Organ nakli;

Tıbbi olarak beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerden yapılır.

ORGAN NAKLİ KİMLERE YAPILIR?• İlerlemiş karaciğer, böbrek, kalp ve akciğer

hastalıklarında,• İncebarsakları önemli ölçüde alınmış veya işlev

kaybı gelişmiş hastalarda,• Kornea hastalıklarına bağlı olarak

görme kaybı gelişmiş hastalarda,• Böbrek yetmezliği gelişmiş diabet hastalarında,• Bazı kan , kalp ve akciğer hastalıklarında,• Cildinin önemli bir bölümünü kaybetmiş hastalarda,• Yüzünün çoğunu kozmetik ve fonksiyonel

olarak kaybetmiş hastalarda,• Kemik dokuda ve tendonlarında önemli hasar

gelişmiş hastalarda uygulanabilir.

BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR?BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR?• Tüm beyin ve beyin sapı işlevlerinin tam ve

geri dönüşümsüz kaybıdır.

• Yaşamsal Merkezler Artık İşlev Göremez.

• Bitkisel Hayatla Karıştırılmamalıdır.

• Artmış kafa içi basınç veya kalp durması

nedeniyle beyne kan ve oksijen sunumunun

8 dakikadan fazla durması sonucu gelişir

BEYİN ÖLÜMÜ BİTKİSEL HAYAT DEĞİLDİR

• Bitkisel hayatta;• Hastanın

solunumu devam eder.

• Bu hastalar aylarca,yıllarca yaşayabilirler.

• Bazı durumlarda iyileşme şansları vardır.

•Beyin ölümünde;•Solunum cihazına bağlıdır.•Ortalama 24-36 saat içinde hayatını kaybeder.•Hayata dönmesi mümkün değildir.

KOMADAKİ DURUM BEYİN ÖLÜMÜ

ORGAN BAĞIŞI AŞAMALARI

KLİNİK BEYİN ÖLÜMÜ

(Yoğun Bakım)

YASAL BEYİN ÖLÜMÜ

(4 Uzman tarafından)

ORGAN BAĞIŞI

BEYİN ÖLÜMÜ KURULU

Nöroloji UzmanıNöroloji UzmanıAnestezi UzmanıAnestezi UzmanıBeyin Cerrahi Beyin Cerrahi

UzmanıUzmanıKardiyoloji UzmanıKardiyoloji Uzmanı

AİLEDEN İZİN ALINMASI (2238 sayılı kanun madde 14)

• Bir kimse sağlığında vücudunun tamamını veya dokularını, tedavi, teşhis ve bilimsel amaçlar için bıraktığını resmi veya yazılı bir vasiyetle belirtmemiş veya bu konuda isteğini iki tanık huzurunda açıklamamış ise sırasıyla eşi, reşit çocukları, ana veya babası veya kardeşlerinden birisinin, bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının muvafakatiyle ölüden organ ve doku alınabilir.

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞIT.C. SAĞLIK BAKANLIĞITEDAVİ HİZMETLERİ GENEL TEDAVİ HİZMETLERİ GENEL

MÜDÜRLÜĞÜMÜDÜRLÜĞÜ(ORGAN VE DOKU NAKLİ HİZMETLERİ (ORGAN VE DOKU NAKLİ HİZMETLERİ

DAİRE BAŞKANLIĞI)DAİRE BAŞKANLIĞI)

UKMUKMULUSAL KOORDİNASYON ULUSAL KOORDİNASYON

MERKEZİMERKEZİ 24 SAAT HİZMET VERİR24 SAAT HİZMET VERİR TÜRKİYE’DE ACİL ORGAN DAĞITIMITÜRKİYE’DE ACİL ORGAN DAĞITIMI

(KALP, KARACİĞER ve BÖBREK)(KALP, KARACİĞER ve BÖBREK) 9 TANE BÖLGE KOOR.MERKEZİ BAĞLIDIR9 TANE BÖLGE KOOR.MERKEZİ BAĞLIDIR

Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sisteminin

Amacı-Ülke genelinde organ ve doku nakli

hizmetleri alanında çalışan kurum ve kuruluşlar arasında gerekli koordinasyonu sağlamak,

bağışlanan organ ve dokuların, bilimsel kurallara ve tıbbi etik anlayışa uygun olarak,

adaletli bir dağıtımla,

en uygun hastalara, cins,ırk,din,zengin-fakir ayrımı yapılmadan

en kısa süre içerisinde naklini sağlamaktır.

ORGANLARIN ÇIKARILMASIORGANLARIN ÇIKARILMASI

• Nakil merkezlerinde görevli ekipler tarafından,

ameliyathane koşullarında ve yaşayan hastalara

gösterilen özenle yapılır ve kapatılır.

• Cenaze genellikle ertesi gün aileye teslim edilir

• Aile isterse cenaze yıkanması ve kefenlenmesi de

sağlanır.

Organların İhtiyaç Sahiplerine Ulaşması içinZamana Karşı Yarış Başlar

Kalp 4 - 6 saatKaraciğer 12 saatBöbrek 24 saatAkciğer 4 - 6 saatPankreas 8 saatİncebağırsak 7 - 8 saat

• TÜRKİYE GENELİ ORGAN BEKLEYEN HASTA SAYISI 2011 YILI İLK 9 AY

BÖBREK 17682

KARACİĞER 1577

KALP 229

AKCİĞER 5

PANKREAS 196

• TÜRKİYE GENELİ YAPILAN NAKİL SAYISI 2011 YILI İLK 9 AY

BÖBREK 2014

KARACİĞER 526

KALP 60

AKCİĞER 3

PANKREAS 18

TÜRKİYE GENELİ BEYİN ÖLÜMÜ SAYISI 2011 İLK 9 AY

BEYİN ÖLÜMÜ 948

DONÖR 249

AİLE ONAYI OLMAYAN 699

ORGAN BAĞIŞI NEDİR?

• Organ bağışı, kişinin sağlığında, kendisi öldükten sonra organlarının kronik organ hastası olan kişilere nakledilmesi için bağışlamasıdır.

• Organ bağışlamak tam anlamıyla kişinin iradesiyle ve gönüllü biçimde yapılan insani bir davranıştır.

KİMLER ORGAN BAĞIŞINDA BULUNABİLİR?

• 2238 sayılı yasaya göre 18 yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes organlarının tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.

1)T.C Sağlık Bakanlığı Organ Bağışı Senedi’ni doldurun.

İl Sağlık Müdürlüğünde,

Hastanelerde,

Emniyet Müdürlüklerinde (Ehliyet alımı sırasında),

Organ nakli yapan merkezlerde,

Organ nakli ile ilgilenen Vakıf, Dernek vb.

kuruluşlarda bu yapılabilir.

Organ bağışında bulunabilmek için; organ bağış senedini iki tanık huzurunda doldurup imzalamak yeterlidir.

Senedinizde sizinle beraber 2 şahit kişinin de imzaları yer almaktadır.

Ayrıca bu belgede naklini istediğiniz organlarınızı da seçebilmektesiniz.

Organ bağış senedi imzalandıktan sonra organ bağış kartı doldurulur ve bağış yapan kişiye verilir.

2)Kartınızı Alın

KİMLER ORGAN BAĞIŞINDA BULUNAMAZ?

• Hepatit (A,B,C)

• Ağır Enfeksiyon Hastalıkları

• Kanser

• Şeker Hastalığı

• AIDS

ORGAN BAĞIŞI DİNİMİZCE ORGAN BAĞIŞI DİNİMİZCE UYGUN MUDUR?UYGUN MUDUR?

• DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI DİN İŞLERİ YÜKSEK DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI DİN İŞLERİ YÜKSEK KURULUKURULU 6.3.1980 tarih ve 396 sayılı kararı ile organ 6.3.1980 tarih ve 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu açıklamıştır. naklinin caiz olduğunu açıklamıştır.

• Kuran-ı Kerim’de ;Kuran-ı Kerim’de ;

““Kim bir insana hayat verirse onun tüm insanlara hayat Kim bir insana hayat verirse onun tüm insanlara hayat vermişçesine sevap kazanacağı “beyan vermişçesine sevap kazanacağı “beyan olunmaktadır.olunmaktadır. (Maide suresi, ayet 32)(Maide suresi, ayet 32)

-HD-